“Ọ Gha . . . Gie Emwamwa Ruẹn Hia Dinnodẹ”

1. De azẹ nọ khẹke ne igbama ru? Vbọzẹe nọ ma na khẹke ne iran gha fian afianma? (Ghee efoto nọ rre omuhẹn.)

UWA ne igbama rẹnrẹn wẹẹ, vbene ọmwa te kpa gha rrie ehe, te ọ khẹke nọ muegbe ehe nọ rrie yotọ ọ ke la odẹ. Te arrọọ yevbe na rrie ehe, a ghaa rre igbama ẹre ọ na khẹke na mu egbe ẹre yotọ. Vbene ẹmwata, na do ru azẹ ọghe vbene a gha ya loo arrọọ ọghomwa hẹ i re emwi nọ khuẹrhẹ. Ọmokhuo ọkpa na tie ẹre Heather keghi kha wẹẹ: “Na do ru azẹ ọghe vbene a gha ya loo arrọọ ọghomwa hẹ keghi re emwi nọ ya osi si ọmwa.” Sokpan ghẹ fian afianma rhunmwuda e Jehova khare wẹẹ: “Wa ghẹ fian afianma, I gu uwa rrọọ. Mẹ ọrọre Osanobua uwa, wa ghẹ gie emwikemwi mu uwa ohan. I gha ya uwa wegbe, I gha yi uwa obọ.”—Aiz. 41:10.

2. Vbua ya rẹn hẹ wẹẹ e Jehova hoo ne u ru azẹ nọ gha ya ruẹ sọyẹnmwẹ arrọọ ruẹ?

² E Jehova hoo ne ima ya ẹwaẹn ru azẹ nọ dekaan vbene ima gha loo arrọọ ọghe ima hẹ. (Asan. 12:1; Mat. 6:20) Ọ hoo ne u gha sọyẹnmwẹ. Emwi hia ne irẹn yi ne ima sọyẹnmwẹ ọnrẹn ẹre ọ suigiẹ yọ. Irẹn ẹre ọ gbaroghe ima, irẹn ẹre ọ vbe maa ima odẹ nọ ghi maan sẹ ne ima gha ya loo arrọọ ọghe ima. E Jehova keghi tama emwa ni ma kue lele adia ọghẹe wẹẹ: “Uwa na wẹẹ te uwa ra he uhunmwu yọ mwẹ obọ ne uwa gha ru emwi dan . . . Ẹko gha sẹ iran ni ga mwẹ ọyẹnmwẹ sokpan, wa gha fa egbua. lran gha so ihuan oghọghọ, sokpan wa gha viẹ eve orriara.” (Aiz. 65:12-14) Ọ keghi rhie uyi gie Jehova vbe emwa rẹn gha ya ẹwaẹn ru azẹ nọ dekaan arrọọ ọghe iran.—Itan 27:11.

AZẸ NỌ GHA YA RUẸ GHA SỌYẸNMWẸ

3. De azẹ ne Jehova hoo ne u ru?

³ De azẹ ne Jehova hoo ne u ru nọ dekaan arrọọ ruẹ? Ne ima mieke na gha sọyẹnmwẹ arrọọ, te ima gha ga Osanobua vbuwe amuẹtinyan. (Psm. 128:1; Mat. 5:3) Te ima wa lughaẹn ne avbe aranmwẹ rhunmwuda arrọọ ọghe iran ma gberra na rri evbare, na wọn amẹ kevbe na biẹlẹ emọ. Sokpan Osanobua hoo ne ima loo arrọọ ọghe ima vbe odẹ nọ hiunsi sẹ ọghe avbe aranmwẹ. Ayi ọghomwa keghi re “Osanobua ahoẹmwọmwa,” ‘Osanobua nọ sọyẹnmwẹ,’ nọ yi ima ne ima gha “ye vbe irẹn.” (2 Kọr. 13:11; 1 Tim. 1:11; Gẹn. 1:27) U gha ya egbe taa Osanobua, u vbe gha sọyẹnmwẹ. E Baibol khare wẹẹ: “Ne a gha rhie ne emwa ọvbehe ẹre ọghọ ye sẹ ne a gha ghee emwa ọvbehe obọ.” (Iwinna 20:35) Ẹmwata nẹi gia muan ẹre ọni khin. Sokpan uwẹ he miẹn emwi ẹwaẹn na vbe arrọọ ọghuẹ ẹdẹ ra? Nọnaghiyerriọ, te Jehova hoo ne u ru azẹ nọ gha kie ẹkpotọ nuẹn ya rhiẹre ma wẹẹ, u họemwẹ irẹn kevbe ogieva ruẹ.—Tie Matiu 22:36-39.

