Mareferensiya a txibhukwana txa mitshangano ya Mahanyelo a Wukristu
© 2024 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
1-7 KA JULHO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU MASALMO 57-59
Jehovha wa henyela avale va wukelako vathu vakwe
bt 220-221 ¶14-15
“Kala Magemeta-mitshi ka ditiko”
14 Stefani a txhumayete ngu txibindi a si se dawa ngu valala vakwe. (Mith. 6:5; 7:54-60) Ka “livengo la tshofu” a li li nga va ho ka mbimo yile votshe vagondiswa hahanze ka vapostoli va hangalakile veya Judheya ni samariya. Kambe toneto kha ta emisa mthumo wo txhumayela. Filipi a tsute Samariya eya “txhumayela kona Mesiya” se vathu vavangi va ma amukete mahungu a manene. (Mith. 8:1-8, 14, 15, 25) Hahanze keto, Bhiblia yi womba tiya: “Ava va nga ti hangalakile ngu kuxaniswa ku ku nga humelela, mbimo yi Sitefani a nga dawa, va to ya masoni kala veya hoka Fenikiya, ni Kipra ni Antiyokiya, va txi txhumayela Dipswi ka Vajudha dwe. Hambi keto, hagari kwawe, ku ti ni vavamna va Kipra ni va Kirene, avava va nga wulela Antiyokiya, ve womba-womba kambe ni ka Vagriki, ve va txhumayela Evhangeli ya Mkoma Jesu.” (Mith. 11:19, 20) Ka mbimo yoneyo, xanisa yi mahile ti to mahungu a manene me txhumayelwa ka makhalo o hambana-hambana.
15 Ka masiku athu, ku mahekile ti ti fanako ka matiko aya ma nga txi lumba União Soviética. Ngutu-ngutu konamu ka malembe a ma 1950, Tifakazi ta Jehovha ta tingi ti yisilwe Sibéria. Ngu toneto, mahungu a manene ma txhumayetwe ka makhalo amangi ka ditiko dile. Ti sa koteka ku mtalo Tifakazi ta Jehovha ti mana male yi yi nga txi laveka kasi ku ti enda 10.000 wa makilometro kasi ku tiya txhumayela mahungu a manene! Kambe, mfumo wu ti rumete ka makhalo o hambana-hambana. Mwanathu mmwani a wombile tiya: “Ngu ku tsimbila ka mbimo, wukoma wu mahile ti to tikoteka ku vathu vavangi va Sibéria ve gonda ditshuri.”
Tithomba ta moya
“Zumbani mi di tsani, mi si xulwi ngu txilo”
16 Tsanisa mbilu yako. Mkoma Dhavhidha a kombisile nzila yi a nga ti randa ngu yona Jehovha ngu kuembelela a txi: “Mbilu yangu yi tsani awe Txizimu.” (Mas. 57:7) Nathu hi nga tsanisa mbilu yathu ngu ku themba Jehovha ti txi huma mbiluni. (Lera Masalmo 112:7.) Wona nzila yi eto ti nga vhuna ngu yona Bob, awu hi nga bhula ngu ngene makhatoni. Mbimo yi va nga m’gela to va ndi na zumba ni mnoha hafuhi kasi ku ve mthela ngako wu txi laveka, ene a va xamute a txi, mi txo tisa mnoha hawa, ani na huma sibhejela muwa ni tsula ngu txikuluveta. Ngu msana Bob a wombile tiya: “Ka mbimo yile ni singa ni ku kanakana mwendo ku karateka mbiluni kwangu.”
17 Bob a ti tsani nguko a ti ti mahete txisungo a sinzi ku ya sibhejela. Txo khata, ene a ti navela kutsakisa Jehovha. Txa wumbidi, ene a gondile khakwati a ti Bhiblia ni mabhuku athu ya ma nga seketelwa ka Bhiblia ma ti wombako mayelano ni ku xonipha wutomi ni mnoha. Txa wuraru, ene a ti tsaniseka ti to kulondetela mkongomiso wa Jehovha ti ndi na mtisela wuyelo yo mbi na magwito. Nathu hi nga va ni mbilu yo tsana ti singa ni mhaka ni sikarato asi hi nga wonisanako naso.
8-14 KA JULHO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU MASALMO 60-62
Jehovha wa hi vhikela ni ku hi tsanisa
it-21118 ¶7
Txitezi
Ma womba-wombelo o fanekisela. Avale va kombisako likholo ni kuengisa Jehova va mana kuvhikelwa, nga ha Dhavhidha a nga embelela ngu kona a txi: “Awe [Jehovha] u wuthavelo wangu kambe u txitezi txo tsana, atxi txi ni hulukisako ka mlala!” (Mas 61:3) Avale va tumelako txhamuselo ya ditina da Jehovha, va thembako ka ditina donedo ni ku tshumela ve di emela ngu kuthembeka, kha va thavi txilo, nguko: “Ditina da Mkoma dinera do tsana, mlulami a na tutumela ka dona, eya ti khongelela a di txitimwi.”—Mav 18:10; Fananisa ni 1Sa 17:45-47.
it-21084 ¶8
Ditenda
Ka makhalo amangi “ditenda” di txi thuma ka siemo simwani so fanekisela. Ditenda da m’thu i ti wukhalo wo humula ni wo tivhikela ka tiphango ta mtumbuluko. (Gen 18:1) Ngu kona ha ka sihena si si nga ti tolovelekile mayelano ni ku amukela vapfumba, va vhizitanti va ti ni sivangelo so kholwa ti to va ndina amukelwa kwati ni ngu nzila ya txixonipho ka ditenda da m’thu wo kari. Ngu toneto, mbimo yi Mtuletelo 7:15 a womba-wombako ngu “dibutho da hombe” ti to Txizimu, ‘txi na fenengeta ngu ditenda da txona,’ eto ti womba kukhatalelwa ni kuvhikelwa. (Mas 61:3, 4) Isaya a womba-womba ngu malulamiselo aya msikati wa Txizimu, Siyoni, a fanelako ku ma mahela vanana ava a no va navo. A rumwa ku “engetela wukhalo wa ditenda dakwe.” (Isa 54:2) Ngu nzila yoneyo a engetela wukhalo wo vhikeleka para vanana vakwe.
