Wajtaoa LAEBRI LONG INTENET
Wajtaoa
LAEBRI LONG INTENET
Bislama
  • BAEBOL
  • OL BUK
  • OL MITING
  • g00 Eprel pp. 5-8
  • From Wanem Miusik i Gat Paoa Long Yumi

I no gat video yet long haf ya.

Sori, i gat problem taem i stap lodem video ya.

  • From Wanem Miusik i Gat Paoa Long Yumi
  • Wekap!—2000
  • Ol Sabtaetol
  • Sem Samting
  • Ol Defren Haf Insaed Long Miusik
  • Tiun We i Laenap Gud, Tiun We i Raf, Mo Tiun We i Naes
  • Miusik Mo Bren
  • Miusik, Ol Toktok Blong Miusik, Mo Yu
  • !Blokem Ol Nogud Myusek!
    Wajtaoa—1993
  • ?I Stret Blong Lesin Long Enikaen Miusik?
    Ol Yangfala Oli Askem
  • Holem Stret Tingting Long Saed Blong Miusik
    Wekap!—2000
  • Miusik—Presen Blong God We i Gat Bigfala Paoa Long Hat Blong Yumi
    Wekap!—2008
Wekap!—2000
g00 Eprel pp. 5-8

From Wanem Miusik i Gat Paoa Long Yumi

MIUSIK mo lanwis, hemia tufala samting we oli blong man nomo. I hadwok blong tingbaot wan wol we i no gat tufala samting ya. Buk ya The Musical Mind i talem se: “Lanwis mo miusik hemia tufala fasin we oli makemaot man se hem i defren long narafala samting, mo tufala fasin ya i stap long olgeta ples long wol.” Hemia ol samting we yumi nidim blong toktok tugeta. Taswe yumi save talem se, miusik i olsem wan lanwis. Taem miusik i “toktok,” ol filing blong yumi oli “lesin.”

?Olsem wanem nao miusik i toktok long ol filing blong yumi? Blong ansa, yumi mas tingbaot: (1) ol defren haf we oli mekemap miusik mo olsem wanem bren blong yumi i wok wetem ol samting ya; (2) ol filing we yumi bon wetem mo ol kastom we yumi gruap wetem, we oli gat paoa long fasin we yumi gat long sam kaen miusik; mo (3) ol tok, we oli save gat paoa long fasin blong yumi taem yumi lesin long miusik.

Ol Defren Haf Insaed Long Miusik

Plante taem, ol man oli makemaot wan miusik se i defren long ol narawan, from “ol samting we oli mekemap miusik ya.” Ol samting ya oli joen wetem tiun blong wan tul blong plei miusik. Eksampel, ol man oli tokbaot saon blong pupu (horn) blong Franis olsem “dip noes” no saon we i hevi. Saon blong hem i defren long narafala pupu ya (trumpet) we saon blong hem i “antap lelebet.” Tufala pupu ya i kamaot long wan famle nomo blong ol tul blong miusik we man i blu win i go insaed. Nating se i olsem, wanwan long tufala i gat defren kaen paoa blong mekem saon, we i nidim blong joen wetem wan narafala tul blong plei miusik blong mekem se saon blong hem i kam fulwan. Hemia nao i mekem se ol wanwan tul blong plei miusik oli gat prapa “voes” blong olgeta. Ol man blong raetem miusik oli yusum ol defren tul ya, blong wokem ol saon we i gat paoa blong wekemap filing blong man we i stap lesin.

Maet wan long ol faswan samting long miusik we yumi save gud long hem, hemia bit blong hem. Maet taem yumi stap long bel blong mama blong yumi, yumi harem bit blong hat blong mama blong yumi we i stap pam. Ol man oli talem se fasin blong wantem lesin long miusik i gat paoa long yumi tru long wan samting we maet yumi neva tingbaot. Hemia bit blong hat blong yumi we i stap pam mo fasin blong yumi blong pulum win. Taswe, yumi no sapraes se ol man oli laekem blong harem miusik we spid blong hem i stap bitwin 70 mo 100 bit long wan menet—hemia semfala namba blong bit long hat blong wan bigman we i helti. Ripot ya i kamaot long niuspepa ya Perceptual and Motor Skills.

