!Presem King Blong Olwe!
‘Jeova, bambae i stap King oltaem, gogo i no save finis.’—OL SAM 10:16.
1. ?Yumi save askem wanem kwestin long saed blong tok ya ‘blong olwe’?
BLONG OLWE—?bambae yu yu eksplenem tok ya olsem wanem? ?Yu ting se taem i save gohed olsem foreva? Yes, i klia se taem we i pas, i no gat stat blong hem. Nao long fyuja tu, ?from wanem taem i no save gohed we i no gat en blong hem? Tru ya, Baebol ya New World Translation i tokbaot God se, hem i stap kasem ona “stat long taem bifo olgeta, go kasem we i no save finis.” (Ol Sam 41:13, NW) ?Tok ya i minim wanem? Blong givhan long yumi blong kasem save, i gud yumi tokbaot wan samting we i laenap wetem poen ya—hemia bigfala skae we ol sta oli stap long hem.
2, 3. (a) ?Wanem ol kwestin long saed blong bigfala skae, we bambae oli halpem yumi blong kasem save long tok ya ‘blong olwe’? (b) ?From wanem yumi mas wantem blong wosip long King blong olwe?
2 ?Skae ya i bigfala olsem wanem? ?Hem i gat en blong hem? Kam kasem 400 yia bifo, oli ting se wol blong yumi i stap stret long medel blong ol narafala planet long skae. Biaen, Galileo i wokem wan strongfala glas, we i givhan bigwan blong lukluk i go longwe moa long skae. Ale Galileo i save luk plante moa sta, mo hem i soem se wol mo sam narafala planet oli stap goraon long san. Hem i no moa luk Milki Wei olsem wan waet klaod nomo. Be, hem i rili wan galaksia blong ol sta, we i gat samwe long wan handred bilyan sta long hem. Yumi no naf blong kaontem olgeta sta ya, nating sipos yumi kaontem long ful laef blong yumi. Biaen, ol astronomab oli gohed blong faenem plante bilyan galaksi bakegen. Ol galaksi ya oli laen i go we i no gat en blong olgeta antap long bigfala skae. Oli laen i go, i bitim ples we man i save luk nomo wetem ol glas we oli strong olgeta. I luk olsem se bigfala skae ya i no gat en blong hem. Samting ya i sem mak long tok ya, ‘blong olwe’—i minim se, no gat en blong hem.
3 I luk olsem se smol bren blong yumi ol man, i no naf blong kasem save long tingting long saed blong tok ya, ‘blong olwe.’ Be, i gat Wan Man we i kasem save long hem fulwan. !Hem i save kaontem, yes, mo tu hem i putum nem long plante, plante, milyan sta we oli stap long plante bilyan galaksi! Man ya i talem se: “Yufala i lukluk i go long ol samting antap. ?Hu i wokem olgeta samting ya? Hemia Man ya we i mekem se olgeta oli kamaot olsem wan ami, hem i makem namba blong olgeta, mo hem i singaot olgeta evriwan long nem blong olgeta. Hem i strong long paoa blong hem, nao from strongfala paoa we i fulap long hem, i no gat wan long olgeta we i lus. ?Ating yufala i no kasem save yet, a? ?Yufala i no harem yet? Jeova, Hemia we i Wokem ol laswan ples blong wol, hem i God blong oltaem, gogo i no save finis. Hem i no save kam taed no i kam slak. Man i no naf blong faenem olgeta save blong hem.” (Aesea 40:26, 28) !Hemia wan nambawan God ya! !Yes, hem i God ya we yumi mas wantem blong wosip long hem!
‘King Oltaem’
4. (a) ?Olsem wanem Deved i soem tangkyu from King blong olwe? (b) ?Wan long ol nambawan sayentis long histri i talem wanem long saed blong stampa blong ol sta?
4 Long Ol Sam 10:16, Deved i tokbaot God, Man we i Wokem olgeta samting, se: ‘Jeova bambae i stap King oltaem, gogo i no save finis.’ Mo long Ol Sam 29:10, hem i talem bakegen, i se: ‘Jeova hem i king, we bambae i stap rul oltaem nomo, gogo i no save finis.’ !Yes, Jeova, hem i King blong olwe! Antap long hemia, Deved i talem se King ya we i hae olgeta, Hem i Mekem plan mo i Wokem olgeta samting we yumi luk long bigfala skae antap. Ol Sam 19:1 i talem se: “Skae i stap talemaot bigfala paoa blong God, mo ol samting ya long hem oli stap soemaot ol gudfala wok we God i mekem.” Samwe long 2,700 yia biaen, wan sayentis we ol man oli save long hem, Sir Isaac Newton, i soem se hem i agri wetem Deved. Hem i raetem se: “Naesfala fasin we ol san, ol planet mo ol sta oli folem, i save kamaot nomo long stampa tingting mo hae rul blong wan man we i gat bigfala paoa mo save.”
