Vbene U Khian Ya Sẹtin Gha Rhie Ibude Nọ Maan Ne Emwa

1. De ọmwa nọ khẹke nọ rhie adia ne ọmwa? Rhan otọ re.

Ọ YẸẸ ruẹ ne u gha rhie ibude ne emwa ọvbehe ra? Ọ wa yẹẹ emwa eso, sokpan, nọ ne emwa ọvbehe, iran i mobọ hoo ne iran rhie adia ne emwa, ohan sẹtin kue gha mu iran vbe iran gha khian ru vberriọ. Vbọrhirhighayehẹ, na do rhie adia ne emwa keghi re emwi nẹi mwẹ a ma ru. Vbọzẹ? Rhunmwuda Jesu khare wẹẹ, ahoẹmwọmwa ne erhuanegbe ẹre mwẹ daa egbe, ẹre emwa hia khian ya rẹn wẹẹ, erhuanegbe irẹn ẹre iran khin. (Jọn 13:35) Odẹ ọkpa ne ima ya rhie ẹre ma we ima hoẹmwẹ etẹn ima ọre ne ima na rhie adia ne iran adeghẹ esa na gha rrọọ na ru vberriọ. Ẹmwẹ Osanobua khare wẹẹ, “obọ ọse” ẹre “ibude nọ maan” ke rre.​—Itan 27:9.

2. De emwi nọ khẹke ne ediọn sẹtin gha ru, kevbe wẹẹ, vbọzẹ? (Vbe ya ghee ẹkpẹti nọ khare wẹẹ, “Adia Na Rhie Ne Etẹn Ni Ru Abọ Vbe Ikọ Na Do Vbe Uwu Uzọla.”)

² Te ọ khẹke ne ediọn gua gha rhie adia ne emwa vbe odẹ nọ gha ya biẹ ọmọ esi. E Jehova ẹre ọ loo Jesu ya zẹ avbe ikpia na ne iran gha gbaroghe iko. (1 Pit 5:​2, 3) Odẹ ọkpa ne iran ya ru ọna ọre ne iran na ya ọta guan vbe iko, ibude ni rre uwu e Baibol ẹre avbe ọta na hẹnhẹn egbe yan. Erriọ ẹre iran vbe ya rhie adia ne etẹn ni rre uwu iko, uhiẹn ya sẹ egbe emwa ni sẹ e Jehova rae. De vbene ediọn kevbe ima hia ni rre iko khian ya sẹtin gha rhie ibude nọ maan ne emwa hẹ?

3. (a) Vbe ima khian ya sẹtin do gha re emwa ni gua rhie ibude ne emwa? (Aizaia 9:6; vbe ya ghee ẹkpẹti nọ khare wẹẹ, “Ya Egbe Taa Jesu Vbe Odẹ Nọ Ya Gha Rhie Ibude Ne Emwa.”) (b) De emwi ne ima khian zẹ iro yan vbe ako iruẹmwi na?

³ Igiemwi esi ni bun wa rre Baibol nọ gha ru iyobọ ne ima ya gha re ọmwa nọ gua rhie ibude ne ọmwa. Ọ gha de ọghe ibude na rhie ne emwa, Jesu ẹre ọ ghi rhie igiemwi nọ ghi maan sẹ ye otọ. Ọkpa vbe usun eni nọ ya wan egbe ọre “Ọbude Ọyunnuan.” (Tie Aizaia 9:6.) Vbe ako iruẹmwi na, ma gha guan kaẹn emwi nọ khẹke ne ima ru adeghẹ emwa na we ne ima rhie ibude ne iran, kevbe emwi ne ima gha ru adeghẹ esa na gha rrọọ ne ima rhie adia ne emwa vbe ne iran ma na tama ima ne ima ru vberriọ. Ma gha vbe guan kaẹn evbọzẹe nọ na ru ekpataki ne ima gha rhie adia ne emwa vbe ẹghẹ nọ khẹke kevbe odẹ nọ khẹke.

