ESTUDIO 51
C’AY 3 Dios miʼ yʌcʼ pʼʌtʌlel, chʼujbiya yicʼot pijtaya
Jehová miʼ qʼuel cheʼ maʼ chaʼlen uqʼuel i yomʌch i coltañet
«Tempan i yaʼlel c wut ti limetej. ¿Mach ba otsʌbilic ti a wenta i yaʼlel c wut?» (SAL. 56:8).
TEMA
Jehová miʼ chʼʌmben i sujm bajcheʼ yubil mi la cubin lac bʌ cheʼ mi lac ñusan jumpʼejl wocol i yom i coltañonla.
1, 2. ¿Chuqui tac miʼ yʌcʼonla ti uqʼuel?
TI LAC pejtelel añʌch lac chaʼle uqʼuel. An i tajol mi lac chaʼlen uqʼuel chaʼan lac tijicñʌyel. Tajol cheʼ bʌ mi laj cʼajtesan chuqui utsʼat bʌ tsaʼ lac ñusa ti wajali o cheʼ bʌ mi lac chaʼ qʼuel juntiquil la camigo añix bʌ ora maʼañic qʼuelbil lac chaʼan. I jinto jaʼel jiñi tatʌlob tajol muʼto i chaʼleñob uqʼuel cheʼ bʌ miʼ yilan pañimil (chʼocʼan) juntiquil i yalobil.
2 Pero lʌcʼʌ tiʼ pejtelel ora mi lac chaʼlen uqʼuel come woli (choncol) lac ñusan wocol. Tajol juntiquil muʼ bʌ lac wen cʼuxbin miʼ melbeñonla mach bʌ weñic. Tajol cʼamonla o an majqui tsaʼ chʌmi (sajti) lac chaʼan. Cheʼ bʌ mi lac ñusan ili wocol tac, cheʼʌch miʼ mejlel la cubin lac bʌ bajcheʼ Jeremías cheʼ bʌ jiñi babiloniojob tsiʼ jisayob Jerusalén. Ili xʼaltʼan tsiʼ yʌlʌ: «Cabʌl mic chaʼlen uqʼuel. Achʼix c wut chaʼan i yaʼlel c wut [ . . . ]. Mach yujilic tijqʼuel i yaʼlel c wut. Maʼanic mij cʼaj co» (Lm. 3:48, 49).
3. ¿Bajcheʼ yubil miʼ yubin Jehová cheʼ bʌ miʼ qʼuel chaʼan woli lac ñusan wocol? (Isaías 63:9).
3 Jehová yujil bajcheʼ cʼamel an lac chaʼle uqʼuel. Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan mucʼʌch i qʼuel cheʼ bʌ mi lac ñusan wocol i miʼ ñʌchʼtañonla cheʼ bʌ mi laj cʼajtiben i coltaya (Sal. 34:15). Pero mach cojach miʼ qʼuelonla yicʼot miʼ ñʌchʼtañonla. Come jiñʌch lac Tat yicʼot miʼ wen cʼuxbiñonla, miʼ yubin i chʼijyemlel cheʼ bʌ miʼ qʼuel chaʼan mi lac chaʼlen uqʼuel. Jin chaʼan añʌch chuqui miʼ mel chaʼan miʼ coltañonla (pejcan Isaías 63:9).
4. ¿Majqui mi caj lac tajob ti tʼan, i chuqui mi caj laj cʌn?
4 Yaʼ ti Biblia mi lac taj chuqui tsiʼ mele Jehová cheʼ bʌ tsiʼ qʼuele chaʼan jiñi xucʼul bʌ i wiñicob tsiʼ chaʼleyob uqʼuel. Laʼcu lac ñaʼtan tiʼ tojlel Ana, David yicʼot jiñi rey Ezequías. Ti ili estudio mi caj laj qʼuel chucoch tsiʼ chaʼleyob uqʼuel i chuqui tsiʼ mele Jehová tiʼ tojlelob. Cheʼ jaʼel, mi caj laj qʼuel bajcheʼ miʼ mejlel i coltañonla Jehová cheʼ bʌ mi lac chaʼlen uqʼuel tiʼ caj an majqui tsaʼ chʌmi lac chaʼan, cheʼ bʌ miʼ melbeñoñobla mach bʌ weñic o cheʼ bʌ wen cʼamonla.
