Dalandalan nga Walay Kataposan
Sumala sa giasoy ni Eva Carol Abbott
AKO natawo niadtong 1908, sa bulan sa Disyembre ug sa ika-21ng adlaw, alang kang Grace Pearl ug William Reuben Vaughan. Ang usa ka uma duol sa Emporia, Kansas, T.B.A., mao ang dapit. Gikan sa Emporia kami milalin ngadto sa kapatagan sa Colorado, diin ang kinabuhi lisod ug mamingawon. Kami may kamalig, windmill, ug balay nga gibatbat sa akong inahan nganhi kanako ingong pulopareho sa tren. May dako kaayong kusina ug laing dakong kuwarto nga gihimong salas ug lawak-higdaan.
Ang pipila sa diyutay rang silingan, hinuon, nagpuyo sa mga kinubkob. Ang maong mga puy-anan maoy katunga ibabaw sa yuta ug katunga ilalom sa yuta. Panahon sa dugayng tingtugnaw, ang ilang mga payag bug-os maputos sa niyebe. Sa maong mga okasyon ang akong mga ginikanan magdawat ug mga tawag sa telepono gikan sa maong napriso sa niyebe nga mga silingan (bisan tuod sila kabos, sila may mga telepono) nga mangutana sa oras, ug tapos masultihan, ang sunod nga pangutana mao, ‘Ang ipasabot ba nimo mao ang gabii o adlaw?’
Sa daghang beses sa usa ka tuig ang mga homesteader, sumala sa pagtawag kanamo, mangadto sa lasang sa daghang adlaw aron mamutol ug mga poste. Ang mga poste tumpion sa mga karomata nga guyoron sa lig-ong tem sa mga kabayo ug dad-on sa lungsod aron ibaylog pagkaon, mga tagana sa tingtugnaw, ug binhi sa ting-init alang sa pagpananom ug makaon. Sa maong mga yugto si Mama mag-inusara uban kanako, ug sa tibuok hatag-as nga mga gabii siya magpulaw sa gabii nga magbasa ug magbasa pag-usab sa iyang Bibliya. Dako ang iyang pagtuo nga ang Diyos adunay katawhan, ug siya nangita sa ilang dalandalan.
Sa dihang ako tres anyos na, ang akong mga ginikanan mibalhin ngadto sa usa ka uma sa Kansas duol sa gamayng lungsod sa Kiowa. Ang bahin sa biyahe gihimo sa usa ka karomata, nga giatopan ug lona sa akong amahan. Ako nasakit sa gitawag niadto nga grippe o trangkaso, ug ako mahinumdom nga naghigda sa kutsong dagami sa salog sa karomata, nga nindot ug mainit-init, nga nagsud-ong sa lamparilyang tinubilan sa aseite sa karbon nga nagtabyogtabyog gikan sa atop nga lona. Gihaplasan ako sa akong inahan sa gisagol nga mantika, gas, ug aseite sa karbon. Ako mahinumdom pa sa maayong pagbati ug kamainiton ug gugmang duyog niana.
Sinugdanan sa Dalandalan
Nahiapil sa akong mga madumdoman sa pagkabata mao ang among paglalin ngadto sa Alva, Oklahoma. Ang akong inahan nangita gihapon sa dalandalang mosangko sa “katawhan sa Diyos.” Usa ka adlaw nakaplagan sa akong inahan ang pila ka pulyeto sa Bibliya diha sa among pantawan. Sa wala madugay human niadto giduol ang akong amahan diha sa usa ka tindahang iyang gitrabahoan sa usa ka colporteur (bug-os-panahong ministro), kinsa nagpakita kaniya sa usa sa mga tomo sa Studies in the Scriptures nga gisulat ni C. T. Russell, ang unang presidente sa Watch Tower Society. Bisan tuod ang akong amahan ang nagpalit sa libro, si Mama mao ang nagbasa niadto ug nakaila nga ang mensahe naggikan sa samang tinubdan sa mga pulyetong gibilin sa pantawan.
