Jehová xqrtoʼ pä taq najin chʼaʼoj chqä taq majun ta chʼaʼoj

Paul: ¡Kan kowan wä lenäq qakʼuʼx! Yoj kʼo wä chpan ri ikʼ noviembre rchë ri jnaʼ 1985 y yoj bʼenäq wä chpan ri avión ri nbʼä chpan ri naʼäy tinamït ri xqtaq wä taq xq·ok misioneros: Liberia (África Occidental). Ri avión xqä Senegal. «Xa xuʼ chik jun hora nrajoʼ rchë nqapon Liberia», xuʼij ya Anne. Ye kʼa xbʼix ya reʼ chqë: «Jontir ri ye bʼenäq Liberia kʼo chë yeqä qa pan avión. Ri winäq najin nkiʼän chʼaʼoj rma nkajoʼ yekesaj äl ri yesamäj pa qʼatbʼäl tzij y rma riʼ ma nqkowin ta nqbʼä chlaʼ». 10 qʼij kʼo chë xqkanaj qa chriʼ Senegal kikʼë jojun misioneros. Ri noticias nkiʼij wä chë chlaʼ Liberia, pa taq camiones kamnaqiʼ yeweräx chqä chë ye kʼo toques de queda. Ri winäq ri ma nkinmaj ta tzij yekamsäx wä rkʼë qʼaqʼ.

Anne: Röj ma yoj achiʼel ta nkʼaj chik winäq ri nqä chkiwäch nkitamaj nkʼaj chik tinamït. Taq rïn kʼa yïn koʼöl na, ri winäq xkikanuj chik jun nbʼiʼ rma kowan wä nxiʼij wiʼ. Xa xuʼ rchë nräm bʼey nxiʼij wä wiʼ. Ye kʼa chöj kaʼiʼ rkʼë nkʼlaj xqayaʼ chwäch qan nqbʼä akuchï xqtaq wä.

Paul: Ya Anne chqä rïn xqaläx pa oeste che rä Inglaterra; xa xuʼ wä 8 kilómetros qakojöl rkʼë. Xqachäp qaprecursorado kan xa xuʼ xqakʼïs básico. Chöj kaʼiʼ nqajoʼ wä nqaksaj qakʼaslemal rchë nqaʼän rsamaj Jehová. Ri nteʼ ntat chqä rteʼ ya Anne xkiʼij chqë chë kan ütz ri nqajoʼ nqaʼän chqä kowan xojkitoʼ. Taq kʼo wä 19 njnaʼ, xibʼan invitar pa Betel. Y ya Anne xbʼan chqä invitar taq xqkʼleʼ pa 1982.

Anne: Kan nqä wä chqawäch nqjeʼ pa Betel. Ye kʼa nqarayij wä nqtoʼon akuchï nkʼatzin más toʼïk. Rma pa Betel jnan xqsamäj kikʼë qachʼalal ri xeʼok misioneros, röj kan más na chik xqarayij xqaʼän ri samaj riʼ. Oxiʼ jnaʼ ronojel aqʼaʼ xqchʼö rkʼë Jehová chrij riʼ. Rma riʼ kan xel qakʼuʼx, taq pa 1985, xqbʼan invitar chpan ri clase 79 rchë xtqakʼül ri tjonïk ri Galaad rbʼiʼ. Chrij riʼ xqtaq Liberia, ri kʼo África Occidental.

XEQAKÖCHʼ RI KʼAYEWAL RMA QACHʼALAL XKIKʼÜT CHQAWÄCH CHË YOJKAJOʼ

Paul: Taq yoj kʼo wä Senegal, xyaʼöx qʼij chkë ri aviones yebʼä Liberia, y röj xqbʼä äl chpan ri naʼäy avión ri xel äl chriʼ. Taq xqapon, xqatzʼët chë ri winäq kowan wä kixiʼin kiʼ chqä chë kʼa kʼo na wä toques de queda. Xa xuʼ rkʼë kuw nqʼajan rescape jun chʼichʼ, ri winäq ri ye kʼo pa jun kʼaybʼäl nkixiʼij wä kiʼ chqä yeʼanmäj äl. Rchë eqal eqal nchameʼ qa jbʼaʼ xbʼïn·ïl chqë, ronojel aqʼaʼ nqaskʼij wä jun peraj rchë ri wuj Salmos. Tapeʼ nqaqʼaxaj wä jontir riʼ, röj nqä wä chqawäch qasignación. Ya Anne misionera wä, y rïn yisamäj wä pa Betel rkʼë ri qachʼalal John Charuk.a Ri qachʼalal riʼ kan kʼïy xkʼüt qa chi nwäch, rma ryä kan kʼïy wä chik rqʼaxan pa rkʼaslemal chqä rtaman wä achkë kibʼanon jontir qachʼalal.

