Dhowakula dha Mabasa na Yeddelo Yehu ya Okristu
5-11 YA OTUBURU
MAFUMO A MAZU A MULUGU | OBUDDUWA 31-32
“Rabelá Wawebedha Amulugu Ena”
(Obudduwa 32:1) Nlogo nonaga wi Mizé wangonela otita vamwangoni, nidhowa omurija Aroni, nilogagana dhahi: “Nisasanyedhení mulugu onanisogorhele. Kaninziwa dhimpadduwele Mizé ole onibuddutxile mw’Ejipitu”.
w09 15/5 11 ddima 11
Nitameleni Masunziho Owaralayá—“Labo Ninddimuwa na Yehova Nili Vakuvi”
11 Txino enokalaga yorutxa ovirihamo malamulo asunzilihu mBibiliani, ttabwa-ttabwa nigagumanana makattamiho orutxa. Motagiha mumalele Yehova wafurula ana Izrayel mu Ejipitu, awene ‘annimunyonya Mizé’ wili-wili ‘amuligaga Nabuya.’ Akoselani ejuwene? Sabwa ya ojombeliwa manje omwa. (Obud. 17:1-4) Dhihinatti ovira myeri minli dhikosilani nipagano na Yehova vina murumelilani wiwelela ‘dhetene dhigarumile Yehova;’ awene ahilupa malamulo aloga mwaha wa wawebedha a mulugu ottambi. (Obud. 24:3, 12-18; 32:1, 2, 7-9) Koddi awene anfwanyela wova vakalilani woka mudhidhi wawelile Mizé o Mwango Horeb wila àkele magano a Yehova? Txino obuwelaga wila agahibeddegeliwa wili na akadda Amaleki, nanda kagawodhile ovibarela, oku aziwaga wi mada a Mizé àpemberiha dila dha mundduni? (Obud. 17:8-16) Masiki akala ahubuwela dhawene, ‘ana Izrayel ahikodda wiwelela’. (Merelo 7:39-41) Paulo wahawaddela Akristu wila ‘avilibihedhe’ wi anadhe woniha ohiwelela wonihile ana Izrayel vovani ovolowa Mwilaboni Yopikireliwa.—Aheb. 4:3, 11.
(Obudduwa 32:4-6) Iyene ohakelela nddarhama dha mmadani mwawa, onyugulutxa, omubana mwana-ñgombe. Venevo akuwa: “Izrayel we!” Omone mulugu wawo oddu, ole oubuddutxile mw’Ejipitu!” 5 Aroni mmoneliye esi, okunga ebuwa vamentoni va mwana-ñgombeyá, olaleya na nzu noliba: “Mangwana onokala mathanga omuthabela Nabuya”. 6 Mmangwananimwá na menbesene apereka mikutho dhoddumeya, na mina dhawandanihana. Mmalelani, athu otene agilati wi aje, amwe; osogorhowa avenya, adhowa otxetha.
w12 15/10 25 ddima 12
Kamwiwelele Mulugu wila Opurelemo Mapikirelo Aye
12 Yehova wahiroma wakwanihedha mapikirelo aye mwaha wa nipagano nakosiliye modhela wavaha mburo wowebedhamo vina namakutta, ejene yakamihedha attu ohakwana onfiyedha Mulugu. Ana Izrayel karutxile odduwala ovivelela wawa wa Mulugu.‘ Amusilidhiha Mulugu Mukoddeli wa Izrayel.’ (Masal. 78:41) Motagiha nsaka nashagihiwa Mizé vamwangoni, ana Izrayel kawodhile ovilela vina ahiroma otowa nroromelo, awubuwelaga wila Mizé wahanyanyala. Awene ahifiyedha omuba mwana-ng’ombe, aloga dhahi: ‘Izrayel we, oddu ddi mulugu wawo, ole oubuddutxile mw’Ejipitu!’ (Obud. 32:1, 4) Mmalelani ahikosa mattanga akuwelilani ‘mattanga a omuttabelana Yehova,’ ahimwebedha vina ahimperhekela mikutto dhoddumeya. Yehova onaga esi, omwaddela dhahi Mizé: ‘Kagonele ottiya dila yatonyihedhilemi.’(Obud. 32:5, 6, 8) Mokubanyiha-mwene oromana venevale ana Izrayel ahiroma ohivirihamo mapikirelo akosani.—Oleb. 30:2.