CHEʼ BɅ MI LAC CHAʼLEN UQʼUEL TIʼ CAJ AN MAJQUI TSAʼ CHɅMI LAC CHAʼAN
5. ¿Bajcheʼ yubil tsiʼ yubi Ana tiʼ caj jiñi tsaʼ tac bʌ i ñusa?
5 Ana tsiʼ wen chaʼle uqʼuel tiʼ caj jiñi wocol tac tsaʼ bʌ i ñusa. Jiñi i ñoxiʼal an yambʌ juntiquil i yijñam i cʼabaʼ Peniná. Ili xʼixic tsiʼ wen tsʼaʼle Ana yicʼot tsiʼ wen ticʼla. Cheʼ jaʼel tsiʼ wen wajle come maʼañic miʼ mejlel ti tilel i yalobil (1 S. 1:1, 2). ¿Bajcheʼ yubil tsaʼ wubi cheʼ jatetic tsaʼ ñusa bajcheʼ ili? Ana tsaʼʌch i wen ubi i chʼijyemlel, tsiʼ wen chaʼle uqʼuel i tsaʼto i cʌyʌ i cʼux i waj (1 S. 1:6, 7, 10).
6. ¿Chuqui tsiʼ mele Ana chaʼan miʼ cʌy i yubin i chʼijyemlel?
6 ¿Chuqui tsiʼ mele Ana chaʼan miʼ cʌy i yubin i chʼijyemlel? Tsaʼ majli yaʼ ti tabernáculo, yaʼ baqui miʼ chʼujutesʌntel Jehová. Tajol cheʼ bʌ yaʼan tiʼ jumpatlel jiñi tabernáculo tsiʼ pejca Jehová ti oración i tsiʼ wen chaʼle uqʼuel. Tsiʼ cʼajtibe Jehová ti wocol tʼan chaʼan laʼ i qʼuel jiñi woli bʌ (yʌquel bʌ) i ñusan, i tiʼ sube: «Pʼuntañon chaʼan woli cubin wocol» (1 S. 1:10b, 11). Ana tsiʼ jamʌ sube Jehová bajcheʼ yubil woliʼ yubin i bʌ. I Jehová tsaʼʌch i yubi i chʼijyemlel cheʼ bʌ tsiʼ qʼuele chaʼan Ana woli ti uqʼuel.
7. ¿Bajcheʼ yubil tsiʼ yubi i bʌ Ana cheʼ bʌ tiʼ sube Jehová jiñi woli bʌ i ñusan?
7 Cheʼ bʌ Ana tiʼ sube Jehová bajcheʼ yubil woliʼ yubin i bʌ, jiñi ñuc bʌ sacerdote Elí tiʼ sube chaʼan Jehová mucʼʌch caj i jacʼben i yoración. ¿I bajcheʼ yubil tsiʼ yubi i bʌ Ana? Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan tsaʼ majli, tsiʼ cʼuxu i waj i tsaʼ lajmi i chʼijyemlel i pusicʼal (1 S. 1:17, 18). Anquese jiñi i wocol maʼañic tsaʼ tojʼa, Ana maʼañix tsiʼ chʌn ubi i chʼijyemlel come tsiʼ cʌybe tiʼ wenta Jehová. I Jehová tsaʼʌch i qʼuelbe jiñi i wocol, tsiʼ ñʌchʼtʌbe i yoración i tsiʼ yʌcʼʌ chaʼan miʼ mejlel i cʌntan i yalobil (1 S. 1:19, 20; 2:21).
8, 9. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Hebreos 10:24, 25, ¿chucoch mach yomic mi laj cʌy majlel ti tempa bʌ? (Qʼuele jaʼel jiñi foto).
