Reperensiya Para sa Workbook sa Tigom nga Kinabuhi ug Ministeryo
© 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
MAYO 5-11
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS PROVERBIO 12
Ang Pagkugi Naay Dakong Ganti
Diyosnong Hiyas nga Mas Bililhon kay sa Brilyante
Ang pipila ka alagad ni Jehova tingali makaatubang ug mga situwasyon diin ang ilang kita dili makasapar sa ilang panginahanglan. Imbes mangitag sayon apan dili matinud-anong solusyon, sila nagkugi sa pagtrabaho. Sa ingon, ilang gipakita nga mas gipabilhan nila ang maanindot nga mga hiyas sa Diyos, lakip na ang pagkamatinud-anon, kay sa bisan unsang materyal nga mga butang.—Prov. 12:24; Efe. 4:28.
Kon Unsaon nga Malipay sa Hago nga Trabaho
Maayong hunahunaon ilabina ang kataposang pangutana, kay makapalipay ang trabaho kon atong makita nga nakabenepisyo ang uban niini. Si Jesus mismo miingon: “Adunay labaw nga kalipay sa paghatag kay sa pagdawat.” (Buhat 20:35) Gawas pa niadtong direktang nakabenepisyo sa atong trabaho, sama sa mga kustomer ug amo, duna pay uban nga makabenepisyo. Lakip kanila ang atong pamilya ug kadtong nanginahanglan.
Pamilya. Kon ang ulo sa pamilya magkugi sa pagtagana sa iyang panimalay, siya makahatag ug benepisyo kanila. Una, maseguro niyang duna silay pagkaon, besti, ug puy-anan. Nianang paagiha matuman niya ang responsabilidad nga gihatag sa Diyos kaniya, nga “magtagana alang sa mga iya.” (1 Timoteo 5:8) Ikaduha, ikapakita niya ang kahinungdanon sa pagkakugihan sa trabaho. “Ang akong amahan maoy maayong ehemplo sa pagbaton ug maayong tinamdan sa trabaho,” matod ni Shane, gihisgotan sa unang artikulo. “Siya matinud-anon ug kugihan sa tibuok niyang kinabuhi ingong panday. Akong nakat-onan kaniya ang kahinungdanon sa manomano nga trabaho, ang paghimog mga butang nga mapuslan sa uban.”
Mga nanginahanglan. Gitambagan ni apostol Pablo ang mga Kristohanon nga “maghago . . . aron [sila] adunay ikahatag sa nanginahanglan.” (Efeso 4:28) Oo, kon magkugi ta aron matagan-an ang atong kaugalingon ug ang atong pamilya, makatabang sab ta niadtong nanginahanglan. (Proverbio 3:27) Pinaagi sa hago nga trabaho, makasinati tag labaw nga kalipay sa paghatag.
Espirituwal nga mga Bahandi
Lig-on ba Ko?
● Analisaha kon ang imong problema dako ba o gamay. Ang Bibliya nag-ingon: “Ipakita dayon sa buangbuang nga nasuko siya, apan balewalaon ra sa maalamon ang insulto.” (Proverbio 12:16) Ayawg paapektar pag-ayo sa tanang problema.
“Sa eskuwelahan, grabe kaayog reaksiyon ang akong mga klasmet bisan sa gagmayng mga butang. Dayon sulsolan sila sa ilang mga higala sa social media, maong mosamot silag kasuko. Tungod ana, ang gamayng problema morag dako na para nila.”—Joanne.
MAYO 12-18
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS PROVERBIO 13
Ayawg Pailad sa “Lampara sa Daotan”
Lampara
Ubang Mahulagwayong mga Paggamit. Ang gisaligan sa usa ka tawo sa paglamdag sa iyang dalan gisimbolohan sa usa ka lampara. Pinaagi niini nga paglarawan ang proverbio nagtandi sa mga matarong ug sa mga daotan, nga nag-ingon: “Ang kahayag sa mga matarong magamaya; apan ang lampara sa mga daotan—kini pagapalongon.” (Pr 13:9) Ang kahayag sa mga matarong padayong magakasanag, apan bisan pag daw masanagon ang pagsidlak sa lampara sa mga daotan ug bisan pag daw mauswagon ang iyang dalan, tinoon sa Diyos nga siya mosangko sa kangitngitan, diin tinong mapandol ang iyang mga tiil. Kini nga sangpotanan maoy maagoman sa tawo nga nanghimaraot sa iyang amahan ug inahan.—Pr 20:20.
Ang ‘pagkapalong sa lampara’ sa usa ka tawo nagkahulogan usab nga siya walay kaugmaon. Ang laing proverbio nag-ingon: “Walay kaugmaon ang daotan; pagapalongon ang lampara sa mga tawong daotan.”—Pr 24:20.
Alagara ang Diyos sa Kagawasan
3 Kon nadani ni Satanas ang duha ka hingpit nga tawo ug ang daghang manulonda sa pagsalikway sa pagmando sa Diyos, mahimo usab niya kana nganhi kanato. Wala mausab ang iyang mga taktika. Gusto niyang isipon nato nga bug-at ra kaayo ang sukdanan sa Diyos ug dili na ta malipay sa kinabuhi. (1 Juan 5:3) Kanay panghunahuna sa mga tawo sa kalibotan, ug matakdan kita kon kanunay kitang makig-uban nila. “Naimpluwensiyahan ko pag-ayo sa daotang mga kauban. Dili man god ko gusto nga malahi sa akong mga higala,” miingon ang 24 anyos nga sister nga nakahimog imoralidad. Lagmit nasinati na sab nimo kon unsa ka kusog ang impluwensiya sa mga higala.