Ang akong amahan gidapit sa colporteur ngadto sa usa ka tigom sa pagtuon sa Bibliya niadtong gabhiona. Siya wala moadto, apan si Mama ang miadto, nga nagdala kanako. Ako wala mahinumdom nga mitambong niadtong tigoma, apan ang mga detalye akong nadunggan sa daghang beses gikan sa akong inahan. May 10 o 12 nga mitambong, ug ang pangutana gisukna, “Sa unsang paagi kita mamatay?” Usa ka igsoong babayeng mitambong mitubag, “Sama sa mananap.” Nakurat ang akong inahan. Siya misalga: “Tabi una, ang inyo bang ipasabot mao nga kamo nagtuong kita mamatay sama sa mananap?” Ang igsoong lalaking nagdumala sa tigom mitubag: “Mahimo bang paklion nimo ang Ecclesiastes 3:19-21 ug basahon kana sa imong kaugalingon?”
“Ako ilang gitugotang mobalda niadtong tibuok tigom tungod sa akong nagpusotpusot nga pangutana, ug ilang gihatag ang tibuok gabii sa pagtubag niana nila,” si Mama mahimuot sa pagsugid kanako. Ako mahinumdom nga si Mama malipayon kaayo sa pagpauli. Tinong iyang nakaplagan ang katawhan sa Diyos ug ang dalan sa kinabuhing buot niyang subayon. Diha niadto ang sinugdanan sa dalandalan!
Kadto maoy niadtong 1913. Sa wala madugay diha ang pagpasalida sa sine ug slide show sa Watch Tower Society, ang “Photo-Drama of Creation.” Si Mama nalipay kaayong usa sa mga attendant panahon sa pagpasalida niadto sa teatro sa lungsod. Kadtong katuigan sa Alva maoy malipayon alang kang Mama. Ako moingon kaniya, “Mama, ikaw nagapahiyom na karon, ug ikaw kaniadto dili kaayo mapahiyomon.”
Niadto si Mama mibarog nga malig-on dapig sa kamatuoran. Kadto maoy sa panahong gituohan sa pila ka Estudyante sa Bibliya nga sila dad-on sa langit sa “bisan unsang adlawa karon,” mao nga ang kinabuhing haruhay nga matuman sa dili madugay mao ang ilang gipanan-aw. Apan kana dili matuod kang Mama. Siya wala mahupong sa dihadiha langitnong palaaboton. Si Mama ‘puliki kaayo,’ sumala pa niya, ‘sa pagkakat-on, pagtuon, pag-adto sa mga tigom, ug pag-apil sa pagsangyaw sa maayong balita sa Gingharian.’
Sa wala madugay ang Gubat sa Kalibotan I bug-os midilaab, ug kadto nagpatunghag paglutos gikan sa mga tawo sa lungsod. Ako mahinumdom nga nag-uban kang Mama nga miadto sa ganghaan ngadto ganghaan nga nagpapirma alang sa usa ka petisyon sa gobyerno sa T.B. sa pagbuhi kang Igsoong Rutherford ug sa pito niya ka kauban gikan sa prisohan sa Atlanta, Georgia diin sila dili makataronganong gipriso. Apan may lain pang nahitabo nga nagpugos kanamo sa paglalin.
Ang gubat natapos na, ug ang epidemya sa trangkaso mikaylap. Tungod sa trangkaso ang akong inahan naluya sa lawasnon. Ang doktor nagtambag sa akong amahan sa pagbalhin kaniya ngadto sa habagatang California diin maarang-arang ang klima. Kami miabot sa Los Angeles ug mipuyo sa Alhambra, usa sa mga palibot sa siyudad. Akong giatubang didto ang kinadak-ang desisyon sa akong kinabuhi.
