Ang Relihiyon sa Tunga sa Luthangay sa Luyogluyo

“Kon adunay tawong nahan-ay ug kinahanglang pusilon ko siya, unsay akong buhaton?” nangutana ang Amerikanong sundalo sa tsaplin sa army.

“Pusil sa madali,” mitubag ang klerigo, “. . . apan hinumdoming bililhon ang kinabuhi.”

ANG pagpakiggubat ug ang binuotang pagsunod sa relihiyosong mga pagtuo dili kanunay magkaangay. Ug, bisan pa niana, kon maggubatay ang mga nasod, ang relihiyon subsob anaa sa tunga sa luthangay sa luyogluyo, sama sa ginailustrar sa pananglitan sa ibabaw. Ang The Seattle Times nagapahayag niini niining paagiha: “Ang relihiyon karong adlawa labawng makapalagsik inay makapakalma sa kadaghanan sa away nga nagasamok sa kalibotan.”

Busa sa katuigang bag-o pa atong nakita ang mga Katoliko kontra mga Protestante sa Amihanang Irlandiya. Ang “mga Kristohanon” kontra mga Muslim sa Lebanon. Ang mga Muslim kontra mga Hudiyo sa Tungang Sidlakan. Ang mga Hindu kontra mga Muslim sa India. Ang mga Budhista kontra mga Hindu sa Sri Lanka. Ang Shi‘ite Muslim kontra Sunni Muslim sa Iran-Iraq. Ug magpadayon ang listahan.

Kanang tanang away dili maoy tungod sa relihiyosong mga kabingkilan. Sa kinabag-ang mga kaso, kini tingali lalis bahin sa utlanan o kampanya alang sa sibil nga mga katungod. Bisan pa niana, ang relihiyon subsob mao ang nagpahiping hinungdan, nga nagasugnod sa kalayo. Pananglitan, sa Iran-Iraq nga away bahin sa utlanan, ang Iranian Shi‘ite Muslim nga mga lider miawhag sa ilang batan-ong mga sundalo pinaagi sa mga pulong, “Allah akbar!” (“Ang Diyos dako!”) Ang batan-ong mga lalaki makiggubat batok sa Sunni Muslim sa Iraq kay nagtuo nga ang pagpakamatay sa gubat mopasalig kanila nga makasulod sila sa langit.

Busa dihang ang relihiyon anaa sa tunga sa luthangay sa luyogluyo, ang ipasabot mao, ‘Ang Diyos dapig kanamo.’ Sa ingon mopadayon ang kabangisan, pagpanglaglag, ug pagpatay—ang tanan sa ngalan sa Diyos. Labaw pa niana, kon ang relihiyon mao ang nagpahiping hinungdan, ang pakiggubat subsob mas dugoon ug mas lisod hunongon. Sumala sa pagpahayag niini ni Ernest Lefever, presidente sa Sentro sa Etika ug Publikong Polisa sa Washington, D.C.: “Kon imong gibati nga ang Diyos dapig kanimo, makapakamatarong ka sa bisan unsang kapintasan.”—U.S.News & World Report.

Unya motungha ang pangutana: Kon mahitungod sa gubat, tinuod bang ang Diyos may dapigan? Kining pangutanaha nagsamok sa usa ka tawo nga nakapalupad ug mga 60 ka misyon sa pamomba ibabaw sa Alemanya ug Italya panahon sa Gubat sa Kalibotan II. Gibati niya ang mga kasakit sa gitulisok nga konsensiya tungod sa pag-apil sa pagpamatay sa kaliboang lalaki, babaye, ug bata. Gidapit ka namo sa pagbasa, sa artikulong mosunod, sa unsang paagi siya nangita ug nakakaplag sa makapatagbawng tubag sa pangutana, “Kinsay gidapigan sa Diyos?”

[Tinubdan sa Letrato sa panid 3]

Hulagway sa U.S. Army