Mga Batan-on Nangutana . . .

Komusta ang Mahitungod sa mga Pasatiempo?

ANG mga pasatiempo makalipay. Kini gihubit ingon nga “halos bisan unsang butang nga gustong buhaton sa usa ka tawo sa iyang libreng panahon.” Ipalabay sa pipila ka batan-on ang ilang libreng panahon sa paglangoy, pagdulag potbol, o pagdagan. Ang mga batan-on nga dili kaayo gustog dula tingali gustong maminaw ug musika, maglakaw-lakaw o molingkod lang sa balay nga magbasa. Apan buot ugmaron sa uban ang ilang mga abilidad o kaha mangolektag mga butang. Ang pasatiempo ni Natalie maoy pagtugtog ug plawta. Ang iyang manghod nga babaye, si Nikki, nangolektag mga monyeka.

Ang pasatiempo nagahatag ug pagkatimbang sa trabaho ug dula, makasanta sa kalaay sa panahong diokupado. Kini motabang kanimo nga marelaks. Ug ang hustong paglingawlingaw mohatag ug mas maayong kahimsog sa hunahuna ug panglawas. Ang doktor nga taga Canada si Sir William Osler miangkon: “Walay tawong tinuod nga malipayon o luwas nga walay pasatiempo,” midugang: “Dili hinungdanon ang gawasnong intereses . . . Basta lang nga duna siyay pasatiempo ug hatagan kini ug dakong kaikag.” Sama nga ginakontrolar sa magkakabayo ang iyang kabayo, angay nga kontrolahon mo usab ang imong pasatiempo inay pasagdan nga ang imong pasatiempo nga maoy mokontrolar kanimo. Sa unsang paagi?

Una sa tanan, kinahanglan mong tinoon nga imong giuna ang mas hinungdanong mga butang sa kinabuhi, sama sa pagtambong sa Kristohanong mga tigom, pag-atiman sa mga buluhaton sa balay, ug pagbuhat sa imong homwork. (Filipos 1:10) Karon imong matino kon unsa ka dako sa imong libreng panahon ang mahimong panahon sa pasatiempo.

Mapuslanong mga Pasatiempo

Ang pila ka pasatiempo motabang kanimo nga maugmad mo ang bililhong mga katakos, sama sa pamorda, o panahi, o ang arte sa pagpangluto. Tinuod, kini nga mga pasatiempo ilabinang magustohan sa mga babaye. Bisan pa, dili sa mga babaye lamang ang pagpangluto. (Itandi ang Juan 21:9-12.) Tingali dili ka gayod mahimong eksperto nga tigluto, apan ang diyutayng pag-eksperimento sa pagluto motabang kanimo sa pag-ugmad sa mga katakos nga bililhon kon ikaw magkinaugalingon na unya. Ang mga babaye, sa laing bahin, makabenepisyo usab sa pagsulay sa pagkahimong mekaniko o pag-ayoayo sa balay.

Ang laing bililhong pasatiempo mao ang pagtuon ug usa ka pinulongan. Ang batan-ong si James, pananglitan, karon nagtuon ug Russo. Tingalig ang ikaduhang pinulongan makahimo unya kanimo sa pagtudlo sa mga kamatuoran sa Bibliya ngadto sa uban diha sa langyawng yuta! Sa pagkamatuod, ang mga pasatiempo sagad nagsilbing usa ka paagi sa pagtabang sa ubang mga tawo.

Pananglitan, ang pagpananom ba maoy imong pasatiempo? Nganong dili pauswagon ang imong mga abilidad sa pagpananom sa hardin sa imong mga apohan o sa ubang mga edaran nga dili makaatiman pag-ayo niini? Malingaw ka ba sa pagtrabaho sa kaugalingong-paningkamot? Nan nganong dili tabangan ang usa ka tigulang o ang biyuda sa mga ayohonon sa balay? Kon pagpangluto ang imong pasatiempo ug ikaw dunay paboritong resipe, nganong dili maglutog pagkaon nga igasa ngadto sa usa nga nanginahanglan? Hinumdomi, “dunay mas dakong kalipay,” si Jesus miingon, “sa paghatag kay sa pagdawat.”​—Buhat 20:35.

