Wajtaoa LAEBRI LONG INTENET
Wajtaoa
LAEBRI LONG INTENET
Bislama
  • BAEBOL
  • OL BUK
  • OL MITING
  • mwbr24 Julae pp. 1-14
  • Refrens Blong “Kristin Wok Mo Laef Miting Wokbuk”

I no gat video yet long haf ya.

Sori, i gat problem taem i stap lodem video ya.

  • Refrens Blong “Kristin Wok Mo Laef Miting Wokbuk”
  • Refrens Blong Kristin Wok Mo Laef Miting Wokbuk—2024
  • Ol Sabtaetol
  • 1-7 JULAE
  • 8-14 JULAE
  • 15-21 JULAE
  • 22-28 JULAE
  • 29 JULAE–4 OGIS
  • 5-11 OGIS
  • 12-18 OGIS
  • 19-25 OGIS
  • 26 OGIS–1 SEPTEMBA
Refrens Blong Kristin Wok Mo Laef Miting Wokbuk—2024
mwbr24 Julae pp. 1-14

Refrens Blong Kristin Wok Mo Laef Miting Wokbuk

© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania

1-7 JULAE

OL SAS SAMTING LONG BAEBOL OL SAM 57-59

Jehova i No Glad Long Ol Man We Oli Stap Agensem Ol Man Blong Hem

bt 220-221 ¶14-15

“Gogo Yufala i Kasem Olgeta Ples Long Wol”

14 Bifo we ol enemi oli kilim i ded Steven, hem i no fraet blong prij. (Wok 6:5; 7:54-60) Long taem ya we “ol man oli mekem i strong tumas long olgeta,” evri disaepol oli go stap olbaot long Judia mo Sameria, ol aposol nomo oli stap. Be hemia i no stopem olgeta blong prij. Filip i go long Sameria, “i stap talemaot Kraes long ol man” mo gudfala frut i kamaot from. (Wok 8:1-8, 14, 15, 25) Mo tu, yumi harem se: “Olgeta we oli go wanwan olbaot long taem blong bigfala trabol ya we i kamaot from Steven, oli go kasem Fonisia, Saepras, mo Antiok, oli stap prij be oli prij long ol man Jiu nomo. Be sam long olgeta we oli blong Saepras mo Saerin, oli kam long Antiok mo oli stat blong toktok long ol man we oli toktok lanwis Grik, oli stap talemaot gud nius blong Masta Jisas long olgeta.” (Wok 11:19, 20) Yes, bigfala trabol ya i mekem se mesej blong Kingdom i kasem plante moa ples.

15 Long taem blong yumi, sem samting olsem i hapen long Soviet Yunion. Long ol yia 1950, plante taosen Witnes blong Jehova oli ronwe i go long Saebiria. Mo from we oli go stap long plante defren eria, gud nius tu i kasem plante moa ples. !Ol Witnes long taem ya, oli no naf blong kasem inaf mane blong oli save travel i go 10,000 kilometa olsem blong talemaot gud nius! Be gavman nomo i sanemaot olgeta i go long kantri ya. Wan brata i talem se: “Ol haeman nomo oli mekem se plante taosen gudfala man long Saebiria oli harem trutok.”

Ol Gudgudfala Samting

w23.07 18-19 ¶16-17

“Yufala i Mas Stanap Strong We i No Gat Wan Samting i Muvum Yufala”

16 Mekem hat blong yu i stap strong. King Deved i talem se bambae hem i gohed oltaem blong lavem Jehova taem hem i singsing se: “O God, hat blong mi i stap strong yet.” (Sam 57:7) Yumi save mekem hat blong yumi i stap strong tu, taem yumi trastem Jehova fulwan. (Ridim Ol Sam 112:7.) Traem luk olsem wanem samting ya halpem Bob, we yumi tokbaot hem finis. Taem hem i harem se bambae oli kipim sam blad i stap sipos oli nidim, kwiktaem nomo hem i talem se sipos oli traem blong givim blad long hem, bambae hem i ronwe long hospital. Biaen, Bob i talem se: “Mi mi no wari mo mi no gat tu tingting nating long wanem we i save hapen.”

17 Hat blong Bob i stap strong from we hem i mekem desisen longtaem finis, bifo we hem i go long hospital. Faswan samting se, hem i wantem tumas blong mekem Jehova i glad. Namba tu samting, hemia se hem i stadi gud long Baebol mo ol buk we oli tokbaot se laef mo blad i tabu. Nambatri samting, hem i sua fulwan se sipos hem i folem ol daereksen blong Jehova, bambae Jehova i blesem hem. Yumi tu, yumi save mekem hat blong yumi i stap strong nomata se yumi fesem wanem kaen traem.

8-14 JULAE

OL SAS SAMTING LONG BAEBOL OL SAM 60-62

Jehova i Sefples Blong Yumi, i Protektem Yumi, Mo i Mekem Yumi Stanap Strong

it-2 1118 ¶7

Taoa

Pijatok. Olgeta we oli bilif mo obei long Jehova, oli harem se oli sef gud, olsem Deved we i singsing se: “Yu [Jehova] yu ples blong haed blong mi, wan strong taoa we i protektem mi long ol enemi.” (Sam 61:3) Olgeta we oli kasem save long mining blong nem blong Jehova, oli trastem nem ya, mo oli mekem laef blong olgeta i laenap wetem nem ya, i no gat wan samting i save mekem olgeta oli fraet, from we: “Nem blong Jehova i wan strong taoa. Ol stret man oli resis i go insaed long hem, nao oli kasem proteksen.”—Pro 18:10; skelem wetem 1Sa 17:45-47.

it-2 1084 ¶8

Tent

Long plante narafala taem, Baebol i yusum tok ya “tent” olsem wan pijatok blong minim wan narafala samting tu. Tent blong wan man, hemia wan ples blong spel mo i protektem man long sam samting. (Je 18:1) Folem kastom ya blong singaot man i kam long haos, ol visita oli gat gudfala risen blong bilif se taem wan man i singaotem olgeta oli kam long tent blong hem, bambae hem i lukaot gud long olgeta mo i respektem olgeta. Taswe, taem Revelesen 7:15 i talem se God “bambae i pulum tent blong hem antap” long wan bigfala hip blong ol man, hem i minim nomo se God bambae i protektem olgeta mo i mekem oli harem se oli sef. (Sam 61:3, 4) Aesea i tokbaot samting we waef blong God, Saeon, i mas mekemrere from boe ya we bambae hem i bonem. God i talem long hem se: “Yu mekem ples blong tent blong yu i gat moa spes.” (Aes 54:2) Yes, hem i mas mekem sefples ya we pikinini blong hem bambae i stap long hem, i kam bigwan moa.

