Maayong Komunikasyon—Yawi sa Maayong Kaminyoon
Sa 1778, gipapatentehan ni Robert Barron ang duhay-obra, lever-tumbler nga trangka nga maoy nagpadayong pasikaranan sa modernong trangka nga gamitan ug yawi. Ang iyang disenyo kinahanglang gamitan ug usa ka yawi nga makaarang sa dungan nga pag-isa sa duha ka babag sa trangka.
SA SUSAMA, ang usa ka malamposong kaminyoon nag-agad sa nahiusang pagtambayayongay sa bana ug asawa. Aron mabuksan ug masinati ang bililhong mga kalipay sa maayong kaminyoon, ang usa ka kinahanglanon mao ang maayong komunikasyon.
Kon Unsay Nalangkit sa Maayong Komunikasyon
Unsay nalangkit sa maayong komunikasyon? Ang usa ka diksiyonaryo naghubit sa komunikasyon ingong “ang paghatag o pagbayloay ug mga hunahuna, mga opinyon, o impormasyon pinaagi sa pagsulti, pagsulat, o mga senyas.” Busa ang komunikasyon naglangkit sa pag-ambitay sa mga pagbati ug mga ideya. Ug ang maayong komunikasyon naglakip sa mga butang nga makapalig-on, makapalagsik, ligdong, dalayegon, ug makahupay.—Efeso 4:29-32; Filipos 4:8.
Ang maayong komunikasyon maposible pinaagi sa kompiyansa, pagsalig, ug pagsinabtanay sa usag usa. Mao kini ang mga hiyas nga moresulta sa dihang ang kaminyoon lantawon ingong tibuok-kinabuhing relasyon ug adunay tiunay nga determinasyon sa paghimo niini nga malamposon. Nga nagkomento bahin sa maong relasyon, ang ika-18ng siglo nga magsusulat nga si Joseph Addison misulat: “Ang duha ka tawo nga nagpili sa usag usa gikan sa tanang uban pang mga tawo, nga may tuyo nga mahimong tighupay ug tiglingaw sa usag usa, pinaagi sa maong lihok, naghatag sa ilang kaugalingon sa obligasyon nga mahimong mangayaon, mabination, maalamon, mapasayloon, mapailobon, ug malipayon, maylabot sa mga kahuyangan ug mga pauswagonon sa usag usa, hangtod sa kataposan sa ilang kinabuhi.” Pagkamakapalipay sa maong kaminyoon! Ug kining samag-mutya nga mga hiyas makadayandayan sa imong kaminyoon, tungod kay kini mahimong imong mabatonan pinaagi sa maayong komunikasyon.
Kababagan sa Maayong Komunikasyon
Kadaghanang magtiayon mosulod sa kaminyoon nga may masanagong panglantaw, tumang kalipay pa gani. Apan, alang sa daghan ang tumang kalipay sa di madugay mawala, ug ang masanagong panglantaw mahanaw. Ang pagkamasaligon mapulihan tingali sa mapait nga panagsagol sa kahigawad, kasuko, pagkamabatokon, bisan sa grabeng pagkadisgusto. Dayon ang kaminyoon mahimong usa na lamang ka kahimtang sa pag-agwanta “hangtod kamatayon maoy makabulag kanato.” Aron mapauswag o mapalig-on ang maayong komunikasyon nga kinahanglanon alang sa usa ka maayong kaminyoon, nan, ang pipila ka kababagan kinahanglang mabuntog.
Ang usa ka tinuod nga babag sa maayong komunikasyon mahimong mao ang kabalaka kon unsay reaksiyon sa kapikas bahin sa usa ka impormasyon o gipahayag nga tinguha. Pananglitan, ang kahadlok nga isalikway tingali motungha human mahibaloan sa usa ka tawo nga dunay nagaugmad nga seryosong personal nga depekto. Unsaon pagpatin-aw sa usa ka tawo ngadto sa kapikas nga ang usa ka umaabot nga proseso magausab pag-ayo sa hitsura o katakos sa paglihok sa usa? Sa ingon nianang mga kahimtang, ang matinud-anong komunikasyon ug mahunahunaong pagplano alang sa umaabot gikinahanglan labaw pa kay sukad masukad. Ang pagsulti ug mga pasalig sa nagapadayong gugma, lakip sa kanunayng mga buhat sa kalumo, makapabati ug personal nga interes nga makatabang sa pagpalambo sa usa ka makapatagbaw gayod nga kaminyoon. Diha sa kaminyoon nga kini nga panultihon angayng makakaplag sa labing tugob nga pagpahayag niini: “Ang tinuod nga higala mahigugmaon sa tanang panahon, ug maoy usa ka igsoon nga matawo sa dihang may kalisdanan.”—Proverbio 17:17.
