Dhowakula dha Mabasa na Yeddelo Yehu ya Okristu
1- 7 YA JUNYU
MAFUMO A MAZU A MULUGU | WITA 44- 45
“José Wahalevelela Abalaye”
(Wita 44:1, 2) José omwaddela dhahi nameddiha wa vatakulu vaye: ‘Odhalihe saku dha attu aba bari munwodhelani ottukula; vadhulu va saku ya muthu-muthu ohelevo kobiridhá. 2 Musakuni ya mimayá ottukihemo ekayi yaga ya parata vamodha na kobiridhá’. Dhetedhene dhihiriwa ninga mwalogele José.
w15 1/5 14-15
“Ddi Miyo Oli Vamburoni va Mulugu?”
José wahaweha abalaye. Waharuma adhari aye wi afarele, adhariya mwafwanyilani ahattidda alogaga wi ahiya ekayi ya José; mwapapasedhiwani musakuni ya muttu-muttu ekayiya efwanyiwe musakuni mwa Benjamim. Nomala otene attukuleliwa vamentoni va José. Venevo iyene agahiwodha ozinddiyela dhali mmirimani mwa abalaye. Judá wahimuttidda myeddo José amukumbiraga wi amuttiye Benjamim, odhowa awene kumi na modha ahale ninga adhari vamburoni va Benjamim. Mbwenye José wahikodda alogaga wi onahale ddi Benjamim, nyuwo kadhowani.—Wita 44:2-17.
Yakosile Judá yali yawumiha milomo. Wahiloga dhahi: ‘iyene ethogoyi wa maye, babe onomukwela venjene’ mazu alogile Judá ahitomola murima wa José, vowi José wali mwana wa muthaji wa Rakel, muyana wakweliwetxa na Jakob, wakwile ambalaga-wene Benjamim. Nona José wannimubuwela vaddiddi maye. Txino José wamukweletxa Benjamim sabwa yobaliwa erugulu mmodha.—Wita 35:18-20; 44:20.
Judá wahimuttiddavi myeddo José amukumbiraga onfurula mbalawa. Iyenene wahivivelela wi ahale vamburoni vaye. Venevo iyene wahigwadda makaniya na mazu aba awi: “Ddinawodhe dhavi wiyelela vali babaga, ddihidhowilena mwanaye? Miyo kaddafuna wona supaje enimpa babaga!” (Wita 44: 18- 34) Ovano yannoneya-wene wi Judá wahitxinja murima. Iyene kalagihile otxiniwavi mbwenye wannivika vamburoni va attu ena, wanviyeviha, wanlagiha ttagaraga.
José kawodha ovita vina dhali mmirimani mwaye, wahilagiha yewamo iyene. José wahakumbira adhari aye otene wi abudduwemo, venevo wahiroma wunla vaddiddi ofiyedha wiweya vatakulu vetevene va Faraó. Venevo José wahiviziwiya wa abalaye alogaga: “Miyo ddili José mbalinyu.” Onlaga ohakubatta abalaye otene awene omile milomo vina wahalevelela mwa dhotedhene dhamukoselani. (Wita 45: 1- 15) Dhahene iyene wahitagiha olevelela wa Yehova, odduwene oli womala nawale wi alevelele dhottega dhehu. (Masal 86: 5) Koddi ninovilibihedha okosa yakene?
(Wita 44:33, 34) Apa ddinouthiddani myeddo: rumelaní wi miyo mwimeleli wenyu ddikale mudhariyá, vamburoni va mima oddu. Iyene adhowe na abalaga, miyo ddihale okuno. 34 Ddinawodhe dhavi wiyelela vali babaga, ddihidhowilena mwanaye? Miyo kaddafuna wona supaje enimpa babaga!”
(Wita 45: 4, 5) José ologa vina: “Muddaddame miyo!” Awene amwaddamela. José odidelavi: “Miyo ddili José, mbalinyu wamugulihilenyu, odhiwena elabo ejino ya w’Ejipitu. 5 Kamuribe murima, kamunyanyuwelane sabwa y’oddiguliha wenyu, y’odhiwana elabo ejino. Mulugu ddiddirumile ousogorelani okuno, wi ddikweye okalawo wenyu.
Nipepese Mafumo Omuyani
(Wita 44:13) Venevo ataya dhabalo dhawa. Atxedha vabúruni mithoro dhawa, ahiyelela mmuthetheni.
it-3 381
Otaya Guwo
Yali ezinddiyelo ya Ayuda na malogo mena, yoniha okubanya wawa vagapadduwa mazuzumo, ttabwa-ttabwa muselu wokwa wa mwana-mmudhi. Ddila dhinji guwoya yatayiwa va ttimarimani. Kuloga kiyatayiwa guwo yotene. Guwoya yanabaleya.