8 ¿Chuqui mi laj cʌn? ¿Woli baʼ ñusan jumpʼejl tsʌts bʌ wocol muʼ bʌ i wen aqʼueñet a chʼijyemlel i maʼ wucʼtan a bʌ? Tajol tsaʼ chʌmi juntiquil ti a familia o juntiquil a wamigo. Cheʼ bʌ miʼ yujtel iliyi maʼañic majqui la com laj qʼuel yicʼot maʼañic majqui la com lac pejcan. Pero cʼajtesan tsaʼ bʌ i mele Ana. Tsaʼ majli ti tabernáculo i Jehová tsiʼ ñuqʼuesʌbe i pusicʼal. I jiñʌch muʼ bʌ caj i mel Jehová ti a tojlel jaʼel mi mucʼʌch a chʌn majlel ti tempa bʌ anquese wen chʼijyemet yicʼot maʼañix a pʼʌtʌlel maʼ wubin (pejcan Hebreos 10:24, 25). Cheʼ bʌ yaʼañonla ti tempa bʌ mi lac ñʌchʼtan versículo tac muʼ bʌ i ñuqʼuesʌbeñonla lac pusicʼal. Iliyi jiñʌch junchajp muʼ bʌ i mel Jehová chaʼan maʼañic maʼ cʌlʌx ñaʼtan jiñi muʼ bʌ i yʌqʼueñet a chʼijyemlel. Tajol mach ti orajic mi caj a cʌy a wubin a chʼijyemlel pero mucʼʌch caj i coltañet majlel.
9 Yaʼ ti tempa bʌ tac jiñi hermanojob miʼ ñuqʼuesañob lac pusicʼal yicʼot miʼ pʌsob bajcheʼ cʼamel miʼ cʼuxbiñoñobla, i jiñi miʼ mejlel i tijicñesañonla (1 Tes. 5:11, 14). Cheʼʌch an i qʼuele juntiquil precursor especial tsaʼ bʌ chʌmi i yijñam. Jiñi hermano miʼ yʌl: «An i tajol c bajñel jach com ajñel mi cubin come mic wen ñaʼtan jiñi quijñam i mic wen chaʼlen uqʼuel. Pero miʼ coltañon cheʼ mic majlel ti tempa bʌ tac, come yaʼi mic ñʌchʼtan i comentario jiñi hermanojob yicʼot miʼ subeñoñob tʼan tac muʼ bʌ i ñuqʼuesʌbeñon c pusicʼal. An i tajol cheʼ bʌ muʼto caj c majlel ti tempa bʌ wen chʼijyem mi cubin c bʌ, pero cheʼ bʌ yaʼix añoñi tijicñayix mi cubin c bʌ». Ili tsiquil miʼ pʌs chaʼan Jehová miʼ mejlel i cʼʌn jiñi hermanojob chaʼan miʼ ñuqʼuesañob lac pusicʼal, jin chaʼan mach yomic mi laj cʌy majlel ti tempa bʌ.
Jiñi hermanojob miʼ ñuqʼuesañob lac pusicʼal. (Qʼuele jiñi párrafo 8 yicʼot 9).
10. ¿Bajcheʼ miʼ mejlel lac lajin Ana cheʼ bʌ wen chʼijyemonla?