Ang kayugot maoy laing babag sa maayong komunikasyon. Haom nga giingong ang kaminyoon mao ang panaghiusa sa duha ka maayong mga tigpasaylo. Aron mohaom sa maong paghubit, ang magtiayon maghimo sa tanang paningkamot sa pagsunod sa praktikal nga tambag ni apostol Pablo: “Ayaw pasalopa ang adlaw nga kamo anaa sa suko nga kahimtang.” (Efeso 4:26) Ang pagpadapat niining tambaga inay kay sa paghambin ug kasuko o kayugot nanginahanglan gayod ug mapaubsanong komunikasyon. Ang mga magtiayon diha sa usa ka maayong kaminyoon dili kanunayng magpadaog sa kasuko, panag-away, ug sa paghambin ug kalagot. (Proverbio 30:33) Sila magtinguha sa pagsundog sa Diyos, kinsa dili maghambin ug kayugot. (Jeremias 3:12) Sa pagkamatuod, sila kinasingkasing nga magpasayloay sa usag usa.—Mateo 18:35.
Usa ka tinong babag sa bisan unsang matang sa komunikasyon mao ang pagpakigbungol. Kini maglangkit tingali sa nagmugtok nga nawong, lalom nga mga panghupaw, samag-robot nga linihokan, ug usa ka dili-makig-estoryang kapikas. Ang kapikas nga molihok niining paagiha nagpahibalo ug usa ka matang sa pagkadisgusto. Apan ang pagsulti sa personal nga mga pagbati diha sa prangka ug maayong paagi mas dako kaayog mahimo sa pagpauswag sa kaminyoon kay sa mahimo sa pagpabiling hilom ug masulub-on.
Ang dili pagpaminaw ug maayo o dili gayod pagpaminaw sa dihang mosulti ang kapikas maoy laing kakulian nga angayng buntogon aron dunay maayong komunikasyon diha sa suod nga kahimtang sa kaminyoon. Tingali kita gikapoy kaayo o puliki lang kaayo sa pagbatog mental ug emosyonal nga kusog nga gikinahanglan aron maminaw ug maayo sa usag usa. Tingali moulbo ang mga panaglalis mahitungod sa nasaypan-pagsabot nga mga kahikayan nga gibati sa usa ka kapikas nga dayag nang napatin-aw apan nga iinsistir sa lain nga mao pay iyang pagkadungog. Dayag, ang dili maayong komunikasyon mao ang hinungdan sa maong mga suliran.
Kon Unsaon Pagpalambo sa Maayong Komunikasyon
Pagkahinungdanon sa paggahin ug panahon alang sa mahigugmaon, maayong komunikasyon! Ang pipila mogugol ug daghan kaayong panahon atubangan sa TV nga nagtan-aw sa kinabuhi sa ubang mga tawo nga gamay na lang silag panahon alang sa ilang kaugalingong kinabuhi. Busa, ang pagpalong sa telebisyon sagad nga usa ka kinahanglanong lakang padulong sa maayong komunikasyon.
Apan, maingon nga adunay hustong panahon sa pagsulti, adunay panahon sa paghilom. Ang maalamong tawo nag-ingon: “Adunay tinudlong panahon ang tanang butang, . . . panahon sa paghilom ug panahon sa pagsulti.” Sa pagkatinuod, aduna usab ing hustong mga pulong nga isulti. “Oh pagkamaayo ang usa ka pulong sa hustong panahon!” nag-ingon ang usa ka panultihon. (Ecclesiastes 3:1, 7; Proverbio 15:23) Busa tinoa kon kanus-a ang labing maayong panahon sa pagpatin-aw sa imong punto o sa pagpahayag sa kabalaka sa imong kasingkasing. Pangutan-a ang imong kaugalingon: ‘Ang ako bang kapikas gikapoy o anaa sa relaks ug lagsik nga panghunahuna? Ang topiko ba nga buot kong hisgotan may purohan nga makaaghat ug panag-away? Unsay wala magustohi sa akong kapikas sa akong gigamit nga mga pulong sa dihang kami kataposang naghisgot bahin niining butanga?’