w02 4/15 16 ¶14

Ol Loa Blong God Oli Blong Mekem i Gud Long Yumi

14 Loa blong God i no stap jenis olbaot, mo hemia i mekem yumi harem sef. Laef long taem blong yumi i raf olsem solwota we i muvmuv plante. Be Jehova i olsem bigfala ston blong yumi, i no gat wan samting i save muvum hem, hem i stap oltaem nomo. (Ol Sam 90:2) Hem i tokbaot hem wan i se: “Mi mi Hae God, mo mi no save jenis samtaem.” (Malakae 3:6) Yumi save trastem fulwan ol rul blong God we oli stap long Baebol. Ol rul ya oli no olsem ol tingting blong man we oli stap jenis oltaem. (Jemes 1:17) Eksampol, ol man blong save, we oli stadi long fasin mo tingting blong man, fastaem oli bin talem se i nogud blong stretem pikinini. Be biaen, sam long olgeta oli jenisim tingting blong olgeta mo oli talem se advaes we oli bin givim i rong. Ol tingting blong wol mo ol rul we oli folem long saed ya oli jenis tumas, i olsem we win i stap saksakem olgeta i go olbaot. Be, Tok blong Jehova i no jenis. Blong plante handred yia, Baebol i givim advaes long saed blong fasin blong stretem pikinini wetem lav. Aposol Pol i raetem se: “Mo yufala ol papa, yufala i no mas mekem ol pikinini blong yufala oli harem nogud gogo oli kam kros. Be yufala i mas gohed blong stretem olgeta, mo blong trenem tingting blong olgeta olsem we Jehova i wantem.” (Efesas 6:4, NW) !Yumi glad tumas blong save se yumi save trastem ol rul blong Jehova; bambae oli no save jenis!

Ol Gudgudfala Samting

w06 6/1 31 ¶7

Ol Bigfala Poen Long Buk Tu Blong Ol Sam

62:11. God i no nidim blong kasem paoa blong hem long wan narafala ples. Hem nomo i stamba blong olgeta paoa. ‘Paoa i blong hem.’

15-21 JULAE

OL SAS SAMTING LONG BAEBOL OL SAM 63-65

“Fasin Blong Yu Blong Lavem Man Oltaem, i Gud Moa i Winim Laef”

w01 10/15 15-16 ¶17-18

?Hu Bambae i Tekemaot Yumi Long God We i Lavem Yumi?

17 ?Yu yu tinghae long lav we God i stap soem long yu? ?Yu yu gat filing olsem Deved, we i raetem se: “Oltaem yu yu lavem mi, mo fasin ya, mi mi wantem moa, i winim we mi wantem stap laef. From samting ya, bambae mi presem yu. Bambae mi stap talem tangkiu long yu oltaem long laef blong mi. Bambae mi leftemap han blong mi, mi mekem prea long yu”? (Ol Sam 63:3, 4) ?Tru ya, i gat wan samting long wol ya we i moa gud i bitim lav blong God mo janis ya blong frengud wetem hem? Tingbaot: ?Wan wok we i givim bigfala mane long yumi, i moagud i winim pis long tingting mo glad we i kam taem yumi fren gud wetem God? (Luk 12:15) Sam Kristin oli mas mekem jus ya se bambae oli lego Jehova no bambae oli ded. Hemia i desisen we plante Witnes blong Jehova oli bin fesem taem oli stap long ol rabis kalabus blong Nasi long Seken Wol Wo. Smol nomo oli jus blong lego, bighaf blong ol Kristin brata ya blong yumi oli jus blong stap olsem man we God i lavem olgeta, hemia i min se oli rere blong ded from bilif blong olgeta. Olgeta we oli stap tru long God mo oli gohed blong stap olsem man we hem i lavem olgeta, oli suagud blong kasem laef blong olwe we God bambae i givim, hemia wan samting we wol ya i no save givim long yumi. (Mak 8:34-36) Be ol man blong God oli no stanap strong jes blong kasem laef blong olwe.

18 I tru se yumi no save laef olwe sipos i no gat Jehova. Be traem tingbaot se wan longfala laef olsem, bambae i olsem wanem sipos i no gat God. Laef olsem bambae i blong nating nomo, i no save mekem man i harem gud. Long ol las dei ya, Jehova i givim wan wok long ol man blong hem mo wok ya i mekem oli harem gud. Taswe yumi save sua se taem Jehova, Man ya we i mekem ol tingting blong hem oli kamtru, i givim laef olwe, bambae laef ya i fulap long ol samting we yumi intres long olgeta, ol gudfala samting we yumi save lanem mo mekem. (Prija 3:11) Nomata hamas samting yumi lanem long ol taosen yia we oli kam, bambae yumi neva kasem save fulwan long “ol gudgudfala fasin blong God, [wetem] waes mo save blong hem, [we] oli dip tumas.”—Rom 11:33, NW.

w19.12 28 ¶4

“Talem Tangkiu From Evri Samting”

Samting we i moa impoten, se yu mas talem tangkiu long God. Maet samtaem yu stap tingbaot olsem wanem God i bin blesem yu long saed blong spirit mo bodi, mo olsem wanem hem i stap gohed blong blesem yu. (Dut. 8:17, 18; Ol Wok 14:17) Be hemia i no naf, yu mas tekem taem blong tingting dip long ol blesing we God i givim long yu mo long olgeta we yu lavem olgeta. Taem yu tingting dip long kaen fasin blong God, hemia bambae i mekem se fasin tangkiu blong yu long hem i kam moa bigwan mo bambae yu luksave we hem i lavem yu tumas mo i tinghae long yu.—1 Jon 4:9.

w15 10/15 22 ¶7

Gohed Blong Tingting Dip Long Ol Samting We Jehova i Givim

7 I nidim taem blong tingting dip mo blong putum tingting blong yumi i stap strong long samting we yumi stap stadi long hem. Taswe, i gud we yu tingting dip long taem we yu no taed mo long wan ples we i kwaet we i no gat plante samting i save pulum tingting blong yu. Long naet Deved i ledaon long bed mo i stap tingting dip. (Ol Sam 63:6) Jisas, we i stret gud olgeta, hem i jusum wan ples we i kwaet blong hem i tingting dip mo i prea.—Luk 6:12.

