DANIEL

1 Sa ikatulong tuig sa pagmando ni Haring Jehoiakim+ sa Juda, si Haring Nabucodonosor sa Babilonya miadto sa Jerusalem ug gilikosan kini.+ 2 Sa ulahi gitugyan ni Jehova sa iyang kamot si Haring Jehoiakim sa Juda,+ apil ang ubang gamit sa balay* sa matuod nga Diyos, ug iyang gidala kini sa yuta sa Sinar*+ sa balay* sa iyang diyos. Ang mga gamit iyang gibutang sa tipiganag bahandi sa iyang diyos.+

3 Unya gisugo sa hari si Aspenaz nga pangulong opisyal sa iyang palasyo sa pagdalag mga Israelinhon,* apil kadtong naay harianon ug halangdong kagikan.+ 4 Kinahanglan nga sila mga batan-on* nga walay depekto, maayog barog, maalamon, may kahibalo ug katakos sa pag-ila,+ ug makaalagad sa palasyo sa hari. Tudloan niya sila sa mga sinulat ug sa pinulongan sa mga Caldeanhon. 5 Dugang pa, ang hari naghatag kanilag rasyon sa pagkaon kada adlaw gikan sa laming mga pagkaon sa hari ug sa bino nga iyang ginainom. Bansayon* sila sulod sa tulo ka tuig, ug human niana sila mag-alagad sa hari.

6 Apil kanila ang pipila sa tribo* ni Juda: si Daniel,*+ Hananias,* Misael,* ug Azarias.*+ 7 Ug ang pangunang opisyal sa palasyo naghatag nilag ngalan;* si Daniel ginganlan niyag Beltesazar,+ si Hananias ginganlag Sadrak, si Misael ginganlag Mesak, ug si Azarias ginganlag Abednego.+

8 Apan si Daniel determinado sa iyang kasingkasing nga dili hugawan ang iyang kaugalingon sa laming mga pagkaon o sa bino nga ginainom sa hari. Busa iyang gihangyo ang pangunang opisyal sa palasyo nga tugotan siya aron dili niya mahugawan ang iyang kaugalingon. 9 Ug gipahinabo sa matuod nga Diyos nga paboran* ug kaluy-an si Daniel sa pangunang opisyal sa palasyo.+ 10 Apan ang pangunang opisyal sa palasyo miingon kang Daniel: “Nahadlok ko sa akong ginoong hari, nga maoy nagbuot sa inyong pagkaon ug ilimnon. Unsaon na lang kon makita niya nga dili mo himsog kon itandi sa mga batan-on* nga kaedad ninyo? Makasala ko* sa hari tungod ninyo.” 11 Apan giingnan ni Daniel ang magbalantay nga giasayn sa pangunang opisyal sa palasyo sa pag-atiman kang Daniel, Hananias, Misael, ug Azarias: 12 “Palihog, sulayi ang imong mga sulugoon sa 10 ka adlaw. Gulay lang ang ipakaon ug tubig lang ang ipainom kanamo; 13 unya itandi ang among hitsura sa hitsura sa mga batan-on* nga nagakaon sa laming pagkaon sa hari, ug buhata sa imong mga sulugoon ang sumala sa imong makita.”

14 Busa misugot siya sa ilang hangyo ug gisulayan sila sa 10 ka adlaw. 15 Human sa 10 ka adlaw mas maayo silag hitsura ug mas himsog* kay sa tanang batan-on* nga nagakaon sa laming mga pagkaon sa hari. 16 Busa ginakuha sa magbalantay ang ilang laming mga pagkaon ug bino ug ginahatagan silag mga gulay. 17 Ug kining upat ka batan-on* gihatagan sa matuod nga Diyos ug kahibalo ug lawom nga pagsabot sa tanang matang sa sinulat ug kaalam; ug si Daniel gihatagag pagsabot sa tanang matang sa panan-awon ug damgo.+

18 Pagkahuman sa panahon nga gitakda sa hari,+ gidala sila sa pangunang opisyal sa palasyo sa atubangan ni Nabucodonosor. 19 Dihang nakigsulti ang hari kanila, walay usa nila nga parehas kang Daniel, Hananias, Misael, ug Azarias;+ ug nagpadayon sila sa pag-alagad atubangan sa hari. 20 Dihang ang hari mangutana kanila bahin sa usa ka butang nga nagkinahanglag kaalam ug pagsabot, iyang makita nga sila 10 ka pilo nga mas maayo kay sa tanang salamangkerong saserdote ug diwatahan+ sa tibuok niyang gingharian. 21 Ug si Daniel nagpabilin didto hangtod sa unang tuig sa pagmando ni Haring Ciro.+

2 Sa ikaduhang tuig sa pagmando ni Nabucodonosor, naa siyay mga damgo, ug siya* nasamok pag-ayo+ maong dili siya makatulog. 2 Busa ang hari nagsugo nga tawgon ang mga salamangkerong saserdote, diwatahan, barangan, ug mga Caldeanhon* aron sultihan ang hari sa iyang mga damgo. Busa sila nangabot ug mitindog atubangan sa hari.+ 3 Unya ang hari miingon kanila: “Naa koy damgo, ug nasamok ko* kay gusto nakong mahibaloan kon unsa ang akong gidamgo.” 4 Ang mga Caldeanhon miingon sa hari sa pinulongang Aramaiko:*+ “Oh hari, mabuhi unta ka hangtod sa hangtod. Sultihi ang imong mga alagad sa imong damgo, ug sultihan ka namo sa kahulogan niini.”

5 Ang hari miingon sa mga Caldeanhon: “Kini ang akong desisyon: Kon dili ninyo masulti ang akong damgo ug ang kahulogan niini, putolputolon mo, ug ang inyong mga balay himoong publikong mga kalibangan.* 6 Apan kon inyong isulti ang damgo ug ang kahulogan niini, makadawat mog mga regalo ug ganti ug dakong pasidungog gikan kanako.+ Mao nga sultihi ko sa damgo ug sa kahulogan niini.”

7 Sila miingon sa ikaduhang higayon: “Oh hari, palihog isulti sa imong mga sulugoon ang imong damgo, ug sultihan ka namo sa kahulogan niini.”

8 Ang hari miingon: “Nahibalo ko nga nagpadugaydugay mo, kay nahibalo mo sa akong desisyon. 9 Kon dili ninyo isulti kanako ang damgo, usa ray silot ninyong tanan. Apan nagkasabot mo nga sultihan kog bakak ug sayop, ug naglaom mo nga mausab ang akong hunahuna. Mao nga sultihi ko sa damgo, ug akong mahibaloan nga makasulti mo sa kahulogan niini.”

10 Ang mga Caldeanhon miingon sa hari: “Walay tawo sa yuta ang makahimo sa gisugo sa hari, kay wala pay halangdong hari o gobernador ang nangayog sama niana sa bisan kinsang salamangkerong saserdote o diwatahan o Caldeanhon. 11 Lisod ang gipangayo sa hari, ug walay bisan kinsang buhi ang makasulti niana sa hari gawas sa mga diyos, nga wala magpuyo uban sa mga tawo.”*

12 Busa ang hari nasuko pag-ayo ug nagsugo nga patyon ang tanang maalamong tawo sa Babilonya.+ 13 Dihang napagawas na ang mando ug pamatyon na ang maalamong mga tawo, gipangita sab nila si Daniel ug ang iyang mga kauban aron patyon.

14 Niadtong higayona si Daniel maalamon ug maampingong nakigsulti kang Ariok nga pangulo sa mga bantay sa hari, nga miadto aron patyon ang maalamong mga tawo sa Babilonya. 15 Gipangutana niya si Ariok nga opisyal sa hari: “Nganong nagpagawas man ang hari ug pintas kaayo nga mando?” Gisultihan ni Ariok si Daniel sa nahitabo.+ 16 Busa si Daniel miadto sa hari ug mihangyo nga hatagan siyag panahon aron iyang masulti sa hari ang kahulogan sa damgo.

17 Unya si Daniel miuli sa iyang balay ug gisultihan ang iyang mga kauban nga si Hananias, Misael, ug Azarias bahin sa maong butang. 18 Iyang gihangyo sila nga mag-ampo alang sa kaluoy sa Diyos sa langit bahin niini nga tinago, aron dili mamatay si Daniel ug ang iyang mga kauban apil sa ubang maalamong tawo sa Babilonya.

19 Unya ang tinago gipadayag kang Daniel pinaagig panan-awon panahon sa gabii.+ Busa gidayeg ni Daniel ang Diyos sa langit. 20 Si Daniel miingon:

24 Unya si Daniel miadto kang Ariok, nga maoy gisugo sa hari sa pagpatay sa maalamong mga tawo sa Babilonya,+ ug miingon: “Ayawg patya ang bisan kinsang maalamong tawo sa Babilonya. Dad-a ko atubangan sa hari, ug akong isulti sa hari ang kahulogan sa damgo.”

25 Gidala dayon ni Ariok si Daniel atubangan sa hari ug miingon: “Naa koy nakit-ang binihag gikan sa Juda+ nga makasulti sa kahulogan sa damgo sa hari.” 26 Ang hari miingon kang Daniel, nga ginganlag Beltesazar:+ “Masulti ba gyod nimo ang akong damgo ug ang kahulogan niini?”+ 27 Si Daniel mitubag sa hari: “Walay tawong maalamon, diwatahan, salamangkerong saserdote, ug astrologo nga makahimo sa pagsulti sa hari bahin sa tinago nga iyang gipangutana.+ 28 Apan naay Diyos sa kalangitan nga Tigpadayag sa mga tinago,+ ug iyang gipahibalo kang Haring Nabucodonosor kon unsay mahitabo sa kaulahiang bahin sa mga adlaw. Mao ni ang imong damgo, ug kini ang mga panan-awon nga imong nakita samtang naghigda ka sa imong higdaanan:

29 “Kon bahin nimo, Oh hari, nagdamgo ka* diha sa imong higdaanan kon unsay mahitabo sa umaabot, ug ang Tigpadayag sa mga tinago nagpahibalo nimo kon unsay mahitabo. 30 Kon bahin kanako, kini nga tinago gipahibalo kanako dili tungod kay mas maalamon ko kay kang bisan kinsa, kondili aron isulti ngadto sa hari ang kahulogan sa damgo aron imong mahibaloan kon unsay naa sa imong hunahuna.+

31 “Oh hari, nagtan-aw ka ug nakakitag dako kaayong estatuwa.* Kini nga estatuwa, nga dako ug hayag kaayo, nagtindog sa imong atubangan, ug ang hitsura niini makahadlok kaayo. 32 Ang ulo sa estatuwa puro nga bulawan,+ ang dughan ug mga bukton niini plata,*+ ang tiyan ug ang mga paa niini tumbaga,*+ 33 ang mga bitiis niini puthaw,+ ug ang mga tiil niini may parte nga puthaw ug may parte nga kulonon.*+ 34 Nagpadayon kag tan-aw hangtod nga naay bato nga gitabas, apan dili pinaagi sa mga kamot sa tawo, ug kini miigo sa estatuwa diha sa mga tiil niini nga puthaw ug kulonon ug midugmok niini.+ 35 Niadtong tungora ang puthaw, kulonon, tumbaga, plata, ug bulawan nadugmok tanan, ug kini nahisamag tahop sa giokanan sa ting-init, ug gipadpad kini sa hangin maong wala gyoy nabilin nga timaan niini. Apan ang bato nga miigo sa estatuwa nahimong dakong bukid, ug gipuno niini ang tibuok yuta.