VBE EMWA GHA WE NE IMA RHIE ADIA NE IRAN

4-5. Ọmwa gha we ne ima rhie ibude ne irẹn, de ọta nọ khẹke ne ima ka nọ egbe ima? Ru igiemwi yọ.

⁴ Ọmwa gha we ne ima rhie adia ne irẹn, de emwi nọ khẹke ne ima ka mu roro? Ọ sẹtin wa ya ẹko rhiẹnrhiẹn ima, ma ghi wa gha hoo ne ima ru iyobọ nẹẹn vbobọvbobọ. Sokpan, ọ khẹke ne ima nọ egbe ima wẹẹ, ‘Mẹ gele gbegba nọ gha sẹtin rhie egbe ibude vbenian ne ọmwa ra?’ Ugbẹnso odẹ nọ ghi maan sẹ ne ima gha ya sẹtin ru iyobọ ne ọmwa, ọre ne ima tama ọmwa nii nọ bu ọmwa nọ gha gele sẹtin rhie ibude nẹẹn.

⁵ Gi ima zẹ iro yan igiemwi ọkpa. Gia kha wẹẹ, ọse ruẹ nọ kakabọ sikẹ ruẹ khuọnmwi emianmwẹ nọ wegbe. Ọ na do tama ruẹ we irẹn ru ezanzan vbekpa odẹ ughughan ne irẹn gha ya sẹtin gbaroghe egbe irẹn, ọ na ghi tama ruẹ ne u gu irẹn zẹ nọ maan sẹ vbọ. Ọ sẹtin wa gha mwẹ nọ yẹẹ ruẹ sẹ vbọ, sokpan, u i re ọbo ebo, a ma vbe ma ruẹ vbene a ya gbaroghe ọmwa nọ khuọnmwi egbe emianmwẹ vberriọ hẹ. Nọnaghiyerriọ, odẹ nọ ghi maan sẹ ne u gha ya sẹtin ru iyobọ ne ọse ruẹ, ọre ne u gu ẹre gualọ ọmwa nọ gbegba nọ gha sẹtin ru iyobọ nẹẹn.

6. Vbọzẹ nọ na khẹke ne ima rhie ẹghẹ yọ ma ke bu ọmwa ude?

⁶ Ọ gha khọnrẹn we ima roro wẹẹ, ma gbegba nọ gha sẹtin rhie adia eso ne ọmwa, ma sẹtin ya ẹghẹ kherhe ya muẹn roro nẹ ma ke rhie ibude ne ọmwa nii. Vbọzẹ? Ebe Itan 15:28 khare wẹẹ, “Te ọmwa esi roro ẹre nẹ ọ ke gha rhie ewanniẹn ye ẹmwẹ.” Sokpan, adeghẹ ima na gha roro ẹre wẹẹ, ma rẹn emwi nọ khẹke ne ima ta ghi vbo? Ọ gha vbe maan sẹ adeghẹ ima na rhie ẹghẹ eso ya ru ezanzan, ma na muẹn ye erhunmwu, ma na vbe mu nene ẹmwẹ roro. Ẹghẹ nii, ma ghi gele yayi wẹẹ, emwi ne ima khian tama rẹn gele gua ẹre ro, emwi ne Jehova gualọ. Gia guan kaẹn okha ọghe akhasẹ ighẹ e Netan.

7. Vbua miẹn ruẹ vbe okha ọghe Netan?

⁷ Vbe Ọba ighẹ e Devid ghi gu akhasẹ ighẹ e Netan guan, ọ na tama rẹn wẹẹ, irẹn hoo ne irẹn bọ ọgua Osa ne Jehova. Vbobọvbobọ nii, e Netan na tama rẹn nọ ya bọ nene ọgua Osa. Sokpan, te Netan gha te ka nọ e Jehova nẹ. Vbọzẹ? Rhunmwuda, e Jehova ma hoo ne Devid bọ ọgua Osa ne irẹn. (1 Krọ 17:​1-4) Okha na ya ima rẹn wẹẹ, adeghẹ ọmwa na we ne ima rhie ibude ne irẹn, te ọ khẹke ne ima gha re ọmwa “nẹi rherhe guan.”​—Jems 1:19.