Muttu woromana woniwena mweddelo obu ninga munlogela Bibilia ddi Ruben, mwana wa muttaji wa Jakob. Ejoya epadduwile mwiyeleliye otxelani ahinfanyawo José. Mutayeliye guwodha wahiloga dhahi: “Mima mpule kamo, miyo—ddinaye uvi?” Vowi wali muttajiya ddi iyene wafwanyela omwang’anela mbale mimaya. Babe Jakob mwaddeliwiye okwa wa mwanaye, otaya guwo dhaye, ohabala masala onihaga okubanya waye (Wita 37:29, 30, 34), mu Ejipitu, abali a José ahitaya guwo dhawa mwamagedhiwe Benjamim ninga mbava.—Wita 44:13.
(Wita 45: 5- 8) Kamuribe murima, kamunyanyuwelane sabwa y’oddiguliha wenyu, y’odhiwana elabo ejino. Mulugu ddiddirumile ousogorelani okuno, wi ddikoye okalawo wenyu. 6 N’ejino vyaka bili, dala ethiddaga motho mwilaboni mpuno; dhihalawo dhina tanu dhihinalimiwe, dhihinasinangiwe elo. 7 Mulugu oddisogoriha wi ddukoyeleni dhoja mwilaboni mpuno, dduvuneni nyuwo vamodha na athu ena enjene. 8 Kaiye nyuwo oddidhihile okuno, ddi Mulugu-wene. Ddi iyene oddikalihile babi wa Faraó, munddimuwa wa vatakulu vaye, nameddiha wa elabo yotene y’o Ejipitu.
w04 15/8 15 ddima 15
Otxigiwa Yovene
15 Txini enanikamihedhe ohakoyela ntxiga abale annitxiga yovene? Kudduwale wi mwiddani wehu ddi Satana na adomonyo aye. (Éfeso 6:12) Masaki attu ena anifwara-fwaraga, enjiya ankosela ohiziwa obe sabwa ya wabihedhiwa na attu ena. (Daniyel 6:4-16; 1 Timóteo 1:12, 13) Yehova onfuna wi ‘attu otene avuneye vina afiyedhe oziwa ebaribari.’ (1 Timóteo 2:4) Txibarene, ena anifwara-fwara nsaka na wale, dddabuno abali ehu, sabwa ya wona mweddelo wehu woriheya. (1 Pedro 2:12) Ottiya ejuwene, ninosunzavo venjene na yotagiha ya José mwana wa Jakob. Masiki vatabutxiwiye venjene na abalaye, kakoyeli ntxiga, sabwaya? Sabwani wahizinddiyela wi ddi Yehova weddiha dhotene wi akwanihedhe dhogana dhaye. (Wita 45:4-8) Na mukalelo wakakene Yehova onottiya iyo ofwanyiwa makattamiho obe otxigiwa yovene wi nzina naye nittittimihiwe.—1 Pedro 4:16.
8-14 YA JUNYU
MAFUMO A MAZU A MULUGU | WITA 46-47
“Wahikala Oja Nsaka Navingile Dala”
(Wita 47:13) Mwilaboni mwetemwene kamwali oja; dala yawunuwa. Mu Ejipitu na mu Kanaá athu ahitabuwa sabwani dala yakokora.
(w87 1/5 15 ddima 2)
Wahakamihedha Attu Okana Dhoja Nsaka Navingile Dala
2 Wahikala oja wowinjiva vyaka tanu na bili, mmalelani ninga—mwalogeli Yehova, dala yahikokora ‘mwilabo mwetemwene’ ottiya mu Ejipitu bahi. Nlogo na mu Ejipitu muromelani omunlela Faraó sabwaya ya dala, mweneya wahiloga dhahi ‘Dhowani, mwaloge na José; dhinuwaddelani iyene, mukose.’ José wahagulihedha oja akadda Ejipitu, vagomile kobiri yawa José wahirumela awene odhana dhifuwo dhawa wi akane dhoja, n’eji attu andowa wa José alogaga: ‘Rumelaní nikale adhari enyu, nigulihe mindda dhehu-dhene, wi muwodhe onivaha dhokalanawo. Iyo nikale adhari a Faraó vamodha na mindda dhehu.’—Wita 41:53-57; 47:13-20.
(Wita 47:16) José ohakula: “Dhanina vinama dhenyu; muthengo onfwanyelelani ddinouvahani dhoja, vowi kobiri dhiumalelani”.
(Wita 47:19, 20) Munowodha onañgana iyo nikwaga veneva, mindda dhehu dhivaraga? Rumelani nikale adhari enyu, nigulihe mindda dhehu-dhene, wi muwodhe onivaha dhokalanawo. Iyo nikale adhari a Faraó vamodha na mindda dhehu.” 20 Athu otene a mu Ejipitu atukumiwaga na dala, aguliha mindda dhawa. Dhahene José omugulela Faraó mindda dhetene dha mu Ejipitu. Ddabuno elabo ejile yotene okala ya Faraó.
