Janeiro

Mbimo yi Jesu “a nga wona” mame wule a txi dila ene “a to mpfela wusiwana. (Luka 7:13) Jesu kha ngo mpfela wusiwana dwe mame wule, kambe a kombisile wumbilu. Ene a womba-wombile nayo ngu dipswi do mtsanisa atxi khene: “U nga dile.” Ene a tekile dizambo do maha to kari i ku kuwusa mwanana wule “e mnigela ka mame wakwe.” (Luka 7:14, 15) Hi nga gonda txani ka txidiwukiso txa Jesu txo wusa mwanana wa noni? Hi mana gondo ya lisima yo kombisa wumbilu ka va va nga felwa. Hi nga sakulela kuva ni wumbilu ngu kuwonisisa kwati ava va nga felwa nga ha Jesu a nga maha ngu kona. Hi nga maha toneto ngu kuwomba mwendo kumaha to kari ati ti nga va thavelelako. (Mav. 17:17; 2 Vak. 1:3, 4; 1 Pedro 3:8) Simaho mwendo mapswi a madotho si nga vhuna ngutu. w23.04 5-6 ¶13-15

Hambiku Jesu a nga txi ti ziva to Lazaro i di ngadi kona kufa kambe ene a simamile e zumba kudingana masiku mambidi a khe a ngadi kona a si se tsula Bhetaniya. Mbimo yi Jesu a nga hoka Bhetaniya Lazaro se a ti ni 4 wa masiku a di fite. Se Jesu a mahile ati ti ndi no wuyelisa mngana wakwe ni ku ningela wudhumo ka Txizimu. (Joh. 11:6, 11, 17) Phela wungana wuwa wu hi ningile gondo ya lisima. Wona txikombiso txiya: Mbimo yi Mariya ni Marta va nga rumela dipswi ka Jesu va si ngo mkombela to eta Bhetaniya. Kambe va txo lava ku e ti ziva to mngana wakwe wa lwala (Joh. 11:3) Phela mbimo yi Lazaro a nga fa, Jesu nga adi mu wusile adi kule. Kambe ene a sawute kutsula Bhetaniya kasiku e ya va ni vangana vakwe Mariya ni Marta. Ina u ni mngana awu a nga tako e ta ku vhuna hambi u sa mkombela? Awe u nga themba ti to ene a na ku vhuna “mbimo yotshe.” (Mav. 17:17) Kufana ni Jesu, nathu hi nga lava kuva mngana wo nga toneto ka vamwani! w23.04 10 ¶10-11

Ngako hi di mndani ka sikarato hi nga tipfa nga mafu a maphya a Jehovha ma na mbi hoka. Ina eto ti womba to likholo lathu li hote? Hi nga mbimo yotshe. Wona txikombiso txiya. Hi di ka mbimo yo titila ngutu hi nga thuka hi pimisa to yi na mbi hoka mbimo yo hisa. Kambe ha tsaniseka to ku na hoka ku hisa. Ngu ha ku fanako, hi di godhote hi nga thuka hi pimisa to mafu a maphya ma na mbi hoka. Kambe ngako hi di ni likholo lo tsana ha tiziva to sithembiso sa Jehovha si na maheka. (Mas. 94:3, 14, 15; Vaheb. 6:17-19) Themba yoneyo ya hi vhuna kusimama hi thangetisa wukhozeli wa Jehovha ka wutomi wathu. Wukhalo wumwani wu ti lavako hi va ni likholo lo tsana nga mthumo wo txhumayela. Kutala ka vathu va hi va txhumayelako ‘mahungu a manene’ mayelano ni ku ta ka mafu a maphya a Txizimu kha va kholwi to eto ditshuri. (Mat. 24:14; Eze. 33:32) Se ti lava hi tiwonela to hi si tshapelwi ngu mawonelo awe. Kasi kuvayilela toneto ti lava hi simama hi tsanisa likholo lathu. w23.04 27 ¶6-7; 28 ¶14

Ina u da nga tiwotisa to Jehovha wa xamula mikombelo yako? I di ina, khu nga wekha. Vanathu vo tala va di nga tiwotisa toneto ngutu-ngutu va di ka mbimo ya sikarato. Phela ngako hi txi xaniseka, nathu ti nga hi karatela kuwona nzila yi Jehovha a xamulako ngu yona mikombelo yathu. Ina hi nga tsaniseka to Jehovha wa xamula mikombelo ya vakhozeli vakwe? Bhiblia ya hi tsanisekisa ti to Jehovha wa hi randa ni ku hi va lisima ngutu kwakwe. (Hag. 2:7; 1 Joh. 4:10) Ngu toneto a hi rambako ti to hi kombela txivhuno kwakwe ngu mkombelo. (1 Pedro 5:6, 7) Ene a lava ku hi vhuna to hi simama hi va hafuhi kwakwe ni ti to hi sikota kutimisela sikarato si hi wonisanako naso. Amu ka Bhiblia hi gonda to Jehovha a xamute mikombelo ya malanda akwe. Ina ku ni txikombiso txi u pimisako ngu txona? w23.05 8 ¶1-4