36 “Mao to ang damgo, ug karon among isulti sa hari ang kahulogan niini. 37 Ikaw, Oh hari​—⁠ang hari sa mga hari nga gihatagan sa Diyos sa langit ug gingharian,+ gahom, kusog, ug himaya, 38 ug gitugyanan niya sa mga tawo bisag asa sila namuyo, apil ang mga hayop sa kapatagan ug mga langgam sa langit, ug ang gihimo niyang magmamando nilang tanan+​—⁠ikaw mismo ang ulo nga bulawan.+

39 “Apan sunod nimo naay motungha nga laing gingharian+ nga mas ubos nimo; unya mosunod ang lain pang gingharian, ang ikatulo nga mao ang tumbaga, nga magmando sa tibuok yuta.+

40 “Kon bahin sa ikaupat nga gingharian, kini unya lig-on sama sa puthaw.+ Samag puthaw nga magdugmok ug magpulpog sa tanang butang, dugmokon ug laglagon niini kining tanang gingharian.+

41 “Ug sama sa imong nakita nga ang mga tiil ug mga tudlo niini may parte nga kulonon ug may parte nga puthaw, ang gingharian mabahin, pero ang gingharian may pagkagahi tungod sa puthaw, sama sa imong nakita nga ang puthaw naay sagol nga humok nga kulonon. 42 Ug kay ang mga tudlo sa tiil may parte nga puthaw ug may parte nga kulonon, ang gingharian lig-on sa usa ka bahin ug huyang sa laing bahin. 43 Sama sa imong nakita nga ang puthaw naay sagol nga humok nga kulonon, kini masagol sa katawhan;* apan dili kini magtapot, sama ra nga ang puthaw ug ang kulonon dili magtapot.

44 “Sa mga adlaw nianang mga haria ang Diyos sa langit magtukod ug gingharian+ nga dili gayod malaglag.+ Ug kini nga gingharian dili ipasa ngadto sa laing katawhan.+ Dugmokon ug taposon niini kining tanang gingharian,+ ug kini ray mobarog hangtod sa hangtod,+ 45 sama sa imong nakita nga dihay bato gikan sa bukid nga wala tabasa sa kamot sa tawo, ug gidugmok niini ang puthaw, tumbaga, kulonon, plata, ug bulawan.+ Ang Halangdong Diyos nagpahibalo sa hari kon unsay mahitabo sa umaabot.+ Ang damgo tinuod, ug ang kahulogan niini kasaligan.”

46 Dayon si Haring Nabucodonosor mihapa atubangan ni Daniel ug nagpasidungog kaniya. Ug nagsugo siya nga hatagag regalo ug insenso si Daniel. 47 Ang hari miingon kang Daniel: “Sa pagkatinuod ang inyong Diyos maoy Diyos sa mga diyos ug Ginoo sa mga hari ug Tigpadayag sa mga tinago, kay nakahimo ka sa pagpadayag niini nga tinago.”+ 48 Unya gihatagan sa hari ug taas nga posisyon si Daniel ug daghang nindot nga regalo, ug gihimo siyang magmamando sa tanang probinsiya* sa Babilonya+ ug gihimong pangulong prepekto* sa tanang maalamong tawo sa Babilonya. 49 Ug tungod sa hangyo ni Daniel, giasayn sa hari si Sadrak, Mesak, ug Abednego+ ingong mga tigdumala sa mga probinsiya* sa Babilonya, apan si Daniel nag-alagad sa palasyo sa hari.

3 Si Haring Nabucodonosor naghimog estatuwa* nga bulawan nga 60 ka maniko* ang gihabogon ug 6 ka maniko* ang gilapdon. Gipatindog niya kini sa kapatagan sa Dura sa probinsiya* sa Babilonya. 2 Unya si Haring Nabucodonosor nagpadalag mga tawo aron ingnon ang mga satrapa,* prepekto, gobernador, magtatambag, tresurero, maghuhukom, mahistrado, ug ang tanang administrador sa mga probinsiya* nga motambong sa inagurasyon sa estatuwa nga gipatindog ni Haring Nabucodonosor.

3 Busa ang mga satrapa, prepekto, gobernador, magtatambag, tresurero, maghuhukom, mahistrado, ug ang tanang administrador sa mga probinsiya* nagtigom para sa inagurasyon sa estatuwa nga gipatindog ni Haring Nabucodonosor. Ug sila mitindog atubangan sa estatuwa nga gihimo ni Nabucodonosor. 4 Ang tigpahibalo misultig kusog: “Oh mga katawhan nga lainlaig nasod ug pinulongan, kamo gisugo 5 nga inigkadungog ninyo sa tingog sa budyong, plawta, sitara, trayanggulo nga alpa, dekuwerdas nga instrumento, gayta, ug sa ubang instrumento sa musika, kamo kinahanglang mohapa ug mosimba sa estatuwang bulawan nga gipatindog ni Haring Nabucodonosor. 6 Kadtong dili mohapa ug dili mosimba itambog dayon sa nagdilaab nga hudno.”+ 7 Busa pagkadungog sa tanang katawhan sa tingog sa budyong, plawta, sitara, trayanggulo nga alpa, dekuwerdas nga instrumento, ug sa ubang instrumento sa musika, ang tanang katawhan nga lainlaig nasod ug pinulongan mihapa ug misimba sa estatuwang bulawan nga gipatindog ni Haring Nabucodonosor.

8 Nianang panahona may pipila ka Caldeanhon nga miduol sa hari ug giakusahan* ang mga Hudiyo. 9 Sila miingon kang Haring Nabucodonosor: “Oh hari, mabuhi unta ka hangtod sa hangtod. 10 Ikaw, Oh hari, nagsugo nga ang matag tawo nga makadungog sa tingog sa budyong, plawta, sitara, trayanggulo nga alpa, dekuwerdas nga instrumento, gayta, ug sa ubang instrumento sa musika kinahanglang mohapa ug mosimba sa estatuwang bulawan; 11 ug kadtong dili mohapa ug dili mosimba itambog sa nagdilaab nga hudno.+ 12 Apan naay mga Hudiyo nga imong giasayn sa pagdumala sa probinsiya* sa Babilonya: si Sadrak, Mesak, ug Abednego.+ Kining mga tawhana walay pagtahod nimo, Oh hari. Dili sila moalagad sa imong mga diyos, ug dili sila mosimba sa estatuwang bulawan nga imong gipatindog.”

13 Tungod sa grabeng kasuko ni Nabucodonosor, nagsugo siya nga dad-on kaniya si Sadrak, Mesak, ug Abednego. Busa kining mga tawhana gidala atubangan sa hari. 14 Si Nabucodonosor miingon kanila: “Tinuod ba gyod, Sadrak, Mesak, ug Abednego, nga dili mo moalagad sa akong mga diyos,+ ug dili mo mosimba sa estatuwang bulawan nga akong gipatindog? 15 Karon kon madungog ninyo ang tingog sa budyong, plawta, sitara, trayanggulo nga alpa, dekuwerdas nga instrumento, gayta, ug sa ubang instrumento sa musika, ug andam na mong mohapa ug mosimba sa estatuwa nga akong gihimo, maayo. Apan kon dili mo mosimba, itambog dayon mo sa nagdilaab nga hudno. Ug kinsa nga diyos ang makaluwas ninyo gikan sa akong mga kamot?”+

16 Si Sadrak, Mesak, ug Abednego miingon sa hari: “Oh Nabucodonosor, dili na mi motubag nimo bahin niini. 17 Kon itambog gyod mi, ang Diyos nga among gialagaran makaluwas namo sa nagdilaab nga hudno ug sa imong kamot, Oh hari.+ 18 Apan kon dili mi niya luwason, gusto ming mahibalo ka, Oh hari, nga dili mi moalagad sa imong mga diyos o mosimba sa estatuwang bulawan nga imong gipatindog.”+

19 Puwerteng sukoa ni Nabucodonosor kang Sadrak, Mesak, ug Abednego maong nausab ang iyang nawong,* ug nagsugo siya nga painiton ang hudno ug pito ka pilo kay sa naandan. 20 Gisugo niya ang pipila sa iyang banggiitang mga sundalo nga gaposon si Sadrak, Mesak, ug Abednego ug itambog sila sa nagdilaab nga hudno.

21 Busa gigapos sila nga sul-ob pa ang ilang kupo, besti, kalo, ug uban pa nilang besti, ug sila gitambog sa nagdilaab nga hudno. 22 Tungod sa kapintas sa mando sa hari ug sa grabeng kainit sa hudno, ang mga tawo nga nagdala kang Sadrak, Mesak, ug Abednego ang namatay sa nagdilaab nga kalayo. 23 Apan kining tulo ka tawo, si Sadrak, Mesak, ug Abednego, nahulog nga ginapos sa nagdilaab nga hudno.

24 Unya si Haring Nabucodonosor nahadlok ug midalidalig tindog ug miingon sa iyang taas nga mga opisyal: “Di ba tulo ka tawo man ang atong gigapos ug gitambog sa kalayo?” Sila mitubag sa hari: “Oo, Oh hari.” 25 Siya miingon: “Tan-awa! Upat ka tawo ang akong nakita nga naglakaw sa kalayo nga dili ginapos, ug wala sila maunsa, ug ang hitsura sa ikaupat morag anak sa mga diyos.”

26 Si Nabucodonosor miduol sa pultahan sa nagdilaab nga hudno ug miingon: “Sadrak, Mesak, ug Abednego, kamong mga alagad sa Labing Hataas nga Diyos,+ gawas mo! Dali mo diri!” Ug si Sadrak, Mesak, ug Abednego migawas gikan sa kalayo. 27 Ug ang mga satrapa, prepekto, gobernador, ug taas nga mga opisyal sa hari nga nagtigom didto+ nakakita nga wala maunsa sa kalayo ang* lawas niining mga tawhana;+ walay bisan usa ka buhok sa ilang ulo ang nasunog, ang ilang mga kupo wala maunsa, ug bisan ang baho sa kalayo wala motapot kanila.

