Ang Hunahuna sa Bibliya

Nganong Tun-an ang Bibliya?

ANG pagbasa sa tibuok nga Bibliya dili gamayng kahimoan. Nahimo na ba nimo kana sa kas-a o sa kadaghan? Daghan nga tawo ang makapasigarbo sa tukma nga nakahimo niana. Ang pagpangitag panahon sa pagbasa sa Bibliya angay ilista duol sa ibabaw​—kon dili man numero uno—​ug diha sa atong listahan sa mga labing importante sa kinabuhi. Sa unsang katarongan? Aron masayran ang paninugdang mga unod sa labing dakog sirkulasyon nga basahon sa tibuok kasaysayan, ang bugtong basahon nga angayang nangangkon nga inspirado sa Diyos.​—2 Timoteo 3:16.

Bisan pa niana, ang usa ka tawo makahimog labaw pa kay sa pagbasa lamang sa Bibliya ug pagkahibalo sa dagkong mga puntos niini. Imo bang tinguha ang pagpahimuot sa Diyos ug pagpahimulos sa bug-os nga mga benepisyo sa mga pagtulon-an sa maong balaang basahon? Nan sunda ang tambag nga gihatag ni apostol Pablo ngadto sa batan-ong si Timoteo: “Magpadayon sa pagkugi sa katilingbanong pagbasa, sa pagpanambag, sa pagpanudlo. Pamalandonga kining mga butanga; ibug-os ang pagtagad niana, aron ang imong pag-uswag mapadayag sa tanang tawo. Tagda ang imong kaugalingon ug ang imong pagpanudlo. Magpabilin niining mga butanga, kay sa pagbuhat niini maluwas mo ang imong kaugalingon ug kadtong nagapatalinghog kanimo.”​—1 Timoteo 4:13, 15, 16.

Labaw pa ang nalangkit kay sa pagbasa sa Kasulatan lamang ang maong pagpalandong sa mga pagtulon-an sa Bibliya ug pagtagad sa bug-os niana. Ang pagbasa sa Bibliya sa kaugalingon dili garantiya nga ang usa ka tawo tukmang makagamit sa impormasyon nga nabatonan, sama ra nga ang pagbasa sa usa ka basahon mahitungod sa utok sa tawo magpatakos niya nga mahimong usa ka siruhano sa utok. Busa, pamati sa dugang tambag ni Pablo kang Timoteo: “Buhata ang imong maarangan sa pagtanyag sa imong kaugalingon nga inuyonan sa Diyos, usa ka magbubuhat nga walay igakaulaw, nga magagamit sa tukma sa pulong sa kamatuoran.”​—2 Timoteo 2:15.

Magbukas sa Mabug-osong mga Pagsabot

Gikinahanglan ang pagtuon aron makat-onan ang hanas nga paggamit sa Pulong sa Diyos. Sa dihang tun-an pag-ayo sa usa ka tawo ang Bibliya, nga palandongon ang ginaingon niini, sabton kini, basahon ang mga teksto diha sa konteksto, sabton ang kasaysayan niini, unya ang wala-damha nga mga pagsabot basin mabuksan alang kaniya. Nianang panahona siya personal nga makabenepisyo gikan sa Pulong sa Diyos.

Tagdon nato ang usa ka pananglitan sa pagpakita nga sa pagbasa lamang sa usa ka bahin sa Kasulatan, basin dili nato masabtan ang kahulogan sa gipamulong gawas kon basahon nato ang konteksto. Sa Buhat 17:11 atong mabasa bahin sa katawhan sa Gregong siyudad sa Berea, nga nahimutang dili layo sa Tesalonica: “Karon ang mga ulahi labi pang hamili ug kaisipan kay niadtong anaa sa Tesalonica, kay gidawat nila ang pulong uban sa kinadak-ang kaikag sa hunahuna, nga mainampingon nga nagsusi sa Kasulatan sa matag adlaw sa pagsusi kon matuod ba ang maong mga butang.”

Sa unang pagtan-aw basin kita mohinapos nga ang mga Kristohanon sa Berea labaw pang tigtuon kay niadtong tua sa Tesalonica. Bisan pa niana, matikdi sa bersikulo 10 sa Buhat kapitulo 17 nga si Pablo ug si Silas sa pag-abot sa Berea miadto sa “sinagoga sa mga Hudiyo” aron sa pagwali sa Pulong sa Diyos. Ug ang bersikulo 12 nag-ingon nga “daghan kanila [ang mga Hudiyo] nahimong mga magtutuo.” Ang maong bersikulo nagatabang kanato sa pagkab-ot sa lahing konklusyon. Ang balaang asoy nagatug-an kanato nga dili ang mga Kristohanon ang gitandi sa usag usa sa maong duha ka siyudad, apan, hinunoa, kadto ang mga Hudiyo niadtong mga dapita.

