Gikan sa Pagka-Polis Ngadto sa Pagka-Kristohanong Ministro
SA Pebrero 1942, ako nabilanggo sa Adelaide, Habagatang Australia, tungod sa pagdumili sa pagdalag mga armas sa panahon sa Gubat sa Kalibotan II. Ang barbero, nga moahit na unta kanako, nakaila kanako sa dihang ako didto sa mga lawak-hukmanan ingong usa ka polis sa kuwerpo sa kapolisan sa Habagatang Australia. “Unsay imong gibuhat dinhi?” siya misukna nga natingala. Siya nasayod nga sa miagi ako subsob nga nag-alagad sa korte ingong usa ka saksi batok sa mga kriminal. Busa gisaysay ko kaniya ang akong Kristohanong mga pagtulon-an.
Ang mahistrado, nga nakadungog sa akong kaso pipila ka adlaw nga una pa, nakaila usab kaayo kanako. Siya usab namati pag-ayo samtang gibatbat ko kon nganong ang akong Kristohanong tanlag dili motugot kanako nga magdalag mga armas. Human ako pasalamati sa giisip niyang tin-aw nga saysay, gihukman niya ako ug usa ka bulan sa pagkabilanggo.
Karon, ang akong kaubang mga binilanggo maoy mga tawong kinsa sa dili pa dugay gikuhaan nakog letrato ug fingerprint. Bisan pa niana, ako nakapamatuod bahin sa akong mga pagtulon-an ngadto sa daghang guwardiya ug mga binilanggo kinsa nangutana bahin sa Kristohanong neyutralidad.
Sa misunod nga tuig ako gipaatubang pag-usab sa korte, ug niining panahona ako gihukman ug unom ka bulan sa hago nga pagtrabaho. Gipadala ako sa Yatala, diin ang mga binilanggo nag-alagad sa mga sentensiya nga tibuok kinabuhi tungod sa pagpatay. Apan ako dihay daghang kahigayonan na usab sa pagpakigsulti sa uban mahitungod sa paglaom sa Gingharian sa Diyos ug sa dumalayong pakigdait nga dalhon niini ngadto niining nagusbat-sa-gubat nga kalibotan.
Sa dili pa moatubang sa korte sa matag okasyon, ako dalhon ngadto sa baraks sa mga sundalo. Sa unang higayon didto, ako gibugalbugalan ug giabusohan ni Tenyente Laphorn tungod sa akong pagdumili sa panumpa sa usa ka sundalo. Apan sa dihang miatubang ako kaniya sa ikatulong higayon, siya miingon: “Abi god nimo, nagtuo ko nga ikaw talawan. Apan nakita ko ang imong paagi sa pagdawat sa silot. Imong gitalikdan ang maayong karera ug nagpamatuod sa imong pagtuo pinaagi sa pag-anhi pag-usab alang sa dugang nga silot.”
Sa dihang ako sentensiyahan na unta nga mabilanggo sa ikatulong higayon, ang mga petisyon gipasaka alang kanako aron husayon ingong magsusupak tungod sa konsensiya. Ang mahistrado napugos nga uyonan ang akong petisyon, sanglit miluwat na ako sa kuwerpo sa kapolisan niadtong 1940 tungod sa tanlag. Bisan pa niana, sa pagpakita sa iyang pagpihig, siya miingon: “Buot ko nga ipahibalo kini kay nagtuo ko nga peligroso ang usa ka panatiko nga sama kanimo nga makagawas diha sa komunidad.”
Kaagi sa Bata Pa
Ako gipanganak sa 1908 sa Gawler, dili layo sa Adelaide, Habagatang Australia. Sa dihang ako nagsayis anyos, si Sarah Marchant, usa ka minahal nga higala sa akong inahan, nagtudlo kanako nga ang impiyerno mao ang komon nga lubnganan sa tawo ug dili usa ka dapit sa kalayonhong pagsakit. Siya usa ka Internasyonal nga Estudyante sa Bibliya, ingon sa pagtawag sa mga Saksi ni Jehova kaniadto.
Sa ulahi, sa midako ako, gisukna ko ang among ministro sa Baptist kon sa unsang paagi si Jesu-Kristo lahi sa Diyos, ug siya dili makahatag kanako ug makatagbaw nga tubag. Busa nawad-an akog kaikag sa mga simbahan, apan ako nalipay sa pagpamati kang Sarah Marchant sa dihang kami magkita panalagsa.
Sa 1924, misugod ako sa pagtrabaho sa Adelaide ingong klerk sa komisyonado sa polis sa Habagatang Australia, si Brigader Heneral Sir Raymond Leane. Unya, sa 1927, si Gn. Leane nag-aplay sa parlamento alang kanako nga itudlo ingong junior fingerprint expert ug letratista sa krimen alang sa kuwerpo sa kapolisan sa nasod.