28 Unya si Nabucodonosor miingon: “Dalayegon ang Diyos ni Sadrak, Mesak, ug Abednego,+ nga nagpadala sa iyang anghel sa pagluwas sa iyang mga alagad. Sila misalig kaniya ug wala mosunod sa sugo sa hari ug andam mamatay* imbes moalagad o mosimba sa bisan kinsang diyos gawas sa ilang Diyos.+ 29 Busa kini ang akong mando: Si bisan kinsang tawo sa lainlaing nasod ug pinulongan nga mosultig daotan batok sa Diyos ni Sadrak, Mesak, ug Abednego putolputolon, ug ang ilang mga balay himoong publikong kalibangan;* kay walay laing diyos nga makahimo sa pagluwas sama kaniya.”+

30 Unya si Sadrak, Mesak, ug Abednego gihatagan sa hari ug halangdong posisyon* sa probinsiya* sa Babilonya.+

4 “Gikan kang Haring Nabucodonosor para sa tanang katawhan nga lainlaig nasod ug pinulongan nga nagpuyo sa tibuok yuta: Magmalinawon unta mo pag-ayo! 2 Malipay kong mopahayag sa mga ilhanan ug sa mga buhat nga gihimo kanako sa Labing Hataas nga Diyos. 3 Pagkakatingalahan sa iyang mga ilhanan, ug pagkagamhanan sa iyang mga buhat! Ang iyang gingharian maoy gingharian nga walay kataposan, ug ang iyang pagmando maoy hangtod sa tanang henerasyon.+

4 “Ako, si Nabucodonosor, nagpuyong malinawon sa akong balay ug nagmauswagon sa akong palasyo. 5 Naa koy damgo nga nakapahadlok nako. Samtang naghigda ko, nakakita kog mga larawan ug panan-awon nga nakapahadlok nako.+ 6 Busa nagsugo ko nga dad-on sa akong atubangan ang tanang maalamong tawo sa Babilonya aron masulti nila kanako ang kahulogan sa damgo.+

7 “Niadtong higayona nangabot ang mga salamangkerong saserdote, diwatahan, Caldeanhon,* ug mga astrologo.+ Pagsaysay nako sa akong damgo, dili nila mahatag ang kahulogan niini.+ 8 Sa kataposan miabot sa akong atubangan si Daniel, nga ginganlag Beltesazar+ base sa ngalan sa akong diyos+ ug nakabaton sa espiritu sa balaang mga diyos,+ ug akong gisulti kaniya ang damgo:

9 “‘Oh Beltesazar nga pangulo sa mga salamangkerong saserdote,+ nahibalo ko pag-ayo nga naa nimo ang espiritu sa balaang mga diyos+ ug walay tinago nga lisod kaayo para nimo.+ Busa pasabta ko sa mga panan-awon nga akong nakita sa akong damgo ug sa kahulogan niini.

10 “‘Sa panan-awon nga akong nakita samtang naghigda ko, dihay kahoy+ sa tunga sa yuta, ug kini habog kaayo.+ 11 Ang kahoy mitubo ug nahimong lig-on, ug ang tumoy niini nakaabot sa langit, ug makita kini hangtod sa kinalay-ang mga dapit sa tibuok yuta. 12 Kini nindot kaayog mga dahon, daghag bunga, ug naay pagkaon para sa tanan. Mopasilong niini ang mga hayop sa kapatagan, ug mopuyo sa mga sanga niini ang mga langgam sa langit, ug mokaon gikan niini ang tanang linalang.*

13 “‘Samtang nagtan-aw ko sa panan-awon diha sa akong higdaanan, naay tigbantay, usa ka balaang mensahero, nga nanaog gikan sa langit.+ 14 Siya misultig kusog: “Putla ang kahoy+ ug ang mga sanga niini, taktaka ang mga dahon, ug kataga ang mga bunga niini! Aboga ang mga hayop nga nagpasilong niini ug ang mga langgam nga naa sa mga sanga niini. 15 Apan ang tuod ug ang mga gamot niini ibilin diha sa yuta nga naay pikit nga puthaw ug tumbaga, uban sa mga sagbot sa kapatagan. Pasagdi kini nga mabasa sa yamog sa langit, ug pasagdi kini uban sa mga hayop ug tanom sa yuta.+ 16 Pasagding ang kasingkasing niini nga iya sa tawo mailisan ug kasingkasing sa hayop, ug palabyi kinig pito ka panahon.+ 17 Kini ang sugo sa mga tigbantay;+ kini ang hangyo sa mga balaan, aron ang buhing katawhan makaila nga ang Labing Hataas maoy Magmamando sa gingharian sa mga tawo+ ug ihatag niya ang pagmando ngadto kang bisan kinsa nga gusto niya, bisan sa kinaubsan sa katawhan.”

18 “‘Mao to ang damgo nga akong nakita, ako si Haring Nabucodonosor. Karon, Oh Beltesazar, isulti ang kahulogan niini, kay ang tanang maalamong tawo sa akong gingharian wala makahatag sa kahulogan niini.+ Apan makahimo ka kay naa nimo ang espiritu sa balaang mga diyos.’

19 “Niadtong tungora si Daniel, nga ginganlag Beltesazar,+ naalarma kadiyot, ug nahadlok siya sa iyang gihunahuna.

“Ang hari miingon, ‘Oh Beltesazar, ayawg kahadlok sa damgo ug sa kahulogan niini.’

“Si Beltesazar miingon, ‘Oh akong ginoo, hinaot ang damgo mahitabo niadtong mga nagdumot nimo, ug ang kahulogan niini mahitabo sa imong mga kaaway.

20 “‘Ang kahoy nga imong nakita nga midako pag-ayo ug milig-on, nga ang tumoy nakaabot sa langit ug makita sa tibuok yuta,+ 21 nga naay nindot nga mga dahon, daghang bunga, ug pagkaon para sa tanan, diin sa ilalom niini namuyo ang mga hayop sa kapatagan ug sa sanga niini namuyo ang mga langgam sa langit,+ 22 ikaw kini, Oh hari, kay ikaw midako ug nahimong lig-on, ug ang imong kahalangdon miabot sa langit,+ ug ang imong pagmando nakaabot sa kinalay-ang mga dapit sa yuta.+

23 “‘Ug ang hari nakakitag tigbantay, usa ka balaang mensahero,+ nga nanaog gikan sa langit nga nag-ingon: “Putla ang kahoy ug laglaga kini, apan ang tuod ug ang mga gamot niini ibilin diha sa yuta nga naay pikit nga puthaw ug tumbaga, uban sa mga sagbot sa kapatagan. Pasagdi kining mabasa sa yamog sa langit, ug pasagdi kini uban sa mga hayop sa kapatagan hangtod molabay niini ang pito ka panahon.”+ 24 Kini ang kahulogan, Oh hari; mando kini sa Labing Hataas nga mahitabo gyod sa akong ginoong hari. 25 Abogon ka gikan sa katawhan, ug papuy-on ka uban sa mga hayop sa kapatagan, ug pakan-on kag sagbot sama sa mga torong baka; ug mabasa ka sa yamog sa langit,+ ug molabay nimo ang pito ka panahon,+ hangtod makaila ka nga ang Labing Hataas mao ang Magmamando sa gingharian sa katawhan ug iyang ihatag ang pagmando kang bisan kinsa nga gusto niya.+

26 “‘Apan kay sila miingon nga ibilin ang tuod ug ang mga gamot sa kahoy,+ ang imong gingharian mabalik nimo human ka makaila nga ang Diyos nagmando sa langit. 27 Busa, Oh hari, hinaot dawaton nimo ang akong tambag. Biyai ang imong mga sala pinaagi sa paghimo kon unsay husto, ug ang imong pagkadaotan pinaagi sa pagpakitag kaluoy sa mga pobre. Basin pag malugwayan ang imong mauswagong pagkinabuhi.’”+

28 Nahitabo gyod kini kang Haring Nabucodonosor.

29 Paglabay sa 12 ka bulan siya naglakawlakaw sa atop sa palasyo sa Babilonya. 30 Ang hari miingon: “Dili ba mao ni ang Bantogang Babilonya, nga ako mismo ang nagtukod para sa harianong panimalay pinaagi sa akong kaugalingong kusog ug gahom aron ipakita ang akong himaya ug kahalangdon?”

31 Samtang nagsulti pa ang hari, dihay tingog gikan sa langit nga nag-ingon: “Kini nga mensahe para kanimo, Oh Haring Nabucodonosor, ‘Ang gingharian gikuha kanimo,+ 32 ug abogon ka gikan sa katawhan. Papuy-on ka uban sa mga hayop sa kapatagan, ug pakan-on kag sagbot sama sa mga torong baka, ug palabyon kanimo ang pito ka panahon, hangtod nga makaila ka nga ang Labing Hataas mao ang Magmamando sa gingharian sa katawhan ug iyang ihatag ang pagmando kang bisan kinsa nga gusto niya.’”+

33 Niadtong tungora ang maong pulong natuman kang Nabucodonosor. Giabog siya gikan sa katawhan, ug mikaon siyag sagbot sama sa mga torong baka, ug nabasa ang iyang lawas sa yamog sa langit, hangtod nga mitaas ang iyang buhok sama sa mga balhibo sa agila ug ang iyang mga kuko sama sa mga kuyamoy sa langgam.+

34 “Human nianang panahona,+ ako, si Nabucodonosor, mihangad sa langit, ug mibalik kanako ang akong pagsabot; ug gidayeg nako ang Labing Hataas. Gidayeg ug gihimaya nako ang Usa nga buhi hangtod sa hangtod, kay ang iyang pagmando maoy pagmando nga walay kataposan ug ang iyang gingharian maoy hangtod sa tanang henerasyon.+ 35 Ang tanang nagpuyo sa yuta giisip nga walay bili, ug iyang himoon sa mga panon sa langit ug sa mga namuyo sa yuta ang sumala sa iyang kabubut-on. Ug walay makapugong niya+ o moingon, ‘Unsa ning imong gibuhat?’+

36 “Nianang panahona nabalik kanako ang akong pagsabot. Nabalik sab kanako ang himaya sa akong gingharian, ang akong kahalangdon, ug ang akong kadungganan.+ Mibalik ug pangonsulta nako ang akong taas nga mga opisyal ug ang akong halangdong mga tawo, ug nabalik ko sa akong gingharian, ug nahimo kong mas dungganon kay kaniadto.

37 “Karon ako, si Nabucodonosor, nagadayeg ug nagabayaw ug nagahimaya sa Hari sa langit,+ kay ang tanan niyang buhat kamatuoran ug ang iyang mga dalan hustisya,+ ug kay makahimo siya sa pagpaubos sa mga garboso.”+

5 Kon bahin kang Haring Belsazar,+ siya naghimog dakong kombira para sa 1,000 niya nga halangdong mga tawo, ug miinom siyag bino atubangan nila.+ 2 Dihang hubog na si Belsazar, nagsugo siya nga dad-on kaniya ang mga kopa nga bulawan ug plata nga gikuha ni Nabucodonosor nga iyang amahan* gikan sa templo sa Jerusalem,+ aron kini imnan sa hari, sa iyang halangdong mga tawo, ug sa iyang mga puyopuyo* ug ubos nga mga asawa. 3 Unya ilang gidala kaniya ang mga kopa nga bulawan nga gikuha gikan sa templo sa balay sa Diyos sa Jerusalem, ug kini ang giimnan sa hari, sa iyang halangdong mga tawo, ug sa iyang mga puyopuyo* ug ubos nga mga asawa. 4 Nag-inom silag bino, ug ilang gidayeg ang mga diyos nga hinimo sa bulawan ug plata, tumbaga, puthaw, kahoy, ug bato.

