Akong Gikatkat ang Usa ka Dakong Bato

Sinulat sa koresponsal sa Pagmata! sa Australia

MILABAW sa tanan nga akong nabasa ug sa di-maihap nga mga letrato nga akong nakita, didto kana nagbarog, nga harianon, sa bug-os nga katahom niana, nga gilibotan sa kahayag sa talisalop nga adlaw. Kadto ang pila ka gutlo nga among gipaabot. Samtang kami nagsud-ong nga daw gilamat, ang nagbuntaog nga bato sa hilom nahimong nindot nga rosas, dayon dugom nga purpura, ug sa kataposan dugom nga pula. Kadto mao ang kolor nga ilabinang akong gitinguha. Ang akong kamera giklik sa kataposang panahon.

Alirong nako gatosan ka ubang kamera ang mihagtik samtang gitapos sa nahinam nga mga tawo gikan sa daghang bahin sa kalibotan ang ilang pagbantay niadtong gabhiona ug gibihag ang usa ka talan-awon nga diyutay ra ang kasama. Kay kami didto sa Ayers Rock—ang labing bantog nga bato sa kalibotan, o usa ka tibuok nga hulma sa bato—nga nahimutang sa sentro sa yuta sa Australia. Oo, sa kataposan ako nagtan-aw nga laktud sa maong kahibulongang binuhat sa Diyos.

Nganong Kahibulongan Kaayo?

Si John Ross, diha sa iyang librong Beautiful Australia In Colour, mibatbat sa Ayers Rock ingong “ang kinalabwang atraksiyon sa turista sa usa ka nasod nga puno niana, usa ka puwersang nagasustento sa kinabuhi diha sa karaan ug umaw nga yuta.”

Hinuon, ang labihang pagkadako sa Ayers Rock kahibulongan sa kaugalingon, apan ang nagausab-usab nga mga kolor mao ang mopatunghag mga panghayhay ug mga pangagho sa mga ngabil sa mga tumatan-aw. Kining higanteng kahulmahan sa sandstone motuybo ngadto sa 348 metros ibabaw sa patagong desyerto, nga ang gitas-on moabot sa 3.6 kilometros ug 2 kilometros sa gilapdon. Nga daw dili pa igo ang nagkadaiyang bulok nga gipahinabo sa nagakausab-usab nga posisyon sa adlaw, ang laing makabibihag nga talan-awon mao ang salapiong kasulaw nga nagadigo sa dakong bato human sa kalit nga pagbunok sa ulan sa desyerto.

Ang Bato nahimutang sa 290 milya habagatan-kasadpan sa dakong siyudad sa sentral Australia, ang Alice Springs. Nakuha niini ang iyang ngalan gikan sa usa sa pangulong mga sekretaryo sa South Australia, si Sir Henry Ayers, apan nailhan sa katawhang Lumad sa Australia sulod sa kasiglohan ingong Uluru, nga ang kahulogan niana sa pagkakaron dili tino.

Ang Agda sa Pagkatkat

Ang tanan nga makakita sa Ayers Rock sa unang panahon daw makabatog dili-mapukgo nga agda sa pagsusi sa makaiikag nga kahibulongan sa duol. Ang uban makahimo niana gikan sa kahanginan, samtang ang uban molibot sa tiilan pinaagig kotse—usa ka gilay-on nga mga 10 kilometros. Sa akong kabahin, kinahanglan nga kana akong katkaton. Buot ba nimong mokuyog kanako?

Ang hulma sa among katkaton gipanig-ingon sa lingin nga bukobuko sa nahikatulog nga hippopotamus. Gisugdan namo ang among pagkatkat sa mga dos-tersiya sa dalan ubay sa lawas sa hippo gikan sa iyang ikog. Matikdi ang sunodsunod nga mga poste nga gibugsok sa nawong sa bato, nga may kadenang gitaod aron among kahawiran samtang kami mokatkat. Nalipay kami niana, kay ang agianan mao lamay pig-ot nga tagaytay uban sa duha ka kilid sa bato nga nagpaubos. Lagmit daghang di-mabinantayon o sobra ka masaligong tigkatkat wala manumbaling sa maong kadena, nga nagdapit sa katalagman. Karon nahinumdom kami nga labi pang tin-aw sa plaka nga gipakita kanamo sa among giya samtang misugod kami sa pagkatkat. Kana nagtala sa labing bag-ong mga pagkahulog nga nakapatay, nga naglangkit sa mga tawo gikan sa ubay-ubay nga nasod. Ang kalit nga paghuros sa hangin mao ang peligroso. Nga walay pasidaan, ang maong mga huros sa hangin makapasampiray sa tigkatkat. Busa panghawid sa kadena. Kana mahimong magluwas sa imong kinabuhi!

