Britanya, Dugo, ug AIDS
EKSAKTONG duha ka tuig nga milabay, gipatik sa Ang Bantayanang Torre ang artikulong “Ang mga Sukdanan ni Jehova Makatabang Kanato.” (Salmo 20:4) Kini mihatag ingong pananglitan sa tabang nga mabatonan gikan sa luwas ug seguradong mga giya sa Diyos, sa panalipod nga modangat diha sa mga Kristohanong mosunod sa iyang balaod batok sa pagdawat ug dugo. Niadtong panahona ang pagtagad sa Tinipong Bansa misugod sa pagsentro diha sa usa ka bag-ong hulga sa panglawas—ang AIDS. Dihay mga katahap nga kining makamatayng simtoma mahimong mapasa pinaagi sa mga pag-abuno sa dugo. Apan, ang mga magbabasa sa Uropa ug sa ubang bahin tingali niadto mibati nga kining maong hulga nga bunga sa paglapas sa balaod sa Diyos iya lamang diha sa usa ka halayong dapit. Sa karon sa milabay ang duha ka tuig, tagda kining bag-ong impormasyon gikan sa Gran Britanya.
“ANG akong igsoong babaye kinahanglang operahan apan nahadlok nga matakdan sa AIDS. Dili kami mga Saksi ni Jehova, apan mahimo bang tabangan ninyo kami pinaagi sa pagrekomendar ug siruhanong moopera nga walay paggamit ug dugo?” Usa lamang kana sa kinasingkasing nga hangyo nga nadawat dili pa dugay sa mga Saksi ni Jehova sa ilang mga hedkuwarter, sa London, Inglaterra. Unsay katarongan luyo ning mga paghangyo?
Sukad sa pagsugod niini, ang British Blood Transfusion Service nagpagarbo sa suplay sa dugo niini nga gikan sa mga boluntaryong mga tighatag. “Diyutayng pahulay human sa pagdonar [usa ka unit sa dugo], pabugnaw ug biskuwit, ug balik sa trabaho. Nganong dili kini sulayan?” miawhag ang ilang pulyeto sa paanunsiyo. Ingong resulta, duha ka milyong boluntaryo nga donasyon ang nahimo matag tuig sa 3 porsiento sa populasyon.
“Ang dugong matigom gikan sa walay bayad nga mga boluntaryo, nga gihimo sa Britanya, sa kinatibuk-an mas maayo kay sa matigom gikan sa mga tawo nga nagabayad alang niana,” miingon ang The Guardian. Sa ato pa, dugay nang gituohang nalikayan sa Britanya ang kapeligrohan sa impeksiyon gikan sa dugong gipalit gikan sa mga alkoholiko o sa uban nga walay butang nga ikabaligya. Apan ang mga hitabo karong bag-o nakahatag ug dakong kadaot sa hulagway, nga miresulta ug usa ka dili hitupngang pagkawala sa pagsalig sa katilingban. Human sa kamatayon sa duha ka haemophiliacs (depekto sa dugo diha sa mga lalaki tungod sa pagkadili makontrolar nga pagdugo bisan sa gamayng mga samad), miingon ang tigpamaba sa Haemophiliac Society nga ang National Health Service nga ‘suplay sa dugo dili na maisip nga luwas sa peligro.’ Unsay nahitabo?
Bisag nahibaloan sa tanan sa dugay nang katuigan nga imposible ang pagsala sa dugo sa tanang sakit ug nga mapasa ang seryosong mga impeksiyon, sama sa hepatitis o malaria, pinaagi sa pag-abuno sa dugo, ang maong kapeligrohan wala kaayo mabaniog sa Britanya. Sa kasagaran gibanabanang walay angay kabalak-an ang dugong hinatag. Apan adunay duha ka makalilisang nga butang ang nagkatapo, nga gumikan niini ang Daily Telegraph miingon: “Napildi ang Britanya sa pagpugong sa kagaw sa AIDS sa pagsulod sa mga suplay sa dugo.”
