Tani Watchtower LÍBURU-AGEI LIDAN INTERNET
Watchtower
LÍBURU-AGEI LIDAN INTERNET
Garifuna
Ǘ
  • á
  • Á
  • é
  • É
  • í
  • Í
  • ó
  • Ó
  • ú
  • Ú
  • ü
  • Ü
  • ǘ
  • Ǘ
  • Ñ
  • ñ
  • BÍBÜLIA
  • AGUMEIRAGUAGÜDÜNI
  • ADAMURIDAGUNI
  • mwbr20 ǘrüwa-hati páh. 1-8
  • Ariñahani le lunbei lakutihóun lidan adamuridaguni Habagari Kristiánugu luma Heseriwidun

Úati bidéu lidan fánreinti le.

Sarí wamuti, anihein mégeiti, siñati larihíniwa bidéu.

  • Ariñahani le lunbei lakutihóun lidan adamuridaguni Habagari Kristiánugu luma Heseriwidun
  • Ariñahani le lunbei lakutihóun lidan adamuridaguni Habagari Kristiánugu luma Heseriwidun irumu 2020
  • Arütíkulu burí
  • 2-8 LIDAN ǗRÜWA-HATI
  • ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 22, 23
  • 9-15 LIDAN ǗRÜWA-HATI
  • ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 24
  • 16-22 LIDAN ǗRÜWA-HATI
  • ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 25, 26
  • 23-29 LIDAN ǗRÜWA-HATI
  • ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 27, 28
  • 30 LIDAN ǗRÜWA-HATI DARÍ 5 LIDAN GÁDÜRÜ-HATI
  • ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 29, 30
Ariñahani le lunbei lakutihóun lidan adamuridaguni Habagari Kristiánugu luma Heseriwidun irumu 2020
mwbr20 ǘrüwa-hati páh. 1-8

Ariñahani le lunbei lakutihóun lidan adamuridaguni Habagari Kristiánugu luma Heseriwidun

2-8 LIDAN ǗRÜWA-HATI

ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 22, 23

“Aba lóuchaguni Bungiu lafiñen Abüraámü”

w12-S 1/1 páh. 23 pár. 4-6

Ka uagu lamuriaha Bungiu luma Abüraámü lun líchuguni liráü keisi adagaragüdüni?

Ariñagati Heowá lun Abüraámü: “Barübei biráü Isaakü, le ábanrügübei, le hínsiñebei bun, [...] ábame bíchuguni kei adagaragüdüni gudawarügüti” (Agumesehani 22:2). Ariha wamá subudi lani meha Heowá weiri lan línsiñe Isaakü lun Abüraámü, lugundun ariñagati lun luagu: “Biráü Isaakü, le ábanrügübei, le hínsiñebei bun”. Ani ligiaméme lasandirubei Bungiu luagu Hesusu, le Liráü. Wéiriti meha línsiñe lun darí lun lariñagun lun siélugiñe bián wéiyaasu: “Buguya niráü le hínsiñebei nun” (Márükosu 1:11; 9:7).

Ariha wamá giñe ariñaga lan tidan Traducción del Nuevo Mundo yusu lani Heowá dimurei “fulesei bana” dan lariñagunbalin le lamuriahabei lun Abüraámü. Ariñagati aban abürühati Bíbülia, adüga lan layusuruni Bungiu dimurei burí lira lun larihíniwa luagu subudi lani “ABUREMEI weiri lan meha lebegi le lamuriahabei”. Chóuruti sandí lan Abüraámü igarigu dan laganbubalin lira. Ítarameme, háfuga sandí lan Heowá aban lanarime igarigu dan larihinbalin lasufurirun luma lounwen Liráü, le hínsiñebei lun. Aban igarigu lira le siñabei gunfuranda wamani sunsuinagubei. Chóuruti ligía lan igarigu wéiritimati le lasandirubei o le meha lunbei lasandiruni Bungiu.

Íbini háfuga lan magundan wamá lau le lamuriahabei Heowá luma Abüraámü, haritagua wamá mígirun lan lun lagumuchuni lubúein le úaraguati adagaragüdüni ligía. Ítara liña ladügün lun masufurirun lani óunwenbu igarigu le ídangiñebei gayara lan lásügürün aban úguchili. Ani, lau sun sefu lani Heowá Isaakü luéi óunweni, madügün lumuti lira lau Liráü guánarügü, “derege lumuti [...] luagu wafulesein, sun wagía” (Rómana 8:32). Kati uagu lanúadirunbei Heowá lásügürün lídangiñe lanarime igarigu ligía? “Gabagari wamaamuga lídangiñe” Liráü (1 Huan 4:9). Kei ariha wamani lanarime ínsiñeni le lasandirubei Bungiu wawagu, ma ínchaha lumutiwa lira arufudei ínsiñeni le wasandirubei luagu?

