Kapitulu Kumi Na Tanu Na Biili
Kathiddihedha Mabasa Oviperheka Wa Mulugu Vatakulu
1. Othiddihedha mabasa mweeddihedho wa Nzu na Mulugu opakeli dhavi matelo a athu enjene?
YEHOVA ddi Nameta wa matelo, nanda Nzu naye ninovaha mweeddihedho okaliletxe obwene oneeddiha mirala. Sabwa ya othiddihedha mabasa mweeddihedho obu, athu enjene ahikaana matelo oweeddeleya deretu. Motamaaleleya, athu ena aakala vamodha s’ohilebiha matelo awa, awene ahoona ofuneya wa odhowa olebiha matelo awa wa nlamulelo. Athu ena ahitxeleela ogonihana na muyana mwina obe mulobwana mwina. Alobwana aali atabala abene awoonihetxa goi awadhiwa vina anawa ahisunza ozuzumela vina wovelela.
2. Txini entaganyiheya na egumi ya murala wa Okristu?
2 Egumi ya murala wa Okristu enotaganyiheya na dhilobo dhinjidhene, ninga mukalelo onoonihu mugoneelelo wa matelo, ejile enkosihu wila nisorihe nibasa nehu vamuralani, vina mukalelo oneeddihu na anamudhi. (Éfeso 5:33–6:4) Masiki txino vanziwihu ejile enloga Bibilia mwaha wa egumi ya murala, elobo yina ku othiddihedha mabasa nlago na Bibilia. Kavo nne ngafuna mmodha wa iyo onfuna okala ninga abale akoniwe na Yezu sabwa ya okoodda osoriha malamulo a Mulugu. Na othambi awene oobuwela wila oviperheka vaddiddi mu relijiauni wannakwana. (Mateu 15:4-9) Kaninfuna okaana ekalelo ya oviperheka wa Mulugu nanda nigamala, okooddaga othiddihedha mabasa vatakulu vehu. Othiya eji, ninfuna nilagihe oviperheka webaribari wa Mulugu, okwene oli ‘nifumo nddimuwa.’—1 Timóteo 5:4; 6:6; 2 Timóteo 3:5.
Matelo Anagoneele Mpaka Mudhidhi Gani?
3. (a) Txini empadduwela matelo menjene, mbwenye txini enfanyeelihu ogana okosa? (b) Kamulabihedhe Bibilia wawo wila wakule mavuzo aba alebiwe mutxiddo mwa ddima eji.
3 Mafunddo a matelo anowobanavi na muthengo mwinjene. Atelani ena abene atelanile mpaka vyaka dhinjidhene ahigana omwalana wila atelane na muthu mwina. Nsaka na ovanene vina enowiweya vaddiddi ologiwa wila atelani a azombwe abene atelani ovanenevi ahimwalana. Peno elobo gani enkosa athu ena, ninofanyeela ofunaga omuhagalaliha Yehova. Noona ndoweni nisekeserhe mavuzo aba ali mutxiddo vina maleboya wila noone ejile enloga Nzu na Mulugu mwaha wa mudhidhi onfanyeela ogoneela matelo.
Mulobwana na muyana agatelana, awene anfanyeela ojeedhela okala vamodha mpaka mudhidhi gani? (Marko 10:6-9; Roma 7:2, 3)
Elobo gani modha bahi enfanyeela atelani omwalana, nanda athuya barumeeliwa na Mulugu otela obe oteliwa wili? (Mateu 5:31, 32; 19:3-9)
Yehova oniwamo dhavi omwalana okwene ohinrumeeliwa na Nzu naye? (Malakiya 2:13-16)
Bibilia onokokomeza othiyana ninga mukalelo wa osasanyedha makathamiho? (1 Korinto 7:10-13)
Dhilobo gani txino dhigafanyeeli atelani othiyana? (Masalmo 11:5; Luka 4:8; 1 Timóteo 5:8)
4. Matelo mena angoneelela eni?
4 Matelo mena anoweeddeleya deretu, anogoneela. Sabwa yani? Otelana mpaka oheeli bali owarala ja makamaka, mbwenye elobo yina ku onfanya muthu oddwene ona dhofuna dhimodhene vina onwodha osekeserha dhilobo na mukalelo wotapuwa ja makamaka vina. Txibarene ya makamakaya vaddiddi, ku onfanya muthu oddwene onimukwela Yehova vina onriha Nzu naye ninga matibeelo a osasanyedhana makathamiho. (Masalmo 119:97, 104; 2 Timóteo 3:16, 17) Muthu oddu kanakaane etanaalelo yawila dhilobodha dhigaheeddage deretu, podi othiyana obe omwalana. Iyene kanalabihedhe dhojomba dha mukwaye wila athawe mabasa aye. Othiya eji, iyene onela owanana makathamihoya nanda bafanya dila enwodha ogomiha makathamihoya.
5. (a) Ororomeleya vamentoni va Yehova onkosa nibasa gani mmateloni? (b) Masiki vagakala opambihiwa, dhopuramo gani dhinkaaniwa sabwa ya othiddeela magano a Yehova?
