Gikan sa Pagkabayani sa Gubat Ngadto sa Pagkasundalo ni Kristo
SUMALA SA GIASOY NI LOUIS LOLLIOT
Niadtong Agosto 16, 1944, kauban ako sa Alyadong mga puwersa nga midunggo sa kabaybayonan sa habagatan sa Pransiya panahon sa Gubat sa Kalibotan II. Human sa usa ka semanang pakiggubat didto sa Baybayon sa Mediteranyo, ang akong armada sa mga tangke de giyera misulod sa pantalan sa Marseilles ug nakig-away patungas sa bungtod paingon sa Notre-Dame-de-la-Garde Basilica. Ang among misyon mao ang pag-agaw sa Aleman nga mga kuta didto.
INIT ang panag-away. Naigo ang usa ka tangke de giyera sa akong grupo, ug tulo sa akong mga kauban diha niini ang namatay. Dayon usa ka mina ang milangkat sa usa sa mga ligid sa akong tangke de giyera, nga nagdaot niini. Tungod kay determinado nga maokupar ang dapit, padayon kaming nakig-away sa misunod nga pila ka oras.
Nga naggunit ug machine gun diha sa usa ka kamot ug ang bandera sa Pransiya diha sa pikas, akong gipahimuslan ang temporaryong paghunong sa panag-away ug miabante nga naglakaw uban sa usa ka Libreng Pranses nga gerilya. Nga lapoy ug nangitom tungod sa pulbora, akong giugbok ang bandera sa Pransiya diha sa entrada paingon sa basilika.
Ang Liberasyon
Sulod sa misunod nga mga semana, misulong kami paamihanan sa paggukod sa nangatras nga mga tropa sa Alemanya. Ang mga snayper ingon man ang mga kable nga nagbitay tupong sa ulo diha sa dalan mipugos kanamo sa pag-atake nga gitak-op ang mga pultahan sa atop sa among mga tangke de giyera.
Sa Oktubre ang among tropa miabot sa Ramonchamp, gamayng lungsod sa Kabukiran sa Vosges sa amihanan-sidlakang Pransiya. Ang lungsod daw giabandonar. Samtang nagbarog ako diha sa gitaoran sa pusil sa akong tangke de giyera nga nagsusi sa palibot, sa kalit lang usa ka bomba nga gitiro gikan sa usa ka bentana ang misulod sa tangke de giyera, nga dihadihang mipatay sa tulo sa akong mga tawo sa dihang kini mibuto. Ang laing sundalo ug ako grabeng nasamdan, ug ang tangke de giyera dili na moandar. Bisan pag may 17 ka buok tipaka sa bala diha sa akong bitiis, ako ang migunit sa mga kontrol sa tangke de giyera samtang giguyod kami sa lain pa.
Tungod niining hitaboa nakadawat akog komendasyon pinaagig pinadalang mga mensahe. Pipila ka adlaw sa ulahi, sa dihang si Heneral de Lattre de Tassigny, komandante sa 1st Army sa Pransiya, mitaod kanakog medalya isip pasidungog tungod sa akong nahimo sa Marseilles, siya miingon: “Dili magdugay magkita na usab kita.”
Wala madugay human niana, ako giasayn ingong personal nga luyoluyo sa heneral. Sa ulahi, ako siyang gikuyogan sa Berlin, diin iyang gihawasan ang Pransiya sa pagsurender sa Alemanya niadtong Mayo 8, 1945. Sa misunod nga upat ka tuig, ako nag-alagad nga andam kanunay sa pagsunod sa iyang isugo.
Apan, sa unsang paagi nga ako nalangkit pag-ayo sa dagkong mga panghitabo sa Gubat sa Kalibotan II?
Gibansay sa Relihiyon ug sa Gubat
Nagdako ako ingong debotadong Romano Katoliko nga may tinguha sa pag-alagad sa akong Diyos ug nasod. Niadtong Agosto 29, 1939, pipila lamang ka adlaw una miapil ang Pransiya sa Gubat sa Kalibotan II, mipirma ako aron moapil sa de-motor nga mga kasundalohan. Desiotso anyos lamang ako. Human sa lima ka bulan nga pagbansay sa École Militaire sa Paris, gipadala ako isip batan-ong walay-ranggo nga opisyal ngadto sa sidlakang natad-panggubatan sa Pransiya.
