PAGTAAS SA PRESYO—UNSAY IMONG MAHIMO?
Pagbadyet sa Imong Kuwarta
Ang pagtaas sa presyo sa mga pamaliton nakapalisod gyod sa atong kinabuhi karon. Pero ayawg kabalaka. Naa kay mahimo aron moarang-arang ang imong kahimtang.
KON NGANONG IMPORTANTE NI
Kon dili nimo tarongon ug badyet ang imong kuwarta, basig dili ka makabantay nga nahurot na diay nig kalit, maong mosamot na hinuon ang imong kabalaka ug stress. Pero naa kay mahimo aron mabadyet nimo ang imong kuwarta, bisag gamay ra tingali ni.
ANG IMONG MAHIMO
Paigoi ang imong kita. Kon imo ning himoon, mahibalo ka kon unsa ray kaya sa imong bulsa ug dili ka mabalaka kon naay kalit nga mga bayronon.
Aron mapaigoan nimo ang imong kuwarta, paghimog badyet. Isulat kon pilay imong kita ug kon unsay kinahanglan nimong gastohan. Dayon, hunahunaa pag-ayo kon asa ana ang gikinahanglan gyod nimo. Human ka makahimog badyet, paningkamot nga masunod gyod ni nimo, ug i-adjust ni kon mausab ang presyo sa mga pamaliton o kon mausab ang imong kita. Kon minyo ka, iapil ang imong bana o asawa sa bisan unsang desisyon nga imong himoon.
Sulayi ni: Kon naa kay paliton, mas maayo nga cash imong gamiton sa pagbayad imbes credit card. Nakita sa uban nga kon kini ang ilang himoon, mas mabadyet nilag maayo ang ilang kuwarta ug malikayan nila ang pagpangutang. Puwede pod nimong tan-awon kon pilay misulod ug migawas nga kuwarta sa imong bank account. Kon nahibalo ka kon pila gyoy imong kuwarta, makatabang ni nga dili kaayo ka ma-stress.
Importante kaayo nga ang imong gasto dili molapas sa kon pilay imong kita. Lisod ning himoon usahay. Pero makatabang gyod kon naa kay maayong pagkaplano ug praktikal nga badyet. Dili pod kaayo ka mabalaka kay kontrolado nimo ang imong paggasto.
Paningkamot nga dili ka mawad-ag panginabuhi. Unsaon nimo ni paghimo? Niay pipila ka praktikal nga mga sugyot: Abot ug sayo, ug i-enjoy ang imong trabaho. Pagkugi ug ipakita nga gusto kang motabang. Tahora ang imong mga kauban. Sunda ang mga balaod sa inyong trabahoan ug paningkamot nga mahimo kang mas hanas sa imong trabaho.
Ayawg usiki ang imong kuwarta. Pangutan-a ang imong kaugalingon, ‘Hilig ba kong mogasto para sa mga butang nga wala ra nako kinahanglana o makadaot ra nako?’ Pananglitan, giusikan sa daghang tawo ang ilang hinagoan nga kuwarta pinaagi sa pagdroga, pagsugal, pagpanigarilyo, o pagpalabig inom. Kini nga mga bisyo makadaot sa ilang panglawas ug makaapektar sa ilang trabaho.
Pagtigom para sa mga emerhensiya. Kon mahimo, pagtigom ug kuwarta bisag ginagmay lang para sa wala damhang mga galastohan o emerhensiya. Dako nig tabang aron dili kaayo ka mabalaka kon ugaling ikaw o ang usa ka membro sa imong pamilya kalit nga masakit, mawad-ag trabaho, o makasinatig wala damhang panghitabo.