(Obudduwa 32:9, 10) Nabuya osogorhavi: ‘Ddiziwa pama nlogo nthi, nlogo novadda musorho! 10 Ovano kaddithiye, ddawavutxele owali waga, ddàtolotxe. Weyo ddinere wukaliha nikolo na nlogo ninddimuwa’.
‘Bani Oli Mpaddi wa Yehova?’
14 Ana Izrayel anziwa wi webedha dhosemiwa oddawa onddimuwa. (Obudduwa 20:3-5) Mbwenye mohigonela awene ahiroma omwebedha mwana-ng’ombe wa nddarama! Masiki muddawilani, awene ahivizivalela anyene wila ali mpaddi wa Yehova. Aroni wahifiyedha ologa wi webedha okule wa mwana-ngʼombe wa nddarhama ‘mattanga a Yehova’! Mulugu wewalemo dhavi? Iyene wahitakuneya murima nanda wamwaddela Mizé wi attu “asaddula murima” ‘ahittiya ofwarha dila yawaddelile miyo wi afware.’ Yehova wahisilidhiwa vaddiddi afunaga otolotxa nlogo notene.—Obudduwa 32:5-10.
Nipepese Mafumo Omuyani
(Obudduwa 31:17) Siku-ntho ninakale mutonyo wohimala wawandana waga na ana Izrayel, vowi miyo Nabuya ddipaddutxa odhulu na vati mpaka malabo matanu na nimodha; vano labo nanetanu nawili mabasa amala, ddihithuwa ”.
“Dhetene Dhithomeliwa Mudhidhi” wa Mabasa vina Wovuma
4 Yotagiha enivahile Yehova vina Yezu ya olaba na guru, entapulela wi kili yofuneya okana mudhidhi wovuma? Kahiyo mwenemo. Yehova txipo kanlema sabwani ddwa guru dhotene. Bibilia onloga wi mmaleli Yehova opaddutxa erimu na elabo, ‘iyene wahigomiha mabasaya vina wahittuwa.’ (Obud. 31:17) Eji entonyihedha wi Yehova wahikaana mudhidhi wa woona vina oziveliwana esile dhittanddiliye. Yakakene, Yezu bali velaboni ya vati wahilaba vaddiddi, masiki dhawene iyene wantamela mudhidhi wovuma vina wanziveliwa oja vamodha na akwaye.—Mt. 14:13; Lk. 7:34.
(Obudduwa 32:32, 33) Apa ddinouthiddani myeddo: levelelani yothega eji; mugahifune, ddifudhení munivuruni nenyu munalebelinyu athu a nlogo nenyu”. 33 Nabuya omwakula Mizé: “Ddinamfudhemo oddule oddithegele bahi.
w87 1/9 29
Mavuzo Ankosa Anamengesa
Akala weyo onorumeliwa vamentoni va Mulugu, (nzina nawo ninofwanyeya ‘munivuruni na egumi’) eji entapulela wila omala ottomeliwa egumi yohimala obe kinwodheya ofudhiwamo munivurunimwa nzina nawo? Ninele ononelamo. Mizé wahimukumbirha dhahi Yehova mwaha wa ana Izrayel: ‘Levelelani yothega eji;—mugahifune, ddifudhení munivuruni nenyu munalebelinyu athu a nlogo nenyu’. Nabuya omwakula Mizé: “Ddinamfudhemo oddule oddithegele bahi. (Obudduwa 32:32, 33) Pumwenemo, Mulugu agamala olebela nzina na muttu onimurumeliye munivuruni naye na ‘egumi’, muttuya agattiya omwiwelela obe agatowiwa nroromelo, enowodheya ‘ofudhiwamo nzina naye munivurunimwa.’—Ovuhulela 3:5.