w09 7/1 20 ¶6

Folem Fasin Blong Jisas Blong Tijim Man Wetem Lav

6 Yumi haremgud blong tokbaot ol samting we yumi laekem. Taem yumi tokbaot samting we yumi laekem tumas, ol tok blong yumi i laef, fes mo fasin blong yumi i soemaot glad mo lav. Hemia i tru moa taem yumi tokbaot wan man no woman we yumi lavem. Yumi wantem tumas blong talemaot long ol narafala, ol save we yumi gat long saed blong hem. Yumi talem ol gudfala toktok long saed blong hem, yumi ona long hem, mo yumi tekem saed blong hem taem narafala i agensem hem. Yumi mekem olsem from we yumi wantem we ol narafala oli laekem hem mo ol fasin blong hem olsem we yumi laekem.

Ol Gudgudfala Samting

w07 11/15 15 ¶6

?Yu Yu Mekem Ol Narafala Oli Harem Gud?

I isi blong yumi distroem wan bilding i bitim we yumi wokem wan niuwan. Long sem fasin, i isi blong talem wan tok we i spolem man i bitim we yumi talem wan tok we i mekem man i harem gud. From we yumi sinman, yumi evriwan i gat ol slak fasin mo yumi stap mekem ol mastik. King Solomon i talem se: “I no gat wan stret man long wol we i stap mekem samting we i gud oltaem mo i neva mekem sin.” (Prija 7:20) I isi nomo blong luksave ol slak fasin blong narafala mo talem ol rabis tok we i daonem olgeta. (Ol Sam 64:2-4) Be blong talem ol gudfala tok we i mekem man i harem gud, yumi mas traehad.

22-28 JULAE

OL SAS SAMTING LONG BAEBOL OL SAM 66-68

Evri Dei Jehova i Stap Karem Ol Hevi Samting Blong Yumi

w23.05 12 ¶15

?Olsem Wanem Jehova i Ansarem Ol Prea Blong Yumi?

15 Samtaem, Jehova i stap ansarem ol prea blong yumi long wan rod we yumi no luksave. Be rod we Jehova i yusum blong ansarem ol prea blong yumi, hemia nao stret samting we yumi nidim blong gohed blong holemstrong long hem. Taswe, yu mas traehad blong luksave se Jehova i stap ansarem ol prea blong yu. Wan sista we nem blong hem Yoko i harem se Jehova i no stap ansarem ol prea blong hem, be biaen hem i raetemdaon long wan notbuk, ol samting we hem i stap askem long Jehova. Samtaem biaen, hem i luklukbak long notbuk blong hem mo i faenemaot se Jehova i bin ansarem plante long ol prea blong hem, iven sam long olgeta we hem i no moa tingbaot. Wanwan taem i gud yumi stop mo tingbaot olsem wanem Jehova i stap ansarem ol prea blong yumi.—Sam 66:19, 20.

w10 12/1 23 ¶6

Soemaot Se Yu Tingbaot Ol Singel Perens

Jehova i pulum ol man blong raetem ol tabu singsing, o ol sam, blong ol man Isrel oli save singsing long olgeta long taem blong wosip. I sua se taem ol wido blong Isrel mo ol pikinini we oli no gat papa oli singsing long ol singsing ya, hemia i mas leftemap tingting blong olgeta, from i mekem oli tingbaot bakegen se Jehova i “papa” mo i “jaj” blong olgeta mo se hem nao bambae i mekem oli haremgud. (Ol Sam 68:5, fut; 146:9) Yumi tu, yumi save talem ol gudfala tok blong leftemap tingting blong ol singel perens long ol yia we i kam. Ruth we hem nomo i lukaot long ol pikinini blong hem, i stap tingbaot yet toktok we wan papa i talem long hem 20 yia i pas finis, i se: “Yu mekem wan gudfala wok blong lukaot gud long tufala boe blong yu. Gohed olsem.” Ruth i talem se: “Taem mi harem ol tok ya, hemia i rili gat paoa long mi.” Yes, “ol toktok we i kaen, oli olsem wan gudfala meresin” mo oli save leftemap tingting blong ol singel perens nating se yumi no luksave. (Ol Proveb 15:4, Contemporary English Version) ?Yu yu makem sam gudfala samting we wan singel perens i mekem, we yu save talem sam gudfala toktok long hem from?

w09 4/1 31 ¶1

Papa Blong Ol Pikinini We Oli No Gat Papa

“GOD i stap long tabu haos blong hem, hem i papa blong ol pikinini we oli no gat papa.” (Ol Sam 68:5) Ol tok ya oli tijim yumi wan impoten lesen long saed blong Jehova God, hemia se hem i kasemsave gud long nid blong ol man we oli no gat samting. Long Loa we hem i givim long ol man Isrel, hem i soemaot klia filing we hem i gat long ol pikinini we perens blong olgeta i ded. Faswan taem we Baebol i tokbaot “ol pikinini we oli no gat papa,” i kamaot long Eksodas 22:22-24.

w23.01 19 ¶17

Jehova i Stap Halpem Yu Blong Evri Samting i Go Gud

17 Ridim Ol Sam 40:5. Wan man we i stap klaem long wan hil, mak blong hem i blong kasem top blong hil ya. Be taem hem i stap go, i gat plante ples we hem i save stop smol mo enjoem ol naesfala samting we hem i luk. Long sem fasin, i gud we wanwan taem yu stop mo tingbaot olsem wanem Jehova i halpem yu blong ol samting oli go gud, nating se yu stap gotru long wan trabol. Long en blong evri dei, i gud yu askem se: ‘?Wanem i soemaot se Jehova i blesem mi tede? ?Nating se problem we mi fesem i stap yet, be olsem wanem Jehova i halpem mi blong stanap strong?’ I gud yu traem makem wan samting we i soemaot se Jehova i halpem yu blong ol samting oli go gud.

Ol Gudgudfala Samting

w06 6/1 30 ¶4

Ol Bigfala Poen Long Buk Tu Blong Ol Sam

68:18 (NW)—?Hu ya ol man we ‘oli olsem presen’? Hemia sam long ol man we ol man Isrel oli winim olgeta long faet taem oli kam long Promes Lan, mo oli tekem ol man ya oli go kalabus. Biaen, ol man ya nao oli halpem ol Livaet long wok blong olgeta long tempol.—Esra 8:20.

