Teūngen In Tö Inkòlô Yěi Hameuktö Chumkūöṙenre Tö Höö

Pöötrī ök yöng chu kikōnyö nö el ngam Yunaitet Chörch òf Kenetā. Kaheuk Söntē ök iskul nyīö nö el ngam keurcha, hōten ih ang pa-a öi chuh el ngam iskul, ngaich yěi keuheūten, ngaich hōtu öi hol ò hēk chuh el keurcha im tö 11.00 a.m. Ngaich el sakāmö öi holröön mömmī öi chuh el Patī Pūlngö. Meuk inrīkngöre minë tinlööken āi tö höö.

Hol mömmī nā Pòp Höchēsön tö ngam pīhö ò inrē Merīön. Vë-eny minë haköp re ang mömmī nö in cha. Vītöre ngaich cha-a nö Vamënyen Yāvē. Ik 1958 ök tö hëvöre sumkam Asemplī i Niū Yôk ök tö ngö kui ‘Kuilōn ngam Tēv.’ Kumten chu nā Pòp nā Merīön, holre tö yik tö lūöi tak kūön cha. Öt lööṙen lohten ngam inlahen cha nö keūnö ih öi ngatī ṙôken. Ṙamlōn pöri chu-ö yěich fēkö nuk haköp re hē e.

KŪÖ CHUMKŪÖṘEN CHA ÖICH VĀYÖ KATÖLLÖ

Pōyen haruk nak yöng chu tö töṙeūla, hěng ök patī chūök u inrē. Ṙömöng ṙālö chū-ö hē e. Kuchiken chū-ö öich aṅhten nuk töṙeūla. Lökten öich ngö lōn, söö chin öre yěich tòktör töṙeūla. Vë-eny ngam kuilōn chu ngaich ang mömmi nö in öp töhěng tak minṙöinylen. Haṙēmngenre pöri ök minṙöinylen nö mikahtö elnang chu tö ngih nö “manā-aṅ sakāmö” ngaich yēḵ chu min öich chuh el kôlēch, ngaich sitih inlahen min mihôiṅ ngam innôlö chu in Yāvē nö lökngöre tö tī e. (2 Tim. 3:1) Afītöre ngaich chū-ö, ngaich öt iṙūöhen öich chuh el kôlēch.

Ik sā chu ngaich keuheūten iskul, ngölōn chū-ö, asuh öp vöh min la-en chu. Kaheuk sanīchār hēk söntē chū-ö öich chuh el fīlt. Öt uroh pöri öich kuchiken, lökten öich ngö lōn, hö-ö chin chū-ö min painīöring. Öt im kanô-en ök yöng chu kikōnyö tö ök chacha chu inrē. Lökten cha-a nö tölṙô chu öich kamān el öp töhěng Pīmā Kömpönī i Tòrentō. Kirööngö kamngö ang chacha nö el ök kömpönī, lökten ngaich chū-ö öich kamān in e.

Pōyen kahëti chū-ö tö ṙētak re im kinmānö re i Tòrentō, ngaich yěich keuheūten öich kamān, hanôl më töt ṙamātö-ellōn re chū-ö. Lökten öich öt ṙētakvö chuh el mīting chuh el fīlt inrē. Mi-iyöng in ök yōm re sin chū-ö kikōnyö, ök töt Vamënyen Yāvē. Ik sā ò pöri ngaich nö heūheure, öt chūöku ngaich chū-ö öich iyöng, lökten öich hòṅ chöh chūök re tö tahëng.

Sā yöng chu nā Pôp nā Merīön, nak tö hōluröön tö chu chuh in ök asemplī ik 1958. Havëten chu cha-a öich iyöng patī cha, hayööken chu inrē öich hangön ngam innôlö re öich in Yāvē. Ik 1960 ngaich chū-ö öich vōkö holre tö ök kūön cha Chôn. Painīöring ngaich ang Chôn, yikngö inlahen ò chū-ö ngaich ṙūöhlö inlahen re öich ahangkö ngam tölöök inhānga. Meuk inlahen chu yik prötör el ngam māṅ öich kū-ö urěh. Vīlöng ngaich chū-ö öich ngamëichken ngam Tiòkretik Ministrī Iskūl.a

TEŪNGEN CHŪ-Ö TÖM HOLRE ÖICH LA-EVṘEN

Ik 1966 ngaich chū-ö hapīhö in Rëntī Pöök. Tö ngöt anga-aṅ nö painīör, tö hòṅ la-evṙen nö chuh tahëng panam ip chuök tö lōntö tarik töla-evṙen. Hareuskö alaha āi ök sörkit ovörsīör ai chuh Orēliā ngam panam i Òntēriō. Ilööṙen āi ai halēn nuk chehen re ngaich chuh in e.