Pagkakat-on sa mga Kamatuoran sa Bibliya
Tulo ka tuig human nga naminyo sa 1928, samtang nagbakasyon sa akong mga ugangan sa Gawler, gikuha ko ang librong nag-ulohang Creation, nga gipatik niadtong 1927 sa Watch Tower Bible and Tract Society. Gibilin kadto ni Sarah Marchant sa akong mga ugangan. Ang libro nagpatin-aw nga ang tawo maoy kalag ug walay nabatonang usa ka bulag, dili makitang kalag. Kini makataronganon. Apan buot kong makita kini mismo sa Bibliya. Busa gipangita ko ang King James Version sa pamilya ug gibasa ang Genesis 2:7: “Ug ang GINOONG Diyos nagporma sa tawo gikan sa abog sa yuta, ug gihuypan ang mga buho sa iyang ilong sa gininhawa sa kinabuhi; ug ang tawo nahimong buhing kalag.”
Kini dulot nga nakatandog kanako, busa nagpadayon ako sa pagbasa. Dili ko ikabutang ang librong Creation. ‘Kini sa pagkatinuod mao ang kamatuoran,’ matud ko sa akong kaugalingon. Karon buot ko ang dugang mga libro sa Watch Tower Society nga basahon. Ang bugtong usa pa nga nabatonan sa pamilya mao ang nag-ulohang Life. Busa gitapos ko usab kadto pagbasa.
Pipila ka adlaw sa ulahi, mipauli kami sa Adelaide ug mibalhin ug laing balay. Niadto mismong adlawa nadawat namo ang sorpresa nga pagduaw ni Sarah Marchant. Ang akong ugangan-nga-babaye nagsulti kaniya bahin sa akong interes, ug miduaw siya sa pagpangomosta kon unsa nay among kahimtang sa among bag-ong balay ug sa pagtino kon unsang tabang sa espirituwal ang akong gikinahanglan. Sa pagkabuntag ang among bag-ong kasikbit nga silingan nagsangpit kanako diha sa koral: “Nagtuo ko nga interesado ka sa mga sinulat ni Judge Rutherford [presidente sa maong panahon sa Watch Tower Society].”
“Nganong nasayod ka man?” ako nangutana.
“O, gisultihan ako ni pulana,” siya mitubag.
Dayag, gisultihan siya ni Sarah. Ang maong tawo, si James Irvine, mao lamang ang Saksi sa maong panahon nga nagpuyo sa amihanang mga balangay sa Adelaide. Siya usa ka payunir, o bug-os-panahong ministro sa mga Saksi ni Jehova, ug iya akong gisugdan sa regular nga pagtuon sa Bibliya sa balay.
Pag-uswag sa Kamatuoran sa Bibliya
Sa mibalik ako aron sa pagtrabaho sa departamento sa kapolisan, ako nadasig sa maayong mga butang nga akong nakat-onan. Busa dihang ako may higayon, sultihan ko ang akong mga kauban sa trabaho mahitungod sa akong bag-ong nakaplagang pagtuo. Bisan pa niana, ako nahigawad sa dihang ang akong kadasig gisugat ug pagbiaybiay.
Wala lang damha ang akong asawa misugod sa pagsupak sa akong interes sa Bibliya. Apan uban sa tabang ni Jehova, napakalma ko ang iyang pagsupak. Sa 1935, gipahinungod ko ang akong kinabuhi kang Jehova ug gibawtismohan. Niadtong mga adlawa dihay usa lamang ka kongregasyon sa Adelaide, ug mga 60 lamang ang tigtambongan sa senemanang pagtuon sa Bibliya nga ginamit Ang Bantayanang Torre.
Usa ka adlaw, si Harold Jones, ang magtatan-aw sa kongregasyon, misulti kanako: “Kami may buluhaton alang kanimo. Gikinahanglan namo ang usa ka tawo nga moatiman sa among mga rekord sa teritoryo.” Ang buluhaton haom alang kanako, sanglit sa akong trabaho isip usa ka polis, nalibot ko ang tibuok Adelaide. Sinati kaayo ako sa siyudad ug busa nakahimo sa pag-andam ug maayo sa mga mapa sa teritoryo nga gigamit namo sa among pagsangyaw.
