‘Malipayon ang Tanan nga Nagpaabot Kang Jehova’
SUMALA SA GIASOY NI DOMENICK PICCONE
Ang akong mga ginikanan nanglalin sa Tinipong Bansa gikan sa Italya sa sinugdan sa katuigang 1920 ug sa kadugayan nanimuyo sa South Philadelphia, nga nailhan niadto nga Gamayng Italya. Sa pagka 1927 sila nakig-uban sa mga Estudyante sa Bibliya, nga sa ulahi nailhang mga Saksi ni Jehova.
AKO natawo sa 1929 ug sa ingon nabantang sa kamatuoran sa Bibliya sukad sa pagkabata. Mahinumdom ako nga ang mga Saksi magtigom sa among balay sa dili pa manlakat aron sa pagsangyaw sa hugot Romano Katolikong mga lungsod sa minahag-karbon nga rehiyon sa Pennsylvania, diin kadaghan gidakop ang mga igsoon. Ako nabawtismohan sa 1941 sa kombensiyon sa mga Saksi ni Jehova sa St. Louis, Missouri. Dayon misugod sa pagkadaot ang kahimtang.
Misugod ako sa pagpakig-uban sa dili maayo nga mga batan-on sa silinganan ug misugod sa pagtabako ug sa pagsugal diha sa mga eskina sa kalye. Maayo gani, nasabtan sa akong mga ginikanan nga nagkawala ang ilang gahom kanako ug mihukom sa pagbalhin sa laing bahin sa siyudad. Wala ako mahimuot, sanglit nawad-an ako sa tanan kong higala sa kalye. Bisan pa niana, karong adlawa ako mahinumdom sa nangagi ug mapasalamaton kaayo sa akong amahan. Gihimo niya ang tinuod pinansiyal nga sakripisyo aron sa pagbira kanako pagawas niadtong maong silinganan. Samtang sa nangagi siya makabaktas paingon sa trabaho, karon siya kinahanglang mosakay nga dugay sa subway. Apan ang maong pagbalhin nakapabalik nako sa teokratikanhong silinganan.
Gipugas ang Misyonaryong Binhi
Halos kada tuig, kami mobiyahe ngadto sa South Lansing, New York, aron sa pagtambong sa mga graduwasyon sa Watchtower Bible School of Gilead. Ang pagkakita niadtong mga misyonaryoha nga gipadala sa tibuok kalibotan nakapugas sa tinguha sa misyonaryong pag-alagad diha sa akong kasingkasing. Busa, tapos makagraduwar sa hayskul, ako nagpalista nga regular payunir nga ministro, sugod sa Mayo 1947.
Ang laing batan-ong payunir sa among kongregasyon mao si Elsa Schwarz, ug siya madasigon kaayo sa buluhaton sa pagsangyaw. Ang iyang mga ginikanan kanunay nga nagdasig niya nga mahimong misyonaryo, busa lagmit mataghapan nimo ang resulta. Naminyo kami sa 1951. Samtang nag-uban sa pag-alagad ingong mga payunir sa Pennsylvania, miaplay kami nga motambong sa misyonaryong tunghaan sa Gilead. Niadtong 1953 kami gidapit alang sa ika-23ng klase sa Gilead. Tapos sa lima ka bulan sa bug-os nga pagtuon ug pag-andam sa Gilead, kami migraduwar sa panahon sa usa ka kombensiyon sa Toronto, Canada, ug nakadawat sa among asaynment—ang Espanya!
Mga Suliran sa Espanya
Samtang nangandam nga molakaw alang sa among misyonaryong asaynment sa 1955, si Elsa ug ako punog mga pangutana. Espanya! Sama unya kana sa unsa? Ang nasod nailalom sa pagmando sa Katolikong diktador si Generalissimo Francisco Franco, ug ang buluhaton sa mga Saksi ni Jehova gidili. Sa unsang paagi kami makaalagad sa maong mga kahimtang?
