KHENPI 11
Kiten Khit Ciang
“Itna pen a tawntungin a kip ahi hi.” —1 KORIN 13:8.
1, 2. Buainate i neih manin innkuan lawhcing lo cihna maw? Hilhcian in.
KITENNA pen Jehovah hong piak letsong ahi hi. Tua in nuntakna zong nuamsak semsem thei hi. Ahih hang innkuan simah buainate om ciat hi. Buainate bei thei ken teh ci-in zong kingaihsun khathei hi. Tua ahih manin zi le pasal kikaal pen nidang bangin kinaina om nawn lo hi, ci-in kingaihsun thei hi.
2 Innkuan sungah khat veivei haksatna i tuak ciang lamdang i sak ding hi lo hi. Haksatna tuak ihih manin innkuan lawhcing lo cihna hi lo hi. Buaina lianpi a nei nupa kopte in zong amau kizopna, innkuan a hoihkiksak thei, le a kipsak semsem thei lampi a mukhia uh hi. Koi bangin mu uh a hiam?
PASIAN NAIH UNLA, KHATLEKHAT ZONG KINAI UN
3, 4. Innkuan sungah khat veivei bang hong piang thei a hiam?
3 Nupate cih pen deihdan, ngaihsut dan, sepdan bawldan a kibang lo mi nih a kigawm ahi hi. Nupate pen nungthu kibang lo le ngeina kibang lo pan hithei hi. Khatlekhat thu a kitheihtel nadingin hun le hanciamna kisam hi.
4 Hun hong sawt tektek ciang, zi le pasal in amau aituam ding bek thupi ngaihsut ahih manin hong kithutuak lo thei uh a, amau kizopna zong hong hoih nawn lo thei hi. Amau nupa kikaal kizopna a hoihkik theih nading bang in huh thei ding a hiam?
Innkuan sung a nop nadingin Lai Siangtho lamlahna a om loh phamawh
5. (a) Bang in na zi ahih kei leh na pasal tawh hong kinaisak semsem thei a hiam? (b) Hebru 13:4 a gen bangin innkuan pen koi bangin i thupi ngaihsut ding kisam hiam?
5 Pasian tawh hitaleh, khatlekhat hitaleh a kinaih semsem nadingun nupate adingin lamlahna hoih Jehovah in pia hi. (Late 25:4; Isaiah 48:17, 18) Pasian in; “Mi khempeuh in nupa thu thupi ngaihsut uh hen,” a ci hi. (Hebru 13:4) Thupi ngaihsut cih in manphasa a cihna ahi hi. Manpha na sak khat pen bang mah a cih loh nadingin na kemcing hi. Tua bang mahin, Jehovah in innkuan pen i thupi ngaihsut ding deih hi.
JEHOVAH NA ITNA IN NA INNKUAN HONG HUH THEI
6. Innkuan tawh kisai Jehovah’ muhdan Matthai 19:4-6 in bang na gen hiam?
6 A masa pen kitenna Jehovah in kipansak hi. A Tapa Jesuh in: “Lai Siangtho sungah; ‘A kipat cil-in a Piangsak pa in numei le pasal a bawl hi,’ ci hi. Tua ciangin, ‘Hih thu hangin pasal in a nu le a pa nusia-in a zi tawh kigawm ding a, amau tegel pumkhat a bang ding uh hi,’ ci-in na kigelh hi. Tua ahih manin amaute nih hi nawn loin khat ahi ta uh hi. Tua ahih manin Pasian in a gawmsa mite, kuamah in khen kei ta hen,” ci-in a gen hi. (Matthai 19:4-6) Kitenna pen khantawn hi dingin a kipat cila kipan Jehovah in ngimna nei hi. Innkuanpihte kinaisak nuamin, lungnuam takin om sak nuam a, nuntakna nuam zang khawmsak nuam hi.
7. Zi le pasal in a innkuan koi bangin kipsak thei ding a hiam?
7 Ahih hang tu huna nupate in nidang sangin lunggimna le lungkhamnate tam thuakzaw uh hi. Khat veivei ciang, lunggimna tam lua ahih manin innkuan sung hoihkik zo nawn ken teh, ci-in lungkia dikdek uh hi. Ahih hang innkuan tawh kisai Jehovah’ muhdan theihtelna in huhna hong pia thei hi.—1 Johan 5:3.
8, 9. (a) Innkuan tawh kisai Jehovah lamlahna bang hun ciang zuih ding kisam a hiam? (b) Innkuan i thupi ngaihsut lam koi bangin lak thei i hiam?
8 Jehovah’ lamlahna in a tawntungin eite’ phattuam nading ahi hi. I sinsa mah bangin: “Mi khempeuh in nupa thu thupi ngaihsut uh hen,” ci-in hong hilh hi. (Hebru 13:4; Thuhilhna 5:4) A haksat hun nangawn ciang zong, Jehovah’ lamlahna i zuih leh phattuamna i ngah takpi ding hi.—1 Thesalonika 1:3; Hebru 6:10.