Sa Abril 1938, si Joseph Rutherford, ang presidente sa Watch Tower Society, miduaw sa Australia ug mihatag ug pakigpulong sa Sydney nga gitambongan ug kapin sa 12,000, bisag niadto dihay 1,300 lamang ka Saksi sa tibuok Australia. Sa Adelaide mga 20 kami ang dili makahimo sa pagbiyahe sa 1,800 kilometros paingon sa Sydney. Busa kami nag-abang sa karaang Tivoli Theater ug dihay gitaod nga linya sa telegrapo nga magdala sa pakigpulong ni Rutherford gikan sa Sydney. Gihikay namo ang pahibalo sa radyo, ug, ingong sangpotanan, mga 600 ang miabot sa pagpamati sa pakigpulong sa Adelaide!
Kon sa Unsang Paagi Nawad-an Ako sa Akong Trabaho sa Pagkapolis
Sa 1939, ang Gubat sa Kalibotan II misugod, ug ang neyutralidad sa mga Saksi ni Jehova nailalom sa suod nga pag-usisa sa nagkalainlaing awtoridad. Sa usa ka okasyon, duha ka reporter gikan sa peryodikong Truth mianha sa Kingdom Hall ug masuk-anong namugos sa pagsulod. Yanong gipugngan ko sila sa pagsulod, sanglit sila daw buot lang ug kasamok. Sa pagkabuntag usa ka ulohan sa peryodiko mabasa: “Polis sa H[abagatang] A[ustralia] Tigbantay sa Pultahan sa Kingdom Hall sa mga J.W.”
Ingong resulta sa maong hitabo, ako gisalikway sa akong mga kauban sa trabaho. Ang akong dakodako mismo nga usa ka hugot nga Katolikong aktibista, naghatag sa komisyonado sa kapolisan, si Raymond Leane, ug bakak nga mga impormasyon bahin kanako. Unya kalit lang, sa Agosto 1940, gidala ako atubangan ni Gn. Leane, ang samang tawo nga akong unang gitrabahoan 16 ka tuig sa miagi. Ang sumbong? Nga wala ko sunda ang tanan niyang mando.
“Moposil ka bag tawo kon mandoan ti ka nga buhaton kana?” siya nangutana.
“Kana paningali lamang,” ako mitubag. “Apan, dili, dili gayod ako moposil kang bisan kinsa.”
Sulod sa duha ka oras iyang gipaningkamotang ipakita kanako nga ako buang nga nagpasakop sa usa ka organisasyon nga anaa sa opisyal nga listahan sa mga kaaway ug nga hapit nang idili sa Australia. Siya mihinapos: “Ug human sa tanang gibuhat ko alang kanimo, naghatag kanimo nianang usa ka maayong karera.”
“Kana akong gipasalamatan,” ako mitubag. “Ug gipaningkamotan ko nga ipakita ang akong pagpabili pinaagi sa pagkugi. Apan dili ko ikaw ikabutang nga labaw sa akong pagsimba kang Jehova nga Diyos.”
“Mas maayo pa nga mobiya ka sa pagka-Saksi ni Jehova o moluwat,” mitubag ang komisyonado.
Busa ako miluwat dihadiha. Sa Agosto 1940 usa ka pangunang ulohan diha sa peryodikong Truth mabasa: “Polis ni Rutherford Miluwat.” Karon pahibal-on ko ang akong asawa ug mangitag laing trabaho. Makapalipay, nakabaton akog trabaho sa lokal nga imprintahanan diin gipatik ang edisyong Australiano sa Consolation (karon Pagmata!).
Pag-alagad Ubos sa Pagdili
Gikalipayan ko ang akong bag-ong trabaho hangtod sa Enero 1941, sa dihang ang tibuok nasod nga pagdili gipahamtang diha sa mga Saksi ni Jehova. Ang tanang pagpatik sa among literatura sa nasod naundang, labing menos ingon sa nahibaloan sa mga awtoridad. Sa pagkatinuod, ang tinagong mga imprintahanan gipahimutang—ang tanan sa dapit sa Sydney—ug padayon kaming nagadawat ug mga isyu sa Ang Bantayanang Torre sa panahon sa pagdili!
Wala madugay human gidili ang among buluhaton, gialagaran ko ang duha ka termino sa pagkabilanggo nga gihubit sa sinugdan. Sa kataposan, sa Hunyo 1943, ang Hataas nga Hukmanan sa Australia mihukom nga ang pagdili maoy pagsupak sa Konstitusyon, busa giuli sa kagamhanan ang tanang propiedad nga giimbargo gikan sa Watch Tower Society.
Agig paghandom, lisod tuohan nga sulod sa maong katuigan, ang mga balay (lakip ang akoa) gilungkab sa mga polis. Apan, bisan pa sa pagsupak, kami nagpadayon sa among balay-ug-balay nga pagsangyaw nga ginamit ang among mga Bibliya lamang. Daghang higayon nga gisundan kami sa mga polis. Ang mga sekreta mitambong gani sa among mga tigom nga gihimo sa pribadong mga balay. Kas-a, sa dihang gipailaila ang usa ka hawas gikan sa sangang buhatan sa Sydney, ako miingon: “Taliwala kanato mao ang duha ka membro sa kuwerpo sa kapolisan sa Habagatang Australia. Palihog abiabiha sila!” Sila nakurat ug naulaw apan nagpabilin ug nalipay sa tigom, nga miingon sa ulahi nga mohatag lamang sila ug paborableng report.
