MUTWE WA KULILONGESA 42
MWASO 103 Tufunga—Kali Yawana Kuli Atu
Solola Usakwililo We ha ‘Yawana ya Atu’
“Muze iye azezukile mwilu . . . , wahanyine atu ngwe yawana.”—EFWE. 4:8.
YIZE MUTULILONGESA
Mutumona chize tuvumbi, makulwana a mu chikungulwila ni tulayi a mbonge akutukwasa, ni chize mutuhasa kusolola usakwililo wetu ha yize ayo akulinga.
1. Yawana yimwe yika yize Yesu atuhele?
YESU kali chihanyi munene. Muze apwile hano hashi, ni ukwaso wa ndundo ja Zambi iye yalinga yikomokeso hanga akwase atu. (Luka 9:12-17) Hanyima, yahana chawana chinene chize mutu mahasa kutambula; mwono wenyi. (Yoa. 15:13) Muze amuhindwishile, Yesu yanunga ni kusolola mbunge yakuhana. Iye yalakenya ngwenyi, te meta kuli Yehova hanga atume spiritu yenyi yisandu, yitulongese ni kututakamisa. Yino ye alingile lume. (Yoa. 14:16, 17; 16:13) Chikwo nawa, kupalikila mu kukunguluka cha chikungulwila, Yesu kananungu ni kutwaha fumbo hanga tupwise atu tumbaji hashi heswe.—Mateu 28:18-20.
2. ‘Yawana ya atu’ yize anatongola ha A-Efwesu 4:7, 8, yinatale hali aya?
2 Tutalenu chawana chikwo chize Yesu atuhele. Postolo Paulu yasoneka ngwenyi, hanyima lia Yesu kuya mu malilu, iye ‘yahana atu ngwe yawana.’ (Tanga A-Efwesu 4:7, 8.) Paulu kalumbunwine ngwenyi, Yesu kahanyine yawana yino, hanga akwase yikungulwila mu majila eka ni eka. (Efwe. 1:22, 23; 4:11-13) Musono, ‘yawana yacho ya atu,’ yinatale hali tuvumbi, makulwana a mu chikungulwila ni tulayi a mbonge.a Tunanyingika ngwetu, malunga wano kali yihenge, kashika ha mashimbu amwe mahasa kuhengesa. (Tia. 3:2) Alioze mwene wetu Yesu Kristu, kakutukwasa kupalikila muli mandumbu jacho; ayo kali yawana kuli yetu.
3. Hana chilweza chinasoloka chize mutuhasa kukwasa ‘yawana ya atu.’
3 Yesu katuhele ‘yawana yino ya atu’ hanga yikolese ni kutakamisa yikungulwila. (Efwe. 4:12) Alioze hita umwe wa kuli yetu, mahasa kulinga chihanda chenyi hanga akwase mandumbu wano amanunune kanawa yiteli yize ali nayo. Mba tunyingike kanawa chikuma chino, tunyongenu ha chino: Anji a kuli yetu twakulihana hanga tukalakale ku mulimo wa kutunga Mazuwo a Wanangana, akwo kakulihana hanga alinge milimo yikwo ngwe kuteleka, kututa mandumbu waze makalakala, ni yikwata yize makalakalisa. Ni yetu nawa, kupalikila mu maliji ni mu yitanga yetu, mutuhasa kukwasa tuvumbi, makulwana a mu chikungulwila ni tulayi a mbonge ha yize yeswe akulinga. Mutumona chize mulimo wo wakutukwasa, ni chize mutuhasa kusolola usakwililo wetu hali ayo ni hali Yesu, yoze watuhele ‘yawana yino ya atu.’
TUVUMBI KAKULIHANA HANGA ‘AKWASE AKWO’
4. Milimo yika yize tuvumbi apwile ni kulinga ku sekulu yitangu?
4 Ku sekulu yitangu, mandumbu amwe kapwile ni kwatongola ngwe tuvumbi. (1 Timo. 3:8) Kota Paulu kapwile ni kuhanjikila hali tuvumbi muze asonekene hakutwala kuli waze “akukwasa akwo.” (1Ko 12:28) Yino yeswe yinasolola ngwo, tuvumbi te kakulinga milimo yilemu hanga akwase makulwana a mu chikungulwila alihulikile ha mulimo wa kukolweza mandumbu ni kwambujola. Ngwe chilweza, muchihasa kupwa ngwe, tuvumbi kapwile ni kwatuma hanga alinge kopia ja yivungo ya Mbimbiliya, hanji kwatuma alande yuma yize makalakalisa hanga alinge ma kopia.
