AKO IRUẸMWI 22
IHUAN 15 Rhie Urhomwẹ Ne Ovbi Osanobua Ne Ọdiọn!
Aro Ne Jesu Ya Gha Ghee Eni E Jehova
“I gi iran rẹn eni ruẹ nẹ, erriọ ẹre I khian ye gha ru ẹre khian.”—JỌN 17:26.
OLIKA ẸMWẸ
Ma gha guan kaẹn vbene Jesu ya gi emwa rẹn eni e Jehova, vbene ọ ya kpe ẹre huan hẹ kevbe vbene ọ ya sinmwi oseghe ne eni Erhae.
1-2. (a) De emwi ne Jesu ru vbe asọn nọ gbe fi ẹdẹ nọ wu? (b) De ọta eso ne ima khian zẹ ewanniẹn yi vbe ako iruẹmwi na?
VBE ota vbe ẹdẹ Tọsde, vbe Naisan 14, 33 C.E., avbe eghian kegha mu egbe ne iran khian ya ya Jesu dẹ, ne iran khian ya bu ohiẹn ọnrẹn kevbe ne iran khian ya bu ohiẹn uwu gbe ẹre, iran ghi kan ẹnrẹn mu erhan, iran ghi vbe gbe ẹre rua. Te Jesu da wa gu erhuanegbe ẹre rri Evbare Ota Ọghe Nọyaẹnmwa fo vbe ughugha nọ rre odukhunmwu. Iran ghi rri evbare nii fo nẹ, Jesu keghi rhie igiọdu ne iran, ọna ẹre ọ ghaa re ẹghẹ okiekie nọ ya ru vberriọ vbene ọ te wu. Vbene iran te kpa hin ughugha nọ rre odukhunmwu nii rre, e Jesu na gbe amẹ sa wọn, ọ na ghi ya ekhọe hia na erhunmwu. Ukọ ighẹ e Jọn gbẹn erhunmwu na ye otọ ye ebe Jọn uhunmwu ẹnrẹn 17.
2 De vbene erhunmwu ne Jesu na ya ya ima rẹn emwi nọ ghaa kpokpo ẹre vbe orhiọn? De vbene erhunmwu na ya ya ima rẹn emwi ne Jesu mu karo vbe ẹdagbọn ọnrẹn vbe ẹghẹ nọ ya gha rre uhunmwu otagbọn na? Gi ima zẹ ewanniẹn ye avbe ọta na.
“I GI IRAN RẸN ENI RUẸ NẸ”
3. De emwi ne Jesu ta vbekpa eni e Jehova, kevbe wẹẹ, de emwi nọ yae kha? (Jọn 17:6, 26)
3 Vbe erhunmwu ne Jesu na, ọ na wẹẹ: “I gi iran rẹn eni ruẹ nẹ.” Uhiẹn, igbava ẹre Jesu ta ẹmwẹ na ma avbe erhuanegbe ẹre. (Tie Jọn 17:6, 26.) Vbe ọ ya ọna kha? Eni ne iran ma ka rẹn ẹdẹ ẹre Jesu gi iran rẹn ra? Ivbi e Ju ẹre erhuanegbe Jesu ghaa khin, rhunmwuda ọni, iran ka rẹn eni Osanobua nọ re Jehova. Igba arriaisẹn ni bun ẹre eni na ladian vbe Abọ Ọghe Ebe Nọhuanrẹn Na Ya E Hibru Gbẹn. Nọnaghiyerriọ, ẹ i re eni Osanobua ẹre Jesu wa gha guan kaẹn, sokpan emwi ne eni nii demu ẹre ọ ghaa guan kaẹn. Jesu gi erhuanegbe ẹre rẹn aro ọmwa ne Jehova khin, emwamwa rẹn, kevbe iwinna rẹn vbe odẹ ne ọmwa ọvbehe i khian sẹtin ya rhan otọ re ma iran.
4-5. (a) De igiemwi ne ima gha sẹtin loo ya rhan otọ emwi nọ gele demu na rẹn eni ọmwa? (b) De vbene erhuanegbe Jesu ghi ya do rẹn emwi ne eni e Jehova demu?
