Kapitulu Kumi Na Tanu Na Modha
‘Mukaane Okwela Onddimuwa Muthu Na Mukwaye’
1. Dila dhinjidhene txini enatikinihaga athu aswa andowa mmatugumanoni a Anamoona a Yehova?
DILA yoroma endowa athu omatugumanoni a Anamoona a Yehova, awene anotikinaga sabwa ya okwela onoonani mwenemwale. Awene anoona ejene modheela mukalelo onakeliwani na mada meeli vina wandana wa nzivelo onkaaniwamo. Aleddo andowa mmitugumanoni dhehu dha kwathi anowoona vina okwela oku. Namaleba miselu dhahi ohileba mwaha wa mutugumano wa kwathi: ‘Kavali muthu wajile mirobwe dhinviriganiha ogogo obe walezeli. Kavali athu anyagula vina akuwa. Nne atukumana. Nne ogugunyana. Nne kavali walibela obe waruwana. Kavali waloga dhipali dhotakala obe waloga dhonyakuwa. Kavali waja fola. Kavali weya. Kavali wavokedha malanta va kapingani. Yali elobo ehimpadduwetxa.’ Dhotene esi mitonyo dha okwela okwene ‘onariha akwaye, ohinkumbela vaye.’—1 Korinto 13:4-8.
2. (a) Na ovira wa mudhidhi, txini enfanyeela wooneya mwaha wa mukalelo onkwelihu? (b) Mwa omutagiha Kristu, mukalelo gani wa okwela onfanyeelihu otamela okaana?
2 Okwela wa obali bu mutonyo wa ezinddiyelo wa Akristu a Ebaribari. (Joau 13:35) Venevo vanunuwihu omuyani, ninosunza okwela vaddiddi. Murumiwi Paulo wahilobela wila okwela wa Akristu akwaye ‘wunuwegevi.’ (Filipi 1:9) Murumiwi Joau wahilagiha wila okwela wehu onofanyeela okala wovimana. Iyene wahileba: “Iyo ninonelamo elí okwela, vowi Yezu [Mwana Mulugu] onilevela egumi yaye. Enofuneya wi iyo vina nàlevelege akwihu egumi yehu.” (1 Joau 3:16; Joau 15:12, 13) Iyo nigahaperhekela txibarene egumi yehu abali ehu? Masiki mikalelo dhinjidha vankooddani ofuna ejene, ovanene ninokosa guru yowenjedha wila naakamihe awene, masiki akala ejiya kinwodheya?
3. (a) Na mukalelo gani onwodhihu olagiha okwela wehu mowakwanela? (b) Ekaleli eni yofuneya okaana okwela onddimuwa muthu na mukwaye nsaka na ovanene?
3 Vamodha na merelo ehu abene anlagiha ekalelo ya ovimana, ninofanyeela wakaanela abalihu nzivelo na txibarene. Nzu na Mulugu ninonikokomeza dhahi: “Mukwelanege n’ekalelo y’obali.” (Roma 12:10) Iyo notene niniwa dhaene na athu ena. Mbwenye egahiwodheya iyo wakaanela nzivelo nthi athu ena enjene? Venevo vanaddamela ogoma wa elabo eji yowuluvala, jofuneya wandana vaddiddi na abali ehu Akristu. Bibilia onloga dhahi: “Ogoma wa dhetedhene oli vakuvi. . . . Makamaka mweddegena okwelana, vowi okwela onothimiha dhothega dhinjene.”—1 Pedro 4:7, 8.
Makathamiho Agatatamuwa
4. (a) Sabwa yani makathamiho podi otatamuwa vari va athu ali mmulogoni? (b) Vowila mudhidhi wotene kaninfunetxa othiddihedha mabasa malago a Bibilia, elobo gani yaderetu enapadduwe nigakosa ejene?
4 Txibarene, banilivi oohakwana, onela okala midhidhi dhinakosihu dhilobo dhinasilidha athu ena. Abali ehu vina txino anonithegela na mikalelo dhothiyana thiyana. (1 Joau 1:8) Akala weyo onothegeliwa, txini enfanyeeliwe okosa? Malebo anovaha malago anfuneya. Mbwenye esile dhinloga maleboya txino kadhiniwanana na esile dhinfunitxihu okosa ninga athu oohakwana. (Roma 7:21-23) Masiki dhaenevi, guru yehu ya othiddihedha mabasa malago ana Bibilia enela ovaha onamoona wa efunelo yehu ya txibarene ya omuhagalaliha Yehova. Na okosa ejene enela oreeliha vina mukalelo onakwelihu athu ena.