w02 15/4 16 ¶14
Milayo ya Txizimu ya hi wuyelisa
14 Ta thavelela kuziva ti to milayo ya Txizimu kha yi txitxi. Ka timbimo to karata ati hi hanyako ka tona, Jehovha dirigwi do tsana kukhukhela ka kale, kala kupinduka. (Masalmo 90:2) Ene a wombile tiya mayelano ni nene: “Nguko ani Mkoma, kha ni txitxi.” (Malakiya 3:6) Milayo ya Txizimu ayi yi nga bhalwa mu ka Bhiblia, ya thembeka—kha yi fani ni mialakanyo ya vathu ayi yi zumbelako kutxitxa nga lifakanda. (Jakobe 1:17) Ngu txikombiso, ngu kutsimbila ka malembe vaxolisisi va mialakanyo va txi kuzeta ti to vanana ve mimarwa, kambe ngu kutsimbila ka mbimo vamwani va txitxile mialakanyo yoneyo ni kutumela ti to sialakanyiso sawe i ti sa eradhu. Milayo ni mkongomiso wa ditiko diya ka mhaka yiya ya txitxa nga yo pekwa ngu moya yi txi yiswa khe ni kheya. Hambi keto, dipswi da Jehovha kha di txitxi. Se kupinda malembe o tala Bhiblia yi ningelako sialakanyiso mayelano ni kuwunja vanana ngu nzila ya lirando. Mpostoli Paulo a bhate tiya: “Nananu vaveleki, mi nga henyiseni vanana vanu, aniko va kuliseni ngu ku va laya ngu sileleto ni tigondo ta Mkoma.” (Vaefesu 6:4) Ta tsakisa kuziva ti to hi nga themba milayo ya Jehovha nguko yona kha yi txitxi!
Tithomba ta moya
w06 1/6 11 ¶6
Txhamuselo ya mapswi aya ma ku mu ka dibhuku da wumbidi da Masalmo
62:11. Jehovha kha dhependerwi ngu mtamo wa vamwani. Ene ngene txisima txa mtamo wotshe. ‘Mtamo wu lumba ene.’
15-21 KA JULHO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU MASALMO 63-65
“Lirando lako nda lisima ngutu kupinda wutomi”
w01 15/10 15-16 ¶17-18
I mani wu a no hi hambanisa ni lirando la Txizimu?
17 Lirando la Txizimu li ni lisima ngu nzila yihi kwakwo? Ina u tipfa kufana ni Dhavhidha, a nga bhala tiya: “Nguko lirando lako nda lisima ngutu kupinda wutomi! Ni na kudhumisa ngu txisofu txangu ni na ku bonga otshe masiku a kuhanya kwangu; ni na guleta manza angu”? (Masalmo 63:3, 4) Ina txaho txi mafu yawa ma nga hi ningako kupinda kuva ni lirando ni wungana wo thembeka ni Txizimu? Ngu txikombiso, ina kuva ni mthumo wo tihanyisa awu wu hakelako kwati ndatinene ngutu kupinda kuva ni mialakanyo yo thutha ni litsako, i ku ti u ti manako ngu kuva ni wuxaka wa wunene ni Txizimu? (Luka 12:15) Makristu mamwani tilavile ku me sawula kuleka Jehovha mwendo kudawa. Atiya ti humelete ka Tifakazi ta tingi ta Jehovha ka tikampu to xaniswa ka tona ta va Nazi ka Yimbi ya Wumbidi ya Mafu. Vadotho va nga leka Jehovha, vanathu vo tala va sawute kusimama ni lirando la Txizimu ve tiemisela kuwonisana ni lifo ngako toneto ti txi laveka. Ava va simamako va di thembekile ka lirando la Txizimu va nga tsaniseka ti to mbimo yi yi tako va na amukela wutomi wo mbi guma, i ku tximaha txi mafu yawa ma ngo mbi hi ninga. (Marku 8:34-36) Hambi keto, hi nga ti to ko pateka wutomi wo mbi guma dwe, ku ni timwani.
18 Hambi ku ti si koteki kuhanya ngu ha ku si gumiko hi si nga ni Jehovha, zama kualakanyisisa ngu nzila yi wutomi wu ndi no va ngu yona hi si nga ni Mvangi wathu. Wutomi wonewo wu ndi nava wu si na txikongomelo. Jehovha a ningile vathu vakwe mthumo wo tsakisa kasi ku ve wu maha ka masiku yawa o gwita. Ngu nzila yoneyo hi nga tsaniseka ti to mbimo yi Jehovha, M’hetisisi wa hombe wa Sikongomelo, a txo hi ninga wutomi wo mbi guma, hi na gonda hi tshumela hi maha timhaka to tala to xamalisa ni ta lisima. (Ekleziyaste 3:11) Ti si khataliseki ti to hi na gonda timhaka to talisa kutxani ka mbimo yi yi tako, gwita hi no pfisisa “kutshima ka kufuma ni wuzivi ni wutxhari wa Txizimu.”—Varoma 11:33.
“Zivani kubonga ka totshe”
Nda lisima ngutu kubonga Txizimu. Kha ti kana-kanisi to wa khumbula tiningo ta didhawa da nyama ni ta moya ati Jehovha a kuningako. (Dhewut. 8:17, 18; Mith. 14:17) I si nga kukhumbula dwe, zama kulava mbimo yo u alakanyisisa ngu ti Txizimu txi hi mahelako. Kualakanyisisa ngu wuha wa M’vangi wathu ti na kulisa nzila yi u m’bongako ngu yona ni ti u ti wonisako tona a txi kukhatalela.—1 Joh. 4:9.
w15 15/10 24 ¶7
Simama u alakanyisisa ngu timhaka ta moya
7 Ta koteka ku hi lera hi sa maha mizamu, kambe kualakanyisisa ti lava hi ti kosetrata. Wongo wathu wo mbi pelela mbimo yotshe wu wekelela ko maha timhaka ati ti si karatiko. Ngu toneto, mbimo ya yinene yo alakanyisisa i mbimo yi hi nga humula, hi di ka wukhalo wo mbina diguwa ni si tsulupeta. Ka m’bhali wa masalmo, mbimo ya yinene yo alakanyisisa i ti mbimo yi a nga ti m’bhedhuni kwakwe a txi wona ni wusiku. (Mas. 63:6) Jesu a nga ti ni mialakanyo yo pelela a txi yi ziva wuyelo yo alakanyisisa ka makhalo o mbina diguwa.—Luka 6:12.
w09 15/7 16 ¶6
Etetela Jesu—Gondisa ngu lirando
6 Athu ha ti dhunda kuwomba-womba ngu timhaka ati hi ti dhundako. Mbimo yi hi womba-wombako ngu timhaka ati ti tsakisako mbilu yathu ha tsaka ngutu aha ko khohe yathu yi kombisa litsako lonelo. Eto ta tikomba ngutu mbimo yi hi womba-wombako ngu m’thu wu hi mdhundako. Ngu mtoloveto, ha ti vilela kubhulela vamwani ati hi ti zivako mayelano ni m’thu eneyo. Athu ha mndunduzela, ha mdhumisa ni ku m’emela. Hi maha toneto nguko hi lava to vamwani ve mtsakela ni kuwona tifanelo takwe nga ha athu hi ti wonako ngu kona.
