?Bambae Olsem Wanem Long Yu Taem Yu Stanap Fored Long Bigfala Jea Blong Jajmen?
“Long taem ya we mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi kamtru wetem olgeta enjel, bambae mi mi king, mi gat olgeta paoa blong mi, nao mi go sidaon long bigfala jea blong mi.”—MATYU 25:31.
1-3. ?From wanem yumi save bilif se stret fasin blong jajem man bambae i kamaot?
‘?MAN YA I GAT POEN NO NO GAT?’ Plante man oli askem kwestin ya taem oli harem nyus se wan man i pas long kot. Maet ol jaj mo ol memba blong kot oli traem blong mekem i stret, ?be yu ting se oli jajem ol man long stret fasin oltaem? ?Yu yu bin harem we samtaem i gat kruked fasin mo fasin blong jajem rong sam man long ol kot? Fasin blong jaj we i no stret i no wan nyufala samting, olsem yumi luk long parabol blong Jisas long Luk 18:1-8.
2 Nomata wanem samting yumi bin luk long saed blong fasin blong jajem man, makemgud tok ya blong Jisas, se: “?Yufala i ting se ol man blong [God] we hem i jusumaot olgeta, oli save krae long hem long dei mo long naet, be hem i no save stretem bisnes blong olgeta? . . . Mi talem long yufala, God bambae i kwik blong stretem ol bisnes blong ol man blong hem. ?Be taem we mi, mi Pikinini blong Man, mi kambak long wol, bambae mi save faenem plante man blong bilif, no bambae i no olsem?”
3 Yes, Jeova bambae i stretemgud ol bisnes blong ol man blong hem. Jisas tu i joen long wok ya, antap moa naoia from we yumi stap long ‘ol las dei’ blong nogud fasin blong wol ya. I no longtaem, bambae Jeova i yusum Pikinini blong hem we i gat bigfala paoa, blong finisim fulwan ol rabis fasin blong wol ya. (2 Timote 3:1; 2 Tesalonaeka 1:7, 8; Revelesen 19:11-16) Yumi save kasem save long wok blong Jisas, taem yumi luk wan long ol laswan parabol blong hem. Plante taem, ol man oli kolem parabol ya se parabol blong ol sipsip mo ol nani.
4. ?Yumi bin bilif wanem long saed blong taem we parabol blong ol sipsip mo ol nani i kamtru, be from wanem bambae yumi luklukgud long parabol ya naoia? (Proveb 4:18)
4 Longtaem finis, yumi bilif se parabol ya i tokbaot Jisas we i kam King long 1914, mo stat long taem ya i kam, hem i stap jajem ol man—ol man we oli olsem sipsip bambae oli kasem laef we i no save finis, mo ol man we oli olsem ol nani bambae oli ded blong olwe. Be taem yumi skelemgud parabol ya bakegen, yumi luk sam nyufala save long saed blong taem mo mining blong hem. Nyufala mining ya i makem se wok blong prij we yumi mekem mo fasin blong ol man blong lesin no blong no lesin, oli impoten tumas. Blong luk stampa blong nyufala dip save ya long saed blong parabol ya, i gud yumi tokbaot samting we Baebol i soem long saed blong Jeova mo Jisas, mo wok blong tufala olsem King mo Jaj.
Jeova i Jaj We i Hae Olgeta
5, 6. ?From wanem i stret blong tingbaot Jeova olsem King mo Jaj wantaem?
5 Jeova i rulum heven mo wol. Hem i gat paoa we i antap long olgeta samting. Hem i no gat stat mo i no gat en. Hem i ‘King blong olwe.’ (1 Timote 1:17; Ol Sam 90:2, 4; Revelesen 15:3) Hem i gat paoa mo raet blong mekem ol rul, no ol loa, mo blong talem se ol man oli mas folem olgeta. Be haenem blong hem i mekem se hem i wan Jaj tu. Aesea 33:22 i talem se: “Jeova i Jaj blong yumi, Jeova i Givim Loa long yumi, Jeova i King blong yumi; hem nomo bambae i sevem yumi.”
