Mē

Lökngöre yik inrē misī raneh senchurī Kristīön tö ök “yöng inyāichö nö ikūö ngam panam” (Inl. 11:28) Iṙôken kanihngen cha nö la-al ngam inyāichö. Lohten hē e më kui minë mikūönö nöng fēkö inlahenre nö sitih inlahen min nö ngëichkö hanakten ngam mikūönöre? Ngaich yik ṙālö tö hòṅ kūö urěh nö im linöklōn ngam Tēv acha-aṅ inrē lohten tö kihngen. Yěi ngëichkö minë tö sitih kanihngen lakūö më Kristīön, höng sön cha-a nöng öt ṙāngenre nö im inhangkö ngam tölöök inhānga. Ngaich nup töng rahëichnyen aṅ in cha höng ṙamlōn cha-a nö katölhö kūö më prötör sistör aṅ Yūtā. (Inl. 11:29, 30) Yik prötör sistör tö söömhu kūö tö minë rilīf kôta mat cha nö meuk inlahen Yāvē nö chumkūöṙen tö cha. (Mët. 6:31-33) Ngönlöre hēk ngam innôlö më prötör sistör nö in höö, kūö cha nö hayööken höö. Ngaich më prötör sistör inrē kamëtö minë köntripiūsön acha-a inrē tö ṙamlōn nö hayööken më holmaneukre.—Inl. 20:35. w23.04 pěch 16 përa 12-13

Sā inlahen nuk urěh ṙētak misī ang Yāvē nö kēhöt ellōn Rācha Artāsörsös nö hökngö röön Nah. nö chuh Yerusalem, nö havanlö vinīlö ngam el panam. (Nah. 2:3-6) Yēḵ hī inrē töngamuh öi kihngen, ngaich kēhöt ellōn yip tarik anga-aṅ yip töt lamöklōn ò hòṅ cha nö hayööken hī öi im linöklōn ò. Vënyö öp töhěng inchō elmat sitih inlahen ang Yāvē nö hayööken hī nö löktö in yip töt lamöklōn ò nö kētö sanapṙô hī öi vë-ekūötēv? Kô-en töngamuh ang Yāvē nö öt hameuktö pinngangkūö nö kētö sanapṙô hī yěi vë-ekūö ò, hangṙô hī pöri anga-aṅ. Akahakūö inrē anga-aṅ tö öp kuilōn hī yē hī öi hòṅ chiplö im linöklōn ò ngaich ngatī tī anga-aṅ nö kēten u. Lökten in öi hòṅ chumkūöṙen tö inlahen tī Yāvē nö sitih tī anga-aṅ nö kētö sanapṙô hī yěi vë-ekūö ò. Ngatī in ayī-ö öi hòṅ kē-ěny ṙētak re öi fēkö inlahen tī Yāvē nö kētö nup sanapṙô hī yěi vë-ekūötēv. (Sal. 66:19, 20) Öt höng im vinë-ekūötēv in ayī-ö öi hameuktöre öi ṙatö-ellōnre öi in Yāvē, tö ò nö kētö sanapṙô hī, hameuktö ngam ṙinatö-ellōnre pöri öi in ò öi hō-en nup ṙô ò.—Hep. 11:6. w23.05 pěch 11 përa 13; pěch 12 përa 15-16

Ik sā hī öi kētöre in Yāvē, ngaich kilēḵngôre ayī-ö töre öi höng ha-öinyö ò, hateungngö minë kuilōn ò inrē. Hòṅ hateungngö ngam kinlēḵngô re ayī-ö. Rö-ö in pöi kihngen öi hateungngen u, mihôiṅ pöri ayī-ö pò hī öi tö vīlöng tö Yāvē öi hateung minë kuilōn ò. (Inm. 4:11) Chaphöt ellōn hī anga-aṅ tö ngam kuilōn hī hòṅ mikahtökūö re tö ò ha-öinyö ò inrē, hěnghöre chaphöt minë tinrīken re inrē anga-aṅ nö in hī. Lökten ayī-ö öi mihôiṅ haröhtöre in ò ngaich ṙamlōn öi hateungngö minë kuilōn ò. Rö-ö nöng anū-ö, pöi yěi hateungngö minë kuilōn Yāvē hēk pītnyöre öi asīnköm kūön ò ngaich kô-en ayī-ö öi teūngen tö “hanöhlöre.” (Mët. 11:28-30) Lökten iṙūöhen asīöp ngam hanangenlōnre tö Yāvē. Fēkö nup inkòlô re töngamuh tī Yāvē hēk ip yamih min ṙētak. Yěm ṙūöhlö hanangenlōnre min tö Yāvē, ngaich lööṙen min më-eṅ öm hang minë chööngö ò. Ngaich öt lumrāḵ min minë chööngö Yāvē nö in meh minë tötkô nö keūnö tö meh. (1 Yôh. 5:3.) Örheūheu ök Yēsū nö havëkö inyöökenre nö in Yāvē ngaich haköp mat re anga-aṅ tö ngam raneushöre ngam kinë-ekūö ò min, lökten anga-aṅ nö teūngen nö hateungngö minë kuilōn Yāvē. (Hep. 5:7; 12:2) Ngatī inlahen më-eṅ asīnken Yēsū öm örheūheu ṙô vë-ekūötēv öm havëkö inyöökenre ngaich haköp mat re tö ngam maheūkkö re tö ngam nômö tö örheūheu aṅ. w23.08 pěch 27-28 përa 4-5

Ṙòkhöre in ayī-ö ööire tö yip tarik tö īnu tö manööyö. Kūö yòh? Pò cha nö öt ilöö tāiny yěn hööka hēk öthō min inrē nö yīhi lanīnö yěn vīlöng tanāinyö. Yē hī ṙung öt ilööṙen akah elnang tö nup ṙô, ngaich īnu inrē ayī-ö tö ngam manööyö. Ik sā hī öi istötī ngaich lohten ayī-ö öi öt akah elnang tö minë kanô-en aṅmat Paipöl hēk kihngen lohten inrē öi asīnkö minë haköp re. Hòṅ ha-öiny tī öp prötör hēk sistör pöri ayī-ö tö kūö inlahen cha nö haköpten hī pön īnu tö ngam manööyö. Mööhē pöri öi hòṅ ha-öiny tī Yāvē pön möi anga-aṅ nö in hī! Ṙamlōn in yěi meuk yip holre tö īnu tö ngam manööyö, yē hī pöri öi ṙôtöre ngaich kihngen lohten ayī-ö öi hameuktö ngam manööyö. Tö sā hī yěi öt talööku el ngam trāfik ngaich hēk öi haṅ-en tö kūö e, lohten ayī-ö öi kihngen öi hamööyöre hēḵ yěi hakihtuṙen ngaich ötkô ayī-ö min öi ṙapöre. Lohten inrē ayī-ö öi kihngen öi hökkö yanīhi öp tufömngöre panam. Lökten öi hòṅ īnu yīö tö ngam manööyö el në töngatī ṙētak. w23.08 pěch 20 përa 1-2