Mariya a ti ni wuxaka wo tsana ni Jehovha, ni ku likholo lakwe li si dhependerwi ngu ti Josefa a nga txi maha. Ene a txi yi ziva kwati mibhalo. A txi ti ninga mbimo yo alakanyisisa. (Luka 2:19, 51) Ni ku ha tsaniseka ti to wuxaka wo tsana awu Mariya a nga ti nawo, u mu vhuni kuva wamsikati wamnene. Vavasikati vo tala nyamsi ta va karatela kumaha to fana ni ti Mariya a nga maha. Ngu txikombiso, mwanathu wa txisikati awu a dhanwako ku i Emiko a womba tiya: “Mbimo yi ni nga ti nokha, ni ti ti mahete programa ya timhaka ta moya. Kambe msana ko txhadha, ni tumbute to likholo langu li ti dhependerwa ngu ti mwamna wangu a nga txi ti maha. Nguko ngene a nga txi hi mahela mkombelo ni ku hi thangela ka wukhozeli wa mwaya. Se ni tumbute to ni ti fanete kutsanisa wuxaka wangu ni Jehovha nipune, se konku ni ti vekete mbimo yo bhula ni Jehovha ngu kumaha mkombelo, kugonda Bhiblia ni kualakanyisisa ngu nzila ayi ene a pimisako ngu yona.” (Vag. 6:5) Anu vavasikati, ngako mi txi simama mi txi tsanisa wuxaka wanu ni Jehovha, vamna vanu va na va ni sivangelo so mi ndunduzela ni ku mi randa ngutu.—Mav. 31:30. w23.05 22 ¶6

Kha ha velekwa hi txi thava Txizimu, ngu toneto hi fanete ku ku sakulela. Yimweyo ya tinzila to maha eto ngu wonisisa mtumbuluko. Mbimo yi hi wonako wutxhari wa Txizimu, mtamo wa txona, ni lirando la txona lo tshima ngu ngathu ali li kombiswako ngu “mithumo ya txona,” lirando lathu ni txixonipho txathu ngu ngene si na kula. (Var. 1:20) Nzila yimwani yo kombisa kuthava kwathu Txizimu ngu maha mkombelo. Mbimo yi hi simamako hi maha mkombelo, Jehovha a va wa lisima kwathu. Yotshe mbimo yi hi mu kombelako to e hi ninga mtamo wo tsanisela sikarato, ti hi khumbutisa mtamo wakwe wo xamatisa. Mbimo yi hi m’bongako ngu ningo ya lisima ngutu i ku Mwanana wakwe, ti hi khumbutisa nzila ayi Jehovha a hi randako ngu yona. Ni ku mbimo yi hi khongelako ngu kuwuyeletela ka Jehovha ti to e hi vhuna ka txikarato txathu, ha khumbula mbiluni kwathu ti to wutxhari wakwe mbwa hombe. Mikombelo yo nga tiya yi kombisa txixonipho txathu ngu Jehovha. Ni ku eto ti tsanisa ku ti emisela kwathu ko vayilela tximwani ni tximwani atxi txi nga onhako wuxaka wathu nayo. w23.06 15 ¶6-7

Jehovha wa hehukisa milayo yakwe ti to vathu vakwe ve yi pfisisa. Ngu txikombiso mmdi wu wu fumako, wa timbimo ta Makristu o khata wu woni tinzila tiraru ati Makristu ma fanelako kusimama ma di tsani ka tona: 1) kuvayilela kukhozela sifananiso, hi khozela Jehovha dwe, 2) ku mba thumisa mnoha, ni 3) kulondisa matshina a milayo ya Bhiblia. (Mith. 15:28, 29) Nyamsi, Makristu ma nga simamisa kutxani ma di tsani ngu kuthumisa tinzila tiya ta tiraru? Hi vayilela kukhozela sifananiso, ngu kukhozela Jehovha dwe. Ene a gete Vaisrayeli ti to va ti fanete kukhozela Ene dwe nguko Ene Txizimu txa txiluse. (Dhewut. 5:6-10) Mbimo yi Jesu a nga dukwa ngu Sathani ene a kombisile to hi fanete kukhozela Jehovha dwe. (Mat. 4:8-10) Ngu toneto, athu kha hi khozeli sithombe. Kha hi teki vathangeli va wukhongeli, va tipolitika, va khaveli va bholwa, vaembeleli ni vathu va va ku ni tinduma kota sizimu. Hi khozela Jehovha dwe “a nga vanga sotshe simaha.”—Mtu. 4:11. w23.07 14-15 ¶3-4

Mafu yawa a Sathani ma tate ngu wugango ni sithombe sa walo mwendo pornografiya. (Vaef. 4:19) Ngu toneto, nda lisima kuthava Txizimu ni kutshuralela to biha. Mavingu kapitulo 9, ayi yi womba-wombako ngu wutxhari ni wuphuku-phuku, si fanekiselwako ngu vavasikati va vambidi. Votshe va dhana ava i ku siphuku-phuku, i ku “vale vo pwata mapimo.” Mmweyo ni mmweyo wawe a khene: “Ngonani hi ta dya sakudya hotshethu.” (Mav. 9:1, 4-6) Kambe wuyelo ka va va tumelako txirambo txa mmweyo wa vavasikati vava ya hambana. He xolisisi txirambo txa “wamsikati wa txiphuku-phuku.” (Mav. 9:13-18) Ngu txibindi ene a dhana avale vo kelelelwa ngu mapimo a txi: “Ngonani hi ta dya.” Ngu yihi wuyelo? “Kona hale vaho vo fa.” Ha txharihiswa mayelano ni “wamsikati wa dibhemba” ni “wamsikati wa walo.” Hi gelwa tiya: “Nyumba yakwe yi wekelela kufani.” (Mav. 2:11-19) Mavingu 5:3-10 ya hi txharihisa kambe ngu “wamsikati wa dibhemba” awu “mikondo yakwe yi relelako kufani.” w23.06 21-22 ¶6-7