“Ang Tagsatagsa ka Maalamon Molihok Uban ang Kahibalo”
Panalanginan ra unya ang masinaboton ug matul-id nga tawo nga molihok uban sa hustong kahibalo. Si Solomon nagpasalig kanato: “Ang matarong nagakaon hangtod mabusog ang iyang kalag, apan ang tiyan sa mga daotan walay sulod.” (Proverbio 13:25) Si Jehova nahibalo kon unsay makahatag kanatog kaayohan diha sa lainlaing bahin sa atong kinabuhi—mga kahikayan sa atong pamilya, atong relasyon sa uban, atong ministeryo, o sa dihang kita disiplinahon. Ug kon maalamon natong ipadapat ang tambag nga makaplagan sa iyang Pulong, walay duhaduha nga mabatonan nato ang kinamaayohang paagi sa kinabuhi.
Espirituwal nga mga Bahandi
Gugma
Ang gugma mahimong sayop. Tungod niini nga mga katarongan, dayag nga ang usa ka tawo makabaton lamang ug usa ka tinuod ug husto nga gugma pinaagi sa pagtinguha ug pagsunod sa espiritu sa Diyos ug sa kahibalo nga naggikan sa Iyang Pulong. Pananglitan, ang usa ka ginikanan tingali nagmahal sa iyang anak. Apan mahimong mokunhod kana nga gugma o siya mahimong masayop sa pagpahayag niini tungod sa emosyon, nga maghatag sa bata sa tanang butang ug walay ihikaw kaniya nga bisan unsa. Basin dili niya gamiton ang iyang awtoridad isip ginikanan sa pagdisiplina ug usahay sa aktuwal nga pagkastigo. (Pr 22:15) Ang maong gugma kunohay lagmit garbo pa gani sa pamilya, nga maoy kahakog. Ang Bibliya nag-ingon nga ang maong tawo nagpahayag, dili sa gugma, kondili sa pagdumot, tungod kay wala niya sunda ang dalan nga magluwas sa kinabuhi sa iyang anak.—Pr 13:24; 23:13, 14.
MAYO 19-25
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS PROVERBIO 14
Hunahunaa Pag-ayo ang Imong Himoon Panahon sa Kalamidad
Pabilhi ang Regalo sa Diyos nga Kinabuhi
10 Usahay, dili nato mapugngan ang mga panghitabo nga magpameligro sa kinabuhi, sama sa mga kalamidad, epidemya, ug grabeng kagubot. Dihang mahitabo kana, mamenosan nato ang mga kapeligrohan ug mas dako tag purohan nga makalingkawas kon sundon nato ang mga curfew, evacuation order, ug mga restriksiyon nga ipatuman sa gobyerno. (Roma 13:1, 5-7) Pero naay mga kahimtang nga makapangandam ta, busa maayong sundon nato ang instruksiyon sa lokal nga mga awtoridad bahin niini. Pananglitan, puwede tang magpondog tubig, pagkaon nga dili mapan-os, ug first-aid kit.
11 Unsay atong buhaton kon naay makatakod nga sakit nga mikaylap sa atong lugar? Angay natong sundon ang emergency nga mga direksiyon nga ipatuman sa gobyerno sama sa pagpanghunaw, social distancing, pagsul-ob ug mask, ug pag-quarantine. Kon ato ning himoon, atong gipakita nga gipabilhan nato pag-ayo ang regalo sa Diyos nga kinabuhi.
12 Panahon sa mga emergency, makadungog tingali tag dili tinuod nga mga impormasyon gikan sa atong mga higala, silingan, ug sa balita. Imbes motuo sa “tanan [natong] madunggan,” didto ta maminaw sa pinakakasaligan nga impormasyon gikan sa gobyerno ug sa mga doktor. (Basaha ang Proverbio 14:15.) Ang Nagamandong Lawas ug ang mga sangang buhatan naningkamot nga makakuhag tukmang impormasyon sa dili pa sila mohatag ug direksiyon bahin sa mga tigom ug sa buluhatong pagsangyaw. (Heb. 13:17) Kon sundon nato ni nga mga direksiyon, maprotektahan nato ang atong kaugalingon ug ang uban. Makatabang pod ni nga mahimong mas maayo ang reputasyon sa mga Saksi ni Jehova sa atong lugar.—1 Ped. 2:12.
Magmaisogon Sama Kang Zadok
11 Unsaon nato pagsundog ang kaisog ni Zadok dihang motabang ta sa mga igsoon panahon sa peligrosong mga kahimtang? (1) Sunda ang direksiyon. Niini nga mga kahimtang, importante nga magkahiusa ta. Sunda ang direksiyon gikan sa inyong sangang buhatan. (Heb. 13:17) Kinahanglang regular nga susihon sa mga ansiyano ang mga instruksiyon kon unsaon nga makapangandam sa kalamidad ug kon unsay himoon panahon sa kalamidad. (1 Cor. 14:33, 40) (2) Magmaisogon, pero pag-amping. (Prov. 22:3) Hunahunaa pag-ayo ang imong himoon. Magmaalamon aron dili ka mameligro. (3) Salig kang Jehova. Hinumdomi nga gusto kaayo ni Jehova nga luwas ka ug ang mga igsoon. Giyahan ka niya aron luwas nimong matabangan ang mga igsoon.