4, 5. De emwi nọ ye Jesu gha sọyẹnmwẹ?

⁴ Igiẹmwi nọ ghi maan sẹ ẹre Jesu rhie yotọ ne igbama. Ẹi mwẹ e Jesu ma ku vbe ọ rre ọvbokhan. Sokpan e Baibol khare wẹẹ, a miẹn “ẹghẹ ne a ya ku.” (Asan. 3:4) Evbagbẹn Nọhuanrẹn na tie keghi ye Jesu sikẹ Jehova sayọ. Vbe ọ rre ukpo iweva, ọ keghi kpa emamwaemwi ọghe Ivbi e Ju odin ighẹ odẹ ne Jesu ya gha “ye ẹwaẹn rhie ewanniẹn ye inọta” vbe Ọgua Osa.—Luk 2:42, 46, 47.

⁵ E Jesu ghi de agikpa nẹ, iwinna ne Osanobua waa re keghi yae gha sọyẹnmwẹ. Usun iwinna ne Osanobua waa re ọre nọ ‘kpe orhu iyẹn nọ maan ma ivbiogue . . . kevbe nọ rhan aro emwa ni rhuaro.’ (Luk 4:18) Nọ gele rhiema wẹẹ te Jesu ghaa sọyẹnmwẹ iwinna ne Osanobua waa re, Psalm 40:8 keghi kha wẹẹ: “U miẹn vbene ahoo ruẹ ne a ru yẹẹ mwẹ hẹ Osanobua mwẹ!” Oghọghọ ẹre Jesu ya gha maa emwa ọvbehe emwi vbekpae Erhae nọ rre ẹrinmwi. (Tie Luk 10:21.) Vbe asẹ ọkpa vbe Jesu ghi maa okhuo ọkpa emwi vbekpae ugamwẹ ẹmwata nẹ, ọ keghi tama erhuanegbe ẹre wẹẹ: “Evbare mwẹ ọrọre ne I họn ẹmwẹ ọmwa ne ọ gie mwẹ uhunmwu, ne I vbe winna okhuo ne ọ fian mẹ foo.” (Jọn 4:31-34) Jesu kegha re ọmwa nọ sọyẹnmwẹ rhunmwuda ọ hoẹmwẹ Osanobua kevbe emwa ọvbehe. U gha ya egbe taa re, u vbe gha re ọmwa nọ sọyẹnmwẹ.

6. Deghẹ u hoo ne u rhiegbe ye iwinna arọndẹ, vbọzẹe ne ọ na khẹke nu gu etẹn ni kpẹẹ nẹ vbe iwinna arọndẹ guan?

⁶ Etẹn nibun ni ke egbe ọvbokhan rhiegbe ye iwinna arọndẹ keghi wa sọyẹnmwẹ. Deghẹ u hoo ne u rhiegbe ye iwinna arọndẹ, u sẹtin gu etẹn vbenia guan rhunmwuda e Baibol khare wẹẹ: “Gualọ ude vbe ehe ne a gha na sẹtin bu ruẹ ude hia, ọ gha dunna nuẹn, adeghẹ ẹi re vberriọ, te u ra baeku.” (Itan 15:22) Etẹn vbenia gha vbe tama ruẹ wẹẹ, te iwinna arọndẹ yevbe owebe ne a na ruẹ emwi nibun nọ ya ọmwa sọyẹnmwẹ arrọọ. Agharhemiẹn wẹẹ Jesu ruẹ emwi nibun vbe obọ Erhae vbe ẹrinmwi, ọ wa ye ruẹ emwi nibun vbe ọ kporhu iyẹn nọ maan vbe agbọn. Vbe igiemwi, ọ keghi do rẹn vbene ọ sẹ ọmwa ọyẹnmwẹ hẹ vbe emwi ne u maa emwa re gha sẹ iran ekhoẹ kevbe ọyẹnmwẹ na miẹn vbe a gha sẹtin mudia gbain vbuwe edanmwẹ. (Tie Aizaia 50:4; Hib. 5:8; 12:2) Gia guan kaẹn abọ ughughan ọghe iwinna ugamwẹ ẹghẹ hia nọ gha ya ruẹ gha sọyẹnmwẹ.