5. ?Aesea mo Pol, tufala i raetem wanem tok long saed blong Stampa blong waes?
5 !Taem yumi kasem save se Haefala Masta Jeova, we bigfala “heven, yes, heven blong ol heven, . . . i no naf blong holem hem,” hem i stap olwe gogo i no save finis, samting ya i mas pusum yumi blong gat tingting daon! (1 King 8:27) Jeova, we Aesea 45:18 i talem se, i ‘Man ya we i Wokem heven, . . . Hemia we i Statem wol mo i Wokem ol samting we oli stap long hem,’ hem i Stampa blong waes we i bigwan olgeta, bren blong man i no naf blong kasem save long waes ya. Long 1 Korin 1:19, Jeova i talem se: “Waes blong ol man we oli gat waes bambae mi mekem i lus olgeta. Mo save blong ol man we oli gat save bambae mi mekem i nating nomo.” Aposol Pol i ademap long vas 20, se: “?Wehem ol man we oli gat waes? ?Wehem ol man we oli gat save? ?Wehem ol man we oli stap toktok oltaem long ol bisnes blong wol? !Oli no gat! God i mekem finis we ol waes tok blong man i kam olsem krangke tok nomo.” Yes, long japta 3, vas 19, Pol i gohed blong talem se, ‘waes blong wol ya i krangke nomo long fes blong God.’
6. ?Eklesiastis 3:11 i soemaot wanem long saed blong “ol taem we oli gogo, i no save finis”?
6 Ol sta long skae, oli sam long ol samting we God i wokem, we King Solomon i tokbaot se: “Hem [God] i mekem we evri samting oli naes long stret taem blong olgeta. Hem i putum ol taem we oli gogo, i no save finis long hat blong ol man, blong bambae oli neva save faenemaot olgeta wok we trufala God i mekem, i stat bifo olgeta, i go kasem en blong hem.” (Eklesiastis 3:11) Tru ya, God i putum insaed long hat blong man, tingting ya blong traem faenemaot mining blong “ol taem we oli gogo, i no save finis,” hemia, blong olwe. ?Be bambae man i save kasem ol save ya samtaem?
Wan Nambawan Hop Blong Laef
7, 8. (a) ?Ol man oli gat wanem nambawan hop blong laef long fyuja, mo olsem wanem blong kasem laef ya? (b) ?From wanem yumi mas glad se tijing blong God bambae i gohed blong olwe?
7 Jisas Kraes i talem long wan prea we hem i mekem i go Jeova, se: “Mo hemia laef ya we i no save finis, we man i save yu, we yu nomo yu God tru, mo we man i save mi ya, Jisas Kraes, we yu yu sanem mi mi kam.” (Jon 17:3) ?Olsem wanem yumi save kasem save ya? Yumi mas stadi long Tok blong God, Tabu Baebol. Long rod ya, bambae yumi kasem stret save long saed blong bigfala stampa tingting blong God, olsem rod we hem i mekem tru long Pikinini blong hem, blong ol man oli save kasem laef we i no save finis long paradaes long wol ya. Hemia nao “laef ya we i prapa wan” we 1 Timote 6:19 i tokbaot. Samting ya i laenap wetem tok blong Efesas 3:11, se bambae “[God] i mekem ol samting ya we hem i tingbaot fastaem, oli kamtru long Jisas Kraes, Masta blong yumi.”
8 Yes, yumi ol sinman, yumi save kasem laef we i no save finis from tijing blong God mo from bilif long ransom sakrifaes blong Jisas. ?Tijing ya bambae i gohed go kasem wetaem? Bambae hem i gohed blong olwe. Sloslou, bambae ol man oli stap kasem tijing long saed blong waes blong Man ya we i Wokem yumi. Waes blong Jeova i bigwan we i bigwan, i no gat mak blong hem. Aposol Pol i luksave samting ya, nao i talem se: “Man, fasin blong God blong givhan long ol man i gud tumas. Waes blong hem, mo save blong hem i bigfala tumas, i bitim mak. Yumi no save talemaot weswe hem i jusumaot ol rod blong hem. Yumi no naf blong save rod blong ol plan blong hem, se bambae oli gotru olsem wanem.” (Rom 11:33) !Yes, i stret nomo we 1 Timote 1:17 i kolem Jeova se, ‘King blong olwe’!
