Watchtower ONLINE LIBRARY
Watchtower
ONLINE LIBRARY
Chuuk
  • PAIPEL
  • PUK
  • MEETINGS
  • w03 7/1 p. 24-29
  • ‘Pwarata Mosonoson Mi Unusoch Ngeni Aramas Meinisin’

Ese wor video fán iten ei kinikin.

Omusaaló, a wor osukosuk le eppietá ewe video.

  • ‘Pwarata Mosonoson Mi Unusoch Ngeni Aramas Meinisin’
  • Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2003
  • Itelap Kisikis
  • Pwal Ekkóch
  • Lon Ewe Famili
  • Lon Ach Angangen Afalafal
  • Lon Ewe Mwichefel
  • “Ngeni Aramas Meinisin”
  • Mosonoson—eu Lapalap Mi Lamot Fan Iten Chon Kraist
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2003
  • Tipepwetete​—Pwata A Éch Ach Sipwe Eáni?
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú (Fán Iten ewe Mwichefel)—2020
  • Lupwen Ka Tipepwetete, Ka Péchékkúl
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú (Fán Iten ewe Mwichefel)—2023
  • “Iö Leimi A Ekieki Pwe A Tipachem O Mirit?”
    Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú​—2008
Pwal Och
Ewe Leenien Mas a Esilefeili án Jiowa We Mwú—2003
w03 7/1 p. 24-29

‘Pwarata Mosonoson Mi Unusoch Ngeni Aramas Meinisin’

“Kopwe achema ngenir . . . [pwe] repwe umoumoch, o repwe pwarata mosonoson mi unusoch ngeni aramas meinisin.”​—TAITOS 3:​1, 2.

1. Met popun ese mecheres ach sipwe mosonoson fansoun meinisin?

“EWE aposel Paul a makkei: “Oupwe appiruei, usun chok ngang ua appiru Kraist” (1 Korint 11:⁠1) Noun Kot kewe chon angang meinisin ra achocho le apwonueta ena poraus. Ren enletin, ese mecheres pokiten sia fen alemwiri seni Atam me If ekkewe mochen me lapalap mi maicha rese tipeeu ngeni an Jises we leenien appiru. (Rom 3:​23; 7:​21-​25) Iwe nge, sipwe tongeni pwarata mosonoson ika sipwe achocho ngeni. Nge ese naf ach achocho ngeni ren pwisin ach pochokkul. Iwe, met epwe pwal lamot?

2 Mosonoson ussun chok an Kot we ina eu me lein ekkewe uwaan ngun mi fel. Ika sipwe alapalo ach alleasochis alon ewe emmwen seni ngunun Kot, epwe pwal lapelo ach pwarata uwaan ngunun we. Epwe ussun ach sipwe tongeni pwarata “mosonoson mi unusoch” ngeni aramas meinisin. (Taitos 3:⁠2) Sipwe pwisin atittina epwe ifa ussun ach sipwe tongeni appiru Jises me atufichi chokkewe sia fos ngeniir ar repwe ‘asoso.’​—Mattu 11:29; Kalesia 5:​22, 23.

Lon Ewe Famili

3 A fokkun lamot pwe sipwe pwarata mosonoson lon ach famili. Ewe World Health Organization a repotei pwe fofforun mwanesol lon famili a tongeni efeiengaua fefin lap seni aksiten me malaria. Lon London, England, eu-na-ruaanun atai alluk mi mwanesol a fis lefilen chon eu famili. Fan chommong, ekkewe polis ra kuna aramas mi pwarata ar song ren “puchor me okkoun.” Nge a lap seni ngauen ena pwe ekkoch pupulu ra fen mut ngeni ewe sokkun “song” mi efeiengau an epwe kku ekkewe riri lefiler. Ekkeei meinisin ra pwarata ewe “ngunun fonufan” me rese fich ngeni an chon Kraist kewe famili.​—Efisus 4:⁠31; 1 Korint 2:​12.