5 Satana onloga wila nigatabuwaga, ninonyanyala dila dha Yehova. (Job 2:4, 5; Gano dh’olelana 27:11) Mbwenye Anamoona a Yehova enjiya abene atabuwile sabwa ya okaana mulobwana obe muyana onapambiha, awene kanyanyalile nlagano nawa na matelo nikosilani. Awene anororomeleyavi vamentoni va Yehova vina malamulo aye. (Mateu 5:37) Athu enjene abale avileli, ahikaana ohagalala sabwa ya mukwaye osadduwa bagamulaba Yehova na iyene—masiki badhivirile vyaka dhinjidhene dha opambihiwa! (1 Pedro 3:1, 2) Mwa Akristu abale atelanile na muthu ohintonyihedha wene wila onela osadduwa obe amwaliwe sabwa ya omulaba Yehova, abene vina anoziwa wila anela oreelihiwa sabwa ya awene othiddihedhaga mabasa oviperheka wa Mulugu vatakulu.—Masalmo 55:22; 145:16.
Kadda Muthu Akosege Epaddi Yaye
6. Wila matelo eeddeleye deretu, musasanyedho gani onfanyeela orihiwa?
6 Txibarene, okaana matelo oweeddeleya deretu kayo okalela okalagavi vamodha bahi. Elobo ya makamaka enfuniwana kadda muthu oli mmateloni ku oriha musasanyedho wa Yehova wa osogorhela. Eji enokamihedha wiwanana vina okaana murima wothiddeeleya vatakulu. Va 1 Korinto 11:3, ninowengesa: “Kristu ddi munddimuwa [musorho] wa muthu-muthu, mulobwana ddi munddimuwa wa mwadhye, Mulugu ddi munddimuwa wa Kristu.”
7. Osogorhela wa vamuralani onfanyeela okosiwaga dhavi?
7 Weyo ohoona txini enromola nlebo nthi voroma? Indde, mulobwana wotene ohikaana Musorho, ddi Kristu, oddwene onfanyeeliye omwiwelela. Eji entapulela wila mamuni onofanyeela osogorhela bagalagiha mikalelo dha Yezu. Kristu onimwiwelela Yehova, iyene onokwela vaddiddi mulogo vina onotanaala. (1 Timóteo 3:15) Iyene ohifiyedha “opeliwa” mulogo obu. Yezu kanivithukulela nne kanahelutxa athu ena, mbwenye iyene ddwa “murima wofwasa, wokurumuwa.” Abale ansogorheliwa na iyene ‘anofanya osanzaya.’ Akala mamuni onoweeddiha murala na mukalelo obu, iyene onolagiha wila onomwiwelela Kristu. Muteliwi wa mukristu onofanyeela woonaga wila jaderetu wiwanana na mamunaye vina wiwelela osogorhela waye.—Éfeso 5:25-33; Mateu 11:28, 29; Gano dh’olelana 31:10, 28.
8. (a) Sabwa yani egakala ninga merelo a Okristu mmatakulu mena kanthidda mpirha? (b) Txini enfanyeelihu okosa nigagumana na makathamiho aba?
8 Mwa dhaene, makathamiho anela otatamuwa. Txino okoodda oziveliwa osogorheliwa na athu ena wahilemeeliwa vaddiddi, athuya a mmuralani ahinathi oroma othiddihedha mabasa magano a Bibilia. Okumbirha dhilobo na oderetu vina merelo ookwela txino podi okalaga ninga kanthidda mpirha. Ninoziwa yawila Bibilia onloga wila nirabele “osilidhiwa, owali, onyanyuwa, olava, vina dhotakala dhotene.” (Éfeso 4:31) Ki akala athu ena ankala ninga kannonelamo elobo elobovi, txini enfanyeela okosiwa? Yezu kaatagihile abale amutxutxile vina abale amulogela obwalu, mbwenye iyene wamukuluvela Babi waye. (1 Pedro 2:22, 23) Noona, makathamiho agatatamuwa vatakulu, kalagiha oviperheka wa Mulugu modheela olobelaga vamentoni va Yehova wila ookamihe, othiya othukula mikalelo dha elabo.—Gano dh’olelana 3:5-7.
9. Othiya otamelaga ofanya dhojomba, amamuni enjene ali Akristu asunzile okosa eni?
9 Dila dhinjidhene masadduwo kanda na omaguva, mbwenye nlago na Bibilia nigalabihedhiwa na ovilela vina na guru, nthi ninolaba wene txibarene. Amamuni enjene ahizinddiyela wila matelo awa ahiroma wogowa venevo vadhilani oziwa mukalelo oneeddiha Kristu mulogo. Yawila mulogo kukungiwe na athu owakwana. Masiki dhaenevi, Yezu onokwela mulogo obu, onovaha yotagiha yofanyeela vina onolabihedha Malebo wila akamihena wogola. Iyene ohiperhekela egumi yaye oderetu wa mulogo. (1 Pedro 2:21) Yotagiha yaye ehalibiha Akristu enjene ali amamuni wila asogorhelege deretu vina akamihedhege na okwela wila murala weeddege deretu. Eji enolaba vaddiddi opitha otamelaga ofanya dhojomba obe okoodda ologa makani.