w12 1/10 páh. 24 pár. 6

Gaganbadi humá lun Bungiu ábame harihini lagunfulirun lani füramasei

6 Adügati Heowá áfiñuruni lun líderaguniwa afiñera luagu burí lani füramasei, gumeseti áfiñuruni ligía lau burí dimurei kéiburi le: “Au le Aburemei [Heowá] fiñutiña luagu nibagari” (Ese. 17:16). Tidan Bíbülia dariwati lóugiñe bián-wein áfiñuruni le ladügübei Heowá, ani háfuga subudiwatimati lan áfiñuruni le ladügübei lun Abüraámü. Eibu lásügürün dan adügati Heowá saragu füramasei le asubudiragüdübalin hádangiñeba lan buga ladügawagun Abüraámü luma Isaakü le liráü liabin Adügawaguni le füramasewaalibei (Agu. 12:1-3, 7; 13:14-17; 15:5, 18; 21:12). Ábati ladügün Heowá lun lásügürün Abüraámü lídangiñe aban óuchawaguni hénrenguti, lugundun ariñagati lun lun ladagaragüdüni liráü le hínsiñebei lun keisi sákürifisiu. Desidírüti Abüraámü ladügüni le lariñagunbei Bungiu lun lau lóufudagun, dan le lafaramémeeli lan Abüraámü Isaakü, aba lerederuni aban ánheli. Ábati ladügüni Bungiu áfiñuruni le lun: “Ladüga badügüni katei le, mamahantibu lau biráü le ábanrügüti nun, fiñutina nuagu guánarügü luagu nabinirubadibu lan saragu. Nadügüba lun gibe hamá badügawagun kei waruguma ha siélubaña, kei giñe lagu sagoun le lárubei beya. Hagañeirubaña giñe háganiñu súnwandan, habinirúba giñe sun néchani ha ubouagubaña hádangiñe ladüga adüga baali le nubeibei” (Agu. 22:1-3, 9-12, 15-18).

Darí wamá pérüla lánina lichú aau

w16.02 páh. 7 pár. 13

Wati Heowá lun “numada”

13 Lubaragiñe meha lamudeirun luagu wübü luma Isaakü, ariñagati Abüraámü houn lidamun: “Redei humá ya lau burigü. Au luma irahü le, wawansera wabaruaguóun, ábame wafurieidún, ábame wagiribudun” (Agumesehani 22:5). Ka san uagu lariñaga Abüraámü houn lidamun lagiribuduba lan giñe Isaakü? Leyeeduñanu san? Uá. Ariñagatu Bíbülia afiñe lan Abüraámü gayaraabei lan meha láguyuguagüdüni Heowá Isaakü (aliiha huméi Ebüréu 11:19). Dandu Abüraámü kei Sara subudi hamuti Bungiu lan adügübei lun gasaani hamá lau sun wéiyougaaña lan (Ebüréu 11:11, 12, 18). Ligía subudi lubalin ua lan ni kata lásiñarun Bungiu adüga. Anha, ibidiñeti meha lun kaba lan asusereda weyu ligía. Gama lumoun, afiñeti anhein lan ounwe Isaakü, gayaraati lan meha láguyuguagüdüni Heowá lun lagunfuliruni lani füramasei. Ligía tariñagunbei Bíbülia Abüraámü lan “háguchibei [...] sun ha richaguabaña lau hafiñerun luagu Bungiu”.

it-2-S páh. 703 pár. 4, 5

Lasubudirún o lariñawagún aban katei lubaragiñe dan

Lasubudirún o lariñawagún le lunbei lasuseredun lun ítaga katei. Lunti úara lan lanúadahan Bungiu lasubudiragüdün ítaga katei luma lugumadin luáguti irichaü luma le lasubudirágüdübei Luougua tidan Lererun. Amu luéi lasubudirún le lunbei hadügüni gürigia lubaragiñe dan, arufudati fiu bérusu tidan Bíbülia aba lan lakutihani Bungiu le asuseredubei ani lárigiñe aba lanúadirun según le asuseredubei.

Kei hénpulu, arufudahati Agumesehani 11:5-8 aba lan letenirun Bungiu lun Ubóu lun lakutihani le meha lunbei lasuseredun Babeli ani ítara liña ladügün aransehani lun lagumuchagun lau katei wuribati le yebe agumeserubei ñein. Dan le meha buinñu lubéi Sodoma luma Gomora lau wuribani, ariñagati Heowá lun Abüraámü lakutihaba lan meha (lau hídehan lani ánheligu) ‘anhein inarüni lubéi luagu weiri lan hariban kei lariñawagúniwa lun. Ítararügübei lan lasubudiruni’ (Agu 18:20-22; 19:1). Ariñagati Heowá aba lan lasubudiruni Abüraámü, ani lárigiñe dan le lan yebe líchuguni Isaakü kei adagaragüdüni, ariñagati lun: “Subudi naali luagu inebe lan Bungiu bun, ladüga mamahantibu lau biráü le ábanrügüti nun” (Agu 18:19; 22:11, 12; konpararualá luma Nee 9:7, 8; Gal 4:9).