6 Longtaem finis, ol man blong God oli tingbaot Jeova olsem Man blong Jajem ol trabol mo blong stretem ol bigfala kwestin. Eksampel, afta we “Jaj blong fulwol” i skelem pruf long saed blong nogud fasin blong Sodom mo Gomora, fastaem hem i jajem ol man blong tufala taon ya se oli mas lus, mo biaen, hem i mekem stret jajmen ya i kamtru long olgeta. (Jenesis 18:20-33; Job 34:10-12) !I mekem tingting blong yumi i strong moa taem yumi save se Jeova i wan stret Jaj we oltaem i save mekem ol jajmen blong hem oli kamtru!
7. ?Olsem wanem Jeova i bin wok olsem Jaj blong ol man Isrel?
7 Long Isrel bifo, samtaem Jeova hem wan i jajem wan bisnes. Sipos yu yu laef long taem ya, ?bambae yu haremgud blong save se wan Jaj we i stretgud olgeta i stap skelemgud ol samting? (Levitikas 24:10-16; Namba 15:32-36; 27:1-11) Mo tu, God i talemaot “ol tingting blong hem” we oli stretgud olgeta, blong ol man oli save folem olgeta taem oli jajem ol narafala. (Levitikas 25:18, 19; Nehemaea 9:13; Ol Sam 19:9, 10; 119:7, 75, 164; 147:19, 20) Hem i ‘Jaj blong olgeta man long wol,’ taswe hem i mas jajem yumi tu.—Hibrus 12:23.
8. ?Daniel i luk wanem drim we i joen wetem poen ya?
8 I gat sam man we oli bin “luk” pruf blong samting ya. Long wan drim we profet Daniel i kasem, hem i luk sam bigfala wael anamol we oli minim ol gavman no ol kingdom blong wol. (Daniel 7:1-8, 17) Hem i gohed se: “I gat ol jea blong king oli stap mo Olfala blong Ol Dei i sidaon. Klos blong hem oli waet olsem sno.” (Daniel 7:9) Makemgud se Daniel i luk ol jea blong king “mo Olfala blong Ol Dei [Jeova] i sidaon.” Nao askem kwestin ya long yu wan, se ‘?Long vas ya, Daniel i stap luk we God i kam King?’
9. ?Wanem wan mining blong fasin ya blong ‘sidaon’ long jea blong king? Talem sam eksampel.
9 Taem yumi ridim se wan man “i sidaon” long jea blong king, maet yumi tingbaot se hem i kam king, from we samtaem Baebol i yusum tok olsem ya. Eksampel: “Taem [Simri] i stat blong rul, jes afta we hem i sidaon long jea blong king, hem . . .” (1 King 16:11; 2 King 10:30; 15:12; Jeremaea 33:17) Wan profet tok long saed blong Mesaea i talem se: “Hem i mas sidaon long jea blong king mo rul.” Taswe, tok ya se ‘sidaon long jea blong king,’ i save minim se i kam king. (Sekaraea 6:12, 13) Baebol i tokbaot Jeova olsem wan King we i stap sidaon long jea blong king. (1 King 22:19; Aesea 6:1; Revelesen 4:1-3) Hem i “King blong olwe.” Be, taem hem i statem wan nyufala haf blong wok blong hem blong rul, yumi save talem se hem i kam King, olsem we hem i sidaon long jea blong king bakegen.—1 Kronikel 16:1, 31; Aesea 52:7; Revelesen 11:15-17; 15:3; 19:1, 2, 6.
10. ?Wanem wan bigfala wok blong ol king long Isrel? Givim eksampel.
10 Hemia nao wan stampa poen: Wan bigfala wok we ol king blong bifo oli mekem, se oli harem ol trabol mo oli givim jajmen. (Proveb 29:14) Tingbaot waes fasin blong Solomon blong jajem trabol ya we tufala woman oli faet from wan bebi, wan i talem se i blong hem, narawan i talem se i blong hem. (1 King 3:16-28; 2 Kronikel 9:8) Wan haos blong gavman we Solomon i yusum, hem i “Rum ya we Jea blong King i stap long hem, ples we hem i stap go blong jajem ol man,” mo oli kolem tu se “rum blong jajem ol man.” (1 King 7:7) Baebol i tokbaot Jerusalem olsem ples we ‘king i sidaon long jea blong hem blong jajem ol man.’ (Ol Sam 122:5) I klia se fasin blong ‘sidaon long jea blong king’ i save minim tu se fasin blong jajem man.—Eksodas 18:13; Proveb 20:8.
11, 12. (a) ?Daniel japta 7 i minim wanem taem i talem se Jeova i sidaon? (b) ?Olsem wanem ol narafala vas oli pruvum se Jeova i sidaon blong jajem ol man tu?