29 JULAE–4 OGIS

OL SAS SAMTING LONG BAEBOL OL SAM 69

?Olsem Wanem Ol Sam 69 i Tokbaot Ol Samting We i Hapen Long Laef Blong Jisas?

w11 8/1 13 ¶17

Oli Wet Long Mesaea

17 Ol man bambae oli no laekem Mesaea, be blong nating nomo. (Sam 69:4) Jisas i talem se: “Sipos mi no mekem ol wok ya long fes blong olgeta, we i no gat narafala man i save mekem, bambae mi mi no save talem se oli mekem sin, be mi mi mekem ol wok ya finis. Mo olgeta oli luk mi finis, be oli no laekem mi mo Papa blong mi, oli stap agens long mitufala yet. Be samting ya i mas olsem blong mekem tok ya i kamtru we ol man bifo oli bin raetem long buk blong Loa blong olgeta, we i talem se, ‘Mi mi no mekem wan samting long olgeta, be olgeta oli no laekem mi nating, oli agens long mi.’” (Jon 15:24, 25) Long vas ya, “Loa” i minim olgeta tok we i stap long Baebol long taem ya. (Jon 10:34; 12:34) Taem yumi ridim ol stori long ol Gospel we oli tokbaot Jisas, yumi luksave klia se plante man oli no laekem Jisas nating, speseli ol lida blong skul blong ol man Jiu. Mo tu, Jisas i talem se: “Ol man long wol ya oli no save agens long yufala. Be oli stap agens long mi, from we mi mi stap soemaot long olgeta we fasin blong olgeta i no stret.”—Jon 7:7.

w10 12/1 14-15 ¶7-8

Long Saed Blong Tru Wosip, Yumi Mas Wok Olsem We Faea i Laet Long Tingting Blong Yumi

7 Jisas i mekem wan samting we i soemaot se hem i wok olsem we faea i laet long tingting blong hem. Hemia long taem blong Pasova, long yia 30 K.T., taem we hem i jes stat blong mekem wok blong hem long wol ya. Jisas mo ol disaepol blong hem oli kam long Jerusalem, mo hem i luk “plante man we oli stap salem buluk mo sipsip mo nawimba, blong ol man oli pem blong mekem sakrefaes. Mo i gat ol man tu we oli stap sidaon biaen long ol tebol blong olgeta, oli stap jenisim mane blong ol man blong ol narafala ples.” ?Jisas i mekem wanem? ?Mo ol disaepol blong hem oli tingbaot wanem taem oli luk samting we hem i mekem?—Ridim Jon 2:13-17.

8 Samting we Jisas i mekem mo i talem long taem ya, i pulum ol disaepol blong oli tingbaot wan profet tok blong Deved long buk blong Ol Sam, we i talem se: “Mi mi wantem tumas se evri samting long haos blong yu oli mas stret gud. Oltaem tingting ya i stap wok insaed long mi, olsem faea we i stap laet.” (Sam 69:9) ?From wanem ol disaepol oli tingbaot tok ya? From we samting we Jisas i mekem i save karem bigfala trabol i kam long hem. Olgeta we oli lukaot long haos blong God, hemia ol pris, ol tija blong loa, mo ol narafala lida blong skul. Olgeta nao oli stamba blong ol nogud bisnes ya blong salem ol animol long haos blong God. Taem Jisas i soemaot mo i spolem rabis plan blong ol lida ya blong skul, hem i mekem se hem i kam enemi blong olgeta. Yes, samting we ol disaepol oli tingbaot long saed blong Jisas, i stret nomo. Jisas i soemaot klia se ‘hem i wantem tumas se evri samting long haos blong God oli mas stret gud. Oltaem tingting ya i stap wok insaed long hem, olsem faea we i stap laet.’ Yes long saed blong tru wosip, Jisas i wok olsem we faea i laet long tingting blong hem. Be ?i minim wanem taem man i wok olsem we faea i laet long tingting blong hem? ?Hemia i defren long man we i wok wetem tingting ya se hem i mas hariap?

g95 10/22 31 ¶4

?Sipos Yu Harem Sam Tok We i Brekem Hat Blong Yu, Yu Save Ded From?

Sam man oli talem se hemia nao risen from wanem Jisas Kraes i ded, mo i folem profet tok ya we i se: “Ol rabis tok ya oli brekem hat blong mi, mo kil ya i no save kam gud bakegen.” (Ol Sam 69:20) ?Be i tru se hat blong Jisas i rili brok? Maet yes, from we long ol laswan aoa bifo we Jisas i ded hem i safa bigwan, i no long bodi nomo be long filing tu. (Matiu 27:46; Luk 22:44; Hibru 5:7) Mo tu, maet hemia nao from wanem afta we hem i ded, “blad mo wota” i kamaot taem wan long ol soldia i sperem saed blong hem long wan spia. Taem hat o wan bigfala string blong blad i brok, blad i save ronaot i go long jes o insaed long skin ya we i protektem hat, nao taem i gat wan hol, “blad mo wota” i save ronaot.—Jon 19:34.

it-2 650

Plant We i Posen

Long wan profet tok we i tokbaot Mesaea, i talem se bambae oli givim “wan plant we i posen” long hem blong i kakae. (Sam 69:21, fut.) Hemia i hapen bifo we oli nilim hem long pos, mo givim long hem waen ya we oli miksim wetem wota we i konkon. Be afta we hem i testem, hem i no moa wantem dring from we hemia bambae i mekem se hem i no moa safa. Taem Matiu (27:34) i raetemdaon profet ya we i kamtru, hem i yusum Grik tok ya kho·leʹ (wota we i konkon), mo hemia sem tok we i stap long Ol Sam 69:21 long Grik Septuagin. Be long Gospel blong Mak, hem i yusum tok ya mir (Mak 15:23), mo hemia i mekem yumi kasemsave se “plant we i posen” o “wota we i konkon” hemia “mir.” O yumi save talem tu se drag ya we oli givim long Jisas blong i dring, maet i gat wota ya we konkon mo mir i stap long hem.

