Sa Unsang Paagi Nakabaton Sila Nianang Matahom nga mga Balhibo?

MORADOG DUGHANG MGA ROLLERS maoy komun nga mga molupyo sa sentral ug sa habagatang Aprika. Sila kasagarang mobatog diha sa mga kahoy o sa mga alambre sa telepono sa daplin sa dalan. Naghatag kini kanila ug bantaaw nga dapit nga maoy aninawan sa ilang mga palibot alang sa pagpangitag mga insekto ug ubang mga kalan-on.

Kon mobiyahe ka tabok sa Botswana o Zimbabwe, makakita ka ug usa ka badlis nga siga nga kolor asul nga mga balhibo sa dihang molupad ang usa niining mga langgama tabok sa dalan. Sumala sa gipaila sa ngalang roller, sila usahay magpagarbo sa ilang matahom nga mga balhibo pinaagi sa pagsirko-sirko. Ang nagaubang hulagway sa langgam ug ang gisal-ot nga hulagway sa balhibo niini nagpakita sa mahayag nga mga kolor sa roller. Ang balhibo sa pako maoy panag-angay sa upat ka bulok sa asul uban sa itom ug kape. Molahi kini gikan sa moradong dughan, sa kolor orens nga mga aping, puting agtang, ug hilaw nga pagkaberdeng korona! Kini mopabangon ug hinungdanong pangutana, sa unsang paagi sila nakabaton nianang matahom nga mga balhibo?

Kon imong tan-awon ang tiil sa roller, imong mamatikdan nga kini puno sa mga himbis, dili mga balhibo. Ang ila bang mga balhibo sulagmang miugmad gikan sa himbis sa usa ka reptilya, sumala sa gitudlo sa mga ebolusyonista?

Buweno, palandonga nga ang balhibo maoy usa ka katingad-anan sa enhineriya. Nagkatag gikan sa lindog sa balhibo mao ang mga linya sa mga barb. “Kon ang sumpaysumpayng mga barb mabitas​—ug igong puwersa nga makasisi sa vane​—sila dihadiha nga masiperan ug balik pinaagi sa paghugot sa balhibo pinaagi sa tumoy sa mga tudlo,” mibatbat ang tun-anang libro sa siyensiya nga Integrated Principles of Zoology. “Siyempre, himoon kini sa langgam pinaagi sa iyang sungo.”

Ang ginatos ka episyenteng mga “siper” nga nalangkob sa usa ka balhibo sulagma bang mitungha? Ang mga siyentipiko ba adunay pamatuod nga ang himbis sa dayag miugmad sa pagkahimong balhibo? “Katingalahan,” miadmiter ang gikutlo sa ibabaw nga libro, “bisag ang modernong mga langgam dunay mga himbis (ilabina sa ilang mga tiil) ug mga balhibo, walay kal-ang nga yugto tali sa duha ang nadiskobrehan diha sa fossil o sa buhing mga porma.”

Sa tino, ang mga balhibo nagpamatuod sa usa ka Batid nga Enhinyero nga eksperto usab sa pagpaangay sa matahom nga mga kolor. Ang mga kalalangan sama sa moradog dughang roller naapil sa “pak-an nga mga langgam” nga “nagadayeg sa ngalan ni Jehova,” ang matuod nga Diyos.​—Salmo 148:7, 10-13.

[Picture Credit Line sa panid 16]

National Parks Board sa South Africa