Dugang pa, namatikdan mo ba kon unsay naghimo sa mga taga-Berea nga labi pang hamili ug kaisipan sa kinaiya? Maikagon nilang gisusi ang Kasulatan. Si Propesor Archibald Thomas Robertson, sa pagkomento bahin nianang mga pulonga diha sa Word Pictures in the New Testament, misulat: “Detalyado nga gisaysay ni Pablo ang Kasulatan sa matag adlaw sama sa didto sa Tesalonica, apan ang mga taga-Berea, inay sa pagkayugot sa iyang bag-ong hubad, nagsusi (anakrinō nagkahulogan sa pag-ayag, naghimo sa mabinantayon ug eksaktong pagdukiduki sama sa diha sa legal nga mga palakaw . . . ) sa Kasulatan sa ilang kaugalingon.” Ang ilang pagsusi dili pangibabaw. Kadtong taga-Berea nga mga Hudiyo nagtugkad pag-ayo aron kapamatud-an nga ang gitudlo ni Pablo ug Silas gikan sa Kasulatan mahitungod kang Jesus ingong dugay-nang-gisaad nga Mesiyas maoy tinuod.

Busa, sa pagsunod sa panig-ingnan sa karaang mga taga-Berea, hinungdanon nga dili lamang nato basahon ang Pulong sa Diyos kondili tun-an usab kini​—“nga magasusi pag-ayo sa Kasulatan”—​aron masabtan ang kahulogan sa gipamulong. Niining paagiha kita makapalalom sa atong apresasyon alang sa Bibliya, ug kita usab mamahimo, sama kang Timoteo, nga mga tawo nga arang ‘magluwas sa atong kaugalingon ug niadtong magapatalinghog kanato.’ Ngano? Tungod kay, dugang sa pagbasa sa Kasulatan, kana atong natun-an aron masinugtanon nga makapadapat sa atong natun-an.​—Proverbio 3:1-6.

Tinubdan sa Matuod nga mga Lagda ug Tagna

Atong hisgotan ang duha pa ka katarongan sa pagtuon sa Bibliya. Ang Bibliya kinalabwan nga basahon sa pagtagana sa mga lagda sa moral ug sa pamatasan. Daghang katuigan kanhi, ang usa ka Amerikanong edukador mipahayag niini: “Nagtuo ako nga ang kahibalo sa Bibliya nga walay usa ka kurso sa kolehiyo labi pang bililhon kay sa usa ka kurso sa kolehiyo nga wala ang Bibliya.” Aron ang kahibalo sa Bibliya mamahimong imong bahandi, ang imong motibo sa pagtuon sa Kasulatan kinahanglan mao ang pagpadapat sa mga lagda ug mga pagtulon-an niini sa imong matag-adlaw nga kinabuhi aron kini makahimo nimo nga usa ka mas maayong tawo, ‘usa nga makagamit sa pulong sa kamatuoran sa hustong paagi.’​—2 Timoteo 2:15; Proverbio 2:1-22.

Dugang pa, sa mga panid niini hikaplagan ang dinasig-sa-Diyos nga mga tagna nga nangatuman na sa kasaysayan ug sa uban nga nagbaton sa ilang katumanan sa atong siglo. Ang usa ka pagtuon sa mga tagna sa Bibliya magtabang sa usa ka tawo sa pagsabot sa kahulogan sa mga kahimtang karon sa kalibotan​—mga gubat, mga kagutmanan, mga panagbulag sa pamilya, mapintasong mga krimen—​ug kon unsaon sa paglikay nga malit-agan sa kabalaka tungod niana kanila. (Lucas 21:10, 11, 25-28) Busa, kita natin-awan sa mga tubag sa Diyos sa mga problema karon, mga tubag nga nagapadayag kon diin na kita sa agos sa panahon ug kon sa unsang paagi kita malamposong makaplano alang sa umaabot. Ang maong mga tubag miabot kanato pinaagi sa kanal-galamiton sa ‘matinumanon ug maalamong dinihogang ulipon’ nga matang, nga nagagamit sa Watchtower Society ingong ahensiya niini sa pagpatik.​—Mateo 24:45-47; 2 Pedro 1:19.

Ang Salmo 119:105 nagaingon: “Ang imong pulong maoy lamparahan sa akong tiil, ug kahayag sa akong alagianan.” Busa, ang mga tawo nga regular nagatuon sa mga pulong sa kaalam nga hikaplagan diha sa Bibliya ug nagapadapat kanila mahiapil niadtong makasabot sa kabubut-on ug katuyoan sa Diyos ug, sa pagkamatuod, magbaton ug nahayagan nga alagianan nga magagiya sa ilang matag-adlaw nga mga kinabuhi latas sa moral nga kalisdanan karong adlawa.