Kini mao ang yugto nga nailhan ingong ang dili-tinuod nga gubat, nga mao kana ang pagtawag tungod kay ang among gihimo lamang mao ang paghulat sa Alemang mga tropa nga nakig-away sa ubang mga natad-panggubatan. Dayon, sa dihang ang mga Aleman sa kataposan miatake, gibihag ako ingong binilanggo, sa Hunyo 1940. Duha ka bulan sa ulahi mikalagiw ako, ug sa ngadtongadto nakaduyog sa Pranses nga mga puwersa sa Amihanang Aprika.
Sa kampanya didto sa Tunisia batok sa Alemang mga tropa sa ilalom ni Heneral Erwin Rommel, ang Desert Fox, nasunog ang kapin sa 70 porsiyento sa akong lawas ug siyam ka adlaw akong walay panimuot. Migugol akog tulo ka bulan diha sa ospital sa Sidi-bel-Abbès, sa amihanan-kasadpang Algeria, diin ang mga hedkuwarter sa French Foreign Legion nahimutang. Samtang didto sa Amihanang Aprika, akong nadawat ang Croix de Guerre, ang Military Cross.
Ang Katolikong mga tsaplin midasig kanamo sa paghimo sa among “Kristohanong” katungdanan. Ingong pagsunod sa ilang mga tambag, andam ako sa paghalad sa akong kinabuhi alang sa Pransiya. Kon posible nakong mahimo, mangalawat ako una pa makiggubat. Ug sa dihang anaa sa mainit nga pakiggubat, moampo ako sa Diyos ug kang Birhen Maria.
Akong gitahod ang kaaway nga mga sundalo, daghan kanila maoy debotado usab nga mga Romano Katoliko. Ang uban nagsul-ob ug bakos nga may kinulit nga Gott mit uns (Ang Diyos nagauban kanato). Dili ba morag makapahibulong ang paghunahuna nga tubagon sa Diyos ang mga pag-ampo sa mga sundalo nga nakig-away sa magkaatbang nga mga grupo ug kinsa parehas ang relihiyon?
Mga Kausaban Human sa Gubat
Human sa gubat, niadtong Abril 10, 1947, akong giminyoan si Reine, usa ka dalaga gikan sa gipuy-ang lungsod ni Heneral de Lattre de Tassigny nga Mouilleron-en-Pareds, sa Vendée. Ang heneral nagsilbi isip akong maninoy sa kasal. Pagkahuman sa iyang kamatayon, sa Enero 1952, ako ang nagdala sa iyang bandera panahon sa iyang lubong nga gihikay sa gobyerno.
Unya, usa ka buntag sa Dominggo sa ulahing bahin sa 1952, sa dihang ang akong asawa ug ako nangandam sa pagtambong sa Misa uban sa among batang anak nga babaye, duha ka Saksi ni Jehova ang mipatingog sa among timbre sa pultahan. Ang ilang gisulti mahitungod sa Bibliya nagpukaw sa among kamausisaon. Bisan tuod ang akong asawa ug ako relihiyoso kaayo, halos wala kamiy kahibalo sa Bibliya, sanglit gidasig kami sa simbahan nga likayan ang pagbasa niini. Ang Saksi nga mitanyag sa pagtuon sa Bibliya uban kanamo mao si Léopold Jontès, nga niadtong tungora magtatan-aw sa sangang opisina sa mga Saksi ni Jehova sa Pransiya. Gikan sa among pagtuon sa Bibliya, sa kataposan akong nakaplagan ang mga tubag sa mga pangutanang wala matubag sukad sa pagkabata.
Pananglitan, kanunay akong naikag sa Amahan Namo, o Pag-ampo sa Ginoo. Ingong Katoliko, nagtuo akong ang tanang maayong tawo mosaka sa langit sa dihang sila mamatay, busa dili ako makasabot kon nganong nag-ampo kami sa Diyos nga: “Himoon ang imong kabubut-on sa yuta.” (Mateo 6:9, 10, Douay Version; italiko amoa.) Ang mga pari nga akong naestorya molikay sa akong pangutana labot niini o moingon nga kining pag-ampoa matubag sa dihang ang tanan mahimo nang Romano Katoliko. Apan ang tubag wala makapatagbaw kanako.