9-15 LIDAN ǗRÜWA-HATI

ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 24

“Taluahóun aban würi lun lamarieidun Isaakü tuma”

wp16.3-S páh. 14 pár. 3

“Anha”

Adügati Abüraámü lun láfiñurun Elieserü lun luagu maluáhanbei lan aban würi kananna lun Isaakü lun lamarieidun tuma. Ka uagu? Ladüga máhuduragun hamá kananna lun Heowá, mineben ligía houn. Ani subudi lumuti Abüraámü lachülürüba lan meha dan lun labeichuniña Heowá gürigia hagía luagu hariban; ligía meha busén lubéi lun díseñu lan Isaakü hawéi lílana fulasu ligía ha únbaña línsiñeda magíaguni. Ani subuditi meha giñe lun súdinibei lan liráü lidan le füramase láalibei Bungiu (Agumesehani 15:16; 17:19; 24:2-4).

wp16.3-S páh. 14 pár. 4

“Anha”

Abahüdaguati Elieserü houn ha eresibirubalin, furíei lan lun Heowá dan le lachülürünbei lubadu fusu. Le linarün katei, amuriahati luma Heowá lun lanúadirunu nibureintu to meha labusenruboun lun Isaakü. Ida luba meha lasubudiruni óunabagülei? Amuriahati lun nibureintu lan to ayarafadutu luagun fusu ani danme lan lamuriahan murusun duna tuma lun tíchaagun tungua lun tíchugun duna houn lilügüniña kameyu tuguya lan to lanúadirun Bungiu (Agumesehani 24:12-14). Ani ka adügübalin lira? Rebeka adügübalin. Samina humá ida liña lan funa tasandiragun tugua dan le taganbunbalin le labahüdagubei Elieserü houn tiduheñu anhein aganba tubalin.

wp16.3-S páh. 14 pár. 6, 7

“Anha”

Ligía lariñagunbei Elieserü lun Abüraámü fiu dimaasu lubaragiñe lira: “Ánhounmeti maha würi tuguya tiabin numa?”. Óunabati Abüraámü: “Ligíarügüba madurun ban luagu áfiñuruni le badügübei” (Agumesehani 24:39, 41). Ítarameme, gabarounwati meha giñe le tasaminarubei nibureintu tuguya lúbiñe Betueli. Ida liña wasubudiruni? Ariha waméi. Wéiriti meha lugundan Elieserü ladüga lubuidun lidin lun darí lun lamuriahan üma, larugan binaafin, lun lagiribudun lau lóufudagun Kanáun tau Rebeka. Gama lumoun, busentiña meha tiduheñu Rebeka lun terederun kéiburi diisi weyu hama lubaragiñe tidin. Lárigiñe, aba hariñagun: “Waguara tun Rebeka, kaba lan tariñaga” (Agumesehani 24:57).

Aban meha dan súdiniti lira lidan tibagari Rebeka. Kaba buga san tóunaba? Tayumuraguba meha san lun túguchi luma lun tíbiri lun móunahan hamanu lidoun aban fulasu le ibidiñeti tun, ñein lubéi ibidiñe hamá gürigia tun? O tarihibei meha katei ligía kei aban óunwenbu chansi lun tídehan lidan laransehan Bungiu? Arufuda lumuti óunabagülei le tíchugubei luagu wéiyaasu sódiniti le, le meha gayaraabei ladügün lun tanufudedun luma lun lasansirun le tasaminarubei, ariñagatu: “Anha” (Agumesehani 24:58).

Darí wamá pérüla lánina lichú aau

wp16.3-S páh. 12 pár. 6, 7

“Anha”

Aban lídangiñe wéiyaasu lira, lárigiñe tabuinchagüdüni tidinan, aba layarafadun aban wügüri wéiyaali tun éibaagueina ariñageina tun: “Adügabá fulesei nun. Ruba murusun duna nun lídangiñe bidinan lun natun”. Aban meha katei ñǘraüti le lamuriahabei tuma ani aba lamuriahani tuma lau ínsiñehabuni! Kei meha arihúa lubéi dísegiñe lan liabin wügüri ligía, aba tareiragüdüni diná ani mámarügüñein murusun duna tíchiga lun, rutu giñe bandi duna lun le sun líñabei tasagaruni fúsurugugiñe. Aba tarihin Rebeka chülǘ lan wügüri ligía hau 10 kameyu ani ua lan duna lidan lagei haniñe animaalugu duna. Aba tíchugun fe leteniruña lan tun ani aba tarufuduni tíchigadi. Ariñagatu lun: “Nadabura giñe duna houn bilügüniña kameyu lun hátuni sun le habusenrun” (Agumesehani 24:17-19).