11 Naoia, i gud yumi gobak long drim ya we Daniel i luk ‘Olfala blong Ol Dei i sidaon.’ Daniel 7:10 i talem se: “Kot i sidaon, mo i gat ol buk we oli openem.” Yes, Olfala blong Ol Dei i sidaon blong mekem jajmen long saed blong fasin blong rulum wol, mo blong jajem Pikinini blong man se hem i stret man blong rul. (Daniel 7:13, 14) Biaen, yumi ridim se “Olfala blong Ol Dei i kam mo i jajem ol tabu man se hem i agri long olgeta.” Hemia olgeta ya we hem i jajem olgeta se oli stret blong rul wetem Pikinini blong man. (Daniel 7:22) Biaen, “Kot hem wan i sidaon,” mo i jajem laswan bigfala politik paoa blong wol se hem i mas kasem strong panis.—Daniel 7:26.a
12 Taswe, taem Daniel i luk we God ‘i sidaon long jea blong king,’ samting ya i minim se Hem i kam blong mekem jajmen. Bifo, Deved i singsing olsem: “Taem yu [Jeova] yu jajem man, yu yu tru, fasin blong yu i stret olgeta. Mo yu yu talem se mi mi mekem i stret.” (Ol Sam 9:4, 7) Mo Joel i raetem se: “I gud olgeta nesen oli girap mo oli kam long flat ples blong Jeosafat. From we long ples ya, mi [Jeova] bambae mi sidaon blong jajem olgeta nesen.” (Joel 3:12; skelem wetem Aesea 16:5.) Jisas mo Pol, tufala i bin pas long wan kot we man i sidaon mo i lesin long ol poen blong tufala mo i givim jajmen.b—Jon 19:12-16; Ol Wok 23:3; 25:6.
Haenem Blong Jisas
13, 14. (a) ?From wanem ol man blong God bifo oli save sua se bambae Jisas i King? (b) ?Wetaem Jisas i sidaon long jea blong king, mo hem i stat blong rul long wanem fasin long yia 33 K.T.?
13 Jeova hem i Jaj, mo hem i King tu. ?Olsem wanem long Jisas? Enjel we i talemaot nyus ya se bambae Jisas i bon, i talem se: “Jeova God bambae i givim long hem jea blong king we papa blong hem, Deved, i bin sidaon long hem, . . . mo kingdom blong hem bambae i stap gogo i no save finis.” (Luk 1:32, 33, NW) Bambae Jisas i rul long kingdom blong Deved gogo i no save finis. (2 Samuel 7:12-16) Bambae hem i sidaon long heven blong rul, from we Deved i talem se: “Jeova i talem long Masta blong mi [Jisas], i se: ‘Yu kam sidaon long raetsaed blong mi, gogo kasem we mi putum ol enemi blong yu oli stap daon, olsem mat we i ples blong putum leg blong yu.’ Wokingstik ya we i saen blong paoa blong yu, Jeova bambae i sanem hem i kamaot long Saeon, mo bambae hem i talem se: ‘Yu yu go stap long medel blong ol enemi blong yu, nao yu winim olgeta.’ ”—Ol Sam 110:1-4, NW.
14 ?Wetaem bambae samting ya i hapen? Jisas i no rul olsem King taem hem i stap long wol ya. (Jon 18:33-37) Long 33 K.T., hem i ded, i laef bakegen, mo i go antap long heven. Hibrus 10:12 i talem se: “Be Kraes i givim laef blong hem blong tekemaot ol sin blong ol man. Mo fasin ya we hem i mekem, we wan taem nomo hem i ded, hemia i naf blong tekemaot ol sin blong ol man, gogo i no save finis. Nao biaen hem i go sidaon long raetsaed blong God.” ?Wanem haenem we Jisas i gat? “[God i] tekem hem i go sidaon long raetsaed blong hem long heven. Nao nem blong Kraes i hae moa long nem blong olgeta enjel we oli haeman, mo lida, mo man blong paoa, mo jif long heven. . . . Mo hem i putumap Kraes i hed blong [kongregesen], i holem olgeta laef blong hem.” (Efesas 1:20-22) Long taem ya, Jisas i stap rul olsem king long ol Kristin. Taswe Pol i save raetem se Jeova ‘i tekemaot yumi finis long paoa blong tudak, i tekem yumi insaed long kingdom blong Pikinini ya blong hem we i laekem hem tumas.’—Kolosi 1:13; 3:1.