12-18 YA OTUBURU
MAFUMO A MAZU A MULUGU | OBUDDUWA 33-34
“Yehova Onowoniha Mikalelo Dhaye”
(Obudduwa 34:5) Nabuya otita mmuraboni, aviraga vakuvi vaye; oromola nzina naye eraga: Ddili Nabuya.
it-3 101-ddima 4
Nzina
Dhottanddiwa dhinowoniha okalawo wa Mulugu, mbwenye kadhinoniha nzina na Mulugu. (Masal 19:1; Rom 1:20) Oziwa nzina na Mulugu kintapulela wengesavi mazu aye. (2Map 6:33) Mbwenye entapulela omuziwa muttuya deretu—efunelo yaye, mabasa aye, mikalelo dhaye mowiwanana na mazu alebiwe mBibiliani. (Kaladdaniha 1Amwe 8:41-43; 9:3, 7; Nem 9:10.) Ejo enowiwanana na ejile empadduwele Mizé. Yehova ‘wanziwa nzina naye’, vina wannimuziwa deretu. (Obud 33:12) Mizé wahikana gari ya wona matikiniho a Yehova vina iyene wahimwiwa Mulugu ‘aromolaga nzina naye, Yehova’. (Obud 34:5) Yehova kalogile nzina naye wili-wili bahi, mbwenye wela oziwiha nzina naye vina merelo aye. ‘Yehova, Yehova Mulugu wanttebwa, wattagaraga, wovilela, wapama-pama, wawiwananeyana, ddinoavaha dhapama dhaga attu, na anawa, na adhulawa anadhegewo okala-n’okala-wene; ddinolevelela oddivanya wawa, maremo awa, dhoddawa dhawa, ddiniravi dhawene, kaddinkodda omoniha goyi, omutabutxa onddittegela; ddinomulaga iyene, anaye adhulaye, ana adhulaye’. (Obud 34:6, 7) Nona mujiboni ya Mizé munofwanyeya mazu aba ‘ddinfuna ddilaleye nzina na Yehova;’ munologiwa mandano ana Yehova na ana Izrayel vina omuttu wa Yehova.—Olib 32:3-44.
(Obudduwa 34:6) Nabuya ovira vakuvi vaye akuwaga: “Miyo ddili Nabuya, Mulugo wanthebwa, wathagaraga, wovilela, wapama-pama, wawiwananeyana.
w09 1/5 18 ddima 3-5
Yehova Onoviziwiha Eliye
Elobo yoroma enkosa Yehova joviziwiha na mikalelo dhaye ninga ‘Mulugu wa nttebwa vina wa ttagaraga.’ (Versu 6) Na elogelo ya Hebraiko mazu aba ‘ttagaraga’ entonyihedha wi ttagaraga ya Yehova enozinddiyeleya ‘n’ekalelo ya mambali onaweddela ttagaraga anaye.’ Mazu aba ‘nttebwa’ anowiwanana na mazu ‘antonyihedha elobo enkosa muttu wila amukamihedhe muttu mwina onjonbeliwa’. Ejo enonisunziha wila Yehova onfuna aniziwe vina wila iyene onowakoya alabeli aye dhawene ninga mambali anakoya anaye—nokwela onddimuwa; onowazuzumela vina onowavaha dhinajombela.—Masal 103:8, 13.
Vasogorova, Yehova onologa wi ‘kammaguvela osilidhiwa.’ (Versu 6) Iyene kammaguvela osilidhiwa na adhari aye. Ottiya ejuwene onowavilela, alevelelaga dhoddawa dhawa oku àvahaga mudhidhi wa awene otxinja mikalelo dhawa vina orugunutxa murima.—2 Pedro 3:9.
Nabuya Mulugu ohiloga vina wila ‘ ddwapama-pama vina ddwebaribari.’ (Versu 6) Opama-pama obe okwela webaribari, mikalelo dhattima dhinimuttukulela Yehova okana mandano oliba vina ofiyedheya na nlogo naye. (Olibiha 7:9) Iyene kanyengettiwa vina kanimunyengetta muttu. Vowi ‘Mulugu webaribari’, ninofwanyela okuluvela dhotedhene dhinlogiye vina mapikirelo aye a musogorho.—Masal 31:5.