Ani mámarügüñein murusun duna tíchiga houn kameyu, ru tumuti sun duna le habusenrubei houn. Gayaraati latun aban kameyu le mágürabuti 95 líturu (25 galun) duna. Ligía másiña lubéi barǘ tan Rebeka saragu oura adaburagua duna. Arufudati le asuseredubei lárigiñe, háfuga lan manarime lan hamagürabu kameyu, lau sun ibidiñe lan lira tun dan le tariñagunbei tíchuguba lan duna houn. Íbini ítara, aranseñutiña meha lun tadügüni sun tiyaraati lun teresibiruni chülüdügüti ligía, le ánharubei lun ídemuei le tíchugubei lun. Sun aniha lan wügüri ligía aríaguoun Rebeka, ñǘdüntu meha giribuya, abuinchagüdei diná lun tanügün duna le ñeinhin lubéi hata animaalugu (Agumesehani 24:20, 21).

wp16.3-S páh. 13, abürüdǘni

“Anha”

Laburigaduña meha. Ani marufudunti abahüdaguni redei tan saragu oura lubadu fusu ni arumugaaña lan tiduheñu dan le tagumuchunbei. Mariñagunti giñe ñüdün lan somu gürigia áluahoun ladüga tadarasarun saragu.

wp16.3-S páh. 15 pár. 2

“Anha”

Chülüdüga dan le uágubei wayanuha lidan lagumeseha arütíkulu. Gumeseti luburiga aburuchagua ubouagu dan le hachülürünbei Négebü. Aba tarihin Rebeka aban wügüri éibuga dabíararugu ani genegeti lararamaguña lan asaminara. Ariñagati abahüdaguni aba lan tararirun luéigiñe kameyu ani másiñati magurabahan tan lun labaruchaguni kameyu ligachürügü lun tararirun. Ábati tálügüdüni wéiyaali ligía: “Katei san eyeri lite le ñǘbuinbei wawagun?”. Dan tíchugubei fe Isaakü lan, aba tadouraguni tichügü luma tigibu tau aban belu (Agumesehani 24:62-65). Ka uagu tadügei lira? Genegeti aban lan meha ligaburi tarufuduni inebesei lun le lunbei meha tánibei lan weiriei. Gayaraati lasaminarún binaduhali lan ligaburi larufudún inebesei le. Gama lumoun, dandu wügüriña kei würiña gayaraati wafurendeirun saragu lídangiñe ǘnabuguni le tarufudahabei Rebeka.

16-22 LIDAN ǗRÜWA-HATI

ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 25, 26

“Laluguruni Esaú liricha keisi íbugañaü”

it-2-S páh. 8 pár. 1

Hakobu

Esaú meha liráü lúguchi le hínsiñetimabei lun, ani aba meha éibaahati le hanarimeti, mederaaguagüdünti ani lídanñein meha ámuñegueinarügü fulasu, ánheinti luagu Hakobu ariñawagúati aban lan meha “wügüri darangiluti, [ebüréu tam] hínsiñeti lun lerederun tidan kianpu”, aban hóuniri mudún le anügübei aban ibagari darangilati, le uáguti gayara lan lafiñerúniwa katei le tánina muna ani le meha wéiribei línsiñe tun lúguchu (Agu 25:27, 28). Yúsuati dimurei ebüréu (tam) lidan amu burí fulasu lun layanuhóun hawagu gürigia ha áubaña lagundaara Bungiu. Kei hénpulu, “iyereegutiña gürigia harumatiña [ebüréu tam] houn ha gáfarahadibaña”; lau sun lira, chóurugüdati Heowá “darangilaü [lan] lunbei liabin houn” (Ari 29:10; Sal 37:37). Aban meha wügüri úaraguati Hobu, le “suruti” [ebüréu tam] ani le “seriwiti lun Bungiu lau úarani” (Hob 1:1, 8; 2:3).

w19.02 páh. 16 pár. 11

Ka uagu lunti lubéi warufuduni weteingiradi?