Köpölōn tö ṙô Yāvē nö in Kītīön, nö hōten ò nö tīnngö yik tarik nö havan nö chuh patī re, asuh ngaich ök inlahen hē e. Ngö mufē anga-aṅ lohten, ‘töt ṙanāngen hòng angū-ö nö inlahen chu? Yēḵ chu min öich höng hökngen yip tarik nö havan nö chuh patī re, ngaich sitih inlahen min öi mihôiṅ yěi kiyung?’ Sön pöri Kītīön nö hang ṙô Yāvē. Ngatī inlahen töngamuh minë inlēnö më minṙöinylen lamöktö el ngam söngkötön yěn haṙīköre nup la-en cha, ngaich asīnken Kītīön cha-a nö hāngö u. (Hep. 13:17) Pa-ekūö ang Kītīön nö hang minë inlēnö lamöktö in Yāvē ngaich mihôiṅ inrē min anga-aṅ nö pala-aiṙen tī tö ngam nômöre. (Kam. 9:17) Sön pöri anga-aṅ nö hang ngam inlēnö. Pön ik sā Kītīön nö teūngen tö inreuskö alahare nö löktö in Yāvē ngaich ṙatö-ellōnre anga-aṅ tö ngam Tēv nö öthō nö öt laklen ò. Ngatī inlahen më minṙöinylen nö iṙūöhen nö la-evṙen nö im kamtö chūök minë la-en hī nö asökiröön, sā inlahen Kītīön cha-a nö holtö nganöötöre nö la-evṙen. Tö sā cha nö kēken ngam mīting ngaich hēk hayōmkö ngam la-en inhānga, pòrô cha-a nö akahalōn töre min nö mihôiṅ nö hakihtuṙen, kē-ěyö minë kinmānö cha hēk fëli inrē. Ngatī inlahen min minë inlēnö ip ṙētak öp tökiröng kanihngen ngaich hòṅ holtö nganöötöre më minṙöinylen nö kēken minë la-en ip hē e pön lohten min nö ōt nup inlēnö tö mihôiṅ nö kihngen tī tö ngam nômö cha. w23.06 pěch 5-6 përa 12-13

Kūichhöt minë inlahen ngam kūönṙô Yēhōyata ang Yāvē nö imat ngam Töhet līpöre, hòṅ hī öi haköplu öi löktö in ò. (Rōm. 15:4) Ngaich ik sā Yēhōyata nö kapah ‘ngaich lāpngen ò cha-a nö elpanam Tāvit in yik rācha, pò ò nö löökö la-en nö in Israěl, lā im Tēv inrē tö ngam patī ò.’ Tökirööng angū-ö nö minlēḵken ò. (2 Kin. 24:15, 16. ) Haköplu in ayī-ö inrē öi im inlahen Yēhōyata nö pa-ekūö tö ngam Tēv. Ngatī inlahen yip minṙöinylen kò-òren nö örheūheu nö höngöre nö laklö yip tarik ngam Tēv. Ngaich hameuktöre min cha-a nö chiplö nö in Yāvē. (Inl. 20:28) Haköplu yip tököiny inrē prötör sistör nö im inlahen Yēhōyata. Yěn pa-ekūö cha-a tö ngam Tēv hēk chiplö inrē nö in ò ngaich mihôiṅ min ang Yāvē nö hateungö nup kuilōnre nö in cha tī. Öt vaichngö an Yāvē tö yip tö kööinyö ṙēḵti. Mihôiṅ yin më ṙālö inrē nö chumkūöṙen nö ngëichkö inlahen tī Yāvē nö milēḵken Yēhōyata. Ngatī inlahen inrē cha-a nö mihôiṅ nö hameuktö minlēḵṙen re tö më tökööinyö ṙēḵti prötör sistör, möthe nö in yip tö maṙò-ònyen nö löklōn Yāvē. (Inch. 16:31) Ta-a chěi, tö asīnken cha öi hang chööngö më prötör më tö ‘halēnlöng nö mahayōmken’ hī öi örheūheu holṙen cha.—Hep. 13:17. w23.06 pěch 17 përa 14-15

Yěm yih el mīting hòṅ chumkūöṙen man inrē tö tum heuh tī re yěm hachônglö këlre. Yē meh min höng örheūheu tī hachônglö këlre, ngaich mihôiṅ min öp yöngṙen nö ngölōn, tö ò nöng hòṅ hatön kūö meh, nöng ōt yip tahëng tö öl nö teūngen tö ṙētak re nö kētö ansöör. Ngaich mihôiṅ min cha-a nö haṙivlōn, öt lōnu inrē min cha-a nö hachônglö këlre. (Mum. 3:7) Yěn pōyen yip prötör sistör mahachônglö këlre el ṙētak minë inkööpö, ngaich lohten ayī-ö öi öt ṙētakvö öi kētö nup lōnre ansöör. Ṙōlheuh inrē lohten öi öt hěngheuh hatöönö kūö tö ansöör. Ötkô pöri ayī-ö öi haṙivlōn. (Mum. 7:9) Yē meh öt pōyen ṙētak kētö ansöör nö asā öp lōn meh ngaich asuh mihôiṅ öp inlahen meh? Mihôiṅ öm hangihtöṙô yip tahëng nö kētö ansöör ngaich ip kinheūten mihôiṅ öm eū vanāyö öp ansöör ò. Ngaich lohten min më prötör sistör nö reushlöre alaha yěn hangṙô meh sā cha yěn hang nup ansöör meh. w23.04 pěch 23-24 përa 14-16

