Ifa Ussun Maun me Osukosuk Ra Kkúúkich Meinisin?
“Seni ewe fansoun mwirin ewe Oruuen Maunen Fénúfan, a chómmóngoló maun mi fis wóón fénúfan lap seni lóóm, me a wor 2 billion aramas, ina epwe 25 persentin chóchóón aramasen unusen fénúfan ra nóm lón ekkewe leeni mi fis maun.”
United Nations Deputy Secretary-General Amina J. Mohammed, January 26, 2023.
A tongeni chék weiweitá an fis maun lón ekkewe leeni mi kinamwe. Maun a pwal mwo nge tongeni kkúú chókkewe mi nóm towaw seni ewe leeni mi fis maun ie. Inaamwo iká a wes ewe maun nge a chúen áweiresi aramas ren fansoun langattam. Áwewe chék:
Nafangawen mwéngé. Iei alon ewe World Food Programme, “maun ina ákkáeúin popun a nafangaw mwéngé. Lape ngeni ekkewe aramas ese naf ener mwéngé, ra nóm lón ekkewe leeni a fis maun ie.”
Semwenin inis me ekiek. Atun aramas ra chék rong pwe epwe fis maun, a watteeló ar niwokkus me aúrek. Chókkewe iir mi nóm lón ekkewe leeni mi fis maun, ra kúna feiengaw watte me a pwal fis ngeniir semwenin ekiek. Nge lap ngeni a weires ar repwe angei ewe álillis lón pekin sáfei.
Aramas ra sú seni imwer fán osenimu. Me ren ewe United Nations High Commissioner for Refugees, lón September 2023, lap seni 114 million aramas wóón unusen fénúfan ra sú seni imwer fán osenimu. Maun ina eú popun pwata a fis ena.
Osupwangen moni. Aramas ra osupwangen moni pokiten maun, áwewe chék a méwatte mettóch. Ra weires pokiten ewe mwú a néúni watteen moni fán iten maun nge itá úrúrún pwe fán iten pekin sáfei me sukul. Me mwirin ewe maun, a fókkun méwatte ar repwe féri ekkewe mettóch mi ta.
Limengawolóón fénúfan. Aramas ra riáfféú pwe masouen ewe leeni ra lúkúlúk wóón a taló. Limengawen konik, ásepwál, me pwúl a tongeni efisi sókkopaten semmwen, me pwal mwo nge mwirin ewe maun, aramas ra ninniiló ren ekkewe féún pakutang mi ireeló fán pwúl.
Ewer, maun a efisi feiengaw watte me watteen moni towu.