(Obudduwa 34:7) Ddinoavaha dhapama dhaga athu, na anawa, na adhulawa anadhegewo okala n’okala-wene; ddinolevela oddivanya wawa, maremo awa, dhoddawa dhawa. Ddiniravi dhawene, kaddinkodda omoniha goyi, omutabutxa onddithegela; ddinomulaga iyene, anaye, adhulaye, ana adhulaye”.
w09 1/5 18 ddima 6
Yehova Onoviziwiha Eliye
Elobo yina yamaka-maka enfuna oniziwiha Yehova, ja wila Iyene ‘onolevelela dhovonya dhehu, maremo ehu, na dhoddawa dhehu’. (Versu 7) Iyene ‘oli womala na wale’ wila alevelele dhoddawa dhehu nigatxinuwa na murima wotene. (Masal 86:5) Masiki niddawe iyene kanninyanyuwela ononilevelela-wene. Yehova ononaddela dhahi ‘kaddinkodda omoniha goyi, omutabutxa onddithegela’. (Versu 7) Yehova, Mulugu okoddela-koddela vina woligana kanattiye wawoniha goyi atabala obe abale ahitxinuwa. Mohigonela awene anele otxinutxiwa modhela merelo awa abure.
Nipepese Mafumo Omuyani
(Obudduwa 33:11) Nabuya wanloga na Mizé kove na kove, ninga muthu onloga na mukwaye. Ngamala Mizé waneyelela osanjarha, oku mpali Josuwé, mwana Nun, wali mulumbi waye, ahalaga mwenemo.
(Obudduwa 33:20) Nabuya ohenjedhedhavo: “Kove yaga kunone-wene, jowi muthu onddona, onokwa”.
w04 15/3 27 ddima 5
Otapuleliwa wa Nivuru na Obudduwa
33:11, 20—Yehova ologile dhavi na Mizé “kove na kove”? Makani ana Yehova na Mizé anotonyihedha wila awene ali amarho ofiyedhana. Mizé wanloga na mwimeleli wa Yehova vina mwimeleliya wannivaha Mizé malago a Yehova, kove na kove. Mbwenye Mizéya kamonile Yehova, sabwani ‘muttu onimona Yehova onokwa.’ Txibarene malamuloyá ‘alaleyiwé na anju modhela mwimeleli wa Yehova,’ kahiyo Yehova ologile kove na kove na Mizé ninga munlogela Galásia 3:19.
(Obudduwa 34:23, 24) Ana alobwana enyu etene avipereke ddila tharu va yaka vamentoni va Nabuya Mulugu wa Izrayel. 24 Vanawigare miyo athu a malogo mena ali vamentoni venyu, ddunuwihá elabo yenyu, kawo onalige dhenyu mugawelaga omwebedha Nabuya Mulugu wenyu dila tharu va yaka.
w98 1/9 20 ddima 5
Kèka Dhilobo dha Ttima Vamburoni Voroma Mwigumini Mwawo!
Dila ttaru vayakani ana Izrayel anfwanyela ovyoniha vamentoni va Nabuya Mulugu. Amwazambo a ntakulu andhowa na awadhiwa vina anawa, sabwani anziwa wila obule wali mudhidhi wattima vaddiddi vowi anlibihana mpaddi womuyani. Mbwenye bani agawodhile obarela mindda dhawa, numba na dhinama dhawa mudhidhi ogadhowilani omwebedha Yehova? Yehova wahipikirela: ‘Kawo onalige dhenyu mugawelaga omwebedha Nabuya Mulugu wenyu dila ttaru va yakani.’ (Obudduwa 34:24) Ana Izrayel anfwanyela okana nroromelo nawila ageka dhilobo dhomuyani vamburoni voroma kagarimeliwile nne elobo mmodha. Yehova ohakwanihedha nipikirelo naye? Kavali waganyedha!
19-25 YA OTUBURU
MAFUMO A MAZU A MULUGU | OBUDDUWA 35-36
“Ovisasanyedha wila Ottidde Mabasa a Yehova”
(Obudduwa 35:25, 26) Ayana otene, aziwa oluwa na mada awa, andhana guwo dha mulaya wofila ninga musuzi wa nyemba, ninga nsizola, ninga nikame, vamodha na guwo dha nthoje dholuweya. 26 Ayana ena a murima, aziwa oluwa moya wa mbuzi yamukolo, andhana.
w14 15/12 4 ddima 4
Yehova Onomururiya Muttu ddi Muttu Onvivelela Okamihedha Mabasaye na Murima Wotene
Dhilobo dhimwagalalihile Yehova kadhali mivaho dhaperhekeliwiye, mbwenye dhamuhagalalihile yali ovivelela wawa wa okosa mabasaya na murima wotene. Awene akamihedha modhela olabihedha mudhidhi vina guru dhawa. Bibiliya onologa ‘Ayana otene, aziwa oluwa na mada awa avivelela’. Txibarene ‘ayana ena a murima, aziwa oluwa moya wa mbuzi yamukolo, andhana.’ Ottiya ejo muya wokoddela ohinvaha Bezalel na Oliabe ‘zelu ya ottiddana mabasa ba mabasa.’—Obud. 35:25, 26, 30-35.