9 Innkuan thupi ngaihsut ihih manin i innkuan a siasak thei kampau le gamtat khempeuh i pelh nuam hi. I zi ahih kei leh i pasal tawh i kizopna i kipsak semsem nuam hi. Koi bangin kipsak thei ding i hiam?
KAMPAUNA LE GAMTATNA TAWH NA INNKUAN THUPI NGAIHSUT IN
10, 11. (a) Innkuan pawlkhatah bang buaina lianpi om thei a hiam? (b) I zi ahih kei leh i pasal tung i kampau dan bang hang thupi a hiam?
10 I zi ahih kei leh i pasal i natsak theihdan nam tuamtuam om hi. Khristian nupate pen khatlekhat kivua-in, a kinatsak ding hi lo hi, cih i thei ciat hi. Ahih hang, i kampau tawh midang khat ii lungsim i nasak thei hi. Kampaute pen hiamzat hong suak thei hi. Nupi khat in: “Ka pasal in a kampau tawh hong kapkap a, ‘Mi valkai, zattak lo numei hi teh,’ hong cihcih ciang, ka pumpi a nat loh hang, ka lungsim na mahmah,” ci-in gen hi. Papi khat in: “Ka zi in a kampau tawh hong zawhthawh bawl den. Ka min zong a khel nono-in hong sam. Ke’n zong kam nem tawh hopih thei nawn lo kai’h cianga ka zi tawh bel a kiho nawn lo hi mai ung. Ka nasepna-ah zankim dong kei om zel, inn ciah sang zong nuamsazaw lel ing,” ci-in gen hi. Kam khauhte le hehpihna om lo gamtatnate in lungsim nasak hi. Tuate nisimin kimu hi.
11 Nupate in kamkhauh tawh a kihopih uh ciang, a dam thei pak lo lungsim liamma a kingahsak uh hi. Nupate tua banga a kihopih ding Jehovah in deih lo hi cih kician hi. Ahih hang na theih loh kaalin na zi ahih kei leh na pasal’ lungsim nasak thei hi teh. Migi na kisak hang, na zi, na pasal in hong bangci ngaihsut a hiam? Na kampau tawh a lungsim na natsaka leh lungsim takpi tawh na kikhel ding hiam?—Galati 5:15; Efesa 4:31 sim in.
12. Zi nei, pasal nei khat ii Jehovah tawh kizopna pen bangin siasak thei a hiam?
12 Mi mai-ah ahi zongin, mi om lohna-ah ahi zongin, na koppih tunga na kampau dan pen, Jehovah in thupi ngaihsut hi. (1 Peter 3:7 sim in.) James 1:26-ah hih bangin gen hi: “Mi khatpeuh in Khristian ka hi hi, ci napi-in kampau a kidopzawh kei leh amahmah a kikhemtawm hi lel a, ama biakna neih a mawkna ahi hi.”
13. Bang in zi le pasalte lungsim nasak thei a hiam?
13 Khatlekhat kihehpihin a kitheih siam dan ding thu dang om lai hi. Gentehna, midang khat tawh hun tampi pia-in kikhawl lecin, na zi ahih kei leh na pasal in bangci ngaihsut ding a hiam? Taangko nasepna-ah kithuah, buainate siansakna-ah huh cih banga thu hoih paulap ding om ahih hang, tua in na zi ahih kei leh na pasal’ lungsim a nasak ding hiam? Khristian nupi khat in: “Ka pasal in pawlpi sunga unaunu khat hun tampi pia-a a thudon lam ka theih ciang na salua ing, ka lungkia lua,” ci-in gen hi.
14. (a) Piancilna 2:24-ah bang thuman bulpi kisin a hiam? (b) Ei le ei bang i kidot ding kisam hiam?
14 Khristiante in nu le pate, le pawlpi sunga unaupihte hoih taka thudon ding tavuan i nei hi. Ahih hang, zi le pasal i neih khit ciang, a diaka i tavuan pen i zi, ahih kei leh i pasal i thudon ding ahi hi. Pasal in ‘a zi tawh kigawm ding hi,’ ci-in Jehovah in gen hi. (Piancilna 2:24) I zi ahih kei leh i pasal’ ngaihsutnate ei ading a thupi mahmah ding kisam hi. Nang le nang hih bangin kidong in: ‘Ka zi ahih kei leh ka pasal tungah a ngah dingzah hun, thudonna le itna ka pia takpi hiam?’
15. Midang khat tawh kithuah luatna pen zi nei, pasal nei Khristiante in bang hang a pelh ding uh kisam hiam?
15 I zi, ahih kei leh i pasal ahi lo mikhat tawh i kithuah luat leh innkuan sungah lunggimna hong om ding hi. Midang khat tungah lunglutna hong omin itna lungsim hong lut thei hi. (Matthai 5:28) Tua lungsim hong khang semsem ciangin na innkuan sung a thupi ngaihsut lo gamtatnate sem khathei ding hi teh.