Anne: ¿Achkë rma kan chanin xqä chqawäch xqjeʼ Liberia? Kimä qachʼalal. Ryeʼ kowan wä yejowan, nqä chkiwäch yetzjon chqä nkajoʼ Jehová. Kan chanin xkʼän riʼ qawäch kikʼë. Ri qachʼalal riʼ xeʼok qafamilia. Ri naʼoj xkiyaʼ chqë xojkitoʼ rchë xqakʼuqbʼaʼ más qakʼuʼx chrij Jehová. Rïn nbʼij chë kan jontir ta qachʼalal nkajoʼ nkitzjoj le Biblia chpan ri tinamït riʼ. Nbʼin riʼ rma ri winäq kan yojkikʼoxaj wä chqä hasta npë wä kiyowal chqë we chanin nq·el äl kikʼë. Ryeʼ yetzjon wä chrij le Biblia pa taq bʼey, chkachoch o xa bʼa akuchï ye kʼo wä. Kan ma kwest ta nuʼän chawäch nachäp tzij kikʼë. Rma kan ye kʼïy winäq xqayaʼ kitjonik, kwest xuʼän chqawäch xeqatjoj jontir. ¡Kan jaʼäl ri territorio riʼ!

JEHOVÁ XYAʼ QACHQʼAʼ TAQ QAXIʼIN QIʼ

Paul: Kajiʼ jnaʼ majun kan ta achkë kʼayewal xqaqʼaxaj chpan ri tinamït riʼ. Ye kʼa pa 1989 xchapatäj chʼaʼoj chkiwäch ri winäq. Ri 2 de julio rchë 1990, ri winäq ri xechapö ri chʼaʼoj riʼ, xkiʼän qa kichë che rä jontir ri kʼo chunaqaj Betel. Rma riʼ, oxiʼ ikʼ ma xqkowin ta xq·el äl pa Betel. Ma xqkowin ta xeqatzʼët qafamilia nixta xqkowin xqtzjon äl kikʼë qachʼalal ri ye kʼo pa sede mundial. Ri winäq nkiʼän wä ri nkajoʼ, kʼo wä chʼaʼoj chkiwäch, xkʼis rkïl wäy chqä kan ye kʼïy ixoqiʼ xebʼan violar. 14 jnaʼ xyalöj ri kʼayewal xkʼäm pä ri chʼaʼoj riʼ chqä xtzʼlaʼ jontir ri tinamït.

Anne: Ri winäq ri ma jnan ta kijatzul nkiʼän wä chʼaʼoj chkiwäch chqä nkikamsalaʼ wä kiʼ. Xa bʼa akuchï ye kʼo wä soldados ri kikʼwan kiqʼaqʼ. Ryeʼ kan chiʼin wä taq tzyäq nkiksaj chqä yeʼok wä pa taq jay rchë nkileqʼaj ri nkajoʼ. Chkiwäch jojun soldados, ri kamïk yekibʼanalaʼ xa achiʼel ta kikamsaxik äkʼ. Ri kamnaqiʼ yemulbʼäx wä akuchï ye kʼo bloqueos, y kʼïy chkë ri bloqueos riʼ kan chunaqaj ri sucursal ye kʼo wä. Ye kʼo jojun qachʼalal xekamsäx. Chkikojöl ryeʼ kaʼiʼ misioneros.