EVBỌZẸE NE EMWA NI RHIEGBA YE IWINNA IKPORHU NA MWẸ ADOGBANNỌ

7. Vbọzẹe ne igbama nibun na sọyẹnmwẹ iwinna ikporhu iyẹn nọ maan?

⁷ Jesu keghi kha wẹẹ: ‘Wa bu emwa hia . . . ne uwa ya iran khian erhuanegbe mwẹ . . . wa vbe gha maa iran emwi.’ (Mat. 28:19, 20) Deghẹ azẹ ne u ru, ọre nu rhiegbe ye iwinna ọghe na ya emwa khian erhuanegbe Jesu, azẹ nọ ghi maan sẹ ẹre nọ, rhunmwuda iwinna nọ gha ya ruẹ gha sọyẹnmwẹ kevbe nọ gha rhie uyi gie osanobua ẹre nọ. Zẹ vbene iwinna ọvbehe vbe ye, ọ gha rhie ẹghẹ u ke do gha mwẹ ifuẹro vbe iwinna na. Vbọ ma he kpẹ gbe na, ọtẹn nokpia na tie ẹre Timothy nọ rhiegbe ye iwinna arọndẹ zẹvbe ehọnrre keghi kha wẹẹ: “Iwinna arọndẹ keghi odẹ ne I ya rhiẹre ma wẹẹ I hoẹmwẹ e Jehova. Vbe I da suẹn, I ma gha mwẹ emwa ni gu ruẹ e Baibol sokpan vbe I ghi kpa gha rrie ihe ọvbehe, vbuwe uki ọkpa kẹkan, I na gha mwẹ emwa nibun ni gu ruẹ e Baibol. Ọkpa vbuwe iran na suẹn iko na yo. I ghi yo owebe na tie ẹre Bible School for Single Brothersa vbe uki eva, otu keghi gie mwẹ gha rrie ihe ọvbehe. I ghi sẹ evba, I na suẹn gha gu orhunmwu enẹ ruẹ e Baibol. Ọ keghi sẹ mwẹ ọyẹnmwẹ ne I na bẹghe afiwerriẹ vbe egbe emwa ni maa re emwi. Orhiọn nọhuanrẹn ẹre ọ ru iyobọ ne iran.”—1 Tẹs. 2:19.

8. De vbene etẹn ya ru sayọ hẹ vbe iwinna ikporhu iyẹn nọ maan?

⁸ Igbama eso vbe ruẹ urhuẹvbo ọvbehe. Vbe igiemwi, e Jacob nọ ke North America rre keghi kha wẹẹ: “Vbe I rre ukpo ihinrọn, ihua mwẹ nibun ne ima gba gha rre klass ọkpa, kegha re Ivbi e Vietnam. Ne I nai gua zẹ urhuẹvbo iran, I ma sẹtin gha kporhu ma iran, ẹre I na suẹn gha ruẹ ọre. Odẹ ne I mobọ ya gha ruẹ ọre na khin: I gha ye ebe Owa Ọkhẹ na ye Vietnamese gbẹn taa na ye ebo gbẹn. I na vbe zẹ ọse eso vbe iko ọghe urhuẹvbo e Vietnamese. Vbe I ghi rre ukpo 18, I na rhie obọ ye iwinna arọndẹ. Ọ ghi sẹ ẹghẹ, I na gha rrie owebe na tie ẹre Bible School for Single Brothers. Emwi ne I ruẹ re vbe owebe na, wa ru iyobọ mẹ vbe iko ne a na zẹ urhuẹvbo e Vietnamese ne I na ga nia, rhunmwuda mẹ ọkpa ọre ọdiọn vbe ne iko. Ọ keghi wa kpa Ivbi e Vietnam odin rhunmwuda I gua zẹ urhuẹvbo iran. Iran wa kie ẹkpotọ mẹ ya gha gu iran ruẹ e Baibol. Eso vbọ dinmwiamẹ nẹ.”—Yae taa Iwinna 2:7, 8.