(Wita 47:23-25) Apa José ologa na athu: “Ddabuno ddiugulani vamodha na mindda dhenyu, muli a Faraó; thukulani bewu esi mwale. 24 Nigafiya nsaka n’osinanga, opurile mpimo mitanu mmodha bwa Faraó, minayi dhinkala dhaye; apope mmunddani mwaye avikalihenawo iyene, athu aye, vamodha na amudhaye.” 25 Awene ahakula: “Nyuwo mukoya egumi yehu! Neddeliwe thagaraga na nyuwo nabuya, nikale adhari a Faraó.”
kr 234-235 ddima 11-12
Omwene Onele Wakwaniha Efunelo ya Mulugu Mwilaboni
11Oja Wawinjiva. Attu enjene masaka abano anopattiwa dala yomuyani. Bibilia wahiloga: “‘Aner’ofiya masiku-onloga ddi Nabuya-anagwihedhe miyo dala mwilaboni-mpu. Athu anere wona dala: kaiyo dala y’oja, nne nthona na manje; enakale dala ya wiwa nzu na Mulugu.’” (Amós 8:11) Koddi adhari a Omwene wa Mulugu anopattiwa dala eji? Yehova wahiloga mazu aba anoniha egapadduweli adhari aye na amwiddani aye: “Emeleli aga anere oja, oku nyuwo mukwaga dala; anerege omwa, oku nyuwo mukwaga nthona. Emeleli aga anere othaba, oku nyuwo mweddaga na manyazo otene.” (Iza 65:13) Weyo onowonaga wakwanihedheya wa mazu aba?
12Yehova ononivaha oja mwinjene, onladdanihiwa na mwinje woririmela muli manje antepuwa. Mmanivuruni—mmatugumanoni mwehu, matugumano a ttattamwa, miselu dhovuruwana, mavidiyu na Website jw.org ninowakelamo miselu dhinjene dhinlibiha mandano ehu na Mulugu, miselu esi dhihinwodha ofwanya attu enjene a mwilaboni. (Ezek 47:1-12; Jowel 3:18) Kinuwagalaliha wona wakwanihedheya wa mazu awi onele okala oja gwé? Onoja masiku otene dhoja dhinsasanyedha Yehova?
Nipepese Mafumo Omuyani
(Wita 46:4) Miyene ddinouvelela mu Ejipitumwá, miyo wakene ddinouwiyeliha; José onele wika mada mmentoni mwawo.’ [Tradução do Novo Mundo]
it-1 272 ddima 4
Orumela na Okosa
Ofuga Mento a Amarafula. Mazu alogile Yehova awi ‘José onele wika mada mmentoni mwawo,’ amwaddelaga Jakob, (Wita 46:4) Atapulela wi Jakob agakwa ddi José agafugile mento aye. Mbwenye mabasaya aba wattomeliwa wali mwana wa muttaji. Mazu alogile Yehova anowoniya-wene wi ddi José agahalena omwanamuttaji.—1Map 5:2.
(Wita 46:26, 27) Winjiva wa athu otene a ziza na Jakobi adhowile na iyene mu Ejipitu, ali makummatanu nanimodha na tanu na modha, ahelegiwaga ayana na anawa. 27 Ana José, abaliwe mu Ejipitu, ali eli. Muthengo wa anamudhi a Jakobi avolowile mu Ejipitu, ali athu makumatanu na meli.
nwtsty Bibilia wosunzana Mer 7:14
Otene ali 75: Stevau txino karomolile mazu ali Mmaleboni a Ebaraiku mudhidhi ologiliye wi muttengo wa ziza na Jakob nimwaleli mu Ejipitu wali 75. Mazuya alogiliye kanfwanyeya Wita 46:26 Ologa: “Winjiva wa athu otene a ziza na Jakobi adhowile na iyene mu Ejipitu, ali makumatanu nanimodha na tanu na modha, ahelegiwaga ayana na anawa” Versu 27 onowenjedhedhavi: “Ana José, abaliwe mu Ejipitu, ali eli. Muthengo wa anamudhi a Jakobi avolowile mu Ejipitu, ali athu makumatanu na meli.” Veneva attuya anelegiwa dila bili dhottiyana, dila yoroma anaddiwana ziza na Jakobi adhowile na iyene mu Ejipitu bahi, dila yanawili anaddiwana ziza notene na Jakob nali mu Ejipipitu. Muttengo wa ziza na Jakob ninologiwa vina mu nivuru na obudduwa Obud 1:5 na Olib 10:22, muttengoya bubuwene wa “70”. Stevau alogaga muttengo obule txino ohalogamo attu ena akosa mpaddi wa ziza na Jakob. Ena anloga wi otaganyiheya wa ana a José, vina adhulaye ana Manassé na Efraim, anromoliwamo mu nivuruni na Wita 46:20 Bibilia wa Septuaginta. Oku ena anloga otaganyiheya wa awadhi a ana Jakob ahinromoliwa mu nivuruni na Wita 46:26. Muttengo obu wa “75” txino ninromoliwana ziza notene na Jakob. Muttengoya obu txino onofanyeya Mmaleboni a Ebraiko alabihedhiwa Nsaka na Kristu (N.K). Mwa vyka dhinjidhene attu asunzihiwa wi muttengo obu “75” onoromoliwa mu nivuruni na Wita 46:27 vina Obud 1:5 na Malebo a Septuaginta Grega. Yaka ya 1950, dhifwanyiwa dhipaddaso dha nlebo na obudduwa 1:5 mu rolu ya marmorto efwanyiwe na elogelo ya Ebraiko mwenemo munofwanyeya muttengo obu “75.” Stevau txino olabihedhi malebwene aba a wale. Masaki akala esi dhilebile sebaribri, muttengo ologile Stevau onowoniha mikalelo dhottiyana dha ofwanya muttengo wa ziza na Jakob.
