“Gimatuto Ko nga Ateyista”

SI Propesor František Vyskočil sa Charles University, Prague, nailhan sa tibuok kalibotan tungod sa iyang panukiduki bahin sa neurophysiology. Kaniadto ateyista siya, apan karon hugot na siyang nagtuo sa Diyos. Sa dihang giinterbiyo siya sa Pagmata!, iyang gisaysay kon nganong nausab ang iyang huna-huna.

Unsay imong hunahuna sa relihiyon sa wala ka pa ma-siyentista?

Ako nagdako ingong ateyista, ug sagad bugalbugalan sa akong amahan ang mga lider sa relihiyon. Niadtong 1963, migraduwar ko sa kolehiyo nga dunay degree sa biology ug chemistry. Sa dihang ako nag-eskuyla, nagtuo ko nga ang teoriya sa ebolusyon nagpatin-aw sa kadaiyahan sa kinabuhi.

Suginli kami bahin sa imong trabaho ingong siyentista.

Sa akong postdoctoral nga pagtuon, akong nakat-onan ang bahin sa kemikal ug elektrikal nga mga kinaiyahan sa mga nerve synapse. Gitun-an usab nako ang bahin sa neuron, membrane pump, transplantation, ug drug desensitization. Ang kadaghanan sa resulta sa akong pagtuon gipatik, ug ang ubang artikulo giisip nga mapuslanon hangtod karon. Sa ngadtongadto, ako namembro sa Learned Society of the Czech Republic, usa ka grupo sa mga siyentista nga gipili sa ilang kaubanan. Human sa “Velvet Revolution” niadtong Disyembre 1989, ako nahimong propesor sa Charles University ug gitugotan sa pag-adto sa dili-komunistang mga nasod sa Kasadpan aron makigkita sa kauban nakong mga siyentista, nga ang uban kanila maoy mga mananaog ug premyong Nobel.

Nakahunahuna ka ba kaniadto bahin sa Diyos?

Sa usa ka diwa, oo. Usahay, mahibulong ko kon nganong daghang edukado kaayong mga tawo, lakip sa pipila nako ka propesor, ang nagtuo sa Diyos—hinuon nagpakahilom lang tungod sa Komunistang gobyerno. Apan para nako, ang Diyos inimbento lang sa tawo. Nayugot usab ako sa kapintasan nga gihimo sa ngalan sa relihiyon.

Nganong nausab man ang imong hunahuna bahin sa ebolusyon?

Nagsugod ang akong pagduhaduha sa ebolusyon sa dihang akong gitun-an ang synapse. Nahingangha kaayo ko sa pagkakomplikado niining daw simpleng koneksiyon tali sa mga selula sa nerbiyos. Busa dili katuohan nga ang mga synapse ug ang henetikong impormasyon nga giprograma diha niana sulagma lang nga mitungha.

Dayon, sa unang bahin sa katuigang 1970, mitambong ko ug lektyur sa usa ka inilang Ruso nga siyentista ug propesor. Siya miingon nga ang buhing mga organismo dili mahimong motungha pinaagig sulagma nga mutasyon ug natural selection. Dayon, usa sa mga mamiminaw nangutana kon asa makaplagan ang impormasyon bahin niana. Gikuha sa propesor ang usa ka gamayng Ruso nga Bibliya gikan sa iyang amerkana, giisa kana, ug miingon, “Basaha ang Bibliya—ilabina gayod ang asoy sa paglalang diha sa Genesis.”

Sa ulahi, diha sa lobby, akong gipangutana ang propesor kon seryoso ba siya sa iyang gisulti bahin sa Bibliya. Sa diwa, siya mitubag: “Ang simpleng bakterya mahimong mabahin halos matag 20 minutos ug kana dunay gatosan ka lainlaing protina, nga ang kada usa dunay 20 ka matang sa amino acid nga gihan-ay samag kadena, ug ang matag kadena gilangkobag pipila ka gatos ka amino acid. Aron mabag-o ang matag bakterya pinaagig maayong mutasyon, dili pa igo ang tulo o upat ka bilyong katuigan, ang panahon nga gituohan sa daghang siyentista nga gitas-on sa paglungtad sa kinabuhi dinhi sa yuta.” Busa para niya, mas katuohan ang asoy sa basahon sa Genesis.

Unsay epekto sa giingon sa propesor diha kanimo?

Tungod sa iyang obserbasyon ug sa akong pagduhaduha, ako nakig-estorya sa akong mga higala ug kaubanan nga relihiyoso, apan wala ko makombinsir sa ilang pangatarongan. Dayon, nakigsulti ko sa usa ka pharmacologist nga Saksi ni Jehova. Sulod sa tulo ka tuig, iyang gipatin-aw ang Bibliya kanako ug sa akong asawa nga si Ema. Duha ka butang ang bag-o kanamo. Una, ang tradisyonal nga “Kristiyanidad” wala diay ipasukad sa Bibliya. Ikaduha, bisan tuod ang Bibliya dili usa ka basahon sa siyensiya, kini kaharmonya sa matuod nga siyensiya.

Nakababag ba sa imong siyentipikanhong panukiduki ang imong bag-ong pagtuo?

Wala gayod. Ang usa ka maayong siyentista kinahanglang bukas ug hunahuna, bisan unsa pay iyang gituohan. Apan ang akong pagtuo nakapausab kanako. Una, imbes mahimong sobra ka masaligon sa kaugalingon, maindigon, ug mapasigarbohon sa akong mga katakos ingong siyentista, ako karon mapasalamaton sa Diyos tungod sa akong nabatonang mga katakos. Ikaduha, inay mosulti nga sulagma lang nga mitungha ang kahibulongang mga disenyo sa kalalangan, ako ug ang daghang siyentista mangutana sa among kaugalingon, ‘Giunsa kaha kini pagdisenyo sa Diyos?’

[Blurb sa panid 9]

Ako ug ang daghang siyentista mangutana sa among kaugalingon, ‘Giunsa kaha kini pagdisenyo sa Diyos?’