5 Niadto mismong tungora dihay mitungha nga kamot sa tawo ug misugod kinig sulat sa bungbong sa palasyo sa hari atbang sa tangkawan,* ug makita sa hari ang likod sa kamot samtang kini nagsulat. 6 Unya ang hari nangluspad* ug siya nahadlok tungod sa iyang gihunahuna. Ang iyang bat-ang ug mga tuhod nangurog.+

7 Ang hari misinggit nga ipatawag ang mga diwatahan, mga Caldeanhon,* ug mga astrologo.+ Giingnan sa hari ang maalamong mga tawo sa Babilonya: “Kadtong makabasa niini nga sinulat ug makasulti kanako sa kahulogan niini sul-obag besti nga purpura,* kuwentasag bulawan,+ ug himoong ikatulong magmamando sa gingharian.”+

8 Unya miabot ang tanang maalamong tawo sa hari, apan dili nila mabasa ang sinulat o masulti ang kahulogan niini ngadto sa hari.+ 9 Busa si Haring Belsazar nahadlok pag-ayo ug nangluspad; ug ang iyang halangdong mga tawo nangalibog.+

10 Tungod sa giingon sa hari ug sa iyang halangdong mga tawo, ang rayna* misulod sa kombirahanan. Ang rayna miingon: “Oh hari, mabuhi unta ka hangtod sa hangtod. Ayawg kahadlok sa imong gihunahuna, ug ayawg pangluspad. 11 Naay tawo* sa imong gingharian nga nakabaton sa espiritu sa balaang mga diyos. Sa panahon sa imong amahan, ilang nakita nga naa siyay kahibalo, lawom nga pagsabot, ug kaalam nga sama sa kaalam sa mga diyos.+ Si Haring Nabucodonosor nga imong amahan naghimo kaniyang pangulo sa mga salamangkerong saserdote, mga diwatahan, mga Caldeanhon,* ug mga astrologo;+ gihimo kini sa imong amahan, Oh hari. 12 Kay si Daniel, nga ginganlan sa hari ug Beltesazar,+ may talagsaong espiritu ug kahibalo ug lawom nga pagsabot sa paghatag ug kahulogan sa mga damgo, sa pagsaysay sa mga tigmo, ug sa pagsulbad sa lisod badbaron nga mga problema.*+ Karon ipatawag si Daniel, ug sultihan ka niya sa kahulogan.”

13 Busa si Daniel gidala atubangan sa hari. Ang hari nangutana kang Daniel: “Ikaw ba si Daniel, ang binihag nga gidala sa akong amahang hari gikan sa Juda?+ 14 Nakadungog ko nga naa nimo ang espiritu sa mga diyos+ ug naa kay kahibalo ug lawom nga pagsabot ug talagsaong kaalam.+ 15 Gidala sa akong atubangan ang maalamong mga tawo ug ang mga diwatahan aron basahon ang sinulat ug isulti kanako ang kahulogan niini, apan dili nila masulti ang kahulogan sa mensahe.+ 16 Apan nakadungog ko nga makahatag ka sa kahulogan sa mga tinago+ ug makatubag sa lisod nga mga pangutana.* Kon mabasa nimo ang sinulat ug masulti kanako ang kahulogan niini, ikaw sul-obag besti nga purpura, kuwentasag bulawan, ug himoong ikatulong magmamando sa gingharian.”+

17 Si Daniel mitubag sa hari: “Dili ko nimo kinahanglang regalohan, ihatag na lang na sa uban. Pero akong basahon sa hari ang sinulat ug isulti kaniya ang kahulogan. 18 Kon bahin kanimo, Oh hari, ang Labing Hataas nga Diyos naghatag kang Nabucodonosor nga imong amahan ug gingharian, kabantog, dungog, ug kahalangdon.+ 19 Tungod sa kabantog nga Iyang gihatag kaniya, ang tanang katawhan nga lainlaig nasod ug pinulongan nangurog sa kahadlok atubangan niya.+ Kon gusto niya, iyang ipapatay o tugotang mabuhi o kaha bayawon o ipaubos si bisan kinsa.+ 20 Apan dihang nagmapahitas-on ang iyang kasingkasing ug nahimo siyang gahig ulo, maong migawi siyang mapangahason,+ gipakanaog siya sa trono sa iyang gingharian, ug gikuha kaniya ang iyang himaya. 21 Giabog siya gikan sa katawhan, ug ang iyang kasingkasing gihimong sama nianang sa hayop, ug gipapuyo siya uban sa ihalas nga mga asno. Gipakaon siyag sagbot sama sa mga torong baka, ug ang iyang lawas nabasa sa yamog sa langit, hangtod nga nakaila siya nga ang Labing Hataas nga Diyos mao ang Magmamando sa gingharian sa katawhan ug iyang ihatag ang pagmando kang bisan kinsa nga gusto niya.+

22 “Apan ikaw Belsazar nga iyang anak,* wala nimo ipaubos ang imong kasingkasing bisag nahibalo ka niining tanan. 23 Imo hinuong gibayaw ang imong kaugalingon batok sa Ginoo sa langit,+ ug nagsugo ka nga dad-on kanimo ang mga kopa sa iyang balay.+ Unya ikaw ug ang imong halangdong mga tawo, ang imong mga puyopuyo* ug ubos nga mga asawa migamit niini sa pag-inom ug bino ug gidayeg ninyo ang mga diyos nga hinimo sa plata ug bulawan, tumbaga, puthaw, kahoy, ug bato, mga diyos nga dili makakita, dili makadungog, ug walay nahibaloan.+ Apan wala nimo himayaa ang Diyos nga kaniya nagdepende ang imong kinabuhi+ ug ang tanan nimong dalan. 24 Busa gipadala niya ang kamot ug gipasulat kini nga mga pulong.+ 25 Ug kini ang gisulat: MEʹNE, MEʹNE, TEʹKEL, ug PARʹSIN.

26 “Kini ang kahulogan sa mga pulong: MEʹNE, giihap sa Diyos ang mga adlaw sa imong gingharian ug gitapos kini.+

27 “TEʹKEL, gitimbang ka sa timbangan ug nakita nga kulang ka.

28 “PEʹRES, ang imong gingharian gibahin na ug gihatag ngadto sa mga Medianhon ug Persianhon.”+

29 Unya sa sugo ni Belsazar, ilang gisul-oban si Daniel ug besti nga purpura ug gikuwentasag bulawan; ug ilang gipahibalo nga mahimo siyang ikatulong magmamando sa gingharian.+

30 Nianang gabhiona mismo ang Caldeanhong hari nga si Belsazar gipatay.+ 31 Ug nadawat ni Dario+ nga Medianhon ang gingharian; mga 62 anyos siya niadto.

6 Nakita ni Dario nga maayong mag-asayn ug 120 ka satrapa sa tibuok gingharian.+ 2 Gidumala sila sa tulo ka taas nga opisyal, usa kanila si Daniel;+ ug ang mga satrapa+ moreport kanila aron panalipdan ang interes sa hari. 3 Paglabay sa panahon, napakita ni Daniel nga mas labaw siyag katakos kay sa ubang taas nga opisyal ug mga satrapa, kay labaw kaayo siyag kaalam ug kahibalo,+ ug gusto sa hari nga hatagan siyag awtoridad sa tibuok gingharian.

4 Niadtong panahona ang taas nga mga opisyal ug mga satrapa nangitag ikaakusar kang Daniel bahin sa iyang pagdumala sa gingharian, apan wala silay nakita nga ikasumbong batok kaniya o bisan unsang pagkadaotan, kay siya kasaligan ug wala magpasagad o maghimog daotan. 5 Busa kining mga tawhana miingon: “Wala gyod tay ikaakusar batok kang Daniel, gawas lang kon mangita tag ikaakusar kaniya bahin sa iyang pagsunod sa balaod sa iyang Diyos.”+

6 Busa kining taas nga mga opisyal ug mga satrapa nagdungan sa pag-adto sa hari, ug miingon kaniya: “Oh Haring Dario, hinaot mabuhi ka hangtod sa hangtod. 7 Ang tanang opisyal sa hari, mga prepekto, mga satrapa, taas nga mga opisyal sa palasyo, ug mga gobernador, nagkonsultahanay nga maghimog harianong balaod ug magpatuman ug usa ka pagdili, nga sulod sa 30 ka adlaw kadtong mangamuyo sa bisan kinsang diyos o tawo imbes kanimo, Oh hari, ihulog sa bangag nga naay mga leyon.+ 8 Karon, Oh hari, hinaot himoon nimo kini nga balaod ug selyohan kini,+ aron dili kini mausab, sumala sa balaod sa mga Medianhon ug Persianhon nga dili puwedeng kanselahon.”+

9 Busa gipirmahan ni Haring Dario ang balaod ug ang pagdili.

10 Apan pagkahibalo ni Daniel nga gipirmahan ang balaod, siya misulod sa iyang balay, didto sa kuwarto sa atop diin abli ang mga bentana nga nag-atubang sa Jerusalem.+ Ug siya miluhod ug nag-ampo ug nagdayeg sa iyang Diyos katulo sa usa ka adlaw, nga maoy pirme niyang ginahimo una pa niana. 11 Nianang higayona kadtong mga tawhana kalit nga misulod ug nakita nila si Daniel nga nag-ampo sa iyang Diyos.

12 Busa sila miadto sa hari ug ilang gipahinumdoman siya bahin sa pagdili nga iyang gihimo: “Dili ba may gipirmahan kang balaod nga sulod sa 30 ka adlaw kadtong mangamuyo sa bisan kinsang diyos o tawo imbes kanimo, Oh hari, ihulog sa bangag nga naay mga leyon?” Ang hari mitubag: “Oo, tinuod na sumala sa balaod sa mga Medianhon ug Persianhon nga dili puwedeng kanselahon.”+ 13 Miingon dayon sila sa hari: “Si Daniel, nga usa sa mga binihag gikan sa Juda,+ walay pagtahod kanimo, Oh hari, ug sa balaod nga imong gipirmahan kay katulo siyang mag-ampo sa usa ka adlaw.”+ 14 Pagkadungog niini sa hari, siya naguol pag-ayo ug naghunahunag paagi nga maluwas si Daniel; ug hangtod sa pagsalop sa adlaw naningkamot siya sa pagluwas kaniya. 15 Sa kataposan kining mga tawhana nagdungan sa pag-adto sa hari ug miingon: “Hinumdomi, Oh hari, nga sumala sa balaod sa mga Medianhon ug Persianhon, ang bisan unsang pagdili o balaod nga gihimo sa hari dili na mausab.”+

16 Busa gihatag sa hari ang mando, ug ilang gidala si Daniel ug gihulog sa bangag nga naay mga leyon.+ Ang hari miingon kang Daniel: “Luwason ka sa Diyos nga padayon nimong gialagaran.” 17 Unya gibutangag bato ang baba sa bangag, ug giselyohan kini sa hari gamit ang iyang pangselyo nga singsing ug nianang sa iyang halangdong mga tawo, aron dili na mausab ang desisyon bahin kang Daniel.