Waes Blong Jeova Blong Wokem Ol Samting
9, 10. (a) ?Jeova i mekem wanem bigfala wok blong rerem wol ya olsem presen we hem i givim long ol man? (b) ?Olsem wanem ol samting we Jeova i wokem oli soemaot waes blong hem we i bigfala tumas? (Lukluk bokis.)
9 Tingbaot naesfala presen we King blong olwe i givim long yumi ol man. Ol Sam 115:16 i talem se: “Heven i ples blong Hae God nomo, be hem i givim wol ya long man.” Hemia i wan nambawan samting we God i putum long han blong yumi blong lukaot long hem, ?i tru no? !Si, i tru ya! !Yumi mas gat bigfala tangkyu from waes blong Man ya we i Wokem yumi, we i reremgud wol ya fastaem blong yumi stap long hem!—Ol Sam 107:8.
10 Plante nambawan samting oli kamaot long wol long ol sikis “dei” we God i wokem ol samting. Jenesis japta 1 i tokbaot ol dei ya, we wanwan blong olgeta i gat plante taosen yia long hem. Biaen, ol samting we God i wokem, oli mas stap long olgeta ples long wol. Ol samting olsem grin gras, bigfala bus, mo ol naesfala flaoa. Bambae wol i fulap long ol narnarafala fis long solwora, ol narnarafala pijin blong skae we oli naes tumas, mo ol narnarafala anamol, sam oli blong bus, sam oli blong velej, mo oli stap karem ol pikinini ‘we oli sem kaen olsem olgeta.’ Afta long ol vas we oli soem olsem wanem God i wokem man mo woman, Jenesis 1:31 i talem se: “Nao [God] i luk olgeta wok ya we hem i mekem, mo i glad tumas long olgeta.” !Faswan man mo woman tufala i laef long wan ples we i nambawan tumas! Tru long ol samting ya we God i wokem, yumi luksave waes, save, mo fasin kea blong Hemia we i gat lav.—Aesea 45:11, 12, 18.
11. ?Olsem wanem Solomon i leftemap waes we Jeova i gat blong wokem ol samting?
11 Wan man we i sapraes tumas long waes blong King blong olwe, hemia Solomon. Plante taem, hem i pulum tingting blong yumi i go long waes blong Man we i Wokem olgeta samting. (Proveb 1:1, 2; 2:1, 6; 3:13-18) Solomon i promes long yumi se, “wol ya bambae i stap oltaem, gogo i no save finis.” Hem i gat tangkyu from plante samting blong sapraes we God i wokem. Wan long ol samting ya, hemia wok we ol klaod blong ren oli mekem blong wasem wol blong yumi. Olsem nao, hem i raetem se: ‘Ol bigfala ren we i foldaon long koltaem, oli fulap long reva, nao oli ron i godaon long solwora, be solwora i no fulap. Biaen, wora ya i gobak long ples blong hem mo i ren bakegen.’ (Eklesiastis 1:4, 7) Taswe, taem ren i foldaon mo ol reva oli wasem wol finis, wora ya i ron i go long solwora mo i gobak antap, i mekem klaod bakegen. ?Bambae wol ya i olsem wanem mo bambae laef blong yumi i olsem wanem, sipos i no gat fasin ya we wora i klinim hem wan mo i gobak antap blong mekem klaod?
12, 13. ?Olsem wanem yumi save soem tangkyu from ol samting we God i wokem?
12 Olsem King Solomon, yumi mas soem se yumi gat tangkyu long ol samting we God i wokem, we oli wok stret nomo wetem ol narafala laef samting. Solomon i talem long ol lastok blong hem long Eklesiastis, se: “Oraet, taem mi harem finis olgeta toktok, mi mi tok olsem, se: ‘Yu mas fraetgud long trufala God mo yu mas folem ol loa blong hem. From we hemia nao olgeta wok we man i mas mekem.’ From we trufala God hem wan bambae i jajem olkaen wok, mo ol wok we i stap haed, blong luk sipos hem i gud no i nogud.” (Eklesiastis 12:13, 14) Yumi mas fraet blong mekem eni samting we i save mekem se God i no glad long yumi. Be yumi mas traehad blong obei long hem wetem respek mo ona.
