Usa ka Talagsaong Ginama-sa-Kamot sa Hapon

TINAMPO SA MAGSUSULAT SA PAGMATA! SA HAPON

BAGANG lasang ang mitabon sa kabukiran sa Hakone sa kasilinganan sa Mount Fuji sa Hapon. Agi sa talagsa-panawi nga likolikong dalan sa bukid, nahiabot kami sa usa ka karaan kaayong balangay nga ginganlag Hatajuku. Kining malinawon nga komunidad mao ang gigikanan sa yosegi.

Ang yosegi sa literal nagkahulogang “kombinasyon sa mga piraso sa kahoy.” Ang ilhanan niini mao ang nagkalainlaing geometrikong mga disenyo diha sa nawong sa ginama-sa-kamot nga mga produktong kahoy nga nagkadaiya gikan sa yanong mga pangtimaan sa libro ngadto sa mga kahong may mga hunos. Adunay daghang disenyo nga lainlaig mga korte ug bulok. Kay nakamatikod nga kining mga disenyoha wala ipintal kondili gipatapot pinaagig pagpapilit sa mga kahoy nga lainlaig bulok, misamot pa ang among pagdayeg sa mga produktong yosegi.

Sa unsang paagi naugmad kining talagsaong ginama-sa-kamot? Sa katuigang 1800, usa ka artesano nga ginganlag Nihei Ishikawa ang nagmugna sa ideya sa pagpapilit ug tingob sa mga kahoy nga lainlaig bulok. Unya, pinaagig pagtabas ug nipis nga mga palid sa kahoy gikan sa orihinal nga tabla, siya nakagamag mga kahon ug ubang mga produkto nga may mga disenyong mosaiko.

Sa ulahi, usa ka mas episyenteng paagi sa paghimog yosegi ang naugmad. Kini naglangkit sa pagsipilya sa orihinal nga mga tabla nga mahimong mga palid nga ingon ka nipis sa papel ug pagpapilit niini ngadto sa mas bagang mga tabla ingong usa ka haklap. Kini nagpaarang nga makabaton ug barato rang mga sobenir alang niadtong mobisita sa duol nga init nga mga tubod sa Hakone.

Nagkalainlaing mga kahoy ang gigamit sa paghimog yosegi. Pananglitan, ang puti maoy gikan sa mga kahoyng spindle ug dogwood, ang dalag gikan sa mga kahoyng lacquer ug wax sa Hapon, ang pughaw nga brawn gikan sa mga kahoyng cherry ug zelkova, ug ang itom maoy gikan sa kahoyng katsura.

Dihang mobisita sa Hakone, hayan ikaw mahimuot sa pagpalit ug gagmayng yosegi nga mga hanig o pangtimaan sa libro, nga dili kaayo mahal. Bisan kining gagmayng mga sobenir magpahinumdom kanimo sa pagduaw sa Hakone nga kasikbit sa inilang Mount Fuji ug sa daklit nga pagtan-aw sa usa ka makaiikag nga buhat sa kabatid nga nagsugod kapin sa 150 anyos kanhi.

[Kahon/Mga hulagway sa panid 19]

ANG PAGHIMO SA YOSEGI

Ang artesano sa yosegi magsipilya sa mga kahoy nga lainlaig bulok sumala sa gitinguhang gibag-on. Unya lut-oron niya pagpapilit ang mga palid. Usa ka mabulokong disenyo ang makita sa kilid sa mga palid nga gipapilit. Ang artesano magtabastabas dayon sa gipapilit nga mga palid aron makakuhag mga tinabas sa linut-od nga kahoy nga ipahaom ngadto sa usa ka espesyal nga hulmahan. (1) Human pahamisi ang mga tinabas pinaagig sipilya, kuhaon niya kini gikan sa hulmahan, ipapilit kini sa tingob aron makapormag disenyo, ug higtan kinig hilo. Kini ang mahimong sumbanan alang sa yosegi.

Human niana, sa makausa pa ipapilit sa artesano ang daghang sumbanan aron makapatunghag mas dagkong sumbanan. (2) Tabastabason niya kini. (3) Unya himoon niya kining mas dakong sumbanan ug ipapilit kini. Kini nga proseso magpadayon hangtod nga ang artesano makahimog usa ka dakong palid nga gitawag ug tanegi, o usa ka pirasong kahoy.

Ang artesano karon duna nay pangunang sumbanan alang sa nahuman na nga produkto. (4) Ginamit ang usa ka linaing sipilya, panipsan niya ang tanegi nga mahimong mga palid nga ingon ka nipis sa papel nga gitawag ug zuku. (5) Human maplantsa kining mga palira, andam na ang artesano sa pagdayandayan sa iyang produktong mga kahoy ginamit ang zuku nga mga haklap.

[Mga hulagway sa panid 18]

Ang mga disenyo sa “yosegi” wala ipintal kondili gipatapot pinaagig pagpapilit sa mga kahoy nga lainlaig bulok