Dei Blong Jeova i Kolosap
“Yufala ol olfala man, yufala i harem hemia, mo yufala we i stap long ples ya, yufala i lesingud.”—JOEL 1:2.
1, 2. ?Wanem samting i hapen long Juda we i mekem se Jeova i pusum Joel blong talemaot strongfala profet tok blong hem?
“!SORE tumas long dei ya, from we dei blong Jeova i kolosap, mo bambae i kam olsem wan bigfala trabol we God ya we i gat Olgeta Paoa bambae i mekem blong spolem ol samting!” !Hemia ol strong tok ya! Hem i wan mesej we God i talemaot long ol man blong hem tru long profet Joel.
2 Profet Joel i stap long Juda taem hem i raetem tok ya long Joel 1:15, samwe long yia 820 B.K.T.a Long taem ya, ol gras we i gringud mo ol tri long ol hil, oli flasemgud kantri ya. Ol frut mo sid oli fulap. Ol plantesin oli bigbigwan mo oli gringud. Be, i gat wan samting we i nogud olgeta. Wosip blong Bal i stap kam antap bigwan long Jerusalem mo long fulwan kantri blong Juda. Ol man oli stap joen long ol lafet, blong drong long fored blong gyaman god ya. (Skelem wetem 2 Kronikel 21:4-6, 11.) ?Jeova i save letem ol samting ya oli gohed?
3. ?Jeova i givim woning long saed blong wanem, mo ol nesen oli mas rere from wanem samting?
3 Buk blong Joel long Baebol i givim wan ansa we i klia long saed ya. Jeova God bambae i leftemap hae rul blong hem mo mekem tabu nem blong hem i kam klin. Bigfala dei blong Jeova i kolosap. Long dei ya nao, God bambae i mekem jajmen blong hem long olgeta nesen, i kamtru long “flatples blong Jeosafat.” (Joel 3:12) Olgeta ya oli mas rere blong faet agensem Jeova, God ya we i gat Olgeta Paoa. Tede tu, yumi stap kam kolosap long bigfala dei blong Jeova. Taswe, yumi mas lukluk moa long ol profet tok blong Joel we oli stret long taem blong yumi, olsem we oli stret long taem bifo.
Ol Bebet We Oli Kavremap Ples
4. ?Samting we Joel i givim woning long hem, bambae i bigwan olsem wanem?
4 Jeova i talem tru long profet blong hem, se: “Yufala ol olfala man, yufala i harem hemia, mo yufala we i stap long ples ya, yufala i lesingud. ?Samting ya i kamaot long taem blong yufala, no long taem blong ol olfala bubu blong yufala? Yufala i mas talemaot samting ya long ol pikinini boe blong yufala, mo olgeta oli save talemaot long ol pikinini boe blong olgeta tu, mo olgeta ya oli save talemaot long ol pikinini boe we oli kamaot biaen long olgeta bakegen.” (Joel 1:2, 3) Ol olfala ya mo olgeta man long taem blong Joel, bambae oli luk wan samting we i neva hapen long laef blong olgeta mo long taem blong ol olfala bubu blong olgeta tu. !Samting ya bambae i narakaen olgeta mekem se bambae oli gohed blong tokbaot long ol pikinini mo ol smol bubu blong olgeta biaen! ?Wanem samting ya we i narakaen olgeta? Blong faenemaot, bambae yumi traem tingbaot we yumi laef long taem blong Joel.
5, 6. (a) Eksplenem trabol we profet tok blong Joel i tokbaot. (b) ?Hu i Stampa blong trabol ya?
5 !Lesin! Joel i harem wan noes olsem tanda, i faerap longwe. Sloslou skae i kam tudak, noes ya we hem i harem longwe i stat kam bigwan moa, mo tudak i kavremap olgeta ples. Nao, wan klaod we i olsem smok nomo, i kamdaon. Hemia wan bigfala ami blong plante milyan bebet. !Mo olgeta ya oli spolem evri samting! Nao tingbaot Joel 1:4. Ol bebet ya we oli kavremap ples oli no jes ol lokis we oli gat wing nomo. !No gat! Wetem olgeta ya, i gat plante narafala lokis we oli stap wokbaot nomo, oli no gat wing, mo olgeta ya tu oli hanggri tumas. Win i karem ol lokis ya oli kam wantaem nomo, mo noes blong olgeta i olsem noes blong plante kat we ol hos oli pulum. (Joel 2:5) From we oli hanggri gud, kwiktaem nomo plante milyan blong olgeta ya oli save jenisim wan ples we i olsem paradaes i kam olsem draeples nomo.