Plante defren kaen miusik we oli kamaot from tufala samting ya we oli mekemap miusik, oli kam moa klia taem man i tingting gud long ol saon mo olsem wanem blong joenem gud ol saon ya taem oli stap plei long ol tul blong miusik. Voes blong paep (bassoon) we i kamaot seken taem bakegen insaed long miusik blong Mozart concerto we oli plei nomo wetem ol paep ya i save wekemap ol dip filing insaed long wan man. Saon blong shakuhachi, wan paep (flute) blong Japan, i mekem man i tingbaot fasin blong harem nogud no safa, mo i isi nomo blong tajem hat. Strongfala hae saon blong wan kaen paep (tenor saxophone) i mekem man i tingbaot miusik ya blues. Saon blong bes blong bigfala pupu (tuba) long wan grup blong ol man Jemani we oli stap maj, i save wekemap ol filing blong ol man, mekem se ol man ya oli glad bitim mak. Ol naesfala saon blong ol smol gita (violin) we oli stap plei miusik blong Strauss waltz i save pusum ol man blong wantem danis. Paoa we i pusum ol man blong mekem olsem, i kamaot from we “miusik i toktok long olgeta man,” olsem we Clive E.Robbins, daerekta blong Nordoff-Robbins Music Therapy Center, long New York, i talem.

Tiun We i Laenap Gud, Tiun We i Raf, Mo Tiun We i Naes

Tiun we i laenap gud i mekem man i glad blong harem miusik, be tiun we i raf i mekem saon we man i no glad blong harem. ?Be yu bin save se tufala samting ya oli joen tugeta blong mekemap sam miusik? Wan miusik we tiun blong hem i laenap gud, maet hem i gat moa saon blong tiun we i raf long hem i bitim wanem we yu tingbaot. Taem saon we i laenap gud mo saon we i raf tufala i joen blong mekem wan miusik, maet man i no luksave samting ya. Miusik we i kamaot from tufala saon ya i mekem tingting blong man i jamjam, nao samting ya i kamaot klia long ol filing blong hem. Miusik ya, we i no strong, i mekem ol defren kaen filing oli kamaot mo i mekem se man i glad, hem i defren long miusik we tiun blong hem i raf mo we i no save mekem man i glad, i wekemap ol filing we man i no haremgud long hem—olsem taem we yu harem wan man i skrasem ol sel blong fingga blong hem long wan blak bod. Be long narafala fasin, sipos miusik i folem wan tiun we i sem mak nomo oltaem, ol man bambae oli les blong harem.

Tiun we i naes hemia taem we ol tiun blong miusik oli folem oda we i stret. Sam man we oli gat save long saed ya, oli talem Grik tok ya me’los, we long Inglis oli yusum blong talem ‘melody,’ se i minim “singsing.” Sam diksonari oli talem se tiun we i naes (melody) hem wan miusik we i mekem filing i glad, no hem i enikaen saon we i naes.

Be, i no enikaen saon nomo we oli save go tugeta blong mekem wan naesfala miusik. Eksampel, wan miusik we i gat bigfala spes bitwin ol defren not blong hem, maet hem i mekem se tiun i kamaot klia, be hem i no mekem se miusik ya i naes. Long narafala rod, ol not blong miusik we i no gat tumas bigfala spes long hem, i save mekem wan naesfala tiun. Ol defren fasin we man i folem blong raetem ol not mo ol spes long miusik, oli save putum glad no sore long wan miusik. Olsem tiun we i laenapgud, miusik we tiun blong hem i naes i save gat paoa long filing blong man tu, antap moa taem tiun blong miusik i go antap no i godaon—hemia i minim saon blong miusik we i go antap no i godaon.

Taem olgeta samting ya we oli mekemap miusik oli joen tugeta, oli gat paoa blong wekemap filing blong yumi no mekem filing blong yumi i harem gud. Samting ya i kamaot folem ol defren rod we bren blong yumi i luksave miusik mo mekem i wok long tingting blong yumi.