10 Ana tsiʼ chaʼ taja i tijicñʌyel cheʼ bʌ tiʼ sube Jehová bajcheʼ yubil miʼ yubin i bʌ. I cheʼʌch miʼ mejlel a mel jaʼel, Jehová mi caj i ñʌchʼtan a woración i mi caj i coltañet (1 Ped. 5:7). Juntiquil hermana miʼ yʌl bajcheʼ yubil tsiʼ yubi i bʌ cheʼ tsaʼ tsʌnsʌbenti i ñoxiʼal, miʼ yʌl: «Wen chʼijyem tsaʼ cubi c bʌ i tsaʼ c ñaʼta chaʼan maʼañic ba ora mi caj c chaʼ taj c tijicñʌyel». ¿Chuqui tsiʼ colta? Jiñi hermana miʼ bej al: «Tsaʼ c pejca Jehová ti oración i tsaʼ j qʼuele bajcheʼ tsiʼ coltayon. An i tajol maʼañic miʼ mejlel c suben bajcheʼ yubil woli cubin c bʌ, pero cujil chaʼan tsaʼʌch i chʼʌmbeyon i sujm. I cheʼ bʌ wen chʼijyemon i mach cujilix chuqui yom mic mel, Jehová tsiʼ yʌqʼueyon i ñʌchʼtʌlel c pusicʼal yicʼot c pʼʌtʌlel chaʼan mic bej cuch majlel». Cheʼ bʌ maʼ suben Jehová bajcheʼ yubil maʼ wubin a bʌ, mucʼʌch i chʼʌmben i sujm i miʼ yubin i chʼijyemlel jaʼel. Tajol jiñi a chʼijyemlel maʼañic mi caj i junyaj jilel, pero Jehová miʼ mejlel i yʌqʼueñet a ñʌchʼtʌlel (Sal. 94:19; Filip. 4:6, 7). Cheʼ jaʼel, mi caj i yʌqʼueñet cabʌl bendición come woli a bej cuch (Heb. 11:6).
CHEʼ BɅ MI LAC CHAʼLEN UQʼUEL TIʼ CAJ TSAʼ MELBENTIYONLA MACH BɅ WEÑIC
11. ¿Bajcheʼ yubil tsiʼ yubi David cheʼ bʌ tsaʼ ticʼlʌnti?
11 David tsaʼʌch i wen chaʼle uqʼuel tiʼ caj jiñi wocol tac tsaʼ bʌ i ñusa. Cabʌlob jiñi tsaʼ bʌ i tsʼaʼleyob David, i jiñi i yamigojob yicʼot i familia tsiʼ ticʼlayob. An tsaʼto bʌ i ñopo i yʌcʼob tiʼ cʼʌb i contrajob (1 S. 19:10, 11; 2 S. 15:10-14, 30). Cheʼ bʌ wen wocol woliʼ ñusan tsiʼ yʌlʌ: «Tsaʼ lujbʼayon ti ajacniyel. Ti jujumpʼejl acʼʌlel miʼ yʌchʼan c wʌyib tiʼ yaʼlel c wut, chaʼan woliyon ti uqʼuel». ¿Chucoch cheʼ tsiʼ yubi i bʌ bajcheʼ jiñi? Tsiʼ yʌlʌ chaʼan tiʼ caj cabʌl i contrajob (Sal. 6:6, 7). Tiʼ sujm, David tsaʼʌch wen ticʼlʌnti i jin chaʼan tsiʼ wen chaʼle uqʼuel.
12. Cheʼ bajcheʼ miʼ yʌl Salmo 56:8, ¿chuqui jiñi mucʼʌch bʌ i wen ñop David?
12 Anquese David tsiʼ ñusa cabʌl wocol yujil chaʼan Jehová miʼ wen cʼuxbin. Jin chaʼan, tsiʼ yʌlʌ: «Lac Yum tsiʼ yubiyon cheʼ bʌ tsac chaʼle uqʼuel» (Sal. 6:8). Cheʼ jaʼel, tiʼ tsʼijbu muʼ bʌ i yʌl jiñi Salmo 56:8 (pejcan). Jiñi tsaʼ bʌ i yʌlʌ miʼ pʌsbeñonla chaʼan Jehová miʼ wen cʼuxbiñonla yicʼot miʼ chʼʌmben i sujm bajcheʼ yubil mi la cubin lac bʌ cheʼ mi lac ñusan wocol. David tsiʼ yʌlʌ chaʼan lajal bajcheʼ Jehová woliʼ tempʌben i yaʼlel i wut ti limetej. Iliyi miʼ pʌs chaʼan David tsiʼ ñopo chaʼan Jehová tsaʼʌch i qʼuele i wocol tac i tsiʼ chʼʌmbe i sujm bajcheʼ yubil miʼ yubin i bʌ.