(Obudduwa 35:30-35) Mizé oawaddela ana Izrayel: ‘Kewani! Nabuya omusakula Bezalel, mwana Uri, mudhuli wa Kuri, wa nihimo na Judá; 31 omudhaliha muya waye, omvaha zelu, omuwaraliha, omwakwanihedha othidda mabasa ba mabasa. 32 Iyene onowodha wubuwela, vina wita mabasa olabana nddarhama, parata, safurhi; 33 onoziwa otopela malugu, osomedhawá, otopa miri dholabana mabasa oyesa othiyana-thiyana. 34 Nabuya omvaha vina zelu y’ohasunzihana ena; yokokene jikosileye na Oholiab, mwana Ahisamak, wa nihimo na Dan. 35 Abayá oavaha thontho y’othiddana mabasa othiyana-thiyana, ninga: otopa miri, oleba maladdaniho, oluwa guwo, oleba n’osalu vaguwoni ya mulaya wofila ninga musuzi wa nyemba, ninga nsizola, ninga nikame. Abayá anowodha-wene wubuwela, vina othidda mabasa otene anfuneya.
w11 15/12 18 ddima 6
Attu Ororomeleya—Aheddihiwa na Muya Okoddela
6 Empadduwele Bezalel mwana mmudhi wa Mizé, enottonyihedha mukalelo onkamihedha muya wa Yehova. (Kengesa Obudduwa 35:30-35.) Bezalel ottomiwa osogorela vina ottidda mabasa ba mabasa osasanyana numba ya Yehova. Bezalel wahikana ewodhelo yokosa mabasaya aba ahinatti oroma mabasa attomeliwiye? Txino wanziwa, enoneya ninga iyene wanakosela akadda Egipitu mabasa a wuba masizorha. (Obud. 1:13, 14) Bezalel agawodhile dhavi wakwaniha mabasaya aba? Yehova “omudhaliha muya waye, omvaha zelu, omuwaraliha, omwakwanihedha othidda mabasa ba mabasa . . . otopa miri dholabana mabasa oyesa othiyana-thiyana.” Ewodhelo-ewodhelovi yana Bezalel wadhalihedhiwe na muya wa Yehova. Jakakene epadduwile na Oholiab. Mwebari-bari awene àkana thontho y’othiddana mabasa otene vina zelu y’owaesunzihana ena. Txibarene Yehova wahika mmirimani mwawa efunelo yowasunziha attu ena.
(Obudduwa 36:1, 2) Nona Bezalel, Oholiab na amesirhi ena, avahiwe na Nabuya thontho, malago, owodha othiddana mabasa etene okungana musagala mogumana na Nabuya, anere wira mofwanyelela dhetene dhirumile Nabuya’. 2 Mizé oawithana Bezalel, Oholiab na amesirhi ena, avahiwe na Nabuya, thontho na murima wovilevela mabasa abo.
w11 15/12 19 ddima 7
Attu Ororomeleya—Aheddihiwa na Muya Okoddela
7 Ezinddiyelo yina entonyihedha wila Bezalel na Oholiab aheddiyiwa na muya wa Yehova jawi numbaya emagilani egonela vaddiddi. Numbaya elabihedhiwe vyaka 500. (2 Map. 1:2-6) Bezalel na Oholiab anvahile Yehova nttittimiho notene. Awene anottiyana vaddiddi na anamasasanya a masaka abano anfuna ottittimihiwa modhela mabasa ankosani.—Obud. 36:1, 2.