Gipahibalo kami sa mga igsoon sa hedkuwarter sa Sosyedad sa Brooklyn nga si Frederick Franz, niadto bise-presidente sa Watch Tower Society, ug si Alvaro Berecochea, usa ka misyonaryo nga taga-Argentina, gidakop, kauban sa daghan pang ubang igsoon. Giorganisar ang usa ka sekretong asembliya sa kakahoyan duol sa Barcelona. Ugaling, nasayran sa kapolisan ang maong sekretong tigom ug gidakop ang kadaghanan sa mga nanambong.a
Gisultihan kami nga tingali walay makatagbo kanamo sa pag-abot namo sa Barcelona. Ang among mga instruksiyon mao: “Pangita kamog hotel, dayon pahibaloa ang Sosyedad sa New York sa direksiyon.” Gihinumdoman namo ang mga pulong ni Isaias: “Malipayon ang tanan nga nagpaabot kang [Jehova]. Ug ang imong mga igdulongog mismo makadungog sa usa ka pulong sa imong luyo nga magaingon: ‘Kini mao ang dalan. Lakaw niana, kamong katawhan.’” (Isaias 30:18, 21) Kinahanglan lamang nga kami magpaabot kang Jehova ug sundon ang pagtultol sa iyang organisasyon.
Kami nanamilit sa among mga ginikanan ug mga higala nga nanganha sa New York aron sa pagpalarga kanamo, ug sa wala madugay ang among barko, ang Saturnia, naglayag na latas sa Subang Hudson padulong sa Atlantiko. Kadto ang kataposang panahon nga akong nakita ang akong amahan. Duha ka tuig sa ulahi, samtang ako didto sa laing nasod, siya namatay tapos sa nadugay nga balatian.
Sa kadugayan nakaabot kami sa among asaynment, ang dunggoanang siyudad sa Barcelona. Kadto usa ka masulob-on, nag-ulan nga adlaw, apan samtang kami miagi sa adwana, among nakita ang “kainit” sa mapahiyomong mga nawong. Si Alvaro Berecochea, kauban sa pila ka Katsilang igsoon, didto sa pagsugat kanamo. Nalipay kaayo kami sa pagkasayod nga ang among mga igsoon gipagawas na.
Sa maong panahon kinahanglang magtuon na kami ug Kinatsila. Niadtong mga adlawa ang mga misyonaryo kinahanglang magtuon sa mga pinulongan sa lisod nga paagi—nga walay mga libro o magtutudlo. Walay mga kurso sa pinulongan niadto. Kinahanglang kab-oton namo ang gikinahanglang mga oras sa buluhatong pagsangyaw ug sa samang panahon magtuon sa pinulongan—samtang nagsangyaw.
Pagsangyaw Ubos sa Katolikong Diktadura
Ang organisasyon ni Jehova niadto bata pa sa Espanya. Sa 1955 may kinatas-ang ihap nga 366 ka magmamantala sa usa ka nasod nga may mga 28 milyong katawhan. May pulo lang ka kongregasyon sa tibuok nasod. Magpabilin bang ingon sa dugay nga panahon? Sa dihang ang akong asawa ug ako misugod sa pagsangyaw sa balay-balay, among nadiskobrehang ang Espanya nahisamag paraiso alang niadtong nagasangyaw sa maayong balita. Oo, ang katawhan gigutom sa kamatuoran.
Apan giunsa paghimo ang buluhatong pagsangyaw, sanglit kadto gidili man? Kasagaran dili namo duawon ang matag balay sa usa ka kalye, ni ang tanang apartment sa usa ka tinukod. Ang Barcelona nalangkoban sa daghang taglima- ug tag-unom-andanang mga apartment, ug gitugon kami sa pagsugod gikan sa ibabaw ug magpadayon sa pagsangyaw sa mga apartment sa ubos nga mga andana. Tingali kami moduaw sa usa ra ka apartment sa matag andana o laktawan pa ang ubay-ubayng andana. Kining paagiha naghimong mas lisod nga hidakpan kami sa kapolisan kon isumbong kami sa usa ka panatikong tagbalay.
Ang mga tigom sa kongregasyon gihimo sa pribadong kabalayan, nga ang mga kongregasyon gilangkoban sa gikan sa tulo ngadto upat ka grupo sa pagtuon sa basahon. Kadto nakapaarang sa alagad sa kongregasyon sa pagduaw sa matag usa sa maong mga pagtuon sa basahon kas-a sa usa ka bulan. Ang magdudumala sa pagtuon sa basahon maoy responsable sa pagdumala sa tanang tigom, nga gihimo sa duha ka magkalaing gabii sa semana alang sa gagmayng mga grupo nga gikan sa 10 ngadto 20 ka tawo.
