Mi No Moa Tosta Long Saed Blong Spirit

LUCIA MOUSSANETT I TALEM STORI YA

LONG not-wes blong Itali, antap long ol hil klosap long Swis Alp mo klosap long Mont Blanc long Franis, i gat wan ples we nem blong hem Valle d’Aosta. Mi mi bon long ples ya long 1941, long wan smol vilej we nem blong hem Challant St. Anselme.

Mi mi fasbon blong faef pikinini, ol narawan oli boe. Mama i wan woman blong wokhad, mo hem i strong long skul Katolik. Papa tu i gruap long wan famle we i strong long saed blong skul. Tu sista blong papa, tufala i sista blong Katolik. Papa mama blong mi tufala i lego plante samting blong givim janis long mi, olsem janis blong kasem gudfala edukesen. I no gat plante skul long vilej blong mifala, ale taem mi gat 11 yia blong mi, tufala i sanem mi mi go stap long wan skul we ol sista blong Katolik oli lukaot long hem.

Long ples ya, mi mi stadi long lanwis Latin mo Franis, wetem sam narafala samting tu. Taem mi gat 15 yia blong mi, mi stat blong tingting dip olsem wanem mi save mekem wok blong God. Mi ting se nambawan rod blong mekem samting ya, i blong kam wan sista blong Katolik. Be papa mama blong mi, tufala i no wantem samting ya, from we bambae mi no moa stap blong givhan long Mama blong lukaot long ol brata blong mi. Tufala i bin hop se gudfala edukesen bambae i givhan long mi blong faenem wan gudfala wok, nao bambae mi halpem famle long saed blong mane.

Mi harem nogud from we papa mama blong mi, tufala i no glad. Nating se i olsem, mi mi wantem yusum laef blong mi long gudfala rod, mo mi harem se mi mas putum God long fasples long laef blong mi. Taswe, long 1961, mi go stap long wan haos blong ol sista blong Katolik.

Laef Blong Mi Olsem Wan Sista Blong Katolik

Blong sam manis, mi stadi long ol fasin mo rul blong jos, mo mi wok long haos blong ol sista blong Katolik. Long Ogis 1961, mi statem faswan kos blong mi blong kam wan sista, mo mi putum ol spesel klos olsem olgeta ya. Mo tu, mi tingbaot wan niufala nem we mi wantem tekem, hemia nem blong mama blong mi, Ines. Oli agri, ale, stat long taem ya, oli singaot mi se Sista Ines.

Bighaf blong ol niufala sista oli mekem wok long haos blong ol sista nomo. Be from edukesen blong mi, mi mi naf blong wok olsem wan tija blong praemari skul. Tu yia biaen, long Ogis 1963, mi mekem wan strong promes long jos, nao mi kam wan sista long grup we oli singaotem olgeta se ol Sista blong San Giuseppe, long Aosta, Itali. Biaen, jos i mekem rod blong mi mi go long Yunivesiti blong Maria Santissima Assunta, long Rom.

Long 1967, mi finis long yunivesiti long Rom, mi kambak long Aosta, nao mi kam wan tija long haeskul. Long 1976, oli askem long mi blong kam daerekta blong skul ya. Mi gohed blong tijim sam klas, be prapa wok blong mi i daerekta nomo. Mi mi kam wan memba blong bod blong ol daerekta blong ol skul long Valle d’Aosta.

Bigfala samting we mi mi wantem mekem, i blong halpem ol puaman. Mi mi sore tumas long olgeta ya. Ale, mi wokem sam plan blong givhan long olgeta, wetem wan plan blong halpem ol man we oli gat wan strong sik, be oli no gat sam famle blong lukaot long olgeta. Mi wokem wan plan tu blong tijim ol pikinini we oli mas aot long kantri blong olgeta from trabol we i kamaot, nao oli kam stap long ples blong mifala. Mo tu, mi faenem wok mo haos blong ol puaman, mo mi halpem ol sikman blong kasem meresin no faenem wan gudfala dokta. Mi traehad blong folem ol tingting blong jos long laef blong mi.