Haköp ngam Ṙô ngam Tēv ngaich fēken u. Yěn ngönö ṙěh ngam chōn ngaich köp min anga-aṅ nö sökhak. Ngatī ngam ṙinatö-ellōn hī yěn ngön nö im Tēv ngaich mihôiṅ min ayī-ö köp. Asā sanīöpö ngam chōn, ngatī ṙū-u ngam ṙěh ò nö kiröngnyöre. Yēḵ hī öi haköp ngam Ṙô ngam Tēv, fēken u inrē ngaich hēk nö ṙūöhölre ngam ṙinatö-ellōn hī. Ngönlöre ngam ṙinatö-ellōn hī nö in minë tö vënyu talöökö hī töm Tēv nö yanöölen hī anū-ö. (Kòl. 2:6, 7) Fēkö inlahen tī Yāvē nö in yik tarikre nö sitih inlahen anga-aṅ nö halēnö cha, hachōkūö cha, hēk laklen cha inrē ngaich asuh öp yanöölen cha nö löktö in e. Tö sā inlahen ök ma-ahānga tö hameuktu el heūvö Isikiěl nö kalah rôtòng ök töhet chūök anga-aṅ, ngaich chumkūöṙen ang Isikiěl nö hatīön tī ò. Ngön ngam ṙinatö-ellōn Isikiěl nö löktö in ngam tömeūkö. Haköplu ayī-ö in e öi hòṅ sitih inlahen öi ha-etlö ngam nöönyö Yāvē öi lök in minë inchöngtenre tö ò. (Isi. 40:1-4; 43:10-12) Yěi haköp minë tö aṙū-utī ṙô ngam Paipöl hēk fēken u inrē, ngaich mihôiṅ min ayī-ö yöölen. Mihôiṅ ngam ellōn hī inrē nö köp hēk mihôiṅ inrē öi ṙatö-ellōnre in Yāvē.—Sal. 112:7. w23.07 pěch 18 përa 15-16

Pōyen yik tarik tö vënyu inlahen imat ngam paipöl yik tö hangenlōn tö Yāvē hēk yik tö kě-evkūö inrē tö nuk tö ṙōlkangen la-en nö i nginëichkö më tarik ngam Tēv. Pōyen haköplö yin mihôiṅ më ṙāltarik nö in cha. Ōt inrē lohten më tö sööḵngö ṙēḵti Kristīön el ngam mikūönö meh hēk el ngam māṅ inrē, mihôiṅ inrē öm haköplu in cha. (Hep. 13:7) Yēsū an inrē tövai nö inchō elmat meh. (1 Pīt. 2:21) Yěm haköp inlahen Yēsū tö yik tarik inrē tö sööḵngö hēk yěm fēkö inlahen yip prötör töngamuh tö sööḵngö ngaich hòṅ chumkūöṙen më-eṅ tö nup tövai tinrīken cha. (Hep. 12:1, 2) Ngaich afēkö inlahen re kò-òṙen öm sitih inlahen min öm asīnkën cha. Ngòh tarik tö aṅhavin tö ngam tökô-en mikah elmat, ngaich afītöre min anga-aṅ urěhkūöre nö kēken nup la-enre. Lökten man öm kalēḵ alaha öm ṙūöhöl ngih heuneu-enre. Hòṅ haköp minë lökngörit chööngö më-eṅ aṅ mat ngam paipöl hēk afēkö mufē Yāvē. Ngaich fēkö nup yanöölenre inrē yěm hang minë lökngörit chööngö. Ngaich ngatī inlahen öm kēḵ nup fëslare öm haṙamlōn Yāvē. (Sal. 119:9.) Angū-ö min mahayööken meh öm sölta im sanööḵngö ṙēḵti im linöklōn ngam Tēv.—Inch. 2:11, 12; Hep. 5:14. w23.12 pěch 24-25 përa 4-5

Yī-ö inyöngö mihôiṅ yin öi haköptö më kūönre hòṅ cha nö heuveū nö la-al nup kanihngen re, ngaich holtö ṙanëmen re vë-eny ngam ṙinatö-ellōnre. (Yāk. 3:13) Mihôiṅ inrē më inyöngö nö löktö in ngam fëmilī vörsip nö haköpten më kūönre. Urěh cha-a nö afītöre tö nup intöönö hatön yip hol më kūön cha el iskul. Ngaich holṙô re min cha-a nö kakken u. Mihôiṅ cha-a nö vë-ekūöre tö inlahen më kūönre nö sitih inlahen mihôiṅ cha-a nö holtö ṙanëmen hēk hanangenlōnre nö sapṙô yip holre. Ngaich ngatī inlahen mihôiṅ cha-a nö harūnten më kūönre. Asūp yanöölen hī öi in më nyīö yěi harūnö cha? Ngam raneh, tö ngam nyīö min nö ṙatö-ellōnre nö in minë haköpre. Innëtö, tö ò min nö öt piyū-u ṙô nö vë-eny ngam ṙinatö-ellōnre nö in yip tahëng. In ngam sirīs “Hatön Më Ṙālö” nö kētu el ngam jw.org nö holtö minë “Inrūnö Më Ṙālö” inrē. Halēnlöng anū-ö nö inyööken më ṙālö nö asīöp ngam ṙinatö-ellōnre. Ngaich löktö in e min cha-a nö heuveū-eu ṙô nö sapṙô yip tahëng. Yěn holṙen re min më mikūönö nö haköp në sirīs tö kētu ngaich ṙòkhöre min cha-a nö ṙatö-ellōnre nö in minë haköpre, ngaich holtö hanangenlōn re min cha-a hēk ṙanëmen re inrē nö sapṙô yip tahëng. w23.09 pěch 17 përa 10; pěch 18 përa 15-16

Lōnu öm ṙung hòṅ kētöre in minë la-en linökölōn ngam Tēv, kihngen pöri öm sölta in u? Yěm ngatī, ngaich hö-ö më-eṅ öm höng hěngtak öm tö ngatī kanihngen. Kò-òren ngëichkö në inchō elmat. Sā Filip nö lōnu töre nö örheūheu nö vë-ekūötēv, havai inlahen re inrē, höng öt teung anga-aṅ nö ngatī. Ngatī inrē ang Ërikā nö lōnu töre nö hòṅ veutti yīhi yěn kēkaṙen ngam mīting fīlt sörvis, sön pöri anga-aṅ nöng hāṅ tī yīhi. Yěm öt teung öm in nup kuilōnre chö-öny, ngaich uh öm haṙivlōn. Pön pòrô nö töng kun kun nup kuilōn hī la-en sön öi hòṅ pōi ṙētak yěi kēken u, meuk kumlēḵ alaha meh inrē ang Yāvē. Öthō inrē anga-aṅ nö tölṙô meh tö nup töt kanò-ò meh. Lökten yēḵ meh kēken nup töng rahëichyen chö-öinyre, ngaich hameuktöre më-eṅ öm pōiṙāi mat tö ngam innôlöre in Yāvē. (Sal. 103:14; Mai. 6:8) Lökten öm vī chö-öinyre tö nup tö mihôiṅ nö kēkaṙen tö meh. w23.05 pěch 26 përa 1-2