6 Wan narafala bebet tu i kam, hemia ol katapila—ol wom we oli stap jenis i kam bataflae. Ol bigfala ami blong katapila we oli hanggri tumas, oli save kakae lif blong olgeta tri wanwan, wan haf i go, narafala haf i go, gogo olgeta tri oli no moa gat grin lif nating. Mo bighaf blong ol lif we ol katapila oli livim, be ol lokis oli kam biaen mo oli kakae. Mo wanem we ol lokis ya oli livim, ol kakros we oli spid nomo, oli sua blong finisim evriwan. Be makemgud samting ya: Long Joel japta 2, vas 11, God i talem se ami blong ol lokis ya hem i “ami blong hem.” Yes, hem nao i Stampa blong bigfala hif blong lokis ya we bambae oli spolem graon mo mekem ol man oli sot bigwan long kakae. ?Samting ya bambae i hapen wetaem? Jes bifo long “dei blong Jeova.”
!“Yufala i Wekap, Yufala Ol Drong Man”!
7. (a) ?Ol lida blong skul long Juda oli olsem wanem? (b) ?Olsem wanem ol lida blong Krisendom tede, oli sem mak long ol lida blong skul long Juda?
7 Oda we i goaot i makemaot wan grup blong man we oli no gat respek mo ona long God nating, hemia ol lida blong skul long Juda. Oda ya i talem se: “Yufala i wekap, yufala ol drong man, mo yufala i krae. Mo singaot bigwan, yufala ya we i stap dring waen, hemia swit waen, from we naoia i no moa stap long maot blong yufala.” (Joel 1:5) Yes, tok ya i talem long ol man long Juda we i olsem se oli drong long saed blong speret, se oli mas “wekap,” oli mas gat klia tingting. Be, yu no mas ting se tok ya i stret long ol yia bifo nomo. Long taem blong yumi, bifo long bigfala dei blong Jeova, i olsem we ol lida blong Krisendomb tu oli fulap long swit waen, mekem se tingting blong olgeta i no kliagud blong luksave oda ya we i kamaot long Haefala God. !Bambae oli sapraes tumas taem bigfala dei blong Jeova we i mekem man i fraet i wekemap olgeta ya we oli drong mo oli slip long saed blong speret!
8, 9. (a) ?Joel i talem wanem long saed blong ol lokis mo trabol we oli mekem? (b) ?Ol lokis ya oli pija blong hu tede?
8 !Yu luk bigfala ami ya blong ol lokis! “I gat wan nesen we i kam insaed long kantri blong mi, hem i gat bigfala paoa mo i no gat wan stret namba blong hem. Ol tut blong hem oli olsem tut blong laeon, mo bun blong maot blong hem i strong olsem laeon. Hem i mekem se rop we mi wokem waen long frut blong hem i kam samting we ol man oli sapraes long hem, mo i mekem se figtri blong mi i kam olsem wan smol stampa nomo. Hem i pulumaot ol lif blong hem mo i sakemaot olgeta. Ol smosmol gru blong hem oli kam waet. Yufala i krae, olsem wan vejin we i werem bag kopra mo i stap krae from we hem i lusum man we i bos long yangtaem blong hem.”—Joel 1:6-8.
9 ?Profet tok ya i stap tokbaot “wan nesen” blong ol trufala lokis nomo, wan bigfala hif blong ol lokis we bambae oli kam kavremap Juda? No gat. Mining blong hem i bigwan moa. Tufala vas ya blong Joel 1:6 mo Revelesen 9:7, oli tokbaot ol man blong God se oli olsem ol lokis. Ami blong ol lokis ya long taem blong yumi, hemia bigfala ami blong ol lokis blong Jeova we tabu speret i makemaot olgeta. Mo naoia i gat 5,600,000 “narafala sipsip” blong Jisas tu, we oli joen wetem olgeta ya. (Jon 10:16) ?Yu yu glad blong joen wetem bigfala hif ya blong ol man we oli wosipim Jeova?