9. De emwi na miẹn ruẹ vbe iwinna ikporhu iyẹn nọ maan?

⁹ Ma keghi ruẹ emwi nibun vbe iwinna ikporhu iyẹn nọ maan, vbe na ghee ekhọe hia ne a ya winna, ne a na gua mu ẹmwẹ ye owa kevbe udinmwẹ. (Itan 21:5; 2 Tim. 2:24) Sokpan ọ keghi re iwinna nọ sẹ ọmwa ọyẹnmwẹ katekate ne ọ na ru iyobọ ne ọmwa ya sẹtin rhan otọ emwi nọ yayi. Ọ vbe ya ọmwa sikẹ e Jehova sayọ.—1 Kọr. 3:9.

10. Vbua khian ya sẹtin gha sọyẹnmwẹ hẹ deghẹ emwa i kue danmwehọ vbe ako ne u na kporhu?

¹⁰ U gha sẹtin ye gha sọyẹnmwẹ iwinna ikporhu iyẹn nọ maan deghẹ ibozẹghẹ emwa ẹre ọ kue danmwehọ vbe ako ne u na kporhu. Na do ya ọmwa khian erhuanegbe Jesu i re iwinna orhunmwu ọkpa. Emwa hia vbe iko ẹre ọ mwẹ obọ vbe iwinna na. Agharhemiẹn wẹẹ ọtẹn ọkpa ẹre ọ khian gu ọmwa ruẹ ebe ọ ke do dinmwiamẹ, emwi ne emwa hia vbe iko ghọghọ yi nọ. Vbe igiemwi, ọtẹn nokpia Brandon nọ gbe ukpo ihinrin vbe ako ne emwa i na danmwehọ keghi kha wẹẹ: “Te I khian gha kporhu iyẹn nọ maan rhunmwuda iwinna ne Jehova waa ima re nọ. I ghi ladian nẹ vbe owebe, I na suẹn iwinna arọndẹ. I rhie igiọdu ne igbama ikpia ni rre iko mwẹ rhunmwuda ọ sẹ mwẹ ọyẹnmwẹ vbe iran ghaa mwẹ alaghodaro. I ghi ladian nẹ vbe owebe na tie ẹre Bible School for Single Brothers, otu keghi gie mwẹ gha rrie ihe ọvbehe. I ma he gu ọmwa ruẹ e Baibol nọ vbe dinmwiamẹ sokpan etẹn ọvbehe ne ima gba kporhu ru iyobọ ne emwa ya dinmwiamẹ nẹ. Vbọrhirhighayehẹ, ọ keghi sẹ mwẹ ọyẹnmwẹ wẹẹ azẹ ne I ru ọre ne I rhiegbe ye iwinna ugamwẹ ọghe ẹghẹ hia.”—Asan. 11:6.

ẸKPOTỌ NỌ KIE VBE A GHA RHIEGBE YE IWINNA ARỌNDẸ

11. De iwinna ugamwẹ ẹghẹ hia ne etẹn eso rhiegbe yi?

¹¹ Ẹkpotọ nibun ẹre ọ gele wa kie. Vbe igiemwi, igbama nibun ẹre ọ rhiegbe ye Ọgua Arriọba, Ọgua Asikoko kevbe Abotu na bọlọ. Iwinna Ọgua Arriọba na bọlọ wa ye khian vbe obọ nia, ẹi avbiẹ a ma he bọlọ. Iwinna na keghi re nọ rhie uyi gie Jehova erriọ vbe ya sẹ ọmwa ọyẹnmwẹ. Emwi ọyẹnmwẹ vbe nọ ne a na gu etẹn ọvbehe winna. A keghi ruẹ emwi nibun vbe iwinna na, vbe na ghee ifuẹro ne a ya winna na ghẹ miẹn ikuanegbe, ne a na ya ekhọe hia winna kevbe ne a na ku obọ kugbe ba etẹn ni su.

