Among Pagpangitag Hustisya

SUMALA SA GIASOY NI ANTONIO VILLA

Niadtong 1836 ang tanang taga-Texas nga mga tigdepensa sa Ang Alamo​—nga mikabat ug menos sa 200​—gipatay sa usa ka Mexicanhong kasundalohan nga may mga 4,000 ka tawo. Human niadto, ang singgit sa pakiggubat nga “Hinumdomi ang Alamo” gigamit sa pagduslit sa pagpakigbugno alang sa independensiya, nga naangkon sa ulahi niadtong tuiga. Sa 1845 ang niadto bahin sa Mexico nahimong bahin sa Tinipong Bansa, ug ang mga Mexicano nakadiskobreng sila diha sa mabatokong teritoryo. Ang etnikong mga kalainan mahinumdoman gihapon.

AKO natawo sa 1937, dili layo sa San Antonio, Texas, diin Ang Alamo nahimutang. Niadtong mga adlawa ang mga banyo, mga imnanan ug tubig, ug ubang publikong mga pasilidad gimarkahag “Mga Puti Lamang” ug “Uban.” Dali nakong nasayran nga ang “Uban” naglakip kanamo nga Mexicano ug kagikan.

Sa dihang motan-awg pelikula sa sinehan, ang mga Mexicano ug mga itom gitugotan sa paglingkod lamang sa balkoni, dili sa pangunang awditoryum. Daghang restawran ug mga negosyo dili moalagad sa mga Mexicano. Kas-a sa dihang ang akong asawa, si Velia, ug ang iyang igsoong babaye misulod sa usa ka beauty parlor, ang mga tag-iya wala ganiy kaligdong sa pag-ingon: “Dili kami moalagad sa mga Mexicano dinhi.” Sila yanong nangatawa sa ilang mga atubangan hangtod nga si Velia ug ang iyang igsoong babaye naulaw nga nanglakaw na lang.

Usahay, ang mga tawong puti​—kasagaran sa dihang hubog​—mangitag Mexicanang mga babaye, si kinsa gihunahuna sa daghan nga sa kinaiyanhon imoral. Ako naghunahuna, ‘Dili sila magpagamit ug banyo o imnanan sa tubig uban kanamo, apan sila makigdulog sa Mexicanang mga babaye.’ Ang maong mga inhustisya sa sinugdan nagpabati kanako nga walay kasegurohan, ug sa ulahi masukolon.

Mga Suliran Batok sa mga Simbahan

Ang pagkasalingkapaw sa relihiyon dugang nakapayugot kanako. Ang mga puti, mga itom, ug mga Mexicano matag usa may separadong mga simbahan. Sa dihang ako nangandam alang sa una nakong Komunyon ingong Katoliko, gitunolan ako sa pari ug pipila ka pinetsahan nang mga sobre aron ihatag sa akong amahan. Kinahanglang among ibalik ang usa ka sobre kada semana nga may amot. Wala madugay human niadto, gisultihan ako sa pari: “Ingna ang imong amahan nga kadtong mga sobre wala mahibalik dinhi.” Ang sukong mga pulong sa akong amahan nahipatik kanako: “Kana lang ang ilang interes​—salapi!”

Kasagaran na, dihay mga eskandalo nga ang mga magwawali nakigtaban sa mga babaye sa ilang mga kongregasyon. Ang mga kasinatiang sama niana mitultol kanako sa pagpahayag nga balikbalik: “Duha lamang ang tumong sa relihiyon​—ang pagkuha sa imong salapi o pagkuha sa imong asawa.” Sa ingon, sa dihang ang mga Saksi ni Jehova mangabot, ako silang itsapuwerahon, nga moingon: “Kon gusto nakog relihiyon, akoy mangita niana.”

Ang Militaryo ug Kaminyoon

Sa 1955, ako misulod sa U.S. Air Force, diin ako naglaom nga pinaagi sa pagpanghawod sa akong trabaho, akong maangkon ang pagtahod nga gihikaw kanako ingong Mexicano. Pinaagi sa pagkugi, akong naangkon ang pag-ila, nga sa ngadtongadto gipadumala sa pagkontrol sa kalidad. Kadto naglangkit sa pagtulotimbang sa ubang mga departamento sa armadong mga serbisyo.