Tithomba ta moya
w07 15/11 15 ¶6
Vhuna vamwani ku ve va ni mtamo
Ta hehuka ngutu kukhundumusela nyumba kupinda kuaka ya yiphya. Ditshina donedo do khundumusela ni kuaka da thuma ni ka mabhulo athu. Kota vathu vo mbi pelela, hotshethu ha maha tiphazamo. Mkoma Solomoni a wombile tiya: “Ngu ditshuri kha ku na m’thu wo lulama txitimwi ka mafu, wo maha ta tinene, asi dhukiko e onha.” (Eklesiyaste 7:20) Kha ti karati kuwona tiphazamo ta vamwani ni ku hi khata kuwomba-womba kubiha. (Masalmo 64:2-4) Ngu ha kufanako, kha ti hehuki ku mbimo yotshe hi womba-womba ngu timhaka ati ti akako.
22-28 KA JULHO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU MASALMO 66-68
Jehovha ditshiku ni ditshiku va hi vhuna ka ti hi wonisanako nato
Jehovha a xamulisa kutxani mikombelo yathu?
15 Hi nga mbimo yotshe mikombelo yathu yi xamulwako ngu nzila yo xamatisa. Kambe totshe tixamulo ti hi ti manako, ngu tonti hi ti lavako kasi kusimama hi di thembekile ka Tate wathu wa nzumani. Ngu toneto lavetela tixamulo ta mikombelo yako ka Jehovha. Mwanathu wa txisikati wu a dhanwako ku i Yoko a pfite nga Jehovha kha xamula mikombelo yakwe, se a khatile ku bhaletela totshe ti a nga ti kombela ka Jehovha. Se ku di pindile mbimonyana, adiya tula txikadhernwana txakwe e wonetela totshe ti a ngadi bhate, se a tumbute to Jehovha a ti xamute kutala ka mikombelo yakwe kupata ni yi a ngadi yi divate. Nathu, mbimo yotshe ti lava hi ema hi alakanyisisa ngu nzila yi Jehovha a xamulako ngu yona mikombelo yathu.—Mas. 66:19, 20.
w10 1/12 23 ¶6
Kombisa kukhatala ngu wu a wunjako vanana adi ekha
Jehovha a huhutete ti to kubhalwa tindando to sawuleka, mwendo masalmo, aya vaisrayeli va nga txi embelela ka wukhozeli wawe. Alakanyisisa ngu nzila yi tinoni ni vanana va va nga felwa va nga txi tsaniswa ngu yona mbimo yi va nga txi embelela mapswi o huhutelwa aya ma nga txi va khumbutisa ti to Jehovha i “tate” ni “mlamuli” wawe ni ku a ndina va vhikela. (Masalmo 68:5; 146:9) Nathu hi nga sikota kutsanisa vaveleki ava va wunjako vanana va di vokha. Vona va nga ma khumbula mapswi athu kudingana mbimo yo lapha. Msana kova kudipindile 20 wa malembe, Ruti, a nga wunja vanana adi ekha, a nga txi khumbula ngu mbilu yakwe yotshe txiemo txo kari aha tate wu aku ni experiensiya a nga mgela tiya: “Awe wa va wunja kwati vanana vako vavambidi. Simama u maha toneto.” Ruti a simama e womba tiya: “Mapswi ayale mani tsanisile ngutu.” Ngu ditshuri, “mapswi aya ma thavelelako txisima txa wutomi” ni ku ma nga tsanisa m’thu ngu nzila yo nem hi sa yi emela. (Mavingu 15:4, Sociedade Bíblica Portuguesa) Ina u nga pimisa ngu mhaka yo kari yo kongama ayi u nga ndunduzelako ngu yona m’veleki awu a wunjako vanana adi ekha?
w09 1/4 31 ¶1
Tate wa sikulungu
“I TATE wa sikulungu . . . Kambe m’vhikeli wa tinoni.” (Masalmo 68:5) Mapswi oneyo ma nga huhutelwa ma hi gondisa ti to Jehovha Txizimu, wa khatala ngu silaveko sa sisiwana. Mlayo wu anga ningela ka Vaisrayeli wu kombisa ti to wa khatala ngu vanana ava va nga felwa ngu m’veleki. Ahi xolisiseni dibhuku da Eksodha 22:22-24 aha mapswi aya ma ku “vo felwa ngu vaveleki” ma humelelako kona ngu dikhambi do khata amu ka Bhiblia.
Jehovha a na kuvhuna ti to u humelela
17 Lera Masalmo 40:5. Alakanya ngu va va dhundako msakano wo kwela mimango ku ya hokela tshokani ka wona. Makhambi o tala va ema ha nzila ve wonetela kutshura ka mtumbuluko. Ngu ha kufanako, nawe tihe mbimo yo ema u alakanyisisa ngu nzila yi Jehovha aku vhunako ngu yona ti to u humelela mbimo yi u tsaniselako siduko. Magwito ka ditshiku dimwani ni dimwani ti wotise tiya: ‘Nyamsi Jehovha ani katekisile ngu nzila yihi? Hambiku sikarato si simamako, Jehovha a ni vhunisa kutxani ti to ni humelela?’ Zama kuwona txilo tximwetxo atxi Jehovha a nga txi maha kasiku u humelela.
Tithomba ta moya
w06 1/6 10 ¶5
Txhamuselo ya mapswi aya ma ku mu ka dibhuku da wumbidi da Masalmo
68:18, NM—I ti txani “tiningo ti i ku vathu”? I ti vavamna va va nga ti hagari ka va va nga tekwa ve yiswa wukhumbini ka mbimo yi va ti teka ditko da txithembiso, ava ngu kutsimbila ka mbimo va nga mana siavelo so ya vhuneta Valevhi ka mthumo wawe.—Ezra 8:20.