18 Unya ang hari miadto sa iyang palasyo. Tibuok gabii siyang nagpuasa ug dili siya gustog bisan unsang kalingawan,* ug dili siya makatulog. 19 Pagkabanagbanag, ang hari mibangon ug miadto dayon sa bangag nga naay mga leyon. 20 Dihang duol na siya sa bangag, masulub-on niyang gitawag si Daniel: “Oh Daniel, alagad sa buhing Diyos, ang imo bang Diyos nga padayon nimong gialagaran nakaluwas nimo gikan sa mga leyon?” 21 Si Daniel mitubag dayon sa hari: “Oh hari, mabuhi unta ka hangtod sa hangtod. 22 Ang akong Diyos nagpadala sa iyang anghel ug gitak-om niya ang baba sa mga leyon,+ ug wala ko nila unsaa,+ kay inosente ko sa iyang panan-aw; ug wala koy gihimong daotan kanimo, Oh hari.”

23 Nalipay kaayo ang hari, ug nagsugo siya nga kuhaon si Daniel sa bangag. Sa nakuha na nila si Daniel, wala gyod siya maunsa bisag gamay, kay misalig man siya sa iyang Diyos.+

24 Unya ang hari mihatag ug mando, ug gidala ang mga tawo nga miakusar* kang Daniel ug gihulog sila sa bangag nga naay mga leyon, apil ang ilang mga anak nga lalaki ug mga asawa. Wala pa gani sila modapat sa yuta, giatake na sila sa mga leyon ug gibalibali ang ilang mga bukog.+

25 Unya si Haring Dario misulat sa tanang katawhan nga lainlaig nasod ug pinulongan nga nagpuyo sa tibuok yuta:+ “Hinaot magmalinawon mo pag-ayo! 26 Magpagawas kog sugo nga ang tanang katawhan nga sakop sa akong gingharian kinahanglang mahadlok ug motahod sa Diyos ni Daniel.+ Kay siya ang buhi nga Diyos ug siya buhi hangtod sa hangtod. Ang iyang gingharian dili malaglag, ug ang iyang pagmando* walay kataposan.+ 27 Siya manalipod,+ moluwas, ug mohimog mga ilhanan ug katingalahang mga butang sa langit ug yuta,+ kay giluwas niya si Daniel gikan sa kuyamas sa mga leyon.”

28 Busa si Daniel nagmauswagon sa gingharian ni Dario+ ug sa gingharian ni Ciro nga Persianhon.+

7 Sa unang tuig sa pagmando ni Haring Belsazar+ sa Babilonya, si Daniel nagdamgo ug nakakitag mga panan-awon samtang naghigda sa iyang higdaanan.+ Dayon gisulat niya ang iyang damgo;+ girekord niya kining tanan. 2 Si Daniel miingon:

“Nagtan-aw ko sa akong mga panan-awon sa gabii, ug ania! gikutaw sa upat ka hangin sa langit ang dakong dagat.+ 3 Ug mihaw-as sa dagat ang upat ka dagko kaayong mananap+ nga lainlaig hitsura.

4 “Ang una samag leyon+ nga may mga pako sa agila.+ Nagtan-aw ko hangtod nga giibot ang mga pako niini, ug ang duha ka tiil niini sa unahan gialsa ug kini gipatindog nga samag tawo, ug kini gihatagag kasingkasing sa tawo.

5 “Ug ania! may laing mananap, ang ikaduha, nga samag oso.+ Ang usa ka tiil niini giisa, ug nagtangag kinig tulo ka gusok; ug kini giingnan, ‘Tindog, kaog daghang unod.’+

6 “Unya padayon kong nagtan-aw, ug may laing mananap! Sama kinig leopardo,+ apan sa bukobuko niini may upat ka pako nga parehas sa langgam. Ug ang mananap may upat ka ulo,+ ug gihatagan kinig awtoridad sa pagmando.

7 “Unya padayon kong nagtan-aw sa mga panan-awon sa gabii, ug nakakita kog ikaupat nga mananap. Kini makahahadlok ug makalilisang ug kusgan kaayo ug may dagkong ngipon nga puthaw. Kini nagalamoy ug nagadugmok, ug ang nahibilin gitamaktamakan niini.+ Lahi kini sa mga mananap nga nauna niini, ug 10 ang sungay niini. 8 Samtang nagtan-aw ko sa mga sungay, ania! may gamayng sungay+ nga mitungha taliwala sa mga sungay, ug sa atubangan niini naibot ang tulo sa unang mga sungay. Ug ang sungay dunay mga mata nga samag mata sa tawo, ug dunay baba nga nagapanghambog.*+

9 “Nagpadayon ko sa pagtan-aw hangtod nga dunay mga trono nga gibutang ug ang Karaan sa mga Adlaw+ milingkod.+ Ang iyang besti sama ka puti sa niyebe,+ ug ang buhok sa iyang ulo samag hinlo nga balhibo sa karnero. Ang iyang trono maoy mga siga sa kalayo; ang mga ligid niini maoy nagdilaab nga kalayo.+ 10 Dunay sapa nga kalayo nga nagaagos gikan sa iyang atubangan.+ Dunay kaliboan ka libo nga nag-alagad kaniya, ug napulo ka libo ka napulo ka libo nga nagtindog sa iyang atubangan.+ Nagsugod na ang Korte,+ ug may mga basahon nga gibuksan.

11 “Padayon kong nagtan-aw niadtong higayona tungod sa pagpanghambog* sa sungay;+ nagtan-aw ko hangtod nga ang mananap gipatay ug ang lawas niini gitambog sa kalayo ug gilaglag. 12 Apan kon bahin sa ubang mananap,+ ang ilang pagmando gikuha, ug gitugotan sila nga mabuhi pag usa ka yugto sa panahon.

13 “Padayon kong nagtan-aw sa mga panan-awon sa gabii, ug ania! may miabot nga samag anak sa tawo+ uban sa mga panganod sa langit; ug gitugotan siyang makaduol sa Karaan sa mga Adlaw,+ ug ilang gidala siya sa atubangan Niya. 14 Siya gihatagag awtoridad sa pagmando,+ dungog,+ ug gingharian, aron ang tanang katawhan nga lainlaig nasod ug pinulongan mag-alagad kaniya.+ Ang iyang pagmando maoy hangtod sa hangtod​—⁠kini dili matapos. Ug ang iyang gingharian dili malaglag.+

15 “Kon bahin kanako, ako nabalisa pag-ayo kay nahadlok ko sa mga panan-awon nga akong nakita.+ 16 Giduol nako ang usa sa mga nagtindog didto aron mangutana kon unsa gyoy kahulogan niini. Busa siya mitubag ug gipahibalo kanako ang kahulogan niining tanan.

17 “‘Kining upat ka dagko kaayong mananap+ maoy upat ka hari nga motindog gikan sa yuta.+ 18 Apan madawat sa mga balaan sa Supremong Diyos+ ang gingharian,+ ug panag-iyahon nila ang gingharian+ sa walay kataposan, oo, hangtod sa kahangtoran.’

19 “Ug gusto ko nga mahibalog dugang bahin sa ikaupat nga mananap, nga lahi nilang tanan; kini makahahadlok kaayo, nga ang ngipon puthaw ug ang kuyamas tumbaga, ug kini nagalamoy ug nagadugmok, ug ang nahibilin gitamaktamakan niini.+ 20 Ug gusto pod ko nga mahibalog dugang bahin sa 10 ka sungay+ sa ulo niini, ug sa laing sungay nga mitungha ug nagpukan sa 3 ka sungay sa atubangan niini,+ ang sungay nga naay mga mata ug baba nga nagapanghambog,* nga ang hitsura mas dako kay sa ubang sungay.

21 “Padayon kong nagtan-aw samtang ang sungay nakiggubat sa mga balaan, ug kini nakadaog batok kanila,+ 22 hangtod nga ang Karaan sa mga Adlaw+ miabot ug ang gihatag nga paghukom pabor sa mga balaan sa Supremong Diyos,+ ug miabot ang gitakdang panahon nga panag-iyahon sa mga balaan ang gingharian.+

23 “Kini ang iyang giingon: ‘Bahin sa ikaupat nga mananap, dunay ikaupat nga gingharian nga motungha sa yuta. Lahi kini sa tanang ubang gingharian, ug lamyon niini ang tibuok yuta ug tamaktamakan ug dugmokon.+ 24 Bahin sa 10 ka sungay, 10 ka hari ang mobangon gikan sa maong gingharian; ug may usa pa nga mobangon sunod kanila, ug lahi siya sa mga nauna, ug pildihon niya ang 3 ka hari.+ 25 Siya mosulti batok sa Labing Hataas,+ ug padayon niyang lisodlisoron ang mga balaan sa Supremong Diyos. Siya magtinguha sa pag-usab sa mga panahon ug balaod, ug sila itugyan sa iyang kamot sulod sa usa ka panahon, mga panahon, ug katunga sa usa ka panahon.*+ 26 Apan nagsugod na ang Korte, ug ilang gikuha ang iyang pagmando aron laglagon siya sa bug-os.+

27 “‘Ug ang gingharian ug ang pagmando ug ang himaya sa mga gingharian ilalom sa tibuok kalangitan gihatag ngadto sa balaang katawhan sa Supremong Diyos.+ Ang ilang gingharian maoy hangtod sa hangtod,+ ug ang tanang gingharian mag-alagad ug mosunod kanila.’

28 “Mao kini ang akong nakita ug nadungog. Ako, si Daniel, nahadlok pag-ayo sa akong gihunahuna maong nangluspad ko;* apan nagsige kog hunahuna bahin niini.”