13 !Yes, yumi mas wantem blong presem King blong olwe from ol nambawan samting we hem i wokem! Ol Sam 104:24 i talem se: “Hae God, yu yu mekem plante samting tumas, mo olgeta evriwan oli stap soemaot we fasin blong yu blong wokem olgeta i waes tumas. Wol ya i fulap long ol samting ya we yu yu mekem.” Wetem bigfala glad, i gud yumi talem bakegen laswan vas blong Sam ya, long yumi wan mo long ol narafala, se: ‘!Oltaem mi mi mas presem Jeova! !Oltaem yumi evriwan i mas presem Jeova!’
Wan Wok Blong God We i Nambawan Tumas
14. ?Olsem wanem God i wokem ol man long fasin we i hae moa, i bitim ol anamol?
14 Olgeta samting we Jeova i wokem oli gud tumas. Be nambawan long ol samting we Hem i mekem long wol ya, hemia yumi—ol man. Long en blong namba sikis dei we Jeova i wokem olgeta samting, hem i wokem Adam mo biaen i wokem Iv. !Hem i wokem man long fasin we i hae moa, i bitim ol fis, ol pijin, mo ol anamol! Nating se plante long ol samting ya oli bon wetem waes, be ol man oli save yusum tingting blong olgeta, oli save jusumaot samting we i gud mo i nogud, oli save plan from fyuja, mo oli bon wetem filing blong wantem mekem wosip long wan samting. ?From wanem man i gat ol fasin ya? Yes, God i wokem ol man long pija blong hem. Oli no kamaot long ol anamol we oli raf. Mo tu, ol man nomo oli save soemaot ol fasin blong Hemia we i Wokem yumi, Hemia we i soemaot hem wan olsemia, se “Jeova, Jeova, God we i gat sore mo gladhat, hem i slou blong kam kros, mo hem i fulap long kaen fasin mo trutok.”—Eksodas 34:6, NW.
15. ?From wanem yumi mas gat tingting daon mo presem Jeova?
15 I gud yumi presem mo talem tangkyu long Jeova from we i wokem bodi blong yumi long fasin we i nambawan tumas. Blad blong yumi, we yumi rili nidim blong laef, i ron i go kasem evri haf blong bodi blong yumi long evri 60 seken. Dutronome 12:23 i talem se, “blad, hem i sol”—laef blong yumi—we i tabu long lukluk blong God. Yumi gat ol bun we oli strong, ol masel we oli wokgud, mo ol nevc we oli kwik blong haremsave ol filing long ol defren haf blong bodi. Antap long samting ya, yumi gat wan bren we i hae moa long bren blong ol anamol, mo hem i naf blong holem plante save, i bitim save we wan kompyuta we saes blong hem i bigfala olsem wan store haos, i save karem. Samting ya i mas pusum yumi blong gat tingting daon, ?i tru no? Yes, i tru ya. (Proveb 22:4) Mo tingbaot samting ya tu: Waet leva, trot, tang, tut, mo maot, oli joen blong mekem man i toktok wan long ol taosen lanwis long wol. Deved i singsing wetem fasin tangkyu long Jeova se: “Yu yu hae tumas, i stret blong man i bodaon long yu i ona long yu, mo mi mi presem yu from. Olgeta samting we yu yu mekem oli narafala mo oli nambawan tu. Mi mi save we mi savegud samting ya.” (Ol Sam 139:14) !I gud yumi joen wetem Deved blong talem tangkyu mo presem Jeova, nambawan God mo Man we i wokem yumi!
16. ?Wan nambawan man blong myusek i singim wanem sing blong presem Jeova, mo yumi mas lesin long wanem nambawan tok we i singaot yumi?
16 Haf blong wan singsing we Joseph Haydn i raetem long ol yia 1700, i tokbaot fasin blong presem Jeova se: “!Yufala i talem tangkyu long Hem, yufala ol wok blong Hem we yufala i naes tumas! !Yufala i singsing, yufala i givim ona long Hem! !Yufala i singsing, yufala i talemaot haenem blong Hem! !Yufala i presem Hem mo mekem Nem blong Hem i tabu! !Fasin ya blong presem Jeova, bambae i gohed oltaem, gogo i no save finis, Amen, Amen!” Ol tok we oli moa naes, hemia ol tok blong Ol Sam, we oli kamaot long God, we plante taem ol man oli talem. Tok blong Ol Sam 107 i singaot ol man fo taem se: “Olgeta ya oli mas talem tangkyu long Hae God from fasin blong hem we oltaem hem i laekem olgeta tumas, mo from ol bigbigfala samting we hem i mekem blong givhan long olgeta.” ?Yu yu stap joen long fasin blong presem God olsem? Yu mas, from we evri samting we oli rili nambawan, oli kamaot long Jeova, King blong olwe.