4 Gia kha wẹẹ, ọ mwẹ ọdiọn ọkpa vbe iko ruẹ na tie ẹre David, nọ re ọbo ebo kevbe wẹẹ, ukpo ni bun ẹre ọ he ye na, ne u he ya rẹn ọdiọn na. Sokpan, vbọ ghi rre ẹdẹ ọkpa emianmwẹ na wa dekun ruẹ vbe udomwurri, a na ghi mu ruẹ gha rrie owa isinmwiegbe ne ọdiọn na na winna. Rhunmwuda ne ọdiọn na na guẹ iwinna, ọ keghi sẹtin sinmwi ruẹ. Ẹghẹ nii, u ghi do hoẹmwẹ ọdiọn na sayọ, ẹghẹ ke ẹghẹ ne u vbe ya họn eni ẹnrẹn, u ghi ya yerre iyobọ nọkhua nọ ru nuẹn. E David ne u ka rẹn ye nọ, sokpan nian, te u ghi vbe ghee ẹre zẹvbe ọbo ebo nọ sinmwi ruẹ.
5 Erriọ ẹre ọ vbe ye, erhuanegbe Jesu ka rẹn eni e Jehova. Sokpan, rhunmwuda ikporhu ne Jesu kpee re, iran keghi do kakabọ gha ya aro nọ ghaan ghee eni e Jehova. Vbe ima gu kha vberriọ? Rhunmwuda te ẹmwẹ ne Jesu ta kevbe odẹ nọ ya gha ru emwi wa rhie ẹre ma wẹẹ, vbene Erhae ye erriọ ẹre Jesu wa ye zẹẹ. Odẹ ne Jesu ya gha ma emwa emwi kevbe obọ nọ ya gha mu emwa ọvbehe keghi do ya avbe ukọ ọghe Jesu “rẹn” e Jehova sayọ.—Jọn 14:9; 17:3.
“ENI RUẸ NE U MU MẸ”
6. De vbene Jehova ya mu eni ẹnrẹn ne Jesu hẹ? (Jọn 17:11, 12)
6 Jesu ghi na erhunmwu ne avbe erhuanegbe ẹre, ọ na wẹẹ: “Lahọ gbaroghe iran, rhunmwuda eni ruẹ ne u mu mẹ.” (Tie Jọn 17:11, 12.) Te ọna ghi rhie ma wẹẹ, e Jehova ẹre a khian ghi gha tie Jesu ra? Ẹo. Yẹrẹro wẹẹ, vbe erhunmwu ne Jesu na, Jesu keghi tie eni e Jehova “eni ruẹ.” Nọnaghiyerriọ, ẹ i re Jehova ẹre a ghi gha tie Jesu. De emwi ne Jesu ghi yae kha vbe ọ khare wẹẹ, a mu eni Osanobua ne irẹn? Vbe okaro, Jesu ọre ọmwa ne Osanobua ya zẹ ihegbe, irẹn ẹre ọ vbe re ọmunu ọghẹe. Eni Erhae ẹre ọ ya rre, ọ vbe ya eni nii ru emwi ọyunnuan ni bun. (Jọn 5:43; 10:25) Vbe deba ọni, emwi na ya Jesu kha ọre “Jehova ọre Ọmiọmwafan.” Ma bẹghe ẹre wẹẹ, e Jehova vbe rre uwu emwi na ya eni Jesu kha.
7. Vbọzẹ ne Jesu na sẹtin gha guan vbe eni Erhae? Ru igiemwi yọ.
7 Vbe igiemwi, ọba sẹtin ya ọmwa zẹ ihegbe, ọ gha sunu vberriọ, eni ọba ẹre ọmwa nii khian ya gha gu emwa guan. Aro ne emwa ya ghee emwi ne ọba tobọre ta ẹre a khian vbe ya gha ghee emwi ne ọmwa nii ta. Erriọ ẹre ọ vbe ye, ọmwa ne Jehova ya zẹ ihegbe ẹre Jesu khin, rhunmwuda ọni, eni e Jehova ẹre ọ ya gha gu emwa guan.—Mat 21:9; Luk 13:35.