Long taem ya, mi mi agri long ol tijing blong jos, olsem Triniti, sol we i no save ded samtaem, mo bilif blong jos long saed blong fiuja blong man. Ol Katolik oli tekem sam niufala tingting long taem ya tu, olsem tingting ya se i gat plante narafala bilif we oli gud long ae blong God. Hemia i min se, mifala i mas agri long ol narafala skul mo wokgud wetem olgeta.

Sam Samting We Oli Mekem Tingting Blong Mi i Trabol

Be sam samting long saed blong Katolik Jos oli mekem tingting blong mi i trabol. Wan long olgeta, hemia: Bifo we ol papa mama mo ol pikinini oli baptaes mo mekem konfimesen, oli mas stadi blong kasem save long tufala samting ya. Be bighaf blong olgeta oli no kam long ol klas, mo oli no traehad blong stadi olgeta nomo. Mo tu, samfala oli go tekem baptaes mo konfimesen long wan narafala ples from we ol lida blong jos long ples blong olgeta oli no ting se oli naf. Be taem oli go long narafala ples, jos long ples ya i letem olgeta. Long tingting blong mi, hemia fasin tu fes mo i soem se jos i no tinghevi long baptaes mo konfimesen.

Sam samtaem, mi talemaot tingting blong mi long ol narafala sista se: “Ating i moa gud we yumi prijimaot Gospel i bitim we yumi yusum laef blong yumi long ol narafala wok.” Olgeta oli ansa se: “Yumi prij taem yumi mekem ol gudfala wok ya.”

Mo tu, i had blong mi mi go talemaot ol sin blong mi long pris. Mi mi ting se mi mas toktok stret long God long saed blong ol prapa bisnes blong mi. Mo tu, i had blong mi mi agri se mi mas lanem ol prea mo talem olgeta bakegen mo bakegen, mo blong bilif se pop i no save mestem samtaem. Mi mi gohed blong mekem wok blong skul, be sloslo mi tekem disisen blong holem ol prapa bilif blong mi nomo.

Mi Wantem Kasem Save Long Baebol

Oltaem mi gat bigfala respek long Baebol mo mi wantem tumas blong kasem save long hem. Taem mi mas tekem wan disisen no mi nidim we God i givhan long mi, mi ridim Baebol. Long haos blong ol sista, mifala i no stadi long Baebol, be mi wan mi stap ridim. Mi mi laekem tumas vas ya long Aesea 43:​10-​12, we Jeova God i talem se: “Yufala i witnes blong mi.” Be long taem ya, mi mi no kasem save fulwan long ol tok ya.

Long ol yia raonabaot long 1965, taem mi stap long yunivesiti long Rom, Vatikan i mekem rod blong mi mi folem wan kos blong fo yia long saed blong ol tijing blong jos. Be long kos ya oli no yusum Baebol. Taem mi gobak long Aosta, mi go long plante konfrens blong jos, sam konfrens blong ol narafala jos, mo konfrens we plante jos oli joen wanples. Samting ya i mekem se mi mi wantem moa blong save long ol tijing blong Baebol. !I gat plante tumas defdefren tingting long ol grup ya, be olgeta evriwan oli stap talem se oli tijim Baebol!

Lanem Moa Long Saed Blong Baebol

Long 1982, wan woman we hem i Witnes blong Jeova, i pas long ples we mi mi stap mekem wok ya blong halpem ol man. Hem i traem blong storian wetem mi long saed blong Baebol. Mi mi bisi tumas, be tok blong hem se mi save lanem moa long saed blong Baebol, i pulum mi. Ale, mi talem long hem se: “Yu traem pas long skul blong mi. Sipos mi gat taem, bambae mi storian wetem yu.”

Woman ya i kam luk mi, be mi no gat “taem” long program blong mi. Biaen, mama blong mi i kasem kansa, ale mi livim wok blong mi blong go lukaot long hem. Long Eprel 1983, hem i ded, nao mi gobak long wok blong mi. Be from we mi mi no bin stap longtaem, ol Witnes oli no moa kam. Smoltaem i pas nao wan Witnes woman we i gat samwe long 25 yia blong hem, i pas blong tokbaot Baebol. Long taem ya, mi mi stap ridim buk blong Revelesen. Ale mi askem long Witnes ya se: “?Hu ya ol 144,000 we Revelesen japta 14 i tokbaot?”