Nipepese Mafumo Omuyani
(Obudduwa 35:1-3) Mizé ohithana nlogo notene na ana Izrayel, ologana dhahi: “Aba ba malamulo anuvahani Nabuya, mvirihegemo. 2 Mulabege malabo matanu na nimodha; nanetanu nowili thi sabuddu, thi siku novuma nileveliwe Nabuya. Onthidda mabasa ba mabasa siku ntho, apiwe. 3 Siku na sabuddu enokoddihiwa vina othiddiha motho mmawani mwenyu”.
w05 15/5 23 ddima 14
Kanonelamo Dila dha Yehova
14 Keeka mabasa a Mulugu vamburoni voroma. Ana Izrayel anfuniwana ovyang’anela wila dhojombeliwa dhawa dhinawobanihe awene obe dhinawobanihe mabasa awa o muyani. Ana Izrayel kafwanyela ovira malabo otene attiddaga mabasa awa bahi. Yehova wahisakula siku nimodha vasumanani wila nikale siku na ana Izrayel attidda mabasa bahi a Mulugu, kuloga karumelihiwa ottidda mabasa mena. (Obudduwa 35:1-3; Olebeliwa 15:32-36) Yaka-yaka awene anfwanyela okosa mattanga a kongeresu mudhidhi osakulile Yehova. (Onamakutha 23:4-44) Obu wali mudhidhi wafwanyelani wubuwelaga matikiniho otene àkoseli Yehova, otanalela mweddelo wawa vina woniha otamalela wawa sabwa ya oderetu wotene wakoseliwani. Mudhidhi watugumanelani omwebedha Yehova, annunuwiha omuttittimiha wawa Yehova na murima wotene vina annunuwiha omukwela wawa, nihidduwalaga vina wila mudhidhene obule awene ankamihedhiwa wedda mudilani mwaye. (Olibiha 10:12, 13) Malago aba anowakamihedha adhari ena a Yehova a masaka abano.—Ahebreu 10:24, 25.
(Obudduwa 35:21) Osogorhowa athu otene a murima adha omperekela Nabuya dhosasanyiwana musagala mogumana na Nabuya, dhobo dhotene dhinfuneya vamuthuponi, na dhabalo dha mukutho.
w00 1/11 29 ddima 1
Okala Namavaha obe Muttu W’otapuwa Mada Onodhana Wagalala
Kobuwela mukalelo wewamo ana Izrayel. Azamani awa ahitabutxiwa vaddiddi ninga adhari vina kàna ofuru ya okosa yafunani. Mufuruleliwani vina mukanelani dhilobo dhinjidhene, awene akosileni vakumbiriwani wila amperhekele Yehova nvaho? Koddi obuwela wila dhali dhawa vina kafwanyela omperhekela Yehova? Nne. Ottiya ejuwene awene ahimperekela—Yehova na murima wawa wotene wila dhikamihedhiwena mabasa a omaga musagala! Kadduwalile wila ddi Yehova wavahile gari yokana dhotedhene esile dhanani. Nona ahipereka mivaho dhinji dhanani ninga nddarhama, parata na vinama. ‘Akosile na murima wotene.’—Obudduwa 25:1-9; 35:4-9, 20-29; 36:3-7.
26 YA OTUBURU–1 YA NOVEMBURU
MAFUMO A MAZU A MULUGU | OBUDDUWA 37-38
“Ebuwa ya Mmusanani vina Mabasa Akosiwamo Mwaha wa Webedha Webaribari”
(Obudduwa 37:25) Okunga ebuwa na tabwa ya akásiya vaddumeyiwa lubani. Elapi yali ya masentímetru makumi matanu na mararu na tanu na nayi, egwagwanyiyá yali ya masentímetru makumi manayi na nayi na jiddiga, imoyá yali ya masentímetru makumi manayi na nayi na jiddiga. Mmakomonimwá mwathiddanihiwa manyaga, akalaga elobo modhene. [Tradução do Novo Mundo]
it-1 95 ddima 6
Ebuwa
Ebuwa vaddumeyiwa lubani. Ebuwa vaddumeyiwa lubani (enromoliwa vina “ebuwa ya nddarhama” [Obud 39:38]) yasasanyiwa na tabwa ya akásiya, epaddi yodhulu na makomeyá dhazirimiwe na nddarhama. Elapiyá yali ya masentímetru 89 (2.9 ft), egwagwanyi yali ya masentímetru 44.5 (17.5 in.) epaddi mmodha-modha, imoyá yali ya masentímetru 44.5 Mmakomonimwá pwathiddanihiwa ‘manyaga’, akalaga ninga elobo modhene. Dhahisasanyiwa gondda bili dha nddarhama wila dhittiddiwegena mutxiddo mwa muttemba dhipaddi dhobili, oku n’oku, vina dhahisemiwa miri minli dha akásiya wila dhittebiwegena ebuwayá, miridha dhahizirimiwa na nddarhama. (Obud 30:1-5; 37:25-28) Ogafunaga opereka mivaho dhattima, dhaddumeyiwa dila bili vebuwene eji, membesi na mattiyu. (Obud 30:7-9, 34-38) Enoneya ninga yobo mwaddumeyiwa lubani, yanlabihedhiwa vina wila dhiddumeyiwena mivaho dhina dhonukela (Onam 16:12, 13; Aheb 9:4; Ovuh 8:5; kaladdaniha na 2Map 26:16, 19.) Ebuwa vaddumeyiwa lubani yakala mumparani, ohinafiyedha guwo enddimuwa enkunela oli yobo muli dha Nipagano yonihaga wi yakala ‘mundduni wa yobo ya nipagano.’—Obud 30:1, 6; 40:5, 26, 27.