15, 16. (a) ?From wanem yumi talem se Jisas i no kam King long Kingdom blong God long yia 33 K.T.? (b) ?Wetaem Jisas i stat blong rul long Kingdom blong God?
15 Be, long taem ya, Jisas i no mekem wok blong King mo Jaj long olgeta nesen. Hem i stap sidaon kolosap long God, blong wet go kasem taem we bambae hem i wok olsem King long Kingdom blong God. Pol i raetem se: “Neva God i talem long wan enjel blong hem, i se ‘Yu sidaon long raet saed blong mi, yu wet. Bambae mi mekem ol enemi blong yu olsem mat, we i ples blong leg blong yu.’ ”—Hibrus 1:13.
16 Ol Wetnes blong Jeova oli bin raetem plante pruf long ol buk blong olgeta blong soem se taem blong Jisas blong wet i finis long 1914, nao hem i kam rula we yumi no save luk long Kingdom blong God long heven. Revelesen 11:15, 18 i talem se: “Ol kingdom blong wol ya oli kam aninit long paoa blong [Masta] blong yumi, wetem Mesaea blong hem. Mo hem i holem nem blong king, we bambae i rul gogo i no save finis.” “Ol [nesen] oli kros tumas, be naoia i taem blong kros blong yu i kamtru.” Yes, ol wanwan nesen oli soem kros blong olgeta long ol narafala nesen long Faswan Bigfala Faet Blong Wol. (Luk 21:24) Ol faet, graon i seksek, ol sik, kakae i sot, mo ol narafala samting olsem we yumi luk stat long 1914, oli pruvum se naoia Jisas i stap rul long Kingdom blong God, mo en blong wol i kolosap.—Matyu 24:3-14.
17. ?Wanem ol stampa poen we yumi jes kasem save long olgeta naoia?
17 Nao blong tingtingbak: Yumi save talem se God i sidaon long jea blong king olsem King, be hem i save sidaon long jea blong king long narafala fasin tu, hemia blong jajem ol man. Long yia 33 K.T., Jisas i sidaon long raetsaed blong God, mo naoia, hem i King blong Kingdom. ?Be olsem wanem? Jisas we i stap rul olsem King naoia, ?hem i stap mekem wok blong Jaj tu? ?Mo from wanem i impoten we yumi mas tingbaot samting ya, antap moa long taem blong yumi?
18. ?Wanem pruf i stap blong soem se bambae Jisas i mekem wok blong Jaj tu?
18 Jeova, we i gat raet blong putumap ol jaj, i jusumaot Jisas olsem wan Jaj we i stap folem ol tingting blong Hem. Jisas i soem samting ya taem hem i tokbaot ol man we fastaem oli ded long saed blong speret be biaen oli laef. Hem i talem se: “Papa blong mi, hem i no mekem wok ya blong jajem man. Hem i putum wok ya long han blong mi.” (Jon 5:22) Be, wok blong Jisas blong jajem man i go moa bitim we hem i jaj long fasin ya nomo. Hem bambae i jajem olgeta man we oli laef mo olgeta man we oli ded tu. (Ol Wok 10:42; 2 Timote 4:1) Wan taem, Pol i talem se: “[God] i putum dei finis, we bambae hem i save jajem olgeta man long wol, mo bambae hem i mekem long fasin we i stret nomo. God i jusumaot finis man ya [Jisas] we bambae i yusum blong jajem olgeta man. Mo hem i soemaot finis long olgeta man we bambae i mekem olsem, from we hem i mekem man ya i laef bakegen finis long ded.”—Ol Wok 17:31; Ol Sam 72:2-7.
19. ?From wanem i stret blong talem se Jisas bambae i sidaon olsem Jaj?
19 ?I stret blong talem se Jisas bambae i sidaon long wan bigfala jea blong king blong mekem spesel wok ya blong jajem ol man? Yes. Jisas i talem long ol aposol se: “Long nyufala wol ya we bambae i kam, mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi king, mi sidaon long bigfala jea blong mi. Nao long taem ya, yufala twelef we yufala i biaen long mi, bambae yufala tu i king, yufala i save sidaon long ol bigfala jea blong yufala, we oli olsem jea blong king. Nao bambae yufala i [jajem] ol twelef laen blong ol man Isrel.” (Matyu 19:28) Nating se Jisas i King blong Kingdom naoia, be narafala wok blong hem we Matyu 19:28 i tokbaot, i joen wetem fasin ya we hem i sidaon long jea blong king blong jajem ol man long Rul Blong Wan Taosen Yia. Long taem ya, bambae hem i jajem olgeta man, ol man we oli stret wetem ol man we oli no stret. (Ol Wok 24:15) I gud blong tingbaot poen ya, taem yumi lukluk long wan parabol blong Jisas we i joen wetem taem blong yumi mo laef blong yumi.