11 Híruti añahein lan gürigia ha lídangiñetiña tidaani Bíbülia ha meha arufudubaña meteingiradi. Ariha waméi le ladügübei Esaú. Íbini meha hínsiñe lan Heowá houn lagübürigu ani inebe ligía houn, marufudunti gebegi lan katei sagüráuti lun (aliiha huméi Ebüréu 12:16). Ida liña larufuduni igaburi le? Aba lóufudahan alugurei liricha keisi íbugañaü lun Hakobu le lamulen luagu aban asiedu lenteha gisóu (Agu. 25:30-34). Dan lárigiñe, aba lasakürihan luagu le ladügübei, aba lekeharun lau igañi lau meresibirun lani abiniruni le yuubei lun keisi ibugañaü. Gama lumoun, mébunati meha lekeharun lugundun arufuda laali meha mebegi lan le lúmabei lun.

it-2-S páh. 717 pár. 1

Ígiramaü

Lúmagiñe binadu dan rúati meha ígiramaü lidoun aban ubaraü íñuti hadan iduheñu, ligía meha tichügüdinabei muna lárigiñe lúguchi ani resibiti meha dóbuli lídangiñe alagan le líchugubei lúguchi lun (2 Lu 21:17). Aba lañuuragüdüni Hosé Rubén dan le héigiña lan según le yuubei lun keisi ígiramaü (Agu 43:33). Lau sun mama lan súnwandan tíchuguni Bíbülia irichaü keisi íbugañaü según lirumudiri gürigia, gayaraati lichugún irichaü keisi íbugañaü lun isaani le úaraguabei o lun létima óuserubei buidu (Agu 6:10; 1 Kr 1:28; konpararualá luma Agu 11:26, 32; 12:4; arihualá HERENCIA; PRIMOGENITURA).

Darí wamá pérüla lánina lichú aau

w17.12 páh. 15 pár. 5-7

Álügüdahani burí le hadügübei aliihatiña

Giribuya wamá lumoun Ebüréu 12:16, ñein lubéi labürüha apostolu Pábulu: “Ualá ni aban hídangiñe agamariduti mamarieidunga, míchugun ligíame mebereseni luagu katei luáguti Bungiu, kei ladüga Esaú, aba laluguruni liricha keisi íbugañaü luagu aban asiedu éigini”. Ka meha labusenrubei larufudun?

Mama layanuhaña apostolu luagu le ñéingiñeba lubéi meha liabin Mesíasi. Murusun dan lubaragiñe ariñagaali meha houn kristiánugu lun hasigirun áluahei “üma le surubei lun hugudi” lun “ua lan ni aban erederuti bóugudi luéi lareini Bungiu”, le gayaraabei meha lasuseredun houn ánhaña éiguada lidoun magíaguni (Ebü. 12:12-16). Ánhaña hamuga afigouha ítara, hóuseruña hamuga kei Esaú le meberesenbei lau “katei luáguti Bungiu”.

Wínwanti Esaú hadaaniwagu hachügüdina iduheñu ani másiñati anihein lan meha dan le ídanbei gayara lan ladagaragüdün sákürifisiu lun Bungiu keisi fádiri hadan liduheñu (Agu.8:20, 21; 12:7, 8; Hob 1:4, 5). Gama lumoun, adügati lasaminarun luouguounrügün lun lígiruni sun buiti le lunbei meha leresibiruni lídangiñe liricha keisi íbugañaü luagu aban asiedu lau lenteha gisóu. Gayaraati mabusenrun lan leresibiruni súfuri le meha ariñawagúbei lasusereduba lan houn ladügawagun Abüraámü (Agu. 15:13). Arufuda lumuti giñe Esaú rabá lan luagu le wuribabei o meberesen lan luagu katei luáguti Bungiu dan le líchugunbei ligifi ibagari houn lagübürigu lau lamarieidun hama bián würiña ha meseriwiduntiña lun Bungiu (Agu. 26:34, 35). Mítaranti kei Hakobu, le achoururubalin lamarieidun tuma aban würi to eseriwiduboun lun Bungiu (Agu. 28:6, 7; 29:10-12, 18).

it-2-S páh. 368 pár. 6

Iyeeni

Lau sun ariñaga tani Bíbülia furangu wuriba lan iyeeni, úati mini lan lira mosu lan lariñaguni gürigia ariñahani le lasubudirubei lun amu, anhein ua lubéi yu lan lun lasubudiruni. Ru lumuti Hesukrístu adundehani le: “Míchiga huméi katei sagürauti houn ounli, mígirun humeime giñe hani pérüla hagibugiñe buíruhu, dügüguahañalin, garabaguahañein huagun ágüraguaünme” (Mt 7:6). Ligía anihein lubéi meha dan le ídanbei mariñagun lani Hesusu sun ariñahani o lóunabagüle álügüdahani le adügǘbei lun, lugundun gayaraati meha ladügün lira lun ñein lan lénrengunga mébunouga (Mt 15:1-6; 21:23-27; Hn 7:3-10). Ligiaméme asuseredubei lun Abüraámü, Isaakü, Raabü luma Eliséu dan le híchugubei aban ariñahani charati o mariñagun hamani sun le asuseredubei houn ha meha máhuduraguntiña lun Heowá (Agu 12:10-19; kapítulu 20; 26:1-10; Hos 2:1-6; Snt 2:25; 2 Ur 6:11-23).