10. ?Wanem risal blong trabol we ol lokis ya oli mekem long Juda?
10 Long Joel 1:9-12, yumi save ridim risal blong bigfala hif lokis ya we oli kavremap ples. Wan hif i kam, ale taem hem i go, narafala grup i kam, gogo oli spolemgud kantri mo livim i stap emti nomo. Nao ol pris we oli lego bilif, oli no moa gat ol sid, waen, mo oel we oli nidim blong gohed long wok blong olgeta. I olsem we graon tu i stap krae, from we ol lokis oli spolem ol sid blong hem, mo ol tri oli stap nating nomo, oli no moa gat frut. From we ol rop blong wokem waen long frut blong hem oli lus, i no moa gat waen blong mekem ol man we oli wosip long Bal oli drong, olgeta ya we oli drong finis long saed blong speret.
“Yufala Ol Pris, Yufala i Kilkilim Jes Blong Yufala”
11, 12. (a) ?Hu tede, i stap talem se oli pris blong God? (b) ?Trabol we ol lokis long taem blong yumi oli karem i kam, i mekem wanem long ol lida blong Krisendom?
11 Lesin long mesej blong God we i go long ol pris ya we oli lego stret rod finis: “Yufala i girap, yufala ol pris, yufala i kilkilim jes blong yufala. Singaot mo krae, yufala ol minista blong olta.” (Joel 1:13) Taem profet tok blong Joel i kamtru long ol yia bifo, ol pris blong laen blong Livae oli stap mekem wok long olta. Be, ?olsem wanem long namba tu taem we profet tok ya i kamtru? Tede, ol lida blong Krisendom oli talemaot se oli gat raet blong wok long olta blong God, olsem ol minista no “pris” blong Hem. Be, ?wanem i stap hapen naoia taem ol lokis blong God oli stat kavremap evri ples?
12 Taem ol “pris” blong Krisendom oli luk ol man blong Jeova oli stap wok, mo taem oli harem ol woning blong jajmen blong God we olgeta ya oli talemaot, oli stat fraet mo seksek. Oli kilkilim jes blong olgeta from we oli harem nogud mo oli kros long mesej ya blong Kingdom we i spolem olgeta. Mo oli krae taem oli luk se ol sipsip blong olgeta oli lego olgeta. From we ol plantesin blong olgeta oli no moa gat tri mo gras long olgeta nating, oli werem bag kopra long fulnaet, mo oli krae from we oli no moa save kasem mane long ol plantesin ya. !I no longtaem, bambae oli lusum wok blong olgeta tu! Yes, God i talem long olgeta blong krae fulnaet from we en blong olgeta i kolosap.
13. ?Yumi save ting se fulwan Krisendom bambae i harem woning blong Jeova?
13 Olsem Joel 1:14 i talem, olgeta ya bambae oli gat hop nomo sipos oli tanem tingting blong olgeta mo singaot i go long “Jeova blong i halpem olgeta.” ?Yu ting se olgeta lida blong Krisendom bambae oli singaot i go long Jeova? !No gat! Ating wanwan blong olgeta bambae oli lesin long woning blong Jeova. Be, fulwan grup blong ol lida ya blong skul wetem ol memba blong ol skul blong olgeta oli hanggri tru long saed blong speret, mo bambae oli gohed blong hanggri olsem. Profet Emos i talemaot se: “Hemia tok blong King Jeova: ‘!Luk! Dei i stap kam, we bambae mi mekem ol man long kantri ya oli hanggri, be i no blong kakae bred, mo oli tosta, be i no blong dring wora. Oli hanggri mo tosta blong harem ol tok blong Jeova.” (Emos 8:11) !Defren long olgeta ya, yumi gat bigfala tangkyu from ol rij kakae long saed speret we God i givim wetem lav, tru long ‘slef we i stret mo waes’!—Matyu 24:45-47.