Kinahanglang magtuon kami sa usa ka bag-ong paagi sa kinabuhi. Niadtong panahona walay mga kahikayan sa misyonaryong balay sa Espanya. Kon mahimo, kami mopuyo ipon sa mga igsoon diha sa ilang mga balay. Ang pagtuon sa pagluto diha sa usa ka kalan sa uling maoy lisod nga kasinatian alang kang Elsa! Sa kadugayan kami nakapalit sa usa ka gamay usag-lutoan nga kusinilya, nga usa ka dakong kauswagan.
Paglutos ug mga Pagpalagpot
Sa wala madugay among nabalitaan nga ang sunodsunod nga paglutos misugod sa Andalusia, diin gidakop ang usa ka espesyal payunir. Ikasubo, siya nagdala sa usa ka notbok nga nasudlan sa mga ngalan ug mga direksiyon sa mga igsoon sa tanang bahin sa nasod. Nagpadayon kami sa pagdawat ug mga taho nga ang among mga igsoon gidakop sa sunodsunod nga siyudad. Ang mga pagronda nagkaduol ug nagkaduol sa Barcelona. Sa kataposan, ang paglutos nakaabot sa Barcelona.
Pila ka bulan nga sayosayo, ang kapolisan nagdala nako ngadto sa ilang hedkuwarter aron sukitsukiton. Tapos sa ubay-ubay nga oras ako gibuhian, ug abi kog kadto mao na ang kataposan niadto. Dayon ang Embahada sa Amerika mikontak nako ug misugyot nga aron malikayan ang kaulawan nga ideportar, angay nga mobiya ako sa nasod nga boluntaryo. Sa wala madugay tapos niadto, ang kapolisan nagpahibalo kanamo nga kami may napulo ka adlaw alang sa pagbiya. Sanglit wala kami panahon sa pagsulat sa Watch Tower Society, unsay among pagabuhaton? Ang mga kahimtang daw nagpaila nga angay kami moadto sa labing duol nga misyonaryong natad sa gawas sa Espanya—ang Portugal, sa kasadpan.
Laing Asaynment, Laing Pinulongan
Sa among pag-abot sa Lisbon, Portugal, sa Hulyo 1957, kami naasayn nga mga misyonaryo ngadto sa Porto, usa ka siyudad nga sa amihanan sa Lisbon. Giisip kana nga ikaduhang kaulohan sa nasod ug didto sa usa ka rehiyon nga bantog sa tam-is nga mga bino o port wines. Ang usa ka mauswagong kongregasyon naghimo sa mga tigom niini sa silong sa usa ka tinukod sa sentro. Gidili usab ang buluhatong pagwali sa Portugal, kay ang nasod nailalom man sa diktador nga pagmando ni Salazar. Bisan pa niana, ang mga sirkumstansiya bug-os nga lahi sa iya sa Espanya. Ang mga tigom gihimo diha sa mga balay sa mga igsoon, ug ang mga grupo sa gikan sa 40 ngadto 60 mitambong. Walay mga timailhan nga ang mga balay maoy mga tigomanan sa mga Saksi ni Jehova. Bisan pag ako dili pa mahibalo nga mosultig Portuges, ako natudlo nga alagad sa kongregasyon. Sa makausa pa, gitun-an namo ang usa ka bag-ong pinulongan sa lisod nga paagi.
Duolan sa usa ka tuig sa ulahi, kami naasayn sa Lisbon. Didto, sa unang panahon, kami may kaugalingong residensiya, usa ka apartment nga bantaaw sa siyudad sa Lisbon. Naasayn kami sa pag-atiman sa usa ka sirkito—ang tibuok Republika sa Portugal. Sa pag-abot namo sa Portugal, may 305 lang ka magmamantala ug lima ka kongregasyon.
Nagsugod ang Panahon sa Suliran
Sa pipila ka mapa nga nagpakita sa Portugal ug sa mga koloniya niini, may panultihon: “Ang adlaw dili mosalop sa Portuges nga teritoryo.” Kadto matuod, sanglit ang Portugal may mga koloniya sa daghang bahin sa kalibotan, nga ang duha sa labing dagko mao ang Mozambique ug Angola sa Aprika. Niadtong 1961 mipatim-aw nga may mga suliran nga nagsugod sa maong mga koloniya, ug nakasabot ang Portugal sa panginahanglan nga uswagan ang militaryong mga puwersa niini.