8. De vbene Jesu ya ya eni e Jehova “ru emwi” vbene ọ te gha die uhunmwu otagbọn na? (Ẹksodọs 23:20, 21)
8 Zẹvbe Ẹmwẹ ọghe Jehova, e Jehova keghi loo Jesu ya rhie adia ne avbe odibosa kevbe emwa nagbọn. (Jọn 1:1-3) Ọ gha kẹ, Jesu ọre odibo ne Jehova gie nọ ya gbaroghe Ivbi Izrẹl vbe iran rre uwu ato. Vbe Jehova ghi tama Ivbi Izrẹl ne iran gha họn ẹmwẹ ne odibo nii, ọ na kha wẹẹ: “Eni mwẹ ẹre ọ ya ru emwi.”a (Tie Ẹksodọs 23:20, 21.) Vba ya ọna kha? Ọ rhie ma wẹẹ, e Jesu ọre ọmwa ne Jehova ya zẹ ihegbe, irẹn ẹre ọ wa re ọmwa okaro nọ kpe eni e Jehova huan.
“EVBAVBA, RHIE UYI YE ENI RUẸ”
9. De aro ne Jesu ya gha ghee eni Erhae? Rhan otọ ọre.
9 Zẹvbe ne ima he tae sin, uhiẹn vbene Jesu te gha die uhunmwu otagbọn na, ọ ma zẹdẹ gha ya eni e Jehova ku hiehie, aro nọ ghaan ẹre ọ ya gha ghee ẹre. Ẹ i khabe na na miẹn wẹẹ, vbe emwi hia ne Jesu ru vbe uhunmwu otagbọn na, te ọ wa rhie ẹre ma wẹẹ, aro nọ ghaan ẹre irẹn ya ghee eni Erhae! Ọ ghi bu ẹghẹ ne Jesu khian ya wu, ọ na kha wẹẹ: “Evbavba, rhie uyi ye eni ruẹ.” Vbobọvbobọ nii, Erhae keghi ya urhu nọ lae, ke ẹrinmwi zẹ ẹmwẹ wanniẹn ọnrẹn wẹẹ: “I rhie uyi ye eni mwẹ nẹ. I gha vbe werriegbe ru ẹre.”—Jọn 12:28.
10-11. (a) De vbene Jesu ya rhie uyi ye eni e Jehova hẹ? (Vbe ya ghee efoto.) (b) Vbọzẹ nọ na khẹke na rhie uyi ye eni e Jehova kevbe na sinmwi oseghe ne eni ẹnrẹn?
10 Jesu vbe rhie uyi ye eni Erhae. Odẹ vbo? Odẹ ọkpa nọ ya ru ọna ọre nọ na gi emwa rẹn aro ọmwa ne Erhae khin kevbe emwi ọyunnuan nọ he ru. Sokpan, ọ mwẹ emwi ọvbehe nọ ye ya rhie uyi ye eni Erhae. Te ọ khẹke ne Jesu kpe eni Erhae huan, ọ ghi vbe sinmwi oseghe ne eni Erhae.b Jesu keghi rhie ẹre ma, vbene emwi ne irẹn khian ru na ru ekpataki sẹ hẹ vbe ẹghẹ nọ na gha ma avbe erhuanegbe ẹre vbene a ya na erhunmwu hẹ. Ọ khare wẹẹ: “Erha mwa nọ rre ẹrinmwi, gi eni ruẹ gha re na kpe huan.”—Mat 6:9.
11 Vbọzẹ nọ na khẹke na kpe eni e Jehova huan kevbe na sinmwi oseghe ne eni ẹnrẹn? Rhunmwuda, Esu keghi mu eni e Jehova rhia vbe ogba ọghe Idẹn. Ọ na wẹẹ, ọmwa ohoghe ẹre Jehova khin, kevbe wẹẹ, ọ ma hoo ne agbọn maan Adam vbe Ivi. (Gẹn 3:1-5) Ohoghe ne Esu ta vbe rhie ẹre ma wẹẹ, odẹ ne Jehova ya ru emwi i maan. Te ohoghe ne Esu ta mu eni e Jehova rhia. Vbọ ghi vbe rre ẹghẹ Job, Esu keghi kha wẹẹ, rhunmwuda emwi ne emwa miẹn vbe obọ e Jehova, ẹre ọ si ẹre ne iran na gae. Te Esu ya ọna kha wẹẹ, ọmwa nagbọn rhọkpa i rrọọ nọ gele hoẹmwẹ e Jehova sẹrriọ wẹẹ, iran ghi ye rhikhan mu e Jehova vbe iran ghaa werriẹ aro daa edanmwẹ. (Job 1:9-11; 2:4) Te ọ khẹke na rhie ẹghẹ yọ, na mieke na rẹn ọmwa nọ gele ta ohoghe, deghẹ e Jehova nọ ra Esu.
