Artipisyal nga Kinaadman—Managsama ra sa Usa ka Ulod
“IKAW tingali nakadungog na sa katuigang nanglabay bahin sa neural networks, parallel processors, multiprocessors ug ubang komersiyal ug akademikanhong paningkamot sa paghimog mga kompiyuter nga motupong ang katakos sa utok sa tawo. Apan usa ka butang nga tingali wala nimo madungog mao kon unsay tinuod nga kahulogan niini nga paningkamot o unsay tinuod nga nalampos sa bag-ong mga teknolohiya. Gisultihan ako sa usa ka higala diha sa usa ka kompaniya sa neural network nga kon bahin sa mga termino sa ‘biomental’ nga ebolusyon, ang modernong mga produkto karong adlawa ikaindig sa kinaadman nga sama sa usa ka ulod. Usa ba lamang ka ulod, ikaw mangutana? Oo, usa ka ulod. Buweno, ang tinguha nga tumbasan ang mahimo sa utok sa tawo nagkinahanglan . . . ug usa ka utok sa tawo.”—Computerworld, Pebrero 27, 1989, panid 21.
Ang utok makapasulod ug impormasyon pinaagi sa elektro-kemikal nga mga impulso. “Bisag ang maong mga impulso hinay kaayo—30 ka metro matag segundo—pildi gihapon nila ang elektrikal nga mga impulso nga moagi diha sa metal nga mga alambre, nga makabiyahe sa 0.3 ka metro matag nanosegundo o 300 ka milyong metro matag segundo.” Ang usa sa labing maayong kompiyuter nga mabatonan karong adlawa adunay 65,536 ka mga processor sa pag-atiman sa impormasyon ug kinahanglang samag gidak-on sa usa ka makina sa paglaba, apan “ang utok makapasulod ug 150,000 ka pilo nga gidaghanon sa mga processor diha sa ulo sa tawo.” Ang labing mahal nga kompiyuter maoy usa ka buangong makinaadmanon. Kini makasuma nga samag gikusgon sa pagpasulod nimo sa mga numero diha niana, apan sulayi ang pagpaobra niini sa paghimog makataronganong desisyon ug kini maguba.
Ang artikulo diha sa Computerworld mihinapos: “Ang punto niining tanang programaha maoy sa pagpakita lamang kanimo kon unsa ka lisod ang pagsulay sa pagpuli sa utok sa tawo ug usa ka arkitektura sa aparato o programa sa kompiyuter sa bisan unsang matang. Bisan ubos sa labing-yano nga mga kahimtang, ang utok mao gihapon ang orihinal nga kompiyuter, ug ang tanang ubang mga modelo—bisag unsa pay mga sukdanan sa ilang mga katakos—maoy mga imitasyon nga nagakamang kon itandi.”