Ik sā āi teung i Orēliā, kētöre ngaich chū-ö inrē im la-en painīör. Yīhi kumlēḵlōn chū-ö öich meuk nganötö Rëntī. Holtö ellōn re ngaich chū-ö im la-en painīöring. Ṙamlōn chū-ö yěich vë-eny ṙô ngam Paipöl ngaich akaha elnang më vahë-eny nang chu. Teūngen āi tö nak pamīhöre tö hòṅ haköp. Ik sā cha nö kū-ö urěh nö halööktit minë tinrīken re, ngaich ṙamlōn āyö ai meuk inlahen cha.

TUFÖMNGÖRE ËLÔ TUMFÖMLÖNG INRĒ MUFĒ

Hěng heuh ik sā āi chuh Tòrentō, meuk kūö prötör Arnòl Mek Namarā āi, ök hol më prötör ngamëichkö kinëken minë la-en el Pētěl. Hatönö āi anga-aṅ yěi hō-olōn öi spesöl painīör. Ilöö sapṙô ò chu-ö öich ngöṙô, “Heūṅ mihôiṅ an, uh pöri öi söömi chuh Kiupēk.” Ṙën chū-ö öich ngatī ṙô pöich sā mufē yik ṙamô ingki aṅ Kenetā yik töt ööire tö yik ṙamô French aṅ Kiupēk. Pô cha nö la-al ngam sörköör pön hōten ngam panam Kiupēk nö vīlöng nö kahngenre nö hayöngöre ngaich un köpsören nö alaha Kenetā.

Ngöṙô ang Arnòl nö sapṙô chu, “Höng Kiupēk pöri sin chūök më spesöl painīör nö söömi tö ngam mupākö òfis.” Ilöö hō ngaich chū-ö öich chuh in e. Töng ha-eheten ang Rëntī nö hòṅ chuh in e nö la-evṙen. Unôichngöre chū-ö öich akahalōn tö ngam fësla re nö löng!

Taneui afta rô-òten āyö ai harunöre im ëlô French. Unôichrit e āi Rëntī öi tīniyö chuh Rimūskī, ngam tö 540 kilomitör rôvat (336 mi) tö Mòntrīöl. Öl ai uroh heuveū-eu ṙô tö ngam ëlô French. Ik sā chu öich vë-ekūö ök anaònsmen el ök töhěng könvensön. Tö ngöṙô lang chū-ö, pōyen yip min hol hī yamih nö löktö “Ôstriā” ngaich pöri öich höng ngöṙô, pōyen yip min hol hī yamih nö löktö “Ôstrich.”

Fën tak yik sistör tö öl nö pīhövö, mahanôltöre nö in ih nö i Rimūskī. Ngatī hē prötör Hupörtō tök pīhö ò hēk tö yik kūön ò inrē nö holṙen ih. Havah patī nā prötör Hupörtō. Sat nuk uròho el ök patī. El ök patī īhö öi iyöng. Holti höö inrē öi kē-ěny ṙāi e. Kaheuk ngam patī re īhö nö Vāit Haòs, pön isoh ngam inröng e. Hēkpī öi 12 hēk 14 ṙôken öi iyöng in e. Spesöl painīör āi Rëntī, lökten öi peuheū sakāmö hēk harap inrē öi chuh el fīlt. Ötlöktu nö öt ōt holröön āi, pòrô nö hē laneuchö.

Tö ngöt yik panīör hol āi, sā mikūönö āi cha-a. Hēṙu īhö föng tameūyö ngaich havīlen e öi ūichhak ngaich vī perōkī (mōmō). Kö tī re īhö öi chaplö aṅ minë mōmō. Töheuveū-eu ṙô ök töhěng tak prötör nö tikökṙô re, el sanīchār īhö öi holṙô re tikökṙô re hēkpī kiṙīöm inrē.

Meuk ṙòng minë la-en re īhö i Rimūskī. El minë tö taneui samyeūheu, pōyen yik kahë istötī āi kamëtöre nö vōkö. Sīöpö ṙôken më pöplisör el ngam māṅ, chuh itö 35 ṙôken ngaich cha-a.

Teūngen āi tö tövai trēning re öi i Kiūpik öi ahangkö ngam tölöök inhānga. Meuk inlahen tī Yāvē āi nö hayööken āi yěn pòrô nö im inhangkö ngam tölöök inhānga hēk in minë hanāten āi inrē. Hāngenlōn āi tö më tarik ṙamô french, hangenlōn töm ëlô cha tö minë tinrīken cha inrē. Ngatī hanangenlōn āi inrē tö më tahëng.—2 Kòr. 6:13.