Haköp inlahen nuk kahūich yik pròfět ngam Tēv inrē ang Tanīěl, tö sā pròfět Yarimiā. Lökten anga-aṅ nö akahakūö tö inlahen yik tö haköövö Yahūti nö i Pēpilön, nö röhten ṙinānyi min cha-a. (Tan. 9:2) Ik sā Tanīěl nö meuk minë tö eūka aṅmat ngam Paipöl nö teungtakūö, ngaich sīöplöre ngam ṙinātö-ellōn ò nö in Yāvē. (Asātô e im Rōma 8:32, 37-39.) Ngam tö mööḵlö, inlahen Tanīěl nö örheūheu nö vë-ekūötēv nö vë-ekūö Yāvē. (Tan. 6:10) Nö halöönyö ṙô re nö vënyö nup tökööl re ngaich havëkö inyöökenre nö in ngam Tēv hēk keuheūtnyö nup ṙô ellōnre. (Tan. 9:4, 5, 19) Hö-ö ök Tanīěl nö lamöktökūö finötnyöre nö töt pa-ekūö, pön töng sā hī nö tarik. Kūö ò pöri nö haköpmat ngam Paipöl, vë-ekūötēv hēk hayönglenre nö in Yāvē, lökten anga-aṅ nö öt pinhë-evkūö. w23.08 pěch 3 përa 4; pěch 4 përa 7

Yēḵ hī öi hang chööngö më mahayöng, yöölen ayī-ö hēk tö yip tahëng inrē. Öi sitih inlahen? Yēḵ hī öi hang chööngö më mahayöng ngaich öthō öi hakihtuṙen. (Rōm. 13:1, 4) Yēḵ ngam mahayöng nö meuk inlahen hī öi hang minë chööngö tökētu ngaich in e mikahkūö acha-a tö më Vamënyen Yāvē nö tö akaha nö tarik. Yēḵ hī öi chumkūöṙen ngëichkö ök i töhěng inlahngen i nuk i-a samyeūheu i Naichiriā tö inlahen yik kumyung nö yòkhötre cha-a nö el patī pulngö ik sā ök mīting nö rònghöichṙen nö kēkaṙen. Ṙenten cha-a nö yòkhötre pön chöh yip tarik yip töt kamëtö teks. Angū-ö lāinyten ngam tinṙōlen nö i panam cha, tölṙô më kumyung pöri öp yöngren cha nö kiröönngöre, pò më Vamënyen Yāvē nö töt ngatī inlahen pò cha nö kamëtö teks. Yēḵ meh öm hang chööngö Kaisör, ngaich sīöplöre ṙôken ngam minlēḵken më tarik Yāvē nö ikūö më mā mahayöng. Angū-ö mihôiṅ min lāinyten më prötör sistör hī nö laklöng. w23.10 pěch 9 përa 13

Samyeūheuv yik tö köp nö löklōn Yāvē nö hökkö yanihī öp manāngen. Pōyen lohten yip tö ngölōn tö öp manāngen nö öt hē nö yih akahakūö pöri ang Yāvē tö hī öi ngatī lōn. Lökten anga-aṅ nö kētö ṙinatö-ellōn ök pròfět Hap. nö ngöṙô: “Pò ngam tömeūkö nö mī-ip ṙētak re, veūtö röön an inrē nö kū-ötö öp manāngen, öthō inrē nö minyôiny-aṅ: pòrô anū-ö nö öl, hökken e; tön öthō an min nö öt yih öt ahāṅkenre an min!” (Hap. 2:3) Höng yanöölen Hap. hòng ngam ṙô Yāvē? Hēk tö manahöv röng ngam ṙô Yāvē nö in hī töngamuh? Löktö in ngam ṙô ngam Tēv ök tanīnöṙô ang Pôl nö vënyö nang yik Kristīön hamökken ngam tufömngöre panam, ngaich ngatī inrē ayī-ö öi hòṅ chumkūöṙen tö e. (Hep. 10:37.) Lökten yēḵ hī öi ngölōn tö ngam kinlēḵngô Yāvē tö ngam tufömngöre panam nö öthē nö teung, ngaich mihôiṅ ayī-ö ṙatö-ellōnre tö e min ‘nö öthō nö öt teung öthō nö ahāṅkenre!’ w23.04 pěch 30 përa 16

Haṙivlōn pöri ayī-ö öi hang inlahen yik rīkre aṅ Israel nö öt ṙātö-ellōnre tö Yāvē nö löktö in Môsös tī nö halēnö cha. (Kin. 14:2, 10, 11) Höng iṙūöhen cha-a nö ngatī inlahen. Lökten yik michaplö më aṅ Isreal nö öt halöngtuṙen tö Yāvē nö chuh in ngam Panam Kinlēḵngô. (Kin. 14:30) Ōtre pöri inrē yik aṅ Israel tö hōḵ tö ngam inchō-okūö re tö Yāvē. Tö sā Kalěp. Ngöṙô Yāvē nö vë-eny inlahen ò: ‘Keuheūttö ellōnre anga-aṅ nö tömrit Chu.’ (Kin. 14:24) Kē-ěvkūö anga-aṅ tö Yāvē tö raneushöre, söl im inlahen ò nö mihôiṅ nö katöllö chūök re nö iyöng nö in ngam Panam Kinlēḵngô. (Yôs. 14:12-14) Nagtī inrē yik mu-unôichrit ò michaplö yik aṅ Israel nö hō-en ngam inchō-okūöre tö Yāvē. Ik sā Yôsuā nö katöllöng nö mahachō-okūö Israel unôichrit Môsös, ‘ngaich keuheūttö ellōnre cha-a nö hameuktö milēḵṙenre tö ò.’ (Yôs. 4:14) Lökten Yāvē nö kē-ěkūö cha tö minë tö pōyen inkòlô hěnghöre teunghöt inrē nö in ngam Panam Kilēḵngô.—Yôs. 21:43, 44. w24.02 pěch 21 përa 6-7

