Mga Batan-on Nangutana . . .

Unsay Akong Buhaton kon Magkaproblema ang Usa ka Higala?

Ang 14-anyos nga si Sherrie nag-ingon: “Ang akong suod kaayong higala nahisalaag sa pagkahimong Kristohanon. Naguol ako niini. Naningkamot gayod ako sa pagdasig kaniya!”a

ADUNA bay usa nga suod kanimo nga nagkaproblema​—o nagsugod sa pagsubay sa kaduhaduhaan nga estilo-sa-kinabuhi? “Suod ko si Chris,” miingon si Johnny. “Kami suod kaayong mga higala. Usa ka adlaw siya milayas sa balay. Nakurat ako niini, ug mibati ako nga obligado sa pag-apas kaniya. Tibuok gabiing nagmaneho ako sa pagpangita kaniya.”

Nagpasidaan ang Bibliya nga sa panahon sa kataposang mga adlaw, ang dagkong mga pagpit-os moabot sa mga tawo, batan-on ug tigulang. (2 Timoteo 3:1-5) Busa dili angay nga makurat kita kon usahay mapandol ang usa ka batan-ong Kristohanon. Apan kon kini mahitabo sa usa nga imong gimahal, mahimong bation nimo ang nagkalainlaing mga emosyon, gikan sa kasubo ug kaluoy ngadto sa kasuko. Buot nimong tabangan ang imong higala. Apan unsaon nimo pagbuhat kana?

‘Ako Makaluwas Kaniya’

Ang Bibliya nag-ingon: “Siya nga makapabalik sa makasasala gikan sa pagkasayop sa iyang dalan magaluwas sa kalag [sa makasasala] gikan sa kamatayon ug magatabon ug daghang mga sala.” (Santiago 5:20) Apan nagpasabot ba kini nga kaakohan nimo ang pagbuhat niana? Dili gayod. Ang mga ginikanan sa imong higala mao ang pangunang may kaakohan kaniya.b (Efeso 6:4) Ang Bibliya dugang nag-ingon sa Galacia 6:1: “Mga igsoon, bisan pa kon ang usa ka tawo mohimo ug sayop nga lakang sa dili pa niya himatngonan kini, kamo nga may espirituwal nga mga kuwalipikasyon paningkamoti nga ipasibo ug balik ang maong tawo diha sa espiritu sa kalumo.” Ang mga magtatan-aw sa kongregasyon mao ilabina ang kuwalipikado niining bahina. Sila sa ingon anaa sa mas maayong kahimtang sa pagtabang kay kanimo.

Angayng imong dawaton nga, ingong usa ka batan-on, ikaw adunay limitadong kasinatian sa kinabuhi. (Itandi ang Hebreohanon 5:14.) Busa mapainubsanong dawata ang imong mga limitasyon niining bahina ug likayi ang pagbuhat ug labaw kay sa imong mahimo. (Proverbio 11:2) Palandonga ang usa ka batan-on nga ginganlag Rebekah. Naningkamot siya sa pagtabang sa iyang higala nga lalaki, usa ka paryente, nga nalangkit sa mga droga. Siya miasoy: “Ang nagpabug-at kanako mao nga siya diri kanako nagsumbong ug dili sa iyang mga ginikanan. Misulay ako sa pagtabang kaniya, apan makapahigawad kaayo kadto. Nakatabang kanako sa dihang sa kataposan akong naamgohan nga ako walay mahimo . . . Ako dili mahimong iyang manluluwas.” Dayon giagda siya ni Rebekah sa pagpangayog tabang sa kuwalipikadong mga hamtong.

Ingon niana ang kahimtang sa batan-ong si Matthew, apan gidawat niya ang iyang mga limitasyon sa sinugdanan pa. Naghisgot siya bahin sa usa ka problemadong higala: “Moduol siya kanako uban sa iyang mga problema, apan sultihan ko siya sa pagduol sa iyang mga ginikanan. Nahibalo ako nga dili ako makaarang sa pagpas-an sa iyang mga problema.”

Kon sa Unsang Paagi Ikaw Makatabang

Kini wala magpasabot nga wala kay mahimong bisan unsa sa pagtabang. Nagdepende gayod kinig dako sa mga sirkumstansiya. Tingali buot sa imong higala nga mosumbong kanimo. Siyempre, buot nimo nga anaa ka alang kaniya ug andam nga mamati. (Proverbio 18:24; 21:13) O tingali misugod na siya sa pagsubay sa kaduhaduhaan nga estilo-sa-kinabuhi. Husto ang paghimog unang lakang ug sultihan siya nga samtang ikaw nagatagad kaniya, dili ka makauyon sa iyang ginabuhat.