29 KA JULHO KALA 4 AGOSTO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU MASALMO 69
Simahakalo sa wutomi wa Jesu si wombilwe ngu nzila muni ka Masalmo 69
w11 15/8 11 ¶17
Vona va txi emela Mesiya
17 Mesiya va ndi na mu vengele a sa onha txilo. (Mas. 69:4) Ngu kuya ngu mpostoli Johani, Jesu a wombile tiya: “Idiku ni ti sa thuma hagari kwawe mithumo yi yi nga mbi thumwa ngu mmwani m’thu, nga va si na txionho ni txa tximwetxo: Kambe vona va yi woni, se ve ni vengela ani ni Tate wangu; kasi ku dipswi di, di nga bhalwa Mlayoni kwawe, di txi tatiseka, adi di ku: ‘Va ni vengete walo.’” (Joh. 15:24, 25) Ngu mtolovelo dipswi di di ku “Mlayo” di kombetela ka yotshe mibhalo. (Joh. 10:34; 12:34) Tievhangeli ti tsanisekisa ti to Jesu a vengetwe, ngutu-ngutu ngu vathangeli va wukhongeli wa Txijudha. Hahanze keto, Jesu a wombile tiya: “Ditiko kha di na ku mi vengela, kambe ani da ni vengela, nguko na fakaza ti to mithumo ya dona yi bihile.”—Joh. 7:7.
w10 15/12 8 ¶7-8
Hisekela wukhozeli wa ditshuri
7 Tximahakalo txo kari ka wutomi wa Jesu txi kombisile hakubasani kuhiseka kwakwe. Kuve makhatoni ka mthumo wakwe wo txhumayela hamafuni ngu Pentekoste ya 33 ka nguva yathu. Jesu ni vagondiswa vakwe va tsute Jerusalema ve wona vathu ava va nga ti dithempeleni va txi xavisa “tihomu, tinvuta ni situvani ni va va txitxako timale va di zumbile konamo.” Jesu a angute ngu nzila muni, ni ku vagondiswa vakwe ti va gwesile ngu nzila muni?—Lera Johani 2:13-17.
8 Ati Jesu a nga tiwomba ni ku ti maha ka mbimo yile ti mahile ti to vagondiswa ve alakanya mapswi mamwani a wuprofeti ma nga bhalwa ka masalmo a Dhavhidha: ‘Kukhatalela [kuhisekela] nyumba yako ka ni dya.’ (Mas. 69:9) Ngu kutxani? Nguko ati Jesu a nga ti maha ti ti ni phango ya hombe ni ku ti ndi na mu m’beta txibeheni. Nguko vakoma va dithempele, vaprista ni vamabhalani ngu vona va nga txi tsimbitisa dibhindu adi di nga txi mahwa hale. Ngu kuva Jesu a di gohile makungo awe, adi ti mahile mlala wa va va nga txi thangela wukhongeli wonewo. Nga ha vagondiswa va nga ti wona ngu kona, ‘kukhatala ngu nyumba ya Txizimu’ mwendo kukhatala ngu wukhozeli wa ditshuri ti di hakubasani. Kambe nji txani kuhiseka? Ta hambana ni txikuluveta?
g95 22/10 31 ¶4
Ina kupanda ka matipfelo ku nga daya?
Vamwani va womba ti to kupanda ka hombe ka matipfelo aku Jesu a nga wonisana nako ku mahile ti to efa. Kuprofetilwe tiya ngu ngene: “Siruko si ni bhandisete mbilu, se ni lwala.” (Masalmo 69:20) Ina mapswi yawa hi fanete kuma wona nga ma mahekile ngu ditshuri? Ti nga maha ti di mahekile, nguko maora o gwitisa a kufa ka Jesu ma ve o xaniseka ngutu, ngu didhawa da nyama ni da matipfelo. (Matewu 27:46; Luka 22:44; Vahebheru 5:7) Ni kona mhaka yo aha va nga mbhaya kona ku di humile “mnoha ni mati” i nga va i di vile wuyelo ya ku bhandeka ka mbilu. Kubhandeka ka mbilu mwendo ka phayiphe yo khukhela mbiluni, ti nga theketa mnoha mu ka khana mwendo ka txi txi vhikelako mbilu. Ku txo bhaywa wumwewo wa makhalo onewo ku nga huma so fana ni “mnoha ni mati.”—Johani 19:34.
it-2650
Vhenenu
Mayelano ni Mesiya ku wombilwe ti to a ndi na ningwa “vhenenu” kota sakudya. (Mas 69:21, NM) Eto ti mahekile mbimo yi Jesu a nga ningwa vhinya yo patelwa ni nyongwa na a si se bethelwa ha phandeni, kambe msana ko yi pfa Jesu a yi lambile vhinya yoneyo, ti nga mahako yi di mahetwe kuhungula kupfa kupanda kwakwe. Mbimo yi Matewu (27:34) a nga bhala ngu kuhetiseka ka wuprofeti wonewo, a thumisile dipswi da txigriki adi di ku kho·leʹ (nyongwa), dipswi donedo da maneka ka Septuaginta ya txigriki ka Masalmo 69:21. Kambe ka Evhangeli ya Marku ku womba-wombwa ngu mira (Mar 15:23), se eto ti maha ku pimiswa ti to “vhenenu” mwendo “nyongwa” ku ngava i di “mira.” Timwani ati ti pimiswako ngu ti to vhinya yile ti nga maha yi ti ni nyongwa kumweko ni mira.
Tithomba ta moya
w99 15/1 18 ¶11
Gula mawoko o thembeka u maha mkombelo
11 Vathu va vangi va maha mkombelo ngako va txi lava kukombela txo kari, kambe lirando lathu ngu Jehovha Txizimu li fanete ku hi kuzeta ku hi kombisa kubonga ni ku mdhumisa ka mkombelo awu hi mahako hi di hokha ni wu hi mahako hi di masoni ka vathu. Mpostoli Paulo a bhate tiya: “Mi nga karatekeni ngu txilo, vanathu, aniko mikombelo yanu yi na kombe minavelo yanu ni kubonga kwanu ka Txizimu. Sekoko kuthutha ka Txizimu, kupindako wotshe wuzivi, ku na veketa timbilu tanu ni mialakanyo yanu ngu Kristu Jesu. (Vafilipiya 4:6, 7) Kambe hahanze ko maha mikombelo hi womba kukarateka kwathu dwe, hi fanete kukombisa kubonga ka Jehovha ngu makatekwa a didhawa moya ni didhawa da nyama aya a hi ningako. (Mavingu 10:22) Mbhali wa Masalmo a embelete atxi: “Mningelo wako wa ditshuri ka Txizimu ngu ku txi bonga ni kuxayisa sithembiso si u nga si maha ka Nyatxitimwi.” (Masalmo 50:14) Ka yimweyo ya tidando ta mkombelo wa Dhavhidha yi txi pata mapswi ya ma gwesako mbilu ma ku: “Ni na dhumisa Txizimu txathu ngu tindando; ni na txi pfalisa ngu kubonga.” (Masalmo 69:30) Ina kha ha fanela kumaha ati ti fanako ka mikombelo ayi hi mahako hi di hokha ni yi hi mahako masoni ka vathu?