5. Milimo yika yize tuvumbi akulinga musono?
5 Tunyongenu ha milimo yimwe yize tuvumbi akulinga mu chikungulwila. (1 Petu. 4:10) Ayo kakutala ha mbongo, ha njiza ya chikungulwila, ni kuhana mikanda kuli mandumbu. Kakukalakala ku yisaji ya yizulie, akwo kakutambula ngeji hanji kukwasa ku mulimo wa kululieka Zuwo lia Wanangana. Milimo yino yeswe, yikwete ulemu mumu yakukwasa chikungulwila hanga chikalakale mu jila yalita. (1 Kori. 14:40) Kuchizako yino, tuvumbi akwo kakulinga yihanda ha kukunguluka cha Mwono ni Mulimo Wetu ni kuhanjika pande ja mbunga. Kavumbi umwe mahasa kumutongola hanga akwase kalayi wa chimwe chizavu cha kutuhuka mu munda. Ha mashimbu akwo, makulwana kakuya hamwe ni tuvumbi hanga ameneke mandumbu.
6. Mumu liaka twatamba kulemesa milimo yize tuvumbi akulinga?
6 Talenu yize mandumbu amwe ambile hakutwala ku mulimo uze tuvumbi akulinga hanga akwase chikungulwila. Beberly,b umwe ndumbu wa pwo mu Bolívia, yamba ngwenyi: “Nakuyuka chinji ha kukunguluka mumu lia ukwaso wa tuvumbi. Mumu lia yize o akulinga, yami nakuhasa kwimba, kuhana makumbululo, kupanjika kanawa pande ni kuwana malongeso ha yinema ni ha yizulie yize akusolola ha kukunguluka. Ayo kakufunga zuwo lia Wanangana hanga yingumba ahone kupinjisa mandumbu waze ali ha kukunguluka. Chikwo nawa, kakukwasa mandumbu waze akutalila kukunguluka ha videoconferência. Hanyima lia kukunguluka, ayo kakusongwela mulimo wa kukomba mu zuwo lia Wanangana, kutala ha mbongo jize mandumbu asa ni kutwaha mikanda yize tunafupu. Kashika ngunasakwilila chinji ha yuma yeswe yize tuvumbi akutulingila.” Leslie, pwo lia umwe mukulwana wa mu chikungulwila yoze watwama mu Colômbia yamba ngwenyi: “Mukwetu-lunga, kakuwana ukwaso unene hali tuvumbi. Nyi ngwe kukushi tuvumbi, kachi iye kali ni milimo yinji. Kashika nakusakwilila chinji ha chize ayo akulihana hanga akwase.” Chochene, kota ni yena che wakwivwa ha mulimo uze tuvumbi akulinga mu chikungulwila chenu.—1 Timo. 3:13.
7. Kuchi mutuhasa kusolola usakwililo wetu ha yize tuvumbi akulinga? (Tala nawa chizulie.)
7 Alioze, kutwatambile wika kusakwilila mu mbunge ha yize tuvumbi akulinga. Mbimbiliya yinatukolweza hanga tusolole ‘kusakwilila chetu.’ (Kolo. 3:15) Krzysztof, umwe mukulwana wa mu chikungulwila yoze watwama ku Filândia, kanalumbununa chize iye akusolola usakwililo wenyi. Yamba ngwenyi: “Yami nakusoneka umwe mukanda hanji kutuma mesage ni kutongola chisoneko cha Mbimbiliya, ni kuhanjika ha chimwe chuma chize kavumbi alinga changutakamisa, ni chize nakulemesa mulimo wenyi.” Pascal ni Jael waze atwama mu Nova Caledónia, kakulembela tuvumbi. Pascal yamba ngwenyi: “Ha mashimbu wano, twakulemba, kuliumba ni kusakwilila ha milimo yeswe yize tuvumbi akulinga mu chikungulwila chetu.” Chochene, Yehova kakukumbulula yilemba yacho, chino nawa chakuyukisa chikungulwila cheswe.—2 Kori. 1:11.