Miusik Mo Bren

Sam man oli talem se lef saed blong bren blong man nao i mekem bighaf blong wok ya we i mekem man i toktok long wan lanwis mo i naf blong tingting mo luksave samting. Long semtaem, oli talem se raetsaed blong bren i wokem miusik mo hem i joen moa wetem ol filing blong man. Nating sipos samting ya i tru no i giaman, be i klia se miusik i naf blong wekemap ol filing blong man we i stap lesin long hem. Niuspepa ya Perceptual and Motor Skills i tokbaot samting ya olsem se: “Miusik i gat paoa long ol filing long wan fasin we i kwik mo i wokgud. Insaed long wan buk i nidim plante tok blong tokbaot ol filing, . . . be insaed long miusik wan bit nomo no wan not blong miusik nomo i naf blong mekem samting ya.”

Man i mekem samting folem samting we hem i luk no harem. Taswe buk ya Music and the Mind i talem wan samting we yumi intres long hem se: “Fasin blong harem i gat moa paoa blong pulum ol filing, i bitim we fasin blong lukluk i pulum ol filing. . . . Taem wan man i luk wan anamol no wan narafala man we i stap safa be i no mekem noes, samting ya i no save gat paoa long filing blong hem. Be taem anamol ya no man ya i stat blong singaot bigwan, samting ya i save pulum filing blong man we i harem.”

Miusik, Ol Toktok Blong Miusik, Mo Yu

Sam man oli holem strong tingting ya se, wan kaen miusik i gat sem paoa long olgeta man we oli lesin long hem. Be, sam narafala man oli talem se, fasin we man i soemaot long wan kaen miusik we hem i harem, i kamaot from samting we i stap long tingting blong hem naoia no from sam samting we oli bin hapen long hem bifo. Wan eksampel blong samting ya hemia taem wan man we i lusum wan fren no famle blong hem long ded, i harem wan singsing, maet long wan ples blong wosip. Maet singsing ya i mekem man ya i tingbaot ol samting we oli bin hapen, nao hem i save harem nogud no wota blong ae blong hem i ron. Ol narafala we samting ya i no bin hapen long olgeta, oli save singsing long semfala sing ya wetem wan hat we i glad.

Mo tu, traem tingbaot tufala pupu ya (horn blong Franis mo trumpet) we yumi tokbaot fastaem. Maet yu no agri se pupu ya (horn) blong Franis i mekem wan saon we i dip. Maet long tingting blong yu, saon blong hem i mekem noes tumas mo i olbaot lelebet, be maet saon blong narafala pupu (trumpet) i gat moa filing long hem. Wanwan long yumi i gat ol defren kaen filing we miusik i save mekem oli kamaot. Taswe, wan miusik i save pulum yumi blong soemaot ol filing ya long prapa fasin blong yumi.

Miusik i save joenem ol tok mo ol tingting i go wetem ol filing. Taswe, bighaf blong ol pablisiti long televisin no radio oli joen wetem miusik. Plante taem, ol toktok long wan pablisiti oli no gat mining. Be, sipos pablisiti ya i yusum wan miusik we i stret gud long filing blong man, bambae hem i save gat paoa long ol man we oli lesin long hem. !I tru tumas se, bighaf blong ol pablisiti tede oli mekem man i pem samting folem filing we hem i gat, be oli no yusum toktok blong mekem man i luksave from wanem i stret blong pem samting ya!

Yes, miusik long pablisiti i save pulum ol man blong spenem mane blong olgeta, be i gat wan narafala samting we i nogud moa long saed blong paoa we ol toktok mo miusik oli gat. Niuspepa ya Journal of Youth and Adolescence i talem se, ol man we oli stap raetem miusik, oli yusum ol tok we oli singsing long hem bakegen mo bakegen, blong tijim ol yangfala blong sakemaot ol tingting blong narafala mo blong “mekem stronghed.” Wan narafala niuspepa i talem se, ol mesej we oli kamaot long “ol nogud toktok blong miusik rap . . . oli moa klia i bitim ol narafala miusik ya blong hevi metal,” mo oli save go insaed long filing blong man we i stap lesin mo pulum hem blong i no save joen gud wetem ol narafala.