Madhota ma fanete kuveka txikombiso txa txinene ti txita ka mhaka yo dinganisela. (1 Tim. 3:2, 3) Ngu txikombiso, didhota kha da fanela kupimisa to mawonelo a dona, mbimo yotshe ma na thuma ngu mhaka ya ku dona i ku da hombe ngu tanga kupinda madhota mamwani. Didhota di fanete ku khumbula to moya wa Jehovha wu nga susumeta didhota dimwani ni dimwani kuwomba to kari ati ti nga va vhunako ku ve maha txisungo txa wutxhari. Didhota di di alakanyelako di na seketela mawonelo a madhota mamwani ngaku ku si ndakwi ditshina da mlayo da Bhiblia, hambi i di ti to dona di ni mawonelo o hambana. Makristu ma mana makatekwa o tala ngu ku dinganisela. Ha ti dila ngu kuva ni wuxaka wa wunene ni vanathu ni ku va ni kurula dibanzani. Hambiku hi hambanako ngu midhawuko ni wuthu wathu, kambe ha pfa litsako la hombe ngu kukhozela Jehovha ngu wumwewo. Ka totshe ha tsaka ngu kuziva ti to ha etetela Jehovha, i ku Txizimu txo dinganisela. w23.07 25 ¶16-17

Dhaniyeli a txi gonda wuprofeti ngu txivangelo txa txinene, txo lava kuziva ditshuri. Dhaniyeli i ti m’thu wo tiveka hahatshi nguko a txi ti ziva to Jehovha a ndi na m’vhuna kupfisisa wuprofeti ngaku a txi simama a txi tshuketa hafuhi ka Jehovha ni ku mu engisa. (Dhan. 2:27, 28) Ene a kombisile ti to wa ti veka hahatshi ngu kuthemba txivhuno txa Jehovha. (Dhan. 2:18) Dhaniyeli a txi gonda khakwati. Ene a txi maha wuxolisisi ka matimu ya ma nga txi maneka ka timbimo takwe. (Jer. 25:11, 12; Dhan. 9:2) U nga mu etetelisa kutxani Dhaniyeli? Alakanya to ngu kutxani u txi gonda wuprofeti. Ina txivangelo txi txi ku mahako u gonda wuprofeti ngu lava kuziva ditshuri ti txi huma mbiluni? I di toneto Jehovha a na kuvhuna. (Joh. 4:23, 24; 14:16, 17) Vamwani va gonda Bhiblia va txi alakanya to va na mana to kari ati ti nga kombisako ti to yona kha yi ti ngu ka Txizimu. Ngu toneto, va pimisa to, ngaku va txi mana ati ti kombisako to Bhiblia kha yi ti ngu ka Txizimu va nga tivekela milayo yawe ka ti i ku ta tinene ni to biha. Se athu hi lava kugonda Bhiblia ngu txivangelo txa txinene. w23.08 9-10 ¶7-8

Hi nga zumbela kupimisa to kha hi mahi ta boti ngako hi txi ti fananisa ni vamwani. (Vag. 6:4) Ni ku ti nga maha hi vengana. (Vag. 5:26) Hi txi zama kumaha a ti vamwani va ti mahako hi si nga ni wusikoti wo ti maha hi nga pandiseka ngutu. Aku hi zivako to “kuverela ko swela ka karalisa mbilu” ti nga hi godholisa ngutu kuverela txo kari txi si hoki. (Mav. 13:12) Eto ti nga hi maha hi guma mtamo ka mnava wathu wa wutomi. U nga emele kumaha to tala kupinda ti Jehovha a ku kombelako tona. Jehovha kha ku kombeli ku u mninga a si u si nga naso. (2 Vak. 8:12) Tsaniseka ti to Jehovha kha ku dinganisi ni vamwani ka ti u ti mahako. (Mat. 25:20-23) Ene wa ninga lisima a ti u ti mahako ngu mbilu yako yotshe, kuthembeka kwako ni kutsanisela. w23.08 29 ¶10-11

Jehovha a xamute mkombelo wa Samsoni ngu kumaha txidiwukiso txo bhanda dirigwi di huma mati. Mbimo yi Samsoni a nga sela mati aleya, “se moya wakwe wu to wuya, a txi tshumela e hanya.” (Val. 15:19) Ti ti komba ku, ku di pindile malembe o tala, wukhalo wule wo huma mati wu ti nga di ho mbimo yi mprofeti Samuwele a nga huhutelwa kubhala dibhuku da Valamuli. Wukhalo wule wo huma mati ti nga maha i di vile txialakanyiso ka Vaisrayeli ava va nga wu wona, txa ti to va nga themba to Jehovha a nga va vhuna ngako va di ni txilaveko. Ngu toneto ti lava hi themba txivhuno txa Jehovha ti singa ni mhaka ni wusikoti wu hi ku nawo ni ti hi nga ti mahako. Ti lava hi ti veka hahatshi hi tumela to hi ngo sikota kumaha ti Jehovha a hi kombelako ngako hi txi veka themba yathu kwakwe dwe. Kufana ni Samsoni awu a nga mana mtamo ngu ku va a di sete mati aya a nga ningwa ngu Jehovha, hi na tsaniswa ngu didhawa da moya ngako hi txi londola otshe malulamiselo ya sakudya sa moya aya Jehovha a hi ningako.—Mat. 11:28. w23.09 4 ¶8-10

