Álisi Ekkewe Ekkóch Ar Repwe Áeá Unusen Ar Tufich
“Üpwe öüröürok o mamasok.”—KÖLF. 32:8.
1, 2. Ifa ekiekin Jiowa usun néún kewe chón angang?
LUPWEN ekkewe sam me in ra kakkatol néúr kewe atun ar urumwot, fán chómmóng ra máirú ren ekkewe tufich mi pwúkún nónnóm rer. Eli ka pwal pwisin kúna ena. Emén semirit a tongeni angéch lón sókkópaten urumwot, emén a sani chúnga are ffér handicraft. Nge ese lifilifil ika met án ekkewe semirit tufich, ekkewe sam me in ra pwapwa le álisi néúr kewe ar repwe unusen anganga ar kana tufich mi pwúkún nóm rer.
2 Jiowa a pwal áfánni néún kewe aramas wóón fénúfan. Me ren Jiowa, néún kewe chón angang lón ei fansoun, iir mi aúchea usun chék ‘wöü.’ (Ak. 2:7) Ra fókkun aúchea, ákkáeúin pokiten ar lúkú me tuppwél ngeni. Nge eli ka kúna pwe ekkóch lein néún Kot kewe aramas ikenái, a sókkópat ar tufich. Ekkóch lein ekkewe Chón Kraist mwán ra angéch le afalafal ngeni aramas ese lifilifil, nge ekkóch ra fókkun angéch le akkótaéchú mettóch. Chómmóng Chón Kraist fefin ra sipeéch le káé pwal eú fós me ra áeá lón ewe angangen afalafal. Me ekkóch ra silleló ren ar túmúnú ekkewe mi semmwen are álisi ekkewe mi letipechou. (Rom 16:1, 12) Sia fókkun kilisou pún lón ach mwichefel a wor pwiich kewe mi sókkópat ar tufich.
3. Ikkefa ekkewe kapas eis sipwele káé usun lón ei lesen?
3 Iwe nge, ekkóch pwiich kewe, kapachelong ekkewe kúkkún át are chókkewe mi kerán papatais iir mwán, eli ra ekieki ika epwe ifa aúchear me ren ewe mwichefel. Ifa usun sia tongeni álisiir pwe repwe áeáfichi unusen ewe tufich mi nóm rer? Pwata sise achocho le áppirú Jiowa me kútta ekkewe napanap mi múrinné mi nóm ren pwiich kewe?
JIOWA A KÚNA MINNE MI MÚRINNÉ REN NÉÚN KEWE CHÓN ANGANG
4, 5. Ifa usun ewe pwóróus lón Soukapwüng 6:11-16 a pwáraatá pwe Jiowa a kúna ewe tufich mi nóm ren néún kewe chón angang?
4 A wor chómmóng pwóróus lón Paipel ra áiti ngenikich pwe Jiowa a kúna ekkewe napanap mi múrinné ren néún kewe aramas me a pwal kúna ewe tufich mi nóm rer. Áwewe chék, lupwen Kot a filatá Kition an epwe angasaaló néún kewe aramas seni án ekkewe chón Mitian eriáfféúr, ese mwáál Kition a máirú ren án ewe chónláng kapong, a apasa: “Ewe Samol mi Lapalap a etuk, en sounfiu mi pwora.” Usun lón ena atun, Kition a meefi pwe i esap emén mi “pwora.” A meefi pwe i a lamot kisikis me a tipemwaramwar ren an tufich le angasaaló néún Kot aramas. Nge minne a fis mwirin a pwáraatá pwe Jiowa a fókkun lúkúlúk wóón án Kition tufich lap seni pwisin Kition.—Álleani Soukapwüng 6:11-16.
5 Jiowa a lúkúlúk wóón Kition an epwe angasaaló Israel pokiten a silei met a tufichin féri. Áwewe chék, néún Jiowa we chónláng a kúna pwe Kition a wichiwich umwun wiich ren unusen an péchékkúl. Ewe chónláng a pwal kúna och mettóch. Lón ekkena fansoun lóóm, ekkewe chón atake ra kan wichiwich ekkewe umwun grain lón ewe leeni mi amasawa pwe ewe ásepwál epwe uwealó únúchen ekkewe grain. Nge mi ámáirú pún Kition a wichiwich umwun wiich lón ewe leenien uchuch wain pún epwe opoló seni chón Mitian pwe rete angei seni minne a ioni. A ifa me tipacheman! Ina popun me ren Jiowa, Kition esap chék emén chón atake mi túmúnúéch nge a pwal tipachem. Ewer, Jiowa a kúna minne a tufichin féri me a álisi an epwe áeáfichi an na tufich.
6, 7. (a) Ifa usun ekiekin Jiowa ren ewe soufós Amos a sókko seni ekiekin ekkóch chón Israel usun? (b) Met a pwáraatá pwe a fich ngeni Amos ewe wis Jiowa a ewisa ngeni?