Sipos wan man i lesin nomo long miusik ya be i ting nating long ol toktok blong hem, ?bambae hem i save blokem ol rabis fasin? Yumi evriwan i mas save samting ya se, plante taem i hadwok blong harem klia ol toktok insaed long miusik blong hevi metal mo rap. Tru ya, plante taem man i no kasem save nating long mining blong ol tok ya from saon blong miusik we i bigwan tumas. !Be, nating sipos man i kasem save long ol toktok ya no nogat, mesej we hem i karem i stap yet long strongfala bit mo naesfala tiun blong hem!

?Olsem wanem samting ya i hapen? Tingbaot se, ol taetel blong miusik nomo oli naf blong givim wan tingting long man. Antap moa, stael blong miusik ya hem wan, i save givim mesej long tingting blong yumi. ?Wanem kaen mesej ya we hem i stap givim? Wan niuspepa long saed blong ol yangfala i talem se: “Hem i mekem man i tingbaot fasin blong bos antap long narawan, hem i leftemap paoa blong ol man, mo hem i pulum man no woman i go long seks.” Wan narafala niuspepa i talem se: “Ol stamba tok long sam miusik . . . oli sapotem fasin rebel we i bitim mak, fasin blong tekem drag mo alkol, fasin blong slip olbaot, ol doti fasin long saed blong seks, mo wosip long Setan.”

Sam yangfala oli talem se maet samting ya i tru, be hem i no save gat paoa blong spolem olgeta. Maet oli agyu se miusik ya i halpem olgeta blong ‘faenemaot paoa we i stap insaed long olgeta.’ ?Be, samting ya i tru? Niuspepa ya Journal of Youth and Adolescence i talem se: “Ol boe we oli no wokgud long skul mo we long ful dei oli stap harem ol tija blong olgeta oli talem se oli no naf no oli no stap kasem gudfala mak, ol boe ya oli harem gud blong lesin long hevi metal we i laenap wetem fasin kros, fasin rebel we ol boe ya oli nidim.” Hem i ademap se: “Narakaen samting se, ol yangfala oli traem faenem sefples blong olgeta wanwan mo fasin tras, long medel blong ol narafala we oli serem sem tingting wetem olgeta. Ol yangfala oli no wantem traehad olgeta wan blong kasem ekspiryens long laef, be oli lukluk i go long ol tingting we ol kampani blong wokem miusik oli mekem rere finis.” Long narafala tok, samting ya i minim se ol narafala man nao oli stap talem long ol yangfala ya wanem tingting oli mas gat mo wanem filing we oli mas harem.

I gud yumi lukluk long saed blong ol konset blong rok miusik. ?Oli gat wanem paoa long olgeta hip man we oli go blong joen long olgeta? Buk ya Music and the Mind i ansa se: “I tru nomo se, oli mekem ol filing blong man i go antap mo oli meksua se ol filing ya oli gohed blong kam strong moa insaed long evriwan, i bitim we oli kam antap long wanwan man nomo. Miusik i save mekem se man i lusum fasin blong luksave samting, ale, ol man ya we oli olsem blaenman, oli folem sem filing we ol narawan oli gat long taem ya. Hemia wan samting we i makemaot ol fasin we oli denja taem ol bigfala hip blong man oli joen wanples.” Sam samting we oli bin hapen long taem blong ol konset blong rok we i hadwok blong kontrolem, oli soemaot se ol tok ya antap oli tru.

Taswe, blong blokem tingting mo hat blong oli no kam doti, yumi mas jusum gud ol miusik blong yumi. ?Olsem wanem nao yumi save mekem samting ya? Laswan haf blong yumi bambae i ansa long kwestin ya.

[Tok blong pija long pej 7]

Plante taem, miusik i mekem olgeta we oli lesin long hem oli wantem danis

    Ol buk long Bislama (1987-2026)
    Logaot
    Login
    • Bislama
    • Serem
    • Setemap Olsem Yu Wantem
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Rul
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Serem