Ang mga pari dili usab makahatag ug makapatagbawng mga tubag sa akong mga pangutana bahin sa Trinidad. Kining Katolikong pagtulon-an nag-ingon, sumala sa mga pulong sa kredo sa simbahan, nga ‘ang Amahan maoy Diyos, ang Anak maoy Diyos, ug ang Balaang Espiritu maoy Diyos, ug bisan pa niana dili sila tulo ka Diyos apan usa ka Diyos.’ Busa ang pagkadiskobre sa tin-awng pagtulon-an sa Bibliya nga si Jesus mao ang Anak sa Diyos ug dili ang Labing Gamhanan nga Diyos mismo maoy usa ka dakong tinubdan sa kangaya sa akong asawa ug kanako.—Marcos 12:30, 32; Lucas 22:42; Juan 14:28; Buhat 2:32; 1 Corinto 11:3.
Kaming duha mibati nga ang among mga mata nabuksan sa unang higayon ug nga nakakaplag kamig usa ka bililhon kaayong perlas, takos sa bisan unsang sakripisyo. (Mateo 13:46) Kami nakaamgo nga kinahanglan kaming mohimog pagpili aron mabatonan kini nga bahandi. Wala magdugay kami misagop ug panglantaw nga sama nianang iyaha ni apostol Pablo, kinsa nag-ingong iyang giisip ang “tanang butang ingong kapildihan tungod sa pagkalabawg bili sa kahibalo ni Kristo Jesus.” Busa naghimo kamig mga kausaban sa among mga kinabuhi aron mag-alagad sa Diyos.—Filipos 3:8.
Pagpaila sa Akong Baroganan
Sa Abril 1953, pipila pa lamang ka bulan human kami makasugod sa pagtuon sa Bibliya uban sa mga Saksi, nakadawat akog mga mando nga moduyog sa Pranses nga kuwerpo militar nga gipadala aron makig-away didto sa Indotsina. Niadtong higayona, nag-alagad ako isip luyoluyong komandante sa nagmando nga opisyal sa Senado sa Paris. Sanglit niadtong tungora nakasabot na ako sa prinsipyo sa Bibliya sa neyutralidad, ako nakaamgo nga kinahanglan akong mohimog desisyon. (Juan 17:16) Akong gipahibalo ang akong mga superyor sa akong pagdumili nga motuman sa mga mando nga makig-away didto sa Indotsina, nga naghisgot sa akong tinguha nga dili na moapil sa gubat.—Isaias 2:4.
“Nakaamgo ka ba nga mamantsahan ang imong dungog ug mawala nimo ang bisan unsang oportunidad sa umaabot?” nangutana ang akong mga superyor. Sukad niadtong tungora, gipadaplin ako, sa mahulagwayong pagkasulti. Apan usa kini ka panalipod, sanglit wala na ako ipatawag alang sa militaryong mga kalihokan. Daghan sa among pamilya ug mga higala wala makasabot kon nganong wala nako dawata ang ilang giisip nga tinamod nga posisyon sa katilingban.
Ingong resulta sa akong rekord sa militar, gihatagan akog pinalabing pagtratar sa mga awtoridad, kinsa nagtahod kanako bisan pa sa akong mga tinuohan. Sa misunod nga duha ka tuig, gihatagan akog taastaas nga panahon sa pagpahulay, ug dili ako kinahanglang mobalik sa bisan unsa nakong mga buluhaton. Sa kasamtangan, ang akong asawa ug ako nagtambong ug panagkatigom uban sa lokal nga kongregasyon sa mga Saksi ni Jehova ug nagpaambit pa gani sa among bag-ong-kaplag nga mga tinuohan sa uban.
Sa Kataposan—Sundalo ni Kristo!
Sa kataposan, sayo sa 1955, gipahigawas ako gikan sa bisan unsang militaryong mga obligasyon. Napulog-lima ka adlaw sa ulahi, sa Marso 12, ang akong asawa ug ako nagpasimbolo sa among pagpahinungod kang Jehova nga Diyos pinaagig bawtismo sa tubig diha sa asembliya sa Versailles. Tungod kay nausab na ang kahimtang sa akong propesyon, kinahanglang mangita akog lahing trabaho aron atimanon ang mga panginahanglan sa akong pamilya. Sa misunod nga upat ka tuig, nagtrabaho ako ingong porter sa Halles (ang sentrong merkado), sa Paris. Bisan tuod dili sayon ang paghimo sa maong kausaban, gipanalanginan ni Jehova ang akong mga paningkamot.