10. (a) Mamuni obe muteliwi—masiki muthu muthuvi oddwene onloga wila Mukristu—agawoonihile dhavi goi athu ena a vatakulu? (b) Txini enfanyeela okosiwa wila mwaha obu wogoleliwe?
10 Ki akala mamuniya kannonelamo deretu esile dhinfuna murala waye obe kansogorhela okosa nsunzo na Bibilia na murala obe kantamela mudhidhi wa okosa dhilobo dhina? Obe ki akala muteliwi kankamiha, vina kaniwelela ninga munfunela Mulugu? Mirala dhiina dhiheeddeleya deretu mukaanelani makani mwaha wa makathamiho abuwene ankaanani. (Wita 21:10-12; Gano dh’olelana 15:22) Masiki akala esile dhimpadduwavo kayo dhotene esile dhajeedhelihu, kadda muthu podi okamihedha okaliha deretu wandana wa vatakulu modheela othiddihedhaga mabasa misapo dha muya wa Mulugu mwigumini yehu, watanaalaga na okwela athu ena a murala. (Galásia 5:22, 23) Musogorhomwa athuya anela odhowa vasogorho, kayo modheela omujeedhela muthu mwina okosa elobo, mbwenye modheela okosaga epaddi yehu. Dhaene, ninolagiha wila ninothiddihedha mabasa oviperheka wa Mulugu.—Kolosi 3:18-21.
Nifanye Wuvi Dhowakuladha
11, 12. Yehova osasanyedhi eni wila anikamihe wila egumi ya murala yeddeleye deretu?
11 Ohikala miparha dhinjidhene esuwene dhintamela athu wila afanye nipangarhazo na dhilobo dhawa dha murala. Mbwenye ninoziwa wila Nzu na Mulugu nihikaana nlago naderetu vaddiddi, nanda iyo ninotamaalela wila modheela nikuru naye nowooneya, Mulugu ononikamiha othiddihedha mabasa nzu nthi. Weyo onopuramo kakamwe nikamihedho nthi?—Masalmo 119:129, 130; Mikeya 4:2.
12 Mowenjedha odhowa o matugumanoni a mulogo, weyo ohimala wimetxa midhidhi wila okaanege nsunzo na Bibilia na murala? Mirala dhinkosa ejene podi olabela wiwanana mu webedhani mwawa. Egumi ya murala wawa enoreelihiwa venevo vanthiddihedhani mabasa Nzu na Mulugu mmikaleloni dhawa.—Olibiha 11:18-21.
13. (a) Akala nihikaana mavuzo mwaha wa dhilobo dha murala, kuvi onfanyeelitxihu ofanya nikamihedho ninfuneya? (b) Txini enfanyeela wooneya mwa dhilobo dhotene esile dhinganihu okosa?
13 Txino weyo ohikaana mavuzo menjene a dhilobo dha vamuralani. Motagiha, jaderetu ofuga mbani? Ohikala sabwa enfanyeela muthu orayila yari? Akala mwana kantanaaletxa dhilobo dha omuyani, iyene onfanyeela omageleliwa mpaka vavi wila akamihedhe dhilobo dha omuyani na murala? Mavuzo menjene ninga abene ahimala osekeserhiwa mmanivuruni alebiwe na Anamoona a Yehova. Kaziwa olabihedha manivuru ankamiha omusunza Bibilia, vamodha na índices, wila ofanye dhowakuladha. Akala kuna manivuruya abuwene aromoliwe mu índice, kañgana mbibilioteka wa Numba ya Omwene. Obe weyo podi okaana manivuruya mu komputadorini wawo. Weyo vina podi osekeserha mavuzo awo na alobwana vina ayana ali Akristu awarali. Mbwenye dila dhotene kujeedhele opangiwa ejile enfanyeeliwe obe ehinfanyeeliwe okosa. Dila dhinjidhene weyo onofanyeela osakula, weka obe ninga atelani. Ogamala okose dhilobo dhinlagiha wila weyo onolabihedha oviperheka wa Mulugu othiya varivi va athu mbwenye vina vatakulu.—Roma 14:19; Éfeso 5:10.
Osakulela
• Ororomeleya vamentoni va Yehova oniwanana dhavi na okuluvelana va mateloni?
• Nigasegedheya sabwa ya makathamiho a murala, txini enanikamihe okosa ejile enimuhagalaliha Mulugu?
• Masiki akala athu ena a murala kankosa epaddi yawa, txini enfanyeelihu okosa wila ninyaalihe dhilobodha?
[Foto vanikukuni 155]
Osogorhela wa mamuni onofanyeela wooniha mikalelo dha Yezu
[Foto vanikukuni 157]
Okaanaga nsunzo na Bibilia na murala onokamiha wiwananiha muralaya