“Kon Unsay Imong Gipanaad, Bayri”
ANG panaad maoy usa ka solemneng saad nga gihimo ngadto sa Diyos aron himoon ang usa ka buhat, mohimog usa ka paghalad o gasa, mosulod sa usa ka pag-alagad o kahimtang, o molikay sa pipila ka butang nga sa kaugalingon dili supak sa balaod. Ang usa ka panaad maoy boluntaryong kapahayagan nga gihimo sa kaugalingong kabubut-on. Tungod kay usa ka solemneng saad, ang usa ka panaad nagdala sa puwersa sa usa ka panumpa o usa ka pagpanumpa, ug usahay ang duha ka pulong nagakuyog diha sa Bibliya. (Numeros 30:2; Mateo 5:33) Ang “panaad” labaw nga maoy deklarasyon sa usa ka tuyo, samtang ang “panumpa” nagkahulogan sa paghangyo nga himoon ngadto sa usa ka taas nga awtoridad nga nagpamatuod sa pagkatinuod o obligadong kinaiya sa deklarasyon. Ang mga panumpa sagad nga nag-uban sa pagpamatuod sa usa ka kasabotan.—Genesis 26:28; 31:44, 53.
Ang labing sayong talaan sa usa ka panaad makaplagan diha sa Genesis 28:20-22, diin si Jacob misaad nga ihatag kang Jehova ang ikapulo sa tanan niyang mga kabtangan kon si Jehova padayong mag-uban kaniya ug dad-on siya balik diha sa kalinaw, sa ingon magapamatuod nga siya mao ang Diyos ni Jacob. Si Jacob wala makighangyoanay sa Diyos, apan buot niyang matino nga iyang nabatonan ang pag-uyon sa Diyos. Sumala sa gipunting sa maong pananglitan, ang mga panaad gihimo sa mga patriarka (tan-awa usab ang Job 22:27), ug nga sama sa ubang daghang kostumbre panahon sa patriarka, ang Moisesnong Balaod, inay magpaila sa maong diha nang mga bahin sa pagsimba, nagbatbat ug nagpaigoigo kanila.
Daghang panaad gihimo ingong mga hangyo ngadto sa Diyos alang sa iyang pag-uyon ug kalamposan sa usa ka buluhaton, sama sa kaso ni Jacob. Ang laing pananglitan niana mao ang panaad sa Israel nga laglagon ang mga siyudad sa Canaanhong hari sa Arad kon ihatag ni Jehova sa Israel ang kadaogan. (Numeros 21:1-3) Ang mga panaad gihimo usab ingong mga pahayag sa debosyon kang Jehova ug sa iyang maputling pagsimba (Salmo 132:1-5) o pagpaila nga ang usa ka tawo naggahin sa iyang kaugalingon o sa iyang mga kabtangan alang sa espesyal nga pag-alagad. (Numeros 6:2-7) Ang mga ginikanan makahimog mga panaad may kalabotan sa ilang mga anak, sama sa gihimo ni Ana bahin kang Samuel. (1 Samuel 1:11; itandi ang Maghuhukom 11:30, 31, 39.) Sa maong mga higayon ang mga anak mikooperar sa pagtuman sa panaad.
Kinabubut-on, Apan Obligado sa Dihang Nahimo Na
Ang mga panaad bug-os nga kinabubut-on. Bisan pa niana, sa dihang ang usa ka tawo mihimog usa ka panaad, ang pagtuman giobligar sa balaang balaod. Sa ingon ang usa ka panaad gitumong ingong ‘nabugkos diha sa iyang kalag,’ nga nagpasabot nga ang iyang kinabuhi mismo nahimong garantiya sa pagtuman sa iyang pulong. (Numeros 30:2; tan-awa usab ang Roma 1:31, 32.) Sanglit ang kinabuhi nameligro, hisabtan kon nganong ang Kasulatan nag-agda sa usa nga mag-amping pag-ayo sa dili pa mohimog panaad, nga palandongon pag-ayo ang mga obligasyon nga pagaabagahon. Ang Balaod nagpahayag: “Sa dihang manaad ka ug usa ka panaad kang Jehova . . . sa walay pakyas ang Diyos magasingil kanimo niana, ug kini mahimo gayod nga usa ka sala sa imong bahin. Apan sa dihang ikaw molaktaw sa paghimog usa ka panaad, kini dili mahimong sala sa imong bahin.”—Deuteronomio 23:21, 22.
Sumala sa gipahayag sa ulahi sa Magtitigom: “Kon unsay imong gipanaad, bayri. Labi pang maayo nga dili ka manaad kay sa manaad ka ug dili mobayad. Ayaw itugot nga ang imong baba magpahinabo sa imong unod nga makasala, ni mosulti atubangan sa manulonda nga kadto usa ka sayop.” (Ecclesiastes 5:4-6) Ang usa ka panaad nga dinalidali nga pagkahimo tungod sa agda sa umalaging kadasig o emosyon lamang basin mapamatud-ang usa ka lit-ag. (Proverbio 20:25) Ubos sa Balaod ang usang nagahimo sa maong dili-mahunahunaong panaad sad-an atubangan sa Diyos ug kinahanglang motanyag ug halad-sa-sala alang sa iyang sala. (Levitico 5:4-6) Sa kataposang analisis, ang usa ka panaad walay bili sa panan-aw sa Diyos gawas kon kini nahiuyon sa iyang matarong nga mga balaod ug naggikan sa matarong nga matang sa kasingkasing ug espiritu.—Salmo 51:16, 17.