13. ¿Chuqui miʼ mejlel i coltañonla mi an majqui miʼ lotiñonla o miʼ melbeñonla mach bʌ weñic? (Qʼuele jaʼel jiñi foto).
13 ¿Chuqui mi laj cʌn? ¿Am ba majqui tsiʼ lotiyet o tsiʼ melbeyet mach bʌ weñic? Tajol chʼijyemet come juntiquil muʼ bʌ a wen cʼuxbin tsiʼ cʌyʌ i melben i yeʼtel (troñel) Jehová. O tajol tsaʼ cʌyʌ a bʌ a wicʼot a novio o a novia, o jiñi a wijñam o a ñoxiʼal tsaʼ majli yicʼot yambʌ. Jiñʌch tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel juntiquil hermano. Jiñi i yijñam tsaʼ majli yicʼot yambʌ wiñic, i miʼ yʌl bajcheʼ yubil tsiʼ yubi i bʌ: «Maʼañic miʼ mejlel c ñop jiñi tsaʼ bʌ ujti. Maʼañic j cʼʌjñibal tsaʼ cubi c bʌ. Tsaʼ wen michʼayon i tsaʼ c wen ubi c chʼijyemlel jaʼel». Mi an majqui tsiʼ lotiyet o tsiʼ melbeyet mach bʌ weñic yom maʼ cʼajtesan chaʼan Jehová maʼañic ba ora mi caj i cʌyet. Jiñi hermano tsiʼ yʌlʌ: «Tsaʼ j qʼuele chaʼan jiñi lac piʼʌlob miʼ mejlel i cʌyonla, pero Jehová maʼañic. Tiʼ pejtelel ora mi caj i yajñel la quicʼot, mach yʌlʌyic chuqui miʼ yujtel. Maʼañic baʼ ora mi caj i cʌy i chaʼañoʼ bʌ» (Sal. 37:28). Mach yomic miʼ ñajʌyel a chaʼan chaʼan maʼañic yambʌ muʼ bʌ i ñumen cʼuxbiñet bajcheʼ Jehová. I anquese an majqui miʼ melbeñet mach bʌ weñic, Jehová maʼañic ba ora mi caj i cʌy i qʼuelet ti ñuc (Rom. 8:38, 39). Jin chaʼan, mi an majqui tsiʼ lotiyet o tsiʼ melbeyet mach bʌ weñic cʼajtesan chaʼan Jehová mucʼʌch i cʼuxbiñet.
Jiñi Salmo tac miʼ cʼajtesʌbeñonla chaʼan Jehová lʌcʼʌl an tiʼ tojlel jiñi chʼijyemoʼ bʌ. (Qʼuele jiñi párrafo 13).
14. ¿Chuqui miʼ pʌsbeñonla jiñi Salmo 34:18?
14 Yambʌ muʼ bʌ i mejlel i coltañet mi an majqui tsiʼ melbeyet mach bʌ weñic jiñʌch muʼ bʌ i yʌl jiñi Salmo 34:18 (pejcan). Jumpʼejl libro miʼ yʌl chaʼan jiñi tʼan «jini woli bʌ i melob i pusicʼal», miʼ mejlel i chaʼlentel ti traducir jaʼel bajcheʼ: «Jiñi maʼañix bʌ miʼ pijtañob chaʼan anto chuqui wem bʌ miʼ yujtel tiʼ tojlelob». ¿Bajcheʼ miʼ coltan Jehová jiñi cheʼ bʌ miʼ yubiñob i bʌ bajcheʼ jiñi? Jiñi versículo miʼ bej al chaʼan Jehová lʌcʼʌl an tiʼ tojlelob. Lajalʌch bajcheʼ juntiquil tatʌl muʼ bʌ i mecʼ i yalobil cheʼ bʌ miʼ qʼuel chaʼan woli ti uqʼuel i miʼ chaʼ tijicñesan. Cheʼ bʌ Jehová miʼ qʼuel chaʼan woli lac ñusan wocol, cʼux miʼ yubin i yom i coltañonla. Miʼ ñuqʼuesan lac pusicʼal i miʼ yʌqʼueñonla utsʼatax bʌ lac pijtaya, i jiñʌch muʼ bʌ i coltañonla lac bej cuch jiñi wocol tac am bʌ lac chaʼan ili ora (Is. 65:17).