Ang laing situwasyon mahimong naglangkit sa usa ka higala nga miadmiter nga nakahimog seryosong kalapasan. Tingali pasaaron ka niya sa dili pagsulti kang bisan kinsa. Apan ang Bibliya nag-ingon: ‘Ayaw gayod . . . pagkahimong mag-aambit sa mga sala sa uban; tipigi ang imong kaugalingon nga putli.’ (1 Timoteo 5:22) Kon ang imong higala masakiton pag-ayo ug nagkinahanglan ug medikal nga tabang, dili ba moinsister ka sa pagdala kaniya sa usa ka doktor? Sa susama, kon siya nakahimog seryosong kalapasan, siya nagkinahanglan ug espirituwal nga tabang. Ang pagtago sa mga butang mahimong mopatay kaniya sa espirituwal​—ug makaapektar ug dako sa kongregasyon. Busa ikaw adunay obligasyon sa pagtino nga mapahibalo ang mga ansiano sa kongregasyon.​—Itandi ang Levitico 5:1.

Ang batan-ong si Caroline maisogong mibarog labot sa iyang badlongong higala kinsa namakak sa iyang mga ginikanan. Siya miingon: “Gihatagan nako siyag duha ka semana sa pagduol sa mga ansiano. Kon siya dili moduol, gisultihan ko siya nga ako ang moduol kanila. Dili kadto sayon nga buhaton alang kanako.” Si Johnny, nga gihisgotan sa sinugdan, nagpakitag samang kalig-on sa kinaiya. Labot sa iyang higala, si Johnny nahinumdom: “Nakurat ako sa pagkahibalo nga siya nakigpuyopuyo sa usa ka babaye. Dihay ubang mga lalaki didto nga nag-inom ug nagtabako.” Gihangyo ni Johnny ang iyang higala sa paggawas sa balay ug puwersadong misugyot nga siya mangayog tabang sa mga ansiano sa kongregasyon.

Ang imong higala tingali moapresyar o kaha dili sa imong mga paningkamot. Ang Bibliya nagsulti kanato nga sa dihang ang iyang mga igsoon nagbuhat ug kalapasan, ang batan-ong si Jose “naghatod ug daotang taho bahin kanila ngadto sa ilang amahan.” Segurado nga nakapasuko kini sa iyang mga igsoon. Sa pagkatinuod, “sila misugod sa pagdumot kaniya.”​—Genesis 37:2-4.

Magpakaaron-ingnon Ka Ba?

Apan, madaot nimo ang imong mga paningkamot sa pagtabang kon ikaw padayon gihapong nakig-uban sa imong higala nga daw walay nahitabo. Si apostol Pablo nagpasidaan sa mga Kristohanon batok sa pagpakig-uban sa mga mamumuhat ug daotan diha sa 1 Corinto 15:33. Ang suod nga pagpakig-uban niini nga mga indibiduwala makadaot lang kanimo!

Ang batan-ong si Mollie nakakat-on niini sa malisod nga paagi sa dihang ang iyang higala nga si Sally misugod sa tinagotago nga pagpakigdeyt. Dili lamang kay bata pa kaayo si Sally nga magminyo kondili siya nakigdeyt sa mga lalaki nga dili mga Kristohanon. Wala balebaleha ni Mollie ang situwasyon ug nagpadayon sa pagpakig-uban sa iyang higala. Ang resulta? Si Mollie miingon: “Sa kataposan, nakigsabot si Sally ug kalibotanong lalaki sa pagpakigdeyt kanako, ug kami nagdeyt.” Maayo na lang, si Mollie nakadawat ug tabang sa mga ansiano sa kongregasyon una pa mahimong seryoso kaayo ang situwasyon.

Si Lynn usab nakahimog makuyaw nga mga pagkompromiso aron magpabilin ang panaghigala niya sa usa ka babayeng ginganlag Beth. “Gibati ko nga ako makaluwas kaniya,” nahinumdom si Lynn, “apan kini wala mosaler. Miuban ako kaniya sa mga naytklab. Nasayod ako nga sayop kadto, apan dili ko buot nga masakitan siya. Ang iyang mga problema nagpabug-at kanako. Ako nagpakahilom bahin niini, nga naghunahunang ang problema molabay lang, apan kini midako.” Nakamata si Lynn sa usa ka trahedya. Ang iyang higalang si Beth gipatay sa batan-ong lalaki nga iyang gikuyogkuyogan sa pagdeyt.