Rötlö āi hēk tö invëngöre tö ngam mupākö òfis, öi hōtu chuh Tireketī ngam lök lā east Niū Prunsvik. Hěng pöri ngam kanihngen āi. Pô āi öi havah öp töhěng patī chuök re öi iyöng ngaich öi saīn (signature) mat nup ekrimen pēpör. Havëkö inlahen re inrē chū-ö öich haköphöti el iskul. Töng fömtöṙen inrē yip kahë istötī āi nö pöplisöör. Mānlöng inrē ngam Patī Pūlngö im kamngö chūök āi.

Nët sumkam ṙô āi ai vë-ekūötēv, havëkö hinòlṙen re ai chuh Treketī. Harīkngöre angū-ö tö Rimūskī. Ngölōn pöri āi, Yāvē an tamīnngen hāṅ kūöyòh öi sōḵ chuh in e. Kalaha Yāvē āi, ngaich kô-en anga-aṅ nö kēngö minë töng sitih kanihngen lakūö āi. (Mal. 3:10) Ngön ngam ṙinātö-ellōn Rëntī nö in Yāvē. Töng örheūheu inrē anga-aṅ nöng hōḵ nö harööḵngenre. Lökten öi öt kihngen chuh Treketī.

Höng hameng tak ök minṙöinylen el ngam māṅ ih ang Ròpöt Rôs. Painīöring cha-a tö ök pīhö ò Lintā nö in e. Kūönu ngaich cha-a sön pöri nöng ngöh nö im kamngö re. Pòrô nö kunkun ngam kūön cha sön cha-a nö ha-öinytö yīhi āi Rëntī nö i patī re kalēḵ alaha inrē nö ahangkö ngam tölöök inhānga. Reuslöre alaha āi öi meuk inlahen cha.

TEŪNGEN TÖ INKÒLÔ RE ÖI LA-EVṘEN IN MINË PANAM TÖ LŌNTÖ TARIK

Nët samyeūheu rô-òten āi ai painīöring i Treketī. Teūngen hēk āi tö ngam tufömngöre la-en re ngam tötrēhěn nö afēkö āi. Töölöṙô āi öi la-evṙen tö ngam sörkit vök. Sat samyeūheu rô-òten āi la-evṙen el ngam Inglis sörkit. Ngaich unôichrit e hēk ai la-evṙen i Kiūpīk in më ṙamô french. Ök tistrik ovörsīör hē e ang prötör Lēòns Krēpō, örheūheu anga-aṅ nö eūḵ vanāyö minë minkahten kahëtö chu. Ngaich unôich pöri nö ngö ṙô nö in chu, “Sitih inlahen öm kô-òren hēk vënyö nup tö prektiköl?”b Ik sā ngam prötör nö harunten chu öich ṙūöhlö heuneū-enre öich kētö tòk ngaich ngatī inlahen ngaich chū-ö hòṅ yip hamang ṙô chu nö lööṙen mikah elnang inrē.

Hěng takô ök la-en kinë-ekūö chu, öt löktu öich vaichngö tö e. El ök Intörnesönöl Könvensön ik 1978 ngam tö ngö kui “Tömihôiṅ Ṙinātö-ellōn.” La-entö ngam kintölö nya-aṅkūö chu-ö. Chuh itö 80,000 ṙôken min më yamih. Tömöl ngam kintöölö nya-aṅkūö nö el könvensön. Tufömngöre minë hanrī, mösīn, minë nya-aṅkūö inrē tö hòṅ vī-i, ngam inlahen tī ih inrē öi kahul, ṙòkhöre nö tufömngöre. Lohten nö 20 ṙôken minë Frich, minë tö hēṙu nö ötkòlô. Huṙöich öre ngam könvensön, ngaich im töngamuh hatööm īhö öi teūngen tö ngam istētīöm ik tö 12 könyṙô tö hatööm. Pön minnyāmö ök umuh el ngam istētīöm. Haveut alaha re ngaich īhö öi haṙāich minë ovön re pöi hòṅ vī nāsta më prötör sistör. Larāḵ takô īhö, tö ngön pöri më prötör sistör nö la-evṙen, tö akah elmat inrē. Kuchīken īhö öi la-evṙen. Pōyen haköp chū-ö öich in më holre. Ṙòmöng köp in töngamuh öi hanôlö höö. Ngam chūök inkihten më prötör sistör sin löktökūö ik 1940 söl ik 1960, in e töngamuh ngam tökiröng könvensön!

Pōyen haköplö chū-ö öich in më holre ovörsīör el minë tökiröng könvensön i Mòntrīöl. Hěng heuh ik töhěng samyeūheu ang prötör Tēvit Splēn ngam hol më Yōm La-en töngamuh nö ovörsīör ngam könvensön. Unôichrit e chū-ööich kē-ěvkūö töm la-en. Holuṙen pöri chū-ö tö Tēvit.