(Obudduwa 37:29) Osasanyana makura othikithelana, vina dhonukela dhoddumeyiwa ninga mwerela anamasasanya dhonukela.
it-2 390 ddima 10
Oddumeyiwa wa Dhonukela
Dhonukela dhoddumeyiwa dhafwanyelela olabihedhiwa mumparhani, dhasasanyiwa na mivaho dhaperheka nlogo. (Obud 25:1, 2, 6; 35:4, 5, 8, 27-29) Yehova amushagihaga Mizé wila awodhe osasanyedha nvahoyá wonukela, wahimwaddela dhahi: ‘Ovitamelele dhonukela: ambar, ónix, gálbano, bálsamo ,na lubani muswa; mipimodhá dhiliganege. Otaganyihe esidhá mbudduwe dhonukela dhinddumeyiwa ninga munira anamasasanya dhonukela a mwilaboni. Esi dhinokala dhonukela dhawakwana, dhokoddela. Othukulemo vang’onovi otxile, okale othu wawinemu-nemu; wike musagalani mogumanana Nabuya, vasogorho va yobo muli dha Nipagano. Venevo vangumanemi na weyo. Etxi-othu obo, murihe-wene, vowi bomuthithimihana Nabuya.’ Venevo afunaga ononihedhamo ttima vina mukoddeleloyá wa dhoddumeyiwa dhonukela, Yehova wahenjedhedha: ‘Onadhe ovisasanyedha dhonukela ninga esi wi ajevo onukelawá, athamagihiwe munlogoni mwaye.’—Obud 30:34-38; 37:29.
(Obudduwa 38:1) Okunga na tabwa dha akásiya ebuwa ya mikutho dhoddumeya. Elapi yali ya metru bili na masentímetru makumi meli na jiddiga, egwagwanyi yali ya metru bili na masentímetru makumi meli na jiddiga, imoyá yali ya metru mmodha na masentímetru makumi mararu na ttaru na jiddiga. [Tradução do Novo Mundo]
it-1 95 ddima 4
Ebuwa
Dhibuwa dha Mumparani. Na ovenyihiwa wa mparha, ewodheya omagiwa dhibuwa bili, dhifwariwaga malago a Mulgu. Ebuwa vaddumeyiwa mivaho dhonukela (dhinromoliwa vina ‘ebuwa ya nddarhama’ [Obud 39:39]) yasasanyiwe na tabwa dha akásiya, na mukalelo wa kaxa, enkala ninga kiyana mukunelo. Virugudha dhapima metru 2,2 (7.3 ft) epaddi modha-modha, elapiya yali ya metru 1,3 (4.4 ft) Mmakomonimwá mwathiddanihiwa ‘manyaga’, akalaga elobo modhene. Dhipaddi dhonayi dhahizirimiwa na safuri. Enoneya ninga gondda esile nayi dhakala komo dhonayi dhasasanyiwe dhanlabihedhiwa wi dhivirihiwege miri minli dha akásiya dhazirhimiwe na safuri dhattebiwana ebuwayá, wahikala vina garadi yekiwe mwari, ‘vari’. Eji yonihaga wila yanfuguliwaga fenda dhipaddi bili ya ebuwayá, oku-n’oku, ekamihedhaga wikiwamo garadi. Anamapepesa agalogaga mwaha wa makani aba monelo wawa onogudulana. Ena anorumela wila dhanlabihedhiwa gondda dhina mwenemo mwavirihiwa miri minli dhazirhimiwe na safuri dhattebiwana ebuwayá safuri yahalilewo dhahisasanyiwana paya wila dhigudiwenaga munddura, mapusurhana wila dhikiwegemo nikami na dhinama, magarfu wila dhikiwegena namaya vebuwani vina dhizugunutxiwegena mmalelani yahisasanyiwa dhobo dhowika mottoya.—Obud 27:1-8; 38:1-7, 30; Oleb 4:14.
