Wok Blong Ol Yangfala Mama i No Isi
TAEM ol yangfala oli gat bel, oli mas mekem plante disisen we oli strong tumas long olgeta. Wan yangfala mama i talem se: “Mi harem olsem we mi gat 40 yia finis. Mi mestem olgeta yia blong yangtaem blong mi.” Tru ya, taem yangfala gel i faenemaot se hem i gat bel, maet hem i fraet mo i wari bitim mak.
Sipos yu yu wan yangfala we yu gat bel, maet yu tu yu gat filing ya. Be yu no mas letem ol nogud filing oli slakem yu we yu yu no moa naf blong mekem wan samting. Fasin ya bambae i no givhan long yu nating. Baebol i talem se: “Sipos yu stap luk long win blong makem stret taem blong planem garen blong yu, neva bambae yu save planem.” Mo bakegen: “Sipos yu stap luk long klaod blong makem stret taem blong tekemaot kakae blong hem, neva bambae yu save tekem kakae i kam.” (Prija 7:8; 11:4) Man blong wokem garen we i wari tumas long weta, bambae hem i kam slak mo i no mekem wok we hem i mas mekem. Yu no mas letem samting ya i hapen long yu. Laef i stap gohed nomo, ale yu mas lanem blong mekem ol bigfala wok blong yu.—Galesia 6:5.
?Wanem ol defdefren rod we yu save folem? Maet samfala oli talem long yu blong kilim pikinini long bel. Be ol gel we oli wantem tanem tingting blong olgeta from sin mo traem mekem God i glad, oli no save folem rod ya. Baebol i talem klia se bambae yu brekem loa blong God sipos yu kilim pikinini long bel. (Eksodas 20:13; 21:22, 23; Ol Sam 139:14-16) Long ae blong God, smosmol pikinini we i stap gru long bel blong yu i sas tumas, nating se yu mared no nogat.
Wan narafala rod se, yu save mared long papa blong pikinini ya mo yutufala tugeta i save lukaot long hem. Maet samting ya i tekemaot bigfala sem, be ating i no save givhan long yu long narafala rod. Samtaem i no waes blong mared, nomata se yangfala papa blong pikinini ya i harem se hem i mas givhan tu blong lukaot long pikinini ya.a Maet yangfala man ya i naf blong mekem wan pikinini, be samting ya i no min se hem i gruap naf long tingting mo filing blong hem blong i kam wan gudfala hasban mo papa. Mo hemia i no min se hem i naf blong sapotem yu mo pikinini blong yu long saed blong mane tu. Wan narafala samting bakegen, sipos boe ya i no wan trufala Kristin, bambae yu brekem tok blong Baebol we i talem se yu mas mared long “man blong Masta” nomo. (1 Korin 7:39) Plante yangfala we oli gat bel oli hareap blong mared we oli no rere nating, nao mared blong olgeta i stap smoltaem nomo. Samting ya i ademap moa trabol mo wari long laef blong olgeta.
Wan rod bakegen se, narafala i save karemaot pikinini blong yu. Hemia i moagud i bitim we yu kilim pikinini long bel. Be yu mas tingbaot se yu yu gat janis blong tijim mo lukaotgud long pikinini blong yu, nating se wok ya bambae i had.
Fesem Ol Hadwok Ya
Tru ya i no isi blong lukaot long wan pikinini yu wan. Be, sipos yu mekem bes blong yu blong folem ol rul blong Baebol mo yu trastem God blong lidim yu mo givim paoa long yu, bambae yu yu naf blong mekem hadwok ya. Hemia sam advaes we i save givhan long yu.