Espirituwal nga mga Bahandi
Katakos sa Panghunahuna
Apan, ang usa nga tinuod nga naggamit ug katakos sa panghunahuna lagmit mahimo usab nga tumong sa pagdumot. Kini lagmit mao ang diwa nga gipahayag diha sa Proverbio 14:17: “Ang tawo nga may katakos sa panghunahuna ginadumtan.” Ang mga tawo nga dili tigpamalandong sagad nagtamay niadtong nagagamit sa ilang mga katakos sa panghunahuna. Mao man usab, sa diwa, kadtong nagagamit sa ilang mga hunahuna sa pagbuhat sa kabubut-on sa Diyos ginadumtan. Sumala sa giingon ni Jesu-Kristo: “Tungod kay kamo dili man bahin sa kalibotan, apan gipili ko kamo gikan sa kalibotan, tungod niini ang kalibotan nagdumot kaninyo.” (Ju 15:19) Siyempre, ang termino sa orihinal nga pinulongan alang sa “katakos sa panghunahuna” diha sa Proverbio 14:17 mahimong maglakip sa madinaoton nga panghunahuna. Busa, ang teksto mahimong magkahulogan usab nga ang usa ka tawo nga nagalaraw ug daotan ginadumtan, ug ang ubang mga hubad mabasa nga ingon niini: “Ug ang usa ka tawo nga may daotang mga laraw ginadumtan.”—JP, Ro.
MAYO 26–HUNYO 1
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS PROVERBIO 15
Tabangi ang Uban nga Magmalipayon
Kami Magalakaw sa Among Integridad!
16 Si Job maabiabihon. (Job 31:31, 32) Bisag dili kita dato, atong ‘masunod ang dalan sa pagkamaabiabihon.’ (Roma 12:13) Kita makapaambit ug simpleng pagkaon, nga maghinumdom nga “mas maayo pa ang pagkaong utanon diin anaay gugma kay sa pinatambok nga torong baka nga inubanan sa pagdumot.” (Prov. 15:17) Makapalipay ug makapadasig ang mahigugmaong panag-ubanay sa isigkamagtutuo bisag simple lang ang pagkaon.
Magdinasigay Ilabina Karon!
16 Sayop ang paghunahuna nga dili ta makadasig kay hilomon ta. Sa tinuoray lang, dili lisod ang pagdasig sa uban. Tingali puwede nimong pahiyoman ang usa. Kon dili siya mobalos ug pahiyom, basin naa siyay giatubang nga problema. Puwedeng mahupay nimo siya pinaagi sa pagpamati kaniya.—Sant. 1:19.
17 Si Henri, nga usa ka batan-ong brader, naguol pag-ayo dihang mibiya sa kamatuoran ang pipila ka membro sa ilang pamilya, apil ang iyang papa nga usa ka tinahod nga ansiyano. Gidasig si Henri sa usa ka tigdumala sa sirkito kinsa nag-imbitar niyang magkape sa coffee shop. Ang tigdumala sa sirkito namati pag-ayo samtang gipahayag ni Henri ang iyang gibati. Naamgohan ni Henri nga matabangan lang niya ang ilang pamilya nga makabalik sa kamatuoran kon magmatinumanon siya. Nahupayan kaayo siya sa pagbasa sa Salmo 46, Sofonias 3:17, ug Marcos 10:29, 30.
18 Ang kasinatian ni Marthe ug Henri nagpakita nga makadasig ta sa usa ka igsoon nga nagkinahanglag paghupay. Si Haring Solomon misulat: “Ang usa ka pulong sa hustong panahon Oh pagkamaayo! Ang kasanag sa mga mata [o, ang pagpahiyom] makapalipay sa kasingkasing; ang usa ka maayong taho makapatambok sa kabukogan.” (Prov. 15:23, 30) Makadasig sab ta sa naguol kon basahan nato siya gikan sa Bantayanang Torre o sa atong website. Gipakita ni Pablo nga makapadasig usab ang pagkantag awit sa Gingharian uban sa naguol. Siya misulat: “Magpadayon sa pagtudlo ug sa pagpahimangno [o, pagdasig] sa usag usa uban ang mga salmo, mga pagdayeg sa Diyos, espirituwal nga mga awit uban ang pagkamadanihon, nga magaawit diha sa inyong mga kasingkasing kang Jehova.”—Col. 3:16; Buh. 16:25.
Espirituwal nga mga Bahandi
Magpatambal ba ang Usa ka Kristohanon?
2. Angay ba kong mangonsulta sa ubang doktor? Mahimong makatabang ang “panon sa mga magtatambag” ilabina kon grabe ang imong sakit.—Proverbio 15:22.
HUNYO 2-8
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS PROVERBIO 16
Tulo ka Pangutana nga Moresultag Maayong Desisyon
Paghimog Maalamong mga Desisyon Panahon sa Pagkabatan-on
11 Ang kinadak-ang kalipay naggikan sa atong pag-alagad kang Jehova. (Prov. 16:20) Dayag nga nalimot niana ang sekretaryo ni Jeremias nga si Baruk. Dihay panahon nga wala na siya malipay sa pag-alagad kang Jehova. Si Jehova miingon kaniya: “Ikaw nagpadayon sa pagtinguha ug dagkong mga butang alang sa imong kaugalingon. Ayaw pagpadayon sa pagtinguha. Kay ania, ako magadala ug katalagman diha sa tanang unod, . . . ug ihatag ko kanimo ingon nga inagaw ang imong kalag sa tanang dapit nga imong adtoan.” (Jer. 45:3, 5) Unsay imong hunahuna? Unsa kahay makapalipay kang Baruk—ang pagtinguhag dagkong mga butang, o maluwas sa kalaglagan sa Jerusalem ingong maunongong alagad sa Diyos?—Sant. 1:12.