Tapeʼ qachʼalal xxiʼin rij kikʼaslemal, ye kʼïy xekewaj nkʼaj chik qachʼalal ri najin wä yekanüx rchë yekamsäx rma jun wä chik kijatzul. Ke riʼ chqä xkiʼän jojun misioneros chqä betelitas. Pa Betel xeʼapon jojun qachʼalal ri yeʼanmajnäq pä pa kitinamit. Jojun chkë ryeʼ xeqayaʼ pa primer nivel y nkʼaj chik xejeʼ qkʼë röj pa segundo nivel. Pa qacuarto röj xejeʼ jun familia de 7.

Paul: Ri soldados ronojel wä qʼij nkajoʼ yeʼok qkʼë rchë nkitzʼët we majun ta jun najin nqewaj. Rma riʼ xqakanuj rbʼanik rchë xqachajij qiʼ. Xeqayaʼ kaʼiʼ qachʼalal rchë yenachan äl pa ventana y kaʼiʼ chik rchë yebʼenachan pa portón. We ri kaʼiʼ qachʼalal ri ye kʼo pa portón nkiyaʼ kiqʼaʼ chkiwäch, reʼ ntel chë tzij chë ma nxiʼin ta qij. Ye kʼa we nkiyaʼ kiqʼaʼ chkij, reʼ ntel chë tzij chë ri soldados kan itzel kinaʼoj najin nkiʼän kikʼë ri winäq. Rma riʼ ri qachʼalal ri ye kʼo pa ventana chanin yekewaj qachʼalal.

Anne: Ri soldados kan kʼïy semanas ma xekowin ta xeʼok qkʼë. Ye kʼa kʼo jun qʼij, ri qachʼalal ma xekowin ta xekiqʼät jun molaj soldados ri katajnäq wä kiyowal. Rïn chqä jun qachʼalal ixöq xqatzʼapij qiʼ pa jun baño. Chpan ri baño riʼ kʼo wä jun ropero ri kʼo jun espacio chpan ri ütz natzʼapij y majun ta jun nnaʼen achkë kʼo chpan. Ri qachʼalal xtïtzʼ riʼ chriʼ. Ri soldados xinkitzeqelbʼej äl taq yïn jotäl wä äl pa gradas. Rma katajnäq wä kiyowal, xkichäp nkibʼüj ri puerta, y Paul xuʼij chkë: «Tiyoʼej na jbʼaʼ, wixjayil kʼo pa baño». Ye kʼa rïn xiqʼajan jbʼaʼ taq xintzʼapij ri espacio akuchï xrewaj wä riʼ qachʼalal, chqä xiyalöj jbʼaʼ xinnükʼ ri ye kʼo pa ropero. Rma riʼ kowan xinxiʼij wiʼ chqä xebʼarbʼot nqʼaʼ waqän. Ma ütz ta wä njäq ri puerta ke riʼ, rma ri soldados rkʼë jbʼaʼ xa xtkinaʼej chë kʼo jun najin nwewaj. Rma riʼ, eqal xichʼö rkʼë Jehová y xinbʼij che rä chkë kirtoʼ pä. Chrij riʼ xinjäq ri puerta, y ma ntaman ta achkë xbʼanatäj, ye kʼa ma nxiʼin ta chik wiʼ taq xenchʼaʼej. Jun chkë ri soldados riʼ xirnüm qa y jïk xbʼä akuchï kʼo wä ri ropero, xjäq y xtük jontir ri kʼo chpan. Rma majun ta xrïl, xbʼä äl kikʼë nkʼaj chik rchiʼil rchë xkibʼenukʼuj nkʼaj chik cuartos, ye kʼa majun ta xkïl chqä.

RI RCHʼAʼÄL DIOS XOK ACHIʼEL TA JUN SAQÏL CHKIWÄCH RI WINÄQ

Paul: Kan kʼïy ikʼ ma kan ta xjeʼ qaway. Ye kʼa ri xyaʼö qachqʼaʼ ya riʼ Rchʼaʼäl Dios. Chpan ri tiempo riʼ, ri adoración matutina xok achiʼel ta qaway rchë nmaqʼaʼ. Jontir nqatyoxij wä chë nkʼuqbʼäx qakʼuʼx chpan ri programas riʼ.