● Fren bakegen wetem God. Yu mas luksave se yu bin mekem wan sin agens long God. Taem yu slip olbaot, yu brekem ol rul blong God long saed blong gudfala fasin. (Galesia 5:19-21; 1 Tesalonaeka 4:3, 4) Taswe, faswan samting we yu mas mekem, se, yu mas tanem tingting blong yu mo askem God blong i fogivim yu. (Ol Sam 32:5; 1 Jon 2:1, 2) Ating bambae yu harem se i no stret we God i halpem yu. Be Jeova i promes blong fogivim man we i tanem tingting blong hem from sin, mo hem i givhan long ol man olsem. (Aesea 55:6, 7) Long Aesea 1:18, Jeova i talem se: “Nating we ol sin blong yufala i mekem yufala i doti gud [oli bigbigfala sin], be bambae mi mekem we yufala i klin we i klin [klin olgeta].” Mo tu, Baebol i talem long ol man we oli mekem sin se oli mas folem advaes blong Baebol we ol elda long kongregesen oli givim long olgeta.—Jemes 5:14, 15.
● No moa slip olbaot. Ating hemia i min se yu no moa save fren wetem papa blong pikinini ya. Sipos yu gohed blong fren wetem hem, bambae i had blong lego rabis fasin ya we God i no glad long hem. Maet ol loa blong God oli strong, be yu no mas fogetem se God i givim ol loa ya blong oli lukaotgud long yumi. Nicole we yumi tokbaot fastaem finis, i tingtingbak nao i talem se: “Mi bin luksave se ol tok blong God i stret. Hem i wantem givhan long yumi.”—Aesea 48:17, 18.
● Talemaot long papa mama blong yu. Ating yu fraet se papa mama blong yu bambae tufala i kros long yu. I tru, tufala i mas harem nogud mo wari taem tufala i faenemaot se yu yu gat bel. Maet tufala i harem se tufala i no bin mekemgud wok blong tufala blong tijim yu, mo maet tufala i ting se trabol we yu yu kasem i fol blong tufala. Be sipos papa mama blong yu i stap onagud long God, sloslo ol tok kros we tufala i sakem long yu blong soem se tufala i harem nogud, bambae i finis. Yu yu pikinini blong tufala, mo nating se yu mestem plante taem, tufala i lavem yu yet. Sipos tufala i luk we yu tanem tingting blong yu, ating bambae tufala i fogivim yu mo soem lav long yu, olsem papa blong boe we i lusum rod long parabol blong Jisas.—Luk 15:11-32.
● Soem tangkiu. Plante taem, ol papa mama, ol narafala famle mo ol fren oli save givhan bigwan mo sapotem yu. Maet papa mama blong yu i lukaot wan gudfala dokta we yu save go luk hem. Afta we pikinini i bon, maet tufala i halpem yu blong lanem blong lukaotgud long pikinini ya. Mo maet tufala tu i lukaot long hem sam samtaem. Nicole i tokbaot mama blong hem i se: “I tru, mi mi bonem pikinini ya, be mama blong mi i halpem mi plante.” Ol fren tu oli save givhan, maet oli givim sam klos blong pikinini no sam narafala samting we yu nidim. (Ol Proveb 17:17) Taem ol narafala ya oli mekem i gud long yu, yu mas folem advaes blong Baebol blong “talem tangkiu.” (Kolosi 3:15) Ol tok we yu talem blong soem tangkiu i save mekem se olgeta we oli halpem yu oli no harem se yu ting nating long kaen fasin blong olgeta.
● Lanem blong kam wan gudfala mama. Yu no mas gat tingting se yu save dipen long ol famle mo fren blong yu blong olwe. Yu wan yu mas lanem blong lukaotgud long pikinini blong yu mo mekemgud ol wok insaed long haos. I no isi blong lanem blong lukaot long narafala we i nidim plante kea. Yu mas lanem plante samting long saed blong kakae, helt, mo ol narafala samting we oli joen wetem wok blong lukaot long pikinini. Yumi makem tok blong Baebol tu se ol olfala Kristin woman oli mas tijim ol yangfala woman blong “lukaot gud long haos blong olgeta.” (Taetas 2:5) Ating mama blong yu mo sam narafala olfala woman long Kristin kongregesen oli save givim ol gudfala advaes long saed ya.