12. De vbene iwinna arọndẹ ya kie ẹkpotọ ye iwinna ọvbehe hẹ?

¹² Ọtẹn nokpia ọkpa na tie ẹre Kevin keghi kha wẹẹ: “Te I ye kherhe vbe I kegha mwẹ ọnrẹn vbe orhiọn wẹẹ I gha rhiegbe ye ugamwẹ ọghe ẹghẹ hia. Vbe I ghi gele sẹ ukpo 19, I na suẹn iwinna arọndẹ. Ọtẹn nokpia nọ bọ owa, ẹre I ghaa winna lele vbe ovbi ẹghẹ kherhe. Obọ re ẹre I na ruẹ vbe ne a ya kan owa, vbe na ya yi ẹkhu vbe ewindo ye owa hẹ. I vbe gbe ukpo eva vbe iwinna ne a na ru iyobọ ne etẹn ni miẹn odekun ẹrhia na tie ẹre hurricane. I ghi họn wẹẹ a gualọ iyobọ vbe South Africa, I na gbẹn ebe wẹẹ I gha hoo ne I ru iyobọ, erriọ a ya gie na tie mwẹ. Iwinna Ọgua Arriọba na bọlọ ẹre I wa ru nia vbe otọ Africa. Te ima hia ni gba winna yevbe ẹgbẹe ọkpa. Eke ọkpa ma ye, ma tie Baibol kugbe, ma vbe deba etẹn yo ikporhu uzọla uzọla. Azẹ ni ru vbe I rre ọvbokhan wa ya mwẹ sọyẹnmwẹ vbe odẹ ne ima te yaro yi.”

13. Vbọzẹe ne igbama nibun na sọyẹnmwẹ iwinna ne iran ru vbe Abotu?

¹³ Etẹn eso ni ka gha re arọndẹ keghi ga vbe Abotu nia. Iwinna ne a ru vbe Abotu keghi sẹ ọmwa ọyẹnmwẹ rhunmwuda iwinna hia ne a ru vba keghi re ugamwẹ ọghe Jehova. Iwinna ne a ru vbe Abotu ẹre ọ zẹe ighẹ evbare orhiọn sẹ etẹn obọ vbe ehe hia. Ọtẹn ọkpa nọ ga vbe Abotu na tie ẹre Dustin khare wẹẹ: “Vbe I rre ukpo ihinrin ẹre I na ta mu olọ yan rẹn wẹẹ I gha rhiegbe ye iwinna ugamwẹ ọghe ẹghẹ hia. I ghi ladian vbe owebe, I na rhie obọ ye iwinna arọndẹ. Vbe iyeke ukpo ọkpa, a keghi tie mwẹ vbe Abotu. Evba ẹre I na ruẹ vbe na ye masini printi ebe hẹ, a ke mu mwẹ gha rrie ugha ne a na ye kọmputa winna. Abotu ẹre a na ka wa yae wewe alaghodaro nọ rre iwinna ikporhu iyẹn nọ maan vbe otagbọn hia. Iwinna na ru mwa ẹre ọ ru iyobọ ne emwa ya gha sikẹ Jehova sayọ. Ena hia keghi sẹ imẹ ọyẹnmwẹ.”

DE EMWI NE U KHIAN YE ARRỌỌ RUẸ RU?