Ang pasatiempo motabang pa gani kanimo sa pagpauswag sa imong espirituwalidad. Kon gusto mo nga mohimog mga modelo, pananglitan, dili ba ang pagtukod ug gamayng arka mopalalom sa imong pagpabili sa kalig-on sa pagtuo ni Noe? (Tan-awa ang kahon.) Ang paghimog usa ka modelo nga tabernakulo o templo makapauswag usab sa imong kahibalo sa paagi sa pagsimba sa mga alagad sa Diyos sa dugay nang panahon. Sa panahon sa Bibliya ang batan-ong magbalantay sa karnero nga si David tigtugtog ug alpa sa iyang libreng panahon. Sa ulahi siya nakahimog matahom nga mga awit sa pagdayeg kang Jehova. Makakat-on ka ba sa pagpatokar ug mga instrumento sa musika? Kon mao, nganong dili mo gamiton ang imong abilidad sa pagdayeg sa Diyos pinaagi sa pagtuon sa mga tuno sa alawitong Mag-awit ug mga Pagdayeg Kang Jehova?a Samtang gitugtog mo ang musika, palandonga ang mga mensahe nga gipaabot sa mga pulong. Ikaw ba tigpangolekta? Nan kolektaha ang mga butang maylabot sa Bibliya. O kaha pun-a ang scrapbook ug mga hulagway sa kayutaan sa Bibliya.

Kuwentaha ang Bili

Bisan pa kon unsa ka bililhon ang pasatiempo, maalamon ang pagpangutana sa imong kaugalingon, Unsay kabayaran niini? (Lucas 14:28) Maabot ba sa imong badyet ang pasatiempo? Mahimong usa ka hagit kini kon ang imong pasatiempo maoy pagpangolekta, mga selyo man, antigong mga butang, o kaha mga monyeka!

Hinumdomi, ang imong paggamit sa imong kahinguhaan makaapekto sa imong palaabuton sa pagbaton sa kinabuhing walay kataposan. Si Jesus miingon: “Pangita kamog mga higala alang sa inyong kaugalingon pinaagi sa malimbongon nga mga bahandi [imong kuwarta], aron nga inigkahurot na niini, sila [si Jehova ug si Jesu-Kristo] modawat kaninyo ngadto sa dayong mga puloy-anan.” (Lucas 16:9) Dako bag gasto ang imong pasatiempo nga wala nay mahibilin kanimo aron “kapasidunggan si Jehova uban sa imong bililhong mga butang”? (Proverbio 3:9) Ang paggasto ba sa usa ka pasatiempo magkinahanglan kanimo sa pagkuhag part-time nga trabaho, sa kadaot sa espirituwal nga mga kalihokan?

Hupti ang Pagkatimbang!

Usahay ang mga seryoso sa ilang mga pasatiempo nangandoy nga makakuyog sa uban nga may samang gikalipayan. Apan, kini mohatag daghang kapeligrohan. Suknaa ang imong kaugalingon: Ang mao bang panag-uban makapalig-on? Ang ila bang mga sukdanan sa pamisti ug pamostura, ang ilang pagpilig mga kalingawan, o ilang kokabildo dunay daotang impluwensiya kanimo? Nakita ba nimo nga mas gusto mong makig-uban kanila kay sa imong kaugalingong pamilya o sa mga kaubang Kristohanon? Sa bisan haing kahimtang, tugotan mo bang ang inyong magkaparehas nga mga intereses moagak kanimo ngadto sa dili maayong mga panaghigalaay? Hinumdomi, “ang daotang panagkauban makadaot sa maayong pamatasan.”​—1 Corinto 15:33.

Ang laing butang kabalak-an: Unsang matanga sa tinamdan ang gidasig sa imong pasatiempo? Nagapukaw ba kini ug dili maayong espiritu sa kompetisyon? Nalangkit ba niini ang dakong kapeligrohan sa panglawas? Kon mao, tingalig maayo alang nimo nga palandongon ang mga pulong ni apostol Pablo: “Kay samtang ang paugnat sa lawas may diyutayng kapuslanan; ang pagkadiyosnon mapuslanon sa tanang butang.”​—1 Timoteo 4:8; Galacia 5:26.