12 Usa ka brader nga nagmalipayon sa pag-alagad sa uban mao si Ramiro. Siya miingon: “Pobre ang among pamilya ug nagpuyo mi sa usa ka baryo sa Andes Mountains. Dihang giingnan ko sa akong magulang nga lalaki nga paeskuylahon ko niya sa unibersidad, dako kadto nga oportunidad. Pero bag-o lang kong nabawtismohan, ug nakadawat kog laing tanyag—gusto kong ikuyog sa usa ka payunir sa pagsangyaw sa usa ka gamayng lungsod. Mikuyog ko, nagtuon sa pagpanupi, ug nag-ablig barber shop aron makasuportar sa kaugalingon. Daghan ang midawat ug pagtuon sa Bibliya. Sa ulahi, mibalhin ko sa usa ka bag-ong kongregasyon nga naggamit ug lumad nga pinulongan. Napulo ka tuig na kong payunir karon. Walay propesyon nga makahatag ug kalipay nga sama sa pagtudlo sa uban sa maayong balita diha sa ilang kaugalingong pinulongan.”
Nausab Ka Na Ba?
DAKO kaayog impluwensiya kanato kon giunsa kita pagpadako ug ang atong palibot, nga mao, ang atong mga higala, kultura, ug komunidad diin kita nagpuyo. Kanay rason nga may paborito kitang pagkaon, ug may partikular nga sininaan ug linihokan.
2 Apan may mga butang nga mas importante kay sa atong ganahang pagkaon ug estilo sa sinina. Pananglitan, kita gipadako nga isipon ang pipila ka butang ingong husto ug dalawaton, ug isalikway ang ubang butang ingong sayop ug dili dalawaton. Apan ang matag indibiduwal lainlaig opinyon kon unsay husto ug sayop. Gani ang atong mga pagpili mahimong magpadayag sa kon unsay gidiktar sa atong konsensiya. Ang Bibliya nag-ingon nga sagad “ang katawhan sa kanasoran nga walay balaod nagabuhat nga kinaiyanhon sa mga butang sa balaod.” (Roma 2:14) Apan nagpasabot ba kana nga kon walay espesipikong balaod gikan sa Diyos, puwede ra natong sundon ang mga paagi ug sukdanan sa atong pamilya ug nianang komon sa atong lugar?
3 Dunay labing menos duha ka importanteng rason kon nganong dili kana himoon sa mga Kristohanon. Una, ang Bibliya nagpahinumdom kanato: “Adunay dalan nga matul-id atubangan sa usa ka tawo, apan ang kataposan niana mao ang mga dalan sa kamatayon.” (Prov. 16:25) Kay dili kita hingpit, dili nato hingpit nga magiyahan ang atong mga lakang. (Prov. 28:26; Jer. 10:23) Ikaduha, gipakita sa Bibliya nga ang mga uso ug sukdanan sa kalibotan gimaniobra ni Satanas, “ang diyos niini nga sistema sa mga butang.” (2 Cor. 4:4; 1 Juan 5:19) Busa kon buot natong mabatonan ang panalangin ug pag-uyon ni Jehova, kinahanglan natong sundon ang tambag sa Roma 12:2.—Basaha.
Espirituwal nga mga Bahandi
Disiplina
Mga Sangpotanan sa Pagsunod ug sa Dili Pagsunod. Ang mga daotan, ang mga buangbuang, o ang mga dunot sa moral nagpakita sa ilang pagdumot sa disiplina ni Jehova pinaagi sa bug-os nga pagsalikway niini. (Sal 50:16, 17; Pr 1:7) Ang daotang mga sangpotanan gikan sa maong kabuangan mao ang dugang pang disiplina, nga sa kasagaran hilabihan nga pagkastigo. Sumala sa giingon sa proverbio: “Ang disiplina sa mga buangbuang maoy kabuangan.” (Pr 16:22) Mahimong ikapadangat nila sa ilang kaugalingon ang kakabos, kaulawan, sakit, ug bisan ang ahat nga kamatayon. Ang kasaysayan sa mga Israelinhon nag-ilustrar kon unsa ka dako ang kapildihan nga maagoman. Wala nila panumbalinga ingong disiplina ang pagsaway ug pagtul-id nga gipahayag pinaagi sa mga manalagna. Wala nila tagda ingong disiplina ang paghikaw ni Jehova sa iyang proteksiyon ug panalangin. Sa kataposan, ilang naagoman ang bug-at nga disiplina nga pasiunang gipahibalo—sila nasakop ug nadestiyero.—Jer 2:30; 5:3; 7:28; 17:23; 32:33; Os 7:12-16; 10:10; Sof 3:2.