14. ?Trabol we ol lokis oli mekem hem i wan saen blong soemaot wanem samting we bambae i kam?
14 Taem bigfala hif blong ol lokis ya oli kamtru, hemia i wan saen we i soemaot se wan narafala samting bambae i kamaot biaen. ?Wanem samting ya? Joel i talem stret se: “!Sore tumas long dei ya, from we dei blong Jeova i kolosap, mo bambae i kam olsem wan bigfala trabol we God ya we i gat Olgeta Paoa bambae i mekem blong spolem ol samting!” (Joel 1:15) Ami blong ol lokis blong God we oli kavremap fulwol tede, oli soemaot klia se bigfala dei blong Jeova we i mekem man i fraet, i kolosap nao. I sua se, olgeta man we hat blong olgeta i stret oli wantem tumas blong luk spesel dei ya blong stretem ol trabol, taem we God bambae i mekem jajmen blong hem i kamaot agensem ol rabis man. Long taem ya, Jeova bambae i win fulwan olsem Haefala Rula blong Heven mo Wol.
15. Taem we kantri i kam olsem draeples, ?ol man we oli harem woning blong God oli mekem wanem?
15 Olsem Joel 1:16-20 i soemaot, i no moa gat kakae long Juda bifo. I no moa gat glad tu. Ol haos blong putumgud kakae i stap oli emti, mo ol man oli brebrekem ol haos we oli bin yusum blong putum ol kakae blong garen. From we ol lokis oli kakae finisim olgeta samting we i stap, ol buluk oli wokbaot krangke nomo we oli no moa gat gras blong kakae, mo fulap sipsip tu oli ded. !Trabol ya i nogud olgeta! Be, long taem ya we olgeta man oli trabolgud, ?olsem wanem long Joel? Long vas 19, hem i talem se: “O Jeova, bambae mi mi singaot long yu.” Tede tu, fulap man oli stap harem woning blong God, mo from we oli gat bilif oli singaot i go long Jeova God.
“Dei Blong Jeova i Stap Kam”
16. ?From wanem “olgeta man long kantri ya” oli seksek?
16 Lesin long oda ya we i kamaot long God: “Yufala ol man, yufala i blu pupu long Saeon, mo singaot bigwan long tabu hil blong mi, olsem ol man we oli go blong faet. Olgeta man long kantri ya bambae oli seksek.” (Joel 2:1) ?From wanem ol man oli mekem olsem? Profet tok i ansa se: “!From we dei blong Jeova i stap kam, yes, hem i stap kolosap! Hem i wan dei we i tudak mo i mekem man i harem nogud, wan dei we i fulap long ol klaod mo smok, mo hem i olsem laet blong eli moning we i kavremap ol hil.” (Joel 2:1, 2) Tok ya long saed blong bigfala dei blong Jeova i mas pulum ol man blong mekem wan samting kwiktaem.
17. ?Trabol blong ol lokis i mekem wanem long kantri mo long ol man blong Juda?
17 Tingbaot paoa we vison blong profet ya i gat long ol man taem oli luk we ol lokis oli stap jenisim kantri ya we i olsem Iden, i kam wan draeples. Lesin long tok ya we i eksplenem se ami blong ol lokis ya i olsem wanem: “Olgeta ya oli olsem ol hos, oli stap ron olsem ol hos blong resis. Oli stap jyam jyam olbaot we noes blong olgeta i olsem ol kat antap long ol hil, olsem noes blong wan bigfala faea we i stap kakae drae gras. Oli olsem wan kampani blong man we oli plante mo oli strong, oli kam wanples olsem ol man blong faet. From olgeta ya, ol man bambae oli harem i soa tumas. Fes blong ol man ya bambae i soemaot se tingting blong olgeta i seksek.” (Joel 2:4-6) Long taem blong Joel we ol lokis ya oli kamtru, ol man we oli wosipim Bal oli wari bigwan, mo fes blong olgeta i soemaot klia se tingting blong olgeta i trabol.
18, 19. ?Olsem wanem wok blong ol man blong God tede, i sem mak olsem trabol we ol lokis oli mekem?