Sa laing bahin, si Solomon miingon: “Kay ang tanang butang adunay tinudlong panahon, bisan panahon sa tanang kalihokan ilalom sa mga langit.” Ug kana naglakip sa “panahon sa pagkatawa.” Oo, ang pasatiempo ug paglingawlingaw dunay ilang dapit. Apan, seguroa, nga ang pasatiempo dili makakuha sa imong interes nga imo na hinoong mapasagdan ang dugang mga pulong ni Solomon: “Kahadloki ang Diyos ug bantayi ang iyang mga sugo. Kay kini ang tibuok nga katungdanan sa tawo.”​—Ecclesiastes 3:1, 4; 12:13.

[Footnote]

[Kahon sa panid 22]

Nagtukod Ako ug Arka ni Noe!

Malipay akong magbuhatbuhat. Ug usa ka adlaw dihang naikag ako nga mokat-on ug dugang mahitungod sa arka ni Noe, mihukom ako sa paghimog plano sa modelo niini.

Ako misugod sa matukiong pagtuon sa asoy sa Bibliya sa Genesis 6:14-16 uban sa mga tabang sa panukiduki nga gipatik sa Watch Tower Society. Sa wala magdugay nahibaloan ko nga ang arka dili diay sama sa usa ka modernong adlawng barko. Hinunoa, kini maoy usa ka dakong kahon: 300 por 50 por 30 ka kubiko. Katumbas kana sa 133.5 ka metros ang gitas-on, 22.3 metros ang gilapdon, ug 13.4 metros ang gihabogon. Busa ang arka maoy 134 metros ang gitas-on​—usa ug tunga ang gitas-on sa natarang potbol sa U.S. Bisan dako kaayo ang tinukod kini dili makapasulod sa kapin sa usa ka milyong matang sa mga hayop nga naglungtad miingon ang mga siyentipiko. Apan, akong nahibaloan nga ang ubang mga tigdukiduki nagtuo nga bisan 43 lamang ka “matang” sa mga mananap nga sus-an, 74 ka “matang” sa mga langgam, ug 10 ka “matang” sa mga mananap nga nagakamang mopatungha nag daghang nagkalainlaing mga espisye nga naglungtad karong adlawa.

Ang akong panukiduki nakatabang usab kanako sa pagsabot sa kadako sa buluhaton ni Noe: ang pagputol sa mga kahoy nga manomano, pagguyod sa mga kahoy sa dapit nga tukoran nga walay mga traktora, pag-alsa sa bug-at nga mga sagbayan nga walay mga crane. Ang akong trabaho simple kaayo kon itandi kang Noe! Aron makabaton ug “kahoy,” namutol lang ko ug pipila ka mga bangan sa ugang mga sanga sa sagbot. Ang akong mga “hayop” hinimo gikan sa lapok. Bahin sa plano sa sulod, akong gibanabana lang. Sa banabana ko nga tingali mipili si Noe ug ang iyang pamilya nga mopuyo sa itaas nga andana, diin mapahimuslan nila ang labing daghang kahayag ug hangin. Akong gibutang ang mga hayop sa ubos nga mga andana sa arka.

Human sa daghang oras sa pagtrabaho, ang akong modelo natapos. Bisag nindot kining tan-awon matud pa sa uban, ang tinuod nga arka maoy gatosan ka pilong gitas-on, gilapdon, ug gihabogon kay sa akong modelo. Sa laing pagkasulti, nagkihanglag usa ka milyon sa akong mga modelo aron tumbasan ang kapasidad sa orihinal nga arka. Nan, dili ikahibulong nga ang akong proyekto nakapukaw sa akong kaikag nga mokat-on pa ug dugang bahin sa orihinal nga arka. Ug kon makapribilehiyo man gani ako nga mabuhi sa pagkakita sa bag-ong kalibotan sa Diyos ug makasaksi sa pagkabanhaw sa mga patay, tingali makapangayo akog tabang kang Noe sa paghimog usa ka bag-ong modelo​—usa nga tukma gayod sa tanang detalye.​—Tinampo.

[Mga hulagway sa panid 23]

Ang imong pasatiempo ba nagahatag kanimo ug sa uban ug kalipay?

Ang pangolektag mga hulagway sa kayutaan sa Bibliya makatabang kanimo sa paghulagway sa mga panghitabo sa Kasulatan