6 Jiowa a pwal kúna ewe tufich mi nóm ren néún we soufós Amos, inaamwo ika i a usun emén mi tekison me lamotkisikis. Amos a erá pwe i emén chék chón masen siip me chón túmúnú ekkewe irá sikamor, ewe sókkun irá chón wéúngaw ra kan mwéngé seni. Nge Jiowa a ewisa Amos an epwe wisen apwúngú ewe engol einangen mwúún Israel, iir ra fen rikiló seni fel mi enlet. Eli ekkóch chón Israel ra ekieki pwe ese fich ngeni Amos ena wis.—Álleani Amos 7:14, 15.
7 Amos a feito seni eú sóópw mi towau, nge i a silei usun ekkewe eéreni lón ekkewe fénú mi kkan ngeni leenian me néúr kewe sou nemenemen. Neman Amos a silei seni ekkewe chón sopai mi kan sáifetál, pwóróusen met a fiffis lón Israel me pwal lón ekkewe mwú únúkkún leenian. (Amos 1:6, 9, 11, 13; 2:8; 6:4-6) Ekkóch sou káé usun Paipel ikenái, ra erá pwe Amos a angangéch le mak pwóróus. A tongeni áeá ekkewe kapas mi mecheres nge mi achchúngú letipen aramas. Amos a pwora le pélúweni ewe soufós mi ngaw Amasia. Enlet, Jiowa a filatá ewe emén mi fich ngeni an epwe atoura an kapasen kapwúng. Jiowa a kúna ekkewe tufich mi kkóló aúchean mi nóm ren Amos eli aramas rese esilla.—Amos 7:12, 13, 16, 17.
8. (a) Met Jiowa a alúkúlúkú ngeni King Tafit? (b) Ifa usun Kölfel 32:8 a apéchékkúla chókkewe ra meefi pwe ra tufichingaw?
8 Ewer, Jiowa a áfánni emén me emén néún kewe chón angang. A alúkúlúkú ngeni King Tafit pwe epwe emmweni i iteitan me ‘mamasa i.’ (Álleani Kölfel 32:8.) Ka kúna ifa usun alon Kot na a tongeni apéchékkúlakich? Inaamwo ika sise lúkúlúk wóón pwisin ach kewe tufich, nge Jiowa a tongeni álisikich le féri ekkewe mettóch sise fen ekieki pwe sia tufichin féri. Usun chék emén sense mi múrinné a emmweni néún we mineféén chón sukul lón iteiten minne a áiti ngeni, Jiowa a emmwenikich pwe sipwe feffeitá lón ach angang ngeni. A pwal tongeni néúnéú pwiich kewe chón lúkú le álisikich pwe sipwe áeáfichi meinisin ekkewe tufich mi nóm rech. Ifa usun?
KÚTTA EKKEWE NAPANAP MI MÚRINNÉ REN EKKEWE EKKÓCH
9. Ifa usun sipwe apwénúetá án Paulus kapasen pesepes ach sipwe “ekieki” feiéchún ekkewe ekkóch?
9 Paulus a pesei meinisin Chón Kraist ar repwe “ekieki” feiéchún chiener kewe chón lúkú. (Álleani Filipi 2:3, 4.) Án Paulus na kapasen fén a áiti ngenikich lamoten ach sipwe nengeni ekkewe tufich mi nóm ren pwiich kewe me apúnger. Met ka meefi lupwen emén a erenuk pwe ka feffeitá? Ena mettóch a tongeni amwékútúkich ach sipwe sópweló ach achocho, iwe sia áeá unusen ach tufich le feffeitá. Pwal ina chék usun, lupwen sia ereni chienach kewe chón lúkú pwe iir mi lamot, iwe, repwe péchékkúleló me feffeitá lón ar angang ngeni Jiowa.
10. Ié kewe a lamot ngeniir ach sipwe áfánniir?
10 Ié kewe a lamot ngeniir ach sipwe áfánniir? Pwúngún a lamot ngenikich meinisin án aramas repwe áfánniéchúkich fán ekkóch. Nge, a kon lamot ngeni ekkewe alúwél me ekkewe mwán ra kerán papatais ar repwe meefi pwe mi wor lamoter lón ewe mwichefel. Ena mettóch epwe álisiir le meefi pwe iir ra wesewesen aúchea lón ewe mwichefel. Nge ika eli sise ámmeef ngeniir ena, iwe resap achocho ngeni pwal ekkóch angang are wis lón mwichefel, ewe mettóch án Kot we Kapas a peseer ar repwe achocho ngeni.—1 Tim. 3:1.
11. (a) Ifa usun emén mwán mi ásimaw a álisi emén alúwél an epwe pworacho ngeni an nisássáw? (b) Met ka tongeni káé seni pwóróusen Julien?