23-29 LIDAN ǗRÜWA-HATI

ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 27, 28

“Ibiha lumuti Hakobu abiniruni le yuubei lun”

w04-S 15/4 páh. 11 pár. 4, 5

Rebeka, aban würi chubalugutu to buiti tumadagua luma Heowá

Mafuranguagüdün tumuti Bíbülia anhein meha subudi lubalin Isaakü leseriwiduba lan Esaú lun Hakobu. Lidan furumiñeguarügü kesi, dandu Rebeka kei Hakobu subudi hamuti meha lun lan Hakobu yu lan abiniruni. Dan le taganbunbei Rebeka busén lan meha Isaakü labiniruni Esaú danme lanügün aban asiedu éigini lun lídangiñe líliru, aba tagumeserun adüga aransehani lau lóufudagun. Anihagua meha igaburi le tuágubei dan le nibureingiru lánina tanúadirun lau lóufudagun luma lau ubebeni. Aba tóunahani Rebeka Hakobu lun lidin áluaha bián gábara lun tadügün aban éigini le hínsiñeti lun tani weiriei. Ítara liña leresibiruni Hakobu abiniruni, lau ladügün kamá hamuga Esaú ligía. Kei meha hanufude lubéi Hakobu lun líchugun lúguchi fe luma lun líñaraguni, mabusenrunti yebe ladügüni, gama lumoun, aba tadügüdarun Rebeka luagu lun ladügüni. Ariñagatu lun: “Niráü lábürühame íñarawaguni ligía nuagun”. Ábati taranseruni éigini, aba tasansiraguagüdüni Hakobu ani aba tóunahani lumoun tani weiriei (Agumesehani 27:1-17).

Mariñawagúnti woun ka lan uagu tóusera Rebeka ítara. Lau sun siadi hamani saragu ligaburi tóuserun, madügün tumuti Bíbülia, ni Isaakü dan le líchugunbei fe Hakobu lan labinirubei. Lubaragiñe lira, ábanrügü laganwoundagüdüni abiniruni (Agumesehani 27:29; 28:3, 4). Subudi tumuti meha Rebeka le lariñagubei Heowá lidan profesía hawagu tisaanigu, ligía táfaagunbei lun leresibiruni Hakobu abiniruni le yuubei lun. Furanguti, úara lan le tadügübei luma lugundan Heowá (Rómana 9:6-13).

w07-S 1/10 páh. 31 pár. 2, 3

Álügüdahani burí le hadügübei aliihatiña

Lau sun míchugun tan Bíbülia saragu ariñahani luáguti lébuna tóuserun Rebeka luma Hakobu ítara, ariñagatu susere lan katei ligía sódini. Lunti lariñawagún maramudagun tan Lererun Bungiu lau le hadügübei ani masíadirun tumuti giñe, ligía mariñagun tubéi gayara lan lariñawagún ítaga katei lun leyeehan o heyeedúniwa gürigia. Gama lumoun, rutu Bíbülia ariñahani luagu le asuseredubei.

Furumiñe, arufudati abahüdaguni furangu lun lan Hakobu yu lan abiniruni, mama lun Esaú. Murusun dan lubaragiñe lira, aba lagañeihani Hakobu liricha Esaú keisi íbugañaü, le arufudubei mebegi lan lun ani aluguralei luágurügü aban asiedu éigini lun lagalumaruni lilama. Aba líchugun Esaú “mebereseni luagu liricha keisi íbugañaü” (Agumesehani 25:29-34). Ligíati, láluahañein meha Hakobu abiniruni le yuubei lun dan le lídinbei lumoun lúguchi.

it-1-S páh. 311 pár. 2

Abiniruni

Lidan tidaaniwagu Bíbülia, héchuti meha úguchili abiniraña lisaanigu lubaragiñe lounwen. Ani wéiriti meha lisudinin katei le. Kéiburi dan le labinirunbalin Isaakü Hakobu —lau sun yebe samina lan Esaú lan ligía, le ígiramaübei,— lau saragu katei buiti ani gíbeti meha luéi le ichugúbei lun líbugaña. Ani chóuruti amuriaha lan Isaakü luma Heowá lun lagunfuliruni abinirúni ligía, lugundun wéiyaali meha ani marihinhali (Agu 27:1-4, 23-29; 28:1, 6; Ebü 11:20; 12:16, 17). Dan lárigiñe, aba lachoururagüdüni Isaakü abinirúni le líchugubei ani ábatima lagibedagüdüni, anati guentó subudi laali meha ka lan labinirubei (Agu 28:1-4). Lubaragiñe lounwen Hakobu biní lumutiña bián lisaanigu Hosé furumiñe ani lárigiñe aba labiniruniña lisaanigu guánarügü (Agu 48:9, 20; 49:1-28; Ebü 11:21). Ítarameme, biní lumuti Moisesi néchani Ísüraeli lubaragiñe lounwen (2 Lu 33:1). Arufudahati sun burí kesi le, ariñawagúaali lan meha lira lidan profesía. Ani anihein burí kesi le ídanbei líchigei abinihati lúhabu lábulugu le eresibirubalin abiniruni (Agu 48:13, 14).