Karon, unsay buhaton sa mga batan-ong igsoong lalaki sa dihang sila kuhaon alang sa militaryong serbisyo? Ang pipila nakakuhag kagawasan tungod sa dili-maayong panglawas, apan ang kadaghanan mibarog nga lig-on dapig sa Kristohanong neyutralidad. Sa wala madugay misugod ang kusog sunodsunod nga paglutos. Nakadawat ang sangang-buhatan ug mga taho nga gipangdakop ang espesyal nga mga payunir ug gibun-og pag-ayo sa sekretong kapolisan, ang daotag-dungog nga P.I.D.E. (Polícia Internacional e Defesa do Estado). Pipila kaming mga misyonaryo gipaadto sa hedkuwarter sa polis aron sukitsukiton. Dayon, tulo ka magtiayon ang gihatagag 30 ka adlaw sa pagbiya sa nasod. Kaming tanan nangapelar.
Nga tinagsa ang misyonaryong mga magtiayon gipatawag sa hedkuwarter sa polis alang sa interbiyo uban sa direktor sa P.I.D.E. Nahauna, ang alagad sa sangang-buhatan, si Eric Britten, ug iyang asawa, si Christina, gisukit. Dayon, si Eric Beveridge ug iyang asawa, si Hazel, ug sa kataposan si Elsa ug ako ang gisukit. Ang hepe sa polisiya nag-akusar kanamo nga gigamit kono sa mga Komunista aron sa pagdaot sa Kasadpanhong kalibotan pinaagi sa among pagtulon-an sa neyutralidad. Kawang ang among mga apelasyon.
Pagkamakapasubo ang pagbiya sa 1,200 ka igsoong lalaki ug mga babaye nga nag-antos sa lisod nga mga panahon tungod sa mapintasong pagmando sa usa ka dili-makataronganong diktador! Samtang ang magtiayong Beveridge miadto sa Espanya ug ang magtiayong Britten namalik sa Inglaterra, unsa ba ang sunod namong asaynment? Ang Muslim nga nasod sa Morocco!
Pagsangyaw Diha sa Islamikong Morocco
Sa makausa pa, kami nagpaabot kang Jehova. Usa ka bag-ong asaynment, bag-ong mga kostumbre, ug bag-ong mga pinulongan! Ang Arabiko, Pranses, ug Kinatsila mao ang opisyal nga mga pinulongan sa Gingharian sa Morocco, diin may 234 ka Saksi diha sa walo ka kongregasyon. Ang opisyal nga relihiyon sa nasod mao ang Islam, ug supak sa balaod ang pagpangabig taliwala sa mga Muslim. Busa kami makasangyaw lamang sa panguna sa dili-Muslim Uropanhong populasyon.
Sa dihang misugod sa pagpangabot ang mga misyonaryo sa hinapos sa katuigang 1950, nakita ang mga pag-uswag. Apan ang Moroccan nga gobyerno misugod sa paglisod sa Uropanhong populasyon, ug may dakong pagpanggawas sa mga langyaw, apil ang daghang igsoon.
Kay nagkadiyutay ang among dili-Muslim nga populasyon, kami napugos sa pagpangitag mataktikanhong mga paagi sa pagpakigsulti ngadto sa mga Muslim, ug kadto misangpot sa mga reklamo ngadto sa kapolisan. Samtang nahimong mas subsob ang mga reklamo didto sa Tangier ug sa ubang mga siyudad, sa kataposan kami gisultihan nga kami may 30 ka adlaw lamang sa pagpahawa sa nasod. Niadtong Mayo 1969, si Elsa ug ako gipalagpot gikan sa lain pang asaynment.
Usa ka Dili-Magdugay nga Asaynment?
Gisultihan kami sa pagbalik sa Brooklyn, ug ako gidapit sa pagtambong sa usa ka tigom alang sa mga alagad sa sangang-buhatan nga gihimo niadtong ting-adlawa. Samtang didto, ako gipahibalo nga ang among bag-ong asaynment maoy El Salvador, Sentral Amerika, ug ako mag-alagad didto ingong alagad sa sangang-buhatan. Nasayran nako nga lagmit kaayo nga kana molungtad sa mga lima ka tuig, ang kinatas-an nga tugotan ang mga misyonaryo sa pagpabilin sa nasod, sanglit ang among buluhaton wala sa legal ilha didto.