Niadtong 1959, ako naminyo kang Velia. Si Velia sa kanunay mahilig ug relihiyon. Bisan pa niana, siya nahiubos sa lainlaing mga simbahan nga iyang gitambongan. Usa ka adlaw sa 1960, sa gibatig dakong kaguol, siya miampo: “Intawon, Ginoo, kon anaa ka man, pahibaloa ako. Buot nakong mailhan ka.” Niadtong adlawa mismo usa sa mga Saksi ni Jehova miduaw sa among balay sa Petaluma, California.

Ugaling, sa wala madugay human niadto, si Velia wala na makakontak sa mga Saksi tungod sa pagkabalhin sa akong militaryong asaynment. Sa 1966 na lamang, samtang didto ako sa Vietnam, nga iyang gipadayon ang iyang pagtuon sa Bibliya uban kanila sa Seminole, Texas. Sa pagkauli sa balay gikan sa Vietnam sa sinugdan sa misunod nga tuig, ako wala malipay sa pagkasayod nga siya nagtuon ug Bibliya kauban sa mga Saksi.

Akong Magahiong Pagsupak

Akong gibati nga si Velia mahimong limbongan ug pakyason sa relihiyon. Mao nga ako miapil sa pagtuon ug namati aron makahigayon sa pagyagyag sa labing gamayng timaan sa pagkasalingkapaw. Sa dihang ang babaye miingon nga ang mga Saksi neyutral sa politika, ako misalga: “Unsay trabaho sa imong bana?”

“Nagtanom siyag gapas,” mitubag siya.

“Ha!” mahambogon akong misumbalik. “Ang mga uniporme sa sundalo ginama sa gapas. Busa kamo nagasuportar sa kalihokan sa gubat!” Ako nahimong dakog baba ug dili makataronganon.

Bisan pag sa Hunyo 1967 ang usa ka bag-ong militaryong asaynment nagdala kanamo sa halayo, ngadto sa Minot, North Dakota, ang mga Saksi didto nagkontak kang Velia ug nagpadayon sa iyang pagtuon sa Bibliya. Misugod ako pagsupak sa binatang mga paagi. Tuyoon nako pag-abot sa oras sa pagtuon ug maglamba sa mga pultahan, magbundakbundak pagsaka sa hagdanan, maglabay sa akong botas sa salog, ug magplas sa kasilyas sa makadaghan.

Si Velia hinayon mosulti ug mapasakopong asawa nga wala gayod makabuhat sa bisan unsa nga walay akong pagtugot. Bisan pag mabagulbolon akong nagtugot kaniya sa pagtuon sa Bibliya, nasayod siya nga mahimong mas dakong suliran ang pagtambong sa mga tigom sa mga Saksi. Sa dihang giawhag nga motambong, siya kanunayng motubag: “Dili lang usa. Dili ko gustong masuko si Tony.”

Ugaling, usa ka adlaw si Velia nakabasa diha sa Bibliya: “Ayaw paguola ang balaang espiritu sa Diyos.” (Efeso 4:30) “Unsay kahulogan niana?” siya nangutana. Ang Saksing nagdumala sa pagtuon nagpatin-aw: “Aw, ang balaang espiritu sa Diyos nagdasig sa pagsulat sa Bibliya. Busa kon dili kita mosunod sa giingon sa Bibliya, nan atong gipaguol ang balaang espiritu sa Diyos. Pananglitan, ang pipila dili motambong sa mga tigom, bisan pag nahibalo sila nga ang Pulong sa Diyos nag-ingon nga angay kitang motambong.” (Hebreohanon 10:24, 25) Kana lamang ang gikinahanglan sa mapaubsanong kasingkasing ni Velia. Sukad niadto siya mitambong sa matag tigom bisan pa sa akong pagsupak.