Löktö im ṙòng rahë hī ṙung ngam tòktör nö akahakūö tö inlahen ngam fanöinylö hī nö öt fehnguṙen. Ngatī inlahen ayī-ö yěi meuk ngam hanangenlōnre tö më holmaneukre nö pōyen, ngaich in e mikahkūö inrē ayī-ö tö ngam hanangenlōn hī nö ngön nö in ngam Tēv. Yěi akahngen ngam hanangenlōnre tö më holmaneuk hī nö kūönngöre, tö ngö manah angū-ö tö ngam hanangenlōn hī inrē tö ngam Tēv nö kūönngöre. Yē hī pöri min iṙūöhen öi hangenlōn tö më holmaneukre, ngaich in e mikahkūö min ayī-ö töre öi kiröngen hanangenlōn tö ngam Tēv. Yěn kūönngöre ngam hanangenlōn hī tö më holmaneuk hī, ngaich mihôiṅ min angū-ö nö kanihngen hī. Töngö manah min angū-ö tö ngam innôlö hī in ngam Tēv nö kūönngöre. Vë-eny inlahen e inrē ang Yôhan nö ngöṙô: “Pò ngòh töt hāngenlōn tö holre tö ngòh maheuṅkre, ötkô nö hāngenlōn töm Tēv, ngam töt maheuṅk ò.” (1 Yôh. 4:20) Asuh öp haköplö hī in e? Tö hī yěi ‘hangenlōn tö höö,’ ngaich ṙamlōn ang Yāvē nö in hī.—1 Yôh. 4:7-9, 11. w23.11 pěch 8 përa 3; pěch 9 përa 5-6

Kapahlöng ang Yôsīa tök yöngre kikōnyö ik sā ò nö ṙömöng kūönö, ngaich haruklöng anga-aṅ tö ök Mākūö Kūönṙô ang Yēhōiata hēk haköpten ò inrē anga-aṅ tö inlahen Yāvē. Hameuktö ngam mikahre ang Yô-as ngaich hang minë tövai inlēnö lamöktö in Yēhōiata. Atöllö ngam inlahenre ngaich anga-aṅ nö löklōn Yāvē ngaich hayööken yip tahëng inrē. Halēnlö vinītit ök töhet chūök Yāvē inrē ang Yô-as. (2 Kin. 24:1, 2, 4, 13, 14.) Yē nap yöng meh hēk tö yip tahëng nö haköpten meh öm hangenlōn tö Yāvē hēk asīnken minë chööngö inrē kahëtö ò ngaich tövai angū-ö. (Inch. 2:1, 10-12.) Kirööngen ṙanamlōn nap yöng meh yē meh öm hang minë inköptöre lamöknyö mat ngam Paipöl. Mötlö ṙanamlōn ang Yāvē inrē hēk ngön inrē min ngam innôlö meh nö in ò. (Inch. 22:6; 23:15, 24) Irôk vanāyö öng öre yēḵ meh löngö atöllö öm sā inlahen Yô-as nö löktökūö nyīni-ö re. w23.09 pěch 8-9 përa 3-5

Kilēḵngôre ang Yāvē töre min nö hang nup ṙô hī yěi vë-ekūötēv. Kūö hī öi holtö ellōnre öi löklōn Yāvē, lökten ang Yāvē nö hāngenlōn tö hī, hang nup ṙô hī inrē yěi vë-ekūötēv. (Sal. 10:17; 37:28) Öt tö ngö manah pöri angū-ö tö ò min nö kētö nup taṙòkhöre havëkö hī. Pöi pi-a min öi höng el peretāis öi teūngen tö nup havëkö re. Ngëichken nup havëkö hī ang Yāvē yē u nö sāta nö im kuilōn ò. (Isa. 55:8, 9) Lōnu ang Yāvē tö vē taṙòkhöre tarik ing panam, nö hō-en ò nö rācha hēk ṙāmölōn inrē nö löklōn ò. Ngöṙô pöri ngam Sī-ö tö ngòh tarik nyin nö ṙamlōn yěn hayööngöre. (Ran. 3:1-5) Kētö ṙētak më tarik ngaich ang Yāvē töngamuh nö hayöng pön hòṅ meuk minyôiny ngam Sī-ö. Pōyen kanihngen ngaich ayī-ö töngamuh kūö minë inyööngö tö tarik. (Mum. 8:9) Akahalōn pöri ayī-ö tö Yāvē nö öt ilööṙen min nö kēngö në kanihngen hī. w23.11 pěch 21 përa 4-5

Hòṅ köptī ayī-ö tö ngam maheūkköre. Kilēḵngôre ang Yāvē nö in Aprahām tö më tö ṙōl mihërö tarik min nö teūngen tö inkòlô re nö lökten in ò. Ngaich pöri ang Aprahām nö 100 samyeūheu ṙēḵti ngaich 90 ang Sarah. Höng öl cha-a nö kūönu, ṙēḵtīvö inrē ngaich cha-a. Kihngen lohten hē e ang Aprahām nö ṙātö-ellōnre nö in Yāvē. Maheukkuvö pöri anga-aṅ lökten nö ṙinātu-ellōn tö re min nö yöng tö ṙōl mihëṅṙö tarik. (Rōm. 4:18, 19) Ngaich kô-en nö teung ngam maheukkö ò, kūönu ngaich cha-a tö Isak. (Rōm. 4:20-22) Mihôiṅ in inrē ayī-ö öi sā inlahen Aprahām öi haṙamlōn Yāvē, ngaich löök min öi imat ò kaheūkö hī inrē min anga-aṅ öi hol ò. Ngö ṙô tī inrē ang Pôl nö kūich: “Öt kūichi angū-ö nö kūö [Aprahām] nöng hĕng taka nö kaheuktu nö [tölöök]. Tön kūö hī ayī-ö inrē öi kaheuktuvö tö e min, öi ṙamātö ellōnre in Ò ngam mahachohlen Yēsū ngam mā hī nö ṙā-ang i tö kapah.” (Rōm. 4:23, 24) Hòṅ asīnken Aprahām in ayī-ö inrē öi ṙātö-ellōnre in Yāvē. Ngaich hòṅ la-evṙen inrē tö tölöök la-en, hēk hòṅ maheūkkū inrē tö Yāvē min nö hateungngö minë kinlēḵngôre. w23.12 pěch 7 përa 16-17