Sam Wok We i Bigfala Moa
17. ?Olsem wanem ‘sing blong Moses mo blong Smol Sipsip’ i presem Jeova?
17 Long ol sikis taosen yia we oli pas, King blong olwe i statem sam wok we oli bigfala moa. Long laswan buk blong Baebol, long Revelesen 15:3, 4, yumi ridim tok long saed blong olgeta long heven we oli winim ol rabis enjel we oli enemi blong olgeta, se: “Oli stap sing long sing ya we Moses, man blong God bifo i sing long hem mo we Smol Sipsip blong God i sing long hem, we i talem se ‘Hae God, Masta blong mifala, yu yu gat olgeta paoa, Ol wok blong yu oli bigfala tumas, oli hae tumas. Yu yu king blong olgeta kantri, mo ol fasin blong yu oli stret gud, oli tru. ?Hae God, hu man i no save ona long yu? ?Hu man i no save leftemap nem blong yu? Yu nomo yu tabu. Bambae ol man blong olgeta kantri oli save kam blong mekem wosip long yu, from we yu yu soemaot finis ol stret fasin blong yu.’ ” ?From wanem oli kolem singsing ya se ‘Sing blong Moses mo blong Smol Sipsip’? Yumi luk from wanem.
18. ?Long Eksodas japta 15, oli singsing blong tokbaot wanem bigfala wok?
18 Samwe long 3,500 yia bifo, taem strongfala ami blong Fero i lus long Red Si, ol man Isrel oli singim wan sing blong presem mo talem tangkyu long Jeova. Long Eksodas 15:1, 18, yumi ridim se: “Nao Moses wetem ol laen blong Isrel oli sing long wan sing blong presem Hae God. Sing ya i talem se: ‘Bambae mi mi sing blong presem Hae God, from we hem i win gud long faet ya, nao nem blong hem i go antap. Hem i sakem finis ol hos wetem ol man blong olgeta oli go long solwora. Hae God, bambae yu yu king oltaem nomo, gogo i no save finis.’ ” King ya blong olwe i soemaot klia ol stret rul we hem i stap folem, taem hem i jajem mo i kilim i ded ol enemi ya we oli daonem hae rul blong Hem.
19, 20. (a) ?From wanem Jeova i stanemap nesen blong Isrel? (b) ?Olsem wanem Smol Sipsip mo sam narafala man oli givim ansa long tok agens blong Setan?
19 ?From wanem hem i mekem samting ya long taem ya? Long garen blong Iden, Snek we i save trik bitim mak, i pulum faswan papa mo mama blong yumi blong foldaon long sin. Samting ya i mekem se olgeta man oli gat sin mo bodi we i no stretgud olgeta. Be kwiktaem nomo, King blong olwe i mekem wan samting we i laenap wetem faswan stampa tingting blong hem. Samting ya bambae i tekemaot ol enemi blong hem, blong oli no moa rul long wol ya mo bambae i mekem wol i kam paradaes bakegen. King blong olwe i stanemap nesen blong Isrel mo i givim Loa blong hem long olgeta, olsem wan saen blong soem olsem wanem bambae hem i mekem samting ya i kamtru.—Galesia 3:24.
20 Be biaen, Isrel i foldaon bigwan long fasin blong no stap tru long God. Nogud fasin ya blong olgeta i kasem bigfala mak blong hem taem ol lida blong olgeta oli putum Pikinini blong God, wan nomo we hem i gat, long han blong ol man Rom, blong oli mekem hem i harem nogud bigwan mo kilim hem i ded. (Ol Wok 10:39; Filipae 2:8) Be Jisas i holemstrong long God gogo i ded, olsem “Smol Sipsip” we i wan sakrifaes. Taswe, hem i pruvum bigwan se faswan Enemi blong God, Setan, i gyaman stret, taem hem i talem se i no gat wan man long wol i save stap tru long God sipos i kasem strong traem. (Jon 1:29, 36; Job 1:9-12; 27:5) Plante milyan narafala man we oli fraetgud long God, oli folem eksampel blong Jisas, nating se oli bon wetem sin blong Adam. Oli stap holemstrong long God taem Setan i mekem hadtaem long olgeta.—1 Pita 1:18, 19; 2:19, 21.