MAKULWANA A MU CHIKUNGULWILA ‘KAKUKILIKITA CHINJI’
8. Mumu liaka Paulu asonekene ngwenyi ku sekulu yitangu, makulwana ‘kakilikichile chinji’? (1 A-Tesalonika 5:12, 13)
8 Ku sekulu yitangu, makulwana a mu chikungulwila kapwile ni kukilikita chinji hanga akwase chikungulwila. (Tanga 1 A-Tesalonika 5:12, 13; 1 Timo. 5:17) Ayo kapwile ni ‘kusongwela’ chikungulwila ni kululieka kukunguluka. Chikwo nawa, ngwe chizavu, te kakukwata yiyulo yilemu. O nawa kapwile ni kuhana yiyulo kuli mandumbu a malunga ni a mapwo, kulita ni yize anapalika ku mwono wo, alioze kapwile ni kuchilinga ni zango hanga afunge chikungulwila. (1 Tesa. 2:11, 12; 2 Timo. 4:2) Kwamba pundu, malunga wano kapwile ni kukalakala chinji hanga alise asoko jo, kwafunga ni kusa tachi hanga ene afunge ufulielo ni usepa wo ni Yehova.—1 Timo. 3:2, 4; Titu 1:6-9.
9. Milimo yika yize makulwana a mu chikungulwila akulinga?
9 Ha mashimbu wano, makulwana a mu chikungulwila kali ni milimo yinji. Ayo kali akwa-kwambujola. (2 Timo. 4:5) Makulwana a mu chikungulwila kakutwaha chilweza chipema ha kulihana chinji mu mulimo wa kwambujola. O kakululieka mulimo wa kwambujola mu njiza ya chikungulwila chetu ni kutufumba hanga tupwe alongeshi ni akwa-kwambujola apema. Makulwana kakulinga nawa mulimo wa kuyula, alioze kakuulinga ni umbovu. Nyi umwe ndumbu malinga shili yinene, makulwana kakusa tachi hanga amukwase alulieke usepa wenyi ni Yehova. O kakusa tachi hanga afunge kulinanga cha chikungulwila. (1 Kori. 5:12, 13; Ngala. 6:1) Chahiana yeswe, makulwana kaanyingika ngwe tufunga. (1 Petu. 5:1-3) Ayo kakululieka kanawa pande jo jize jakukatuka mu Mbimbiliya, ni kusa tachi anyingike hita ndumbu mu chikungulwila ni kuya ni kwameneka hanga aatakamise. Makulwana akwo kakukwasa ku mulimo wa kutunga Mazuwo a Wanangana ni kwalulieka, kululieka kukunguluka cha mbonge ni cha mambonge, kukalakala mu Chizavu cha Waze Akukwasa ku Shipitali, ni waze akuya ni Kumeneka Mieji, kuchingako milimo yikwo yize akwete. Chochene, makulwana a mu chikungulwila kakukilikita chinji!
10. Mumu liaka twatamba kulemesa mulimo wa makulwana a mu chikungulwila?
10 Yehova kalakenyene tuvumbi twenyi ngwenyi, maaha tufunga waze maafunga kanawa, hachino ayo te “kechi kwivwa nawa woma chipwe kulishimwoka.” (Jere. 23:4) Ndumbu wa pwo mu Filândia avuluka ngwo Joana, kamwene umwenemwene wa maliji wano muze naye ayijile chinji. Iye yamba ngwenyi: “Chakungukalila kulweza akwetu yuma yize ngunapinji nayo. Alioze umwe mukulwana wa mu chikungulwila yoze te chanyingikine kanawa, yangupanjika ni uhumikizo weswe, yalemba hamwe ni yami, ni kungusolwela chize Yehova akunguzanga. Chishi kwiuluka yuma yeswe yize ahanjikile ni yami, alioze nguneuluka ngwami, hanyima lia kuhanjika nenyi, yingupwa ni sambukila ya ku mbunge. Nguli ni shindakenyo ngwami, Yehova mwe wamutumine hanga angukwase ha shimbu lize te ngunafupu ukwaso.” Ukwaso uka watambwile kuli makulwana a mu chikungulwila chenu?
11. Kuchi mutuhasa kusolola usakwililo wetu ha yize makulwana a mu chikungulwila akulinga? (Tala nawa chizulie.)
11 Yehova kakuwahilila chinji muze twakusolola usakwililo wetu ha yize makulwana a mu chikungulwila akulinga. (1 Tesa. 5:12, 13) Henrietta, yoze neye watwama mu Finlândia, yamba ngwenyi: “Makulwana a mu chikungulwila chetu kakulihana mashimbu eswe hanga atukwase. Chino kuchishi kusolola ngwo ayo kali ni mashimbu ni tachi jinji kuhiana, hanji ngwetu, o keshi ni yipikalo. Kanji-kanji, yami nakuya kuli umwe mukulwana wa chikungulwila ni kumuhula ngwami, ‘Unazange kunyingika chimwe chuma? Yena uli mukulwana mupema, ngunazange hanga uchinyingike.’” Ndumbu Sera, yoze watwama mu Turquia, yamba ngwenyi: “Makulwana kakufupiwa ‘utakamiso’ hanga anunge ni kulinga kanawa milimo yo. Mutuhasa kwaha utakamiso wacho ha kwasonekena umwe mukanda wa usakwililo, kwasanyika ku zuwo lietu hanga tulie hamuwika, hanji kukalakala no mu mulimo wa kwambujola.” Shina mu chikungulwila chenu muli umwe mukulwana yoze unazange kuchichimieka, mumu lia mulimo uze akulinga? Nyi chenacho, muchilita kumusolwela usakwililo wacho.—1 Kori. 16:18.
