Mga Panganod—Nagaasoy Kinig Usa ka Estorya
“Ako nag-inusarang nagalaaglaag sama sa panganod nga nagautaw-utaw ibabaw sa mga walog ug mga bungtod.”—William Wordsworth, 1804.
MGA magbabalak, karaan ug moderno, modangop sa langit ug sa mga panganod alang sa inspirasyon. Bisan ang mga nagpuyo sa siyudad mohangad sa langit aron sa pagtan-aw kon unsang klima ang ilang mapaabot. Ang makinaadmanong tagabanika mahinumdom sa karaang panultihon, “Pulang langit sa gabii bakero maglipay, pulang langit sa buntag bakero magbantay.” Kasugiran ba lamang? Dili, kini gibase sa matang sa mga panganod nga magpaila sa maayo o daotang panahon diha sa banaag sa adlaw.
Nagkalainlain ang porma ug desinyo sa mga panganod. Silang tanan nagaasoy sa usa ka estorya. Anaa kadtong daw nagatumpi nga pataas ug pataas sa langit. Kasagaran kana ang gitawag cumulus nga mga panganod, gikan sa Latin nga pulong alang sa “tumpi” o “tapok.” Kon kana nagdalag-ulan cumulus nga mga panganod, lagmit kana itom o abohon ug unya sila tawgong cumulonimbus, nga ang nimbo mao ang Latin nga pulong sa “ulan.”
Komosta man ang mga panganod nga anaa sa kahitas-an sa langit nga samag kulong, nipis nga mga balhibo? Inay nalangkoban sa panguna sa mga tinulo sa tubig, sama sa kadaghanang panganod, kini, tungod sa ilang gihabogon o altitud, nalangkoban sa mga kristal sa yelo ug gitawag cirrus, gikan sa Latin nga pulong alang sa “kulong.” Ang anaa sa ubos nga mga panganod nga nagalukob sa tibuok langit ug nagadalag niyebe o ulan gitawag stratus (samag hut-ong) nga mga panganod kay kana nagabitay samag habol, o hut-ong sa kalangitan.
Adunay ubay-ubayng mga kalainan niining paninugdang mga matang, apan walay sapayan kon unsang mga panganora ang atong makita sa atong bahin sa kalibotan, mapasalamaton gayod kita nga nakabaton sa maong pagkadaiya diha sa langit. Itandi lamang ang usa ka nindot nga letrato nga nagapadayag sa mga panganod sa langit ug ang usa nga wala. Kasagaran, dali nimong makita kon haing letratoha ang may karakter.
Apan sa unsang paagi maporma ang mga panganod? Kana laing ulohan alang sa laing higayon. Bisan pa niana, sa sunod panahong ikaw motan-aw sa mga panganod, hinumdomi ang mga pulong ni Eliu: “Humangad ka sa langit ug lantaw, ug imong makita ang mga panganod, nga sila labi pang hataas kay kanimo.” (Job 35:5) Unya hinumdomi ang Maglalalang nila, si Jehova nga Diyos.
[Mga Letrato sa panid 17]
Tuo: Cirrus nga panganod
Ubos: Stratocumulus nga panganod sa pagsilang sa adlaw
Ibabaw: Cumulus nga panganod
Wala: Cumulonimbus nga nagporma sa linginong tumpok sa panganod una sa bagyo