5-11 KA AGOSTO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU MASALMO 70-72
“Xawutela liveleko li li tako” mayelano ni mtamo wa Txizimu
w99 1/9 18 ¶17
Majovhem, trenarani wusikoti wanu wo pfisisa!
17 Kasi kuvayilela milawu ya sathani ti na lava u zumba u txi wonelela, ni ku mbimo yimwani ti na lava txibindi. Mbimo yimwani u nga tipfa u si vengwi ngu titanga tako dwe, kambe ngu vathu va mafu otshe. Dhavhidha a khongete atxi: “nguko awe, Mkoma, kukhukhela ha wananani kwangu u kuverela kwangu ni themba yangu. U ni gondisile awe Txizimu, kukhukhela ha wananani kwangu se ni ngadi ni txi huwelela sidiwukiso sako.” (Masalmo 71:5, 17) Dhavhidha a ziwa ngu kuva ni txibindi. Kambe atxi sakulete ngu mbimo muni? I di ngadi jovhem! Hambi mbimo yi a nga si se yalwa ni Goliya, Dhavhidha a di kombisile txibindi txa hombe ngu kuvhikela tinvuta ta tate wakwe ngu kudaya ngonyamo ni ursu. (1 Samuel 17:34-37) Hambiketo, Dhavhidha a dhumisile Jehovha ngu kona ha ka txibindi a txi a nga txi kombisa e mdhana ku ‘awe, Mkoma, kukhukhela ha wananani kwangu u themba yangu.’ Ku va Dhavhidha adi themba Jehovha ti mahile ti to e va ni wusikoti wo wonisana ni txikarato tximwani ni tximwani. Nawe ngako u txi themba Jehovha a na kuninga txibindi ni mtamo kasi ‘kuxula ditiko.’—1 Johani 5:4.
g04 8/10 23 ¶3
Hi fanete ku va ñolisa kutxani vanathu ava va nga kula ngu tanga?
Mbhali wa masalmo a mahile mkombelo atxi: “U nga ni tshotshe, kukumbani kwangu; u nga ni leke, ngako ni di gumile mtamo.” (Masalmo 71:9) Txizimu kha txi ‘tshotshi’ malanda a txona o thembeka hambi mbimo yi ona ma ti pfako ma si vhuni txilo mwendo ma di kute ngu tanga. Mbhali wa masalmo a si ti pfi adi tshotshilwe ngu Jehovha, kambe atxi ti ziva ti to adi fanete kuya masoni e themba Jehovha mbimo yi a nga txiya e kula ngu tanga. Jehovha wa kombisa kukhatala ngu vathu vonevo vo thembeka ngu kuva ninga txivhuno ka wutomi wawe wotshe. (Masalmo 18:25) Makhambi a mangi txivhuno txonetxo txita ngu ka vanathu ava i ku Makristu.
w14 15/1 23 ¶4-5
Thumela Jehovha ku si se hoka masiku o karata
4 Ngako awe u di ni malembe o tala a txiperiyensia ti lava u ti wotisa txiwotiso txiya txa lisima: ‘Ni nga maha txani ngu wutomi wangu aku ni ku ngadi ni mtamo?’ Kota mkristu wu aku ni txiperiyensia, u ni mikhanjo ayi vamwani va si ngako nayo. U nga bhulela majovhem ati u nga ti gonda mayelano ni Jehovha. U nga tshumela u tsanisa vamwani ngu siperiyensia sa wena asi u nga si mana ngu kuthumela Txizimu. Mkoma Dhavhidha a mahile mkombelo atxi kombela mikhanjo yoneyo. Ene a wombile tiya: “U ni gondisile awe Txizimu, kukhukhela ha wananani kwangu . . . Se konkuwa, ni nga kumba ni basa misisi, awe Txizimu, u nga ni leke, nguko ni ngadi ni txi na xawutela ka liveleko liya ni ka va va nota, wukoma wako ni mtamo wako.”—Mas. 71:17, 18.
5 U nga mahisa kutxani kasi ku u bhulela vamwani ngu wuzivi awu u nga wu mana ngu kutsimbila ka malembe? Ti ngo txani u ramba majovhem mtini kwako kasi ku u ma tsanisa? Mwendo ku va ramba u tsula navo ka mthumo wo txhumayela kasi ku ve wona litsako ali u ku nalo ngu kuthumela Jehovha? Nga ha a nga womba ku kona Elihu ka timbimo ati ti nga pinda : “Va na womba-wombe vahombe, malembe amangi ma na gondise wutxhari.” (Jobe 32:7) Mpostoli Paulo a kuzetile vanathu va txisikati ava va ku ni txiperiyensia ti to ve tsanisa majovhem ngu mawomba-wombelo ni mahanyelo awe. Ene a wombile tiya: “Vavasikati ava va nga kula va fanete ku va . . . vagondisi va ti i ku ta tinene.”—Tit. 2:3, NM.