?Parabol Ya i Talem Wanem?
20, 21. ?Ol aposol blong Jisas oli askem wanem kwestin we i joen wetem taem blong yumi, mo samting ya i mekem wanem narafala kwestin i kamaot?
20 Smoltaem bifo we Jisas i ded, ol aposol blong hem oli askem long hem, se: “Plis yu talemaot long mifala: ?Wetaem bambae ol samting ya oli kamtru? ?Mo wanem saen bambae i soemaot we yu yu stap finis mo we fasin ya blong wol i kasem en blong hem?” (Matyu 24:3, NW) Jisas i tokbaot ol bigbigfala samting we oli mas kamaot long wol bifo we ‘en bambae i kam.’ Smoltaem bifo we en ya i kam, bambae ol nesen oli ‘luk we Pikinini blong Man i kamaot long klaod blong skae, wetem olgeta paoa we hem i gat, mo long bigfala laet we bambae i saenaot raonabaot long hem.’—Matyu 24:14, 29, 30.
21 ?Be olsem wanem long ol man blong ol nesen ya taem Pikinini blong Man i kam wetem olgeta paoa blong hem? Bambae yumi faenem ansa blong kwestin ya long parabol blong ol sipsip mo ol nani, we i stat wetem ol tok ya: “Long taem ya we mi, mi Pikinini blong Man, bambae mi kamtru wetem olgeta enjel, bambae mi mi king, mi gat olgeta paoa blong mi, nao mi go sidaon long bigfala jea blong mi. Nao olgeta man blong wol bambae oli kam stanap long fes blong mi, mo mi bambae mi seraot olgeta, olsem we man blong lukaot long sipsip i save seraot ol sipsip blong hem long ol nani blong hem.”—Matyu 25:31, 32.
22, 23. ?Wanem ol poen we oli soemaot se parabol blong ol sipsip mo ol nani i no stat blong kamtru long 1914?
22 ?Olsem wanem? ?Parabol ya i kamtru long taem ya we Jisas i tekem paoa, i sidaon olsem king long 1914, olsem yumi kasem save longtaem finis i kam? I tru se, Matyu 25:34 i tokbaot hem olsem King. Taswe i stret blong talem se parabol ya i kamtru stat long taem ya we Jisas i kam King long 1914. ?Be smoltaem afta we hem i kam King, hem i mekem wanem jajmen? Hem i no jajem “olgeta man blong wol.” Be, hem i lukluk i go long olgeta we oli stap talem se oli olsem ‘haos blong God.’ (1 Pita 4:17) Folem Malakae 3:1-3, Jisas we i olsem man blong karem tok blong Jeova, i jekemap mo i jajem ol tabu Kristin we oli stap long wol. Hemia i wan taem blong jajem Krisendomc tu, we hem i stap gyaman se hem i ‘haos blong God.’d (Revelesen 17:1, 2; 18:4-8) Be i no gat wan spesel samting i hapen long taem ya, no biaen long taem ya, blong soem se Jisas i bin sidaon blong jajem olgeta man blong wol, se oli sipsip no oli nani.
23 Sipos yumi jekemap wok blong Jisas long parabol ya, yumi luk se long en, bambae hem i jajem olgeta man blong wol. Parabol ya i no soem se jajmen ya bambae i gohed plante yia, olsem se, long ol yia we oli pas finis, hem i bin jajem evri man we i ded se bambae oli kasem laef we i no save finis no bambae oli ded blong olwe. I luk olsem se bighaf blong ol man we oli ded long ol yia we oli jes pas, oli stap long beregraon nomo. (Revelesen 6:8; 20:13) Be parabol ya i stap tokbaot taem we bambae Jisas i jajem “olgeta man blong wol” we oli laef long taem ya, mo we oli fesem jajmen we hem i mekem long olgeta.
24. ?Wetaem parabol blong ol sipsip mo ol nani bambae i kamtru?