Nipepese Mafumo Omuyani
(Obudduwa 37:1) Bezalel, okunga na tabwa dha akásiya yobo muli dha Nipagano. Imoyá yali ya metru modha na masentímetru kumi na manayi na jiddiga, egwagwanyi yali ya masentímetru makumi matanu na modha na tanu na bili, elapiyá yali ya masentímetru makumi matanu na modha na tanu na bili. [Tradução do Novo Mundo]
(Obudduwa 37:10) Osogorhowa, osema meza na tabwa dha akásiya. Elapiyá yali ya masentímetru makumi matanu na modha na tanu na bili, egwagwanyi yali ya masentímetru makumi manayi na nayi na jiddiga, egwagwanyi yali ya masentímetru makumi matanu na mararu na tanu na nayi. [Tradução do Novo Mundo]
(Obudduwa 37:25) Okunga ebuwa na tabwa ya akásiya vaddumeyiwa lubani. Elapi yali ya masentímetru makumi matanu na mararu na tanu na nayi, egwagwanyiyá yali ya masentimetru makumi manayi na nayi na jiddiga, imoyá yali ya masentímetru makumi manayi na nayi na jiddiga. Mmakomonimwá mwathiddanihiwa manyaga, akalaga elobo modhene. [Tradução do Novo Mundo]
it-1 36
Akásiya
Muri wa akásiya onolapa ofiyedha metru 6 mpaka 8, onkala ninga nikupu, mataba ankala nepu-nepu, maruwayá ba njano, anonukela, onobala milima dhihinjiwa. Nigulana ninobarela muriyá-muriyá wovadda onkala mwarimwa. Mikalelo esi na dhina sattukulela muri wa akásiya olabihedhiwa wila dhisasanyiwena vyobo dha mmusagalani na musagalaya. Olabihedhiwa wila osasanyiwena yobo ya nipagano (Obud 25:10; 37:1), ohisasanyiwana meza dhattiyiwa mikatte dhaperekeliwa Nabuya (Obud 25:23; 37:10), ebuwa (Obud 27:1; 37:25; 38:1), miri dhottebana ebuwayá, (Obud 25:13, 28; 27:6; 30:5; 37:4, 15, 28; 38:6), matxikwa mwatomeyiwa guwo enddimuwa vina mattuwa (Obud 26:32, 37; 36:36), tabwa dhomagana musana (Obud 26:15; 36:20), na dhilobo dhina (Obud 26:26; 36:31).
(Obudduwa 38:8) Osasanya na safurhi yobo enddimuwa ya manje, vamodha na nthuwaná. Yobo ejo yakungiwe na supeyo dha safurhi dha ayana, alaba vamavolowelo va musagala mogumana na Nabuya.
w15 1/4 15 ddima 4
Wanziwa?
Masupeyo alabihedhiwa masaka amundduni, dhihittiyana na supeyo dhinlabihedhiwa masaka abano. Supeyodha dhasasanyiwa na metal dha deretu vaddiddi. Mbwenye dhalabihedhiwetxa dhali supeyo esile dhasasanyiwa na safuri, parata, nddarhama na eletro. Dila yoroma enromola Bibilia supeyo, tti nsaka namagiwa mpara, mburo woroma walabihedha ana Izrayel wila amwebedhemo Mulugu. Ayana ahiperheka supeyo wila dhisasanyiwena yobo enddimuwa ya manje ya safuri vamodha na nttuwana. (Obudduwa 38:8) Txino, supeyodha dhina dhalabihedhiwa dhanroma onyugulutxiwa.