Hi nga maha txani ngaku vathu va txi hi vhuka, to fana ni kuwomba-womba kubiha ngu ditina da Txizimu mwendo kupoyilela Bhiblia? Hi nga kombela moya wo sawuleka ka Jehovha ni wuzivi kasi ku hi xamula ngu nzila yo thutha. Hi nga maha txani ngako hi txi tumbula to kha ha xamula ngu nzila yi hi nga txi fanela kuxamula ngu yona? Hi nga maha mkombelo kambe, mayelano ni mhaka yoneyo ni ku alakanya tinzila to tshukwatisa ka mbimo yi yi tako. Se Jehovha a na hi ninga moya wakwe wo sawuleka kasi ku hi kota ku ti ñola ni kuva vo thutha. Tindimana timwani ta Bhiblia ti nga hi vhuna ngako ti txi karata kuwomba womba ngu nzila yo thutha. Moya wo sawuleka wa Txizimu wu nga hi vhuna kukhumbula tindimana toneto. (Joh. 14:26) Ngu txikombiso, matshina a milayo hi manako ka dibhuku da Mavingu ma nga hi vhuna ku va vo thutha. (Mav. 15:18) Dibhuku donedo da hi vhuna kuwona lisima lo simama hi va vo thutha hi di ka siemo so karata.—Mav. 10:19; 17:27; 21:23; 25:15. w23.09 15 ¶6-7

Mpostoli Pedro a txi ti ziva to wutomi wakwe i si nga kale wu ndi na guma. Otshe malembe ya a nga thuma ngu kuthembeka ene a tsimbite ni Jesu, e tula mikhanjo yo txhumayela ni kuthuma kota txiro txa mmidi wu wu fumako. Kambe mthumo wakwe wu si se kuguma. Ngu malembe ya 62-64 E.C., a huhutetwe kubhala mapasi mambidi—i ku mabhuku a Pedro wo khata ni wa wumbidi. Pedro a huhutetwe kubhala mapasi akwe mbimo yi Makristu kulowe ma nga txi ‘manana ni siduko.’ (1 Pedro 1:6) Vaprofeti va makuhu va txi zama kugondisa tigondo ta makuhu ni mahanyelo a nzambwa ka Makristu mabanzani. (2 Pedro 2:1, 2, 14) Makristu ya ma nga txi zumba Jerusalema ma di na wonisana “ni magwito a sotshe simaha,” i ku ti to Varoma va ndi na hoxota Jerusalema ni dithepele da kona. (1 Pedro 4:7) Mapasi a Pedro ma vhuni Makristu kuwona nzila yi ma di no simama ma di thembekile ngu yona, ni kutilulamisela ku ta kuwonisana ni sikarato si si ndi no londisa. w23.09 26 ¶1-2

Kufana ni Jesu, hi gonda kuengisa ka siemo so karata. Ngu txikombiso, mbimo si yi nga khata COVID-19, mbimo yi hi nga kombelwa kuema kuya mitshanganoni ni kutxhumayelani, ina ti ku karatete kuengisa? Ngu toneto kuengisa kwako ku ku vhikete ni ku kuvhuna ku kuva ni wumwewo dibanzani ni ku tsakisa Jehovha. Hotshethu konku hi lungekile kuengisa txileletelo txihi ni txihi hi no txi mana ka xanisa ya hombe. Kuengisa mikongomiso yoneyo ti na hulukisa wutomi wathu! (Jobe 36:11) Hi sawula kuengisa Jehovha ku khata nguku ha mranda ni ku hi lava ku mtsakisa. (1 Joh. 5:3) Kha hi na ku sikota ku tshumetela Jehovha totshe ti a nga hi mahela. (Mas. 116:12) Hi engisa Jehovha ni va va thangelako hagari kwathu. Hi txi engisa, hi kombisa ti to hi ni wutxhari. Jehovha wa tsaka mbiluni kwakwe ngaku hi di ni wutxhari.—Mav. 27:11. w23.10 11 ¶18-19

Ina u to ko va ni lungelo yo ngelozi yi womba-womba ni nawe, ina u ti na engisela ti yi ti wombako kani? Ngu ditshuri nyamsi ngelozi ya womba-womba ka “yotshe mifumo mwendo otshe matiko, totshe tixaka, totshe tidimi ni votshe vathu.” Yi womba txani ngelozi? “Thavani Txizimu mi txi pfalisa . . . Khozelani awule a nga maha nzuma ni mafu.” (Mtu. 14:6, 7) Jehovha ngene Txizimu txa ditshuri atxi vathu votshelele va fanelako ku txi khozela. Hi nga kombisa kubonga Jehovha ngu ku a nga hi ninga lungelo ya lisima yo mu khozela ka dithempele dakwe da moya! Dithempele da moya hi nga nyumba yo kari. Malulamiselo a Jehovha kasi ku ningela wukhozeli wo sawuleka wu seketelwako ka digandelo da mterulo wa Jesu. Mpostoli Paulo a txhamusete malulamiselo oneyo ka dipasi di a nga bhalela Makristu o khata a Vahebheru ma nga txi zumba Judheya. w23.10 24 ¶1-2

