Mga Dagko Kaayong Dakbayan Natuok sa Inanay

SA TIBUOK kalibotan ang mga dagko kaayong dakbayan, ang higanteng mga siyudad, nagatubo, nga nagadani sa minilyong nangitag trabaho, puloy-anan, ug mga kasayon sa kinabuhing dakbayanon. Apan ang bili dako. Bisan ang paghanggab ug hangin niining halapad nga mga dakbayan nahimong mas peligroso alang sa panglawas sa tawo.

Usa ka taho niining bag-o pa gikan sa UNEP (United Nations Environment Program) ug sa World Health Organization nagpakita nga ang polusyon sa hangin diha sa 20 ka kinadagkoang mga dakbayan sa kalibotan nagkahugaw pag samot. “Sa pila ka kaso,” matud sa Our Planet, usa ka magasing gipatik sa Kenya sa UNEP, “ang polusyon sa hangin sama ra ka hugaw sa mga anuos sa London sa milabayng 40 ka tuig.” Ang mga molupyo sa Siyudad sa Mexico maoy apektado kaayo niining bahina, apan ang tinagpulo ka milyong tawo nga nagapuyo sa mga dakbayan sama sa Bangkok, Beijing, Cairo, ug São Paulo susamang apektado.

Unsa ba ka peligroso ang hangin sa maong mga dakbayan? Aw, ang taas nga mga sukod sa pangunang mga substansiya sa polusyon, sama sa sulfur dioxide, carbon monoxide, ug tingga, maoy delikado sa daghang paagi. Ang epekto niini sa lawas daghan: mga sakit sa baga ug kasingkasing, pagkadaot sa utok, ug bisan sa utok sa bukog, sa atay, ug sakit sa rinyon.

Unsay nagapahinabo sa polusyon? Sa bahin niining mga dakbayana, ang kinadak-ang bugtong hinungdan sumala sa Our Planet mao ang sakyanang demakina. Sanglit ang presenteng gidaghanon sa mga sakyanan sa kalibotan​—630 milyon​—“gidahom nga mahimong doble sulod sa mosunod nga 20-30 ka tuig, nga kadaghanan diha sa mga siyudad,” ang kahimtang sa hangin sa siyudad sa umaabot sa pagkatinuod mangiob. Sa pagpasamot pa sa mga butang, diriyot rang makasantang mga lakang ang gihimo, sanglit, sumala sa taho, sa kadaghanang dagko kaayong dakbayan “diyutay ra ang kasayoran bahin sa kagrabe sa suliran.” Nan, dili ikatingala nga miawhag ang Our Planet sa maong mga siyudad nga unahon ang paghimog mga lakang alang sa paghinlo sa hangin. Kon dili kini himoon, ang kaugmaon dili maayo. Sumala sa pagbanabana sa usa ka mantalaan, “kining mga dakbayana nag-atubang sa inanay nga pagkatuok samtang padayong nagakadaot ang kahimtang sa ilang hangin.”