Muhasa “kutakamisa“ mukulwana wa mu chikungulwila hanga anyongonone (Tala maparagrafu 7, 11, 15)
TULAYI A MBONGE KAKUTAKAMISA YIKUNGULWILA
12. ‘Yawana yikwo yika ya atu’ yize Yesu atongwele hanga yitakamise yikungulwila? (1 A-Tesalonika 2:7, 8)
12 Yesu katongwele nawa ‘yawana yimwe ya atu’ hanga yikwase chikungulwila mu majila eka ni eka. Makulwana waze apwile mu Yerusaleme katongwele Paulu, Mbarnabe ni mandumbu akwo nawa hanga apwe tulayi a mbonge. (Yili. 11:22) Mumu liaka aatongwele? Ngwe chizechene akukalakala tuvumbi ni makulwana mu chikungulwila, tulayi a mbonge no kakukolesa ni kutakamisa yikungulwila. (Yili. 15:40, 41) Malunga wano, kakwecha yuma yinji hano hashi. Ha mashimbu akwo, kakusa chipwe lume mwono wo mu ponde hanga alongese ni kutakamisa akwo.—Tanga 1 A-Tesalonika 2:7, 8.
13. Yiteli yika akwete tulayi a mbonge?
13 Tulayi a mbonge kakuya wenyi mashimbu eswe. Amwe a kuli ayo, kakwenda kilometro jinji kukatuka ku chikungulwila chimwe ni kuya ku chikungulwila chikwo. Poso jeswe tulayi a mbonge kakuhanjika pande jeka ni jeka, kumeneka mandumbu ni kwatakamisa, kukunguluka hamuwika ni mapionelu, kukunguluka ni makulwana a mu chikungulwila ni kukunguluka cha kuya mu munda. Ayo kakululieka pande, kukunguluka cha mbonge ni cha mambonge. Hita mwaka, ayo kakusongwela shikola ya mapionelu ni kulinga kukunguluka chalipwila ni mapionelu mu mbonge yize akumeneka. Kuchizako yino yeswe, ayo kakulinga nawa milimo yikwo yilemu. Hakachi ka milimo yacho, hakupwa milimo yize akwaha ku Mbetele hanga ayilinge kafuji-fuji.
14. Yika yakututwala kulemesa milimo yize tulayi a mbonge akulinga?
14 Mumu liaka mutuhasa kwamba ngwetu, tulayi a mbonge kali yawana ku yikungulwila? Ha chimwe kumeneka cha kalayi wa mbonge mu Turquia, umwe ndumbu yamba ngwenyi: “Hita kumeneka chize twakupwa nacho, chakungukwasa hanga ngumone majila akukwashilamo mandumbu jami mu chikungulwila. Ngunanyingika tulayi anji a mbonge, alioze kanda nguchimona kama kalayi wa mbonge yoze kakapwile ni mashimbu a kuhanjika ni yami.” Johanna, yoze hitwatongola kulu, katuhukile mu munda ni umwe kalayi wa mbonge, alioze ayo kakahashile kuhanjika ni mutu niumwe. Yamba ngwenyi: “Chipwe ngwe kutwakahanjikile ni mutu niumwe, nihindu nakwiuluka tangwa liacho. Mandumbu jami aali a mapwo kalukilile ku chihela cheka, kashika, te nakwevwila usona unji. Kalayi wa mbonge yangutakamisa ha chikuma chacho ha kungulweza ngwenyi, ha mashimbu wano muchihasa kupwa chikalu kupwa hamuwika ni masepa ni asoko jetu, alioze mu chifuchi chaha, mutukapwa ni uhashi unji wa kutwama no hamuwika.” Yino yili wika yimwe yilweza yize yinasolola chize tulayi a mbonge apwa chiwape kuli waze akumeneka.—Yili. 20:37–21:1.