Ang pag-unong sa imong higala daw dungganon. Apan kon ang imong higala sa literal nagakalumos sa kusog kaayong lilo, molukso ka ba sa imong kaugalingon? Kon buhaton nimo kana kamong duha malumos. Ang maayong buhaton mao ang paglabay kaniya ug salbabida. Sa susama, kinahanglan nimo siyang tabangan gikan sa luwas nga distansiya.​—Judas 22, 23.

Ang paghupot sa imong distansiya kinahanglanon kon ang imong higala gipalagpot gikan sa kongregasyon. Ang sugo sa Bibliya mao nga “mohunong sa pagpakig-uban tipon” kaniya. (1 Corinto 5:11) Samtang ikaw nagtagad gihapon kaniya, ikaw makatabang kaniyag dako, dili pinaagi sa pagsunod sa iyang daotang buhat, kondili pinaagi sa pagpakitag pagkamaunongon kang Jehova. (Salmo 18:25) Ang imong dili pagkompromiso nga baroganan basig mao mismo ang magpalihok kaniya sa pagpalandong pag-usab sa iyang mga buhat. Labaw nga hinungdanon, ang imong pagkamaunongon mohatag ug kahimuot kang Jehova.​—Proverbio 27:11.

Sobrang Kabug-at

Apan, may mga panahong mapakyas ang imong kinamaayohang mga pagsulay sa pagtabang. Nahinumdom si Rebekah bahin sa iyang higala: “Ako naningkamot gayod ug gitabangan siya. Gisulatan pa gani nako siya, apan wala niya kini balosi.” Nakita ni Caroline nga human sa daghang bulan sa pagpaningkamot sa pagtabang sa usa ka higala nga naghagit ug problema, siya “misugod sa pagbatig kalisod.”

Hinungdanong masayod nga “ang matag usa kanato manubag alang sa iyang kaugalingon ngadto sa Diyos.” (Roma 14:12) Ug samtang angay tabangan ang usa ka tawo sa pagpas-an sa iyang mga palas-anon, o personal nga mga problema, pinaagi sa paghatag ug praktikal nga tabang, dili ka gayod makapas-an sa “luwan” sa ubang tawo​—sa ato pa, ang tulobagon sa usa ngadto sa Diyos. “Ang matag usa magapas-an sa iyang kaugalingong luwan,” miingon ang Bibliya. (Galacia 6:5) Dili ikaw ang responsable sa mga pagpili nga gihimo sa imong higala.

Bisan pa niana, masakit ang pagkakita nga gidaot sa usa ka higala ang iyang kinabuhi. Usa ka ulitawo nga ginganlag Mike nag-ingon bahin sa pagkawala sa usa ka higala: “Naguol kaayo ako niini. Suod kaayo ako kang Mark ug sa iyang mga ginikanan. Nag-antos ako sa depresyon.”

Natural lamang nga masubo nga mawad-ag higala. Apan, makatabang ang pagpakigsulti sa imong mga pagbati ngadto sa usa nga imong kasaligan. (Proverbio 12:25) “Uban sa tabang sa akong mga ginikanan,” matod ni Rebekah, “nakasagubang ko niana.” Makabubo ka usab sa imong mga pagbati kang Jehova nga Diyos diha sa pag-ampo. (Salmo 62:8) Maayo ang pagkasumaryo ni Caroline sa situwasyon pinaagi sa pag-ingon: “Ang pag-ampo kang Jehova ug ang pagsangyaw sa uban nakatabang kaayo kanako. Nakigsuod usab ako sa uban diha sa kongregasyon, ilabina sa edarang mga babaye. Sa kataposan naamgohan ko nga ang mga tawo mao ang manubag sa ilang kaugalingong mga buhat ug nga ako kinahanglang magpadayon sa akong kinabuhi.” Pinaagi sa pagbuhat nianang tanan, tinong matabangan gayod nimo ang imong kaugalingon. Ug ikaw basin makatabang usab sa imong badlongong higala.

[Mga footnotes]

[Hulagway sa panid 17]

Dasiga ang imong higala sa pagpangayog tabang