Jesu keghi gi erhuanegbe ẹre rẹn vbene ọ ru ekpataki sẹ hẹ na kpe eni e Jehova huan (Ghee okhuẹn 10)
“I MU EGBE NE I YA WU”
12. De emwi ne Jesu mu egbe nọ ya ru rhunmwuda ahoẹmwọmwa nọ mwẹ ne Jehova?
12 Rhunmwuda ne Jesu na hoẹmwẹ e Jehova, ọ keghi hia vbe odẹ ke odẹ nọ kpe eni e Jehova huan kevbe nọ sinmwi oseghe ne eni ẹnrẹn. Jesu khare wẹẹ, “I mu egbe ne I ya wu.” (Jọn 10:17, 18) Te Jesu gele wa mu egbe nọ ya wu ba ẹmwẹ eni e Jehova.c Adam vbe Ivi ni re emwa ni gbae keghi he ẹmwẹ ye Jehova obọ, iran na deba Esu. Sokpan, te Jesu wa lughaẹn, te ọ wa mu egbe nọ ya do wu vbe uhunmwu otagbọn na, nọ ya rhie ẹre ma wẹẹ, irẹn hoẹmwẹ e Jehova. Odẹ ne Jesu ya ru ọna, ọre nọ na gha họn ẹmwẹ ne Jehova vbe emwi hia nọ ru. (Hib 4:15; 5:7-10) Ọ keghi rhikhan mu e Jehova ya sẹ ẹghẹ nọ ya wu uwu obalọ vbe erhan irrioya. (Hib 12:2) Odẹ vberriọ, te Jesu rhie ẹre ma wẹẹ, irẹn hoẹmwẹ Erhae kevbe eni Erhae.
13. Vbọzẹ ne ima gha na sẹtin kha wẹẹ, Jesu ẹre ọ wa re ọmwa nọ gha sẹtin rhie ẹre ma wẹẹ, ọmwa ohoghe ẹre Esu khin? (Vbe ya ghee efoto.)
13 Odẹ ne Jesu ya loo ẹdagbọn ọnrẹn rhie ẹre ma wẹẹ, e Jehova i re ọmwa ohoghe, sokpan Esu ọre ọmwa ohoghe! (Jọn 8:44) Ọmwa ọvbehe i rrọọ nọ rẹn e Jehova vbene Jesu ya rẹn ọnrẹn. Akpawẹ, ẹmwata gele rre ẹmwẹ ne Esu ta, te Jesu gha te rẹn. Sokpan, te Jesu wa ya egbe hia sinmwi oseghe ne eni e Jehova. Uhiẹn vbe ẹghẹ nọ ya khọ wẹẹ, e Jehova yan gbe Jesu, te ọ ye mu egbe nọ ya wu, nọ gha te ya he ẹmwẹ ye Erhae obọ.—Mat 27:46.d
Emwi hia ne Jesu ru rhie ẹre ma wẹẹ, e Jehova i re ọmwa ohoghe, sokpan Esu ẹre ọ wa re ọmwa ohoghe nọ rrọọ! (Ghee okhuẹn 13)
“I RU IWINNA NE U MU MẸ FO NẸ”