CHEʼ MI LAC CHAʼLEN UQʼUEL TIʼ CAJ JUMPʼEJL CʼAMɅJEL
15. ¿Chucoch tsiʼ wen chaʼle uqʼuel jiñi rey Ezequías?
15 Cheʼ bʌ jiñi rey Ezequías añix 39 i jabilel, tsiʼ taja tsʌts bʌ cʼamʌjel. Tiʼ tojlel jiñi xʼaltʼan Isaías, Jehová tiʼ sube chaʼan maʼañic mi caj i lajmel yicʼot chaʼan mi caj i chʌmel (2 R. 20:1). Maʼañix chuqui miʼ mejlel i mel yilal. Cheʼ bʌ Ezequías tsiʼ yubi iliyi, tsiʼ wen ubi i chʼijyemlel, tsaʼ caji ti uqʼuel i tsiʼ cʼajtibe Jehová ti wocol tʼan chaʼan miʼ coltan (2 R. 20:2, 3).
16. ¿Bajcheʼ yubil tsiʼ yubi Jehová cheʼ tsiʼ ñʌchʼtʌbe i yoración Ezequías, i chuqui tsiʼ mele tiʼ tojlel?
16 Cheʼ bʌ Jehová tsiʼ ñʌchʼtʌbe i yoración Ezequías i tsiʼ qʼuele chaʼan woli ti uqʼuel, tsaʼ ñijcʌyi i pusicʼal i tsiʼ chaʼ sube: «Tsaʼix cubi a woración. Tsaʼix j qʼuele jaʼel i yaʼlel a wut. Awilan mi caj c lajmesañet». Jehová tsiʼ pʼunta Ezequías i tsiʼ lajmesʌbe i cʼamʌjel. Cheʼ jaʼel, tiʼ sube chaʼan mi caj i coltan Jerusalén tiʼ tojlel jiñi asiriojob (2 R. 20:4-6).
17. ¿Bajcheʼ miʼ coltañonla Jehová cheʼ bʌ an tsʌts bʌ laj cʼamʌjel? (Salmo 41:3; qʼuele jaʼel jiñi foto).
17 ¿Chuqui mi laj cʌn? Mi an jumpʼejl a cʼamʌjel maʼañix bʌ i tsʼʌcal, suben Jehová bajcheʼ yubil maʼ wubin a bʌ, mach yʌlʌyic mi maʼ chaʼlen uqʼuel cheʼ bʌ woli a pejcan ti oración. Jiñi Biblia miʼ yʌl chaʼan «jiñi Tatʌl am bʌ i chaʼan jiñi ñuc bʌ pʼuntaya» yicʼot «jiñi Dios muʼ bʌ i ñuqʼuesʌben i pusicʼal lac piʼʌlob» yom i ñuqʼuesan a pusicʼal (2 Cor. 1:3, 4). I sujmʌch chaʼan maʼañic mi lac pijtan chaʼan Jehová muqʼuix i junyajl jisan pejtelel lac wocol, pero mucʼʌch lac ñop chaʼan mi caj i coltañonla (pejcan Salmo 41:3). Miʼ yʌqʼueñonla jiñi chʼujul bʌ i yespíritu, iliyi miʼ coltañonla chaʼan mi lac taj lac pʼʌtʌlel, chaʼan mi lac ñaʼtan chuqui yom mi lac mel yicʼot miʼ yʌqʼueñonla i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal (Pr. 18:14; Filip. 4:13). Cheʼ jaʼel, miʼ subeñonla chaʼan ti talto bʌ qʼuin mi caj i jisan jiñi cʼamʌjel tac (Is. 33:24).