18 I no gat wan samting i save stopem ol lokis ya we oli folem wan gudfala plan mo we oli no taed nating long wok blong olgeta. Oli resis olsem ol “man we oli gat paoa” mo oli klaem i go antap long ol stonwol tu. Sipos ‘sam long olgeta oli foldaon long medel blong ol ara, ol narafala oli no stop long resis blong olgeta.’ (Joel 2:7, 8) !Profet tok ya blong ol lokis i olsem wan klia pija blong ami blong God tede! Ami blong ol lokis blong Jeova tede i stap muf i go fored oltaem. Ol samting we oli agensem olgeta olsem ol “stonwol” oli no naf blong blokem olgeta. Oli rere blong ded bitim we oli lego fasin blong fasgud long God, olsem plante taosen Wetnes we oli ‘foldaon long medel blong ol ara,’ from we oli no wantem sapotem Hitler long taem we ol Nasi oli rulum Jemani.
19 Ol lokis blong God tede, oli stap givim wan gudfala wetnes long “ol taon” blong Krisendom. (Joel 2:9) Oli mekem olsem long olgeta ples blong wol. Oli gohed yet blong klaem i go antap long ol samting we oli blokem olgeta, oli go insaed long plante milyan haos, oli kasem ol man olbaot long ol rod, oli storeyan wetem olgeta long telefon, mo oli traem faenem ol man long evri ples blong talemaot mesej blong Jeova. Yes, oli seremaot plante bilyan buk we oli tokbaot Baebol, mo bambae oli gohed blong seremaot plante, plante moa buk olsem, long wok blong prij we i no finis yet, long ol pablik ples mo long ol haos wanwan.—Ol Wok 20:20, 21.
20. ?Hu i stap sapotem ol lokis tede, mo wanem risal blong samting ya?
20 Joel 2:10 i soemaot se wan bigfala hif blong lokis i olsem wan klaod we i save blokem laet blong san, mun, mo ol sta. (Skelem wetem Aesea 60:8.) ?Yumi gat tingting we i no klia long saed blong hu ya i stap biaenem bigfala ami ya? Antap long noes blong ol bebet ya, yumi harem tok blong Joel 2:11 se: “Jeova hem wan bambae i singaot long fored blong ol ami blong hem, from we ol man long kamp blong hem oli plante tumas. Man ya we i stap mekem tok blong hem i kamtru i gat paoa. From we dei blong Jeova i bigfala mo i mekem man i fraet, mo ?hu i save stanap long dei ya?” Yes, Jeova God i stap sanem ami blong ol lokis blong hem oli goaot naoia—bifo long bigfala dei blong hem.
“Jeova i No Slou”
21. ?Wanem bambae i kamaot taem ‘dei blong Jeova i kam olsem wan stilman’?
21 Olsem Joel, aposol Pita i tokbaot bigfala dei blong Jeova tu. Hem i raetem se: “Dei blong [Jeova] bambae i kam, olsem we man blong stil i kam, we i kam long taem we yumi no save. Mo long bigfala Dei ya, bambae i gat bigfala noes, nao skae bambae i lus. Bigfala faea we i hot tumas bambae i bonem ol sta gogo oli ronaot, mo wol tu, wetem evri samting blong hem bambae i stap long klia ples nomo blong God i jajem.” (2 Pita 3:10) Aninit long paoa blong Setan, ol rabis gavman we oli olsem “skae” oli stap rul antap long olgeta man we oli stap longwe long God, hemia “wol ya.” (Efesas 6:12; 1 Jon 5:19) Ol samting ya we oli olsem skae mo wol bambae oli lus long kros blong Jeova we i hot olsem faea, long bigfala dei ya blong Hem. Blong tekem ples blong olgeta, bambae i gat wan “nyufala skae mo nyufala wol, we stret fasin nomo bambae i stap long hem. Mo yumi stap wet blong ol nyufala samting ya.”—2 Pita 3:13.
22, 23. (a) ?From we Jeova i gat sore mo i soemaot longfala tingting, yumi mas gat wanem tingting? (b) ?Yumi mas mekem wanem from we dei blong Jeova i kolosap?