Niadtong 1924 ang akong amiga ug ako misakayg tren paingon sa Los Angeles aron motambong sa lubong sa usa ka Kristohanong igsoong babaye nga among gidayeg. Sa biyahe pauli, among gihisgotan ang ulohan sa konsagrasyon (nga karon nailhang dedikasyon). Gisugdan ko pagpalandong sa ugdang ang akong kinabuhi mismo ug gipakighisgot kadto uban kang Mama. Kadto misangpot sa akong pagtuki sa ulohan nga migamit sa inimprenta pag-usab nga Watch Tower, nga nagbasa sa tanan bahin sa konsagrasyon balik sa tuig 1908. Sa wala madugay tapos niadto akong gidedikar ang akong kinabuhi kang Jehova, ug ako nabawtismohan sa Oktubre 1925.
Mga Kauban Diha sa Dalandalan
Usa ka adlaw niadtong 1927, ako gisultihang may usa ka igsoong lalaking ginganlag Herbert Abbott nga buot makighimamat kanako. Ako natingala, sanglit ako wala gani makaila kon kinsa siya. Apan wala magdugay nga kana akong nadiskobrehan. Ang pagkahibalong ako 18 anyos ug nakonsagrar sulod sa duha ka tuig nakapahimuot kaniya. Kami gipailaila sa usag usa, nagkatrato sa tulo ka bulan, ug naminyo niadtong Hulyo 1927.
Si Herbert ug ako mipalit ug balay sa nindot nga kabungtoran sa Pasadena. Usa ka adlaw sa tingpamulak sa 1928, ako ang nagdala sa mga sulat, nga nag-apil sa impormasyon mahitungod sa buluhatong payunir. Sa pagkauli ni Herbert sa gabii gikan sa trabaho, akong gisugyot ang ideya nga among ibaligya ang among balay ug mosulod sa bug-os-panahong payunir nga pag-alagad. Miingon siyang kon ako andam mobiya sa among paagi niadto sa kinabuhi, siya dili makaingong dili.
Among nadawat ang teritoryo sa Charles City, Iowa, nga trabahoon tapos sa pagtambong sa kombensiyon sa Detroit, Michigan. Sa pagkating-init ang among mga plano sa pagpayunir nakompleto na, apan sa among katingala ako mabdos. Unsay among buhaton? Ang pag-usab sa among mga plano sa maong panahon mahisama sa pag-ingon: “Kami nahibalo, Jehova, nga makaatiman ka kanamong duha apan dili sa tulo.”
Tapos sa kombensiyon, si Herbert ug ako miadto sa among asaynment sa Charles City. Apan sa mga ikawalong bulan sa akong pagmabdos, daw maalamon nga mobalik ngadto sa Los Angeles. Sa sinugdanan sa Enero sa 1929, ang among matahom nga batang babaye si Perousia Carol natawo. Ugaling, ang among kalipay kaniya milungtad lamag siyam ka bulan; sa Oktubre siya namatay.
Ang saad ni Jehova sa pagkabanhaw mao ang naglabi sa among mga hunahuna. Bisan pa niana, ang kamatayon maoy usa ka kaaway, ug ang pagtan-aw nga namatay ang among gamay nga anak babaye makapagun-ob sa balatian! Ang mapait nga hunahunang ang among batang minahal naghigda sa bugnaw nga yuta nahupay sa among kahibalo sa Pulong sa Diyos. Siya natulog lamang; siya magpabiling anaa sa handumanan ni Jehova. (Juan 11:11-14, 23-25) Sa pagkamatuod, siya matulog ug dugay, apan usa ka adlaw sa umaabot siya mahigmata ug magpamatuod nga tinuod ang Pulong sa Diyos. Ang akong tinguha nagapadayon nga siya makahatag ug pagdayeg sa dakong ngalan ni Jehova sa walay kataposan.
Mga Dalandalan ug mga Treyler
Sa makausa kami nagplano sa pagpayunir. Sa sunod nga Marso among gipalit ang tinabonan-ug-lonang treyler nga may mapilopilong atop ug gibaylo ang among pitog-pasaherong Studebaker sa usa ka Model A Ford aron moguyod sa treyler. Sa ingon nagsugod ang among 25 anyos sa mga dalandalan ug mga treyler.