Xa ta xkʼis qaway, qayaʼ o xkʼatzin ta xqayaʼ qa ri sucursal, ri qachʼalal ri kixqanen kiʼ qkʼë rkʼë jbʼaʼ xekamsäx ta. Kʼo mul, ri rbʼanik xbʼeyaʼöx qa ri nkʼatzin chqë chqä ri tiempo ri xbʼeyaʼöx qa, kan achiʼel ta jun milagro ri xuʼän Jehová. Ryä xqrchajij chqä xqrtoʼ rchë ma xqaxiʼij ta qiʼ.

Taq más xnmatäj ri chʼaʼoj chqä ri kʼayewal, más xqʼalajin rchqʼaʼ Rchʼaʼäl Dios. Ri qachʼalal chaq taqïl wä nkikanuj akuchï yebʼä wä rchë ma yekamsäx ta. Ye kʼa majun bʼëy xkiyaʼ ta qa Jehová chqä ma xkixiʼij ta kiʼ tapeʼ xa bʼa achkë na xkiqʼaxaj. Ye kʼo jojun xkiʼij chë ri chʼaʼoj riʼ xa «najin yertjoj apü rchë xkekowin xtkiköchʼ ri nimaläj tijöj poqonal». Pa taq congregaciones, ri ukʼwäy taq bʼey chqä ri qachʼalal ri más ye kʼojolaʼ na, ma xkixiʼij ta kiʼ xkiʼän jontir ri xekowin rchë xekitoʼ nkʼaj chik qachʼalal. Ri qachʼalal ri chaq taqïl nkikanuj wä akuchï yebʼä wä, nkitolaʼ wä kiʼ chkiwäch chqä nkitzjoj wä le Biblia akuchï ye kʼo wä. Chqä nkiʼän wä jun kiSalón rkʼë xa bʼa achkë nkïl pa kʼechelaj rchë nkimöl kiʼ. Chpan ri tiempo riʼ ri kan kʼayewal xuʼän jontir, ri qamoloj ya riʼ xkʼuqbʼan kikʼuʼx ri qachʼalal riʼ, y rtzjoxik le Biblia ya riʼ xyaʼö kichqʼaʼ rchë xekiköchʼ ri kʼayewal. Taq röj nqapon wä kikʼë qachʼalal riʼ rchë nqabʼeyaʼ qa ri nkʼatzin chkë, ye kʼo jojun nkikʼutuj wä bolsas rchë predicación chqë pa rkʼexel nkikʼutuj kitzyaq. Ya riʼ kan kowan xkʼuqbʼaʼ qakʼuʼx röj. Rma ri winäq kowan wä yebʼison chqä kixiʼin wä kiʼ chwäch ri chʼaʼoj, kan jaʼäl wä nkikʼoxaj taq ntzjöx le Biblia chkë. Kan ma nkinmaj ta wä achkë rma ri Testigos kan kiʼ kikʼuʼx. Ri qachʼalal riʼ xeʼok achiʼel ta jun saqïl chkiwäch ri winäq chpan ri tiempo riʼ (Mat. 5:14-16). Rma ryeʼ xkiyaʼ kan chrij rsamaj Jehová, ye kʼo jojun soldados xeʼok chqä qachʼalal.

JEHOVÁ XQRTOʼ PÄ TAQ XKʼATZIN XEQAYAʼ QA QACHʼALAL

Paul: Kan kʼïy mul xkʼatzin xq·el äl Liberia. Oxiʼ mul xa jbʼaʼ tiempo xq·el äl, y ri kaʼiʼ mul chik, jun jnaʼ xqabʼebʼanaʼ jukʼan chik. Kʼo jun misionera kʼo jun xuʼij ri kan ya riʼ chqä xqanaʼ röj. Ryä xuʼij: «Pa Galaad xkʼut chqawäch chë nkʼatzin nqayaʼ qan chrij qasignación, y kan ke riʼ xqaʼän röj. Rma riʼ kan poqän xnaʼ qan xeqayaʼ qa qachʼalal rma qataman wä achkë najin nkiqʼaxaj». Ye kʼa kan jaʼäl xqanaʼ rma xqkowin xeqatoʼ qachʼalal aj Liberia taq yoj kʼo chkipan tinamït ri ye kʼo naqaj chë chriʼ.