5. Akala muthu ononithegela, sabwa yani kaninfanyeela wiyiha?
5 Athu agathegeliwa, dila dhinjidhene anotamela makalelo a omwiyihedha oddule omuthegeli. Mbwenye okosa ejene onothabwiha mwahaya bahi. Akala vanofuneya wiyiha, ninofanyeela othiya mwahaya mmadani mwa Mulugu. (Gano dh’olelana 24:29; Roma 12:17-21) Txino athu ena anotamela omurabela oddule wathegeli. Mbwenye iyo kaninfanyeela okosaga ejene na Anamebedha akwihu, sabwani orumeeliwa wa webedha wehu, mpaddi mmodha, ongayela wakwela abali ehu. (1 Joau 4:20) Dhaene, Paulo ohileba dhahi: “Muvilelagane, mulevelelagane dila dhetene dhinthegelana nyuwo. Muthu-muthu amulevelele mukwaye n‘ekalelo euleveleleni Nabuya.” (Kolosi 3:13) Weyo onowodha okosa ejene?
6. (a) Dila ngasi dhinfanyeelihu walevelela abali ehu? (b) Elobo gani mpaddi wehu enfanyeelihu ononelamo ejene enanikamihe osasanyedha yothega enkoseliwihu?
6 Ki akala wili wili muthu ononithegela mbwenye kankosa dhothega dhinddimuwa esene dhihinfanyeeliye oburutxeliwa mmulogoni? Mwaha wa dhothega esi dhiñgono, murumiwi Pedru walogile wila dhileveleliwe “dila tanu na bili.” Mbwenye Yezu wahiloga: “Kaddinloga dila tanu na bili bahi, ddinloga makumatanu na meli wileyamo dila tanu na bili.” Iyene wathukuleli vadhulu wunuwa wa dhothega dhehu vamentoni va Mulugu dhigaladdanihiwa na ejile txino ennifiyari muthu ddi muthu. (Mateu 18:21-35) Na mikalelo dhinjidhene iyo ninomuthegela Mulugu masiku otene, dila dhiina na merelo a omukumbela vehu, na ejile enlogihu obe ejile enubuwelihu, obe na ejile enkooddihu okosa, mpaka vina okoodda oziwa wila ninothega. (Roma 3:23) Masiki dhaenevi, Mulugu ononikaanelavi thagaraga. (Masalmo 103:10-14; 130:3, 4) Iyene onfuna wila na mukalelo wakakene iyo nikosege muthu na mukwaye. (Mateu 6:14, 15; Éfeso 4:1-3) Venevo panatonyihedhigihu mukalelo wa okwela ‘ohinkoya ntxiga.’—1 Korinto 13:4, 5; 1 Pedro 3:8, 9.
7. Ninfanyeela okosa eni akala mbali ohikaana ya mmirimani na iyo?
7 Txino dila dhiina ninozinddiyela wila masiki vahinihuna ya mmirimani na mbali wehu, iyene ohikaana ya mmirimani na iyo. Iyo podi ‘okuneela yothega eji na okwela,’ ninga muntonyihedha 1 Pedro 4:8. Obe iyo podi ofuna ologa na iyene vina otamela wandana wili.—Mateu 5:23, 24.
8. Akala Mukristu mukwihu onokosa elobo ennisilidha, txini enfanyeela okosiwa mwaha wa ejene?
8 Mukristu mukwihu podi okosaga elobo ennisilidha vina enasilidha athu ena. Kigakalile yaderetu ologa na iyene? Txino egahikala. Weyo ogamutapulelamo nikathamihona na mukalelo waderetu, txino dhodhavodha dhinela okala dhaderetu. Mbwenye voromava, onofanyeela ovivuza: ‘Txibarene iyene onkosa elobo ehiniwanana na Malebo? Obe nikathamihona nunuweli sabwa ya ekalelo yaga vina mukalelo oleliwimi ohithiyana na waye?’ Porhe porhe wila onemetxe magano awo nanda ogamala bugathonga mowiwanana na magano aba. (Tiago 4:11, 12) S’ohisakula Yehova onowawakela athu a makalelo otene nanda onowavilela venevo vanunuwani omuyani.
9. (a) Bani ansasanyedha dhothega dhinddimuwa mmulogoni? (b) Dhothega gani dhinfanyeela oddule othegile onfiyedha oddule omuthegeliye, afunaga eni?
9 Akala muthu mmulogoni onokosa yothega enddimuwa, ninga oraruwa, onofanyeela okamihiwa na omaguva. Onfanyeela okamihiwa na ani? Na anddimuwa a mmulogoni. (Tiago 5:14, 15) Mwa dhaene, akala muthu onothegeliwa, txino mu mpindduni obe mwa olabihedha wabure wa nlumi, venevo oddule othegile onofanyeela oroma owaralela onfiyedha oddule omuthegeliye wila oheeli aloge wokavo. (Mateu 18:15) Akala ejene kingomiha muladduya, dhinofanyeela othukuliwa tharho dhiina ninga mulebeliwani va Mateu 18:16, 17. Omukwela mbalihu othegile vina ofuna ‘ompura’ onela onikamiha okosa ejene na mukalelo ontamela ofiyedha murima waye.—Gano dh’olelana 16:23.