Ako mosinghag: “Nganong makabiya ka sa balay sa dihang wala pa nimo maandam ang akong panihapon diha sa lamesa?” Si Velia daling nakakat-on nga kanunayng anaa ang akong panihapon nga init ug andam. Busa migamit akog laing mga pangatarongan: “Wala ka mahigugma kanako o sa atong mga anak. Ikaw magbiya kanamo alang nianang mga tigom.” O sa dihang akong atakehon ang mga pagtuo sa mga Saksi ug si Velia sa malumo mosulay pagpanalipod niana, akong gamiton ang akong bocona​—“dakong baba”​—nga tema, nga magtawag kaniyang di-matinahuron, di-mapasakopong bocona.

Sa gihapon, si Velia nagtambong sa mga tigom, nga kasagarang mobiya sa balay nga maghilak tungod sa akong binabang pagpasipala. Hinuon ako nagsunod sa pipila ka prinsipyo. Wala gayod nako sumbaga ang akong asawa o maghunahuna gani sa pagbiya kaniya tungod sa iyang bag-ong-nakaplagang pagtuo. Apan ako nabalaka nga basin ang usa ka guwapong lalaki sa maong mga tigom maibog kaniya. Naghunahuna gihapon ako nga kon bahin sa relihiyon, ‘Kini maoy tungod sa salapi o sa babaye.’ Ako kanunayng moreklamo samtang mag-ilis si Velia alang sa mga tigom: “Ikaw magpaguwapa alang sa lain apan dili gayod alang kanako.” Busa sa dihang ako unang mihukom sa pagtambong sa usa ka tigom, ako miingon: “Ako moadto​—apan aron lamang mabantayan ka!”

Hinunoa, ang akong tinuod nga tuyo mao ang pagpangitag butang nga ibatok sa mga Saksi. Sa usa sa unang mga tigom nga akong gitambongan, ang usa ka pakigpulong bahin sa pagminyo “diha lamang sa Ginoo” gipahayag. (1 Corinto 7:39) Sa pag-abot namo sa balay, ako mayugtanong mireklamo: “Tan-awa na! Parehas lang na sila sa uban pa​—mapihigon batok kang bisan kinsa nga dili nila samag pagtuo.” Si Velia maaghopong mikomento: “Apan dili sila maoy nag-ingon niana, kana maoy ginaingon sa Bibliya.” Ako daling mitubag pinaagi sa pagsuntok sa bungbong ug pagsinggit: “Naa na usab ang bocona!” Sa pagkatinuod, gibati ko ang kapakyasan tungod kay nasayod ako nga siya husto.

Nagpadayon ako sa pagtambong sa mga tigom ug pagbasag mga basahon sa Saksi, apan ang akong motibo mao ang pagsulay pagpangitag sayop niana. Misugod gani ako sa pagkomento panahon sa mga tigom​—apan aron ipakita lamang sa mga tawo nga ako dili usa ka “bugo nga Mexicano.”

Natagbaw ang Akong Pagpangitag Hustisya

Pagka-1971 kami nahiabot sa Arkansas tungod sa akong militaryong karera. Nagpadayon ako pagtambong sa mga tigom kauban ni Velia, kinsa sa Disyembre 1969 nabawtismohan ingong simbolo sa iyang pagpahinungod kang Jehova. Wala na ako magsupak kaniya, apan wala usab motugot nga may magtuon sa Bibliya uban kanako. Dakog pag-uswag ang akong kahibalo ingong resulta sa pagbasag mga basahon sa Bibliya. Apan, kadto mao lamay kahibalo sa ulo​—usa ka bunga sa akong tinguha nga mahimong kinamaayohan sa bisan unsang akong gibuhat. Bisan pa niana, sa inanay, ang akong pagpakig-uban sa mga Saksi ni Jehova misugod pagtandog sa akong kasingkasing.