Maayong hinumdoman nga ang mga tawo mosanong sa labing maayong paagi sa dihang sila makasabot kon sa unsang paagi ang pagkooperar o pagsunod sa usa ka hangyo makahatag ug kaayohan kanila. Kon motungha ang tensiyon tali sa magtiayon, ang usa kanila tingali mokiling sa pag-ingon, “Adunay usa ka butang nga naghasol nako, ug ato kining tul-iron karon dayon!” Siyempre, ang tukmang pamulong nag-agad sa mga sirkumstansiya, apan mas maayo tingali nga mosulti ug ingon niini, “Pinangga, naghunahuna ko bahin sa butang nga atong gihisgotan di pa dugay ug kon unsaon tingali pagsulbad sa mga butang.” Haing pagsulti ang mas lagmit nga magustohan sa imong kapikas?
Oo, hinungdanon kaayo kon giunsa pagsulti ang usa ka butang. Si apostol Pablo misulat: “Himoa ang inyong pamulong nga kanunay may pagkamadanihon, tinimplahan ug asin.” (Colosas 4:6) Panlimbasogi nga magmatinahuron sa imong tono sa tingog ug pagpili sa mga pulong. Hinumdomi nga “ang makalilipay nga mga pulong ingon sa usa ka udlan, matam-is sa kalag ug makapalig-on sa mga bukog.”—Proverbio 16:24.
Alang sa pipila ka magtiayon, ang pagtinabangay sa mga proyekto sa panimalay makataganag maayong atmospera alang sa komunikasyon. Ang maong pagtambayayongay makapalambo ug pagbati sa pag-ambitay samtang naghatag ug panahon alang sa maayong pag-estoryahanay. Alang sa ubang mga magtiayon, ang malinawong panahon nga sila rang duha nga wala magsulay sa paghimog buluhaton maoy mas maayo ug mas paborable sa maayong komunikasyon.
Daghan kaayo ang sagad nga makat-onan pinaagi sa pagpaniid kon sa unsang paagi ang magkasinabot nga mga magtiayon makigkomunikar sa usag usa. Unsay naghimo kanila nga ingon niana? Malagmit gayod, ang ilang panag-uyon ug ang kahapsay sa paagi nga sila makigkomunikar miresulta gumikan sa personal nga paningkamot, pailob, ug mahigugmaong konsiderasyon. Sila mismo dayag nga daghag nakat-onan, tungod kay ang maayong mga kaminyoon dili mahitabo dihadiha. Nan, pagkahinungdanon sa paghatag ug pagtagad sa panglantaw sa imong kapikas, sa pagpabili sa iyang mga panginahanglan, ug sa pagpakalma sa may-purohang makapahigwaos nga mga kahimtang pinaagi sa usa ka maalamong pulong. (Proverbio 16:23) Kon ikaw minyo, nan, paningkamoti nga mahimong nindot ikauban pagpuyo ug sayon nga pangayoan ug pasaylo. Kana makatabang gayod nga mahimong maayo ang imong kaminyoon.
Gusto ni Jehova nga Diyos nga ang mga tawo magtagamtam sa malipayon, malungtarong mga kaminyoon. (Genesis 2:18, 21) Apan ang yawi anaa sa mga kamot niadtong nahiusa diha sa kaminyoon. Magkinahanglan ug duha ka mahigugmaong mga tawo kinsa magtinabangay gayod aron sa pagbukas sa pultahan ngadto sa malamposong kaminyoon pinaagi sa bug-os nga pagkat-on sa arte sa maayong komunikasyon.
[Hulagway sa panid 22]
Ang pagpalong sa TV magtugot ug dugang panahon alang sa komunikasyon
[Mga hulagway sa panid 23]
Ang maayong komunikasyon motabang sa pagbugkos sa mga kasingkasing diha sa malungtarong gugma