HUNYO 9-15
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS PROVERBIO 17
Magmalinawon ang Inyong Kaminyoon
Kon Unsaon Pagwala sa Kayugot
Susiha pag-ayo ang imong kaugalingon. Ang Bibliya nag-ingon nga ang ubang tawo daling ‘masuko’ ug “maaligutgoton.” (Proverbio 29:22) Ingon ka ba niini? Pangutan-a ang imong kaugalingon: ‘Dali ba akong mahiubos? Dali ba akong masilo? Himoon ba nakong isyu ang gagmayng butang?’ Ang Bibliya nag-ingon nga ang tawong magdumot makapahilayo sa suod nga mga higala. (Proverbio 17:9; Ecclesiastes 7:9) Mahitabo usab kana sa kaminyoon. Busa kon may tendensiya ka nga mayugot, pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘Mahimo bang mas magmapailobon ako sa akong kapikas?’—Prinsipyo sa Bibliya: 1 Pedro 4:8.
Pagsulbad sa mga Problema
1. Pagpilig hustong panahon aron hisgotan ang problema. “Adunay tinudlong panahon alang sa tanang butang, . . . panahon sa paghilom ug panahon sa pagsulti.” (Ecclesiastes 3:1, 7) Sama sa gipakita sa panaglalis nga gikutlo sa sinugdanan, ang ubang mga problema tingali makahaling sa kasuko. Kon mahitabo kana, gikinahanglan ang pagpugong sa kaugalingon aron sa “paghilom,” una mosilaob ang kasuko. Malikayan ang grabeng epekto sa panaglalis diha sa kaminyoon kon imong sundon ang tambag sa Bibliya: “Ang sinugdan sa panaglalis sama sa liki diha sa tangke sa tubig, busa hunonga kini sa dili pa modako.”—Proverbio 17:14, Ang Bag-ong Maayong Balita Biblia.
Hinunoa, duna usay “panahon sa pagsulti.” Ang mga problema samag sagbot nga molabong kon mapasagdan. Busa sulbara dayon kana, ug ayaw pagdahom nga mawala ra kana paglabay sa panahon. Kon putlon ang panaglalis, ipakita ang pagtahod sa imong kapikas pinaagi sa pagpangita dayon ug hustong panahon aron inyong hisgotan ang problema. Kon inyo kining himoon, mapadapat ninyo ang tambag sa Bibliya: “Ayaw pasalopi sa adlaw ang inyong kasuko.” (Efeso 4:26) Siyempre, kon imo siyang gisaaran kon kanus-a ninyo hisgotan ang problema, tumana gayod kana.
Espirituwal nga mga Bahandi
Mga Haylayt Gikan sa Basahon sa Proverbio
17:24. Lahi sa “hungog,” kansang mga mata ug hunahuna naglatagaw imbes masentro sa hinungdanong mga butang, kinahanglang pangitaon nato ang pagsabot aron kita makalihok nga maalamon.
HUNYO 16-22
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS PROVERBIO 18
Dasiga ang mga Naay Sakit
Ang Tinuod nga Kaalam Nagasinggit
17 Hunahunaa daan ang imong isulti. Kon dili ta mag-amping sa atong sinultihan, mahimong mapasakitan nato ang uban. Ang Bibliya nag-ingon: “Ang mga pulong nga wala hunahunaa samag dunggab sa espada, apan ang dila sa maalamon makaayo.” (Prov. 12:18) Mamentinar nato ang maayong relasyon kon dili nato ipanabi ang sayop sa uban. (Prov. 20:19) Aron ang atong sinultihan makaayo ug dili makapasakit, kinahanglang pun-on nato ang atong kasingkasing sa kahibalo nga gikan sa Pulong sa Diyos. (Luc. 6:45) Kon pamalandongon nato ang giingon sa Bibliya, ang atong sinultihan mahisamag “tuboran sa kaalam” nga makarepresko sa uban.—Prov. 18:4.
mrt artikulo 19 kahon
Kon Unsay Imong Mahimo Dihang Kalit Kang Masakit
Paminawa siya. Dako kag ikatabang sa imong higala kon paminawon nimo siya dihang duna siyay gustong isulti. Dili kinahanglan nga komentohan nimo ang tanan niyang isulti. Sagad igo na nga paminawon nimo siya. Sabta siya ug ayaw siya hukmi. Ayawg hunahunaa nga nahibalo ka sa gibati sa imong higala, ilabina kon mora rag wala siyay sakit.—Proverbio 11:2.
Pakigsulti nga positibo. Tingali wala ka mahibalo kon unsay imong isulti, pero bisan ang pag-ingon nga nasayod ka nga dili lalim ang iyang situwasyon lagmit mas makapahupay kay sa wa gyod kay iingon. Kon wa gyod kay mahunahunaan nga isulti, sultihi siya ug simple pero sinsero nga mga pulong, sama sa “Wala ko mahibalo sa akong isulti, pero gusto nakong masayod ka nga nia ra ko para nimo.” Likayi ang pag-ingon ug “Naa pay mas grabe ana” o “Maayo gani kay kana ray imong sakit.”
Ikapakita nimo ang personal nga interes ngadto sa imong higala kon mag-research ka bahin sa iyang sakit. Posibleng maapresyar niya ang imong paningkamot nga masabtan ang iyang kahimtang, ug mas makatabang niya ang imong isulti. (Proverbio 18:13) Pero ayaw siya hatagig tambag kon wala niya kini pangayoa.
Paghatag ug praktikal nga tabang. Imbes maghunahuna nga nahibalo na ka kon unsay buhaton nimo para niya, pangutan-a siya kon unsay imong ikatabang. Pero hinumdomi nga basin ang imong higala maulawng mosulti sa iyang gikinahanglang tabang kay dili siya gustong magpabug-at. Kon mao nay kahimtang, puwede kang mosugyot ug mga butang nga puwede nimong mahimo, sama sa pagpamalit sa iyang mga kinahanglanon, pagpanglimpiyo, o uban pang buluhaton.—Galacia 6:2.