Ol Gudgudfala Samting

w99 1/15 18 ¶11

Yumi Onagud Long God Mo Leftemap Han Blong Yumi Blong Prea Long Hem

11 Plante man, taem oli prea, oli stap askem nomo blong God i givim ol samting long olgeta. Be lav we yumi gat long Jehova God i mas pusum yumi blong talem tangkiu long God mo presem hem taem yumi prea yumi wan mo long fored blong ol narafala. Pol i raetem se: “Sipos yufala i trabol from sam samting, i nogud yufala i stap tingting tumas, i gud yufala i prea long God from evri samting. Yufala i mas askem long hem, mo yufala i mas talem tangkiu tu long hem. Nao pis we hem i givim, we i bigfala moa, i bitim save blong yumi, bambae hem i putum long tingting blong yufala, blong lukaot gud long yufala ya we i joen long Jisas Kraes.” (Filipae 4:6, 7) Yes, antap long ol prea we yumi mekem blong askem samting long God, yumi mas talem tangkiu long hem from ol blesing we hem i givim long saed blong spirit mo long saed blong bodi. (Proveb 10:22) Man blong raetem Ol Sam i singsing se: “Mi mi God, mo mi mi hae we mi hae, mo i gud yufala i stap talem tangkiu long mi oltaem. Hemia nao i prapa sakrefaes blong yufala. Mo i gud yufala i stap mekem olgeta samting we yufala i promes finis long mi, se bambae yufala i mekem.” (Ol Sam 50:14) Mo wan singsing blong Deved, we i wan prea blong hem, i karem ol tok ya we oli kasem hat blong yumi, se: “Bambae mi stap presem God long singsing, bambae mi stap talem tangkiu long hem blong leftemap haenem blong hem.” (Ol Sam 69:30) I gud we yumi mekem olsem Deved taem yumi prea yumi wan mo long fored blong ol narafala.

5-11 OGIS

OL SAS SAMTING LONG BAEBOL OL SAM 70-72

‘Tokbaot Paoa Blong God Long Nekis Jeneresen’

w99 9/1 18 ¶17

Ol Yangfala—!Trenem Paoa Blong Tingting Blong Yufala!

17 Blong no foldaon long ol trap blong Setan yumi mas stap wekap oltaem. Samtaem, blong mekem samting ya, yumi nidim fasin no fraet. Tru tumas, maet samtaem bambae yu stap defren long ol narafala, maet i no jes long ol fren blong yu, be long ful wol. Deved, we i raetem Ol Sam, i prea olsem se: “Mi mi putum tingting blong mi, i stap long yu nomo. I stat bifo, taem mi mi yangfala yet, mi stap trastem yu. God, i stat long taem we mi mi yangfala, yu yu stap tijim mi, mo mi stap tokbaot yet ol bigbigfala wok ya blong yu.” (Ol Sam 71:5, 17) Yumi savegud se Deved i wan man we i no fraet. Be, ?wetaem hem i wokem fasin ya? !Hem i mekem olsem taem hem i yangfala yet! Bifo long taem ya we Deved i kilim Golaeat i ded, hem i soemaot fasin no fraet taem hem i stap lukaot long ol sipsip blong papa blong hem—hem i bin kilim wan laeon mo wan bea tufala i ded. (1 Samuel 17:34-37) Be, taem Deved i win long eni samting we hem i mekem, oltaem hem i givim ona i go long Jehova. Hem i se “taem mi mi yangfala yet, mi stap trastem yu.” From we Deved i lan blong dipen oltaem long Jehova, samting ya i givhan long hem blong winim eni traem we hem i fesem. Yu tu, bambae yu luk se sipos yu dipen long Jehova, bambae hem i mekem yu yu no fraet mo yu strong blong ‘winim wol ya.’—1 Jon 5:4.

g04.10 25 ¶3

?Yumi Mas Mekem Wanem Fasin Long Ol Olfala?

Wan man blong raetem Ol Sam i prea se: “Naoia mi mi kam olfala. Plis yu no tanem baksaed long mi. Naoia mi mi no moa strong. Plis yu no lego mi.” (Ol Sam 71:9) God i no save “tanem baksaed” long ol man we oli stap tru long hem, nating se oli olfala tumas we oli harem se oli no moa save mekem wan gudfala wok. Man blong raetem Sam ya i no harem se Jehova i lego hem, be hem i luksave se hem i nidim blong dipen moa long God taem hem i kam olfala. Taem man i stap tru long Jehova olsem, Jehova bambae i givhan long hem long olgeta yia blong laef blong hem. (Ol Sam 18:25) Plante taem hem i yusum ol narafala Kristin blong givhan long man olsem.

w14 1/15 23 ¶4-5

Yu Mekem Wok Blong Jehova Bifo We Trabol i Kasem Yu

4 Sipos yu yu wan Kristin we yu mekem wok blong Jehova plante yia finis, i gud yu askem se: ‘?Bambae mi mi mekem wanem long laef blong mi naoia, we mi gat sam paoa yet?’ From we yu yu stap longtaem long trutok, yu gat sam janis we ol narafala oli nogat. Yu save tijim ol yangfala long ol samting we yu lanem long saed blong Jehova. Yu save tokbaot ol gudfala samting we oli hapen taem yu mekem wok blong Jehova. King Deved i prea blong hem i save gat janis blong mekem olsem. Hem i raetem se: “God, i stat long taem we mi mi yangfala, yu yu stap tijim mi. . . . Naoia mi mi olfala, hea blong mi i waet. Mo sipos mi stap talemaot yu long ol man we oli bon biaen long mi, se yu yu strong, yu gat paoa, plis yu stap wetem mi, yu no lego mi.”—Sam 71:17, 18.

5 ?Bambae yu yu mekem wanem blong yu serem waes blong yu long ol narafala? ?Yu yu save singaot ol yangfala oli kam long haos blong yu, blong yufala i save harem gud blong kampani wanples? ?Yu yu save mekem plan blong prij wetem olgeta, blong oli save luk glad we yu kasem long wok blong Jehova? Elihu i talem se: “I gud yufala nomo i tok, i gud yufala ol olfala nomo i talemaot ol waes blong yufala.” (Job 32:7) Aposol Pol i talem se ol Kristin woman we oli mekem wok blong Jehova plante yia finis, oli mas talem ol tok mo mekem ol fasin we i leftemap tingting blong ol narafala. Hem i talem se: ‘Ol olfala woman oli mas soemaot ol stret fasin’ blong bambae oli save tijim ol narafala long ol gudfala fasin ya.—Taet. 2:3.