Mi bin lanem se ol gudfala man bambae oli go long heven, taswe naoia mi no kasem save from wanem 144,000 man oli mas seraot long ol narafala man long heven. Mi stap tingting se: ‘?Hu ya ol 144,000 ya? ?Oli mekem wanem long heven?’ Tufala kwestin ya i stap oltaem long tingting blong mi. Witnes ya i traehad blong faenem mi bakegen, be from we mi mi stap muv i go olbaot, hem i no save faenem mi.

Biaen, Witnes ya i givim adres blong mi long Marco, wan elda long kongregesen blong hem. Long Februari 1985, Marco i kam luk mi. Mi mi bisi bakegen, ale mitufala i storian blong sam menet nomo. Be mitufala i putum wan stret taem blong storian bakegen. Ale, hem wetem woman blong hem Lina, tufala i stat blong kam luk mi oltaem, nao tufala i givhan long mi blong kasem save long Baebol. Kwiktaem nomo, mi luksave se ol stamba tijing blong Katolik olsem Triniti, sol we i no save ded samtaem, mo helfaea, oli no stanap long Baebol.

Joen Wetem Ol Witnes

Wan dei, mi mi go long wan miting blong ol Witnes blong Jeova long Haos Kingdom, mo mi luk se plante samting i defren. Olgeta Witnes evriwan oli singsing, i no wan kwaea nomo. Olgeta evriwan oli givim ansa mo mekem ol tok long miting. Mo mi luk se evriwan long skul ya oli “brata” mo “sista.” Olgeta ya oli rili laeklaekem olgeta. Ol samting ya oli gat bigfala paoa long mi.

Long ol miting, mi mi werem klos blong sista blong Katolik. Mi luk se samfala oli sapraes blong luk wan sista blong Katolik long Haos Kingdom, be oli glad tu. I olsem se mi stap long wan bigfala famle we oli lavem mi, ale mi haremgud mo mi glad. Mi gohed blong stadi, nao mi luksave se plante rul we mi mi stap folem long laef blong mi oli no laenap wetem Tok blong God. Wan long olgeta ya, hemia ol spesel klos we mifala i stap putum. Baebol i no talem se ol man blong God oli mas mekem olsemia. Mo tu, fasin blong leftemap ol lida blong jos mo mekem ol flas seremoni, i defren olgeta long samting we Baebol i tijim. Baebol i talem se, ol elda we oli gat tingting daon, oli mas lidim kongregesen.

I olsem se graon we mi stap stanap long hem i no moa strong, i olsem sanbij we mi mi stap draon long hem. Mi harem i narakaen blong faenemaot se ol tijing we mi folem blong 24 yia finis, oli rong. Mi mi gat 44 yia finis, be i olsem we mi mas statem laef blong mi bakegen. Taswe mi fraet smol. Be nating, mi mi faenem ol trufala tijing blong Baebol finis, mi no save gohed blong wokbaot olsem we ae blong mi i sat.

Wan Bigfala Disisen

Mi save se, sipos mi aot long haos blong ol sista blong Katolik, bambae mi no gat mane mo mi no gat wan samting. Be mi tingbaot tok blong Deved se God i ‘neva save lego ol stret man, mo ol pikinini blong olgeta oli no save asaskem kakae olbaot.’ (Ol Sam 37⁠:25) Mi save se, fastaem bambae mi mas harem se mi no stapgud long saed blong bodi, be mi putum tras blong mi long God mo mi tingting se: ‘?I gat wanem samting we i save mekem mi mi fraet?’