Yēḵ meh öm pa-ekūö tö kūö nup kanihngen re ngaich hòṅ köpölōn më-eṅ tö Yāvē nö chumkūöṙen nö meuk nup kanihngen meh. Ngatī mat anga-aṅ nö ngëichken yip aṅ Israel ik sā cha nö haköövö nö i Āikup, rö-ö ang Yāvē nöng meuk minë inkihten cha pön meuk minë ‘miṙivlōn’ cha inrē. (Man. 3:7) Yēḵ meh öm pa-ekūö hēk ōt inrē nup kanihngen meh, ngaich mihôiṅ min më-eṅ öm nyatngö mat tö nup tī Yāvē nö hayööken meh. Hòṅ sitih inlahen pöri më-eṅ? Vë-ekūö Yāvē nö hameukhö mat meh töp löktö tī ò nö hayööken meh. (2 Rā. 6:15-17) Ngaich afītöre tö në intöönö: Reuslöre alaha öm ṙung yěm hang nup minkahten hēk hang nup sanapṙô yip tahëng inrē el mīting? Ngönlöre alaha hòng inrē yěm vë-ekūö nup pöplikēsön, hēk meuk nup vitiō hēk yěm hang nup tinköökö pròtkasting inrē? Ōt hòng ṙô yip prötör sistör tö ngönlöre tī tö meh hēk hameuktö cha inrē miröökö nup tö ṙamlōn tī tö meh? Pi-a in ṙung öt chumkūöṙen tö inlahen më prötör sistör nö hameuktö ngam hanangenlōnre tö hī hēk teūngen inrē ayī-ö tö nganöönö re öi löktö in ngam Paipöl. Öt tö kūönen anū-ö nö inlōnti hī nö lamöktö in Yāvē. (Isa. 65:13; Māk. 10:29, 30) Inmeuktö ò anū-ö nö chumkūöṙen tö meh. (Isa. 49:14-16) Hēk löktö in e inrē më-eṅ mihôiṅ hameuktö ngam ṙinatö-ellōnre in ò. w24.01 pěch 4-5 përa 9-10

Urēhěkūö Yēsū nö chuh el halīöngö fēḵlen yik haköptöre anga-aṅ tö ngam töt ṙanāngen la-en, vinë-eny inlahen ò nö “i Yērusalem, keuheūtngöre chūök i Yūtā, Samariā, ane inrē söl manā-angkūö ngih pangam.” (Inl. 1:8; Lūk. 24:46-48) Unôichrit e yik Yahūti mahaköptö tinlööken nö kē-ě nā Pītör nā Yôhan, ngaich chuh kūö yik Yahūti nö kahòkken cha. Tölööṙô cha-a nö ṙāngenre nö ahānga hēk pinhëlöngkūö inrē. (Inl. 4:18, 21) Ngö ṙô nā Pītör nā Yôhan nö sapṙô yik Yahūti mahaköptö chöngö: “Öp yòh öp töheuveū nö i kūö ngam Tēv, ngam hinang ṙô yīö, tö ngam hinang ṙô ngam Tēv; ngëichken e yin yēk. Tön rö-övö in īhö kô öt ṙô-òv tö nuk maheuṅkre, ahangre inrē.” (Inl. 4:19, 20) Ik sā nā Pītör nā Yôhan nö ṙānyu, ngaich hòṅ hateungngö minë kuilōn Yāvē cha-a nö pōitô nö vë-ekūötēv. Hang ṙô cha ngaich ang Yāvē nö vë-ekūötēv.—Inl. 4:31. w23.05 pěch 5 përa 11-12

Öt hěngtak tö sā ṙôken ngam hanāngenlōn na Yāvē hēk na Yēsū nö ing panam. Pön tö köinyu rò-òten samyeūheu cha-a nö el halīöngö nö holre. Lökten nö ngön ngam innòlö cha hēk kirööngen hanāngenlōn inrē cha-a tö höö. Ik sā Yēsū misī nö ing panam ngaich vë-enyre ang Yāvē nö kirööngen hanāngenlōn tö ò. Mihôiṅ in vë-ekūö e sā ṙô ngam tövë-evkūö töngamuh. Mihôiṅ öreh ang Yāvē nöng ngö ṙô, ‘Anga-aṅ an ngò tö hō-ovö tö chu.’ Ngö ṙô pöri anga-aṅ, “anga-aṅ an ngò hanāngenlōn chu nö kūön chu.” Ṙën anga-aṅ nö ngatī ṙô pön hōten hī öi akahakūö tö ò nö kirööngen hanāngenlōn tö ngam kūönre. Ṙamlōn takô ang Yāvē nö in Yēsū, möthë ik sā ò nö kēngö nômöre. (Efi. 1:7) Ötrēhěn inrē ang Yēsū nö kintööngu ellōn tö ngam hanāngenlōn ngam Yöngre. Örheūheu anga-aṅ nö akahaiṙen tö ngam hanāngenlōn Yāvē tö ò. Lökten anga-aṅ nö holtö ṙinatö-ellōnre nö vë-eny nang më tarik tö ngam Yöng ò nö hangenlōn tö ò.—Yôh. 3:35; 10:17; 17:24. w24.01 pěch 28 përa 8

Asehkūöre man töp holre yēḵ ò nö sūöchlö fālen meh, ōtre ngaich yip ṙamātö-ellōnre nö inup ṙô ò. Ngaich rö-ö angū-ö nö ngatī tölngö, pön hēk nö tūölngen u nö i yip tahëng, ngaich ilööṙen yip tö vënyu nang nö ṙatö-ellōnre nö in e. Sitih mufē öm më-eṅ yěm ngatī inlahenken? Yēḵ meh tö hangenlōn tö yip tarik ngaich haṙivlōn min më-eṅ yěn vaichö mufē cha-a tö inlahen meh. In ngih inchōḵ elmat in min akahakūö tö miṙivlōn Yāvē yěn hachōichi ngam minë-eny ò. Ngatī inlahen ök töhěngtak kūön ò el halīöngö nö sūöchkö inlahen ò nö in ök raneh kikānö ang Eva, ngaich ṙatö-ellōnre anga-aṅ nö in ò. Angū-ö ngih lāinyngen nak yöng hī nā Ātöm nā Ēva nö ahôngen chööngö Yāvē. Lökten, öi ṙôkhöre teūnghu töm tökööl hēk tö ngam kinpaha. (Ran. 3:1-6; Rōm. 5:12) Angū-ö ön ngih tö tī-ivö tö tarik töngamuh nö kihngen nö ikūö ngih panam, kūö minë kinyūngö, kinpaha hēk tö minë tö ṙōlkangen kanihngen. Haṙivlōn ang Yāvē yěn meukö u. Hö-ö pöri anga-aṅ nöng tööḵlö tö kumnyahlōnre. Pöi vënyu nang töm Paipöl tö ò, “nö Tēv ṙanamlōn.”—1 Tim. 1:11. w24.02 pěch 8 përa 1-2