Ol Gudgudfala Samting

it-1 768

Yufretes

Boda Blong Ol Teritori We Jehova i Givim Long Ol Man Isrel. Long taem ya we God i mekem wan kontrak wetem Ebraham, hem i talem se bambae hem i givim kantri ya we i “stat long reva long Ijip i go kasem bigfala reva ya, Yufretes,” long olgeta we bambae oli kamaot biaen long hem. (Je 15:18) Mo hem i mekem promes ya bakegen long nesen blong Isrel. (Eks 23:31; Du 1:7, 8; 11:24; Jos 1:4) Fas Kronikel 5:9 i talem se long ol yia bifo we Deved i rul, samfala long laen blong Ruben oli mekem ples we oli stap long hem i kam bigwan moa, “i go kasem stat blong draeples ya we i go kasem Yufretes Reva.” Distens we i aot long “is blong Gilead” i go kasem Yufretes hem i samwe 800 kilometa (1Kro 5:10), hemia i min se ol laen blong Ruben oli mekem teritori blong olgeta long is blong Gilead, i go bigwan kasem en blong Draeples Blong Siria we gohed kasem Yufretes. (RS i talem se, “i go kasem stat blong draeples ya we i stap long saed blong Yufretes”; JB i talem se, “kasem stat blong draeples ya we i go finis long Yufretes reva.”) I luk olsem se faswan taem we ol man oli luksave se promes blong Jehova i kamtru, hemia long taem we Deved mo Solomon i stap rul. Long taem ya, boda blong graon blong ol man Isrel i kam bigwan gogo i kasem kingdom blong Aramea long Joba mo i go kasem Yufretes, hemia folem saed blong reva ya we i krosem not blong Siria. (2Sa 8:3; 1Ki 4:21; 1Kro 18:3-8; 2Kro 9:26) Be from we hem i impoten tumas, plante taem oli singaotem nomo se “Reva.”—Jos 24:2, 15; Sam 72:8.

12-18 OGIS

OL SAS SAMTING LONG BAEBOL OL SAM 73-74

?Olsem Wanem Sipos Yumi Jalus Long Olgeta We Oli No Mekem Wok Blong Jehova?

w20.12 19 ¶14

“Jehova . . . i Sevem Olgeta We Tingting Blong Olgeta i Foldaon”

14 Man we i raetem Sam 73, i wan Livaet. Mo hem i gat privilej ya blong wok insaed long haos wosip blong Jehova. Nating se i olsem, i bin gat wan taem we tingting blong hem i foldaon. ?From wanem? Hem i stat blong jalus long ol rabis man mo ol praod man, i no from ol rabis fasin blong olgeta, be from gudfala laef we oli gat. (Sam 73:2-9, 11-14) I luk olsem se oli gat evri samting, olsem ol sas samting, wan gudfala laef, mo oli no gat wari. Olgeta samting ya i mekem tingting blong Livaet ya i foldaon bigwan, nao hem i se: “I blong nating nomo we mi gohed blong gat wan hat we i klin, mo mi wasem han blong mi blong soemaot se mi mi no gat fol.” Blong talem stret, hem i stap long bigfala denja.

w20.12 19-20 ¶15-16

“Jehova . . . i Sevem Olgeta We Tingting Blong Olgeta i Foldaon”

15 Ridim Ol Sam 73:16-19, 22-25. Livaet ya i “go insaed long tabu ples ya blong God.” Insaed long haos blong God, taem hem i stap long medel blong ol narafala man blong Jehova, tingting blong hem i kam kwaet, hem i tingting gud long situesen blong hem, mo i prea from. Ale hem i jes luksave se tingting blong hem i no stret, mo hem i stat blong folem wan rod we i denja, we i save lidim hem i gowe long Jehova. Mo tu, hem i kasemsave se ol rabis man ya oli stap “long graon we i glis,” mo bambae oli lus “long wan fasin we i nogud olgeta.” Livaet ya i mas gat sem lukluk olsem Jehova, olsem nao bambae hem i no moa jalus mo tingting blong hem i no moa foldaon. Taem hem i mekem olsem, hem i gat pis bakegen, mo hem i hapi. Hem i se: “From we [Jehova i] stap finis, mi mi no moa wantem wan samting long wol.”

16 Lesen blong yumi. Yumi neva mas kam jalus long ol rabis man we i luk olsem se laef blong olgeta i rongud. Glad blong olgeta i no wan trufala glad, mo i blong smoltaem nomo, mo bambae oli no laef foreva. (Pri. 8:12, 13) Fasin ya bambae i mekem tingting blong yumi i foldaon nomo, mo yumi no moa fren wetem Jehova. Taswe, sipos yu luksave se yu stap jalus long laef blong ol rabis man, i gud yu mekem samting we Livaet ya i mekem. Yu obei long ol gudfala advaes blong God, mo yu joen wetem ol nara Kristin blong mekem wil blong Jehova. Taem yu lavem Jehova moa i bitim eni narafala samting, bambae yu kasem trufala glad. Mo bambae yu save stap long “laef ya we i prapa wan.”—1 Tim. 6:19.

w14 4/15 4 ¶5

Yumi Folem Fasin Blong Bilif Blong Moses

5 ?Yu mas mekem wanem blong yu no wantem ‘harem gud long sin’? Yu no mas fogetem se fasin ya i blong smoltaem nomo. Bilif bambae i givhan long yu blong yu luksave se “wol ya wetem ol samting we ol man blong hem oli wantem, oli stap lus.” (1 Jon 2:15-17) Yu mas tingting dip long samting we bambae i hapen long ol man we oli no wantem tanem tingting blong olgeta. Olgeta ya oli stap ‘long ples we i glis, mo bambae God i spolem olgeta kwiktaem nomo.’ (Sam 73:18, 19) Sipos wan samting i pulum yu blong yu mekem sin, i gud yu askem se: “?Mi mi wantem se laef blong mi long fiuja i olsem wanem?”

w13 2/15 25-26 ¶3-5

Yu No Mas Mekem Eni Samting We i Blokem Jehova Blong i No Ona Long Yu

3 Man blong raetem Ol Sam i bilif se Jehova bambae i ona long hem. (Ridim Ol Sam 73:23, 24.) ?Jehova i ona long ol man we oli obei long hem olsem wanem? Hem i mekem olsem, taem hem i leftemap olgeta long plante defren rod. Hem i blesem olgeta mo i givhan long olgeta blong oli kasem save long samting we hem i wantem. Hem i letem olgeta oli fren gud wetem hem.—1 Kor. 2:7; Jem. 4:8.