Ayawg surender. Tungod sa iyang sakit, basig may mga panahon nga dili siya modayon sa inyong mga plano o dili siya gustong makig-estorya nimo. Pagpailob ug sabta siya. Padayong itanyag ang tabang nga iyang gikinahanglan.—Proverbio 18:24.
Kon Unsaon Pagtabang Niadtong Naay Problema sa Mental Health
‘Hupaya ang mga naguol.’—1 TESALONICA 5:14.
Ang imong higala tingali nabalaka o mibating walay pulos. Kon pasaligan nimo siya sa imong pagmahal, imo siyang mahupay ug madasig, bisan pag wala ka mahibalo kon unsa gyoy imong isulti.
“Ang tinuod nga higala magpakitag gugma sa tanang panahon.”—PROVERBIO 17:17.
Tabangi ang imong higala sa praktikal nga paagi. Pangutan-a siya kon unsay puwede nimong matabang. Kon nalisdan siya sa pagsulti kon unsay iyang gikinahanglan, basin makasugyot ka kon unsay puwede ninyong himoon nga magkauban, sama sa pag-walking. O basin makatabang ka niya sa pagpamalit, paghinlo, o sa uban pang buluhaton.—Galacia 6:2.
“Magpailob.”—1 TESALONICA 5:14.
Dili tingali sa tanang panahon nga gustong makig-estorya ang imong higala. Pasaligi siya nga andam kang maminaw kon gusto niyang makig-estorya. Tungod sa iyang kondisyon, naa tingali siyay masulti o mabuhat nga masakitan ka. Dili tingali siya modayon sa inyong plano o kaha sapoton siya. Magmapailobon ug sabta siya samtang imo siyang ginatabangan.—Proverbio 18:24.
Espirituwal nga mga Bahandi
Ripa
Ang pagripa maoy usa ka karaang batasan sa paghukom sa usa ka gilantugiang isyu. Ang paagi nga gigamit mao ang paghulog ug gagmayng mga bato o gagmayng mga piraso sa lagpad nga kahoy o bato ngadto sa mga pilo sa besti, “sa sabakan,” o ngadto sa sulod sa usa ka plorera, ug dayon uyogon kini. Ang usa kansang ripa mogawas o makuha mao ang pilion. Ang ripa, sama sa panumpa, naglangkit ug pag-ampo. Ang pag-ampo mahimong ipahayag o mahimong ipasumbingay lamang, ug ang pagpangilabot ni Jehova pangayoon ug dahomon. Ang ripa (Heb., goh·ralʹ) gigamit sa literal ug sa mahulagwayong paagi ingong “bahin” o “pahat.”—Jos 15:1; Sal 16:5; 125:3; Isa 57:6; Jer 13:25.
Mga Paggamit. Ang Proverbio 16:33 nag-ingon: “Diha sa sabakan giitsa ang gagmayng mga bato alang sa ripa, apan ang matag hukom niana gikan kang Jehova.” Sa Israel ang hustong paggamit sa ripa maoy aron sa pagtapos sa usa ka panagbangi: “Ang ripa magpahunong sa mga panaglalis, ug kini magapabulag bisan sa mga gamhanan gikan sa usag usa.” (Pr 18:18) Wala kini gamita alang sa dula, o sugal. Walay mga pusta, kasa, o taya—walay mapildi o modaog. Wala kini himoa aron sa pagpadato sa templo o sa mga saserdote, ni kini gihimo alang sa buhat sa kaluoy. Sa kasukwahi, ang Romanong mga sundalo may hakog nga tinguha sa dihang, ingon sa gitagna sa Salmo 22:18, ilang giripahan ang mga besti ni Jesus.—Mat 27:35.
HUNYO 23-29
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS PROVERBIO 19
Mahimong Tinuod nga Higala sa Imong mga Igsoon
Padayong Palig-ona ang Imong Gugma sa mga Igsoon
16 Pagpokus sa positibong kinaiya sa mga igsoon, dili sa negatibo. Konsideraha ni nga ilustrasyon. Imadyina nga miadto ka sa usa ka tapoktapok uban sa pipila ka igsoon. Lingaw kaayo ka, ug pagkahuman nag-selfie ka uban nila. Gani, mikuha kag duha pa ka picture enkasog dili okey ang unang picture. Karon, naa na kay tulo ka picture. Pero sa usa niana, nagkusmod ang usa ka brader. Unsay imong himoon sa picture? Imo ning i-delete kay naa pa kay duha nga nag-smile ang tanan, apil ang brader.
17 Ang mga picture puwede natong ikompara sa mga memories nga atong gitipigan. Sagad, daghan tag maayong memories sa mga igsoon. Pero ibutang ta nga sa usa ka higayon naay nasulti o nahimo ang usa ka igsoon nga nakapasakit nimo. Unsay imong himoon niana nga memory? Imo nang i-delete, sama nga gi-delete nimo ang usa sa maong mga picture. (Prov. 19:11; Efe. 4:32) Kaya natong i-delete o kalimtan ang gamayng sala sa igsoon kay daghan pa tag maayong memories uban niya. Kadto nga mga memories ang gusto natong tipigan ug pabilhan.
