Kan más na chik itzel najin wä nuʼän nkʼaslemal

RI NKʼASLEMAL RUBʼANON QA:

Xikʼïy pä chkikojöl winäq ri majun ta kirajil ri ye kʼo pa tinamït Los Ángeles (California, Estados Unidos). Ri akuchï xikʼïy wä pä kan tamatäl ruwäch rma kowan drogas nkʼayïx chqä kïy maras ye kʼo. Chpan n-familia, rïn ri rukaʼn chkë ye seis qachʼalal qiʼ.

Taq kʼa yïn akʼal na, ri nteʼ nqrkʼwaj wä chpan jun iglesia evangélica. Ye kʼa taq xinok pä adolescente, ri jaruʼ xbʼix chriʼ kan majun xinkʼän che rä. Ri qʼij domingos yibʼixan wä pan iglesia, ye kaʼ chkipan ri nkʼaj chik qʼij yibʼä wä chkipan nmaqʼij, ntäj wä drogas chqä yibʼä wä kikʼë ixoqiʼ.

Kan kowan wä qʼaqʼ njolon. Xa bʼa achkë nwïl nksaj rchë yichʼeyon xa xuʼ rchë yichʼakon. Ri xintamaj pan iglesia xa más xirutzʼlaʼ. Rïn nyaʼon wä reʼ pa njolon: «Yë Dios ntzolin rukʼexel jun itzelal, ye kʼa ryä yiruksaj rïn». Taq jbʼaʼ ma napon ri junaʼ 1970, taq kʼo wä jun 18 njunaʼ, xqä chi nwäch ri nkiʼän ri molaj winäq ri kibʼiniʼan Panteras Negras, ri yechʼojin wä rchë kan pa rubʼeyal nbʼan kikʼë ri winäq. Rma riʼ pan escuela xinnïm wiʼ rkʼë jun molaj estudiantes ri ya riʼ chqä nkajoʼ nkiʼän. Kan kʼïy mul xqamöl qiʼ rchë nqchʼojin, rma riʼ majun ta wä clases xejeʼ.

Rma kan itzel wä nnaʼ chkë ri winäq ri säq ki-color, ma xa xuʼ ta chik xichʼojin, xa kan xenbʼän itzel taq bʼanobʼäl. Nnatäj chwä chë wachiʼil chqä rïn nqbʼä wä pa cine rchë yeqabʼetzʼetaʼ películas ri yetzjon chrij ri achkë kinaʼoj xkiʼän ri winäq ri säq ki-color kikʼë ri winäq aj África ri yekʼayin äl pa samaj chlaʼ Estados Unidos. Rma kan itzel nunaʼ qan nqatzʼët riʼ, yeqachʼäy wä qʼopojiʼ kʼojolaʼ ri säq ki-color ri ye kʼo pa cine chqä nqbʼä wä akuchï ruyon winäq ri säq ki-color ye kʼo rchë yeqakanuj chik nkʼaj rchë yeqachʼäy.

Chkipan ri qʼij riʼ, ri wachʼalal chqä rïn kan kïy wä chik itzelal qabʼanon y tamatäl wä chik qawäch kimä ri policías. Jun chkë nchaqʼ kʼo wä chpan jun mara ri tamatäl ruwäch chë kan itzel kinaʼoj, y rïn yijeʼ wä kikʼë ryeʼ. Pa rukʼexel yikʼachöj, xa más wä itzelal najin nbʼän.

¿ACHKË RUBʼANIK LE BIBLIA XJÄL NKʼASLEMAL?:

Ri ruteʼ rutataʼ jun wachiʼil ye testigos de Jehová chqä xkiʼij chwä chë kinapon chpan kimoloj. Ri naʼäy mul xibʼä, xintzʼët chë ri winäq riʼ kan ma ye junan ta wä kikʼë ri nkʼaj chik winäq. Jontir kikʼwan wä ki-Biblia chqä nkiksaj wä. ¡Yajün ri akʼalaʼ yeqʼax wä chwäch ri plataforma! Kan xel nkʼuʼx xintamaj chë rubʼiʼ Dios ya riʼ Jehová chqä chë ri winäq riʼ nkiksaj wä ri bʼiʼaj riʼ (Salmo 83:18). Tapeʼ jalajöj wä kijatzul, ryeʼ kan nkajoʼ wä kiʼ.

Pa naʼäy, ma nwajoʼ ta wä chë yinkitjoj chrij le Biblia. Ye kʼa nqä wä chi nwäch yibʼä chkipan ri moloj. Kʼo jun qʼij, taq yïn kʼo wä chpan jun moloj chaqʼaʼ, jojun chkë wachiʼil xebʼä chpan jun concierto y xkikamsaj jun kʼajol xa xuʼ rchë nkimäj qa rutzyaq. Chkaʼn qʼij, xa jaʼäl nkinaʼ nkitzjoj ri xkiʼän. Yajün taq najin wä chik nqʼat tzij pa kiwiʼ, xa majun ta nkiquʼ che rä. Kan jontir bʼaʼ chkë ryeʼ xbʼix chkë chë ma xkeʼel ta pä chik pacheʼ. Kan ütz xinnaʼ chë ma yïn kʼo ta wä kikʼë ri aqʼaʼ riʼ. Rïn xinyaʼ chi nwäch njäl nkʼaslemal chqä xinchäp jun ntjoxik chrij le Biblia.