Jehová mucʼʌch i jacʼ jiñi la coración i miʼ yʌqʼueñonla lac pʼʌtʌlel, miʼ coltañonla lac ñaʼtan chuqui yom mi lac mel i miʼ yʌqʼueñonla i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal. (Qʼuele jiñi párrafo 17).
18. ¿Chuqui ti texto an i coltayet cheʼ bʌ an a ñusa tsʌts bʌ wocol? (Qʼuele jaʼel jiñi recuadro «Texto tac muʼ bʌ i ñuqʼuesan lac pusicʼal»).
18 Jiñi tsaʼ bʌ i yʌlʌ Jehová tsiʼ wen ñuqʼuesʌbe i pusicʼal Ezequías. Joñonla jaʼel miʼ ñuqʼuesan lac pusicʼal muʼ bʌ i yʌl jiñi Biblia. Jin chaʼan, Jehová tsiʼ yʌcʼʌ ti tsʼijbuntel yaʼ ti Biblia tʼan tac muʼ bʌ i tijicñesan lac pusicʼal cheʼ bʌ woli lac ñusan wocol (Rom. 15:4). Jiñʌch tsaʼ bʌ ujti tiʼ tojlel juntiquil hermana ti África Occidental. Ili hermana tsaʼ tajbenti cáncer i lʌcʼʌ tiʼ pejtelel ora miʼ chaʼlen uqʼuel, pero miʼ yʌl chuqui tsiʼ colta: «Jumpʼejl texto tsaʼ bʌ i wen ñuqʼuesa c pusicʼal jiñʌch Isaías 26:3. I sujmʌch chaʼan maʼañic miʼ mejlel laj qʼuextan chuqui miʼ yujtel ti lac tojlel, pero ili versículo tsiʼ pʌsbeyon chaʼan Jehová miʼ mejlel i yʌqʼueñonla i ñʌchʼtʌlel lac pusicʼal yicʼot miʼ coltañonla chaʼan mi laj cuch jiñi wocol». ¿Am ba jumpʼejl texto tsaʼ bʌ i wen ñuqʼuesa a pusicʼal cheʼ bʌ woli a ñusan tsʌts bʌ wocol i tajol maʼañix maʼ ñaʼtan chuqui yom maʼ mel?
19. ¿Chuqui ti bendición mi caj lac taj?
19 La cujil chaʼan añoñixla ti cojix tac bʌ qʼuin, jin chaʼan mi caj lac ñusan tsʌts tac bʌ wocol muʼ bʌ caj i yʌcʼonla ti uqʼuel. Pero cheʼ bajcheʼ tsaʼ laj qʼuele tiʼ tojlel Ana, David yicʼot jiñi rey Ezequías, Jehová miʼ qʼuel jiñi lac wocol tac i miʼ yubin i chʼijyemlel jaʼel. Maʼañic miʼ ñajʌyel i chaʼan bajcheʼ cʼamel an lac chaʼle uqʼuel. Jin chaʼan cheʼ bʌ maʼ ñusan tsʌts tac bʌ wocol, suben Jehová bajcheʼ yubil maʼ wubin a bʌ, mach a ñajtʼesan a bʌ tiʼ tojlel jiñi hermanojob i chʌn pejcan jiñi Biblia. Miʼ mejlel a ñop chaʼan mi mucʼʌch a bej cuch mi caj a taj cabʌl bendición. Tsʼitaʼ jax yom chaʼan Jehová miʼ sujcun i yaʼlel lac wut (Apoc. 21:4). ¡Yaʼ ti tsijiʼ bʌ pañimil cojach mi caj lac chaʼlen uqʼuel chaʼan lac tijicñʌyel!
CʼAY 4 Jehová jiñʌch xCʌntaya