10. Nikathamiho nigatatamuwa, txini enanikamihe woona mwahaya na mukalelo wofanyeela?
10 Vagabudduwa nikathamiho, peno akala niñgono obe nddimuwa, ninokamiheya akala ninokosa guru ya ononelamo mukalelo onoona Yehova nikathamihona. Iyene kanrumeela dhothega dha mukalelo wotene, vina mmudhidhini mwaye, athegi a dabi dhinddimuwa abene ahintxinuwa anoburutxiwa mu nikuruni mwaye. Txibarene, ndoweni nihidduwale wila iyo notene ninothega dila dhinjidhene nanda ninofuna ovilela vamodha na thagaraga ya Yehova. Dhaene Yehova onowimetxa nigano wila iyo nitagihege nigagumanaga na dhothega dha athu ena. Nigakala athu a sisi, ninolagiha okwela waye.—Éfeso 5:1, 2.
Katamela Makalelo A ‘Ofugula Murima’
11. Paulo wakokomezeli eni akadda Korinto ‘ofugula murima’?
11 Paulo wahilabihedha myeri dhinjidhene bagalibiha mulogo wa Korinto, o Grésia. Iyene wahilaba vaddiddi wila aakamihe abali wenewale, nanda iyene wannakwela. Mbwenye athu ena kamukwela iyene na murima wotene. Awene aali aliba osumulela vaddiddi. Iyene wahakokomezela ‘ofugula murima’ mwa olagiha nzivelo. (2 Korinto 6:11-13; 12:15) Iyo notene ninokosa deretu osekeserha muthengo onakwelihu athu ena vina otamela makalelo a ofugula murima.—1 Joau 3:14.
12. Ninawodhe dhavi wunuwiha okwela wehu na athu otene a mmulogoni?
12 Mmulogoni muhikala athu abene anrutxiwihu wafiyedha? Nigavilibihedhaga ohitanala omuthu wawa, ninga mugafunelihu wila awene vina ahitanalege, ejene podi okamiha olibiha omarho vari vehu. Mukalelo onawoonihu podi vina wogowa nigatamelaga woona merelo awa aderetu bahi. Txibarene eji enela olibiha wakwelawa.—Luka 6:32, 33, 36.
13. Niwodhe dhavi ofugula murima wehu mwa wakwela abale ali mmulogoni mwehu?
13 Txibarene ohikala dhilobo dhiina dhihinwodhihu wakosela athu ena. Txino kaninwodha walejela athu otene kadda mutugumano. Kaninwodha wawobela amarho otene wila adhe aje na iyo vatakulu vehu. Mbwenye ninowodha ofugula murima wehu wila nilabihedhe mitala dhiñgonovi wila nimuziwe deretu muthu muthuvi mmulogoni? Ninowodha omuwobela muthu muthuvi oddwene ohimuziwilitxihu wila nilabena mmabasani a olaleya?
14. Nigakala vari va Akristu ahinathigihu waziwa, niwodhe dhavi olagiha okwela onddimuwa muthu na mukwaye?
14 Mitugumano dha kwathi dha Okristu dhinovaha gari yaderetu vaddiddi ya ofugula murima na okwela wehu. Txino podi okalavo athu matxikwi na matxikwi. Iyo kaninwodha waziwa awene otene, mbwenye iyo podi okosaga dhilobo na mukalelo onlagiha wila ninowika oderetu wawa osogorho wa dhofuna dhehu. Mudhidhi wa ovuma, iyo podi olagiha ntanaalo modheela oromaga waziwa abale anaddameli. Siku sikuvi athu otene ankala velaboni ya vati anela okala abali na arogori owiwanana mwa omwebedha Mulugu wa ebaribari vina Babi wa athu otene. Onela okala ohagalala onddimuwa vaddiddi oziwana muthu na mukwaye! Okwela onddimuwa onela onilibihedha ofuna okosa ejene. Onkooddela eni oroma ovanene?
Osakulela
• Makathamiho agatatamuwa vari va Akristu, makathamiho aba alogeliwe dhavi, nanda sabwa yani?
• Oku banigonuwa omuyani, na makalelo gani anfanyeela wunuwa vina okwela wehu?
• Enwodheya dhavi otonyihedha okwela onddimuwa othiya wakwela akwihuvi abale aziwilihu vaddiddi?
[Foto vanikukuni 148]
Okwela wa Okristu ontonyihedhiwa na makalelo menjene, ninga mmatugumanoni a mulogo