Rma kan kiqasan wä nqʼij xa rma qʼäq n-color, kan xel nkʼuʼx taq xintzʼët jojun ri nkiʼän ri testigos de Jehová. Nnatäj chwä chë kʼo jmul, taq jun Testigo ri säq ru-color xbʼä jukʼan chik tinamït, ryä xyaʼ qa ralkʼwal rkʼë jun familia ri qʼäq ki-color rchë yechajïx. Jun chik mul, jun familia ri säq ru-color xyaʼ rachoch jun kʼajol ri qʼäq ru-color ri nkʼatzin wä rachoch. Ya riʼ xkʼüt chi nwäch chë ri testigos de Jehová kan nkismajij ri xuʼij qa Jesucristo chpan Juan 13:35: «Ke riʼ xtqʼalajin chkiwäch jontir chë rïx yïx ntzeqelbʼëy, we xtiwajowalaʼ iwiʼ chiwäch». Xqʼalajin chi nwäch chë xinwïl ri rutinamit Dios.

Rkʼë ri xintamaj chpan le Biblia xqʼax chi nwäch chë nkʼatzin njäl nnaʼoj. Nkʼatzin wä chë ma qʼaqʼ ta chik nuʼän njolon chqä chë ma nbʼän ta chik chʼaʼoj kikʼë ri nkʼaj chik. Rïn xkʼatzin xinyaʼ chwäch wan chë ya riʼ ri más ütz nbʼän chpan nkʼaslemal (Romanos 12:⁠2). Eqal xikowin xinjäl nnaʼoj. Rma riʼ pa enero rchë ri junaʼ 1974, xiqasäx pa yaʼ rchë yinok jun testigo de Jehová.

Tapeʼ xiqasäx yän pa yaʼ, kan xkʼatzin na xinqʼät nyowal. Nnatäj chwä chë kʼo jun qʼij, taq najin wä nqatzjoj le Biblia chuchiʼ taq jay, xintzʼët chë jun aleqʼon najin wä nuleqʼaj äl ru-radio nchʼichʼ. Rma riʼ xibʼä chrij. Taq jbʼaʼ ma nbʼechapaʼ, xkʼäq qa ri radio chqä xkʼäq äl anin. Taq xintzjoj chkë ri nkʼaj chik ri ye kʼo pa n-grupo achkë xinbʼän rchë ma xkikʼwaj ta äl n-radio, jun ukʼwäy bʼey xuʼij reʼ chwä: «¿Achkë ta xaʼän xa ta xachäp ri aleqʼon?». Ri xuʼij chwä xkʼüt chi nwäch chë kʼa ye kʼo na wä jojun naʼoj wkʼë ri ye kʼo wkʼë rubʼanon qa.

Pa octubre rchë ri junaʼ 1974, rïn xinok precursor. Nksaj wä jun cien horas pa jun ikʼ rchë yentjoj ri winäq rkʼë le Biblia. Chrij riʼ xiskʼïx pa central mundial kichë ri testigos de Jehová ri kʼo Brooklyn (Nueva York). Pa junaʼ 1978 xitzolin Los Ángeles rchë nchajij nteʼ, ri kowan wä yawaʼ. Kaʼiʼ junaʼ chrij riʼ, xikʼleʼ rkʼë ya Aarhonda. Ryä kan kowan xirutoʼ chuchajxik nteʼ kʼa taq xkäm. Chrij riʼ xqskʼïx chpan ri Tijobʼäl ri rubʼiniʼan Galaad rchë ri Watchtower. Taq xqakʼïs ri tjonïk riʼ, xq-ok misioneros chqä xqtaq Panamá, ri akuchï kʼa yoj kʼo na komä.

Tapeʼ xiqasäx yän pa yaʼ, kʼo mul kʼayewal rubʼanon chi nwäch nqʼät nyowal. Taq nbʼanatäj riʼ, rïn yibʼä äl rchë ma nbʼän ta chʼaʼoj o nkanuj rubʼanik rchë ma nchapatäj ta chʼaʼoj. Ye kʼïy winäq, yajün wixjayil, kibʼin chwä chë ri nnaʼoj komä más ütz. Kan ma nnmaj ta chë yikowin nbʼän riʼ. Rïn kan nyaʼon chwäch wan chë ma yïn ta rïn ri yibʼanayon riʼ, xa kan yë le Biblia ri nkowin nujäl kikʼaslemal ri winäq (Hebreos 4:12).

¿ACHKË UTZIL WLON?:

Le Biblia yirutoʼon rchë nnaʼ chë kʼo rma yïn kʼäs chqä rchë ma nbʼän ta chʼaʼoj kikʼë ri nkʼaj chik. Komä ma ye nchʼäy ta chik ri winäq, pa rukʼexel riʼ, xa kan yentoʼ rchë nkitamaj ruwäch Dios. Achiʼel jun achï ri qakʼulel wä qiʼ rkʼë taq yïn kʼo pan escuela, rïn xintjoj chrij le Biblia. Taq ryä xqasäx pa yaʼ, junan xqjeʼ chpan jun jay jun tiempo y kʼa qachiʼil na qiʼ komä. Kʼa komä, ri wixjayil chqä rïn yeqatoʼon más ochenta winäq rchë ye-ok testigos de Jehová.

Kan rkʼë ronojel wan yityoxin che rä Jehová, rma xirutoʼ rchë nnaʼ chë kʼo rma yïn kʼäs, rchë kiʼ nkʼuʼx nbʼän pan kʼaslemal, chqä rma kan kʼïy utziläj taq wachiʼil yeruyaʼon.