15-21 YA JUNYU
MAFUMO A MAZU A MULUGU | WITA 48-50
“Anddimuwa Akana Dhinjidhene Dhosunziha”
(Wita 48: 1, 22) Nomala, ologa na José: “Miyo ddinfuna okwa, Mulugu onokala na nyuwo, onere owiyelihedhani mwilaboni ya makolo enyu. 22 Weyo, ddinouthiyedha enddimuwa opitha abalawo; ddinouthiyedha Sikém, epadde ethapathilemi mmadani mwa akadda Amor, ddiwanaga na supadda na ura waga”.
it-2 468 ddima 5
Jakob
Jakob ahinakwa, waharuriya adhulaye, ana José vina na nikamihedho na Yehova wahimuttiya ettogoyiya Efraim vasogorhova muttajiya Manassé. Venevo Jakob wahimwaddela José wi agahakela epaddi enddimuwaya mwa dhilobo dhafunani ottiyedhiwa Jakobiya kookwa. Iyene wahiloga: “Weyo, ddinouthiyedha enddimuwa opitha abalawo; ddinouthiyedha Sikém, epadde ethapathilemi mmadani mwa akadda Amor, ddiwanaga na supadda na ura waga”. (Wita 48:1-22; 1Kor 5:1) vowi Jakob wagula-wene nddebe na ana Amor waddamela o Sikém (Wita 33:19, 20), Enoneya ninga nipikirelo ntti yoniha nroromelo noliba nana Jakob, venevo valogiye mwaha wa ziza naye ovolowa mwilaboni Y’okana, mukalelo walogiye yakala ninga mazuya amala wireya. (Koona AMORREU.) José wattiyedhiwe maddebe a ziza na Efraim na a Manassé.
(Wita 49:1) Jakob oawithaniha anaye, ologana: “Gumananí, ddinfuna ddunoñgoneleni dhina padduwe osogorho.
it-3 750 ddima 12
Masiku Omariha
Elogile Jakob Naddamelaga Siku naye Nokwa. Jakob mulogeliye na anaye mazu aba: “Gumananí, ddinfuna ddunoñgoneleni dhinapadduwe osogoro” Iyene waloga nsaka na musogorho nigakwanihedheyile mazu alogiliye.(Wita 49:1) Vyaka mazana meli mundduni, Jakob ahinaloga mazu aba na anaye, Yehova wahimwaddela Abramu bibi wa Jakob wi ziza naye nigahitabuwa vyaka 400. (Wita 15:13) Mazu aba awi dhinapadduwe osogorho, agaromile wakwanihedheya omamalelo wa vyaka 400 nigatabuwile ziza naye. (Wila ononelemo mowakwana kapitulu eji 49 na Wita, katamela mitoma dhinloga dha ana a Jakob.) Vina nivuhulona nigahakwanihedheya wili musogorho na Izrayel wa Mulugu.—Gal 6:16; Rom 9:6.
(Wita 50:24, 25) José oapaganya abale: “ Ddinfuna okwa! Mulugu onoukapelelani, onouvenyihanimo mpuno, auveleleni elabo eddubeleliye omvaha Abrahamu, Izaki na Jakobi”. 25 Odhowanavi: “ Mulugu onoukoyani-wene; nona muddiddubelele othukula mwilaboni mpuno magogoddo aga”.
w07 1/6 28 ddima 10
Azombwe Anopurelamo—Venjene na Anddimuwa Alibile Omuyani
10 Enowodheya anddimuwa okala yotagiha ya deretu mwa azombwe a mmulogoni. José mwana Jakob mukalabani mwaye wahiloga dhilobo dhakwanihedheyile, esuwene dhakamihedhile Akristu enjene akalilewo mmaleliye okwa. José wana vyka 110 ‘mulogeliye wi magogoddo’ aye avenyiwemo mwilaboni mpule. (Ahebreu 11:22; Wita 50:25) Mazu alogile José ahakamihedha ana izrayel ororomelavi, ofuruliwa wawa mudharini mu Ejipitu mwenemo mwatabutxiwani mmale José okwa.