4 A lamot alillisin ngunun Kot ika sipwe u ngeni ekiekin ei fonufan. “Ikewe Ngunun ewe Samol a nonnom ie, iei eu leenien ngaselo.” (2 Korint 3:​17) Tong, kirokiroch, nemenien memmeef, me mosonottam repwe apochokkula tipeeu lefilen chon pupulu rese unusoch. (Efisus 5:​33) Mosonoson a apwapwai ewe famili me a mwaalfesen me ewe anini me song mi efeiengaua chommong famili. A lamot met emon a apasa, nge lapalapen met a apasawu epwe affata ekiekin letipan. Lupwen sia apasawu porausen ach kewe lolilen fan mosonoson, epwe kisikisilo ach osukosuk. King Salomon a makkei: “Eu kapasen paluen mi pwetete a awesi lingeringer, nge eu kapas pochokul a afisata song.”​—An Salomon Fos 15:⁠1.

5 Mosonoson a fokkun lamot lon eu famili rese fiti eu chok lamalam. Mosonoson fengen me foffor murinno a tongeni asoulangalo emon ese tongei Jiowa me mwan. Piter a awora ei fon ngeni fin Kraist mi pupulu: “Pwal usun chok, ami fefin kena, oupwe alleasochisi puluemi, pwe, inaamo ika ekkoch leir rese alleasochisi ewe kapas, nge repwe chok Soulangelo ren an puluer fofor-murinno, nge esap ren ar kapas, lupwen ra nennengeni ami fofor mi limelimoch, eti niuokus. Foutemi esap fouten lukun, ren firesin mokuremi, are fouten gold, are ufouf mangaku mi lingoch, nge epwe fouten letipemi mi monomon ren ewe fout mi esap morelo, fouten ngunumi mi mosonoson o tipemecheres​—⁠ei sokkun fout mi fakkun auchea fan mesen Kot.”​—1 Piter 3:​1-4.

6 Ekkewe riri lefilen ekkewe sam me in me nour kewe mi tongeni weiresilo, akkaewin lupwen rese tongei Jiowa. Nge a lamot pwaloon mosonoson lon familien chon Kraist meinisin. Paul a fonou ekkewe sam: “Ousap asonga noumi, pwe oupwe foleniochu ir ren sokkun amirit me fonou me ren ewe Samol.” (Efisus 6:⁠4) Lupwen eu famili a mosonoson, ekkewe riri lefilen ekkewe sam me in me nour kewe ra pochokkulelo. Dean emon lein limon at a chechchemeni seman iei ussun: “Papa emon mi mosonoson. Use tongeni chechchemeni am aninifengen​—⁠pwal mwo nge lupwen ngang emon sarafo. A kan mosonoson pwal mwo nge lupwen a osukosuk. Fan ekkoch epwe tiinieilo ngeni ruumwei we are pinei seniei ai fori och mettoch ua fokkun mochen nge, am ause anini. Papa ese chok semem nge a pwal chiechiem, me am ause mochen pwe epwe letipechou.” Mosonoson epwe apochokkula ekkewe riri lefilen sam me in me nour kewe.

Lon Ach Angangen Afalafal

7 A pwal lamot mosonoson lon ewe angangen afalafal. Lupwen sia feilo afalafala ewe kapas allim ussun ewe Muu ngeni aramas, sia fos ngeni aramas mei wor sokkopaten lapalaper kewe. Ekkoch ra pwapwa le auselinga ach poraus mi apilukulukoch. Ekkewe ekkoch, ren sokkopaten popun, rese mochen etiwa ewe poraus. A wesewesen lamot pwe sipwe mosonoson lupwen sia fos ngeniir. Mosonoson a fokkun alisata ach apwonueta wiisach le afalafala aramas won unusen fonufan.​—Fofor 1:⁠8; 2 Timoti 4:⁠5.

8 Ewe aposel Piter a makkei: “Oupwe asamolu Kraist ach Samol lon letipemi. Oupwe ammolata fansoun meinisin pwe oupwe polueni emon are epwe eis usun popun ewe apilukuluk allim mi nonnom lon ami, nge oupwe fori ei sokkun fan mosonoson.” (1 Piter 3:​15) Pokiten sia luku ren unusen letipach pwe Kraist ach we leenien appiru, a lamot tumunuoch pwe sipwe mosonoson me sufol lon ach angangen afalafal lupwen aramas ra fos ngenikich fan song. Ewe alen mosonoson mi tongeni uwaoch.