Sama sa kadaghanang tigkatkat nga walay kasinatian, kami misugod nga may dakong kadasig nga milungtad sa mga napulo ka minutos apan sa taudtaod nahimong aginod, mapinadayonon, pataas nga pagtungas. Sa wala madugay, ang among sakyanang pangturista sa ubos gamitoy na kaayong tan-awon. Bayente minutos nga pagkatkat, nadayag nga kami naluya na. Gibati namo nga kinahanglan ang pinanahon nga mga pahulay. Apan pagkamakapahingangha ang mga talan-awon nga maoy nagbakwi niadtong mga pamahulay samtang nasud-ong namo ang talan-awon nga anam-anam nagkalapad samtang kami nagtungas! Sa among wala nagbuntaog ang higanteng Olgas, usa ka pungpong sa dagkong kabatoan nga daw gihugpong sa usa ka higanteng kamot. Ang kinahabogan niini mao ang Mount Olga, nga motuybog 546 metros ibabaw sa salog sa walog. Dayon, samtang gipasarap namo ang among mga mata sa tuo, nakita namo ang multi-milyong-dolyar nga hotel sa turista ug mga gambalay sa halayo, nga gialagaran sa usa ka puliki nadasig-sa-turistang tugpahanan sa ayroplano. Saylo niana ug hangtod sa makita sa mata mao ang patag, umaw nga desyerto, nga kinaiya gayod sa sentro sa kamingawan sa Australia.

Nahinumdom ako nga nagtindog tapad sa among sakyanan ug mihangad sa paglantaw sa daw gatosan ka puliking hulmigas nga nagngadto-nganhi gikan sa balayan sa ubos paingon sa suplay sa pagkaon sa tuktok. Kami nahisama gayod nianang tan-awon gikan sa ubos.

Molampos ba Kami sa Pagkatkat Niana?

Kami mipadayon sa pagkatkat, nga kanunay pataas. Nganong namaol kaayo ang among buolbuol? Sa taudtaod kana nahikalimtan namo kay kami naikag sa gagmitoyng mga lanaw sa tubig sa ibabaw sa bato. Aw, ang matag lanaw may buhing mga linalang nga nanglangoy niana—gagmitoyng mga pasayan! Apan kana mao lamang ang kinabuhi sa dako kaayo, uga, umaw nga nawong sa bato.

Unsa bay gipamulong sa among giya? Kami niadto nanungatunga na pataas. Mao ba lang kana? Aw, maayo kay nahuman na ang kinatitipang bahin, ug dili na kinahanglan ang kadena alang sa pagkaluwas. Gikan niana, ang pagkatkat mas inanay, uban sa gipintal nga linya sa taliwala nga nagtimaan sa among dalan. Kami naglikoliko taliwala sa mga babag, patungas ug padulhog sa mas gagmayng mga kurbada sa nawong sa bato. Misugod kami sa pagkahibulong kon makaabot ba gayod kami sa tuktok.

Apan sa kalit kami didto na. Karon makakita na kami sa ibabaw sa tumoy sa Bato ug ubos sa pikas nga kilid. Mas makapatagbawng mga talan-awon. Kanunay nga mga kausaban sa korte, uban ang kinulit nga panagway nga matahom ug mga desinyo. Didto sa tuktok, nakakaplag kami sa usa ka mohon, usa ka timaan sa direksiyon, ug usa ka dapit sa among pirma, nga nagpailang kami nakaabot sa tuktok.

Komosta ang Pagdulhog?

Apan komosta ang pagdulhog? Sama sa kadaghanang tawo, nagtuo kami nga ang pagdulhog mao lamay hinay nga paglakaw, nga pagpabira lamang sa grabidad nga diyutay o walay kahago. Pagkasayop nako! Pila ra ka minutos sa pagdulhog namo ug namatikdan ko nga ang kaunoran sa buolbuol daw mopatugbaw alang sa pahulay. Ang matag tikang daw masakit kay sa kataposan. Ubay-ubay nga pahulay sa ulahi, kami sa kadugayan nakaabot sa ubos.

Ug unya daw dako kaayong paningkamot ang paglakaw sa mubo, patag nga distansiya paingon sa sakyanan. Apan sa kataposan nakaabot kami niana, ug busa didto na kami, nga naghangad na usab sa maong higante sa desyerto, uban ang tinagkawhaang “mga hulmigas” nga nagdali pagkatkat ug pagdulhog sa katingad-anan nga nawong niini.

Kulbahinam ug makalingaw nga masuod kaayo sa laing kahibulongan sa dimaihap nga kalalangan sa Diyos. Kadto hago sa lawasnon apan sa hunahuna ug emosyon makapalagsik kaayo. Sa pagpahayag sa akong kaugalingon, dili ako makapugong sa paglitok ug mubong pag-ampo sa pasalamat kang Jehova tungod sa pagbaton nakog kusog sa 61 anyos nga panuigon sa pagkatkat sa labing bantog nga bato sa kalibotan.

[Mapa sa panid 14]

Australia

Alice Springs

[Hulagway sa panid 15]

Ang pagkatkat sa titip nga Ayers Rock