4 Mo tu, Jehova i ona long yumi taem hem i givim wok ya blong talemaot gud nius long yumi. (2 Kor. 4:1, 7) Taem yumi presem Jehova from we yumi joen long wok blong prij, Jehova i ona long yumi, mo yumi mekem i gud long ol narafala tu. Jehova i promes long yumi se: “Man we i ona long mi, mi bambae mi ona long hem.” (1 Saml. 2:30) Jehova i ona long olgeta we oli prij, taem hem i mekem we oli gat gudnem long fes blong hem. Mo ol narafala long kongregesen bambae oli talem ol gudfala toktok long saed blong olgeta.—Prov. 11:16; 22:1.

5 ?Olgeta we oli obei long Jehova, bambae oli kasem wanem? Baebol i promes se: “Bambae hem [Jehova] i ona long yu, i givim graon ya long yu. Bambae yu luk we hem i ronemaot ol man nogud.” (Sam 37:34) Ol man blong God oli gat nambawan hop ya blong laef gogo i no save finis.—Sam 37:29.

Ol Gudgudfala Samting

it-2 240

Leviatan

Ol Sam 74 i tokbaot samting we God i mekem blong sevem ol man blong hem, mo long vas 13 mo 14 hem i talem sam tok we i soemaot olsem wanem bambae hem i tekemaot ol man Isrel long Ijip. Hem i yusum tok ya “bigfala animol blong solwota [Hib., than·ni·nimʹ sipos i plante, be sipos wan nomo i tan·ninʹ]” we i sem mak long tok ya “Leviatan,” mo taem i talem se bambae hem i smasem hed blong ol Leviatan, i min se bambae hem i winim Fero mo ol ami blong hem taem i mekem ol man Isrel oli aot long Ijip. Arameik Targum i yusum tok ya “ol strong man blong Fero” long ples blong “hed blong ol Leviatan.” (Skelem wetem Esi 29:3-5, we i tokbaot Fero olsem “bigfala animol blong solwota” we i stap long medel blong ol kanal blong Nael; mo tu Esi 32:2.) I luk olsem se long Aesea 27:1 nem ya Leviatan (LXX, “algita”) i pijarem wan gavman, wan impoten oganaesesen long fulwol mo man we i kontrolem, oli tokbaot hem olsem wan “snek” mo “algita.” (Re 12:9) Profet tok ya hem i wan long ol profet tok we i tokbaot taem ya we ol man Isrel oli gobak long kantri blong olgeta, mo taem i talem se Jehova “bambae i go from Leviatan” hemia i min se bambae hem i spolem Babilon. Be vas 12 mo 13 i tokbaot Asiria mo Ijip tu. Taswe, i klia se Leviatan long ples ya i stap minim wan oganaesesen long fulwol, o wan gavman we i stap agensem Jehova mo ol man we oli stap wosipim hem.

19-25 OGIS

OL SAS SAMTING LONG BAEBOL OL SAM 75-77

?From Wanem Yu No Mas Tok Flas?

w18.01 28 ¶4-5

Luksave Olsem Wanem Stret Man i Defren Long Rabis Man

4 Afta we Pol i talem se ol man bambae oli tingbaot olgeta nomo mo oli laekem mane tumas, hem i talem se bambae oli tok flas, tingting blong olgeta i go antap tumas, mo oli flas. Ol man we oli gat ol fasin ya oli ting se oli gud moa i bitim ol narafala, from we oli naes, oli save mekem plante samting, oli gat plante samting, o oli gat haenem. Oli wantem nomo we ol man oli laekem olgeta. Wan man blong stadi i tokbaot man olsem se: “I olsem we hem i gat wan smol olta long hat blong hem, mo i stap bodaon long hem wan.” Nating se i olsem, man we i flas i no glad blong luk fasin ya long narafala. Hemia i soemaot se fasin flas ya i nogud tumas.

5 Jehova i no laekem nating fasin flas o “fasin blong praod.” (Ol Proveb 6:16, 17) Blong talem stret, fasin flas i mekem se man i stap longwe long God. (Ol Sam 10:4) Hem i wan fasin blong Setan. (1 Timoti 3:6) Be sore tumas, sam man we oli holemstrong long Jehova tu oli kam flas. Wan long olgeta hemia King Usia. Hem i holemstrong long Jehova blong plante yia, be Baebol i talem se: ‘Taem we King Usia i stap kam strong moa, hem i kam praod tumas, nao hem i kasem trabol from. Hem i no moa obei long God.’ Usia i go bonem insens long tempol, wan samting we hem i no gat raet blong mekem. Biaen, King Hesekia tu i kam flas, be blong smoltaem nomo.—2 Kronikel 26:16; 32:25, 26.

w06 8/1 17 ¶3

Ol Bigfala Poen Long Buk Tri Mo Fo Blong Ol Sam

75:4, 5, 10 (NW)—?Tok ya “hon” i pija blong wanem samting? Hon blong wan animol i olsem wan strong tul blong faet blong hem. Taswe, tok ya “hon” i pija blong paoa. Jehova i leftemap hon blong ol man blong hem, i min se hem i leftemap olgeta, be hem i ‘brekemdaon hon blong ol man nogud.’ Yumi kasem woning ya blong no ‘leftemap hon blong yumi i go antap tumas,’ i min se yumi no mas kam flas mo tinghae tumas long yumi wan. Yumi mas luk ol wok we yumi kasem insaed long kongregesen se oli kam long Jehova from we Jehova nao i stap leftemap ol man.—Ol Sam 75:7, NW.

Ol Gudgudfala Samting

w06 8/1 17 ¶4

Ol Bigfala Poen Long Buk Tri Mo Fo Blong Ol Sam

76:10 (NW)—?Olsem wanem ‘kros blong man’ i save presem Jehova? Taem God i letem ol man blong oli kros long yumi from we yumi ol man blong Hem, gudfala frut i save kamaot. Ol hadtaem we maet yumi kasem from kros blong olgeta, oli save trenem yumi no stretem yumi. Jehova i letem yumi safa go kasem mak nomo we i tijim yumi long sam samting. (1 Pita 5:10) ‘Lashaf blong kros blong ol man, God bambae i holemtaet.’ ?Olsem wanem sipos yumi kasem wan traem we yumi save ded from? Hemia tu i save leftemap Jehova from we taem ol man oli luk we yumi stanap strong long bilif blong yumi, samting ya i save pulum olgeta tu blong oli presem Jehova.