9 Lupwen puluwan we a suuki ewe asam lupwen emon a fichifich, Keith a nonnom chok lon leenian. Lupwen a rongorong pwe emon Chon Pwarata Jiowa a chuuriir, puluwen Keith we a song me a ereni ewe chon afalafal pwe Chon Pwarata ra kirikiringau ngeni semirit. Pwiich we ese muttir songeta nge a fos fan mosonoson: “Omusalo nge kose mochen upwe awewe ngonuk met Chon Pwarata Jiowa ra luku?” Keith a fen auselinga ar porausfengen, iwe a feilo ngeni ewe asam ren an epwe asualo pwiich we.

10 Mwirin, ir me ruuemon ra ekis letipechou pwe ra fos fan song ngeni ewe emon a fen feito chuuriir. An mosonoson a fen kku letiper. Eu wiik mwirin ra weitifengennir lupwen pwiich we a liwin. Keith me puluwan we ra mut ngeni an epwe awewe ngeniir seni ewe Paipel ewe popun an luku. Ra apasa: “Ren lap seni ruu ier am mi auselinga poraus mi chommong seni ekkewe Chon Pwarata.” Ra poputa le kaeo ewe Paipel, me, lo, lo, lo ra fangolo manauer ngeni Kot me ra papataiselo. A ifa me watteen ewe feioch a tori ewe Chon Pwarata a akkom le fos ngeni Keith me puluwan we! Mwirin fitu ier, pwiich we a kunasefalli Keith me puluwan nge iei ir meinisin eu chok aramas lon pekin ngun. Mosonoson mi sopwoch.

11 Pokiten met a fen fis lupwen Harold emon sounfiu, i emon mi maras letipan me a tipemwaramwareiti nonnomun Kot. Osukosuk lon manauan a watteelo pokiten an feiengau watte lupwen emon mi unnupuch a purei waan we. Lupwen Chon Pwarata Jiowa ra feilo ngeni imwan, a apasa pwe resap chuen feito. Iwe nge, eu ran emon Chon Pwarata itan Bill a mochen feilo ngeni imwen emon aramas nge a kanengeni imwen Harold. Iwe, Bill a mwaallilo. A fichifich won imwen Harold. Lupwen Harold, mi wokowok, a suuki ewe asam, Bill a muttir omusamus ngeni me a awewei ngeni pwe a mochen chuuri pwal eu imw. Nge met Harold a apasa? Bill ese silei pwe Harold a fen katon och poraus won TV mi awewe won an Chon Pwarata aueta eu Kingdom Hall lon eu fansoun mi mwochomwoch. An Harold ekiek ussun Chon Pwarata a unusen siwil pokiten an kuna chommong aramas mi angangfengen fan tipeeu. An Bill muttir omusamus me lapalapan mi mosonoson a kku letipen Harold me a filata pwe epwe etiwasefalli ekkewe Chon Pwarata. A kaeo, me feffeita, me a wiliiti emon lein noun Jiowa kewe chon angang mi papatais.

Lon Ewe Mwichefel

12 Mosonoson a pwal lamot lon ewe mwichefel. U fengen a choufetal lon ei fonufan. Debate, anini, me fitikoko ra kan fiffis lein aramas mi eani ekiekin fonufan. Fan ekkoch ekkeei lapalapen fonufan mi tongeni anifelong lon ewe mwichefel ra kan pwalo ren osukosuk me anini. Chokkewe mi wiisen angang won ekkeei osukosuk ra letipechou. Iwe nge, ar tongei Jiowa me pwiir kewe a amwokutuur ar repwe alisi chokkewe mi mwaallilo.​—Kalesia 5:​25, 26.

13 Lon ewe aewin senturi, Paul me chienan we Timoti ra kuna osukosuk seni ekkoch aramas lon ewe mwichefel. Paul a ouroura Timoti pwe epwe mammasa seni ekkoch pwiir kewe mi nikinikin ‘sepi ese auchea.’ Paul a apasa: “Nge ese fich ngeni chon angangen ewe Samol repwe anini, nge repwe umoumoch ngeni aramas meinisin, repwe angoch le afalafal, repwe likiitu, repwe fonou ekkewe mi u ngenir ren tipetekison.” Ika sia amwochu mosonoson pwal mwo nge lupwen aramas ra songeitikich, chokkewe rese tipeeu ngeni ach luku repwe tongeni ekieksefal ren met ra tipi ngenikich. Paul a makkei pwe neman Jiowa epwe “mut ngenir pwe repwe aier o meefi [minne] mi enlet.” (2 Timoti 2:​20, 21, 24, 25) Nengeni pwe Paul a aririfengenni umoumoch me likiitu ren mosonoson.