Asuh öp inlahen meh mihôiṅ asīnken Yôsěf? Mihôiṅ man löktö ing töngamuh öm fēkö ngam tö hòṅ inlahenre min yěm halō-oikūö. Ilööṙen mihôiṅ öm sō-en nup la-en töt ööilōn Yāvē hēk um fēken u inrē. (Sal. 97:10; 119:165) Yěm ngatī inlahen min, ngaich köp min më-eṅ im inlahenre pòrô öm halo-oikūö. Lohten më-eṅ öm ṙatö-ellōnre tö nup haköpre nö anū-ö kanô-en ngaich lōnu më-eṅ töre öm keuheūttö ellōnre löklōn Yāvē. Sön pöri lohten nö ōt öp lāinyngen meh öm vöö öm kētöre ngaich kē ngam vinôkö. Yěm ngatī mufē ngaich mihôiṅ öm vë-ekūö Yāvē öm asīnken Tāvit nö ngö ṙô: “Kiluhu chu Man, Ō Mā Tēv, akah ellōn chu inrē! Kalaha chu, akah mufē chu inrē! Ngëicha yĕn talööku öp öt lanöökö nö in chu: ngaich hachō-o chu el talöökö tö örheūheu-aṅ.” (Sal. 139:23, 24) Yēḵ meh min vë-ekūötēv öm vë-ekūö Yāvē hēk ma-ainyre kēḵ ngam kuilōnre öm kētöre im Tēv hēk kēḵ ngam vinôkö, ngaich hameuktöre min më-eṅ öm ‘holtö ellōnre chöhö’ ò. Ngaich mihôiṅ öm ṙatö-ellōnre tö Yāvē nö öthō nö öt kētö inkòlô meh.—Hep. 11:6. w24.03 pěch 6 përa 13-15

Ngam mākūö kūönṙô an lumnökngen yip tarik nö chuh in Yāvē. Āròn ök raneh mākūö kūönṙô yik aṅ Israel. Hēten tö ngam rinòngnyö kūö ngam töhet inrūkui anga-aṅ nö vīlöng tö Yāvē nö mākūö kūönṙô. Sā ṙô Pôl pöri tö cha ‘nö vīlöngö nö kūönṙô, nö ṙōltak, pòn kūö kinpaha cha-a nö asökiyö röön.’ (Hep. 7:23-26) Kūö ngam öt hanëtöre inrē cha-a nö kētö tö kētu nö inṙē-ěl nup tökööl cha. In e mikahkūö ayī-ö tö ngam inrīkngöre më mākūö kūönṙô aṅ Israel tö ngam tökiröng mākūö kūönṙô ang Yēsū. Höng Yēsū gam mākūö kūönṙô hī an ‘mameukṙen ngam töhet inrūkui inrē, ngam vahītö ngam Mā [Yāvē], öt tarik.’ (Hep. 8:1, 2) Mikahtö elnang hī ang Pôl nö ngö ṙô, “Anga-aṅ pöri [ang Yēsū], pò ò nö tö örheūheu, öt haṙīköre ngam inlahen Ò nö kūönṙô.” Ngö ṙô inrē anga-aṅ tö Yēsū nö “öt tököölu, öt töchōchu, hakösiṙen tö tököölö fālen.” Öt tö īnu ang Yēsū tö tökööl, lökten anga-aṅ nö “Öt sā yik mākūö kūönṙô nö kētö nup tökētu, nö hòṅ öt hĕng hang sumkam” nö havëkö inrē-ěl nup tökööl re. w23.10 pěch 26 përa 8-9

Ngam manah ngam ‘raneh halīöngö,’ nö ṙô tö më tarik mahayöng më mā eltī ngam Sī-ö hēk tö më tötlöök ma-ahānga. (Mët. 4:8, 9; 1 Yôh. 5:19) Ngam “tumlat” tö kakka nö imat ngam Paipöl, ngam manah e nö ṙôten më tarik mi-iyöng kūö ngih panam. (Ran. 11:1; Sal. 96:1) Lökten ayī-ö mihôiṅ öi ngöṙô tö ngam raneh tumlat nö ṙôten yip tötlöök tarik töngamuh ikūö ngih panam. Rö-ö min ang Yāvē nöng halööktit ngam ‘halīöngö’ hēk tö ngam ‘tumlat’ inrē, pòn keuheūtngöre tī min anga-aṅ nö ha-etngen e ngaich vī tö öp tö tufömngöre min ‘halīöngö hēk tumlat inrē’, tö ngö manah tö tufömngöre inyöngö hēk tö yip aṅ kūö ngih panam min tölöök tarik. Tumfömlen ngih panam hēk tumfömlen më tarik inrē min ang Yāvē. Sā ngam vahënyö Isa. tö ngih panam min nö sā vanāyö öp panô-òṅ Ēten, ṙòkhöre min tarik nö hët sā ṙēngen tö teungen min cha-a töp tö tufömngöre nômö. Lööken min yip tö lum, töt meuk hēk töt hang inrē, hachōhlöng inrē min yip tö ngaich nö kapah.—Isa. 25:8; 35:1-7. w23.11 pěch 4 përa 9-10

Rötten yanīhi öp min tökiröng kanihngen. (Mët. 24:21) Yěn sā yanīhi minë tahëng kanihngen pöri min angū-ö ngaich öt pingangkūö min ayī-ö hē e, pön urěhngöre ṙô ang Yēsū nö vë-eny inlahen e. Vë-eny nang yik haköptöre anga-aṅ urēhěkūö tö 2,000 samyeūheu tö cha nö hòṅ lēntöheichṙen ip yanīhi ngam sakāmö. (Mët. 24:44.) Yē hī min ayī-ö öi lēntöheichṙen, ngaich lööṙen min öi la-al nup kanihngenre ip ṙētak hēk mihôiṅ inrē min öi hayööken yip tahëng. (Lūk. 21:36) Yē hī min öi īnu tö ngam manööyö ngaich hang chööngö Yāvē min ayī-ö ṙātö-ellōnre inrē min tö ò nö laklen hī. Sitih inlahen pöri min ayī-ö yěn höng rahëichyen aṅ in yip prötör sistör hī tö nup chehen hēk höng öt aṅhavin inrē? (Hap. 3:17, 18) Yěi īnu min tö ngam miṙēḵlōn ngaich öp töng kanò-òṅ hī min, ngaich hayööken cha min ayī-ö. Ngaich yěn holṙenre min yip mahayöng nö la-al hī, ngaich hěngkang chūök min ayī-ö öi in yip prötör sistör in nup töng kūönti chūökö, ngaich sitih inlahen min ayī-ö? (Isi. 38:10-12) Yěi īnu min töm tökô-en hanangenlōn ngaich mihôiṅ min ayī-ö la-al nup kanihngenre ip hē e. w23.07 pěch 2 përa 2-3