Padayong Palaloma ang Imong Gugma
10 Kita pod mangitag mga paagi nga makatabang sa atong mga igsoon. (Heb. 13:16) Konsideraha ang eksperyensiya ni Anna, nga gihisgotan sa miaging artikulo. Human sa kusog nga bagyo, siya ug ang iyang bana mibisita sa usa ka pamilyang Saksi, ug ilang nadiskobrehan nga naguba ang atop sa balay sa pamilya. Tungod ana, ang pamilya walay limpiyo nga sinina. Si Anna miingon: “Gidala namo ang ilang mga sinina, gilabhan, ug gibalik kini nga naplantsa ug napilo na. Para namo, gamay ra to nga butang, pero nakapalig-on to sa among panaghigalaay ug hangtod karon suod gihapon mi.” Kay gihigugma ni Anna ug sa iyang bana ang mga igsoon, napalihok sila nga mohatag ug praktikal nga tabang.—1 Juan 3:17, 18.
11 Dihang magpakita tag gugma ug kaayo sa uban, sagad mamatikdan nila ang atong mga paningkamot nga sundogon si Jehova, ug maapresyar gyod kaayo na nila. Si Khanh, nga gihisgotan ganina, malipay nga maghinumdom niadtong mitabang niya. Siya miingon: “Mapasalamaton kaayo ko sa tanang buotang sister nga nagkuyog nako sa pagsangyaw. Ila kong kuhaon sa balay, ubanon sa meryenda o paniudto, ug ihatod ug balik sa balay. Nakaamgo ko nga di man diay sayon ang ilang gihimo. Ug gibuhat to nila tungod sa gugma.” Siyempre, dili tanan ang makapasalamat sa atong gihimo para nila. Si Khanh miingon bahin adtong mga mitabang niya: “Unta makabalos ko sa tanang kaayo nga ilang gipakita nako, pero wa ko kabalo kon asa na sila nagpuyo. Hinuon, nahibalo si Jehova ana, ug akong giampo nga siyay mobalos nila para nako.” Husto si Khanh. Makita ni Jehova ang tanang kaayo nga atong gihimo sa uban, bisan unsa pa ni ka gamay. Giisip ni niya ingong bililhong halad ug ingong utang nga iyang bayran.—Basaha ang Proverbio 19:17.
Padayong Ipakita ang Maunongong Gugma sa Usag Usa
6 Ang tawo nga nagtrabaho sa usa lang ka kompaniya sulod sa daghang katuigan matawag ug maunongong empleyado. Pero sa tanang tuig nga nagtrabaho siya niana nga kompaniya, tingali wala gyod niya makita sa personal ang mga tag-iya niini. Basin may mga higayon nga dili siya uyon sa mga polisiya sa kompaniya. Wala niya mahala ang kompaniya, pero nagtrabaho siya tungod sa suweldo. Padayon siyang magtrabaho didto hangtod nga moretiro siya, gawas kon tanyagan siyag mas maayong trabaho sa laing kompaniya.
7 Busa, ang kalainan sa pagkamaunongon nga gihisgotan sa parapo 6 ug sa maunongong gugma mao ang motibo sa usa. Sa kapanahonan sa Bibliya, nganong ang mga alagad sa Diyos nagpakitag maunongong gugma sa usag usa? Gipakita nila ang maunongong gugma dili tungod kay obligado sila, kondili tungod kay gipalihok sila sa ilang kasingkasing. Konsideraha ang ehemplo ni David. Ang iyang kasingkasing nagpalihok niya nga magpakitag maunongong gugma sa iyang suod nga higalang si Jonatan bisan pag gusto siyang patyon sa amahan niini. Katuigan human mamatay si Jonatan, si David padayong nagpakitag maunongong gugma sa anak niini nga si Mepiboset.—1 Sam. 20:9, 14, 15; 2 Sam. 4:4; 8:15; 9:1, 6, 7.
Espirituwal nga mga Bahandi
it-2 1249
Tambag, Magtatambag
Si Jehova mao ang tag-iya sa kaalam sa absoluto nga diwa. Siya lamang ang wala magkinahanglan ug magtatambag. (Isa 40:13; Rom 11:34) Ang iyang Anak makahimo sa pag-alagad ingong “Kahibulongang Magtatambag,” nga maghatag ug giya ug direksiyon, tungod kay siya nakadawat ug misunod sa tambag gikan sa iyang Amahan ug nakabaton sa espiritu sa Diyos. (Isa 9:6; 11:2; Ju 5:19, 30) Kini nagpasiugda nga aron ang tambag mahimong mapuslanon, kinahanglan nga tagdon si Jehova. Ang bisan unsang tambag nga supak sa Labing Hataas maoy walay pulos. Sa pagkatinuod kini dili gayod usa ka tambag.—Pr 19:21; 21:30.
HUNYO 30–HULYO 6
BAHANDI GIKAN SA PULONG SA DIYOS PROVERBIO 20
Kon Unsaon nga Molampos ang Inyong Panagtrato
Panagtrato nga Moresultag Maalamon nga Desisyon
3 Bisag makapalipay ang panagtrato, seryoso pod ni kay mao ni ang panahon nga susihon sa duha kon magminyo ba gyod sila. Sa adlaw sa kasal, ang managtrato manaad kang Jehova nga higugmaon ug tahoron nila ang usag usa samtang silang duha buhi. Maong sa dili pa sila mohimog bisan unsang panaad, ilabina ang panaad sa kaminyoon, kinahanglang hunahunaon una nila pag-ayo kon unsay ilang himoong desisyon. (Basaha ang Proverbio 20:25.) Ang panagtrato maghatag nilag kahigayonan nga magkailhanay ug makahimog maalamong desisyon. Usahay kana nga desisyon mao ang pagminyo; usahay pod, ang pagbulag. Kon magbulag sila, wala na magpasabot nga napakyas ang ilang panagtrato. Hinuon, natabangan sila niini nga makahimog maalamong desisyon—nga maoy katuyoan sa ilang panagtrato.