8 Sa ikatulong tuig sa pagmando ni Haring Belsazar,+ ako, si Daniel, nakakitag panan-awon nga lahi sa unang panan-awon nga akong nakita.+ 2 Didto ko sa palasyo* sa Susan,*+ sa probinsiya* sa Elam.+ Nakita nako ang panan-awon duol sa sapa* sa Ulai. 3 Pagtan-aw nako, nakakita kog laking karnero+ nga nagtindog duol sa sapa, ug duha ang sungay niini.+ Ang duha ka sungay tag-as, apan mas taas ang usa, ug ang mas taas ulahing mitungha.+ 4 Nakita nako nga mihasmag ang laking karnero pakasadpan ug paamihanan ug pahabagatan, ug walay ihalas nga mananap nga makasukol niya, ug walay makaluwas kang bisan kinsa gikan sa iyang gahom.*+ Gibuhat niya kon unsay iyang gusto ug nagmapahitas-on.

5 Samtang padayon kong nagtan-aw, dunay laking kanding+ gikan sa kasadpan* nga milibot sa tibuok yuta, ug wala kini magtugkad sa yuta. Ug ang laking kanding naay sungay nga talagsaon kaayo taliwala sa iyang mga mata.+ 6 Kini nagpaingon sa laking karnero nga may duha ka sungay, nga akong nakita nga nagtindog duol sa sapa; kini nagdagan nga may dakong kasuko paingon sa karnero.

7 Nakita nako nga nagkaduol kini sa laking karnero, ug kini suko kaayo. Gidasmagan sa kanding ang laking karnero ug gibali ang duha ka sungay niini, ug kini walay kusog nga suklan ang kanding. Gitumba sa kanding ang laking karnero ug gitamaktamakan, ug walay nakaluwas niini gikan sa gahom* sa kanding.

8 Unya ang laking kanding nagmapahitas-on pag-ayo, apan dihang nahimo kining gamhanan, ang dakong sungay nabali; ang maong sungay napulihag upat ka sungay nga talagsaon kaayo, nga mitubo paingon sa upat ka direksiyon.*+

9 Gikan sa usa sa maong mga sungay may mitubo nga gamayng sungay. Kini midako pag-ayo paingon sa habagatan ug sa sidlakan* ug sa Dekorasyon.*+ 10 Kini misamot pa gyod ka dako ug nakaabot hangtod sa panon sa kalangitan, ug gihulog niini sa yuta ang pipila sa panon ug ang pipila sa mga bituon ug gitamaktamakan kini. 11 Gihagit niini bisan ang Prinsipe sa mga panon, ug gikuha kaniya ang inadlaw* nga halad, ug gilumpag ang lig-ong dapit nga nahimutangan sa iyang sangtuwaryo.+ 12 Ug tungod sa kalapasan, ang usa ka panon gitugyan ngadto sa sungay apil ang inadlaw* nga halad; ug ang sungay padayong nagsalibay sa kamatuoran ngadto sa yuta, ug kini milihok ug milampos.

13 Ug nadungog nako nga misulti ang usa ka balaan, ug ang laing balaan miingon sa usa nga nagsulti: “Hangtod kanus-a magpadayon ang mga hitabo diha sa panan-awon​—⁠ang inadlaw* nga halad, ang kalapasan nga nagpahinabog kalaglagan,+ ug ang pagtamaktamak sa balaang dapit ug sa panon?” 14 Busa giingnan ko niya: “Hangtod sa 2,300 ka gabii ug buntag; ug ang balaang dapit seguradong mabalik sa angayng kahimtang niini.”

15 Samtang ako, si Daniel, nagtan-aw sa panan-awon ug nagtinguha sa pagsabot niini, kalit lang nga nakakita kog samag tawo nga nagtindog sa akong atubangan. 16 Ug nakadungog kog tingog sa tawo sa tunga sa Ulai,+ ug siya misultig kusog: “Gabriel,+ pasabta siya sa iyang nakita.”+ 17 Busa miadto siya sa akong gitindogan, apan pagduol niya nahadlok kaayo ko maong mihapa ko. Giingnan ko niya: “Anak sa tawo, angay kang mahibalo nga ang panan-awon matuman panahon sa kataposan.”+ 18 Apan samtang nagsulti siya nako, nakatulog ko nga naghapa. Busa iya kong gihikap ug gipatindog sa akong nahimutangan.+ 19 Ug miingon siya: “Sultihan ka nako kon unsay mahitabo sa kataposang bahin sa panahon sa kasuko sa Diyos, kay mahitabo kini sa gitakdang panahon sa kataposan.+

20 “Ang duhay sungay nga laking karnero nga imong nakita mao ang mga hari sa Media ug Persia.+ 21 Ang balhiboong laking kanding mao ang hari sa Gresya;+ ug ang dakong sungay taliwala sa iyang mga mata mao ang unang hari.+ 22 Ug ang sungay nga nabali, nga gipulihan sa upat ka sungay,+ nagpasabot nga upat ka gingharian ang mobarog gikan sa iyang nasod, apan dili parehas niya ka gamhanan.

23 “Ug sa hinapos nga bahin sa ilang pagmando, dihang sobra* na ang ilang kalapasan, mobarog ang hari nga bangis ug hitsura nga makasabot sa lisod sabtong mga pamulong.* 24 Ug siya mahimong gamhanan kaayo, apan dili pinaagi sa iyang kaugalingong gahom. Siya magpahinabog kalaglagan sa talagsaong paagi,* ug siya magmalamposon sa bisan unsa nga iyang buhaton. Siya magpahinabog kadaot sa mga gamhanan, apil sa katawhan nga gilangkoban sa mga balaan.+ 25 Ug pinaagi sa iyang pagkamalinglahon siya manglimbong aron molampos; ug sa iyang kasingkasing siya magmapahitas-on; ug daghan siyag laglagon sa panahon nga ang mga tawo walay kabalaka.* Makigbatok pa gani siya sa Prinsipe sa mga prinsipe, apan mapukan siya dili pinaagig kamot sa tawo.

26 “Tinuod ang giingon diha sa panan-awon bahin sa mga gabii ug mga buntag, apan ayaw ipahibalo ang panan-awon, kay sa umaabot pa kini mahitabo.”*+

27 Ako, si Daniel, gikapoy ug nagsakit sa pipila ka adlaw.+ Unya mibangon ko ug gibuhat ang buluhaton para sa hari;+ apan natingala kaayo ko sa akong nakita, ug walay nakasabot niini.+

9 Sa unang tuig ni Dario+ nga anak ni Ahasuero​—⁠kaliwat sa mga Medianhon nga gihimong hari sa gingharian sa mga Caldeanhon+⁠— 2 sa unang tuig sa iyang paghari, ako, si Daniel, nakasabot pinaagi sa mga basahon* nga ang Jerusalem maawaaw+ sa 70 ka tuig,+ base sa giingon ni Jehova kang propetang* Jeremias. 3 Busa midangop ko* kang Jehova, ang matuod nga Diyos, ug nagpakiluoy kaniya pinaagi sa pag-ampo uban ang pagpuasa.+ Nagsul-ob kog sakong panapton ug nagbutang ug abo sa akong kaugalingon. 4 Miampo ko kang Jehova nga akong Diyos ug misulti sa among mga sala:

“Oh Jehova, ang matuod nga Diyos, ang gamhanan ug kahibulongang Diyos, nga nagatuman sa iyang pakigsaad ug nagapakitag maunongong gugma+ niadtong nahigugma kaniya ug nagatuman sa iyang mga sugo,+ 5 kami nakasala ug nakahimog kasaypanan ug nagbuhat ug daotan ug mirebelde;+ ug mitipas mi sa imong mga sugo ug mga balaod. 6 Wala mi maminaw sa imong mga alagad nga mga propeta,+ nga pinaagi sa imong ngalan misulti sa among mga hari, mga prinsipe, mga katigulangan, ug sa tanang katawhan sa among yuta. 7 Oh Jehova, naa nimo ang pagkamatarong, apan naa namo ang kaulawan* sumala sa nahitabo karon, naa sa mga tawo sa Juda, sa mga namuyo sa Jerusalem, ug sa tibuok Israel, nga imong gipatibulaag sa duol ug sa layong mga nasod tungod sa ilang pagkadili-matinumanon kanimo.+

8 “Oh Jehova, naa namo ang kaulawan,* naa sa among mga hari, mga prinsipe, ug mga katigulangan, kay nakasala mi nimo. 9 Oh Jehova nga among Diyos, ikaw maluluy-on ug mapinasayloon+ apan mirebelde mi nimo.+ 10 Wala namo paminawa ang imong tingog, Oh Jehova nga among Diyos, kay wala mi mosunod sa imong mga balaod nga imong gihatag kanamo pinaagi sa imong mga alagad nga mga propeta.+ 11 Gilapas sa tibuok Israel ang imong Balaod ug mitipas mi kay wala namo paminawa ang imong tingog, mao nga imong gipahamtang kanamo ang tunglo sumala sa panumpa nga gisulat diha sa Balaod ni Moises nga alagad sa matuod nga Diyos,+ kay kami nakasala kanimo. 12 Imong gibuhat ang imong gisulti batok kanamo+ ug sa among mga pangulo nga nagmando kanamo, pinaagi sa pagpahamtang ug grabeng katalagman kanamo; ang gibuhat ngadto sa Jerusalem wala pa sukad mahitabo sa tibuok yuta.+ 13 Sumala sa nasulat sa Balaod ni Moises, kining tanang katalagman nahitabo gyod kanamo,+ apan wala mi magpakiluoy alang sa pag-uyon ni Jehova nga among Diyos pinaagi sa pagbiya sa among kasaypanan+ ug pinaagi sa pagpakitag lawom nga pagsabot sa imong kamatuoran.*

14 “Busa si Jehova padayong nagbantay ug gipaagom kanamo ang katalagman, kay si Jehova nga among Diyos matarong sa tanan niyang ginabuhat; apan wala mi maminaw sa iyang tingog.+

15 “Oh Jehova nga among Diyos, ikaw nga nagpagawas sa imong katawhan gikan sa Ehipto pinaagig gamhanang kamot+ ug naghimo sa imong ngalan nga mailhan hangtod karon,+ kami nakasala ug naghimog daotan. 16 Oh Jehova, ikaw nga matarong sa tanan nimong mga buhat,+ hinaot mawala ang imong kasuko ug kapungot sa imong siyudad nga Jerusalem, ang imong balaang bukid; kay tungod sa among mga sala ug sa kasaypanan sa among mga katigulangan, ang Jerusalem ug ang imong katawhan gitamay sa tanan nga naa sa among palibot.+ 17 Ug karon, Oh among Diyos, paminawa ang pag-ampo ug pagpakiluoy sa imong alagad, ug pakitaig pabor ang imong sangtuwaryo+ nga biniyaan,+ para sa imong ngalan, Oh Jehova. 18 Ikiling ang imong dalunggan ug paminaw, Oh akong Diyos! Bukha ang imong mga mata ug tan-awa ang among pagkabiniyaan ug ang siyudad nga gitawag sa imong ngalan. Nagpakiluoy mi nimo dili tungod sa among matarong nga mga buhat, kondili tungod sa imong dakong kaluoy.+ 19 Oh Jehova, paminawa mi. Oh Jehova, pasayloa mi.+ Oh Jehova, dungga ug luwasa mi! Oh akong Diyos, para sa imong ngalan, ayaw paglangan, kay ang imong siyudad ug ang imong katawhan gitawag sa imong ngalan.”+

20 Samtang nagsulti pa ko ug nag-ampo ug nagtug-an sa akong sala ug sa sala sa akong katawhang Israel ug nagpakiluoy kang Jehova nga akong Diyos bahin sa balaang bukid sa akong Diyos,+ 21 oo, samtang nag-ampo pa ko, si Gabriel,+ ang tawo nga nakita nako kaniadto sa panan-awon,+ miabot panahon sa paghalad ug gasa sa gabii, dihang kapoy kaayo ko. 22 Ug gihatagan ko niyag pagsabot ug miingon:

“Oh Daniel, mianhi ko aron hatagan kag kaalam ug pagsabot. 23 Pagsugod nimog ampo nakadawat kog mensahe, ug mianhi ko aron isulti kini kanimo, kay ikaw tawong gimahal pag-ayo.*+ Busa tagda kining butanga ug sabta ang panan-awon.