Anne: Pa mayo rchë 1996, kajiʼ chqë röj xqjoteʼ pa jun chʼichʼ rchë Betel ri kʼo kʼïy wuj chpan ri kowan kiqʼij. Nkʼatzin wä nqaʼän äl 16 kilómetros bʼey rchë nqapon kʼa jukʼan chik che rä ri tinamït, ri akuchï majun ta chʼaʼoj. Ye kʼa taq najin wä nq·el äl, xchapatäj chʼaʼoj. Ri soldados xkesaj qʼaqʼ chkaj, xojkiqʼät, xojkesaj pä yoj oxiʼ pa chʼichʼ y xkikʼwaj äl qachʼichʼ tapeʼ kʼa kʼo na Paul chpan. Chriʼ xqkanaj wä qa y ma xqïl ta achkë xqaʼän. Chaq kʼateʼ xqïl Paul petenäq chkikojöl ri winäq chqä najin wä ntzʼujü kïkʼ nkʼaj rwäch. Rma najin wä chʼaʼoj, röj xqaquʼ chë xbʼan disparar. Chrij riʼ xqʼax chqawäch chë, xa ta ke riʼ, ma ta najin nbʼiyïn. Pa rkʼisbʼäl xqatamaj chë yë jun soldado xyaʼö jun qʼaʼ che rä taq xresaj qa pa chʼichʼ. Xa matyox chë ma kan ta achkë xbʼan che rä.

Chrij riʼ xqatzʼët chë chriʼ naqaj kʼo jun camión kichë soldados ri ye kʼo winäq chpan ri kowan wä kixiʼin kiʼ, y röj xqatzkʼoyij äl qiʼ chrij. Ye kʼa jbʼaʼ ma xqtzaq qa rma ri chofer kan rkʼë rchqʼaʼ xuʼän arrancar ri chʼichʼ. Xqaʼij che rä chë tpaʼeʼ jbʼaʼ, ye kʼa ma xqrkʼoxaj ta rma kowan wä rxiʼin riʼ. Tapeʼ ke riʼ, röj ma xqasqʼopij ta qa ri camión. Kan kowan wä qaxiʼin qiʼ taq xqapon, chqä kan yebʼarbʼot wä qaqʼaʼ rma kan kuw xqachäp äl ri camión.

Paul: Majun ta chik nkʼaj qatzyaq rchë nqjalon, xa xuʼ ri qaksan äl, ye kʼa kan kowan wä tzʼil chqä xilxïk rbʼanon. Xqatzuʼ qiʼ chqawäch y ma nqanmaj ta wä chë ma xqkamsäx ta. Chaqʼaʼ xqwär qa chuxkïn jun helicóptero ri kowan wä retal balas chrij. Chkaʼn qʼij, yë ri helicóptero riʼ xqkʼwan Sierra Leona. Kan kowan xqtyoxin rma ütz qawäch xqapon, ye kʼa nqaquʼ wä kij qachʼalal ri xeqayaʼ qa.

JEHOVÁ XQRTOʼ PÄ TAQ XQAQʼAXAJ JUN CHIK KʼAYEWAL

Anne: Xqapon pa Betel ri kʼo Freetown (Sierra Leona). Ri qachʼalal aj chriʼ kan ütz xojkichajij. Ye kʼa kʼo jun xbʼanatäj wkʼë ri ma nyoʼen ta wä: chaq kʼateʼ npë wä pa njolon jontir ri xqaqʼaxaj Liberia. Paqʼij kowan wä nxiʼij wiʼ rma nquʼ wä chë kʼo jun ma ütz ta xtbʼanatäj. Chqä, jontir ri yentzʼët ma nnmaj ta wä che ya riʼ najin yebʼanatäj. Y chaqʼaʼ chaq kʼateʼ nunaʼ wä riʼ nwäch, kowan wä yibʼarbʼot, njïk yaʼ chqä nquʼ wä chë kʼo jun ma ütz ta xtbʼanatäj. Kwest wä nuʼän chi nwäch njiqʼaj wxlaʼ. Paul yirqʼetej wä chqä nchʼö wä rkʼë Jehová wkʼë. Chqä yeqabʼixaj wä qabʼix kʼa taq ma yibʼarbʼot ta chik rma xbʼïn·ïl. Xinquʼ chë xa xuʼän itzel njolon chqä chë ma xkikowin ta chik xkinok misionera.