8. De emwi ọvbehe nọ si ẹre nọ na khẹke ne ima ka muẹn roro nẹ ma ke rhie ibude ne ọmwa?

⁸ Gi ima guan kaẹn emwi ọvbehe nọ si ẹre nọ na khẹke ne ima loo ẹwaẹn ma ke rhie ibude ne ọmwa: Adeghẹ ọmwa nii na ru azẹ nọ ma khẹke, ma rre usun emwa nọ si ẹre ne emwi na de vberriọ. Ọna ẹre ọ si ẹre nọ na khẹke ne ima ka rhie ẹghẹ ya muẹn roro nẹ ma ke rhie ibude ne ọmwa.

ADEGHẸ ESA NA GHA RRỌỌ NE IMA RHIE ADIA NE EMWA VBE NE IRAN MA NA TAMA IMA NE IMA RU VBERRIỌ

9. De emwi nọ khẹke ne ediọn ka mu ukpa mu uwerhẹn ghee iran ke rhie adia ne ọmwa? (Galetia 6:1)

⁹ Ugbẹnso te ọ khẹke ne ediọn rhie adia ne etẹn ni “zẹ owẹ ihan.” (Tie Galetia 6:1.) E study note nọ rre ako na khare wẹẹ, te ọmwa vbenian “zẹ owẹ ihan agharhemiẹn wẹẹ, ọ ma he wa ru orukhọ nọ wegbe.” Emwi ne ediọn wa hoo ne iran ru, ọre ne iran ru iyobọ nẹẹn, nọ mieke na ye gha rre odẹ nọ rrie arrọọ ọghe etẹbitẹ. (Jems 5:​19, 20) Deghẹ iran hoo ne adia ọghe iran gele ru iyobọ ne ọmwa nii, te ọ khẹke ne iran ka mu ukpa mu uwerhẹn ghee ẹre deghẹ ọmwa nii gele zẹ owẹ ihan. Te Jehova yi ima ne ima sẹtin gha ya ekhọe obọ ima ru azẹ ne egbe ima. (Rom 14:​1-4) Adeghẹ ọtẹn na gele zẹ owẹ ihan, ediọn na ghi bẹghe ẹre wẹẹ, te ọ khẹke na rhie adia nẹẹn ghi vbo?

10-12. De emwi nọ khẹke ne ediọn ru vbe iran gha khian rhie adia ne ọmwa nọ ma we ne iran rhie adia ne irẹn? Ru igiemwi yọ. (Vbe ya ghee avbe efoto.)

¹⁰ Ẹ i khuẹrhẹ ne ediọn do rhie adia ne ọmwa adeghẹ ọmwa nii ma tama iran ne iran rhie adia ne irẹn. Vbọzẹ? Ukọ ighẹ e Pọl khare wẹẹ, ọmwa sẹtin zẹ owẹ ihan vbe nọ ma na rẹn. Nọnaghiyerriọ, te ọ khẹke ne ediọn ka ru emwi nọ gha ya ọmwa nii miẹn adia yi, iran ke rhie adia nẹẹn.

¹¹ Vbene ọgbugbo ke kọ emwiokọ ye otọ nọ wegbe, ọ ghi ka gua otọ nii nẹ, ne otọ nii mieke na gha khuẹrhẹ, ẹghẹ nii, emwiokọ na khian kọ yọ ghi zọọ ẹse. Erriọ ẹre ọ vbe ye, adeghẹ a khian rhie adia ne ọmwa nọ ma tama ima ne ima rhie adia nẹẹn. Vbe na ghee ọgbugbo nii, ediọn gha khian rhie adia ne ọmwa, te ọ khẹke ne iran ka ru emwi eso, nọ gha ya ọmwa nii miẹn adia nii yi. Vbe igiemwi, ọ ghi ka zin egbe khẹ ẹghẹ nọ khẹke nọ gha ya sẹtin gu ọmwa nii zẹ iro, ọ ghi gi ẹre rẹn wẹẹ, irẹn hoẹmwẹ ọnrẹn. Adeghẹ ọdiọn nọ rhie adia ne ọmwa na gha re ọmwa nọ mwẹ ahoẹmwọmwa kevbe ekhọe esi, ọ ghi gha khuẹrhẹ ne emwa rherhe miẹn adia ọghẹe yi.