Darí wamá pérüla lánina lichú aau

w06-S 15/4 páh. 6 pár. 3, 4

Le lunbei hadügüni maríeitiña lun gayanuhadi hamá hámagua

Gayanuhaditiña meha san Isaakü tuma Rebeka hámagua? Lárigiñe lamarieidun hasaani Esaú hama hasaanigu étüna, aba ñein lan aban turobuli wéiriti hadan iduheñu ha. Ábaya “tariñagun” Rebeka lun Isaakü: “Buchá nuagu lubá nibagari hadüga Étüna ha úmabaña lamarieida Esaú. Anhein amarieida Hakobu [le tadarahoun] tuma aban Étüna [...], hilagubeina” (Agumesehani 26:34; 27:46). Arihúati ariñaga tani Rebeka le uágubei tadiherida furangu.

Ariñagati Isaakü lun Hakobu, le louba Esaú, lun mamarieidun lan hama kananna (Agumesehani 28:1, 2). Ariñaga tumuti Rebeka le tasandirubei furangu. Aransehatiña maríeitiña ha aban turobuli wéiriti ani aban buiti hénpulu hagía woun uguñe weyu. Gama lumoun, ka gayaraabei hadügüni maríeitiña anhein siñá lubéi haransehani katei hámagua?

w04-S 15/1 páh. 28 pár. 6

Puntu méiniti tídangiñeti líburu Agumesehani (fánreinti 2)

28:12, 13. Ka mini lubéi luénedü Hakobu le ñein lubéi láfuacha “aban esütépu”? Arufudati “esütépu” (le meha gayaraabei genege lani aban üma le lauti dübü le ñǘdünbei iñu) lídanñein lan úarani Ubóu luma sielu ani súdini lan dasi le hadügübei ánheligu lidan ligaburi lanaagun Heowá lungua hama gürigia ha abagaridubaña keisi Lugundan (Huan 1:51).

30 LIDAN ǗRÜWA-HATI DARÍ 5 LIDAN GÁDÜRÜ-HATI

ARUFUDAHANI GEBEGITI TÍDANGIÑETI BÍBÜLIA | AGUMESEHANI 29, 30

“Lamarieidun Hakobu”

w03-S 15/10 páh. 29 pár. 6

Gebegiti meha katei lánina Bungiu lun Hakobu

Lun hamarieidun gürigia mosu meha lafayeirún aban ebegi tuagu adari houn tiduheñu. Murusun dan lárigiñe, ariñagati lúrudu le ichugúbei lun Moisesi lunti lan meha lafayeirún 50 murusun pülata tuagu aban würi gañüngiru to adarihóuboun. Afiñeti aban sásaamu tidan Bíbülia gíriti Gordon Wenham ligía lan “ebegi íñutimati le meha afayeirúbei tuagu aban adari”, gama lumoun, liibe-agei dan “ǘnabutima lan ebegi” le afayeirúbei (2 Lúrudu 22:28, 29). Kei meha siñá lan lafayeihan Hakobu, ariñagati lun Lawán lun lawadigimaridun luma luagu sedü irumu. Ariñagati giñe Wenham: “Kei meha resibi habéi nadagimeintiña lamidan síkülu o aban síkülu sagü hati lidan lidaaniwagu binadu Babilónia [mini lan labadinagua 42 o 84 síkülu lidan sedü irumu], ruti Hakobu aban lubuidun idewesei lánina maríei lun Lawán tuagu Rakeli”. Ánhati Lawán lau lóufudagun lun le lariñagubei lun (Agumesehani 29:19).