Famle blong mi oli ting se mi mi krangke. Mi harem nogud long samting ya, be mi tingbaot tok blong Jisas se: “Man we i lavem papa no mama blong hem moa, i winim we hem i lavem mi, hem i no stret blong i kam man blong mi.” (Matiu 10⁠:37) Mo tu, ol smosmol samting we ol Witnes oli mekem long mi blong soem kaen fasin, oli leftemap tingting mo givim paoa long mi. Taem mi wokbaot long rod wetem ol klos blong sista blong Katolik, oli kam sekhan long mi. Samting ya i mekem se mi laekem tumas ol Kristin brata sista ya, olsem we oli stret famle blong mi.

Wan dei, mi go luk ‘Mother Superior,’ mo mi eksplenem long hem se mi mas aot long haos ya blong ol sista, mo from wanem mi tekem disisen ya. Mi traem blong soem sam vas blong Baebol long hem, be hem i no wantem lesin. Hem i talem se: “!Sipos mi wantem save long Baebol, bambae mi singaot wan man we i gat save!”

Disisen blong mi i mekem ol haeman blong Katolik Jos oli sapraes bitim mak. Oli sakem ol nogud tok long mi se mi mekem rabis fasin, mo mi stap lusum hed blong mi. Be ol narafala we oli savegud mi, oli save se ol tok ya i no tru. Ol man we oli bin wok wetem mi, oli soem ol defdefren fasin long mi. Samfala oli talem se samting we mi mekem i soemaot strong tingting mo fasin no fraet. Sam narafala oli wari, oli ting se mi stap go long wan rod we bambae mi kasem trabol long hem. Mo sam narafala bakegen, oli sore long mi.

Long Julae 4, 1985, mi finis long Katolik Jos. Ol Witnes oli save ol nogud samting we i bin hapen long samfala we oli tekem disisen ya, ale oli haedem mi blong wan manis blong mi stap sef. Oli karem mi mi go long ol miting, mo biaen, oli karem mi mi gobak long ples we mi stap slip long hem. Mi no wokbaot nating go kasem we ol toktok i godaon. Nao, long Ogis 1, 1985, mi stat joen long wok blong prij wetem ol Witnes blong Jeova.

Long en blong Ogis, mi go long wan Distrik Asembli blong ol Witnes blong Jeova. Ol man blong niuspepa oli harem toktok we i goraon se mi mi finis long jos, ale oli raetem stori ya long niuspepa. Long Disemba 14, 1985, mi mi tekem baptaes. Ol man blong televisin mo niuspepa we oli ting se mi krangke mo mi narakaen, oli pasem stori ya bakegen long televisin mo niuspepa blong meksua se olgeta man oli save samting we mi bin mekem.

Taem mi aot long haos blong ol sista blong Katolik, mi mi no gat wan samting nating. Mi no gat wok, mi no gat haos, mo mi no gat mane. Blong wan yia, mi mekem wok blong lukaot long wan woman we i handikap. Long Julae 1986, mi mi kam wan paenia, hemia wan Witnes blong Jeova we i prij oltaem. Mi muv i go long narafala ples we i gat wan smol kongregesen i jes stanap long hem. Long ples ya, mi mekem wan smol bisnes blong mi blong tijim ol man blong toktok narafala lanwis, mo mi tijim sam narafala samting tu. Long rod ya, mi yusum gudfala edukesen we mi bin kasem, mo tu, mi save jusum ol aoa we mi wantem wok.

Wok Long Narafala Kantri

Afta we mi save trutok blong Baebol, mi wantem serem trutok ya wetem ol narafala. Mi save toktok Franis, ale mi gat tingting blong go wok long wan kantri blong Afrika we ol man blong hem oli toktok Franis. Be long 1992, gavman blong Albania i rejisterem ol Witnes blong Jeova olsem wan skul. Long en blong yia ya, wan smol grup blong ol paenia blong Itali oli go wok long Albania. I gat Mario mo Cristina Fazio we tufala i aot long kongregesen blong mifala, tufala i go. Tufala i talem long mi blong kam visitim tufala mo blong tingbaot blong kam wok long Albania. Ale, mi tingtinggud mo mi prea long Jeova, nao taem mi gat 52 yia blong mi, bakegen mi lego ples we mi stapgud long hem, blong go long narafala ples we laef i defren olgeta.