14 Paul a pwisin apwonueta minne a afalafala ngeni aramas. Lupwen a osukosuk pokiten ekkewe “chon kuno mi fakkun lapalap” lon Korint, a pesei pwiin kewe: “Iwe, pwisin ngang, Paul, ua mochen tingor ngenikemi ren ewe mosonoson o umoumochun Kraist​—⁠ngang atei mi tipetekison mwen mesemi, nge pwora fansoun ai touau senikemi.” (2 Korint 10:1; 11:5) Paul a wesewesen appiru Kraist. Nengeni pwe a tingorei pwiin kewe “ren mosonoson o umoumochun Kraist.” Ese lamalam tekia are nikinikin emon meilap. Ese mwaal pwe ekkewe aramas mi letip murinno ra etiwa minne a pesei ngeniir. A akinamwelo ekkewe osukosuk lefilen aramas me a isetiu eu longolongun kinamwe me tipeeu lon ewe mwichefel. Esap ina met sipwe achocho le appiru? Akkaewin ekkewe elter repwe achocho le appiru fofforun Kraist me Paul.

15 Sisap chok alisi aramas lon ekkewe fansoun a wor osukosuk mi aweiresi ewe kinamwe me tipeeu lon ewe mwichefel. Mwen a wor osukosuk lefilen aramas, a lamot ngeni pwiich kewe och emmwen mi tong. Paul a peseikich: “Ami pwii kena, ika emon a serengau lon och tipis, ami mi nom lon pekin ngun oupwe aliwinato i ren ngun mosonoson.” Nge ifa ussun repwe fori ena? “Ren ngun mosonoson. Nge kopwe pwisin tumunuk, pwe kete pwal kuna sosot.” (Kalesia 6:⁠1) Ese mecheres ach sipwe amwochu “ngun mosonoson,” akkaewin pokiten chon Kraist meinisin, kapachelong ekkewe mwan mei wor wiiser, ra pwal tongeni tipis. Nge, mosonoson epwe amecheresi an ewe mi mwaallilo siwili lapalapan.

16 Lon fosun Krik, ewe kapas a affou ngeni “aliwinato” a pwal tongeni weneiti awenechara are seneti chu, eu foffor mi fokkun ammetek. Emon toktor epwe alukuluku ewe emon mi kup chun mwen an epwe angang won. An kinamwe epwe aururu ewe emon epwe kuna alillis. Ekkoch kapas me mwan epwe ekisalo ewe metek. Pwal ussun we chok, emon a tongeni riaffou lupwen pwiin kewe ra sotun le aliwinato i lon pekin ngun. Nge mosonoson epwe alisata an epwe etiwa ewe alillis. Pwal mwo nge me le poputaan lupwen ese mochen etiwa ewe fon, neman mosonoson a tongeni awesi an chipwang le etiwa ewe fon mi murinno seni ewe Paipel.​—An Salomon Fos 25:15.

17 Lupwen sia alisi aramas ar repwe siwil, fon a tongeni wiliiti akkapi lon tupuwer. Emon soumak a apasa: “A mecheres ach sipwe lamalam tekia, me ina popun a fokkun watte lamoten ach sipwe mosonoson lupwen sipwe apwungu aramas.” Ach amaaraata mosonoson mi pop seni tipetekison epwe alisi emon sou awora fon an esap lamalam tekia.

“Ngeni Aramas Meinisin”

18 A weires fan iten chommong aramas ar repwe mosonoson ngeni ekkewe nouwisin muu. Pwungun pwe ekkoch nouwis ra kirikiringau me rese tongei aramas. (Än Salomon Afalafal 4:1; 8:9) Iwe nge, ach tongei Jiowa epwe alisikich ach sipwe etiwa an nemenem mi lapalap me anomukich fan ewe nemenem Kot a mut ngeni ekkewe muun fonufan. (Rom 13:​1, 4; 1 Timoti 2:​1, 2) Pwal mwo nge lupwen ekkewe nouwis ra sotun le eppeti ach angangen afalafal me ach fel ngeni Jiowa, sia chuen kutta ifa ussun sipwe tongeni iseta ach asoren mwareiti Kot.​—Ipru 13:15.