● Yusum mane long waes fasin. Baebol i talem se “mane i save givhan blong mekem laef blong yu i gud.” (Prija 7:12) Taem yu bonem wan bebi, yu mas pem plante samting blong hem.
Fastaem, i gud blong faenemaot sipos i gat sam grup we gavman i stanemap no sam narafala grup we oli save halpem yu long saed blong mane. Nating sipos i gat, be plante taem ol gel oli mas dipen yet long papa mama blong olgeta. Sipos samting ya i hapen long yu, yu mas waes mo traem blong no westem mane. I tru se bambae yu glad sipos yu save pem ol niufala samting blong pikinini blong yu. Be maet yu sevem mane sipos yu pem ol samting long sekenhan no long ol wanwan man nomo.
● Traem blong kasem edukesen. Ol Proveb 10:14 i talem se: “Man we i waes i stap lukaot olgeta save we hem i save kasem.” Hemia i minim moa ol save blong Baebol, be tok ya i stret tu long ol narafala save. Yu mas kasem naf save blong faenem wan wok we pei blong hem i save pem evri samting we yu yu nidim.
I no isi blong go long skul mo lukaot long pikinini tu. Be sipos yu no skul naf, yu save mekem i nogud long yu wan mo long pikinini blong yu tu. Bambae yutufala i pua tumas, bambae yu dipen nomo long mane we gavman i givim, bambae yu kasem wok we i givim smol pei nomo, bambae yu naf blong pem wan rabis haos nomo, mo bambae yu no gat naf mane blong pem ol gudfala kakae. Taswe, i gud sipos yu save faenem wan rod blong gohed blong skul. Mama blong Nicole i strong long Nicole blong finisim edukesen blong hem, mo from samting ya, Nicole i kasem trening blong mekem wan wok we i klosap sem mak long wok blong loea.
I gud yu traem faenemaot wanem edukesen we yu save kasem long ples blong yu. Sipos i hadwok tumas long yu blong go joen long wan klas, maet yu save stadi long haos nomo. Maet yu faenem se i moa gud blong mekem sam kos long leta.
Yu Save Win
I no isi long wan yangfala gel blong lukaot long pikinini hem wan. !Be yu save win! Sipos yu gat longfala tingting, strong tingting, mo sipos Jeova God i givhan long yu, bambae yu save kam wan mama we yu gat bigfala lav, plante save, mo gudhan blong mekem wok blong yu. Ol pikinini blong ol mama we oli no mared oli save gruap gud, oli save kam ol bigman we oli gat gudfala fasin. Maet yu tu yu kasem bigfala glad blong luk we pikinini blong yu i lesin long ol tijing we yu givim long hem mo i folem olgeta, nao hem i kam wan man we i lavem God.—Efesas 6:4.
Nicole i talem se: “Fastaem i luk olsem se mi no save win, be wetem help blong God mi mi givhan long smol gel blong mi blong gruap wetem kaen fasin, respek, mo waes tingting. Taem mi lukluk hem naoia, mi tingtingbak long ol naet we mi mi no slip from we mi wari tumas. Be hem i mekem mi mi hapi tu.”
?Ol narafala man oli mas mekem wanem fasin long ol yangfala mama ya mo ol pikinini blong olgeta? ?Wanem i save halpem ol yangfala blong oli no foldaon long trabol ya we oli gat bel taem oli yang tumas?
[Futnot]
a Blong save long ol wok mo trabol blong ol yangfala papa, ridim haf ya “Young People Ask . . .” long Wekap! (Franis mo Inglis) Epril 22, 2000, mo Mei 22, 2000.
[Tok blong pija long pej 9]
Ol yangfala mama oli fesem plante traem taem oli stap tijim ol pikinini blong olgeta
[Tok blong pija long pej 10]
Hareap blong mared i no wan rod blong winim trabol ya
[Tok blong pija long pej 10]
Ol Kristin elda oli save givhan long ol yangfala we oli mekem sin ya blong oli fren bakegen wetem God
[Tok blong pija long pej 11]
I gud we ol yangfala mama ya oli finisim edukesen blong olgeta