14. Vbua khian ya sẹtin rhiegbe ye iwinna ugamwẹ ọghe ẹghẹ hia hẹ?

¹⁴ Vbua khian ya sẹtin rhiegbe ye iwinna ugamwẹ ọghe ẹghẹ hia hẹ? Ne u mieke na gha mwẹ adogbannọ vbe ugamwẹ e Jehova, te ọ khẹke ne u gha mwẹ akpa ni maan, u gha tie Ẹmwẹ Ọghe Osanobua vbe ẹghẹ hia, u gha ru erria yan rẹn, etẹn vbe gha bẹghe ẹre wẹẹ u ga Osanobua vbuwe amuẹtinyan. U gha sẹtin ruẹ vbene a ya ye ifuẹro kporhu iyẹn nọ maan, deghẹ u ye rre owebe. Gha mwẹ ẹkorhiẹnrhiẹnmwẹ daa emwa ọvbehe, ya ifuẹro gha nọ iran ọta, u vbe zinegbe ne iran ze ewanniẹn. U sẹtin vbe rhiegbe ye iwinna akpehuan ọghe Ọgua Arriọba rhunmwuda emwa imuegberriotọ kevbe ni rhie egbe ladian ẹre ọ ya ẹko rhiẹnrhiẹn e Jehova. (Tie Psalm 110:3; Iwinna 6:1-3) Ukọ e Pọl keghi tie Timoti nọ do deba irẹn vbe iwinna ugamwẹ ne kpataki ọghe arọndẹ ne a gie ye isi rhunmwuda “etẹn hia kegha so eni Timoti ne ọ maan.”—Iwinna 16:1-5.

15. De emwamwa ne u gha ru ne u mieke na sẹtin gha gbaroghe egbuẹ?

¹⁵ Te emwa ni rre ugamwẹ ọghe ẹghẹ hia gha winna ne iran miẹn ya gha gaga egbe. (Iwinna 18:2, 3) U sẹtin ye owebe vbe ovbi ẹghẹ kherhe nọ gha ya ruẹ miẹn iwinna vbe ẹdogbo ne u ye kevbe nọ gha rhie ẹghẹ nuẹn ya gha kporhu. U sẹtin mu iziro na ma ọgbaroghe ọghe otako kevbe avbe arọndẹ ni rre otako ọghuẹ ne iran rhie ibude nuẹn. E Baibol khare wẹẹ ne u “rinmwian e Nọyaẹnmwa ne ọ yobọ ye emwamwa ruẹn, u gha ruẹ re, te ọ wa dunna nuẹn.”—Itan 16:3; 20:18.

16. De vbene iwinna arọndẹ ya mu ọmwa egbe khẹ orọnmwẹ hẹ?

¹⁶ Gha mwẹ ọnrẹn vbe ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova hoo ne u “sẹtin khọn miẹn arrọọ ọghe ẹmwata.” (Tie 1 Timoti 6:18, 19.) Ugamwẹ ọghe ẹghẹ hia gha ya ruẹ khian ọmwa nọ deziẹn vbe odẹ ọghe orhiọn zẹ vbene u ya gu etẹn ni vbe rre ugamwẹ ẹghẹ hia winna. Etẹn eso ni rhiegbe ye ugamwẹ ọghe ẹghẹ hia, iran ke ru orọnmwẹ keghi do bẹghe ẹre wẹẹ, ọ ru iyobọ ne orọnmwẹ ọghe iran ya deziẹn. Etẹn nibun ni rhiegbe ye iwinna arọndẹ iran ke ru orọnmwẹ, ye rhiegba yọ vbe iran ye ru orọnmwẹ nẹ.—Rom 16:3, 4.

17, 18. De vbene azẹ na ru ya dekaan ekhọe hẹ?

¹⁷ Ekhọe ẹre a ya ru azẹ. Ebe Psalm 20:4 keghi kha vbekpae Jehovah wẹẹ: “Te ọ gha viọ emwi ne u hoo hia nuẹn, ne ọ vbe gie emwamwa ruẹn hia dinnodẹ.” Muẹn roro u ke ru azẹ ọghe vbene u hoo ne u ya loo arrọọ ruẹ hẹ. U sẹtin rhiegbe ye iwinna ne a na gualọ iyobọ vbe otu ọghe Jehova vbe ẹghẹ na, ọna gha ya ẹko rhiẹnrhiẹn ọnrẹn.

¹⁸ U gha rhiegbe ye ugamwẹ ọghe ẹghẹ hia, ọyẹnmwẹ ne u gha lae miẹn i gia gie, rhunmwuda iwinna nọ rhie uyi gie Jehova nọ. Vbene ẹmwata, “gha gualọ ọyẹnmwẹ ruẹn vbe uwu e Nọyaẹnmwa; irẹn gha vbe rhie ahoo ekhọe ruẹ nuẹn.”—Psm. 37:4.