Nipepese Mafumo a Omuyani
(Wita 49:19) “Gad onere olupeliwa na apanga; iyene agadha ozugunuwa, onoalupela.
w04 1/6 15 ddima 4-5
Onimuttittimiha Mulugu Onorurihiwa
4 Akadda Gad ahina volowa mwilaboni yapikireliwani, ahikumbira wi akalege mburo onfuwiwa dhinama omadhelo wa nzuna wa Jordau. (Oleb 32:1-5) Yanrutxa vaddiddi okala wenewale. Malogo akala o madheelo wa nzuwa ambareliwa na Muwulo wa Jordau—agafunaga olupeliwa na amwiddani. (Josuwé 3:13-17) Mbwenye omaddowelo wa Nzuwa wa elabo ya Jordau, mulobwana dhahi onromoliwa George Adam Smith olebile nivuru The Historical Geography of the Holy Land (A Geografia Histórica da Terra Santa) ologa dhahi: “Maddebe otene atedemaneli epaddi yottukuwa ya elabo ya arabiya, vahikalaga elobo yozuzumiha. Nona maddebeya kakana nibarelo, muttu ddi muttu wanfiyamo, vayakani attu ottiyana-ttiyana anfiyamo atamelaga dhojihana dhinama dhawa.”
5 Akadda Gadi agakosile nni n’esile dhapadduwa? Masaka a mundduni muzamani wawa Jakob wahiloga dhahi bali nena n’okwa: “Gadi onere olupeliwa na apanga; iyene ogadha ozugunuwa onowalupela.” (Wita 49:19) Wiwavi, mazuya ninga okumula. Mbwenye mazuya akokomeza akadda Gadi walupela amwiddani awa. Jakob wahawaddela wi kovirihamo malagoya, agahiwodha walupela mpaka amwiddani awa wiyela na manyazo.
(Wita 49:27) “Benjamim oli ninga mwinji onkatula: na menbesi onowomola enfwanyiye, vagariba onogawa dhihalilevo”.
it-1 339 ddima 6
Benjamim
Jakob ahinatti okwa wahiloga Ewodhelo yowana egakanile ziza na Benjamim, iyene wahiloga dhahi na mwana wamukelitxiye: “Benjamim oli ninga mwinji onkatula: na menbesi onowomola enfwanyiye, vagariba onogawa dhihalilevo”. (Wita 49:27) Anyakoddo a akadda Benjamim anziwiwa na ewodhelo ya ovoka malugu na fisga, awene anddamura fisgaya na mono wa oja obe wa mara mbwenye kavonya, ‘anvadda yafunani.’ (Anam 20:16; 1Map 12:2) Namattonga Eúde, wali mukadda Benjamim walaba na mono wemara, ddi iyene ompile Mwene Eglon. (Anam 3:15-21) Siku dhahi “na membesi” mumweneni mwa Izrayel, mu nihimo na Benjamim noneya ninga ‘nimodhana mwa mahimo’ mang’ono, pudhile wubuwa mwene wa Izrayel, Sawul mwana Kis, wali munyakoddo wowopiha wawana na akadda Filisti. (1Sam 9:15-17, 21) Yakene vina ehipadduwa siku dhahi na mattiyu munlogoni na Izrayel, mu nihimo na Benjamim mubudduwa Musano Ester vina Moso Mardokeu, abuwene avunile ana Izrayel afuna odduguddiwa na akadda Persia.—Est 2:5-7.
22-28 YA JUNYU
MAFUMO A MAZU A MULUGU | OBUDDUWA 1-3
“Ddinele Okala Ejile Eganilemi Okala”
(Obudduwa 3:13) Mizé omwakula dhahi Mulugu: “Yorutxaya jiji: ddigadhowa wawaddela akadda Izrayel wi Mulugu wa makolo awa ddiddirumele wa awene, aweneyá addivuza: ‘Nzina naye bani?’ Miyo ddinawakule dhavi?”