15. (a) Kulita ni 3 Yoano 5, 8, kuchi mutuhasa kusolola usakwililo wetu hali tulayi a mbonge? (Tala nawa chizulie.) (b) Mumu liaka twatamba kulemesa mapwo ja mandumbu waze akukalakala chinji mu chikungulwila, kuchi mutuhasa kuchilinga? (Tala mushete, “Iwuluka Mapwo Jo.”)
15 Postolo Yoano kakolwezele Ngayu hanga azumbule kanawa tulayi a mbonge, waze apwile ni kuya hanga atakamise chikungulwila. Iye yamulweza ngwenyi: “Akwase kulita ni chize Zambi akuzanga.” (Tanga 3 Yoano 5-8.) Kuchi ni yetu mutuhasa kuchilinga? Jila yimwe yize mutuchilingila yili kuhana kulia kuli kalayi wa mbonge muze mameneka chikungulwila chetu. Jila yikwo, yili kutuhuka nenyi mu munda ha poso yacho. Leslie, yoze hitwatongola kulu, kanasolola usakwililo wenyi hali tulayi a mbonge mu majila akwo nawa. Yamba ngwenyi: “Nakulemba hanga Yehova aakwase ha yize yeswe anafupu. Yami ni mukwetu-lunga, twakwasonekena mikanda ya utakamiso twalweze chize kumeneka cho chakutukwasa. Twiulukenu ngwetu, tulayi a mbonge hi yifuvu ko. Ha mashimbu amwe, no kakupalika mu yipikalo ngwe misongo, kusakalala ni kuhonga ku mbunge. Kashika, Yehova mahasa kukumbulula yilemba ya umwe kalayi wa mbonge kupalikila muli yetu muze mutwalweza maliji apema hanji muze mutwaha chimwe chawana.—Yishi. 12:25.
TUNAFUPU ‘YAWANA YINJI YA ATU’
16. Kulita ni Yishima 3:27, yihula yika hita ndumbu atamba kulihula?
16 Hashi heswe, hanafupiwa chinji mandumbu anji hanga akalakale ngwe ‘yawana ya atu.’ Nyi uli ndumbu yoze hanapapachisa, shina muhasa kulihana hanga ukwase? (Tanga Yishima 3:27.) Shina unase tachi hanga upwe kavumbi mu chikungulwila? Nyi uli kavumbi, shina unase tachi hanga upwe mukulwana wa mu chikungulwila ni kukalakala chinji hanga ukwase mandumbu mu chikungulwila?c Shina muhasa kwalumuna yimwe ku mwono we hanga uye ku Shikola ya Akwa-kwambujola Wanangana? Shikola yino muyikufumba ni kukukwasa hanga akutume kweswako kuze kunafupiwa ukwaso. Nyi munyonga ngwe, kuuchi kuhasa kupwa ni yiteli yino, lemba kuli Yehova. Mwite hanga akwehe spiritu yenyi yisandu yikukwase kulinga kanawa chiteli cheswacho mutambula.—Luka 11:13; Yili. 20:28.
17. Yika ‘yawana ya atu’ yakusolola hali Mwanangana wetu Yesu Kristu?
17 Mandumbu waze Yesu akutongola ngwe ‘yawana ya atu,’ kakusolola pundu ngwo iye kananungu ni kutukwasa ha mashimbu wano a kusula. (Mateu 28:20) Twakusakwilila chinji ha kupwa ni umwe Mwanangana wa zango, nawa chihanyi yoze unanyingika yize tunafupu ni kutwaha mandumbu hanga atukwase. Kashika fupa majila akusolwelamo ngwo, wakulemesa tachi jize malunga wano akusa. Chikwo nawa, kanda wiza kavulama kusakwilila Yehova yoze wakutwaha “chawana cheswe chipema ni chawana cheswe chingunu.”—Tia. 1:17.
MWASO 99 Tununu Anji a Mandumbu
a Makulwana waze ali mu Chizavu cha Tusongo, yikwashi a mu Chizavu cha Tusongo, Komite ya Mutango hamwe ni waze akulinga milimo yikwo nawa, no kali mukachi ka ‘yawana ya atu.’
b Majina amwe kapwa kwalumuna.
c Mba unyingike yize watamba kulinga hanga upwe kavumbi hanji mukulwana wa mu chikungulwila, tanga mitwe yino: “Mandumbu a Malunga—Shina Nunase Tachi Hanga Nupwe Tuvumbi?” ni “Mandumbu a Malunga—Shina Nunase Tachi Hanga Nupwe Makulwana a mu Chikungulwila?” ha Kaposhi wa Kutalila Novembro, 2024.