Pōyen Haköplö yin më pamīhöre nö in nā Akula nā Priska. Tö milēkaṙen nak inrē tö yik hol maneuk hī ik raneh senchurī. (Rōm. 16:3, 4) Hamòlṙenre cha-a nö la-evṙen, ahānga hēk hayööken yip tahëng inrē holmaneukre. (Inl. 18:2, 3, 24-26) Yěn vënyu inlahen nā Akula nā Priska nö imat ngam Paipöl ngaich nëtre tak cha-a nö kakka minë-eny. Asuh öp haköplö më pamīhöre mihôiṅ nö in cha? Lohten an pōyen la-en irôtòng ngam töhěng sakāmö. Ōt nup in u la-en nā kò-òren an holṙenre? Holre nak nā Akula nā Priska nö im la-en inhānga. Ngatī an ṙung nā-a an holṙenre yěn ahangkö ngam tölöök inhānga? Holṙenre nak nā Akula nā Priska yěn la-evṙen. Lohten inrē nā-a töp pīhö meh an öt hěngren chūök an kamān. Mihôiṅ hòng pöri nā-a höng holṙenre an la-evṙen an i patī? (Mum. 4:9) Yē nā an holṙenre min an la-evṙen an i patī ngaich ṙētakvö min nā a an vë-ekūöre, akahaiṙen min nā a töre an sā ṙēngen töng hēngö tīm (team). w23.05 pěch 22-23 përa 10-12

Ṙòkhöre in ṙung pa-ekūö. Īnu ök inrē misī Tāvit tö pinhë-eṅkūö re. Hěngheuh anga-aṅ nö falngöre tök Rācha Sôl pön laklö ngam nômö re, ngaich sölta nö ik panam Kāt i Filistain. Unôichngöre ngaich ang Rācha Akis ök aṅ Kāt nö akahakūö tö Tāvit nö tökalēḵ nö kumyung, anga-aṅ inrē tö tiköökiyö tö ngam tinköökö tö ngöṙô ‘lāku ṙôken pôḵ ang Tāvit tö yik aṅ Filistain.’ Hē e ang Tāvit nö kiröngen pinhë-eṅkūö. (1 Sa. 21:10-12) Ngölōn anga-aṅ, sitih inlahen tī ang vöh min Akis tö chu. Asuh pöri ngaich ök mahayööken Tāvit nö ṙāp ngam pinhë-ekūöre? Akahakūö ayī-ö tö inlahen Tāvit nö i Kāt yěi vë-ekūö ngam Salmai 56. In e ang Tāvit nö vë-eny ngam lāinyngen re nö kūö yòh nö pa-ekūö hēk sitih inlahen anga-aṅ nö ṙap ngam pinhë-ekūö re inrē. Ik sā Tāvit nö pa-ekūö, ngaich hayönglenre anga-aṅ nö in Yāvē. (Sal. 56:1-3, 11) Ngaich öt miṙivngölōn ò ang Yāvē, hayööken ò ang Yāvē nö chöhtö elkuire nö vīkenre nö katūöyaṙen. Lökten ngaich Akis nö öt fëlngen ò.—1 Sa. 21:13–22:1. w24.01 pěch 2 përa 1-3

Achīö yip cha-a yip tö kakka nö im tövë-evkūö töngamuh? Cha-a yin më tö hachāmö elkui Kristīön, tö kē-ěvkūö tö ngam nômö nö chuh el halīöngö. Yēḵ yip chöḵtit yip tö hachāmö elkui Kristīön min nö chuh el halīöngö ip manā-angrit ngam tökiröng kanihngen, asuh öp min raneh kinëkūö cha la-en? Kiyung min cha-a. Yēḵ cha min nö chuh el halīöngö ngaich im manā-aṅ min cha-a nö hol Kristū tö yip ma-ahānga nö la-al yip tö kunyaha elmat tö ngam Tēv. Töi fēken në! Ngaich yin töngamuh më tö hachāmö elkui nö köiny hēk öt kalē-en inrē. Yēḵ cha pöri min nö kē-ěvkūö tö ngam nômö el halīöngö ngaich īnu min cha-a tö ngam kumlēḵ re hēk öt kinpahav inrē. Holṙen ngam Rācha re inrē min cha-a nö kiyung, unôichrit ngam Armakētòn inrē min cha-a nö holṙen Yēsū nö hayööken më tarik nö chuh im hanëtö. Kirööngen ṙinātö-ellōn in yěn ṙòkhöre min më tö hachāmö elkui Kristīön nö chuh el halīöngö, ngaich kirööngen min nup mineukṙen hī tö cha nup tötkô nö la-en cha töngamuh! w24.02 pěch 6-7 përa 15-16

Ōt yip rīkre tölēntöhëich nö kētöre hēk kēḵ ngam vinôkö inrē, sön pöri cha-a nö piyū-en nö kētöre. Ngö mufē cha-a, ‘Yěn ōt min tö kiröng vanāichö chu ngaich ha-uknyu min chū-ö öich el ngam māṅ?’ Yēḵ meh ngatī mufē, ngaich um haṙivlōn. Ṙātö-ellōnre man tö Yāvē nö hayööken meh min vī ngam tövai ‘tinrīken’ re ngam tö hòṅ tinrīken yik ‘tarik alaha ò.’ (Kòl. 1:10) Kētö nganöönö meh min anga-aṅ kēken minë tölöök la-en, tö sā ò nö kē-ěkūö yip tö pōyen tarik re. (1 Kòr. 10:13) Hayööken më tarikre ang Yāvē lökten nö kūönen më tarik tö ha-euknyu nö ṙā-ang el ngam māṅ. Kô-en Yāvē nö lēntöhëichṙen tī tö më tarik re hòṅ cha nö köp nö i linökölōn ò. Mihôiṅ nö ṙòkhöre më töthet tarik nö halō-oikūö nö in minë tötlöök la-en, më-eṅ inrē. (Yāk. 1:14) Eltī meh pöri angū-ö yěm hòṅ kēken ngam tötlöök la-en hēk yěm hö-ö. Hòṅ kahngenre më-eṅ lēnngen tī töp inlahenre öm hòṅ havai minë tinrīken. Lohten nö ngöṙô yip rīkre töre nö ötkô nö ṙap minë kuilōnre. Öt ngatī pöri angū-ö. Pön mihôiṅ cha-a nö ṙap minë kuilōnre hēk ngatī inrē më-eṅ. w24.03 pěch 5 përa 11-12