22 Long taem blong yumi, i gat plante samting we oli pulum tingting mo traem bilif blong yumi. Ol samting ya oli save mekem se yumi fogetem we yumi stap long wan taem we i impoten tumas. Be, taem ol man ya we oli pija blong ol lokis, oli stap gohed nomo, plante man oli lesin long Kingdom mesej. Nating se God i letem taem i pas blong oli mekem wok ya, yumi no mas ting se hem i stap slou from we hem i soemaot longfala tingting ya. “Sam man oli ting se Masta blong yumi i stap tektaem tumas, i no mekem promes blong hem i kamtru kwik, be i no olsem. Hem i stap mekem tingting blong hem i longfala blong wet long yufala, from we hem i no wantem blong ol man oli lus. Hem i wantem blong olgeta man bambae oli tanem tingting blong olgeta from ol sin blong olgeta.”—2 Pita 3:9.
23 Taem yumi stap wet long bigfala dei ya blong Jeova, i gud yumi tingting dip long tok blong Pita we i stap long 2 Pita 3:11, 12 se: ‘From we skae mo wol wetem olgeta samting ya bambae oli lus olsem, yufala i mas lukluk gud long laef blong yufala. Yufala i mas folem ol tabu fasin, mo mekem ol wok blong onagud long God. Yufala i mas stap wet long Dei blong God bambae i kamtru, we yufala i stap wok blong mekem i kamtru kwik. Long Dei ya, bambae faea i kakae skae we i finis olgeta, mo ol sta bambae oli ronaot long faea ya we i hot tumas.” Ol wok mo fasin ya i minim se yumi mas joen fulwan mo oltaem long wok blong talemaot gud nyus blong Kingdom bifo we en i kam. Olsemia, bambae yumi stap gohed oltaem wetem ami blong ol lokis blong Jeova.—Mak 13:10.
24, 25. (a) ?Wanem tingting blong yu long saed blong jans ya we yumi gat blong wok wetem ami blong ol lokis blong Jeova? (b) ?Wanem impoten kwestin we Joel i stanemap?
24 Ami blong ol lokis blong God bambae i no stop long wok ya gogo kasem we bigfala dei blong Jeova we i mekem man i fraet, hem i kamtru. Strongfala ami blong ol lokis ya we oli no save stop long wok blong olgeta i wan strongfala pruf we i soemaot se dei blong Jeova i kolosap. ?Yu yu glad blong wok wetem ol lokis ya blong God we tabu speret i makemaot olgeta, mo ol fren blong olgeta, long laswan wok ya bifo long bigfala dei blong Jeova we i mekem man i fraet?
25 !Yes, dei blong Jeova bambae i bigfala tumas! Taswe yumi no sapraes long kwestin ya, se: “?Hu i save stanap long dei ya?” (Joel 2:11) Bambae yumi ansarem kwestin ya wetem sam narafala kwestin bakegen, long tufala stadi we oli kam biaen.
[Ol futnot]
a B.K.T. i minim Bifo Kristin Taem.
b Ol skul we oli gyaman se oli Kristin.
?Yu Yu Save Eksplenem?
◻ ?From wanem Jeova i givim woning long Juda se wan bigfala hif blong bebet bambae oli kam?
◻ Long taem blong yumi, ?hu ya olgeta lokis blong Jeova we profet tok blong Joel i tokbaot?
◻ ?Ol lida blong Krisendom oli mekem wanem taem oli luk bigfala hif blong lokis ya, mo sam long olgeta ya oli save mekem wanem blong no kasem panis from?
◻ ?Bigfala hif blong lokis ya i bigwan olsem wanem long ol yia 19 handred, mo bambae oli gohed go kasem wetaem?
[Tok Blong Pija Long Pej 9]
Bigfala hif blong ol bebet ya i wan saen blong soemaot se wan samting we i nogud moa i stap kam
[Credit Line]
Tri we i no moa gat lif long hem: FAO photo/G. Singh
[Tok Blong Pija Long Pej 10]
Jeova God i stap sapotem ol lokis long taem blong yumi
[Foto Credit Line Blong Pija Long Pej 8]
Lokis: FAO photo/G. Tortoli; wan hif blong lokis: FAO photo/Desert Locust Survey