24 “Dunay 70 ka semana* nga gitakda para sa imong katawhan ug sa imong balaang siyudad,+ aron pahunongon ang kalapasan, taposon ang sala,+ himoon ang pagtabon alang sa kasaypanan,+ dad-on ang walay kataposang pagkamatarong,+ selyohan ang panan-awon ug ang tagna,*+ ug dihogan ang Balaan sa mga Balaan.* 25 Kinahanglan kang mahibalo ug makasabot nga sukad sa paghatag sa sugo nga ipasig-uli ug tukoron pag-usab ang Jerusalem+ hangtod sa pag-abot sa Mesiyas*+ nga Pangulo,+ dunay 7 ka semana, ug 62 ka semana.+ Ang Jerusalem ipasig-uli ug tukoron pag-usab, nga naay plasa ug naglibot nga trinseras, apan sa panahon sa kasakit.

26 “Ug human sa 62 ka semana ang Mesiyas patyon,+ ug walay mahibilin kaniya.+

“Ug ang katawhan sa usa ka lider nga moabot maglaglag sa siyudad ug sa balaang dapit.+ Ug ang kataposan niini maoy pinaagi sa baha. Ug hangtod sa kataposan dunay gubat; ang hukom maoy kalaglagan.+

27 “Ug iyang ipatuman ang pakigsaad sulod sa usa ka semana alang sa daghan; ug sa katunga sa semana, iyang pahunongon ang paghalad ug ang pagtanyag ug gasa.+

“Ug sa pako sa dulumtanang mga butang naa unya ang usa nga magpahinabog kalaglagan;+ ug hangtod sa pagkapuo, ang gihukom sa Diyos ibubo sab ngadto sa nalaglag.”

10 Sa ikatulong tuig sa pagmando ni Haring Ciro+ sa Persia, dihay gipadayag kang Daniel, nga ginganlag Beltesazar;+ ang mensahe tinuod, ug bahin kini sa grabeng panag-away. Iyang nasabtan ang mensahe ug gipasabot kaniya ang iyang nakita.

2 Niadtong mga adlawa, ako, si Daniel, nagbangotan+ sa tibuok tulo ka semana. 3 Wala ko mokaog laming pagkaon, wala ko motilaw ug karne o bino, ug wala ko manghaplas ug lana sa tibuok tulo ka semana. 4 Sa ika-24 nga adlaw sa unang bulan, samtang didto ko sa daplin sa dakong suba, ang Tigris,*+ 5 mihangad ko ug nakakitag tawo nga nagbestig lino,+ ug sa iyang hawak naay bakos nga bulawan gikan sa Upaz. 6 Ang iyang lawas samag batong krisolito,+ ang iyang nawong samag kilat, ang iyang mga mata samag nagdilaab nga mga sulo, ang iyang mga bukton ug mga tiil samag gipasinaw nga tumbaga,+ ug ang iyang tingog morag tingog sa daghang tawo. 7 Ug ako, si Daniel, ako lang ang nakakita sa panan-awon; ang mga tawo nga kauban nako wala makakita sa panan-awon.+ Apan puwerte nilang hadloka, ug nanagan sila ug nanago.

8 Ako ray nabilin, ug pagkakita nako niining kahibulongang panan-awon, naluya ko. Nangluspad ko pag-ayo ug nawad-ag kusog.+ 9 Unya nadungog nako ang iyang tingog nga nagsulti; apan pagkadungog nako niya nga nagsulti, nakatulog ko nga naghapa.+ 10 Apan dihay kamot nga mihikap nako,+ ug giuyog ko niini maong nakamata ko ug nanukod sa akong mga kamot ug tuhod. 11 Unya giingnan ko niya:

“Oh Daniel, ikaw nga tawong gimahal pag-ayo,*+ paminawa ang akong isulti kanimo. Tindog kay ako gipaanhi kanimo.”

Pagsulti niya niini, mitindog ko nga nagkurog.

12 Unya miingon siya: “Ayawg kahadlok,+ Oh Daniel. Ang imong pag-ampo gidungog sukad sa unang adlaw nga determinado ka sa pagsabot niining mga butanga ug sa pagpaubos atubangan sa imong Diyos, ug mianhi ko tungod sa imong pag-ampo.+ 13 Apan gibabagan ko sa prinsipe+ sa gingharian sa Persia sulod sa 21 ka adlaw. Unya si Miguel,*+ nga usa sa labawng mga prinsipe,* miabot aron tabangan ko; ug niadtong panahona nagpabilin ko tapad sa mga hari sa Persia. 14 Mianhi ko aron ipasabot kanimo kon unsay mahitabo sa imong katawhan sa kaulahiang bahin sa mga adlaw,+ kay kini maoy panan-awon bahin sa mahitabo sa umaabot.”+

15 Pagsulti niya niini kanako, miduko ko ug naamang. 16 Unya ang usa nga morag tawo tan-awon mihikap sa akong ngabil,+ ug akong gibuka ang akong baba ug giingnan nako siya nga nagtindog sa akong atubangan: “Akong ginoo, nangurog ko tungod sa panan-awon, ug wala koy kusog.+ 17 Busa unsaon man sa imong alagad pagpakigsulti kanimo, akong ginoo,+ nga wala na man koy kusog ug naglisod nag ginhawa?”+

18 Ang usa nga morag tawo tan-awon mihikap nako pag-usab ug nagpalig-on kanako.+ 19 Unya miingon siya: “Ayawg kahadlok,+ Oh tawo nga gimahal pag-ayo.*+ Hinaot nga naa kay kalinaw.+ Palig-ona ang imong kaugalingon, oo, palig-ona ang imong kaugalingon.” Samtang nakigsulti siya nako, nalig-on ko ug miingon: “Sulti akong ginoo, kay imo kong gipalig-on.”

20 Unya miingon siya: “Nahibalo ba ka kon nganong mianhi ko nimo? Karon mobalik ko aron makig-away sa prinsipe sa Persia.+ Inighawa nako, moanhi ang prinsipe sa Gresya. 21 Apan akong isulti kanimo ang mga butang nga narekord sa basahon sa kamatuoran. Walay laing nangusog sa pagtabang nako labot niining mga butanga gawas kang Miguel,+ ang inyong prinsipe.+

11 “Kon bahin kanako, sa unang tuig sa pagmando ni Dario+ nga Medianhon, ako mitindog aron palig-onon siya ug panalipdan.* 2 Ang akong isulti nimo karon mao ang kamatuoran:

“Tan-awa! Duna pay tulo ka hari nga motindog* dapig sa Persia, ug ang ikaupat makabatog mas daghang bahandi kay kanilang tanan. Ug dihang kusgan na siya tungod sa iyang bahandi, palihokon niya ang tanan batok sa gingharian sa Gresya.+

3 “Ug naay gamhanang hari nga motindog ug magmando nga may dako kaayong gahom*+ ug mohimo kon unsay iyang gusto. 4 Apan dihang makatindog na siya, ang iyang gingharian mabungkag ug mabahin paingon sa upat ka direksiyon,*+ apan dili ngadto sa iyang mga kaliwat ug dili sama sa iyang gahom sa pagmando;* kay ang iyang gingharian lukahon ug maadto sa uban.

5 “Ug ang hari sa habagatan mahimong kusgan, nga mao, ang usa sa iyang mga prinsipe; apan naay modaog batok kaniya ug magmando nga may dakong gahom,* nga mas dako pa sa iyang* gahom sa pagmando.

6 “Human sa ubay-ubayng katuigan sila mag-alyansa, ug ang anak nga babaye sa hari sa habagatan moadto sa hari sa amihanan aron maghimog kasabotan.* Apan ang anak nga babaye dili makapadayon sa paghupot sa gahom sa iyang bukton. Ug ang hari mismo mawad-ag gahom. Ug ang anak nga babaye itugyan, siya ug kadtong nagdala kaniya, ang iyang amahan, ug kadtong naghimo kaniyang kusgan nianang mga panahona. 7 Ug ang usa sa mga salingsing sa mga gamot sa anak nga babaye mopuli sa iyang* katungdanan, ug siya moadto sa kasundalohan ug moadto batok sa kuta sa hari sa amihanan ug siya makig-away kanila ug modaog. 8 Ug siya moadto sa Ehipto dala ang ilang mga diyos, metal nga mga imahen,* tilinguhaong* mga butang nga plata ug bulawan, ug mga binihag. Sulod sa pipila ka tuig siya dili mosulong sa hari sa amihanan, 9 kinsa mosulong sa gingharian sa hari sa habagatan apan mobalik sa iyang yuta.

10 “Kon bahin sa iyang* mga anak, sila mangandam sa gubat ug magtigom ug dakong panon sa kasundalohan. Siya moatake gayod ug mobanlas samag baha. Apan siya mobalik, ug siya makiggubat hangtod sa iyang kuta.

11 “Ang hari sa habagatan masuko ug moadto aron makig-away sa hari sa amihanan; ug siya magtigom ug dakong panon, apan ang panon itugyan ngadto sa iyang* kamot. 12 Ug ang panon dad-on. Ang iyang kasingkasing magmapahitas-on, ug ipahinabo niya nga mapukan ang tinagpulo ka libo; apan dili niya pahimuslan ang iyang dakong gahom.

13 “Ug ang hari sa amihanan mobalik ug magtigom ug panon nga mas dako pa kay sa una; ug sa kataposan sa mga panahon, human sa pipila ka tuig, siya moabot gayod uban ang dakong panon sa kasundalohan nga daghag suplay. 14 Nianang mga panahona daghan ang motindog batok sa hari sa habagatan.

“Ug ang mga bayolente* sa imong katawhan dad-on aron sulayan pagtuman ang usa ka panan-awon; apan mangapandol sila.