“NUPA KAL PUANNUAI THU AH NA SIANGTHO UN”
16. Kitenna tawh kisai Lai Siangtho in bang gen a hiam?
16 Lai Siangtho in: “Kiteenna pahtawi in thupi koih unla,” a cih khit ciang: “Nupa kal puannuai thu ah na siangtho un. Banghang hiam cihleh numei pasal mawhna a bawlte le angkawm mite tungah Pasian in thu a khen ding hi,” ci-in gen hi. (Hebru 13:4, ZSV) Hih lai-a, “nupa kal puannuai thu,” a cih in nupa lupkhopna a gennopna hi. (Paunak 5:18) Hih thu i thupi ngaihsut lam le i siangthosak lam koici lak thei ding i hiam?
17. (a) Tu-lai mi tampi in angkawmna bangci muh uh hiam? (b) Angkawmna pen Khristiante in bangci muh ding kisam a hiam?
17 Tu lai mi pawlkhat in a zi, a pasal tunga cihtak lohna pen a khialin ngaihsun lo uh hi. Eite ihih leh tua bang lungsim i neih ding hi lo hi. Bang hang hiam cih leh, Jehovah in thangtatna le angkawmna a muhdah hang hi. (Rom 12:9 sim in; Hebru 10:31; 12:29) I zi, i pasal ahi lo midang khat tawh i lupkhop leh kitenna a ninsak hi ding hi hang. Jehovah’ tehna a zahtak lo suakin amah tawh i kizopna zong hong sia ding hi. Tua ahih manin angkawmna a piangsak thei a masa pen kalsuanna nangawn zong i pelh ding kisam hi. Tua sungah, a kilawm lo lunggulhna lungsim tawh midang khat i ngaihsut loh ding kihel hi.—Job 31:1.
18. (a) Angkawmna pen a man lo pasian biakna tawh koici-in kibang a hiam? (b) Angkawmna pen Jehovah in bangci ngaihsut a hiam?
18 Israel hun lai-in Moses Thukhamah, angkawmna pen a man lo pasian biakna zahin a mawhna lian hi. Tua bang mawhna a bawlte pen sih daan kipia hi. (Siampi Laibu 20:2, 10) Angkawmna pen a man lo pasian biakna tawh koici-in kibang a hiam? Israel mi khat in a man lo pasian a biak leh Jehovah tungah ka citak ding hi cih a kamciamna a palsat ahi hi. Angkawmna zong zi le pasal tunga citak ding cih kamciam palsatna ahi hi. (Paikhiatna 19:5, 6; Thu Hilhkikna 5:9; Malakhi 2:14 sim in.) Tanglai-in, Jehovah in angkawmna pen mawhna lianpi-a a ngaihsut lam kician mahmah hi.
19. Angkawm lo dingin bang in hong huh thei a hiam?
19 Tu hun ciang e leh? Moses Thukham nuai-ah om nawn lo ihih hang, angkawmna tawh kisai Jehovah’ ngaihsut dan kikhel tuan lo hi. A man lo pasian bia lo ding ihih banah i zi ahih kei leh i pasal tungah cikmah hunin ciampel lo ding hi hang. (Late 51:1, 4; Kolose 3:5) Ciampel lehang, kitenna le Jehovah i Pasian a thupi ngaihsut lo i suak ding hi.—Ciaptehna 26 en in.
KITENNA NA KIPSAK THEIH DAN
20. Pilna in innkuan sung koi bangin phattuamna pia thei a hiam?
20 Na kitenna koici kipsak thei ding na hiam? “Pilna tawh inn kilam a, ngaihsut siamna tawh inn kip hi,” ci-in Lai Siangtho in gen hi. (Paunak 24:3) Inn khat in om nataak hi lo, nuam het lo zong ahih theih hangin, om nadinga a nuam mahmah le a muanhuai mahmah zong hithei hi. Nupa kitenna zong tua bangmah ahi hi. Nupa pilte in a kitenna uh a kip mahmah le a nuam mahmah a suah nadingin a bawl ding hi.
21. Thungaihsut theihna in innkuan koi bangin kipsak semsem thei a hiam?
21 Lai Siangtho in: “Thungaihsut theihna inn sungah a hoih a manpha nate a dimtakin om hi,” ci-in gen zom lai hi. (Paunak 24:4) Pasian Kammal pan i theih thute in innkuan nuamsak semsem thei hi. (Rom 12:2; Filippi 1:9) Na nupa-un Lai Siangtho le Lai Siangtho bulphuh laibute na sim khop uh ciang, na theih thute nuntakpih theih dan kikum un. Khatlekhat na ki-it lam, na kizahtak lam, na kihehpih lam, le na kithudon lam uh na kilah theih dante kikum un. Innkuan a kipsak ding le a ithuai innkuanpih a hong suaksak thei ding pianzia hoihte nei dingin Jehovah kiang thu ngen un.—Paunak 15:16, 17; 1 Peter 1:7.
Innkuan kikhop sungin Jehovah lamlahna muang in
22. I zi, i pasal tungah itna, zahtakna le pahtawina i lah ding bang hang kisam a hiam?
22 I zi, i pasal tungah itna, zahtakna le pahtawina a hithei zaha i lah ding kisam hi. Tua hileh innkuan hong nuam semsemin hong kip semsem ding hi. A thupi penah, Jehovah a lungdamsak ihi ding hi.—Late 147:11; Rom 12:10.