w13 15/3 25 ddima 4
Kattittimiha Nzina na Yehova
4 Kengesa Obudduwa 3:10-15. Mizé bana vyaka 80, Mulugu wahimuruma mabasa manddimuwa: “Nona kadhowa ddinouruma wa Faraó, waburitxe mw’Ejipitu”. Mizé na nriho wahinvuza Mulugu: ‘Nzina nenyu muli ani?’ enoziweya wi nzina na Mulugu nanziweya mwari mwa vyaka dhinji, koddi Mizé wakoseleni nivuzo nttile? Enoneya ninga iyene afuna amuziwevi munya wa nzinana—jijene egahattukuleli nlogo naye orumelela wi iyene txibarene agahavuna. Odhugudheya oku wa Mizé yali sabwa ya ana Izrayel okala adhari mwari mwa mudhidhi mwinjene. Awene txino anvivuza akala Mulugu wa makolo awa wakwana ewodhelo ya wafurula. Eji kinaganyedheya sabwani ana Izrayel ena ahiroma wawebedha amilugu akadda Egipitu!—Ezek 20:7, 8.
(Obudduwa 3:14) Apo Mulugu omwaddela Mizé: ‘Kawakule dhahi: Ddinele Okala Ejile Eganilemi Okala’. Ologa vina: ‘Kawaddele dhahi ana Izrayel: Mulugu, onromoliwa Ddinele okala, ddiddirumile wa nyuwo!’”
kr 43, kasha
ENTAPULELA NZINA NA MULUGU
NZINA ntti Yehova nindela munzuni na Ebraiko nintapulela ‘ddinere okala’. Aziwitxi ena anubuwela wi mukalelo oromoliwe mazu aba entonya wi mwinya wa nzinana onomulabihedha muttu obe elobo wira enfuniye. Sabwa ya ejuwene attu enjene anonelamo wi nzina na Mulugu nintapulela ‘Iyene Onokala Enganiye Okala’. Monelo obu onowoniha kakamwe mabasa a Yehova ninga Muttanddi. Iyene ohikosiha okalawo wa elabo na vinama vina onokosihavi wi efunelo yaye yakwanihedheye.
Kito ninonelamo dhavi mazu alogile Yehova amwakulaga Mizé ali va Obudduwa 3:13, 14? Mizé wavuzile dhahi: “Ddigadhowa wawaddela akadda Izrayel wi Mulugu wa makolo awa ddiddirumile wa awene, aweneyá addivuza: ‘Nzina naye bani?’ Miyo ddinakule dhavi?” Apo Mulugu omwaddela Mizé: ‘Kawakule dhahi: Ddinele Okala Ejile Eganilemi Okala’.
Koona wi apa Mizé kafuna wila Yehova amwaddele nzina naye, sabwani Mizeya na ana Izrayel anziwa deretu ene nzina na Mulugu. Mbwenyi ottiya ejuwene Mizé afuna Yehova amwaddele mazu agalibihile ana Izrayel vina agawonihile mukalelo wa Mulugu oliye, ejuwene egawodheyile ozinddiyeliwa mwari mwa otapuleliwa wa nzina naye. Nona sabwa yowakula ‘Ddinele Okala Ejile Enganimi Okala’, Yehova wela olagiha wi okana ewodhelo ya wakamihedha: Mudhidhi mudhidhivi, iyene onokala enfuniye wi akwanihedhe efunelo yaye. Motagiha Yehova wahakalela ana Izrayel, Mfúruli, Mvuni, Guru—na dhina. Mwinyene Yehova onosakula okala enfuniye wi akwanihedhe dhapikireliye nlogo naye. Mbwenyi nzina ntti kanintapulela bahi Mulugu onele okala enganiye okala. Mbwenyi ninotapulela vina wi Mulugu onokosiha obe onolabihedha dhottandda dhaye wila akwanihedhe efunelo yaye.
Nipepese Mafumo Omuyani
(Obudduwa 2:10) Munuwele mwana, muyanayá omvelela wa mwana Faraó. Iyene omwakela, mwika mukunddu ninga waye, omuthuva nzina na Mizé eraga: “Dimvunile mmanjeni”.
g04 4/8 6 ddima 5
Mizé—Wahikalawo obe Nne?
Kahiyo elobo yotikiniha orumela wi mwana Mwene Faraó, wahimulela mwana oddu? Nne, sabwani makapela a akadda Ejipitu ansunziha wi mukalelo obu wa oderetu wanattukulela attu okana gari ya odhowa wirimu. Mwaha wa makani aba a omulela mwana ninga wawo namapepesa oddu Joyce Tyldesley ologa wi: “Ayana amu Ejipitu anaweddiha attu otene mumodhani, kana nsakulano akala wali muyana obe mulobwana. Awene ankosa mabasa na dhilobo dhina dhakosa alobwana, masiki akala ali omuladduni, obe omagaweloni wa dhilobo, vina . . . dhalogani anvirihamo.”Nona awene anfwanyela walela ahima ahili awa. Mapapiru awale anofwanyeyamo majangara anlagiha ayana a mu Ejipitu alela attu vina agula adhari. Nilogaga mwaha wa okumbiriwa wa maye Mizé wi akale namamwiha wa mwanaya, The Anchor Bible Dictionary (Dicionário Bíblico Anchor) onologa: “Mare alabihedhiwe wi maye Mizé amwamwihege mwanaya . . . anoladdana na mare alabihedhiwa o Mesopotâmia wi omulele mwana ohili wawo.”