Relihiyosong Pagkadimatugoton
Sa Abril 1945 giorganisar namo ang usa ka kombensiyon sa tigomanan sa lungsod nga kasikbit nga balangay sa Adelaide. Sa Dominggo, Abril 29, gieskedyol ang kaylap nga gipahibalong pakigpulong publiko “Ang Maaghop Makapanunod sa Yuta.” Apan misugod sa pagtungha ang kagubot sayo sa buntag. Ingong magtatan-aw sa kombensiyon, miadto ako sa lokal nga estasyon sa polis aron sa pagpahibalo sa umaabot nga kasamok. Bisan pa niana, ang akong pagduaw ug reklamo wala panumbalinga.
Samtang miabot ang panahon alang sa pagsugod sa pakigpulong publiko, gipundok ang magubtanong panon. Ang pipila misulod sa pagsugod sa pakigpulong. Daghang dagkog lawas nga mga membro sa magubtanong panon miatraka, misulay sa pagdaot sa gamit sa sound. Unya ang mga bato misugod sa pagsulod sa mga bintana. Gipahibalo ang mga estasyon sa radyo bahin sa kagubot, ug gisibya dayon nila nga may kagubot nga nahitabo. Libolibong mga tig-usyoso nagtigom sa gawas.
Ikasubo, napugos kami sa paghunong sa tigom. Apan sa dihang miabot na ang panahon nga mobiya sa tigomanan, gihimoan kamig dalan sa mga polis, ug walay timik ang tibuok panon. Ang tanan nakakita sa pagkabinuang niadtong misupak kanamo tungod kay ordinaryong mga tawo minggawas, lakip sa tigulang nga mga lalaki ug babaye ingon man usab mga bata. Ang relihiyosong kamapihigon gisaway diha sa “Mga Sulat Ngadto sa Editor” sa mga adlaw nga misunod.
Apan, sa katuigan human niadto, ang mga Saksi ni Jehova wala tugoti sa paggamit sa mga pasilidad sa tigomanan sa lungsod sa Habagatang Australia. Kas-a, sa tungatunga sa katuigang 1950, nakigsulti ako sa tig-atiman sa tigomanan sa lungsod sa Norwood duol sa ilaya sa Adelaide bahin sa paggamit sa ilang tigomanan alang sa among distritong kombensiyon.
“Kamo bug-os nga gidid-an sa paggamit sa mga tigomanan sa lungsod,” siya miingon.
“Ulahi kamo sa panahon,” ako mitubag.
Unya gikuha ko gikan sa akong bag ang brosyur bahin sa 1953 nga internasyonal nga kombensiyon sa New York Yankee Stadium. “Tan-awa kon unsay kahimtang sa mga Saksi ni Jehova sa ubang dapit—kapin sa 165,000 sa usa ka tigom lamang!” matud ko.
Iyang gikuha ang brosyur, mainampingong nagtuon niana, ug wala magdugay miingon: “Oo, ingon sa nausab na ang mga butang.” Sukad niadto gibuksan na ang paggamit sa maong mga pasilidad alang kanamo sa tibuok Habagatang Australia.
Sa 1984, human sa dugay nga pagkasakit, namatay ang akong asawa. Sa wala pa siya mamatay, hinunoa, siya misugod sa pagbanaag sa gugma alang sa kamatuoran sa Bibliya ug kang Jehova nga Diyos. Kini tungod gayod sa kalulot nga gipakita kaniya sa mahigugmaong mga Saksi sa daghang katuigan. Unya, sa Disyembre 1985, ako naminyo kang Thea, kinsa nag-alagad kang Jehova sa daghang tuig.
Sulod sa mga 60 ka tuig na karon, ako nag-alagad kang Jehova nga matagbawon. Tungod sa kanunay nga pagsalig kang Jehova, nga nagpabiling suod sa iyang organisasyon, ug wala gayod mokompromiso ubos sa pagpit-os, ako makalantaw ug balik sa usa ka kinabuhi sa daghang pribilehiyo ug mga panalangin. Ug ako magpadayon sa pagpaningkamot nga itutok pag-ayo ang akong mga mata diha sa ganti sa langitnong pagkatinawag. (Filipos 3:14)—Sumala sa giasoy ni Hubert E. Clift.
[Hulagway sa panid 23]
Nag-alagad ingong usa ka ministro