Mga Paagi nga Malikayan ang Aksidente sa Sakyanan

MISAGITSIT ang mga ligid, milugapak ang mga metal, nangabuak ang salamin, naninggit ang mga tawo . . . Kining mga tingoga pamilyar tingali sa usa nga naaksidente sa sakyanan. Ang Population Reference Bureau nagtaho nga sa tibuok kalibotan “mga 1.2 ka milyong tawo ang mangamatay kada tuig tungod sa aksidente sa sakyanan, ug moabot ug 50 ka milyon ang mangaangol.”

Bisan pa niana, ang paghunahuna sa kahilwas ug ang paggamit ug maayong panghukom makatabang nimo nga malikayan ang mga aksidente. Atong tan-awon kon sa unsang paagi.

Limite sa Katulinon, Seat Belt, ug Pag-text

Diha sa pipila ka dalan morag ubos kaayo ang limite sa katulinon (speed limit). Apan ang paglapas niana sagad dili ra kaayo makapadali sa imong biyahe. Pananglitan, sa distansiyang 80 kilometros, ang pagpakusog ug dagan gikan sa 100 kilometros kada oras ngadto sa 120 kilometros kada oras makapasayo sa imong pag-abot ug mga walo lang ka minutos. Ipameligro ba nimo ang imong kinabuhi aron lang mamenosag pipila ka minutos ang imong biyahe?

Ang seat belt gihimo aron manalipod kanimo. Ang usa ka ahensiya sa gobyerno sa United States mihinapos nga ang seat belt nakaluwas ug kapin sa 72,000 ka kinabuhi tali sa 2005 ug 2009 niana lamang nasora. Kapuli ba ang air bag sa seat belt? Dili. Ang air bag makapanalipod nimo kon nag-seat belt ka. Kon dili ka mag-seat belt, walay kapuslanan ang air bag ug kini magpameligro pa gani kanimo. Busa batasana ang pag-seat belt, ug awhaga usab ang imong mga kauban sa sakyanan sa paghimo niana. Laing pasidaan: Ayaw gayod pagbasa o pagpadalag text samtang magdrayb.

Kahimtang sa Kadalanan ug Pagmentinar sa Sakyanan

Ang ligid dili kaayo makahawid kon ang dalan basa o kaha abogon, balason, o grabahon. Pinaagi sa pagpahinayg dagan, mamenosan ang purohan nga modailos ang sakyanan sa dihang mopreno. Kon pirme kang magdrayb diha sa nagyelo nga dalan, maayong mopalit ug ligid nga gidisenyo para niana. Kini mas lawom ug gilis ug mas makahawid sa dalan.

Ang mga interseksiyon peligroso alang sa tanang drayber. Ang usa ka eksperto nagsugyot: Sa dihang moberde ang suga sa trapiko, ayaw dayog padagan. Pinaagi sa paghulat ug kadiyot, mahimong malikayan nimo nga mabanggaan sa sakyanan nga wala mohunong bisag pula na ang suga.

Ang pagmentinar sa imong sakyanan hinungdanon kaayo aron malikayan ang mga aksidente. Handurawa kon unsay mahitabo kon mawad-an kag preno samtang nagdrayb. Aron malikayan ang mekanikal nga mga problema, ang pipila magpamentinar sa ilang sakyanan sa usa ka maayong mekaniko. Apan ang uban mangunay sa pagbuhat niana. Bisan hain niana ang imong buhaton, seguroa nga ang imong sakyanan masusi kanunay ug mareper kon gikinahanglan.

Ang Pag-inom ug Pagdrayb

Bisan ang mainampingong mga drayber mausab ang dinrayban kon makainom. Sa United States niadtong 2008, kapin sa 37,000 ka tawo ang nangamatay tungod sa aksidente sa sakyanan. Mga 30 porsiyento niini ang nangamatay tungod sa mga drayber nga nakainom. Bisag diyutay ra kaayo ang imong mainom, makaapektar na kana sa imong pagdrayb. Ang uban dili gayod moinom kon magdrayb.

Ang pagsunod sa balaod sa trapiko, pag-seat belt, pagmentinar sa sakyanan, ug dili pagdrayb kon nakainom makapanalipod nimo ug sa uban. Kini nga mga sugyot makatabang lamang kanimo sa paglikay sa mga aksidente sa sakyanan kon imo kining sundon.

[Kahon/Hulagway sa panid 11]

AYAW PAGDRAYB KON GIDUKA

“Angayng hinumdoman nga ang pagdrayb nga giduka sama ra sa pagdrayb nga nakainom.” Ang maong komento sa usa ka opisyal sa National Sleep Foundation sa U.S. nagpakita nga peligrosong magdrayb kon ikaw katulgon. Ang mosunod magpaila nga dili luwas alang kanimo nga magdrayb:a

● Dili makapokus, kanunayng makapiyong, bug-at ang mata

● Magparokparok ang ulo

● Magsigeg panghuy-ab

● Makalimot sa naagiang pipila ka kilometros

● Dili makabantay sa mga exit o sa mga traffic sign

● Kalit nga mabalhig lane, modutdot sa gisundang sakyanan, o makaabot sa rumble strip sa daplin sa karsada

Kon makasinati kag sama niana, papuli ug drayb o hunong usa sa luwas nga dapit aron motagpilaw. Walay kasong malangan basta luwas ka ug ang uban.

[Footnote]