Long Maj 1993, mi kasem Albania. Wantaem nomo, mi luksave se laef blong ol man long kantri ya i defren olgeta, nating se i no longwe long kantri blong mi. Taem oli wantem go samples, oli wokbaot long leg nomo. Mo oli toktok lanwis blong Albania, we long taem ya, mi mi no kasem save nating long hem. Mo tu, wan narafala politik pati i stap tekova, ale i gat plante jenis i stap kamaot long kantri ya. Nating se i olsem, ol man oli wantem tumas blong harem trutok blong Baebol, mo oli laekem tumas blong ridim Baebol mo blong stadi long hem. Ol Baebol stadi oli gohed gud, mo samting ya i mekem mi mi haremgud tumas mo i givhan long mi blong laekem niufala ples ya we mi kam stap long hem.

Long 1993, taem mi kamtru long Tiranë, bigfala taon blong Albania, i gat wan kongregesen nomo long Albania mo 100 Witnes long ful kantri ya. Long manis we mi mi kasem kantri ya, i gat 585 man i stap long faswan spesel dei asembli long Tiranë, mo 42 oli tekem baptaes. Mi no kasem save nating long ol toktok long asembli ya, be taem mi harem singsing blong ol Witnes mo mi luk olsem wanem oli stap lesingud, samting ya i tajem hat blong mi. !Long Eprel, long Memoriol blong ded blong Jisas Kraes, i gat 1,318 man i stap! Stat long taem ya, Kristin wok long Albania i kam antap bigwan.

Plante taem, mi stanap long vranda blong rum blong mi we i stap antap long wan storihaos, mi lukluk i go long taon ya Tiranë, mo mi askem se: ‘?Bambae mifala i save prij long olgeta man ya samtaem, no nogat?’ Jeova God i ansa long kwestin ya. Naoia, i gat 23 kongregesen blong ol Witnes blong Jeova long Tiranë. Long ful kantri, i gat 68 kongregesen mo 22 grup, hemia 2,846 Witnes evriwan. !Ol samting ya i hapen long long sam yia nomo! !Mo long 2002, i gat 12,795 i stap long Memoriol!

Long ten yia we mi stap long Albania, mi mi gat bigfala blesing blong givhan long bitim 40 man blong oli kam naf blong tekem baptaes. Naoia, sam long olgeta oli mekem wok blong paenia no oli wok fultaem long wan narafala wok blong God. Long ol yia ya, i gat sikis grup blong ol paenia blong Itali we oli kam blong givhan long wok long Albania. Wanwan grup i tekem kos blong tri manis blong lanem lanwis blong Albania, mo mi mi gat janis blong mekem wok ya blong tijim fo long ol grup ya.

Taem ol fren blong mi oli harem nius ya se mi tekem disisen blong livim jos, oli soemaot strong tingting agens. Be long ol yia we oli pas, tingting blong olgeta i jenis, from we oli luk se mi haremgud mo mi gat pis long tingting blong mi. Mi mi glad tumas we famle blong mi, wetem wan anti blong mi we i gat 93 yia blong hem mo i wan sista blong Katolik yet, olgeta tu oli no moa agensem mi tumas.

!Stat long taem we mi mi jes save Jeova kam kasem naoia, hem i lukaotgud long mi long ol defdefren samting we oli hapen long laef blong mi! Hem i lidim mi mi go long ogenaesesen blong hem. Plante taem, mi tingtingbak long taem ya we mi mi wantem givhan long ol puaman, olgeta we oli no gat janis long laef, olgeta we oli gat nid, mo mi wantem tumas blong mekem wok blong God fulwan. Naoia, mi talem tangkiu tumas long Jeova, we hem i mekem se mi mi no moa tosta long saed blong spirit.

[Tok blong pija long pej 23]

Wan famle long Albania we mi bin stadi Baebol wetem olgeta. Leven long famle ya oli tekem baptaes

[Tok blong pija long pej 23]

Plante long ol woman ya we mi stadi Baebol wetem olgeta long Albania, naoia oli mekem wok blong prij fultaem