Ngu 522 a si se ta Kristu, valala va Majudha va sikoti kuemisa mthumo wo wuseta dithepele da Jehovha. Kambe Zakariya a tsanisile Majudha ti to Jehovha a ndina thumisa moya wakwe wo sawuleka kasiku va vhuna ve tsanisela sotshe sikarato. Ngu 520 a si se ta Kristu, Mkoma Dhariyo a tumelete to mthumo wo wuseta dithepele wu simama ni ku va ninga male ni vathu vo ve va vhuna ka mthumo wule. (Ezra 6:1, 6-10) Jehovha a thembisile vathu vakwe to a di na va vhuna ngaku va txi thangetisa mthumo wo wuseta dithepele. (Hag. 1:8, 13, 14; Zak. 1:3, 16) Ngu kutsaniswa ngu vaprofeti, Majudha ma khatile mthumo wo wuseta dithepele ngu 520, ku si se guma 5 wa malembe vona va hetile kuwuseta dithepele. Aku Majudha ma nga thangetisa kudhunda ka Txizimu hambiku ma nga txi wonisana ni sikarato, ona ma amukete txivhuno txa Jehovha. ta wuyelo, vona va khozete Jehovha ngu litsako.—Ezra 6:14-16, 22. w23.11 15 ¶6-7

Vathu va vangi va khala ku nga pfa ku txi wombwa-wombwa ngu Abrahamu, kambe vo ziva tatidotho ngu ngene. Kambe athu hi ziva to tala ngu ngene. Ngu txikombiso, ha ti ziva ti to Abrahamu a dhanwi ku “i tate wa va va kholwako.” (Var. 4:11) Ti nga maha u tiwotisa tiya: ‘Ina ani ni di na sikota kukombisa likholo lo tsana lo fana ni la Abrahamu?’ Ina, ta koteka. Nzila yimwani yo kota kukombisa likholo li Abrahamu a nga li kombisa ngu ku hi gonda ngu txikombiso txi a nga hi siyela txona. Msana ko va adi amukete mkongomiso wa Jehovha, a rurile eya ka wukhalo wa kule ngutu, ni ku kudingana malembe o tala a hanyile ka midhute, ni ku ene a ti ti emisete kuningela mwanana wakwe wo dhundeka Isaake ti to e va digandelo. Totshe tiya ti kombisile ti to Abrahamu ati ni likholo lo tsana ka Jehovha. Ni ku likholo ali Abrahamu a nga ti nalo lo patana ni mithumo li mahile ti to Txizimu txi mtumelela ti to e va mngana wa txona. (Jak 2:22, 23) Jehovha a lava ti to athu kumweko ni nawe hi va vangana vakwe. Ngu toneto, a nga kongomisa Paulo ni Jakobe ti to ve bhala ngu txikombiso txa Abrahamu. w23.12 2 ¶1-2

Anu vanathu vatxisikati, zivani nzila yo womba-womba ni vathu. Nda lisima ngutu ku mkristu e ziva kuwomba womba kwati ni vamwani. Ka mhaka yoneyo mpostoli Jakobe a ningete txialakanyiso txiya ka mapswi ya m’bhalo wa nyamsi. Mbimo yi u riyako nzeve u engisa ti vamwani va ti wombako awe u kombisa “wumbilu” ti ti wombako to wa khatala ngu vamwani. (1 Pedro 3:8) Ngako u si tsaniseki ti to u ti pfisisile ti m’thu a nga ti womba mwendo ati a ti pfisako tona, maha siwotiso ngu nzila ya yinene. Se tihe mbimo yo alakanyisisa u si se simama u womba-womba. (Mav. 15:28) Ti wotise tiya: ‘Ati ni lavako kuwomba ditshuri ni ku ti na mtsanisa? Ina ti na kombisa txixonipho ni wunene?’ Zama kugonda ka vanathu va txisikati ava va riyako kwati nzeve ni kuwomba womba ngu nzila ya wutxhari. (Mav. 31:26) Riya kwati nzeve ka nzila yi va womba-wombako ngu yona. Kuziva ku womba-womba kwati ni vathu ti na kuvhuna ku u va ni vangana va vanene ni kusimama u va ni kurula ni vamwani. w23.12 21 ¶12