Ang gamayng treyler nga pinaagi niana malipayon kaayo namong gisubay ang dalan milungtad kanamog kapin sa walo ka tuig. Ang luna sa salog maoy 4 por 5 ka tiil (1.2 por 1.5 m), ug ang dapit lutoan maoy usa ka tablang 11 por 12 pulgada (28 por 30 cm) nga mabira pagawas. May duha ka maayong katre, duhag-sug-ang nga kusinilya, balde alang sa tubig, degas nga lamparilya, heater nga sinugnoran sa aseite sa karbon, banyera, labhanan, plantsang degas, ug plantsahan. May matangtang usab nga estante ibabaw sa kusinilya, nga may gamayng aparador diin among gibutang ang among nindot nga Haviland china, nga maoy regalo sa kasal. Usa ka gabii naguba ang mga pernong nagsagang sa estante, ug ang estante milagubong nahagsa. Nahulog usab ang degas nga lamparilya nga nabalintong, nga walay kadaot gawas sa napusgay nga nindot namong mga plato!
Sa pila ka beses among giilisan ang lona nga atop sa treyler. Sa pagbuhat niana kami mopalit ug bug-at nga mga atop nga lonang gigamit sa mga tigtanom sa prutas nga itabon sa mga punoan sa kahil alang sa pag-espre. Ang lona among tabason ug tahion pinaagi sa bawog nga mga dagom hangtod ang atop sa treyler bug-os matabonan.
Ang Lunes mao ang adlaw sa pagpanglaba sa sinina. Among labhan ug waswasan ang mga sinina sa tubig nga kinalos gikan sa usa ka sapa, suba, o sa atabay sa lungsod ug giinit sa kalayo sa gawas. Kami may gamay usab nga mapilopilong hurno, nga akong gamiton sa paglutog keyk alang sa mga pagkaon sa umaabot nga semana. Sa maong panahon kami andam nang moatubang sa hagit sa among teritoryo.
Sa katuigang 1930 may mga pagbiya sa mga uma aron moadto sa mga siyudad. Usahay among subayon ang usa ka dalan nga naglikoliko sa daghang milya tabok sa kabukiran ug mga pangpang padulong sa usa ka balay, nga unya hidiskobrehang ang balay giabandonar na diay. Sa pagsulbad niining sulirana, among gamiton ang largabista sa pagtino kon may sinina bang gihayhay o aso gikan sa panghaw o tingali baka sa duol. Kadto nakapadaginot kanamo sa panahon ug gasolina. Siyempre, kami dili kanunay makakita kon may balay sa dalan, busa among suknaon ang mga silingan kon ang dalan mosangko ba sa usa ka balay.
Usa ka adlaw kami wala mahibalog unsay buhaton. May usa ka rantso 15 milya (24 km) latas sa kabukiran, apan ang mga silingan wala makasegurog may tawo ba ang balay. Ang gasolina alang sa biyahe sa sunod adlaw kinahanglang tagdon. Kami niadto diha sa duol sa tin-awng sapa sa bukid nga mga 4 o 5 ka tiil (1.2-1.5 m) ang gilapdon, ug si Herb giuhaw. Siya miluhod aron moinom, dihang may butang naggilakgilak nga iyang nakit-an. Siya mikab-ot ug mipunit gikan sa sapa sa metal nga kuwartang moabot sa pila ka dolyar. Busa, siyempre kami wala na magduhaduha ug nagpadayon sa unahan. Kadto dugay, lisod nga biyahe, ug ang rantsero dili interesado, apan kami nahibalong nakobrehan ang teritoryo, ug nadawat sa rantsero ang pamatuod.