4 Importante nga naa tay hustong panghunahuna bahin sa panagtrato. Ngano? Kon ang mga tagsaanon naay hustong panghunahuna bahin ani, dili sila makigdeyt sa usa nga wala silay intensiyon nga minyoan. Pero dili lang mga tagsaanon ang kinahanglan nga naay hustong panghunahuna bahin ani, kondili kitang tanan. Pananglitan, ang uban nagdahom nga kon ang lalaki ug babaye trato na, magminyo gyod sila. Unsay epekto ani sa mga tagsaanon? Si Melissa, single nga sister sa United States, miingon kon unsay iyang naobserbahan: “Grabe kaayo ang presyur nga gibati sa mga managtrato nga Saksi. Tungod ana, mahadlok na hinuon ang uban nga magbulag bisag nakita nila nga dili gyod sila ang angay sa usag usa. Ang uban pong mga single dili na lang gyod makigtrato. Maka-stress gyod ni nga mga presyur.”
Kon Unsay Himoon Aron Makakitag Potensiyal nga Kapikas
8 Unsaon nimo pag-obserbar sa imong nagustohan nga dili ra niya mamatikdan? Sa mga tigom o tapoktapok, maobserbahan tingali nimo ang iyang espirituwalidad, kinaiya, ug paagi sa pagpakiglabot sa uban. Kinsay iyang mga higala, ug unsay ilang ginaestoryahan? (Luc. 6:45) Pareho ba mog mga tumong? Puwede kang makig-estorya sa mga ansiyano sa ilang kongregasyon o sa ubang hamtong nga mga Kristohanon nga nakaila pag-ayo niya. (Prov. 20:18) Puwede kang mangutana bahin sa iyang reputasyon ug mga kinaiya. (Ruth 2:11) Pero samtang maniid ka niya, likayi nga mobati siya nga dili komportable. Respetoha ang iyang pagbati ug pribasiya.
Panagtrato nga Moresultag Maalamon nga Desisyon
7 Unsaon nimo pagkahibalo kon unsay sulod nga pagkatawo sa imong trato? Ang usa sa pinakamaayong paagi mao ang pagsulti kon unsa gyoy inyong gibati ug gihunahuna. Mahimo ninyo ni kon mangutana mo ug maminaw pag-ayo. (Prov. 20:5; Sant. 1:19) Maong makatabang kon naa moy himoon aron magkaestoryahanay mo, sama sa pagpangaon, paglakawlakaw sa publikong lugar, ug pagsangyaw nga magkauban. Mas magkailhanay pod mo kon makig-uban mo sa inyong mga higala ug pamilya. Dugang pa, pagplanog mga kalihokan aron maobserbahan ninyo ang usag usa—kon sa unsang paagi makiglabot ang matag usa ninyo sa lainlaing mga tawo sa lainlaing kahimtang. Matikdi kon unsay gihimo ni Aschwin nga taga-Netherlands niadtong uyab pa sila ni Alicia. Siya miingon: “Nagplano mig mga kalihokan aron mas magkailhanay mi. Kasagaran simple ra ni nga mga kalihokan, sama sa pag-andam ug pagkaon o paghimo sa mga buluhaton nga magkauban. Tungod ana, nakita namo ang among maayong mga hiyas ug mga kahuyangan.”
8 Magkailhanay pod mo kon magtuon mog mga topiko sa Bibliya nga magkauban. Kon maminyo na mo, kinahanglan mong mogahin ug panahon para sa pamilyahanong pagsimba aron apil gyod ang Diyos sa inyong kaminyoon. (Eccl. 4:12) Maong karon nga trato mo, unsa kaha kon mag-eskedyul mog panahon nga mag-uban sa pagtuon? Siyempre ang managtrato dili pa pamilya, ug ang brader dili pa mao ang ulo sa sister. Pero kon regular mong mag-uban sa pagtuon, mas mailhan ninyo ang espirituwalidad sa usag usa. Si Max ug Laysa, magtiayon nga taga-United States, naay nakita nga lain pang kaayohan. Si Max miingon: “Sa sugod pa lang sa among panagtrato, gitun-an na namo ang mga publikasyon bahin sa panagtrato, kaminyoon, ug kinabuhing minyo. Tungod ato, nagkaestorya mi bahin sa daghang importanteng mga butang nga lisod untang hisgotan kon wala to nga mga publikasyon.”
Espirituwal nga mga Bahandi
Lampara
Sumala sa Proverbio 20:27, “ang gininhawa sa yutan-ong tawo mao ang lampara ni Jehova, nga maampingong nagasusi sa tanang kinahiladmang mga bahin sa tiyan.” Pinaagi sa kon unsay “iginhawa,” o ipahungaw, maayo man o daotan nga mga ekspresyon, siya magabutyag, o magpabanaag, sa iyang personalidad o kinasulorang pagkatawo.—Itandi ang Buh 9:1.