Nyamsi Jehovha a nga thumisa maxaka, vangana mwendo madhota kasi ku hi vhuna. Kambe mbimo yi hi wonisanako ni txiemo txo karata hi nga lava ku ti hambanisa ni vamwani. Hi lava kuzumba hokhelela ni ku eto ti tolovelekile. Kambe hi nga txi manisa kutxani txivhuno txa Jehovha? Lwana ni minavelo yo lava kuzumba wekha. Ngako hi txi zumba hokhelela hi khata kuveka mapimo ka sikarato sathu ni ka ti ti hi humelelako. Hi txi zumbela kupimisa ngu toneto, hi nga gwitisa kumaha sisungo so biha. Ditshuri ti to hotshethu mbimo yimwani ha lava mbimo yo zumba hokhelela ngutu-ngutu ngako hi txi lwisana ni txiemo txo karata. Kambe ngako hi txi zumba hokhelela ngu mbimo yo lapha hi nava kule ni vathu va Jehovha a va thumisako kasi ku hi ninga txivhuno. Se, amukela txivhuno txa maxaka, txa vangana vako ni txa madhota. Va woni i di nzila yi Jehovha a yi thumisako kasi ku kukuninga txivhuno.—Mav. 17:17; Isaya 32:1, 2. w24.01 24 ¶12-13

Vanazira va sa fanela kuwila misisi yawe. Eyo i ti nzila yo kombisa ku ti veka hahatshi ngu kupelela ka Jehovha. Kambe ku vite ni mbimo khe Israyeli Vanazira va nga si xoniphwi. Ni ku va si seketelwi ngu vamwani Vaisrayeli. Vanazira va txi lava txibindi txa hombe kasi ku ve sikota kuhetisisa txixambanyo txawe ni kuhambana ni vamwani. (Amosi 2:12) Vathu va ti pfisisa ti to ha hambana ni vamwani nguko hi engisa Jehovha. Athu hi lava txibindi kasi kugela vamwani mthumoni mwendo txikolwani ti to hi Tifakazi ta Jehovha. Mbimo yi txiemo txa mafu yawa txi yako txi bava, tiya masoni ti hi karatela kuhanya ngu matshina a milayo ya Bhiblia ni kubhula ni vamwani ngu mahungu a manene. (2 Tim. 1:8; 3:13) Yotshe mbimo khumbula ti to ‘mbilu ya MKOMA ya tsaka’ mbimo yi hi ku ni txibindi txo ti hambanisa ni va va si mthumeliko.—Mav. 27:11; Mal. 3:18. w24.02 16 ¶7; 17 ¶9

Wona dibanza da Roma a di di ngadi ni vathu vo hambana ngu tixaka. Hagari kwawe ku ti ni Vajudha ava va nga kula va txi londeta Mlayo wa Mosi, kumweko ni va matiko ava va nga ti ni mahanyelo o hambana. Mamwani Makristu i ti tikhumbi, vamwani i ti vathuseki, ti nga maha vamwani hagari kwawe i ti vanyamne va tikhumbi. Se ma ndina si kotisa kutxani kukombisa lirando ni kuhambana ku ku nga ti tiho hagari kwawe? Mpostoli Paulo ava kuzetile a txi khene “amukelanani.” Dipswi di di nga hunduluxelwa di txi kuamukela, di womba kuamukela m’thu ngu manza mambidi to fana ni kuamukela m’thu mtini mwendo kota mngana. Ngu txikombiso, Paulo a gete Filimoni nzila yi a ngadi fanete kuamukela khumbi yi yi dhanwako ku i Onesimu atxi: “Mu amukele.” (Film. 17) Prisila ni Akila va amukete Apolosi, awu a nga si zivi to tala ngu Kristu se vona “va to mteka” ve mtxhamusela ta tinene. (Mith. 18:26) Makristu yawa kha ma tumela to kuhambana ku vanga sikarato hagari kwawe, hahanze keto vona va txi amukelana. w23.07 6 ¶13

Txivangelo txa hombe txo u tiningetela ka Jehovha lirando ali u ku nalo ngu ngene. Lirando lonelo hi nga matipfelo a mbimonyana. Hahanze keto lirando lonelo li seketetwe ka “wuzivi wa kuranda kwakwe” ni “kualakanya kotshe ka moya” i ku ti u nga ti gonda mayelano ni Jehovha ni kuranda kwakwe ti mahako ti to lirando lako ngu ngene liya masoni li kula. (Vakl. 1:9) Gondo yako ya Bhiblia yi ku tsanisekisile ti to 1) Jehovha mbwa ditshuri, 2) Bhiblia dipswi dakwe di nga huhutelwa, ni 3) Ene a thumisa sengeletano yakwe kasi ku maha kudhunda kwakwe. Ava va tiningetelako ka Jehovha va ni wuzivi wa tigondo ta makhato ta Bhiblia ni ku va hanya ngu ku tsimbitisana ni milayo ya mu ka Bhiblia. Vona va maha totshe ti va nga ti kotako kasi kubhulela vamwani ngu ti va ti gondako amu ka Bhiblia. (Mat. 28:19, 20) Lirando lawe ngu Jehovha li engetete, ni ku va lava ku m’khozela ngu mbilu yotshe. Ina u tipfisa toneto? w24.03 4-5 ¶6-8