Mga Kasinatian sa Dalandalan
Latas sa katuigan, among nabatonan ang daghang makapadasig nga kasinatian, ug mga kataw-anan usab. Pananglitan, diha ang panahong among giatubang ang kapintasan sa manggugubot nga panon sa Corning, California. Upat ka igsoong babaye ug ako mitabang kang Aleck Bangle (karon misyonaryo sa Jamaica), dihang siya gibukbok sa kalye. Dihay kapin sa usa ka gatos ka tumatan-aw sa kalye, nga ang tanan nanghugyaw dapig sa maglulutos. Kataw-anan karon ang paghinumdom nga akong gihuslo ang akong taas-takon nga sapatos ug gibunalan ang maglulutos sa ulo samtang siya mitikubo aron bunalan ug kusog ang atong igsoong Aleck!
Ang Mayo 29, 1940, isyu sa Consolation (karon Awake!) nagbaton diha sa hapin sa letrato sa ikatulong Amerikanong presidente, si Thomas Jefferson, ug sa Amerikanhong bandera. Sanglit kadto maoy mga adlaw sa kasamok ug paglutos, akong gibati nga maayo ang pagdala kanunay ug daghang kopya sa maong mga isyu sa akong bag sa magasin, engkasog kami magkinahanglan niana. Segurado tuod, usa ka Sabado samtang nagmagasin sa dalan, giduol ko ang duha ka lalaki sa eskina. Ang usa, nga bagison kaayog dagway nga lalaki, miingong mabingkilon: “Aw, inday, kon ikaw may kopyang may Amerikanhong bandera diha niana, kana akong kuhaon, apan kamong mga Saksi ni—” Sa wala pa siya makasultig laing pulong ang akong tubag, siyempre, mao: “Oy, Sir, ako malipay kaayong ako nakabaton gayod sa imong gusto,” ug gikuha kanang isyuha gikan sa akong bag sa magasin. Iyang gihunong pagkubilkubil ang sensilyo sa iyang bulsa, namula, nagkabungabunga, ug gihatag kanako ang amot—ug gihatag ko kaniya ang magasin!
Ako may laing makalingawng panahon dihang kami nanagtag sa espesyal nga pulyeto ngadto sa tanang klero—ang The Kingdom, the Hope of the World. Sa usa ka balay, ang usa ka klerigo mitubag. Siya dili interesado bisan gamay sa pagdawat niadto, apan ang among instruksiyon mao nga ibilin kana sa pultahan kon posible gayod, busa ako misulting maayohon: “Kini ang imong kopya, Sir, ug ako lang kining ibutang dinhi alang kanimo.” Ako mitalikod aron molakaw, ug samtang ako nagsubay sa dalan, ang pulyeto mihadyong saylo kanako ug mitugdong sa yuta duol sa usa ka lunang. Kana akong gipunit, kay dili buot nga kana biyaan didto, apan niadtong gutloa ang usa ka dako kaayong iro miapas kanako nga nagngulob, nagsakmit sa pulyeto gikan sa akong kamot, ug midagan pagbalik ngadto sa iyang agalon, ang magwawali. Busa ang wala ko ikahatod,ang iro maoy mihatod!
Sa 1953, si Mama, si Herbert, ug ako mipuyo sa Sacramento. Sanglit ang panglawas ni Herbert mihatag kaniyag suliran, kinahanglang among usbong duha ang paagi sa among kinabuhi. Sa makadaghan ako nagpasalamat kang Jehova tungod kay gipanalanginan ako sa akong matinumanong inahan ug sa akong maunongong bana. Silang duha wala na karon, kay nagdawat na sa ilang langitnong ganti. Si Mama namatay sa 1975; si Herbert nagtapos sa iyang yutan-ong kinabuhi niadtong Septiyembre 1980, sa 82 anyos. Dako gihapon ang kamingaw, apan inigpalandong ko sa katuigan sa among pag-alagad nga nagkauban, ako malipay. Ug ako nasayod nga wala gayoy kataposan ang usa ka dalandalan, kay si Jehova, pinaagi sa iyang Anak si Jesu-Kristo, mao ang akong Giya sa dalandalang moabot hangtod sa kahangtoran.
[Hulagway sa panid 29]
Ang kinabuhi sa dalandalan sa pagpayunir uban kang Eva ug Herb Abbott ug ang ilang treyler nga lona ug atop