26 OGIS–1 SEPTEMBA

OL SAS SAMTING LONG BAEBOL OL SAM 78

Fasin Blong Ol Man Isrel Blong No Obei, i Olsem Woning Long Yumi

w96 12/1 29-30

“Tingbaot Ol Dei We Oli Pas Finis”—?From Wanem?

Sore tumas, plante taem ol man Isrel oli mekem sin ya we oli fogetem ol samting we oli pas finis. ?Wanem frut i kamaot? “Oltaem oli stap traem God ya blong yumi. God ya blong yumi man Isrel hem i Tabu be oli stap mekem hem i harem nogud. Oli no moa tingbaot bigfala paoa blong hem, mo dei ya we hem i tekemaot olgeta long han blong ol enemi blong olgeta.” (Ol Sam 78:41, 42) Biaen, Jehova i sakemaot olgeta from we oli fogetem ol loa blong hem.—Matiu 21:42, 43.

Man blong raetem Ol Sam i soem wan nambawan eksampol. Hem i raetem se: “Hae God, bambae mi mi stap tingbaot ol bigbigfala wok blong yu, bambae mi stap tingting long ol merikel ya we yu yu mekem bifo. Bambae mi stap tingbaot olgeta samting ya we yu bin mekem, bambae mi stap tingting gud long olgeta bigbigfala wok ya blong yu.” (Ol Sam 77:11, 12) Taem yumi tingbaot ol man we oli holemstrong long wok blong God bifo mo ol samting we Jehova i mekem wetem lav, bambae samting ya i givim strong tingting blong pusum yumi. Bambae samting ya i leftemap tingting blong yumi, mo i mekem se yumi gat fasin tangkiu, hemia ol fasin we yumi nidim. Mo tu, fasin blong “tingbaot ol dei we oli pas finis” bambae i blokem fasin ya blong kam taed, mo i save pusum yumi blong mekem evri samting we yumi naf blong mekem, mo gohed blong stanap strong.

w06 8/1 5 ¶16

Yumi No Mas Tok Smosmol Agensem Narafala

16 Taem yumi komplen, tingting blong yumi i stap nomo long yumi wan mo ol trabol blong yumi, nao yumi no moa tingbaot ol blesing we yumi gat olsem ol Witnes blong Jehova. Blong stretem fasin ya blong komplen, yumi mas putum tingting blong yumi i stap long ol blesing. Wan long ol blesing ya, hemia nambawan janis we yumi wanwan i gat blong holem nem blong Jehova. (Aesea 43:10) Narafala blesing se yumi save kam fren blong Jehova, mo yumi save toktok wetem hem enitaem from we hem i Man blong “harem prea.” (Ol Sam 65:2, NW; Jemes 4:8) Mo tu, from we yumi kasem save se Jehova i gat wan bisnes blong stretem long saed blong hae rul blong hem, yumi save se laef blong yumi i impoten, from we yumi mas holemstrong long God mo soemaot se rul blong hem i beswan. (Ol Proveb 27:11) Antap long samting ya, yumi gat janis blong joen oltaem long wok blong talemaot gud nius blong Kingdom. (Matiu 24:14) Mo tu, bilif long ransom sakrefaes blong Jisas Kraes i mekem se God i save fogivim yumi nao tingting blong yumi i no moa stikim yumi from ol mastik we yumi mekem. (Jon 3:16) Hemia nao ol blesing we yumi gat, nomata wanem trabol i kasem yumi.

w11 7/1 10 ¶3-4

?Jehova i Gat Ol Filing?

Man blong raetem sam i talem se: “!Plante taem oli rebel agensem hem long draeples!” (Vas 40) Nekiswan vas i talem tu se: “Oli traem God bakegen mo bakegen.” (Vas 41) Man blong raetem sam ya i makem gud se oli stap rebel plante taem. Smoltaem afta we oli aot long Ijip, i go long draeples, oli stat blong gat ol rabis tingting. Ol man oli stat blong komplen agensem God, oli stap askem sipos God i rere mo i naf blong lukaot long olgeta o nogat. (Namba 14:1-4) Wan buk we ol man oli yusum blong transletem Baebol, i talem se tok ya “oli rebel agensem hem” maet oli save “talem olsem wan pijatok se ‘oli mekem hat blong olgeta i kam strong agensem God’ o ‘oli talem “No” long God.’” Be from we Jehova i gat sore, hem i fogivim ol man blong hem taem oli soemaot se oli tanem tingting blong olgeta. Be biaen oli gohed long mekem sem samting bakegen, oli stap rebel agensem hem.—Ol Sam 78:10-19, 38.

?Wanem filing blong Jehova taem ol man blong hem oli gohed blong rebel agensem hem? Vas 40 i talem se “oli mekem hem i harem nogud tumas.” Wan narafala translesen i talem se “oli mekem olsem blong mekem hem i harem nogud.” Wan buk we i eksplenem Baebol i talem se: “Samting we oli mekem, i soemaot se fasin blong ol man Hibru ya i blong mekem man i harem nogud nomo, i olsem fasin blong ol pikinini we oli no obei mo oli rebel.” Yes, ol man Isrel “oli mekem Tabu Man blong Isrel i harem i soa tumas” sem mak olsem we wan stronghed pikinini i mekem hat blong perens blong hem i soa tumas.—Vas 41, fut.

Ol Gudgudfala Samting

w06 8/1 17 ¶5

Ol Bigfala Poen Long Buk Blong Tri Mo Fo Blong Ol Sam

78:24, 25—?From wanem Baebol i talem se mana i “kakae ya we i kamaot long heven” mo ‘kakae blong ol enjel’? Tufala tok ya i no minim se ol enjel oli stap kakae mana. Mana i “kakae we i kamaot long heven” from we stamba ples we kakae ya i kamaot long hem hemia heven. (Ol Sam 105:40) From we ol enjel oli stap long heven, ating tok ya ‘kakae blong ol enjel’ i minim nomo se God we i stap long heven, hem nao i givim kakae ya. (Ol Sam 11:4) Maet Jehova i bin yusum ol enjel blong givim mana ya long ol man Isrel.

    Ol buk long Bislama (1987-2026)
    Logaot
    Login
    • Bislama
    • Serem
    • Setemap Olsem Yu Wantem
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ol Rul
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Login
    Serem