11 Ludovic, emén mwán mi ásimaw mi kúna álillis seni án emén áfánni i lealúwélún, a erá: “Lupwen ua pwáraatá ngeni emén pwiich mwán pwe ua enletin áfánni minne a féri, iwe eménna a mwittir feffeitá.” Ludovic a fós usun Julien emén alúwél mi nisássáw, a erá pwe fán ekkóch Julien a achocho le féri och angang lón ewe mwichefel nge pokiten a lúkúlúkúmmang ngeni pwisin tufichin, iwe a sókkóló napanapan. “Nge ua kúna pwe i mi fókkun kirekiréch me a enletin mochen álisi chón ewe mwichefel. Iwe, use ekiekingaw ngeni, nge ua chék ekieki napanapan kewe mi múrinné me ua achocho le akkapéchékkúla.” Iwe ló, ló, ló, Julien a wiliti emén chónálillisin mwichefel me iei a pwal emén regular pioneer.
ÁLISIIR AR REPWE ÁEÁ UNUSEN AR TUFICH
12. Ifa ewe napanap a lamot emén epwe eáni pwe epwe tongeni álisi emén le áeáfichi unusen an tufich? Áweweei.
12 Sia weweiti pwe ren ach sipwe álisi ekkewe ekkóch ar repwe áeá unusen ar tufich, mi lamot sipwe áeá ach mirit. Usun chék ren pwóróusen Julien, sisap nengeni ar kewe apwangapwang nge sipwe nengeni ar kewe napanap mi múrinné me ekkewe tufich ra tongeni anganga me ámááraatá. Pwal ina met Jesus a féri ngeni aposel Petrus. Inaamwo ika fán ekkóch usun itá sisap tongeni lúkúlúk wóón Petrus, nge Jesus a oesini pwe i epwe núkúcharetiw usun faú.—Joh. 1:42.
13, 14. (a) Ifa án Parnapas ekiek usun Markus? (b) Ifa usun Alexandre a kúna álillis seni emén mwán mi ásimaw? (Ppii ewe sasing lepoputáán ei lesen.)
13 Parnapas a pwal pwáraatá ena napanap ngeni Markus. (Föf. 12:25) Atun án Paulus áeúin sái usun emén misineri nge Parnapas a fiti, Markus a pwal fitiir pwe epwe wisen álisiir, eli a wisen túmúnú ar osupwang lón pekin aion. Iwe nge, lupwen ra tori Pamfilia, Markus a rikiseniir. Iwe, Paulus me Parnapas iir chék ra ló ngeni ewe leeni mi silleló ren chómmóngun chón kirikiringaw ie. (Föf. 13:5, 13) Iwe nge, Parnapas a nefotofot wóón napanapen Markus kewe mi múrinné nge esap an kewe apwangapwang. Ese ekieki pwe ese chúen tongeni lúkúlúk wóón Markus. Iwe mwirin, Parnapas a awora an fansoun le asukula i. (Föf. 15:37-39) Ei mettóch a álisi ei alúwél an epwe wiliti emén néún Jiowa chón angang mi ásimaw. Fitu ier mwirin, lupwen Paulus a nóm lón kalapus lón Rom, Markus a pwal nóm ren pwe a wisen álisi. Iwe lupwen Paulus a mak ngeni chón Kolose, a fóséch usun Markus. (Kol. 4:10) Anchangei úkúkún watteen pwapwaan Parnapas lupwen Paulus a pwal mwo nge tiiti Markus an epwe álisi.—2 Tim. 4:11.
14 Alexandre, emén mi kerán wiseni ewe wis mwán mi ásimaw, a chechchemeni ifa usun emén pwiich a álisi: “Lealúwéli a mmen weires ngeniei ai upwe tupuni pwiich kewe lón iótek. Emén mwán mi ásimaw a áiti ngeniei ifa usun upwe ammólnatá letipei me ifa usun usap lólilen. Lap seni an epwe fen úkútiw le ereniei ai upwe tupuni pwiich kewe lón iótek, a fen tingoreei fán chómmóng ai upwe iótek atun ewe mwich fán iten afalafal. Iwe ló, ló, ló, ua meefi pwe ua lúkúlúk.”
15. Ifa usun Paulus a pwáraatá pwe a aúcheani pwiin kewe?
15 Lupwen sia kúna án emén Chón Kraist napanap mi múrinné, sia kan apúnga? Lón puken Rom sópwun 16, Paulus a apúnga lap seni 20 chienan kewe Chón Kraist ren ar kewe napanap mi múrinné i a kon aúcheani. (Rom 16:3-7, 13) Áwewe chék, a apúnga Antronikus me Junias pokiten ar likiitú me ra fen angang ngeni Kraist akkomw mwen i. A pwal fós usun inen Rufus we, eli pokiten a fen túmúnúéchú i me lóóm.