21. ?Folem Ol Wok 17:29-31, bambae yumi tokbaot wanem samting biaen?
21 Naoia, taem i kam finis blong Jeova i givim pei long olgeta we oli stap tru long hem, mo blong jajem ol enemi blong trutok mo stret fasin. (Ol Wok 17:29-31) ?Olsem wanem bambae hem i mekem samting ya? Nekis stadi blong yumi bambae i talem olsem wanem.
[Ol futnot]
a Wan bigfala grup blong sta.
b Ol man blong stadi long ol sta.
c Ol smosmol string long bodi we oli karem ol signal i go long bren blong mekem se man i save filim ol samting.
Bokis Blong Tingtingbak
◻ ?From wanem i stret blong kolem Jeova se ‘King blong olwe’?
◻ ?Olsem wanem ol samting we Jeova i wokem oli soemaot waes blong hem?
◻ ?Long wanem rod ol man oli nambawan long ol samting we God i wokem long wol ya?
◻ ?Wanem ol wok we oli mekem se ‘sing blong Moses mo blong Smol Sipsip’ i kamaot?
[Bokis blong pija long pej 12]
Waes Blong Jeova We i Bigfala, i Bitim Mak
Long plante rod, ol samting we King blong olwe i mekem long wol ya oli stap soemaot waes blong hem. Makemgud ol tok blong Agu, se: “Evri tok blong God oli klingud. Hem i stap lukaot long olgeta we oli kam long hem blong i sevem olgeta.” (Proveb 30:5) Biaen, Agu i tokbaot plante laef samting we God i wokem, olgeta we oli bigbigfala mo olgeta we oli smosmol. Eksampel, long vas 24 kasem 28, hem i tokbaot “fo samting we oli smol moa, i bitim ol narafala samting long wol, be oli bon wetem waes.” Hemia anis, baja, lokis, mo geko.
“Waes we oli bon wetem”—yes, God i mekem ol anamol ya olsem. Oli no yusum tingting blong olgeta olsem ol man oli stap mekem, be oli dipen long waes we God i putum finis long hed blong olgeta. ?Samtaem yu yu sapraes long samting ya? !Oli rili folemgud oda! Eksampel, ol anis oli seraot long ol defren grup. I gat kwin blong olgeta, ol wokman, mo ol man. Samfala anis, olgeta we oli olsem ol wokman, oli go, oli lukaot ol smosmol bebet, oli karem i kam insaed long haos we oli wokem. Nao oli kakae ol smosmol bebet ya, mo long semtaem, ol soldia anis oli traehad blong ronemaot ol enemi we oli wantem kam insaed. Proveb 6:6 i givim advaes ya se: “Go luk anis, yu we yu les. Yu luk ol fasin blong hem mo yu kam waes.” Ol eksampel olsem oli mas pusum yumi blong “wok strong long wok blong Masta blong yumi.”—1 Korin 15:58.
Man i wokem ol bigbigfala plen. !Be ol pijin, olsem hamingbed, we hevi blong hem i no kasem 30 gram, oli save mekem plante moa samting bitim ol bigfala plen ya! Wan jet plen i mas karem 180,000 lita bensin, i mas gat ol paelot we oli trengud, mo i mas yusum ol spesel mesin blong makemaot rod blong hem, taem hem i flae i go krosem wan bigfala solwora. Be, wan smol hamingbed i yusum 1 nomo long ol 30 gram blong gris blong hem, olsem bensin, taem hem i aot long Not Amerika, i flae i gokros long Gulf blong Meksiko, i go olwe long Saot Amerika. !Hem i no karem plante lita bensin, i no gat wan paelot we i trengud, mo i no karem ol spesel map mo kompyuta! ?Yu ting se save ya i kamaot from laki nomo long wok blong evolusen? !No gat! Smol pijin ya i bon wetem waes. Man we i Wokem hem, Jeova God, i givim save ya long hem.
[Tok Blong Pija Long Pej 10]
Ol defren samting we “King blong olwe” i wokem, oli presem haenem blong hem
[Tok Blong Pija Long Pej 15]
Moses mo ol man Isrel oli selebretem taem ya we Jeova i win long Red Si. Long sem fasin, bambae bigfala glad i kamaot afta long Amageden