(Obudduwa 3:1) Mizé wansapiha mabila a moye Jetro, wali namakutha w’o Madiyán. Siku nina adhowagana mabila oddabo wolapa-wene, ofiya omwangoni wa Mulugu, wa txemeriwa Horeb.
w04 15/3 24 ddima 4
Otapuleliwa wa Nivuru na Obudduwa
3:1—Jetro wali namakutta wa ani? Nsaka na wale mwazanbo wa ntakulu wankala namakutta wa amudhaye. Enkala ninga Jetro wali mmodha wa anamakutta wa nihimu na akadda Madiyán. Vowi awene ali a ziza na Abrahamo modhela Ketura, txino anziwa elobo mwaha wa omwebedha Yehova.—Wita 25:1, 2.
29 YA JUNYU–5 YA JULYU
MAFUMO A MAZU A MULUGU | OBUDDUWA 4-5
“Miyo Ddinere Okala na Weyo Ogalogaga”
(Obudduwa 4:10) Mizé omwakula Nabuya: “Iyi Nabuya, muddilevelele! Miyo ddinorutxiwa ologa. Ejiya kiromile nzilo, nne nzana, nne apa varomilenyu ologa na miyo, ddili mwimeleli wenyu. Txibarene nlumi naga na mulomo waga somageya-wene”.
(Obudduwa 4:13) Mize ohakula: ‘Nne Nabuya, mmurumeni muthu mwina!’
w10 15/10 13-14
Mazu Awi Kaddinawodhe—Yehova Ononamo Dhavi?
“Kaddinawodhe.” Weyo txino kunvyonana ewodhelo yokala namalaleya. Eji kiromile na weyo, emeleli enjene a Yehova a masaka a mundduni agattomeliwa mabasa; kavyonana ewodhelo yowakwanihana mabasaya. Onowubuwela epadduwile na Mizé? Vattomeliwiye mabasa na Yehova iyene wahiloga dhahi: “Iyi Nabuya, muddilevelele! Miyo ddinorutxiwa ologa. Ejiya kiromile nzilo, nne nzana, nne apa varomilenyu ologa na miyo, ddili mwimeleli wenyu. Txibarene nlumi naga na mulomo waga somageya-wene.” Masiki vapikirheli Yehova omukamihedha, iyene wahiloga: ‘Nne Nabuya, mmurumeni muthu mwina!’ (Obud 4:10-13) Kito Yehova wakosile nni?
(Obudduwa 4:11, 12) Nabuya omukalelavi ntidi: “Bani omvahile muthu mulomo? Bani ompaddutxile muliba ohiloga, muliba ohiwa, muthu onona na ohinona? Kahiye miyo Yehova? 12 Dhowato! Miyo ddinokala na weyo ogalogaga, ddinousunziha enfwanyelewe ologa”.
w14 15/4 9 ddima 5-6
Onowodha Omona ‘Ole Ohinoneya?’
5 Mizé ahineyelela mu Ejipitu, Yehova wahimusunziha mazu abuwene alebiliye mu nivuruni na Job, anloga dhahi: ‘Ononelamo—kumuriha Yehova.’ (Job 28:28) Wila Yehova amukamihedhe Mizé olagiha nriho na ononelamo, wohimoniha ottiyana onna attu na Mulugu Namawodha-wodha. Wahinvuza dhahi Mizé: Bani omvahile muthu mulomo? Bani ompaddutxile muliba ohiloga, muliba ohiwa, muthu onona na ohinona? Kahiye miyo Yehova?—Obud 4:11.
6 Yehova wafuna amusunzihe nni? Wafuna amusunzihe ohova. Iyene warumiwe na Yehova, oli Mulugu agamukamihedhile olaleya mpaganyo warumeliwe Faraó. Vamentoni va Mulugu, Faraó woniwa ninga kahiyo elobwene. Akadda Izrayel antabutxiwavi na akadda Ejipitu mwari mwa vyaka dhinjidhene. Mizé txino wahubuwela nikamihedho navahiwe Abrahamu, José vina iyenene. (Wita 12:17-19; 41:14, 39-41; Obud 1:22–2:10) Amuroromelaga Yehova ‘Ole ohinoneya,’ Mizé noliba murima wahidhowa vamentoni va Faraó bamwaddela dhotedhene dhamurumile Yehova.