19 Esor och popun sipwe song. Sia mochen eani ekiek murinno me tipeeu ngeni aramas nge sise mochen poutalo ekkewe popun alongolongun alluk mi pwung. Iei ussun, pwiich kewe ra apwonueta ar angangen afalafal lon 234 fonuen fonufan. Sipwe auselinga an Paul we fon pwe sipwe ‘nonnom fan nemenien ekkewe mu o ekkewe samol; sipwe aleasochik, o ammonlata . . . ngeni sokkun angang-murinno meinisin, sisap esiita emon, sisap aninifengen, sipwe umoumoch o . . . pwarata mosonoson mi unusoch ngeni aramas meinisin.’​—Taitos 3:​1, 2.

20 Epwe wor feioch wachemuk ngeni aramas mi mosonoson. Jises a apasa: “Ra feioch, ir mi mosonoson, pun repwe fonueni fonufan.” (Mattu 5:⁠5) Kamwochun mosonoson epwe alukuluku pwapwaan pwiin Kraist kewe mi kepit me alukuluku ar apwonueta wiiser ar repwe nemeni fonufan. Ewe “mwich mi fakkun lapalap,” ra mosonoson me ra apilukuluku ar repwe manau lon eu paratis won fonufan. (Pwarata 7:9; Jon 10:16; Kol Fel 37:11) A ifa me amwararen met epwe fis lon mwach kkan! Amwo sisap tumunungau ngeni ewe kapasen achechchem Paul a ngeni ekkewe chon Kraist lon Efisus: “Iei minne, ngang, emon chon fotek fan iten ach we Samol, upwe tingor ngenikemi, pwe oupwe manaueni ewe manau mi fich ngeni ewe koko a fen korikemi ren, ren sokkun tipetekison meinisin, pwal sokkun mosonoson meinisin.”​—Efisus 4:⁠1, 2.

Enniwiliin Poraus

• Ikkefa ekkewe feioch seni ach pwarata mosonoson

• lon ewe famili?

• atun ach angangen afalafal?

• lon ewe mwichefel?

• Met a fen pwon ngeni chokkewe mi mosonoson?

2. Ifa ussun sipwe tongeni pwarata “mosonoson mi unusoch ngeni aramas meinisin”?

3. Ifa ussun met a fiffis lon famili a pwarata ngunun fonufan?

4. Ifa ussun mosonoson a tongeni alisi ewe famili?

5. Ifa ussun mosonoson epwe alisi eu famili mi aimufesen lon pekin lamalam?

6. Ifa ussun mosonoson epwe apochokkula ekkewe riri lefilen sam me in me nour kewe?

7, 8. Met popun mosonoson lon ewe angangen afalafal a fokkun lamot?

9, 10. Awewei mwo eu poraus mi affata ewe lamoten mosonoson lon ewe angangen afalafal.

11. Ifa ussun mosonoson a tongeni amecheresi an aramas etiwa ewe enlet?

12. Ikkefa ekkewe lapalap chon Kraist repwe u ngeni?

13, 14. Ifa uwan ach ‘fonou ekkewe mi u ngenikich ren tipetekison’?

15. Pwata mosonoson a lamot lupwen sipwe awora fon?

16, 17. Met epwe alisata an emon apwonueta fon lupwen a chipwang?

18, 19. (a) Met popun epwe tongeni weires an emon chon Kraist epwe mosonoson ngeni nouwisin muu? (b) Met epwe alisata an Chon Kraist pwarata mosonoson ngeni nouwis, me met a tongeni pwonuta lupwen ra fori?

20. Ikkefa ekkewe feioch fan iten chokkewe mi mosonoson?

[Picture on page 25]

Mosonoson a fokkun lamot lon eu famili mi aimufesen lon pekin lamalam

[Picture on page 25]

Mosonoson a apochokkula ekkewe riri lefilen aramas lon eu famili

[Picture on page 27]

Pwarata om luku fan mosonoson me sufol

[Picture on page 28]

Fon mi kawor fan mosonoson a tongeni alisi emon mi tipis

    Meinisin mi Peres lón Fósun Chuuk (1987-2025)
    Log Out
    Log In
    • Chuuk
    • Share
    • Preferences
    • Copyright © 2025 Watch Tower Bible and Tract Society of Pennsylvania
    • Terms of Use
    • Privacy Policy
    • Privacy Settings
    • JW.ORG
    • Log In
    Share