Majun bʼëy xtinmestaj ta ri xbʼanatäj chrij riʼ. Ri semana riʼ xyaʼöx kaʼiʼ revistas chqë. Jun chkë riʼ ya riʼ ri revista ¡Despertad! rchë 8 de junio rchë 1996. Chpan ri wuj riʼ petenäq wä re artículo reʼ «Qué hacer ante los ataques de pánico». Taq xinskʼij rwäch, xqʼax chi nwäch achkë wä najin nbʼanatäj wkʼë rïn. Ri jun chik revista ya riʼ La Atalaya rchë 15 de mayo rchë 1996. Ri revista riʼ petenäq wä re artículo reʼ chpan «¿De dónde proviene su fuerza?». Chriʼ nqʼalajin wä jun mariposa ri qʼajnäq jun rxikʼ. Ri artículo riʼ nuʼij chë, tapeʼ jun mariposa majun ta chik jun peraj che rä rxikʼ, kʼa nkowin na nbʼä chkaj chqä nukanuj rway. Y ke riʼ chqä röj. Rkʼë rchqʼaʼ Jehová, nqkowin yeqatoʼ nkʼaj chik tapeʼ kʼo ta nqajoʼ nq·oqʼ rma jontir ri ma ütz ta qaqʼaxan pä pa qakʼaslemal. Ri revistas riʼ kan pa rqʼijul xyaʼ pä Jehová chqë chqä kowan xinkitoʼ (Mat. 24:45). Jun chik ri xitoʼö, ya riʼ xinkanuj más nnaʼoj chrij ri najin nqʼaxaj chqä xenkʼöl jojun artículos chpan jun folder. Taq xqʼax ri tiempo, ma kan ta xirtzʼlaʼ chik jontir ri xinqʼaxaj Liberia.

JEHOVÁ XQRTOʼ PÄ TAQ XEYAʼÖX NKʼAJ CHIK QASAMAJ

Paul: Ronojel mul taq xqtzolin Liberia kan kiʼ qakʼuʼx xqanaʼ chqä xqanaʼ chë achiʼel ta kan chqachoch xqapon wä. Pa rkʼisbʼäl che rä ri jnaʼ 2004, qakʼwan wä chik jbʼaʼ ma 20 jnaʼ chpan qasignación. Chpan ri jnaʼ riʼ majun ta wä chik chʼaʼoj y ri qachʼalal kichʼobʼon wä chik nkiʼän rbʼanik xa bʼa achkë jun pa sucursal. Ye kʼa chaq kʼateʼ xbʼix chqë chë xtqtaq jukʼan chik tinamït rchë xtqbʼetoʼon.

Kan kwest xuʼän chqawäch. Kan jnan wä rbʼanon qawäch kikʼë qachʼalal aj Liberia chqä nqanaʼ wä chë ma nqkowin ta yeqayaʼ qa. Ye kʼa, ye qayaʼon wä qa chik qafamilia rchë xqbʼä Galaad, y qatzʼeton wä chik achkë rbʼanik xqrtoʼ pä Jehová taq xqaʼän riʼ. Rma riʼ xqaʼij chkë qachʼalal chë xtqbʼetoʼon akuchï xkiʼij wä chqë, y xqbʼä Ghana, jun tinamït ri kʼo chunaqaj Liberia.

Anne: Kan kowan xq·oqʼ taq xq·el äl Liberia. Ye kʼa ma qayoʼen ta wä chë qachʼalal Frank, jun qachʼalal ri ya kʼo chik rjnaʼ chqä kowan rnaʼoj, xuʼij ya reʼ chqë: «Kʼo chë yojimestaj qa röj». Chrij riʼ xuʼij: «Qataman chë ma yojimestaj ta, ye kʼa kʼo chë niyaʼ iwan chrij ri iwasignación xyaʼöx. Yë Jehová xyaʼö chiwä, rma riʼ keʼitoʼ qachʼalal ri ye kʼo chpan ri tinamït riʼ». Ri xuʼij ri qachʼalal riʼ chqë xqrtoʼ taq xqapon Ghana, jun tinamït ri akuchï xa ye jbʼaʼ ok ye tamayon qawäch chqä akuchï majun bʼëy yoj bʼenäq ta.