Ang unang kakurat miabot sa dihang mibutyag ang mga taho sa prensa nga sa daghang katuigan ang Britanya nagapamalit ug dugo sa ubang nasod. “Ang mga dugo gipamalit gikan sa mga kabus nga kanasoran diin adunay taas nga pagsaka sa mga sakit nga ginapasa sa dugo,” miingon ang hawas sa unyon diha sa laboratoryo sa mga produkto sa dugo. Dugang pa, hapit 70 milyones ka unit sa espisong Factor VIII gipalit gikan sa Tinipong Bansa ug gigamit sa pagtambal sa mga haemophiliac sa Britanya. Ang kada usa sa hugpong sa Factor VIII hinimo gikan sa plasma nga gikuha gikan sa 2,500 ka maghahatag sa dugo. Mopatim-aw nga pinaagi sa pagpamalit niining produkto sa dugo ang kagaw sa AIDS nabalhin ngadto sa suplay sa Britanya.
Dugang kakurat miabot sa dihang napamatud-ang nakasulod ang AIDS sa sistema gikan sa homoseksuwal nga mga maghahatag sulod sa Kapuloan sa Britanya. Bisag dili lakip ang mga homoseksuwal niadtong gihangyo sa pagdonar ug dugo tungod sa pagkataas sa kapeligrohang may AIDS sila, ang pasidaan dili kaayo puwersadong pagkapamulong, miadmiter ang Departamento sa Panglawas. Ang pasidaan sa ilang pulyeto bahin sa AIDS, nagpunting lamang sa “Mga lalaking homoseksuwal nga adunay nagkalainlaing mga kaparis.” Ang bag-ong pulyetong gipasobrahan pagprinta nga A.I.D.S. ug kon nganong nalangkit ang mga maghahatag sa dugo nag-ingon nga “Ang aktibong mga bayot ug mga bisexual (makahimo sa pakigsekso sa lalaki ug babaye)” mao “ilabinang matakdan” sa AIDS. Apan ulahi nang miabot ang pasidaan. Sa sinugdanan sa 1985 kapin sa 40 ka tawo, lakip sa usa ka bag-ong natawong bata, ang natakdan. Dugang pa, adunay makapabalakang kamatuoran nga mosanay ang kagaw sa AIDS sa duha ka tuig. Busa pila pa kaha ang natakdan? Adunay “elementong time-bomb,” matud pa sa pagkapamulong niana sa The Sunday Times. Maingon man, ang National Blood Transfusion Service karong bag-o naghimog dugang pulyeto alang sa tanang humahatag ug dugo sa Britanya, nga Some Reasons Why You Should Not Give Blood.
Karon adunay kapin sa 50 ang nangamatay tungod sa AIDS sa Britanya, gikan sa kapin sa 100 ka gitahong mga kaso. Ang gidaghanon sa mga tawong nag-antos sa sakit nagadoble kada walo ka bulan. Ang magsusulat sa medisina alang sa The Sunday Times mibanabanang adunay kapin sa 12,000 ka kaso sulod lamang sa lima ka tuig. Ang mas labi pang makakurat nga pagbanabana nga gikan sa United Kingdom’s Royal College of Nursing mao nga usa ka milyong tawo sa Kapuloan sa Britanya mahimong matakdan sa tuig 1991 kon walay aksiyong himoon sa pagsumpo sa pagkaylap sa AIDS.
Ang nangutana nga gihisgotan sa ibabaw miingon: “Daw alang kanako napamatud-ang kamong mga Saksi ni Jehova nga husto niining bahina mahitungod sa pag-abuno sa dugo.” Sa pagkamatuod, si Jehova nga Diyos, pinaagi sa iyang Pulong, ang Bibliya, mao ang nabayaw. Sa dugay nang kasiglohan kanhi iyang gisugo ang mga Kristohanon sa ‘pagpahilayo gikan sa dugo.’ (Buhat 15:29; 21:25) Ang iyang tambag ug mga sukdanan sa pagkatinuod nakitang usa ka panalipod alang sa iyang katawhan ug magpadayon nga maingon niini.
[Kahon sa panid 30]
Unsa ang AIDS?
Ang AIDS maoy minubong ngalan nga gikan sa Acquired Immune Deficiency Syndrome. Ang AIDS mismo dili makamatay. Apan, sumala sa gipakita sa iyang ngalan, madaot ang sistema sa panagang sa sakit sa biktima. Makulangan niini nga panagang, ang tawo nga aduna niining sakita mamatay gumikan sa impeksiyon, sama sa tagsaong matang sa neyomoniya o usa ka tagsaong matang sa kanser sa panit, nga Kaposi’s sarcoma. Ang pagdukiduki sa pagtiktik ug paghiling bag-o pa lamang nagsugod, ug sa pagkakaron, wala pay natukiang tambal sa AIDS.