w07-S 1/10 páh. 8 pár. 6

Bián íbirigu gáganiguatiña ha ídangiñebaña hayabin sun ísüraelina

Yeeda tumuti san Lía Hakobu, o gúnfulirügütu lau le lariñagubei túguchi tun? Ani, halíañoun meha san Rakeli? Subuditi meha san le asuseredubei tun? Anhein ítara liña lubéi, ida liña tasandiragun tungua? Gayaraati hamuga san tebedaagun lun aban úguchili le agumadihabei lau éregu? Móunabun tumuti Bíbülia ni aban lídangiñe álügüdahani le, ligía siñá lubéi wasubudiruni le meha tasaminarubei Rakeli tuma Lía. Ligíati dan le líchugunbei Hakobu fe leyeedúña lan, masafaragunti hama, luma Lawán lasafaragua. Luma lidin asagaha, ariñageina: “Ma tuagu Rakeli nuadigimarida buma? Kati uagu beyeedana?”. Ka lariñagubei Lawán? “Magaburi wamuti [...] lun tamarieidun amuleluaü tubaragiñe íbugañaü. Gúnfulibei lidimasuna maríei le tani Lía, ábame giñe níchugunu Rakeli bun, anhein busén bubéi buadigimaridun ábanya sedü irumu numa” (Agumesehani 29:25-27). Lau sun málugun lani Hakobu le, rédeiti maríeiñu hama bián würiña ani adügüti lira lun ñein lan emeidini luma gáganiguaü.

it-2-S páh. 343 pár. 8

Maríei

Efeduhani. Lau sun madügǘnwa lan meha ni aban adamurini lidan hamarieidun ísüraelina, efeduhóuati lau ugundani. Áfaaguatu meha adari lun taranseragun tungua weyu ligía túbiñe. Aba meha tagoun furumiñe, hurugua tuguya lau ibiñein (konpararualá tuma Rudu 3:3 ani luma Ese 23:40). Anihein meha dan temegeirun lun híderagunu músugu adourei katei le ágüdahabalin taniguagu tuma aban tubuidun dúnigu harutu to aborudahóuboun, según anhein gaseinsun habéi o maseinsun hamá tiduheñu (Her 2:32; Aruf 19:7, 8; Sal 45:13, 14). Anhein meha gayara, yúsutu adari ámuñegueinarügü uéndeni luma iñari (Isa 49:18; 61:10; Aruf 21:2), ani lárigiñe aba tadouragun taugua tau gamisa fínutu, to ítaraboun kei aban belu, to meha tuáguboun lúmagiñe tichügü darí tugudi (Isa 3:19, 23). Afuranguagüda lumuti le ka uagu ménrengun lubéi lun Lawán leyeeduni Hakobu, ligía míchugun lubéi fe luagu Lía lan ichugúboun lun tubaragiñe Rakeli (Agu 29:23, 25). Aba tadouragun Rebeka taugua tau aban belu dan le tadunragunbei luma Isaakü (Agu 24:65). Arufuda lumuti lira inebesei le lunbei gani tani adari lun tadari keisi ichügüdinaü (1 Ko 11:5, 10).

Darí wamá pérüla lánina lichú aau

it-1-S páh. 56

Tanügün aban würi aban irahü le mama tágurahan keisi tiráü

Dandu Rakeli kei Lía ariha hamutiña irahüñü ha hágurahabaña hamusun lau Hakobu kamá hamuga hasaanigu, ‘kéigubeirügü hagía lan agaraüdübei’ (Agu 30:3-8, 12, 13, 24). Ibihatiña isaanigu ha alagan ítara kei hasaanigu würiña ha amarieidubaña luma Hakobu. Lirahüñü meha Hakobu ani kei meha hani lubéi lánigu weiriou musu, dandu Rakeli kei Lía gabafutiña meha keisi úguchuru hawagu irahüñü hagía.

w04-S 15/1 páh. 28 pár. 7

Puntu méiniti tídangiñeti líburu Agumesehani (fánreinti 2)

30:14, 15. Ka uagu himei tubéi Rakeli fiu mandürágora luéi gachansin tan lun tagaraüdün? Lidan binadu dan, yúsuatu meha mandürágora kei árani lun mederaagüdün lan úgubu luma lun darangilu lan. Arihúatu giñe kei katei le adügübei lun layumahan gürigia lagamaridun, ítara kei lun garahüñügua hamá gürigia (Uremu 7:13). Íbini mariñagun tani Bíbülia ka lan uagu tamuriahanbarun, saminatu yebe Rakeli tíderaguboun lan mandürágora lun gasaani tan ani ítara luba lan meha lagumuchun busiganu le tásügürübei ladüga marahüñü tan. Lau sun lira, sügüti fiu irumu lubaragiñe ‘ladügün Heowá lun tagaraüdün’ (Agumesehani 30:22-24).

    Garifuna | Biblioteca en Línea (2009-2025)
    Áfurida lídangiñe sesióun
    Agumesera sesióun
    • Garifuna
    • afanreinha huméi
    • Ligaburi larihín
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Ida luba layusurún
    • Wani polítika
    • Laranserawagún dátosu
    • JW.ORG
    • Agumesera sesióun
    afanreinha huméi