Tithomba ta moya
it-1768
Ewufrate
Muhingano wa teritoriyo ayi yi nga avelwa Israyeli. Ka txitumelelanu atxi Txizimu txi nga maha ni Abrahamu txi thembisile kuninga liveleko la Abrahamu ditiko da “kukhukhela mnamboni ka Egipta, kala ka mnambo wa hombe, wa Ewufrate.” (Gen 15:18) Txithembiso txonetxo txi tshumete txi wuyeletwa kuwombwa ka ditiko da Israyeli. (Eks 23:31; Dhew 1:7, 8; 11:24; Jox 1:4) 1 Makronika 5:9 a womba ti to va liveleko la Rhubheni, mbimo yi a nga si se fuma Dhavhidha va akile miti yawe “kala ka txike txa txiwulani, kukhukhela mnamboni ka Efrata.” Se aku Ewufrata ku manekako 800 kilometru u txi enda ngu “wutxani ka Giliyadhi” (1Vak 5:10), eto ti nga maha ti txi txhamusela ti to va liveleko la Rubheni va akile miti yawe wutxani ka Giliyadhi kala mabambe ka txiwula txa Siriya txi tsimbilako kala Ewufrate. (RS yi womba tiya, “kala ka txike txa txiwulani atxi txi yako Ewufrate”; JB, “Txi txiya kala mabambe ka txiwula atxi txi mahako muhingano ni Ewufrate.”) Ti nga maha i di ti to txithembiso txiya txa Jehovha txi hetisekile mbimo yi ku nga txi fuma Dhavhidha ni Solomoni, mbimo yi mihingano ya mfumo wa Israyeli yi nga txi pata mfumo wa Zobha yi hoka ni mambabe ka Ewufrata, ti nga mahako i di ka txienge atxi txi pindako ngu Siriya. (2Sa 8:3; 1Vafu 4:21; 1Mak 18:3-8; 2Mak 9:26) Ngu mhaka ya wuhombe wa kona, makhambi a mangi ku txi dhanwa ti to “Mnambo.”—Jox 24:2, 15; Mas 72:8.
12-18 KA AGOSTO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU MASALMO 73-74
Se hi nga maha txani ngako hi txi bavela ava va si khozeliko Txizimu?
“Jehovha wa hanyisa a vale va si swiko va di ni kuthemba”
14 M’bhali wa Masalmo 73, i ti Mulevhi. Aku i nga ti Mulevhi a ti ni lungelo yo thumela Jehovha dithepeleni. Hambi keto, mbimo yimwani a gumile mtamo. Ngu kutxani? Ene a khatile kubavela vabihi ni va vo tigela, i si nga ngu wubihi wawe, kambe ngu ku va nga ti woneka nga va humelete. (Mas. 73:2-9, 11-14) Vona va ti ti komba nga kha va pwatekelwi ngu txilo, va ti ni tithomba, dihanyo da dinene nem kha va karateki. Aku va nga ti woneka nga va humelela, ti karatile ngutu M’bhali wa Masalmo, aha koza e womba tiya: “Kha ditshuri, kha ta vhuna txilo kubasisa mbilu yangu ni ku va ni manza o basa ka totshe to biha.” Ti ha kubasani ti to ene a ti hafuhi ni kutshwitimuka.
“Jehovha wa hanyisa a vale va si swiko va di ni kuthemba”
15 Lera Masalmo 73:16-19, 22-25. Mulevhi a ti “wulela nyumbani ko sawuleka ka Txizimu.” Ti tikomba ene a ti thuma ni vakhozeli kulowe, se a ti sikota kuxolisisa kwati, kualakanyisisa ni kumaha mkombelo ngu mhaka yiya. Kota wuyelo, ene a khatile kuwona to mapimiselo akwe i ti a wupumbu ni ku a ti khatile kuhambuka, ati ti ndi no mmaha e leka kuthumela Jehovha. Ene a tshumete e wona ti to vabihi va ti tsimbila ka “wukhalo wo rithimuka,” ni ku vona va ndina “guma.” Ene a ti fanete kuva ni mawonelo a Jehovha ti to a si tshumeli e godholiswa ngu vabihi. Ngako a txi maha eto a ndi na tshumela e va ni kudikha ni litsako. Ene a tshumete e womba tiya: “Ha mafuni ani ni navela kuzumba ni [Jehovha] dwe.”
16 Hi gonda txani. Hi nga thukeni hi bavela vabihi ava va wonekako nga va humelete. Litsako lawe nda mbimonyana ni ku kha va na wumangwana wo tsakisa. (Ekl. 8:12, 13) Kubavela ava va wonekako nga va humelete, ti nga hi heta mtamo ni ku ti nga hi tshuketisa kule ni Jehovha. Ngako u txi thuka u ti pfa u txi navela ava va wonekako nga va humelete, maha ati Mulevhi a nga maha. Engisa txialakanyiso txa Jehovha u tshumela u ti pata ni vathu ava va thumelako Jehovha. Ngako u txi teka Jehovha i di wa lisima ka wutomi wako u na mana litsako la ditshuri. U na tshumela u simama ka nzila yi yi yisako ka “wutomi wa ditshuri.”—1 Tim. 6:19.
w14 15/4 4 ¶5
Etetela likholo la Mosi
5 U nga vayilela ngu nzila muni “ku ti tsakisa mbimo ya yidotho ngu kuhanya txionhoni”? U nga divali ti to litsako ali txionho txi li tisako nda mbimo nyana. Ngu maso a likholo wona ti to “ditiko da pinda ni kunavela ka dona.” (1 Joh. 2:15-17) Alakanyisisa ngu wumangwana wa vaonhi ava va si hundukiko. Vona va ka “wukhalo wo rithimuka . . . Ngu txidhukisa va na fuviswa!” (Mas. 73:18, 19) Ngako u txi thuka u txi dukwa kumaha txionho ti wotise tiya: ‘Ngu wuhi wumangwana awu ni wu lavako?’
w13 15/2 25-26 ¶3-5
U nga tumeleli txilo txi ku tsivela kuamukela wudhumo wa Txizimu
3 Mbhali wa masalmo a kombisile themba ya ti to Jehovha a di na mvhikela ngu diwoko dakwe da txinene ni ku mu amukela kudhumiswani kwakwe. (Lera Masalmo 73:23, 24.) Jehovha ati maha ngu nzila muni toneto? Ene a dhumisa malanda akwe o ti veka hahatshi ngu tinzila to tala. Jehovha wa va katekisa ngu ku va maha ve pfisisa kudhunda kwakwe. (1 Vak. 2:7) Ava va gondako Dipswi dakwe ni ku di engisa wa va dhumisa ngu ku va ni wuxaka wo tsana nayo.—Jak. 4:8.
4 Jehovha a tshumela e ninga malanda akwe thomba ya wudhumo wa mthumo wa wukristu. (2 Vak. 4:1, 7) Mthumo wonewo wu tisa wudhumo. A vale va thumisako lungelo kasi kudhumisa Jehovha ni kuwuyelisa vamwani, Ene a themisa tiya: “Ni na dhumisa ava va ni dhumisako.” (1 Sam. 2:30, NM) Avava va dhumiswa ngu kuva ni ditina da dinene masoni ka Jehovha ni ku va ni nduma ya yinene masoni ka vamwani vakhozeli va Txiximu.—Mav. 11:16; 22:1.