El Salvador—pagkatalagsaon nga asaynment! May 1,290 ka magmamantala, apil ang 114 ka payunir nga nagtaho sa aberids sa kada bulan. Ang katawhan mahinadlokon sa Diyos, mahigugmaon sa Bibliya, ug maabiabihon. Sa halos tanang ganghaan, kami ilang padayonon aron makigsulti kanila. Sa hamubong panahon, kami may daghang pagtuon sa Bibliya sumala sa among maarangan sa pagdumala.
Samtang napanid-an namo ang pag-uswag ug dakong panginahanglan didto, gibati namo ang kasubo nga kinahanglang biyaan namo ang maong asaynment tapos sa lima ra ka tuig. Mao nga gihukom nga sulayan namo nga ipalegal ang buluhaton sa mga Saksi ni Jehova. Gisubmitir namo ang papeles ngadto sa gobyerno sa Disyembre 1971, ug sa Abril 26, 1972, kami nalipay sa pagbasa diha sa mantalaan sa gobyerno, ang Diario Oficial, nga ang among petisyon gidawat. Ang mga misyonaryo dili na kinahanglang mopahawa tapos sa lima ka tuig apan makabatog permanenteng pagpuyo sa nasod.
Mga Pagsulay ug mga Panalangin
Latas sa katuigan diha sa among lainlaing mga asaynment, kami nakabatog daghang suod nga mga higala ug nakakitag mga bunga sa among ministeryo. Si Elsa nakabatog maayong kasinatian sa San Salvador uban sa usa ka maestra ug sa iyang bana nga sundalo. Usa sa mga higala sa maestra nainteres usab sa kamatuoran. Sa sinugdan ang bana wala magpakitag interes sa Bibliya; bisan pa niana, gibisita namo siya samtang didto siya sa ospital, ug siya mahigalaon. Sa kadugayan mituon siya sa Bibliya, mihunong sa iyang militaryong karera, ug misugod sa pag-uban kanamo sa pagsangyaw.
Kasamtangan, usa ka babaye mitungha sa Kingdom Hall ug nangutana kang Elsa kon siya nagtuon ba uban sa kanhi sundalo. Misangpot nga siya diay mao ang iyang kerida! Siya nagtuon usab sa Bibliya uban sa mga Saksi ni Jehova. Sa distritong kombensiyon, ang kanhi sundalo, iyang asawa, iyang higala, ug ang kanhi kerida nabawtismohan tanan!
Pagpadako sa El Salvador
Tungod sa dakong pag-uswag, daghang Kingdom Hall ang gitukod, ug ang nasod karon dunay kapin sa 18,000 ka aktibong Saksi. Hinuon, ang maong pag-uswag dili ingon nga walay mga pagsulay ug mga kalisdanan. Sulod sa pulo ka tuig, ang mga igsoon kinahanglang magbuhat sa kabubut-on ni Jehova taliwala sa usa ka gubat sibil. Apan gihuptan nila ang ilang neyutralidad ug nagpabiling maunongon sa Gingharian ni Jehova.
Tali kanamong duha, si Elsa ug ako nag-alagad nga bug-os panahon sulod sa 85 ka tuig. Among nasayran nga sa dihang kita magpaabot kang Jehova ug mamati ‘sa pulong sa luyo nga magaingon, “Kini mao ang dalan. Lakaw niini, kamong katawhan,”’ kita dili gayod mahiubos. Kitang tanan sa tinuod makatagamtam sa makapatagbaw ug magantihong kinabuhi ingong usa sa bug-os-panahong mga alagad ni Jehova.
[Footnote]
a Alang sa bug-os nga mga detalye, tan-awa ang 1978 Yearbook of Jehovah’s Witnesses, mga panid 177-9.
[Hulagway sa panid 24]
Asembliya sa usa ka lasang sa Espanya, 1956
[Hulagway sa panid 25]
Kami tigsangyaw ngadto sa mga Muslim sa Morocco
[Hulagway sa panid 26]
Sangang-buhatan sa El Salvador, ang among asaynment karon