¹² Emwi ọvbehe ne ọdiọn nii gha vbe ru nọ gha ya ọmwa nii miẹn adia nii yi, ọre nọ gi ẹre rẹn wẹẹ, a i miẹn ọmwa nọ fo na, kevbe wẹẹ, ma hia wa gualọ adia ke ẹghẹ ya fi ẹghẹ. (Rom 3:23) Iyeke ọni, ọdiọn nii ghi ya Ebe Nọhuanrẹn ya gi ẹre rẹn vbene ọ ya zẹ owẹ ihan hẹ, sokpan, urhu ne khuẹrhẹ kevbe ọghọ vbe ute ẹre ọ khian ya ru ọna. Ọtẹn nii gha ghi miẹn kue wẹẹ, irẹn gele ru abakuru, ọdiọn nii ghi fẹko rhan otọ re ma rẹn, emwi nọ gha ru nọ mieke na sẹtin fi werriẹ. Iyeke ọni, ọdiọn nii ghi tian ọtẹn na ye emwi eso nọ he ru, ọ ghi vbe gu ẹre na erhunmwu, nọ mieke na khuẹrhẹ ne ọtẹn na sẹtin miẹn adia nii yi.​—Jems 5:15.

13. De vbene ediọn khian ya rẹn deghẹ ọmwa na rhie adia na gele rẹn otọ adia na rhie nẹẹn?

¹³ Ugbẹnso a sẹtin miẹn wẹẹ, ọmwa na khian rhie adia na i khian wa rẹn otọ adia na rhie nẹẹn. De emwi ne ediọn gha ru ne egbe emwi vbenian ghẹ mieke na sunu? Iran sẹtin ya ẹwaẹn kevbe ọghọ vbe ute nọ ọmwa nii ọta, ne iran mieke na rhie uhunmwu ẹmwẹ ne iran hoo nọ rẹn ladian. (Asan 12:11) Ewanniẹn ne ọmwa nii khian ghi zẹ, ẹre ọ khian ya ọdiọn nọ rhie adia nẹẹn rẹn deghẹ ọ gele rẹn otọ adia na rhie nẹẹn.

GHA RHIE ADIA NE EMWA VBE ẸGHẸ NỌ KHẸKE KEVBE ODẸ NỌ KHẸKE

14. Ọ khẹke ne ima rhie ibude ne emwa ọvbehe vbe ohu ghaa mu ima ra? Rhan otọ re.

¹⁴ Emwa ni ma gba ẹre ima hia khin, rhunmwuda ọni, ma sẹtin ru emwi eso ra ma sẹtin ta ẹmwẹ eso nọ gha sọnnọ emwa ọvbehe. (Kọl 3:13) Ẹmwẹ Osanobua gi ima rẹn wẹẹ, ma gha sẹtin ru emwi eso nọ gha ya ohu mu emwa ọvbehe. (Ẹfis 4:26) Sokpan, te ọ khẹke ne ima hia ne ima ghẹ rhie ibude ne emwa vbe ohu ghaa mu ima. Vbọzẹ? “Rhunmwuda, izohu ọmwa nagbọn i biẹ ọmọ esi vbe aro Osanobua.” (Jems 1:20) Ọ sẹtin zẹ ẹbe adeghẹ ima na rhie ibude ne emwa vbe ohu ghaa mu ima. Ọna ma rhie ma wẹẹ, ma i khian sẹtin ta vbene emwi ye ima hẹ ma ọmwa nọ ya ohu mu ima. Vbọrhirhighayehẹ, ma gha zin egbe ne ohu nọ mu ima ka rrie otọ nẹ, ẹre ọ khian maan sẹ. Ma gha wa miẹn emwi kpataki ruẹ vbe obọ Ẹlaihu nọ rhie ibude nọ maan ne Job.