Abhigayeli a ti txhadhile ni Nabhali, awu Bhiblia yi wombako ti to i ti wa mwamna wo karata wa mithumo yo biha. (1 Sam. 25:3) Ti ha kubasani ti to ti mkaratete Abhigayeli ku hanya ni wamwamna wo nga toneto. Ina Abhigayeli a vite ni mkhanjo wo wila mtxhadho wakwe? Ina, ene awu mani mkhanjo wonewo mbimo yi Dhavhidha ni vathu vakwe va nga txi lava ku ya daya Nabhali ngu ku a nga ti va ruketete. (1 Sam. 25:9-13) Abhigayeli a di tutumile e tumelela ti to Dhavhidha e hetisisa makungo akwe. Kambe ene a kuluvetile e ya womba-womba ni Dhavhidha, e mu kombela kasi ku a si hetisisi makungo akwe o daya Nabhali. (1 Sam. 25:23-27) Nji txani txi nga mu susumetela kumaha toneto? Abhigayeli a ti mu randa ngutu Jehovha, ni ku xonipha matshina a milayo akwe mayelano ni mtxhadho. Ene a txi ti ziva to mtxhadho nji maha txo sawuleka ka Jehovha. Ene a txi mu randa ngutu Jehovha, se eto ti mu susumetete ku e maha totshe ti a nga ti kotako kasi ku hulukisa mwaya wakwe, kupata ni mwamna wakwe. Ene a angute ngu txikuluveta kasi ku vhikela ti to Dhavhidha a si dayi Nabhali. w24.03 16-17 ¶9-10

Ina vanathu va dibanzani kwako va zama ku hehukisa wutomi kasi kumaha ati ti nga engeteleka ka Jehovha? Ina wa ziva majovhem a ya ma kombisako txibindi kasi ku ti hambanisa ni vamwani txikolwani, hambi eto ti txi karata? Ina wa ziva mwanathu awu a lwako kasi kusimama txi di thembekile hambi txi txi wukelwa ngu maxaka? Ti emiseli kumaha totshe ati u nga ti kotako kasi kutsanisa vathu vonevo. Va ndunduzele ngu txibindi txi va txi kombisako ni totshe ti va ti mahako ka mthumo wa Jehovha. (Film. 4, 5, 7) Jehovha wa tiziva ti to athu hi lava ku mtsakisa, ni ti to hi ti emisete kumaha mizamo kasi kuhetisisa kutiningetela kwathu. Ene a hi ninga lisima ngu ku hi ninga mkhanjo wo sawula kukombisa lirando kwakwe. (Mav. 23:15, 16) A hi maheni totshe ti hi nga ti kotako kasi ku hi simama ka mthumo wa Jehovha niku mbimo yotshe hi ti emisela kumaha totshe ti hi nga ti kotako kasi ku mtsakisa. w24.02 18 ¶14; 19 ¶16

Alakanya mbimo yi Jesu a nga khata ngu yona mthumo wakwe wo txhumayela ngu dilembe da 29 E.C. Jesu ni mame wakwe Mariya va ti rambilwe ka mtxhadho khe Kana. Mariya ti nga maha a txi vhunetela ko khatalela ava va nga rambwa. Kambe hagari ka festa vhinya yi gumile. Ngu txikuluveta Mariya a to tsula ka mwanana wakwe atxi ya khene: “Kha va nga ni vhinya.” (Joh. 2:1-3) Se Jesu a mahile txani? A mahile timhaka to xamatisa ngutu i ku kuhindula mati me va “vhinya ya yinene.” (Joh. 2:9, 10) Jesu a di na simama e maha sidiwukiso sasingi mbimo yi a nga ti txhumayela. Ene a mahile sidiwukiso soneso kasi kuvhuna vathu vo tala. Ngu txikombiso ka sidiwukiso simbidi si a nga si maha a dyisile 5.000 wa vavamna, ka tximwani e dyisa 4.000 wa vavamna, se hi txi pata vavasikati ni vanana ava va nga di ho va maha mtengo wo pinda 27.000 wa vathu. (Mat. 14:15-21; 15:32-38) Se ka simahakalo soneso sa simbidi Jesu a tshumete e hanyisa vathu vo tala ava va nga ti lwala.—Mat. 14:14; 15:30, 31. w23.04 2 ¶1-2

Ngako u di pindile ngu ka txiemo txo karata ngutu ka wutomi wako ti nga maha masiku mamwani u di ti pfite u di godhote ngu didhawa da nyama ni da matipfelo. Kufana ni Elija ti nga kukaratela hambi kuwuka ni ku ati u nga ti lavako ngu otela dwe. (1 Vafu. 19:5-7) Athu hi lava txivhuno kasiku hi simama hi di tsani ka mthumo wa Jehovha. Mkoma Dhavhidha a txi woni txivhuno txa Jehovha. Mbimo yi a nga txi wonisana ni sikarato kumweko ni valala vakwe, a gete tiya Jehovha: “Wa ni seketela ngu dianza dako da txinene.” (Mas. 18:35) Ngu mtoloveto Jehovha a thumisa vamwani kasi ku hi ninga txivhuno txi hi txi lavako. Ngu txikombiso, mbimo yi Dhavhidha a nga ti pfa a di gumile mtamo, kuve mngana wakwe Jonathani a nga mpfuxela kasi ku mtsanisa ni ku mninga txivhuno ngu didhawa da matipfelo. (1 Sam. 23:16, 17) Ngu ha kufanako, Jehovha a thumisile Elixa kasi kuvhuna Elija.—1 Vafu. 19:16, 21; 2 Vafu. 2:2. w24.01 23-24 ¶10-12