5 Kuwombwa txani ngu wumangwana wa avale va ‘thembako MKOMA ve londeta tinzila takwe’? Vona va ni themba ya ti to: ‘Ene [Jehovha] a na va guleta e va ninga mafu yawa me maha thomba yawe. Vona va na ti wona ngu maso awe mbimo yi va no fuviswa vabihi.’ (Mas. 37:34) Vona va emela kuamukela wudhumo wa hombe awu wu si fananiswiko ni txilo i ku kumana wutomi wo mbi guma.—Mas. 37:29.
Tithomba ta moya
it-2240
Levhiyatani
Masalmo 74 yi womba-womba ngu mithumo ya kuhulukisa ya Txizimu ka vathu va txona, ni ku ma vhersikulo 13 ni 14 ma womba-womba ngu nzila yo fanekisela ayi a nga txhatxhisa ngu yona Vaisrayeli ka va Egipta. Ahawa dipswi da Txihebheru adi di nga hunduluxelwa di txi “vamwamilambo va linene [Heb., than·ni·nimʹ, plural of tan·ninʹ]” da thumiswa ngu nzila yi yi fanako ni “Levhiyatani,” ni ku kubhandiselwa ka msungo wa Levhiyatani ti nga maha ku txi wombwa kuganyatwa ka Faro kumweko ni dibutho dakwe nga ha ti nga kombiswa ngu kona ka Eksodha. Ka mabhuku o kari ya txiaramaiko ma womba ti to “mitamo ya Faro” hahanze ko “misungo ya Levhiyatani” (Wona Eze 29:3-5 aha Faro a fananiswako ni “mwamilambo wa hombe” hagari ka mnambo wa Nilu; ni Eze 32:2.) Isaya 27:1 a thumisa levhiyatani (LXX, “dragoni”) kota txikombiso txa mfumo, msengeletano wo kari wa mafu otshe wu fumwako ngu m’thu wu a dhanwako “mnyoka” mwendo “dragoni.” (Mtu 12:9) Wuprofeti mbwa kuwusetwa ka Israyele, ni ku kasi ku Jehovha e “tsayisa” levhiyatani kupateka ni Bhabhilona. Ni ti to mavhersikulo 12 ni 13 ma tshumela me womba-womba kambe ngu Asiriya ni Egpita. Ngu toneto, Levhiyatani ti ti komba ku txi wombwa msengeletano mwendo mfumo wa mafu awu wu wukelako Jehovha ni vakhozeli vakwe.
19-25 KA AGOSTO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU MASALMO 75-77
Ngu kutxani u sa fanela ku va m’thu wo tigela?
Ina wa kuwona kuhambana hagari ka vathu?
4 Msana ko va Paulo a di wombile ti to va vangi va ndina va vo tiranda ni vo randa male, ene a engetete ti to vathu va ndina va va ku ti mahisa, va ku ti kulisa ni vo tiguleta. Vathu vo nga toneto va pimisa ti to vona mba lisima kupinda vamwani ngu mhaka ya ti va ti mahako, asi va ku naso mwendo txiemo txawe. Vona va maha totshe ti to ve kota kudhumiswa ngu vathu. Txigondi tximwani txi wombile tiya ngu m’thu wo nga toneto: “Ka mbilu yakwe ku ni txiluvelo txa txidotho a ha a khizamako e ti khozela apuni.” Phela hambi va va ti guletako va nyenyezeka va txi wona m’thu mmwani a txi ti kulisa.
5 Bhiblia yi womba ti to Jehovha wa nyenya “maso o ti guleta.” (Mav. 6:16, 17) Ngu toneto, ku tiguleta kumaha m’thu e va kule ni Txizimu. (Masalmo 10:4) Kutiguleta i fanelo ya Sathani. (1 Tim. 3:6) Atxi txi pandisako, ngu ti to hambi malanda mamwani a Jehovha ma ti guletile. Ngu txikombiso, Mkoma Uziya wa ni Judha a ti thembekile malembe o tala. Kambe Bhiblia yi khene: “Mbimo yile ene a nga wona ti to wukoma wakwe wu tsani, mbilu yakwe yi to khata kutikulisa, e ndaka Mlayo wa MKOMA Txizimu txakwe.” Uziya a to wulela dithepeleni e hisa dibaselo, i ku ti a nga sa fanela ku timaha. Ngu kutsimbila ka mbimo Mkoma Ezekiya nene a khatile ku tiguleta, kambe a gwitile e ti veka hahatshi.—2 Mak. 26:16; 32:25, 26.
w06 15/7 11 ¶2
Txhamuselo ya mapswi aya ma ku mu ka dibhuku da wuraru ni da wu mune da Masalmo
75:4, 5, 10—Di txhamusela txani dipswi “litxheho”? Litxheho la txihari ditxhari da mtamo. Ngu toneto dipswi “litxheho” di fanekisela mtamo. Jehovha a ‘guleta titxheho ta malanda akwe,’ eva guleta, se e ‘saha titxheho ta vabihi.’ Ha alakanyiswa ku ‘kha ha fanela kuguleta titxheho tathu’ mwendo kwa mbi va ni moya wa ku ti guleta ni kutigela. Aku i ku Jehovha a ‘abanisako’ siavelo sa wutixamuleli mabanzani, hi fanete ku si wona si txi ta ngu kwakwe.—Masalmo 75:7.
Tithomba ta moya
w06 15/7 11 ¶3
Txhamuselo ya mapswi aya ma ku mu ka dibhuku da wuraru ni da wu mune da Masalmo
76:10—I ngu nzila muni “kuhenya ka m’thu” ku nga dhumisako Jehovha? Mbimo yi Txizimu txi tumelelako ti to vathu ve hi wukela ngu ku hi ku malanda a txona, eto ti nga va ni wuyelo ya yinene. Txikarato tximwani ni tximwani hi nga wonisanako natxo txi nga hi gondisa ngu nzila yo kari. Jehovha a tumelela ti to hi xaniseka ngako kuxaniseka koneko ku txi na hi gondisa to kari. (1 Pedro 5:10) ‘Kuhenya ka mthu kumaha ti to Txizimu txi ti dhumisa.’ Se i di ti to ha xaniseka aha koza ti lava hi fa? Eto ni tona ti nga dhumisa Jehovha, nguko a va va hi wonako hi txi tsanisela ngu kuthembeka ti nga maha ve dhumisa Txizimu.