14. De vbene Jehova ya san e Jesu ẹse hẹ?
14 Vbe erhunmwu ne Jesu na vbe asọn nọ gbe fi ẹdẹ nọ wu, ọ keghi kha wẹẹ: “I ru iwinna ne u mu mẹ fo nẹ.” Ọ wa gha mwẹ ilẹkẹtin wẹẹ, e Jehova gha san irẹn ẹse rhunmwuda ne irẹn na rhikhan muẹn sẹ ufomwẹ. (Jọn 17:4, 5) E Jehova ma ya ekhue mu e Jesu. Ọ ma mianmiaẹn ye idin. (Iwinna 2:23, 24) Ọ keghi huẹn Jesu kpaegbe, ọ na muẹn ye ukpo nọ yo sẹ nọ ka gha ye vbe ẹrinmwi. (Fil 2:8, 9) Vbene ẹghẹ ya khian, e Jesu na suẹn gha kha zẹvbe Ọba ọghe Arriọba Osanobua. De emwi ne Arriọba nii khian do ru? Abọ nogieva vbe erhunmwu ne Jesu ma erhuanegbe ẹre re rhie ewanniẹn ye ọta na, ọ khare wẹẹ: “Gi Arriọba ruẹ rre. Gia gha ru emwi ne u [Jehova] hoo vbe agbọn na, zẹvbe na vbe ru ẹre vbe ẹrinmwi.”—Mat 6:10.
15. De emwi ọvbehe ne Jesu khian ru?
15 Vbe nẹi khian ghi kpẹẹ gbe Jesu gha gu avbe eghian ọghe Osanobua khọn, ọ ghi vbe guọghọ emwa dan rua vbe okuo Amagẹdọn. (Arhie 16:14, 16; 19:11-16) Iyeke ọni, ọ ghi fi e Setan fi uwu “uvun nẹi mwẹ otọ,” ọna rhie ma wẹẹ, Esu i khian ghi sẹtin ru emwi rhọkpa vbe ẹghẹ eso. (Arhie 20:1-3) Vbe Ukpo Arriaisẹn Ọkpa Ne Jesu Khian Ya Kha, ọ ghi ya emwa nagbọn khian emwa ni gbae, ọfunmwegbe ghi vbe gha rre ehe hia. Ọ gha huẹn emwa ni wulo kpaegbe. Ọ ghi ya uhunmwu otagbọn na khian Paradais. Emwamwa ọghe Jehova ghi do mwẹ uhunmwu!—Arhie 21:1-4.
16. Vbọ khian sunu vbe ufomwẹ ọghe Ukpo Arriaisẹn Ọkpa?
16 De emwi ne ima yayi wẹẹ, ọ gha sunu vbe Ukpo Arriaisẹn Ọkpa gha ghi fo nẹ? Orukhọ kevbe amagba i khian ghi gha rrọọ. Emwa nagbọn i khian ghi gha nọ ayabọ rhunmwuda, izọese adẹwerriegbe ọghe Jesu i khian ghi gha mwẹ esa nọ ye; iran i khian ghi vbe gha gualọ ọmwa ra ohẹn nọ khian mudia ne iran. Vbe deba ọni, “oghian nokiekie, [nọ re uwu ne Adam si, a ghi] wabọ ọre rua.” A i ghi miẹn idin. Rhunmwuda a gha huẹn emwa ni wulo kpaegbe. Emwa hia ni rre uhunmwu otagbọn na ghi khian emwa ni gbae.—1 Kọr 15:25, 26.
17-18. (a) De emwi ọvbehe nọ khian sunu vbe ufomwẹ ọghe Ukpo Arriaisẹn Ọkpa? (b) De emwi ne Jesu khian ru vbe Ukpo Arriaisẹn Ọkpa nọ khian ya kha gha ghi fo nẹ? (1 Kọrint 15:24, 28) (Vbe ya ghee efoto.)
17 De emwi ọvbehe nọ khian sunu vbe ufomwẹ ọghe Ukpo Arriaisẹn Ọkpa? Emwi ne kpataki ẹre ọ khian sunu vbe ẹghẹ na. Ọni ọre wẹẹ, emwa hia ghi do rẹn wẹẹ, Osa nọhuanrẹn kevbe nọ bu ohiẹn ata ẹre Jehova khin. Vbe ọna khian ya sunu hẹ? Ghẹ mianmian wẹẹ, vbe ogba ọghe Idẹn Esu khare wẹẹ, ọmwa ohoghe ẹre Jehova khin kevbe wẹẹ, ẹ i ya obọ nọ maan mu emwa nagbọn. Ke ẹghẹ nii gha dee ẹre emwa ni rhie ọghọ ne Jehova ya kpe eni ẹnrẹn huan vbe ẹghẹ hia. Nọnaghiyerriọ, Ukpo Arriaisẹn Ọkpa Ne Jesu Khian Ya Kha gha ghi fo nẹ, esa i khian ghi gha rrọọ na ya sinmwi oseghe ne eni e Jehova rhunmwuda, a kpe ẹre huan fo nẹ. E Jehova gha vbe rhie ẹre ma nẹ vbe ẹghẹ nii wẹẹ, Osa nọ mwẹ ahoẹmwọmwa ẹre irẹn khin.