24 Blong talem long narafala tok, parabol ya i stap poen i go long fyuja, long taem ya we bambae Pikinini blong Man i kam wetem olgeta paoa blong hem. Bambae hem i sidaon blong jajem olgeta man we oli laef long taem ya. Jajmen we hem i mekem bambae i stanap long ol fasin we oli bin soemaot. Long taem ya, bambae i klia nomo wanem nao i mekem “stret man i defren long rabis man.” (Malakae 3:18) Wok blong talemaot mo blong mekem jajmen i kamtru bambae i tekem wan sot taem nomo. Bambae Jisas i mekem ol stret jajmen, we oli stanap long ol fasin we ol man wanwan oli bin soemaot.—Lukluk tu long 2 Korin 5:10.
25. ?Matyu 25:31 i stap tokbaot wanem, taem i talem se Pikinini blong man i sidaon long bigfala jea blong hem?
25 Oraet, samting ya i min se, fasin ya we Jisas i ‘sidaon long bigfala jea blong hem’ blong jajem ol man, we Matyu 25:31 i tokbaot, bambae i kamaot long fyuja, long taem ya we strongfala King ya bambae i sidaon blong talemaot jajmen mo mekem jajmen i kamtru long olgeta man. Yes, ol tok long Matyu 25:31-33, 46 blong eksplenem jajmen we bambae Jisas i mekem, i kolosap sem mak long ol tok blong Daniel japta 7, we i talem se King we i stap rul, Olfala blong Ol Dei, i sidaon blong mekem wok blong hem olsem Jaj.
26. ?Wanem nyufala mining blong parabol ya i kam klia?
26 Taem yumi kasem mining ya blong parabol blong ol sipsip mo ol nani, yumi kasem se wok blong jajem ol sipsip mo ol nani bambae i kamaot long fyuja. Bambae hem i kamaot afta we “bigfala trabol” we Matyu 24:29, 30 i tokbaot, i faerap, mo Pikinini blong Man i ‘kamtru wetem olgeta paoa blong hem.’ (Skelem wetem Mak 13:24-26.) Long taem ya we olgeta rabis fasin blong wol ya oli kasem en blong olgeta, bambae Jisas i mekem kot mo i talemaot jajmen blong hem mo mekem i kamtru.—Jon 5:30; 2 Tesalonaeka 1:7-10.
27. ?Wanem samting we yumi mas intres long hem long saed blong laswan parabol ya blong Jisas?
27 Samting ya i mekem se yumi kasem moa klia, stret taem we parabol ya blong Jisas bambae i kamtru, taem ya we bambae ol sipsip mo ol nani oli kasem jajmen. ?Be olsem wanem samting ya i gat paoa long laef blong yumi we yumi stap wok strong blong talemaot gud nyus blong Kingdom? (Matyu 24:14) ?Hemia i min se wok blong yumi i no impoten tumas olsem bifo? ?No hem i mekem wok blong yumi i kam hevi moa? I gud yumi faenemaot long nekis stadi olsem wanem samting ya i gat paoa long yumi.
[Ol futnot]
a Wod ya we oli tanem i kam “Kot” long Daniel 7:10, 26, i stap tu long Esra 7:26 mo Daniel 4:37; 7:22.
b Long saed blong fasin ya we wan Kristin i mekem wan narafala Kristin i pas long kot, Pol i askem se: ‘?Yufala i putumap ol man we oli no Kristin, we ol memba blong kongregesen i stap luk olgeta olsem nating nomo, olsem ol jaj [prapa mining se “yufala i mekem olgeta oli sidaon”]?’—1 Korin 6:4.
c Ol skul we oli gyaman se oli Kristin.
d Lukluk Revelesen—Kolosap i Kasem Nambawan En Blong Hem!, pej 56, 73, 235-245, 260, we Watchtower Bible and Tract Society blong Nyu Yok, Inc., i prentem.
?Yu Yu Tingbaot?
◻ ?Olsem wanem Jeova i save wok olsem King mo Jaj wantaem?
◻ ?Wanem tufala mining blong tok ya ‘sidaon long jea blong king’?
◻ ?Bifo yumi bin talem wanem long saed blong taem we Matyu 25:31 i kamtru, be from wanem i gat wan jenis i kamaot?
◻ ?Wetaem bambae Pikinini blong man i sidaon long bigfala jea blong hem, olsem Matyu 25:31 i talem?