(Obudduwa 4:14, 15) Apa Nabuya omunyanyuwela Mizé eraga: “Kuna mbalawo ontxemeriwa Aroni Muleviti? Miyo ddiziwa: Iyene onologa-wene n’oyesa. Kahiyo ole onoufwarela adhaga ápale? Iyene agawona, murima waye onoteyela. 15 Kaloga na iyene, kamwaddele dhetene; ogalogagane miyo ddinokala na iyene, ddusunzihagani dhinafwanyelenyu wira. Mbalawoya ddinaloge na nlogo dhafuna miyo wawaddela; iyene akale mulomo wawo, weyo okale ninga ddimiyoyá.
w10 15/10 14
Mazu Awi Kaddinawodhe—Yehova Ononamo Dhavi?
Yehova kaamunyanyalile Mizé sabwaya yologa wi kaddinawodhe; mbwenyi wahimuruma Aroni wi amukamihedhe. (Obud 4:14-17) Ottiya ejuwene, vyaka dhina musogorho, Yehova wahimukamihedha Mizé wila awodhe wakwaniha dhotene dhamurumileyi. Yakene vina, okuluvele wi Yehova onele walabihedha abali wi aukamihedhe wakwaniha mabasa awo a olaleya na osunziha. Ottiya ejuwene Nzu na Mulugu ninonubutxedha wi Yehova onele onivaha ewodhelo yowakwanihana mabasa anittomeliye.—2 Kor 3:5; koona kasha ‘Os anos mais felizes da minha vida.’
Nipepese Mafumo Omuyani
(Obudduwa 4:24-26) Mize adhowaga oleddo waye, ofiya vego dhahi vagonileye. Venevo Mulugu omuthanyuwela afunaga ompa. 25 Séfora oddodda nlugu nawiva, ogwaddana toga ya makalo a mwanaye, epaddi egaddilewo iyene oddiginyana manyalo a Mizé eraga: oddikalela ‘Muteli wa nikami’ 26 Emulogihile eji Séfora jowi omutxethela mwanaye. Apa Nabuya omuthiya Mizé okalawo.
w04 15/3 28 ddima 4
Nivuzo Ninkosa Anamengesa
Mazu aba oddikalela ‘muteli wa nikami’ alogile Séfora, kanlogiwetxa. Kito antapulela nni? Séfora mmutxettelihileyi mwanaye, enoniha wi wannonelamo nipagano nakosilani na Mulugu. Nipagano nina nidhile witeya musogorho na ana Izrayel, ninowoniha wi vakosiwa nipagano Yehova wakala ninga mulobwanaya, oku wakosa nipagano na iyene bakala ninga muyanaya. (Jeremiya 31:32) Nona vamwittanile Séfora, Yehova ninga ‘muteli wa nikami’ (vamuttanyuweliye ninga anju) iyene txino wafuna onihe wiwelela waye nipagano. Yali ninga warumeli okala muteliwi wa Mulugu vanipaganoni notxetteliwa. Nona sabwa ya wiwelela waye wahinvuna mwanaye.
(Obudduwa 5:2) Faraó ohakula: ‘Yehovaya oddo bani, onfwanyela miyo omurumela ddattiyaga odhowa akadda Izrayel? Kaddimwidhi oddoya! Nona kaddinattiye odhowa akadda Izrayel.’
it-2 500 ddima 5
Yehova
“Omuziwa” muttu kintapulela oziwa nzina naye obe oziwa elobo-elobovi mwaha wa Iyene. Nabal wanziwa nzina na David masiki dhawene wanloga: ‘David bani?’ Eji yatapulela wi: ‘Iyene kamona ninga elobwene.’ (1Sam 25:9-11; kaladdaniha na 2Sam 8:13.) na mukalelo wakene Faraó wahivuza: ‘Yehovaya oddo bani, onfwanyela miyo omurumela ddattiyaga odhowa akadda Izrayel? Kaddimwidhi oddoya! Nona kaddinattiye odhowa akadda Izrayel’. (Obud 5:1, 2) Na mazu ninga aba Faraó afuna onihe wi kanimurumela Yehova ninga Mulugu webaribari obe ninga Mulugu onna ewodhelo yomweddiha mwene wa Ejipitu na efunelo yowakwanihedha eganiliye ninga mwamwadddeliye Mizé na Aroni. Dhawene Faraó na akadda Ejipitu otene vina ana Izrayel agahiziwa entapulela nzina ntti Yehova na omuttu waye. Dhahene ninga mwaddeliwe Mizé, Yehova agahakwanihedha nipikirelo naye na wafurula ana Izrayel mu Ejipitu attukulelaga mwilaboni yalibeliye wavaha. Dhahene akwanihedhaga nipagano nakosiliye na makolo awa. Mazuya baba anloga: ‘Panaziwenyu elimi: Ddili Yehova, Mulugu wenyu.’—Obud 6:4-8; koona TODO-PODEROSO.’