16. Met a tongeni fis lupwen sia apúnga emén kúkkún?
16 Ach apúnga ekkewe ekkóch a tongeni uwaéch. Nengeni met a fis ngeni Rico, emén át lón France, a lichippúng pokiten seman we ese tipeeú ngeni an lúkú, iwe ese mochen Rico epwe papatais. Rico a ekieki pwe epwe chék witiwit tori an epwe 18 ierin, iwe epwap unusen angang ngeni Jiowa. A pwal letipechou pún a kúna esiit lón sukul. Frédéric, emén mwán mi ásimaw, a káé ewe Paipel ngeni Rico a apwóróusa: “Ua apúnga Rico ren an kúna ena sókkun koput mi ánnetatá pwe a fen pwora le pwáraatá an lúkú.” Ekkeei kapasen apúng a apéchékkúla Rico an epwe sópweló an achocho le feffeitá me a pwal álisi i an epwe ririéch ngeni seman we. Rico a papatais lupwen a 12 ierin.
17. (a) Ifa usun sipwe álisi pwiich kewe mwán ar repwe feffeitá? (b) Ifa usun emén misineri a áfánniéchú ekkewe alúwél, iwe, met mwirilóón?
17 Iteiten ach apúnga pwiich kewe lupwen ra apwénúetáéchú wiser are féri och féffér mi múrinné, sia amwékútúúr ar repwe achocho úkúkún ar tufich lón ar angang ngeni Jiowa. Sylvie,a a angang lón Bethel ren fite ier, a erá pwe pwiich kewe fefin ra pwal tongeni apúnga ekkewe mwán lón mwichefel. A pwal erá pwe ekkewe fefin ra tongeni kúna me áfánniéchú ekkóch mettóch pwiich kewe mwán ra féri nge eli ekkewe mwán rese fen tepereni. Ina minne Sylvie a erá pwe ar “kapasen apéchékkúl ngeniir epwe álisatá met pwiich kewe mwán mi ásimaw ra fen ereniir.” Sylvie a pwal erá: “Me rei, wisei ai upwe apúnga ekkewe ekkóch.” (SalF. 3:27) Jérôme, emén misineri lón French Guiana a fen álisi chómmóng alúwél ar repwe pwal wiliti misineri. A erá: “Ua kúna pwe lupwen ua tichikin apúnga ekkewe alúwél lón och mettóch ra féri lón ewe angangen afalafal are ren ar memmeef mi múrinné ra uwawu atun mwich, a lapóló ar lúkúlúk wóón pwisin iir. Pokiten ena ra lipwákéchúló lón ar tufich.”
18. Pwata a éch ach sipwe angangfengen me pwiich kewe alúwél?
18 Sia tongeni apéchékkúla chienach kewe Chón Kraist ar repwe feffeitá lón ar angang ngeni Kot ren ach angangfengen. Emén mwán mi ásimaw a tongeni tingorei emén alúwél mi angéch lón computer an epwe printinawu ekkóch pwóróus seni jw.org a tongeni álilliséch ngeni ekkewe chinnap ese wor néúr computer. Are, ika ka féri och angang lón ewe Leenien Mwich, pwata kese etiwa emén alúwél pwe oupwe angangfengen? Ika ka achocho le féri ena, ka tongeni kúna úkúkún tufichin ekkewe alúwél, apúnger, me kúna ar lipwákéchúló.—SalF. 15:23.
ÁLISATÁ ANGANGEN LÓN ACH WE MWICHEICH
19, 20. Pwata a lamot sipwe álisi ekkewe ekkóch ar repwe feffeitá?
19 Lupwen Jiowa a ewisa Josua an epwe emmweni ekkewe chón Israel, a pwal allúkú ngeni Moses an epwe “apworai o apöchöküla” Josua. (Álleani Tuteronomi 3:28.) A kan chómmóngóló chóchóón chókkewe ra fitikich le fel ngeni Jiowa. Meinisin ekkewe Chón Kraist mi ásimaw, esap chék ekkewe chónemmwen lón mwichefel, ra tongeni álisi pwiich kewe alúwél me ekkewe minefé ar repwe áeáfichi unusen ar tufich. Iwe ren ena, epwe chómmóngóló ekkewe repwe fiti ewe angangen afalafal full time, me ekkewe repwe “tufichin asukula” aramas.—2 Tim. 2:2.
20 Ese lifilifil ika sia fiti eú mwichefel mi watte are eú chék kúkkún kúmi, nge sia tongeni álisatá angangen lón ach we mwicheich. Sia tongeni féri ena ren ach áppirú Jiowa me nennengeni ekkewe napanap mi múrinné ren néún kewe chón angang.
a A siwil itan.