26 KA AGOSTO KALA 1 KA SETEMBRO
TITHOMBA TA MU KA DIPSWI DA TXIZIMU MASALMO 78
Kwa mbi thembeka ka Vaisrayeli, txialakanyiso kwathu
w96 1/12 29-30
Ngu kutxani hi di fanete “Kualakanya timhaka ti ti nga pinda ta kale”
Txa kwa mbi tsakisa Vaisrayeli makhambi a mangi va wete ka txionho txo zumbela kudivala. I ve yihi wuyelo? “Va to tshumelela msana, ve duka Txizimu; kambe va kanakanile ngu wo Sawuleka wa ka Israyeli. Va ti si alakanyi mtamo wa txona, wa ditshiku dile txi nga va hulukisa ka valala.” (Masalmo 78:41, 42) Se vona va gwitisile kulekwa ngu Jehovha ngu mhaka yo zumbela kudivala sileleto sakwe yotshe mbimo.—Matewu 21:42, 43.
Txikombiso txa txinene txi vekilwe ngu mbhali wa masalmo awu a nga khene: “Mkoma, ani na alakanya simaho sako so xamalisa; na alakanya sidiwukiso si u nga si maha kale. Ni na alakanya yotshe mithumo yi u nga yi maha ni womba-womba ngu sidiwukiso sako.” (Masalmo 77:11, 12) Hi txi alakanyisisa ngu mthumo wo thembeka wa mbimo ayi yi nga pinda ni simaho sa Jehovha sa lirando, ti na hi ninga mkuzeto awu wu lavekako ni ku hi tsanisa. Hahanze keto, ngako hi txi ‘alakanya timhaka ati ti nga pinda’ eto ti nga hi vhuna kuhungula kuthava ni ku hi susumetela kumaha totshe ati hi nga ti kotako kasi ku hi tsanisela ni kuthembeka.
w06 15/7 17 ¶16
Vayilela ‘ku ngungurukela’
16 Kungungurukela ku hi maha hi veka mapimo kwathu ni ka sikarato sathu, hi divala makatekwa ya hi ku nawo kota Tifakazi ta Jehovha. Kasi ku hi xula moya wo zumbela ku ngurangura ti lava hi khumbula makatekwa aya hi ku nawo. Ngu txikombiso, mmweyo ni mmweyo wathu a ni lungelo yo dhanwa ngu ditina da Jehovha. (Isaya 43:10) Hi nga sakulela wuxaka wa wunene nayo ngu kuwomba-womba ni ‘Muengisi wa mikombelo’ yotshe mbimo. (Masalmo 65:2; Jakobe 4:8) Wutomi wathu wu ni txikongomelo txa ditshuri nguko ha pfisisa ti to Jehovha ani fanelo yo fuma kota Mkoma ni ku ha ti ziva ti to hi ni lungelo yo simama hi kombisa wuthembeki wathu ka Txizimu. (Mavingu 27:11) Hi nga pateka mbimo yotshe ka mthumo wo txhumayela mahungu a manene a Mfumo. (Matewu 24:14) Kuva ni likholo ka digandelo da mterulo da Jesu Kristu ti hi maha hi va ni livhalo lo basa. (Johani 3:16) Hi ni makatekwa oneyo ti si nga ni mhaka ni sikarato asi ti lavako hi si timisela.
w11 1/7 10 ¶3-4
Ina Jehovha ani matipfelo?
Mbhali wa masalmo a womba tiya: “Nzikhati singahi va nga eyisa Txizimu txiwulani!” (Vhersikulo 40) Vhersikulo ayi yi londiselako yi womba tiya: “Va to tshumelela msana, ve duka Txizimu.” (Vhersikulo 41) Wona ti to mbhali a txhamusela nzila yo wuyeletela kuduka Txizimu. Ni ku kha ta teka mbimo yo lapha kasi ku mahanyelo onewo o biha me humelela. Ma khatile txiwulani msana ka ku va va di txhatxhilwe khe Egipta. Vathu va khatile kungungurukela ve womba ti to ina Txizimu txi di ni wusikoti wo va khatalela ni ku ina txi di tiemisete kumaha toneto. (Mitengo 14:1-4) Direferensiya do kari da vahunduluxeli va Bhiblia di womba ti to mapswi aya ma ku “va eyisile Txizimu” ma nga hunduluxelwa ma txi ‘va bangisile timbilu tawe masoni ka Txizimu’ mwendo va txi ‘kha hi txi lavi Txizimu.’ Hambi keto, Jehovha ngu kona ha ka wuxinji a divalela vathu vakwe mbimo yi va nga txi kombisa ku ti sola. Kambe vona va txi tshumela ve maha tona ti ta timweto ve eyisa Txizimu, va txi zumbela kumaha toneto.—Masalmo 78:10-19, 38.
Jehovha a txi tipfisa kutxani mbimo yi va nga txi zumbela ku mu eyisa? Vhersikulo 40 yi womba tiya: “Va txi txi pandisa mbilu.” Wumwani wuhunduluxeli wu womba ti to vona va txi mu ‘henyisa.’ Direferensiya dimwani da Bhiblia di txhamusela tiya: “Txhamuselo hawa ngu ti to mahanyelo a Vahebheru i ti o maha khakwenye kasi kupfisa kupanda Jehovha, kufana ni mwanana awu asi engisiko e tshumela e va mxanzuki.” Kufana ni mwanana awu asi engisiko a pfisako kupanda vaveleki vakwe, Vaisrayeli ava va nga xanzuka “va pfisile kupanda Msawuleki wa Israyeli.”—Vhersikulo 41.
Tithomba ta moya
w06 15/7 11 ¶4
Txhamuselo ya mapswi aya ma ku mu ka dibhuku da wuraru ni da wu mune da Masalmo
78:24, 25—Ngu kutxani manna wu txi dhanwa to i “fulaho ya nzumani” ni “sakudya sa tingelozi”? Kha ti ngaho ni ta timweto ka mapswi yawa ti txhamuselako ti to manna i ti sakudya sa tingelozi. I ti “fulaho ya nzumani” ngu kuva si nga txita ngu nzumani. (Masalmo 105:40) Nga ha tingelozi ti zumbako nzumani, mapswi aya ma ku “sakudya sa tingelozi” ti nga maha ma txi txhamusela ti to manna wu txi ningelwa ngu Txizimu atxi txi ku nzumani. (Masalmo 11:4) Ti nga maha kambe i di ti to Jehovha atxi thumisa tingelozi kasi kuningela manna ka Vaisrayeli.