Pananglitan, akong namatikdang ang mga itom may bahin sa pagpanudlo panahon sa mga tigom sa kongregasyon. Apan sa sinugdan miingon ako sa akong kaugalingon, ‘Oo, ginabuhat lamang nila kana nga tinago.’ Apan, sa dihang mitambong kamig usa ka kombensiyon sa usa ka dakong estadyum sa besbol, ako nakuratan sa pagkakitang ang mga itom may mga bahin usab sa programa didto. Kinahanglang dawaton ko nga wala ing pagkamapihigon taliwala sa mga Saksi. Sila nagatuman sa tinuod nga hustisya.

Ako nakaila usab nga ang mga Saksi ni Jehova adunay tiunay nga gugma alang sa usag usa. (Juan 13:34, 35) Ug sa dihang ako mitrabaho kauban nila sa pagtukod sa ilang Kingdom Hall, akong nakita nga sila ordinaryo lamang nga katawhan. Ako silang nakita nga gikapoyan, nakahimog mga sayop, ug naglalisay pa sa dihang may mga butang nga nadaot. Inay nga magpalayo tungod sa maong mga pagkadili-hingpit, akong gibati ang labawng kasegurohan sa ilang taliwala. Tingali akong naamgohan nga may paglaom ako bisan pa sa akong daghang mga kahuyangan.

Ang Akong Kasingkasing sa Kataposan Naabot

Una nakong nailhan nga akong naugmad ang usa ka relasyon uban kang Jehova sa dihang niadtong 1973, Ang Bantayanang Torre nagpatin-aw nga ang pagtabako maoy ‘kahugawan sa unod’ ug maoy usa ka sala nga takos sa pagpalagpot. (2 Corinto 7:1) Ako niadto nagtabakog tali sa usa ug duha ka paketeng sigarilyo sa usa ka adlaw. Nakasulay ako paghunong sa daghang beses sa nangagi apan wala molampos. Sa maong panahon, hinunoa, matag higayong katabak-on ako, sa hilom ako moampo alang sa tabang ni Jehova sa paghunong sa mahugawng bisyo. Sa katingala sa tanan, ako wala na gayod motabako pag-usab.

Ang pagretiro nako sa militaryo naeskedyul sa Hulyo 1, 1975. Akong naamgohan nga kon buot nakong buhaton kon unsay ginatudlo sa Bibliya, kinahanglang akong ipahinungod ang akong kinabuhi kang Jehova. Wala pa gayod ako makabaton ug personal nga pagtuon sa Bibliya, busa nakurat pag-ayo ang mga ansiyano sa kongregasyon sa dihang, sa Hunyo 1975, gisultihan ko sila nga buot kong mabawtismohan inigkatapos sa akong militaryong karera. Ilang gisaysay nga kinahanglan una nga akong tumanon ang sugo ni Jehova nga mosangyaw. (Mateo 28:19, 20) Kadto akong gibuhat sa unang Sabado sa Hulyo. Niadtong adlawa mismo ako nakigtagbo sa usa ka ansiyano ug nagtubag sa mga pangutana sa Bibliya nga gikinahanglan sa mga kandidato sa bawtismo. Tulo ka semana sa ulahi ako nabawtismohan.

Sa pagkakita nga ako nabawtismohan na, ang among tulo ka anak​—si Vito, Venelda, ug Veronica​—nagsugod paghimog kusog nga pag-uswag sa espirituwal. Sulod sa misunod nga duha ka tuig, ang duha ka magulang nabawtismohan, nga gisundan sa kinamanghorang anak upat ka tuig sa ulahi. Sa dihang makigsulti ako sa mga lalaki nga nahibalo sa kamatuoran sa Bibliya apan walay gibuhat bahin niana, kasagarang akong sultihan sila bahin sa mga resulta sa ilang pagkapakyas nga molihok. Ako silang sultihan nga bisan pag ang ilang mga anak tingali dili mosulti niana, sila nagahunahuna, ‘Kon ang kamatuoran dili bililhon nga igo alang kang Papa, nan kana dili bililhon nga igo alang kanako.’