15. Vbe ima miẹn ruẹ vbe igiemwi ọghe Ẹlaihu? (Vbe ya ghee efoto.)

¹⁵ Ikpẹdẹ ni bun ẹre Ẹlaihu ya gha danmwehọ e Job, vbe Job sinmwi oseghe ne egbe ẹre vbe avbe ọsiọre eso ba ẹre ifiẹzọ. Ohan e Job kegha to Ẹlaihu. Sokpan, ohu vbe gha mu Ẹlaihu, rhunmwuda, e Job keghi ta ẹmwẹ eso nọ ma gba vbekpa e Jehova, ọ na vbe gha ru vbene a miẹn wẹẹ, irẹn i mwẹ abakuru rhọkpa. Ọrheyerriọ, Ẹlaihu keghi zin egbe, ọ ghi sẹ ẹghẹ nọ khian ya guan, ọ na ya ọghọ vbe ute rhie adia ne Job. (Job 32:2; 33:​1-7) Emwi kpataki ne ima miẹn ruẹ vbe obọ Ẹlaihu, ọre wẹẹ: Ọ khẹke ne ima gha rhie adia ne emwa vbe ẹghẹ nọ khẹke kevbe vbe odẹ nọ khẹke, ma ghi vbe ya ọghọ vbe ute kevbe ahoẹmwọmwa ru ẹre.​—Asan 3:​1, 7.

YE GHA RHIE IBUDE NE EMWA, U GHI VBE GHA MIẸN IBUDE YI

16. De emwi ne u miẹn ruẹ vbe ebe Psalm 32:8?

¹⁶ Ako ebe nọhuanrẹn ne ako iruẹmwi na hẹnhẹn egbe yan khare wẹẹ, ‘e Jehova gha bu ima ude, ọ ghi vbe gi aro ọre gha sẹ otọ vbe ima.’ (Tie Psalm 32:8.) Ọna rhie ma wẹẹ, e Jehova i sẹ ima rae vberriọ. Ẹ i re te Jehova wa bu ima ude kẹkan, ọ vbe ru iyobọ ne ima ya gha lele ibude nọ rhie ne ima. Igiemwi esiesi ẹre ọna wa khin ne ima! Ẹkpotọ gha kie ne ima ya rhie ibude ne emwa ọvbehe, te ọ khẹke ne ima ya egbe taa e Jehova, ma ghi gi aro ima gha sẹ otọ vbe egbe iran, ma ghi vbe ru iyobọ nọ khẹke ne iran, ne iran mieke na sẹtin musọe.

17. De emwi na ya gie ediọn ni ya e Baibol rhie adia ne emwa? Rhan otọ re. (Aizaia 32:​1, 2)

¹⁷ Ẹghẹ na ẹre ọ wa ya khẹke ne ima gha rhie ibude nọ maan ne emwa, erriọ ẹre ọ vbe khẹke ne ima gha rhie ibude nọ maan na rhie ne ima. (2 Tim 3:1) Te ediọn ni ya e Baibol rhie adia ne emwa “yevbe ẹzẹ ni lẹẹ vbe uwu ato.” (Tie Aizaia 32:​1, 2.) Aro nọ ghaan ẹre ima ya ghee avbe ọse nẹi kpee ima ye ewọwọ, ni rhie ibude ne ima gualọ ne ima, te ibude ne iran rhie ne ima yevbe “iwinna ona ọghe igoru na ma yan esiliva.” (Itan 25:11) Wa gi ima hia ne ima ye gha ruẹ vbene a ya rhie ibude nọ maan ne emwa, ma ghi vbe hia ne ima gha lele ibude nọ maan na rhie ne ima.