15 “Ug ang hari sa amihanan moabot ug maghimog bungdo sa pag-atake, ug mailog niya ang pinarilang siyudad. Ug ang kasundalohan* sa habagatan dili makabarog, bisan ang iyang piniling mga tawo; ug wala silay kusog sa pagsukol. 16 Ang usa nga moabot batok kaniya* maghimo kon unsay iyang gusto, ug walay makabarog sa iyang atubangan. Siya motindog sa yuta sa Dekorasyon,*+ ug siya dunay gahom sa paglaglag. 17 Siya determinado* nga moadto uban ang tibuok puwersa sa iyang gingharian, ug siya maghimog kasabotan uban kaniya; ug iyang himoon ang iyang giplano. Kon bahin sa anak nga babaye sa kababayen-an, itugot nga siya laglagon niya. Ug siya dili makabarog, ug siya dili magpabilin nga iyaha. 18 Iyang ibalhin ang iyang atensiyon sa mga lugar nga duol sa dagat ug daghan siyag bihagon. Ug ang kaulawan nga gikan kaniya pahunongon sa usa ka komandante para sa iyang kaugalingon, aron mawala ang iyang kaulawan. Iya kining isumbalik kaniya. 19 Unya siya mobalik sa mga kuta sa iyang yuta, ug siya mapandol ug mapukan, ug mawala na siya.

20 “Ug dunay mopuli sa iyang katungdanan nga magpaagi sa usa ka maniningil* latas sa halangdong gingharian, apan sulod sa pipila ka adlaw siya mapukan, hinuon dili tungod sa kasuko o sa gubat.

21 “Ug mopuli sa iyang katungdanan ang usa nga tinamay,* ug dili nila siya pasidunggan ingong hari; ug moabot siya sa panahon nga ang mga tawo walay kabalaka* ug makuha niya ang gingharian pinaagig panglimbong.* 22 Pildihon niya ang kasundalohan* nga samag baha, ug sila mapukan; ang Pangulo+ sa pakigsaad+ mapukan sab. 23 Ug tungod sa ilang pagpakig-alyansa kaniya, siya magpadayon sa pagpanglimbong ug mosulong ug mahimong gamhanan pinaagi sa gamayng nasod. 24 Sa panahon nga ang mga tawo walay kabalaka,* siya mosulod sa kinamaayohan* nga mga dapit sa probinsiya* ug mohimo sa butang nga wala himoa sa iyang mga katigulangan. Ang mga inagaw, mga inilog, ug mga butang iyang iapod-apod kanila; ug magplano siyag daotan batok sa lig-ong mga dapit, apan sulod lang sa usa ka panahon.

25 “Ug siya mangisog ug mogamit sa iyang gahom batok sa hari sa habagatan uban ang dakong panon sa kasundalohan, ug ang hari sa habagatan mangandam sa gubat uban ang dako kaayong panon sa gamhanang kasundalohan. Ug siya dili makabarog, tungod kay sila magplanog daotan batok kaniya. 26 Ug kadtong nangaon sa lami niyang mga pagkaon maoy mopukan niya.

“Kon bahin sa iyang kasundalohan, kini ibanlas, ug daghan ang mamatay.

27 “Kon bahin niining duha ka hari, ang inklinasyon sa ilang kasingkasing mao ang pagbuhat ug daotan, ug mag-uban sila sa usa ka lamesa nga magsultig bakak sa usag usa. Apan ang ilang mga plano dili molampos, kay ang kataposan alang pa sa gitakdang panahon.+

28 “Ug mobalik siya sa iyang yuta dala ang daghan kaayong butang, ug ang iyang kasingkasing mobatok sa balaang pakigsaad. Iyang himoon ang iyang giplano ug mobalik siya sa iyang yuta.

29 “Siya mobalik sa gitakdang panahon ug mosulong sa habagatan. Apan niining higayona, ang mahitabo dili na parehas sa una, 30 kay ang mga barko sa Kitim+ moabot batok kaniya, ug siya ipaubos.

“Mobalik siya ug iyang ipahungaw ang iyang kasuko batok sa balaang pakigsaad+ ug himoon niya ang iyang giplano; ug siya mobalik ug iyang hatagag pagtagad kadtong namiya sa balaang pakigsaad. 31 Ug dunay kasundalohan* nga mobarog, nga maggikan kaniya; ug ilang pasipalahan ang kuta nga mao ang sangtuwaryo,+ ug kuhaon nila ang inadlaw* nga halad.+

“Ug ilang ipahimutang ang dulumtanang butang nga magpahinabog kalaglagan.+

32 “Ug kadtong naghimog daotan batok sa pakigsaad iyang dad-on sa apostasya pinaagig malimbongong mga pulong.* Apan ang katawhan nga nakaila sa ilang Diyos modaog ug molihok nga malamposon. 33 Ug sila nga lawom ug pagsabot+ taliwala sa katawhan maghatag ug pagsabot sa daghan. Ug sila mangatumba pinaagi sa espada ug kalayo, pinaagi sa pagbihag ug pagpangilog, sulod sa ubay-ubay nga adlaw. 34 Apan dihang mangatumba sila, hatagan silag diyutayng tabang; ug daghan ang moduyog nila pinaagig malimbongong mga pulong.* 35 Ug ang pipila niadtong lawom ug pagsabot mangatumba, aron himoon ang pagdalisay tungod kanila ug ang paghinlo ug ang pagpaputi+ hangtod sa panahon sa kataposan; tungod kay kini alang pa sa gitakdang panahon.

36 “Himoon sa hari ang iyang gusto, ug iyang bayawon ug ipataas ang iyang kaugalingon ibabaw sa tanang diyos; ug mosulti siyag kahibulongang mga butang batok sa Diyos sa mga diyos.+ Ug siya molampos hangtod nga matapos ang kasuko sa Diyos; kay kon unsay gihukom kinahanglang mahitabo. 37 Dili siya magtagad sa Diyos sa iyang mga amahan; dili sab siya magtagad sa tinguha sa mga babaye o sa tanang ubang diyos, apan iyang bayawon ang iyang kaugalingon ibabaw sa tanan. 38 Iya hinuong* himayaon ang diyos sa mga kuta; ang diyos nga wala mailhi sa iyang mga amahan iyang himayaon pinaagi sa bulawan ug plata ug bililhong mga bato ug tilinguhaong* mga butang. 39 Ug himoon niya ang iyang giplano batok sa kinalig-onang mga kuta, uban* sa langyaw nga diyos. Himayaon niyag maayo kadtong moila* niya, ug iya silang pamandoon sa daghan; ug ang yuta bahinbahinon* niya nga may bayad.

40 “Sa panahon sa kataposan ang hari sa habagatan makigtinuloray* kaniya, ug ang hari sa amihanan mosulong kaniya nga samag bagyo uban ang mga karo ug mga mangangabayo ug daghang barko; ug siya mosulod sa kayutaan ug mobanlas samag baha. 41 Mosulod sab siya sa yuta sa Dekorasyon,*+ ug daghang kayutaan ang mapukan. Apan kini ang makaikyas sa iyang kamot: ang Edom ug Moab ug ang labing importanteng bahin sa mga Ammonhanon. 42 Padayon niyang gamiton ang iyang gahom batok sa kayutaan; ug bahin sa Ehipto, kini dili makaikyas. 43 Ug siya magmando sa tinagong mga bahandi nga bulawan ug plata ug sa tanang tilinguhaong* butang sa Ehipto. Ug ang mga Libyanhon ug mga Etiopianhon mosunod kaniya.*

44 “Apan mahasol siya sa mga balita gikan sa sidlakan* ug amihanan, ug siya mogawas nga may dakong kasuko aron puohon ug laglagon ang daghan. 45 Ug ipatindog niya ang iyang panghari* nga mga tolda taliwala sa dakong dagat ug sa balaang bukid sa Dekorasyon;*+ ug siya modangat gayod sa iyang kataposan, ug walay motabang kaniya.

12 “Nianang panahona si Miguel*+ motindog,* ang labawng prinsipe+ nga nagtindog alang sa imong katawhan.* Ug moabot ang panahon sa kasakitan nga wala pa mahitabo sukad nga naa nay nasod nga natukod. Ug nianang panahona ang imong katawhan makaikyas,+ ang matag usa nga nasulat sa basahon.+ 2 Ug daghan niadtong natulog sa abog sa yuta ang momata, ang uban ngadto sa kinabuhing walay kataposan ug ang uban ngadto sa kaulawan ug sa walay kataposang pagdumot.

3 “Ug kadtong lawom ug pagsabot mosidlak sama sa kahayag sa kalangitan, ug kadtong mga nagdala sa daghan ngadto sa pagkamatarong samag mga bituon, hangtod sa kahangtoran.

4 “Kon bahin kanimo, Daniel, himoang tinago ang mga pulong, ug selyohi ang basahon hangtod sa panahon sa kataposan.+ Daghan ang mosusig maayo niini,* ug ang tinuod nga kahibalo modagaya.”+

5 Unya ako, si Daniel, mitan-aw ug nakakitag duha pa nga nagtindog, ang usa naa niini nga tampi sa sapa ug ang usa didto sa pikas tampi.+ 6 Unya ang usa miingon sa tawo nga nagsul-ob ug lino,+ nga naa ibabaw sa tubig sa sapa: “Unsa ka taas ang panahon hangtod sa kataposan niining katingalahang mga butang?” 7 Unya nadungog nako ang tawo nga nagsul-ob ug lino, nga naa ibabaw sa tubig sa sapa, samtang iyang giisa sa langit ang iyang tuo ug wala nga kamot ug nanumpa sa ngalan sa Usa nga buhi hangtod sa hangtod:+ “Sulod kini sa gitakdang panahon, gitakdang mga panahon, ug katunga sa panahon.* Dihang matapos na ang pagdugmok sa gahom sa balaang katawhan,+ kining tanang butanga matapos.”

8 Sa akong bahin, nakadungog ko apan wala makasabot;+ mao nga miingon ko: “Oh akong ginoo, unsa may mahitabo sa kataposan?”

9 Siya miingon: “Lakaw, Daniel, kay ang mga pulong magpabiling tinago ug selyado hangtod sa panahon sa kataposan.+ 10 Daghan ang maghinlo ug magpaputi sa ilang kaugalingon ug madalisay.+ Ang mga daotan magbuhat ug daotan, ug wala gayoy daotan nga makasabot; apan kadtong dunay lawom nga pagsabot makasabot.+

11 “Ug sukad sa pagkuha sa inadlaw* nga halad+ ug sa pagpahimutang sa dulumtanang butang nga magpahinabog kalaglagan,+ dunay 1,290 ka adlaw.

12 “Malipayon kadtong padayong* nagpaabot hangtod sa kataposan sa 1,335 ka adlaw!

13 “Apan kon bahin kanimo, pabiling lig-on hangtod sa kataposan. Mopahulay ka, apan motindog ka aron modawat sa imong bahin* sa kataposan sa mga adlaw.”+