Paul: Kan chanin xkʼän riʼ qawäch kikʼë qachʼalal aj Ghana. Kan ye kʼïy wä Testigos ye kʼo chpan ri tinamït riʼ. Chqä kʼo kʼïy xqatamaj chkij ri qachʼalal riʼ, rma ryeʼ kan jnan wä rbʼanon kiwäch rkʼë Jehová chqä kikʼuqbʼan wä kikʼuʼx chrij. Ye kʼa taq qakʼwan wä chik 13 jnaʼ chpan ri tinamït Ghana, xyaʼöx chik jun qasamaj. Xbʼix chqë chë qbʼä Kenia, chpan ri sucursal rchë África Oriental. Tapeʼ kan kowan wä yeqabʼisoj qachʼalal ri xqatamaj kiwäch chpan ri nkʼaj qa qasignaciones, kan chanin chqä xkʼän riʼ qawäch kikʼë qachʼalal aj Kenia. Pa qaqʼij komä, kʼa yoj kʼo na chpan re territorio reʼ ri akuchï kan kowan toʼïk nkʼatzin.

RI XQATAMAJ QA CHPAN QASIGNACIONES

Anne: Chpan ri jnaʼ ri ye qʼaxnäq pä, kʼo kʼïy kʼayewal nqʼaxan pä pa nkʼaslemal. Kʼo mul, jojun chkë ri kʼayewal riʼ kibʼanon chwä chë kowan nxiʼij wiʼ. Nbʼij riʼ rma taq nxiʼin rij qakʼaslemal rma kʼo jun najin nqaqʼaxaj, rkʼë jbʼaʼ nqïl qayabʼil, nqbʼison o nqaxiʼij qiʼ, y Jehová ma xtuʼän ta jun milagro rchë xtqrchajij chkiwäch ri kʼayewal riʼ. Ronojel mul taq nkʼoxaj chë ri winäq nkikʼäq qʼaqʼ o najin nkikʼäq bombas, rïn npë rkïy npan chqä yeskïr nqʼaʼ. Ye kʼa ntzʼeton achkë rbʼanik Jehová ryaʼon wchqʼaʼ. Kʼo mul yerksaj qachʼalal rchë nuʼän riʼ. Chqä ntzʼeton chë, we röj nqaskʼij rwäch qaBiblia, nqchʼö rkʼë Jehová, nqbʼä pa qamoloj chqä nqatzjoj le Biblia chkë ri winäq, Jehová nqrtoʼ pä rchë nqaʼän ri samaj ryaʼon pa qaqʼaʼ chqä rchë ma nqayaʼ ta qa.

Paul: Kʼo mul qachʼalal nkikʼutuj ya reʼ chqë: «¿Nqä chiwäch iwasignación?». Ri tinamït kan ye jaʼäl, ye kʼa kʼo mul kʼo yebʼanatäj ri xa naxiʼij chik awiʼ yajeʼ chpan. ¿Achkë kʼa nqä chqawäch taq nqjeʼ chpan jun tinamït? Ri nqä chqawäch ya riʼ nqjeʼ kikʼë qachʼalal; ryeʼ ye achiʼel ta qafamilia. Kantzij na wä chë ma jnan ta rbʼanik xqkʼiytisäx pä y ma jnan ta qatinamit, ye kʼa jontir nqajoʼ Jehová chqä xa jnan ri nqanmaj chrij. Xqaquʼ chë röj xtqkʼuqbʼan kikʼuʼx qachʼalal, ye kʼa yë ryeʼ ri xekʼuqbʼan qakʼuʼx röj.

Ronojel mul ri nqbʼä chpan jun tinamït, kan jaʼäl nqanaʼ rma xa bʼa akuchï ye kʼo qachʼalal. Ma ta rma Jehová, ma ta jnan rbʼanon qawäch chwäch jontir Rwachʼlew. Qataman chë tapeʼ xa bʼa achkë na congregación yoj kʼo wä, yoj kʼo rkʼë qafamilia. Qayaʼon chwäch qan chë, we ronojel mul nqakʼuqbʼaʼ qakʼuʼx chrij Jehová, ryä xtyaʼ qachqʼaʼ rchë xtqaköchʼ xa bʼa achkë kʼayewal (Filip. 4:13).