Pagsulod sa Bug-os-Panahong Ministeryo

Ang among tibuok nga pamilya misugod sa bug-os-panahong ministeryo ingong mga payunir sa Marshall, Arkansas. Si Velia ug ako misugod niadtong 1979, ug ang mga bata miduyog kanamo sa buluhaton sa misunod nga mga tuig samtang ang matag usa migraduwar sa hayskul.

Sa sinugdan sa katuigang 1980, nabatian namo ang mga taho bahin sa kauhaw sa kahibalo sa Bibliya taliwala sa katawhan sa Ecuador, Amerika del Sur, ug gihimo namong tumong nga mobalhin didto. Pagka-1989 ang among mga anak dagko na ug nakaatiman na sa ilang kaugalingon. Busa niadtong tuiga miduaw kamig kadiyot sa Ecuador aron “pag-espiya sa yuta.”​—Itandi ang Numeros 13:1, 2.

Sa Abril 1990 kami miabot sa Ecuador, ang among bag-ong pinuy-anan. Sanglit diyutay ang among salapi​—kami nagkinabuhi sa akong pensiyon sa militaryo​—kinahanglang badyeton namo pag-ayo ang among salapi. Apan ang mga kalipay sa bug-os-panahong ministeryo niining mabungahon sa espirituwal nga teritoryo nagbakwi kaayo sa bisan unsang pinansiyal nga mga sakripisyo. Sa sinugdan, kami nagsangyaw sa siyudad nga dunggoanan sa Manta, diin matag usa kanamo nagdumalag gikan sa 10 ngadto 12 ka senemanang pagtuon sa Bibliya. Dayon, niadtong 1992, ako nagsugod pag-alagad ingong nagapanawng ministro, nga kinuyogan sa akong asawa. Kami magduaw ug laing kongregasyon kada semana.

Sa Dihang ang Hustisya Bug-os nga Matuman

Sa paghinumdom, si Velia ug ako nakakita nga ang mga inhustisyang among nasinati sa dihang nagtubo pa karon nagtabang kanamo sa among ministeryo. Kami ilabinang mahunahunaon nga dili gayod motamay kang bisan kinsa nga tingali mas kabos o dili kaayo edukado kay kanamo o kansang etnikong kagikan lahi sa amoa. Among nakita, usab, nga daghan sa among Kristohanong mga igsoong lalaki ug babaye nakasinatig mga inhustisya sa katilingban nga grabe kay sa among nasinati. Bisan pa niana, sila wala magreklamo. Gipunting nila ang ilang mga mata sa umaabot nga Gingharian sa Diyos, ug kana ang among nakat-onan sa pagbuhat. Dugay na kaming mihunong sa pagpaningkamot nga makakaplag ug hustisya niining sistemaha; apan sa kapulihay, gigugol namo ang among mga kinabuhi sa pagpunting sa katawhan ngadto sa bugtong matuod nga solusyon sa inhustisya, ang Gingharian sa Diyos.​—Mateo 24:14.

Amo usab nakat-onan nga kadtong si kinsa taliwala kanamo nga sensitibo kaayo sa mga inhustisya kinahanglang magbantay nga dili magdahom ug hingpit nga hustisya taliwala sa katawhan sa Diyos. Kini maoy tungod kay kitang tanan dili hingpit ug makiling sa pagbuhat kon unsay daotan. (Roma 7:18-20) Bisan pa niana, kami matinud-anong makaingon nga among nakaplagan ang mahigugmaon, daghag-nasyonalidad nga kapunongan sa mga igsoon nga naningkamot sa pagbuhat kon unsay matarong kutob sa ilang maarangan. Maoy among paglaom nga duyog sa katawhan sa Diyos sa bisan diin, kami mosulod sa bag-ong kalibotan sa Diyos diin ang pagkamatarong magapabilin.​—2 Pedro 3:13.

[Hulagway sa panid 20]

Ako daling mitubag pinaagi sa pagsuntok sa bungbong

[Hulagway sa panid 21]

Uban kang Velia, sa dihang misulod ako sa air force

[Hulagway sa panid 23]

Uban kang Velia, sa 1996