Sa paglabay sa katuigan, ang akong asawa ug ako nakatabang sa daghang tawo nga dawaton ang mensahe sa Bibliya. Duna akoy oportunidad nga ipatin-aw ang Kristohanong panglantaw bahin sa neyutralidad ngadto sa nagkadaiyang militaryo ug sibil nga mga awtoridad. Ang akong kanhing karera ingong sundalo kanunayng napamatud-ang mapuslanon sa pagbuntog sa mga pagpihigpihig sa daghan bahin sa mga Saksi ni Jehova. Naghatag kini kanakog higayon nga ipatin-aw ang among Kristohanong baroganan sa neyutralidad may kalabotan sa mga gubat sa mga nasod, nga nagpakitang mao kini ang samang baroganan nga gibatonan sa sayong mga sumusunod ni Kristo. Pananglitan, si Propesor C. J. Cadoux misulat diha sa iyang librong The Early Church and the World: “Hangtod sa pagmando ni Marcus Aurelius sa labing menos [161-180 K.P.], walay Kristohanon ang mahimong sundalo human sa iyang bawtismo.”
Usa sa kinalisorang mga pagsulay nga akong naatubang mao ang kamatayon sa akong asawa sa 1977. Siya namatay human sa usa ka tuig nga pagsakit, nga maisogong nagpahayag sa iyang pagtuo hangtod gayod sa panahon sa iyang kamatayon. Ang katingalahang paglaom sa pagkabanhaw nagpalig-on kanako. (Juan 5:28, 29) Ang dugang nga tabang sa pagbuntog sa akong kaguol mao ang pagpalista ingong regular payunir, nga maoy pagtawag sa bug-os-panahong mga ministro sa mga Saksi ni Jehova. Gihimo ko kini sa 1982 human mibiya sa sekular nga trabaho. Sa ulahi, sa 1988, pagkamalipayon ko nga mag-alagad ingong instruktor sa tunghaan nga nagbansay sa mga payunir!
Sukad sa kamatayon sa akong asawa, kinahanglan akong makigbugno sa mga pag-atake sa depresyon matag karon ug unya. Apan ang suod, lig-on sa espirituwal nga mga higala nakatabang kanako nga maulian. Latas sa maong mga pagsulay, kanunay nakong nabati ang kusog ug mahigugmaong-kalulot ni Jehova, kinsa nag-atiman sa tanang nagsalig kaniya. (Salmo 18:2) Gibati usab nako nga ang mga pagsulay nga atong masinatian makatabang sa pagbansay kanato nga magpadayon sa atong espirituwal nga pakiggubat. (1 Pedro 1:6, 7) Isip usa ka ansiyano sa kongregasyon, ako, ingong resulta, nakatabang sa uban nga nagmagul-anon.—1 Tesalonica 5:14.
Sa bata pa ako, nangandoy akong mahimong sundalo, ug ako, sa usa ka diwa, nagpabiling sundalo hangtod karon. Akong gibiyaan ang usa ka grupo sa kasundalohan aron mosulod sa lain, nga nahimong usa ka “sundalo ni Kristo Jesus.” (2 Timoteo 2:3) Karong adlawa, bisan pa sa nagkaluyang panglawas, naningkamot ako kutob sa akong maarangan sa pagpadayon sa pagpakig-away ingong sundalo ni Kristo diha “sa maayong gubat” nga sa kataposan motultol ngadto sa kadaogan, alang sa dungog ug himaya sa atong Diyos, si Jehova.—1 Timoteo 1:18.
Si Louis Lolliot namatay niadtong Marso 1, 1998, samtang kini nga artikulo giandam nga ipatik.
[Hulagway sa panid 13]
Among kasal, nga gitambongan ni Heneral de Lattre de Tassigny
[Hulagway sa panid 15]
Si Louis Lolliot ug iyang asawa, si Reine, sa 1976