Jehovha a ni wuha wa hombe. Tifanelo tiya ti kombisilwe ka “wutxhari wa ditshuri,” wu ka Mavingu kapitulo 9 wu fanekiselwako ngu wamsikati. Matimu yawa ma kombisa wamsikati wo fanekisela a di lulamisete sakudya ni vhinya ha mezani. (Mav. 9:2) Ngu kuya ngu mavhersikulo 4 ni 5: “Ene a [fanekiselako wutxhari wa ditshuri] a womba ka vale vo pwata mapimo: ‘Ngonani hi ta dya sakudya.’” Jehovha a lava ti to vanana vakwe ve vhikeleka ni kuva ni wutxhari. Ene kha lavi ti to hi gonda ngu nzila yo panda ni kumaha tiphazamo ati ti no hi maha hi zumbela ku ti sola. Ngu toneto “Avale vo lulama, ene wa va vekela wutxhari wa ditshuri.” (Mav. 2:7) Ngako hi txi thava Jehovha, hi na lava ku mtsakisa. Hi na engisa sialakanyiso sakwe ni ku tsakela ku si thumisa.—Jak. 1:25. w23.06 23 ¶14-15

Hambi hi txi tipfa hi si tikoti kumaha totshe ti hi nga txi ti lava ka mthumo wa Txizimu hi nga tsaniseka to Jehovha wa ninga lisima mizamo yi hi yi mahako yo lava ku mtsakisa. Hi ti zivisa kutxani toneto? Ka timbimo ta Zakariya, Jehovha a rumile mprofeti wakwe ku e maha m’bhoti ngu nzalama ni silivhela ayi yi nga rumelwa ngu va va nga ti sate Bhabhilona. (Zak. 6:11) Mibhoti yiya, yi ndina thuma kota “txialakanyiso txa miningelo yawe yo ti dhundela.” (Zak. 6:14) Hi nga tsaniseka to Jehovha kha na mbi thuka adi divate mizamo yi hi yi mahako kasiku mthumela ka timbimo to karata. Kha ti kanakanisi ti to ka masiku yawa ya magwito, hi na wonisana ni sikarato, ni ku ka timbimo ati ti tako ti nga maha txiemo txi biha ngutu. (2 Tim. 3:1, 13) Kambe kha hi lavi ku karateka. Khumbula mapswi a Jehovha ya a nga gela vathu vakwe ka timbimo ta Hagayi, mbimo yi a nga khene: “Ani ni nani nanu. . . Mi nga thaveni.” (Hag. 2:4, 5) Nathu hi nga tsaniseka to Jehovha ani nathu ngako hi txi maha mizamo yo maha kuranda kwakwe. w23.11 19 ¶20-21

Matimu ya kutandeka ka Pedro ma di thavisilwe ka Bhiblia. Hambiketo ma patilwe kasi ku me va tigondo kwathu. (2 Tim. 3:16, 17) Kugonda ngu wamwamna wuwa a nga ti ni tiphazamo ni matipfelo o fana ni yathu ta hi vhuna kuwona to Jehovha kha emeli ku hi va vo pelela. Ene a lava ti to hi timisela, hi simama hi zama hambi ku hi ku ni ku tandeka. Ngu kutxani i di ta lisima kwathu kutimisela? Hambi msana kova hi di xute kutandeka kwathu ka to kari, hi nga maha tiphazamo. Kambe ha simama hi thumela ka tona kasi ku tshukwatisa. Hotshethu ha womba mwendo kumaha ati ngu msana hi ti solako, kambe ngaku hi si tumeleli ku hi godhola Jehovha a nga hi vhuna ku hi simama hi kula. (1 Pedro 5:10) Wunene wu Jesu a nga wu kombisa ka Pedro hambiku a ngati ni tiphazamo wu nga hi kuzeta ku hi simama hi thumela Jehovha ngu kuthembeka. w23.09 20-21 ¶2-3

Jesu adi hanyisile Lazaro, Nga ha Marta a nga womba ngu kona ka m’bhalo wa nyamsi. Kambe ene a mahile timwani to xamatisa. Ene a thembisile atiya Marta: “ndiyako a na wuka.” A tshumete e m’gela tiya: “Ani ngani kuwuka ni wutomi.” (Joh. 11:23, 25) Ngu ditshuri, Jehovha a ningile mtamo Jesu wo wusa vakufa. Makhatoni a wusile txihoranana txi i ngadi kona kufa. A tshumete e wusa txifanyana ngu ditshiku donedo txi nga fa ngu dona. (Luka 7:11-15; 8:49-55) Kambe, ina ti ndina koteka kuwusa m’thu wu se a ngadi ni 4 wa masiku a di fite, awu mmidi wakwe se wu ngadi khatile kusina? Mariya nene a tsute e hingeta Jesu. Nene a tiya womba mapswi ya ma nga wombwa ngu mkoma wakwe atxi: “Mkoma idi ku awe u ti ti ho ahawa diyangu nga a sa fa.” (Joh. 11:32) Mbimo yi Jesu a nga va wona va txi dila a karatekile ngutu, se ngu kupfela wusiwana vangana vakwe nene a dite. Ene a txi yi pfisisa nzila yi ti pandako ngu yona kufelwa ngu wu u m’dhundako. Ngu toneto ene a di tiemisete kuthavisa txikarato txi txi nga txi va maha ve dila! w23.04 10-11 ¶12-13