18 Ẹghẹ nii, agbọn vbe ẹrinmwi ghi do rẹn wẹẹ, ọmwa ohoghe ẹre Esu khin. De emwi ne Jesu khian ghi ru vbọ gha ghi sẹ ufomwẹ ọghe Ukpo Arriaisẹn Ọkpa? Ọ gha lele ukpowẹ ọghe Setan nọ sọtẹ daa e Jehova ra? Hiehie! (Tie 1 Kọrint 15:24, 28.) E Jesu gha mu Arriọba nii ne Erhae werriegbe. Ọ ghi gha rre ototọ ọdakha ọghe Jehova. Te Jesu wa lughaẹn ne Setan, te ọ wa gele mu egbe nọ ya sẹ emwi hia rae, rhunmwuda ahoẹmwọmwa nọ mwẹ ne Jehova.
E Jesu mu Arriọba ye obọ e Jehova vbe Ukpo Arriaisẹn Ọkpa nọ ya kha ghi fo nẹ (Ghee okhuẹn 18)
19. De aro ne Jesu ya gha ghee eni e Jehova?
19 Ẹ i khabe ne Jehova na mu eni ẹnrẹn ne Jesu! Emwi hia ne Jesu ta kevbe emwi nọ ru rhie ẹre ma wẹẹ, vbene Jehova ye, erriọ ẹre irẹn wa vbe ye zẹẹ. Nọnaghiyerriọ, de aro ne Jesu ya gha ghee eni Erhae? Nọ ne Jesu, eni e Jehova ọre emwi nọ ghi ru ekpataki sẹ. Ọ mu egbe nọ ya wu ba ẹmwẹ eni nii, ọ vbe mu egbe nọ ya sẹ emwi hia rae ne Jehova vbe Ukpo Arriaisẹn Ọkpa gha ghi fo nẹ. Vbe ima khian ya ya egbe taa e Jesu hẹ? Ma gha zẹ ewanniẹn ye ọta na vbe ako iruẹmwi nọ lelẹe.
IHUAN 16 Rho E Jehova Vbe Ovbi Ẹre Nọ Hannọ Zẹ
a Ọ vbe mwẹ ẹghẹ eso ne Jehova ya ya avbe odibo eso zẹ ihegbe vbe ọ gie uhunmwu gie emwa rẹn. Ọni ẹre ọ si ẹre na na miẹn wẹẹ, ugbẹnso, e Jehova ghaa loo odibosa ya gu emwa guan, e Baibol ghi wẹẹ, e Jehova tobọre ẹre ọ guan. (Gẹn 18:1-33) Agharhemiẹn wẹẹ, e Baibol khare wẹẹ, e Jehova tobọre ẹre ọ viọ Uhi ne Mozis, avbe uviẹn ọvbehe vbe Baibol so igiẹ yọ wẹẹ, avbe odibosa ẹre Jehova loo ro ya viọ Uhi nii ne Mozis.—Lẹv 27:34; Iwinna 7:38, 53; Gal 3:19; Hib 2:2-4.
b ẸMWẸ ESO NA RHAN OTỌ RE: Emwi na yae kha vba gha we na “kpe” emwi huan ọre, na rhie uyi ne emwi nii, a ghi vbe gha ghee ẹre zẹvbe emwi nọhuanrẹn. A gha we na “sinmwi oseghe” ne ọmwa, emwi na yae kha ọre na gi emwa ọvbehe rẹn ẹmwata vbekpa ọmwa nii, agharhemiẹn wẹẹ, emwa ọvbehe ta ohoghe vbekpa ẹre.
c Uwu ọghe Jesu ẹre ọ vbe zẹe ighẹ arrọọ ọghe etẹbitẹ gha sẹ emwa nagbọn obọ.
d Ya ghee “Ọta Ne Emwa Nọ” nọ ladian vbe ebe Owa Ọkhẹ, ọghe April 2021, ipapa 30-31.