Ik 2011 ngaich öi 36 samyeūheu rô-òten im la-en sörkit ovörsīör. Havëka ngaich chū-ö hēk öi haköphöti el ngam Iskul Më Minṙöinylen el Ngam Māṅ (School for Congregation Elders). In minë tö nët samyeūheu, lohten öi haṙòh el minë tö 75 ṙôken pistara. Rö-ö pöi höng kihngen, kūönö pöri ngam kanihngen āi nö ikūö minë inkòlô taneūngen më prötör sistör. Ṙamlōn inrē cha-a nö meuk chumkūöṙen Yāvē tö cha, lōnu inrē anga-aṅ tö ngam innôlö cha in ò nö ngön.

Kētu ṙētak hēk chū-ö öich haköphöti el ngam Iskul yip Ma-ahangköm Tölöök Inhāngö. Meuk lumrāḵ më istuten chū-ö, pön sat kanta rô-òten cha-a yěn ūichhak, ngaich lūöi kanta hēk yěn hōmvök. Kaheuk afta cha-a nö kētu la-en, hēkpī nö fën hēk taneui inrē. Mikahtö elnang më istuten re āi tö cha nö ötkô nöng i kumlēḵ re pön hòṅ hayöökaṙen tö Yāvē yěn hòṅ keuheūten nö in minë la-en re. Chumkūöṙen chu-ö öich ngëichkö inlahen cha nö pingangkūö yěn meuk tī Yāvē nö hayööken cha nö keuheūten nö in minë la-en re.

TEŪNGEN IN TÖ INKÒLÔ YĚI HAMEUKTÖ CHUMKŪÖṘENRE TÖ HÖÖ

Tö chumkūöṙen ang mömmī tö yip kahë istötī re, lökten cha-a nö kū-ö urěh nö im kanô-en. Angū-ö inrē löktö inlahen pa-a nö hòṅ mikahtökūöre töm kanô-en. Unôichrit tö lūöi sumkam töm kinpaha mömmī ang pa nö yihtökūö nö el Patī Pūlngö nö hang ök töhěng minkahten. Pingang īhö öi meukö ò. Unôichrit e anga-aṅ nö örheūheu nö chuh el mīting nö 26 samyeūheu rô-òten. Öt vōkö ang pa-a, anga-aṅ pöri tö örheūheu nö urěhtö yīhi yěn chuh el mīting tö ṙô më minṙöinylen.

Tövai ang mömmī nö inchōḵ elmat ih öi kūön ò. Ṙòkhöre më kanānö chu tö më pīhö cha inrē nö löklōn Yāvē. El mupakö òfis nap tö nët tak kanānö chu nö la-evṙen. Hěng tak öp mi i Portuköl ngaich hěng tak öp mi i Haitī.

I Hemiltön, Òntariō an ngaich töngamuh āi Rëntī öi spesöl painīör. Ik sā āi sin ṙömöng la-evṙen el sörkit, ngaich höng holröön yip prötör sistör āi öi kēḵ istötī im invanröön chinööha inrē. Ngaich pöri töngamuh öi ṙamlōn meuk inlahen më kahë istötī re nö kū-ö urěh. Yěi meuk inlahen tī Yāvē inrē nö chumkūöken më holmaneuk hī pòrô nö vai nup ṙētak hēk öt vai inrē, ngaich reuslöre alaha āi.

Yěi fē-ělre töngamuh, tö inlahen yip tö ṙōltak holmaneuk re, yip mahameuktö neukölōn re tö āi, ngaich ṙamlōn āi yěi fēken u. Hòṅ ngatī inlahen an āi inrē öi hameuktö chumkūöṙen re tö më holmaneuk re. Kētö inreuskö alaha cha āi inrē hòṅ cha nö holtö ellōn re nö löklōn Yāvē. (2 Kòr. 7:6, 7) Tö sā inlahen ök töhěng mikūönö, nö ṙôkhöre cha-a nö painīör, ök yöngnyīö, tök kikōnyö hēk kikānö inrē kūön cha, ṙòkhöre cha-a nö painīör. Höng ök kikōnyö yöng cha töt painīör. Hatönö ò chū-ö yěn hō nö painīör. Ngaich vë-eny re anga-aṅ nöng hayööken cha hòṅ cha nö la-evṙen tö ngam la-en re nö painīör. Ngöṙô chū-ö in ò, “mööḵlö tī hòng më-eṅ tö Yāvē öm hayööken cha.” Hareuskö alaha ò chū-ö nö kētöre nö painīör hòṅ ò nö teūngen tö ṙanamlōn re nö sā më aṅ patī re. Unôichrit tö tafūöl chumngëṅtö ngaich anga-aṅ nö kētöre nö painīör.

Iṙūöhen an min āi Rëntī öi vë-eny nang yip “tahëng tumkölchap” tö minë “pinngangkūö vahīṙen” Yāvē. Hòṅ cha inrē cha-a nö teūngen tö minë inkôlò minë taneūngen āi ing rô-òten āi la-evṙen.—Sal. 71:17, 18.